Файл қосу

Құс өнімдерін технологиясы



|Қазақстан Республикасы Білім және ғылым министрлігі                           |
|Министерство образования и науки Республики Казахстан                         |
|Семей каласының Шәкарім атындағы мемлекеттік университеті Государственный     |
|университет имени Шакарима г. Семей                                           |
|3  деңгейдегі СМЖ құжаты    |ПОӘК              |ПОӘК                         |
|                            |                  |                             |
|                            |                  |042-18.22.67/01-20___        |
|ПОӘК                        |                  |                             |
|Оқытушыға арналған  «Ауыл   |№ 1___ басылым    |                             |
|шаруашылық құстарының       |                  |                             |
|селекциясы мен интенсивті   |                  |                             |
|өсіру технологиясы» пәнінің |                  |                             |
|оқу жұмыс жоспары           |                  |                             |











                       ПӘННІҢ ОҚУ - ӘДІСТЕМЕЛІК КЕШЕНІ

  «Ауыл шаруашылық құстарының селекциясы мен интенсивті өсіру технологиясы»

             5В080200 «Мал шылығы өнімдерін өндіру технологиясы»
                             мамандығыны арналған

                   ОҚЫТУШЫ ҮШІН ПӘННІҢ ОҚУ- ЖҰМЫС ЖОСПАРЫ














                                 Семей 20__







           Алғы сөз


1 ҚҰРАСТЫРҒАН

    «Мал шаруашылығы және аңшылықтану морфология негіздерімен»  кафедрасының
ауыл  шаруашылық  ғылымдарының   кандидаты,   доценті   Габдуллин   Панарбек
Рымханович
      «_____» __________2013 ж.


2   ТАЛҚЫЛАНДЫ
   2.1.  «Мал  шаруашылығы   және   аңшылықтану   морфология   негіздерімен»
кафедрасының мәжілісінде



      Хаттама «_____» __________2013 ж., №___



      Кафедра меңгерушісі ____________ Тугамбаева С.М.


      2.2. Аграрлық факультеттің оқу-әдістемелік бюросының  мәжілісінде

      Хаттама «_____» __________2013 ж., №___


      Төраға ___________________Тлеубаева А.


3 БЕКІТЕМІН:
      Университеттің оқу-әдістемелік кеңес мәжілісінде қаралды және  баспаға
ұсынылды





      Хаттама «_____» __________2013 ж., №___



      ОӘК төрағасы _____________Искакова Г.


4  БІРІНШІ РЕТ ЕНГІЗІЛГЕН




































                                   МАЗМҰНЫ






   1. Қолданыу аумағы
   2. Нормативті сілтемелер
   3. Жалпы ережелер
   4. Оқытушыларға арналған пәннің оқу жұмыс бағдарламасының мазмұны
   5. Студенттердің өздік жұмыстары үшін тақырыптардың тізімі
   6. Пән бойынша оқу- әдістемелік карта
   7. Оқу- әдістемелік әдебиетпен қамтамасыз ету картасы
   8. Әдебиеттер

























1.  ҚОЛДАНЫЛУ АЙМАҒЫ


      «Ауыл  шаруашылық   құстарының   селекциясы   мен   интенсивті   өсіру
технологиясы»» пәнінің оқытушыларға  арналған  оқу  жұмыс  жоспары  5В080200
«Мал шылығы өнімдерін  өндіру  технологиясы»  мамандықтарының  студенттеріне
арналған  оқу-  әдістемелік  кешеннің  құрамына  кіреді.   Ол   студенттерді
курстың  мазмұнымен,  актуальдылығымен,  курс  саясатымен,  студенттер   оқу
процесінде игеретін тәжірибелер мен машықтардың тақырыптарымен  таныстырады.
Оқу- әдістемелік кешен Шәкәрім атындағы Семей мемелекеттік  университетінің,
«Мал шаруашылығы және  аңшылықтану  морфология  негіздерімен»   кафедрасының
пәнді оқытудағы негізгі жетекші құралы болмақ.


   2 НОРМАТИВТІК СІЛТЕМЕЛЕР
      «Ауыл  шаруашылық   құстарының   селекциясы   мен   интенсивті   өсіру
технологиясы»» пәнінің оқытушылыраға арналған оқу жұмыс бағдарламасы  келесі
құжаттардың талаптарына сәйкес оқу процесін ұйымдастыруда тәртіп орнатады:
      -  5В080200 «Мал шылығы өнімдерін өндіру  технологиясы»   мамандығының
Қазақстан Республикасы   мемлекеттік жалпы білім беру  стандарты,  ҚР  МЖМБС
23,12.-2005  Қазақстан  Республикасының  білім  және  ғылым   министрлігінің
26.04. 2004 № 779 бұйрығымен бекітілген және енгізілген;
- УСТ 042-РМҚК-СМУ-8-2007 Университет  стандарты  «Пәннің  оқу-  әдістемелік
кешендерінің жасауға және ресімдеуге қойылатын жалпы талаптар»
- ҚП 042-08.10.10.12-2007 Құжаттандыру процедурасы «Пәннің оқу-  әдістемелік
кешенінің құрылымы және мазмұны».


   3 ЖАЛПЫ ЕРЕЖЕЛЕР


      3.1  Пәннің қысқаша мазмұны
      Ауыл  шаруашылығында  құстардың  интенсивті  өсіп-өну  биотехнологиясы
пәнін оқу барысында құстардың өнімдерін, оның ішінде  түрлеріне  байланысты,
жұмыртқа өнімін, ет өніміні неғұрлым  интенсивті  жолмен  дамуын  дұрыс  деп
санау керек.
      Құстардың   ұдайы   өсуінің   негізгі   теориялық   және   практикалық
ерекшеліктерімен    және    құстарды    күтіп    бағу,    сұрыптау,    өсіру
биотехнологияларымен танысу.


      3.2 Курстың мақсаты
    Құстардың  өнімдерін,  интенсивті  биотехнологиясын,  өсіп-өнуін   және
селекция жұмыстарын толық жүргізу.  Құстардың  тұқымдарын,  биотехнологиялық
ерекшеліктеріне байланысты олардың өнімдерін 10-15 пайызға көтеру  шараларын
қолданған жөн.
    Құстардың  өнімін  көтеруде,  асылдандыру  жұмыстарымен   бірге,   оның
организмінде     жұмыртқаның     морфобиологиялық-физиологиялық     дамуының
ерекшеліктерімен студенттерді таныстыру.


    3.3  Пәннің негізгі міндеті
      - құстардың өсіп-өну процестеріне  назар  аударған  жөн,  оның  ішінде
ұрықтандыру, жұмыртқаның дамуы, дамуы, негізінде сұрыптау жұмыстарына  назар
аударған дұрыс.

         3.4 Студенттер пәнді оқу барысында
 -  студенттер құстардың өсіп-өну процестерін жеткілікті екенін білген жөн;
-  құстардың негізгі селекция жұмыстарымен танысып, құс
   шаруашылығында дұрыс пайдалануы;
-  құстардың жұмыртқа, ет өнімдерін көтеруде негізгі құс
   шаруашылығындағы жұмыстармен жүргізетін технологияларымен
   танысқаны дұрыс;
-  құс өнімдерін дұрыс бағалау жолдарымен, биотехнологияларын
   пайдалануы арқылы, құс гаруашылығының экономикасын көтеруде үлес
   қосқандары деп саналады.


       3.5   Курс пререквизиттері
       Анатомия
       Биохимия
       Физиология
       Математика
       Химия


       3.6  Курс постреквизиттері


          Экономика
          Құс өнімдерін технологиясы
          Құстар селекциясы
          Жалпы малшаруашылығы өнімдері




          3.7 Оқу жоспарынан үзінді
                                                                     Кесте 1
|Курс                                               |Семестр             |
|1                                                  |2                   |
|Лекциялық сабақтар                                                      |
|Кіріспе. Ауыл шаруашылық пәнінің басты рөлі. Маңызы|1                   |
|және басқа пәндермен байланысы. Құстардың          |                    |
|анатомиясы, физиологиясы, биологиялық              |                    |
|ерекшеліктері. Өнімдері.                           |                    |
|Құстардың өсіп-өнуі туралы ұғым. Ауыл шаруашылық   |2                   |
|құстарының эволюциясы. Құстардың конституциясы,    |                    |
|ішкі және сыртқы құрылысы «бағалау түрлері,        |                    |
|сипаттамасы».                                      |                    |
|Өсіп-өну барысындағы көбею органдарының құрылысы,  |2                   |
|ерекшеліктері, әсер ететін факторлар.              |                    |
|Құстардың көбею жолдарының ерекшеліктері. «Өсіп-өну|                    |
|барысындағы жолдары».                              |                    |
|Құстардың тұқымдарының дамуы.     Генефондты       |2                   |
|пайдалануы, өнімдеріне әсер етуі.                  |                    |
| Жұмыртқа бағытындағы құстарды асылдандыру         |2                   |
|жұмыстары.                                         |                    |
|Құс өнімінің көбею ерекшеліктерінің негізгі        |                    |
|жолдары.                                           |                    |
| Жұмыртқа бағытындағы құстардың биотехнологиясы.   |2                   |
|Құстардың жұмыртқа бағытындағы тұқым іздерімен     |                    |
|кросстарына сипаттама.                             |                    |
|Үйрек, қаз, күрке тауықтардың өсіп-өнуі және       |2                   |
|өнімдерін көтеру жолдары. Құс шаруашылығындағы     |                    |
|сұрыптау жұмыстарының негіздері.                   |                    |
|Құс етін өндіру биотехнологиясы.   Ауыл шаруашылық |2                   |
|құстардың сыртқы тұлғасы, экстерьері және оны      |                    |
|бағалауы.                                          |                    |
|Барлығы:                                           |15                  |
|Практикалық сабақтар                                                    |
|Құстардың дене бітімінің индекстерін есептеу.      |2                   |
|Құстардың негізгі өлшемдері.                       |2                   |
|Клиникадағы құстарды ала отырып дене бөлшектерінің |2                   |
|атаулары.                                          |                    |
|Құстардың өсіп-өну ерекшеліктерімен танысу.        |4                   |
|Ауыл шаруашылығы құсының көбею органдарының        |2                   |
|құрылысы.                                          |                    |
|Тауықтардың органдарының ерекшеліктерімен танысу.  |2                   |
|Жұмыртқаның морфологиясы және құрылысы.            |2                   |
|Жұмыртқаны ала отырып, құрылысын, өлшемдерін алып  |2                   |
|қорытынды жазыңыз.                                 |                    |
|Жұмыртқаның дамуын салыңыз, оқып танысыңыз және әр |2                   |
|органдармен байланысына түсініктеме беріңіз.       |                    |
|Инкубациядағы жұмыртқаның даму жолын салыңыз.      |2                   |
|Жылдық жұмыртқа өнімін есептеу.                    |2                   |
|Жұмыртқа бағытындағы құстардың селекциялық         |2                   |
|жұмыстары.                                         |                    |
|Ет бағытындағы құстардың тұқымдары.                |2                   |
|Етті бройлер балапандарын өсіру.                   |2                   |
|Барлығы:                                           |30                  |



      5 Студенттердің өздік жұмыстары үшін тақырыптардың тізімі


     5.1 Жұмыртқа және ет бағытындағы тауықтарды азықтандыру ерекшелігі
және азықтарға қойылатын санитарлық талаптар.
   5.2 Құстардың  жұмыртқа өнімдері.
   5.3 Инкубация және биобағалау.
   5.4 Құс шаруашылығындағы тұқымдарына, кросстарына сипаттама.
   5.5 Құс шаруашылығындағы асылдандыру жұмыстары.
   5.6 Жұмыртқаның  құрлысы және дамуы.
   5.7 Құстардың балапандарын өсіру технологиясы.
   5.8 Құс шаруашылығындағы ет өнімдеріне сипаттама.
   5.9 Құстардың жыныстық жетілуі, жұмыртқа басудың инстинті.
   5.10 Жұмыртқа өнімінің есебі.
   5.11 Құстардың тұралылық даму жолы.
   5.12 Ауыл шаруашылық құсының жынысын және жасын анықтау.
   5.13 Жұмыртқа бағытындағы тауықтардың  тұқымы және кросстары.
   5.14 Құстардың биологиялық және шаруашылық ерекшеліктері.
   5.15 Жұмыртқаның   құрлысы және дамуы.
   5.16 Ет бағытындағы тауықтардың  тұқымы және кросстары.
   5.17 Құстардың өсіру бағытына қарай  конституциясының экстерьеріне
   сипаттама.
   5.18 Құстарға белгі салу.
   5.19 Құс шаруашылығындағы селекциялық көрсеткіштері.
   5.20  Құс  шаруашылығындағы  селекция   және   асылдандыру   жұмыстарының
   негіздері.
   5.21 Жұмыртқаның даму жолы, циклдары, жұмыртқалығыштығы.
   5.22 Жұмыртқа өніміне әсер ететін факторлар.
   5.23 Үйрек, қаз селекциясы.
   5.24 Құстардың эмбрион кезеніндегі өсуі.
   5.25 Жұмыртқаны инкубацияға сұрыптау.
   5.26 Құстарды қолдан ұрықтандыру әдістері.
   5.27 Асылдандыру шаруашылықтарының  типтері және оған қойылатын талаптар.
   5.28 Тауық жұмыртқасына инкубациядағы қойылатын талап.
   5.29 Құстардың балапандарын өсірудегі биотехнологиясы.
   5.30 Инкубациядағы негізгі биотехнологиялық бақылау жұмыстары.
   5.31 Ұрықтандырудағы әсер ететін факторлар.
   5.32 Құс бағалау (сынақтан өткізу).
   5.33 Инкубациядағы  эмбриондардың  шығыны.
   5.34 Ет бағытындағы құстардың өсіп-өну биотехнологиясы.
   5.35 Күрке тауық, цецаркалардың  селекциясы.
   5.36 Тәуліктік балапандарды бағалау.
   5.37 Ет өнімділігін бағалайтын негізгі көрсеткіштері.
   5.38 Ет өнімінің биотехнологиясы.
   5.39 Инкубацияға алынатын жұмыртқаларға қойылатын талап.
   5.40 Инкубатор жіктелуі.
   5.41 Репродукциялық селекция.
   5.42 Ауыл шаруашылық құстардың  дене бітіміне сипаттама.
   5.43 Құс шаруашылығындағы есеп және құстарды белгілеу.
   5.44 Құстардың тұқымдары, кросстарының жіктелуі.
   5.45 Жұмыртқаның морфологиялық, химиялық құрамы.
   5.46 Жұмыртқа  өніміне әсер ететін факторлар.
   5.47 Құс шаруашылығындағы негізгі селекция әдістері.
   5.48 Құстардың өсіп-өну негіздері.
   5.49 Балапан басқандағы температура (t) және басқадай талаптар.
   5.50 Құс шаруашылығындағы интенсивті процесстер.
   5.51 Құстар бонитеровкасы.
   5.52 Құстардың экстерьеріндегі кемшіліктер.

   6 Пән бойынша оқу-әдістемелік картасы

                                                                     Кесте 3


   |Тақырып                               |Көрнекілік   |Өзіндік         |Бақылау |
|                                      |көмекші      |зерттеулер үшін |формасы |
|                                      |құралдар,    |сұрақтар        |        |
|                                      |плакаттар,   |                |        |
|                                      |Зертханалық  |                |        |
|                                      |Стендтер.    |                |        |
|Дәрістік сабақтар     |Практикалық     |             |                |        |
|                      |сабақтар        |             |                |        |
|Ауыл шаруашылық       |Құстардың дене  |Әдістемелік  |Жұмыртқа және ет|АБ      |
|пәнінің басты рөлі.   |бітімінің       |нұсқаулықтар,|бағытындағы     |        |
|Маңызы және басқа     |индекстерін     |плакаттар,   |тауықтарды      |        |
|пәндермен байланысы.  |есептеу.        |кестелер.    |азықтандыру     |        |
|Құстардың анатомиясы, |Құстардың       |             |ерекшелігі және |        |
|физиологиясы,         |негізгі         |             |азықтарға       |        |
|биологиялық           |өлшемдері.      |             |қойылатын       |        |
|ерекшеліктері.        |                |             |санитарлық      |        |
|Өнімдері.             |                |             |талаптар        |        |
|Құстардың өсіп-өнуі   |Клиникадағы     |Әдістемелік  |Құстардың       |АБ      |
|туралы ұғым. Ауыл     |құстарды ала    |нұсқаулықтар,|жұмыртқа        |        |
|шаруашылық құстарының |отырып дене     |плакаттар,   |өнімдері.       |        |
|эволюциясы.           |бөлшектерінің   |кестелер.    |Инкубация және  |        |
|Құстардың             |атаулары.       |             |биобағалау      |        |
|конституциясы, ішкі   |                |             |                |        |
|және                  |                |             |                |        |
|сыртқы құрылысы       |                |             |                |        |
|«бағалау түрлері,     |                |             |                |        |
|сипаттамасы».         |                |             |                |        |
|Өсіп-өну барысындағы  |Құстардың       |Әдістемелік  |Құс             |АБ      |
|көбею органдарының    |өсіп-өну        |нұсқаулықтар,|шаруашылығындағы|        |
|құрылысы,             |ерекшеліктерімен|плакаттар,   |тұқымдарына,    |        |
|ерекшеліктері, әсер   |танысу. Ауыл    |кестелер.    |кросстарына     |        |
|ететін                |шаруашылығы     |             |сипаттама.      |        |
|факторлар.            |құсының көбею   |             |                |        |
|Құстардың көбею       |органдарының    |             |                |        |
|жолдарының            |құрылысы.       |             |                |        |
|ерекшеліктері.        |                |             |                |        |
|«Өсіп-өну барысындағы |                |             |                |        |
|жолдары».             |                |             |                |        |
|Құстардың тұқымдарының|Тауықтардың     |Әдістемелік  |Құстардың       |АБ      |
|дамуы.                |органдарының    |нұсқаулықтар,|балапандарын    |        |
|Генефондты пайдалануы,|ерекшеліктерімен|плакаттар,   |өсіру           |        |
|өнімдеріне әсер       |танысу.         |кестелер.    |технологиясы    |        |
|етуі.                 |                |             |                |        |
| Жұмыртқа бағытындағы |Жұмыртқаның     |Видеоматериал|Жұмыртқаның     |АБ      |
|құстарды              |морфологиясы    |дар,         |құрылысы және   |        |
|асылдандыру жұмыстары.|және құрылысы.  |стендтер.    |дамуы           |        |
|                      |                |             |                |        |
|Құс өнімінің көбею    |                |             |                |        |
|ерекшеліктерінің      |                |             |                |        |
|негізгі               |                |             |                |        |
|жолдары.              |                |             |                |        |
| Жұмыртқа бағытындағы |Жұмыртқаны ала  |Видеоматериал|Құстардың       |АБ      |
|құстардың             |отырып,         |дар,         |жыныстық        |        |
|биотехнологиясы.      |құрылысын,      |стендтер.    |жетілуі,        |        |
|Құстардың жұмыртқа    |өлшемдерін алып |             |жұмыртқа басудың|        |
|бағытындағы тұқым     |қорытынды       |             |инстинті        |        |
|іздерімен кросстарына |жазыңыз.        |             |                |        |
|сипаттама.            |                |             |                |        |
|Үйрек, қаз, күрке     |Жұмыртқа        |Видеоматериал|Күрке тауық,    |АБ      |
|тауықтардың өсіп-өнуі |бағытындағы     |дар,         |цецаркалардың   |        |
|және өнімдерін көтеру |құстардың       |стендтер,кест|селекциясы      |        |
|жолдары. Құс          |селекциялық     |елер.        |                |        |
|шаруашылығындағы      |жұмыстары.      |             |                |        |
|сұрыптау              |                |             |                |        |
|жұмыстарының          |                |             |                |        |
|негіздері.            |                |             |                |        |
|Құс етін өндіру       |Ет бағытындағы  |Видеоматериал|Ет бағытындағы  |АБ      |
|биотехнологиясы.      |құстардың       |дар,         |тауықтардың     |        |
|Ауыл                  |тұқымдары. Етті |стендтер,    |тұқым және      |        |
|шаруашылық құстардың  |бройлер         |суреттер.    |кросстары       |        |
|сыртқы тұлғасы,       |балапандарын    |             |                |        |
|экстерьері және оны   |өсіру.          |             |                |        |
|бағалауы.             |                |             |                |        |




   7     Оқу- әдістемелік әдебиетпен қамтамасыз ету картасы

|Оқулықтардың, оқу-әдістемелік       |Даналар |Студенттер|Қамтамасыз   |
|көмекші құралдардың атауы.          |саны    |саны      |етілу пайызы |
|1                                   |2       |3         |4            |
|Ш.Ә. Әлпейсов. К.П. Тәжиев. Құс     |20      |7         |100          |
|шаруашылығы, Алматы, 2001 ж         |        |          |             |
|Э.Э. Пенионжкевич, К.В. Злочевская  |25      |7         |100          |
|Құс шаруашылығы, Алматы, 2001 ж     |        |          |             |


   8 ӘДЕБИЕТТЕР

 8.1  Негізігі әдебиеттер

8.1.1  Ш.Ә. Әлпейсов. К.П. Тәжиев. Құс шаруашылығы, Алматы, 2001 ж
8.2.2  Э.Э. Пенионжкевич, К.В. Злочевская  Құс шаруашылығы, Алматы,
           2001 ж
8.3.3  А.Б. Таңатаров. Е.Б. Байбаранов. Құс шаруашылығы және құстың
           жұмыртқасы мен етін өндірудің технологиясы. Алматы, 1992 ж
8.2  Қосымша әдебиетттер
8.2.1 И.Е. Новак. Құс шаруашылғындағы құстардың көбею биологиясы
         және қолдан ұрықтандыру негіздері. Москва, 1964 ж
8.2.2 П.П. Царенко. Құс өнімдерінің сапасын көтеру негіздері. Ленинград,
     1988 ж
























Пәндер