Файл қосу

Сенсорлық анализді





|ҚАЗАҚСТАН РЕСПУБЛИКАСЫНЫҢ БІЛІМ ЖӘНЕ ҒЫЛЫМ МИНИСТРЛІГІ                       |
|СЕМЕЙ қаласының ШӘКӘРІМ атындағы МЕМЛЕКЕТТІК УНИВЕРСИТЕТІ                    |
|СМЖ 3-деңгейдегі құжаты        |ПОӘК                |                        |
|                               |                    |                        |
|                               |                    |ПОӘК 042 -              |
|                               |                    |18 - 7.1.38/02-2014     |
|ПОӘК                           |                    |                        |
|«Жануар текті өнімдерді        |№ 1  басылым        |                        |
|сенсорлық талдау» пәннің       |11.09.2014ж.        |                        |
|магистрантқа арналған          |                    |                        |
|бағдарламасы                   |                    |                        |









                  «Жануар текті өнімдерді сенсорлық талдау»

                       ПӘННІҢ  ОҚУ-ӘДІСТЕМЕЛІК КЕШЕНІ









               6М073500 «Тағам қауіпсіздігі» – мамандығы үшін





                            МАГИСТРАНТҚА АРНАЛҒАН


                             ПӘННІҢ БАҒДАРЛАМАСЫ
















































                                    Семей


                                    2014


                                 1 Алғы сөз


      1 ӘЗІРЛЕНДІ
      Құрастырған   Семей    қаласының    Шәкәрім    атындағы    мемлекеттік
университетінің  «Тамақ  өнімдерінің  және  жеңіл   өнеркәсіп   бұйымдарының
технологиясы»   кафедрасының   т.ғ.к.,    доцент    м.а.    Нұрымхан    Г.Н.
_____________«27» тамыз 2014 ж.

      2 ТАЛҚЫЛАНДЫ
      2.1   «Тамақ   өнімдерінің   және   жеңіл    өнеркәсіп    бұйымдарының
технологиясы» кафедрасының мәжілісінде

    №1 хаттама   «3» қыркүйек 2014 ж.

    Кафедра меңгерушісі_____________________ Б.К. Асенова

    2.2  Инженерлік –технологиялық факультеттің  оқу-әдістемелік  бюросының
мәжілісінде

    №1 хаттама  «5» қыркүйек 2014 ж.

    Төрайымы ______________   С.С.Толеубекова


    3 БЕКІТІЛДІ
    Университеттің Оқу-әдістемелік кеңесінің мәжілісінде қолдау  алды  және
басып шығаруға ұсынылды

    №1 хаттама «11» қыркүйек 2014 ж.


    ОӘК төрайымы_____________  Г.К. Искакова




    4 АЛҒАШҚЫ РЕТ ЕНГІЗІЛДІ
















                                   Мазмұны

|1  |Жалпы ережелер                                                  |4    |
|2  |Пәннің мазмұны және сабақ түріне байланысты сағаттарды бөлу     |5    |
|3  |Пәнді оқыту бойынша әдістемелік нұсқау                          |6    |
|4  |Курс форматы                                                    |7    |
|5  |Курс саясаты                                                    |7    |
|6  |Баға қою саясаты                                                |8    |
|7  |Әдебиеттер                                                      |9    |



    2

      1. ЖАЛПЫ ЕРЕЖЕЛЕР


      1. Оқытушы және пән туралы жалпы мағлұматтар
      Нұрымхан Гүлнұр Несіптайқызы т.ғ.к., доцент м.а.
      «Тамақ өнімдерінің және  жеңіл  өнеркәсіп  бұйымдарының  технологиясы»
кафедрасы
      Байланысу ақпараты - тел: 35-48-56, № 9 оқу ғимараты, кабинет 213.
      Дәрістің өткізілетін орны -  аудитория 205.
      Пән бойынша несие саны – 2

1

      1.2 Пәннің  қысқаша мазмұны.
         Пән профилді болып табылады. «Жануар текті өнімдерді сенсорлық
талдау» курсы профилді пән болып саналады және білім алушыларды тамақ
өнімдерінің
сенсорлық   талдауға,органолептика   ғылымының   анықтамасы,   мақсаты   мен
міндетіне,азық-түлік тауарының сапалық экспертизасында  сенсорлық  анализдің
рөліне, ғылым дамунының  перспективасына,  органолептика  стандартизациясына
негізделген.

      1.3 Пәнді оқыту мақсаты:
      Жануар текті өнімдерді сенсорлық талдау үшін білікті  маман  дайындау,
қазіргі  таңда  ең  маңызды  тапсырма  болып  табылады.   Білім   алушыларды
методологиялық және негізгі дегустациялық  анализ  соның  ішінде  азық-түлік
тауарлардың органолептикалық  (сенсорлық)  көрсеткіштерінің  номенклатурасын
оқыту.

      1.4. Пәннің негізгі міндеттері:
    -   Сапаның   органолептикалық     сараптамасына    қазiргi    деңгейде
ұйымдастырсын  және  сапалық   деңгейіне   арналған   азық-түлiк   тауарлары
саралауға рұқсат беретiн нәтижелердi реттеуді білу;
      - Сарапшылар тестiлеу жүргiзсін және қойылған мiндеттердi  шешiм  үшiн
сенсор әдiстерiн дәлелдi қолданылуді білу;
      - Тамақ өнімге органолептикалық баға берудегі кездесетін  қателіктерді
оқып білу;
      - Сенсорлы анализдің ғылыми дәлелденген әдісітерін білу.


            1.5. Пәнді оқу нәтижесінде білім алушы білу керек:
    - Органолептиканың теориялық және практикалық негізі,
    - Өнімге органолептикалық баға берудегі кездесетін қателіктер,
    - Сенсорлы анализдің ғылыми дәлелденген әдісі,
    - Дегустация анализіндегі эксперттік методология.
        Білім алушының қолынан келу керек:
         •  Сапаның  органолептикалық    сараптамасына   қазiргi   деңгейде
           ұйымдастырсын  және  сапалық   деңгейіне   арналған   азық-түлiк
           тауарлары саралауға рұқсат беретiн нәтижелердi реттеу.
         • Сарапшылар тестiлеу жүргiзгенде қойылған мiндеттердi  шешiм  үшiн
           сенсор әдiстерiн дәлелдi қолданылу.


        1.6 Курстың пререквизиттері: жоқ


        1.7 Курстың постреквизиттері:
        1.7.1 Азық-түлік өнімінің қауіпсіздігін бақылау.
        1.7.2 Материалдар  мен  биологиялық  шикізаттардың  микробиологиялық
                   және токсикологиялық көрсеткіштерін зерттеу.
        1.7.3 Дайын өнімнің  қауіпсіздігі  мен  сапасына  қойылатын  негізгі
      талаптар
        1.7.4 Арнайы тағайындалатын өнімдердің технологиясы.
               1.7.5 Тамақ өнімдерінің қауіпсіздігіне қойылатын халықаралық
талаптар.

          2 ПӘННІҢ МАЗМҰНЫ ЖӘНЕ САБАҚ ТҮРЛЕРІ БОЙЫНША САҒАТТАРДЫ БӨЛУ
                                                                    1- кесте
|Тақырып атаулары               |Сағат саны                                     |
|                               |ДС       |ПС     |БАОӨЖ     |БАӨЖ              |
|Модуль 1. Ғылымға кіріспе      |         |       |          |                  |
|1. Органолептика ғылымының     |2        |1      |          |3                 |
|анықтамасы, мақсаты мен        |         |       |          |                  |
|міндеті.                       |         |       |          |                  |
|2. Азық-түлік тауарының сапалық|2        |1      |          |3                 |
|экспертизасында сенсорлық      |         |       |          |                  |
|анализдің рөлі.                |         |       |          |                  |
|3. Органолептика ғылымына      |2        |1      |          |3                 |
|отандық және шетелдік          |         |       |          |                  |
|ғалымдардың үлесі              |         |       |          |                  |
|4. Ғылым дамуының              |2        |1      |          |3                 |
|перспективасы.                 |         |       |          |                  |
|5. Органолептика               |2        |1      |          |3                 |
|стандартизациясы.              |         |       |          |                  |
|Модуль 2. Ұғымдық құрылғы      |         |       |          |                  |
|6. Азық-түлік тауарының сапасы |2        |1      |          |3                 |
|сенсорлық характеристика       |         |       |          |                  |
|ретінде.                       |         |       |          |                  |
|7. Сенсорлық анализді          |2        |1      |          |3                 |
|тәжірибеде қолдану             |         |       |          |                  |
|8. Сенсорлық анализ және оған  |2        |1      |          |3                 |
|кері әсер етуші факторлар      |         |       |          |                  |
|9. Сезiм мүшелерi көмегiмен    |2        |1      |          |3                 |
|анықталатын                    |         |       |          |                  |
|көрсеткiштер.Баллдық           |         |       |          |                  |
|шкала.Дегустация               |         |       |          |                  |
|Модуль 3. Тамақ өнімдерінің    |         |       |          |                  |
|сапасын бақылау                |         |       |          |                  |
|10. Заманауи терминология      |2        |1      |          |3                 |
|11. Колоранттар,               |2        |1      |          |3                 |
|ароматизаторлардың және        |         |       |          |                  |
|дәмдеуіш қосылыстардың адамның |         |       |          |                  |
|денсаулығы үшiн қаупі          |         |       |          |                  |
|12. Құрылым, құрамды әсер және |2        |1      |          |3                 |
|конситенция көрсеткiшi         |         |       |          |                  |
|13. Көзбен бақылау сезімнің    |2        |1      |          |3                 |
|табиғаты мен факторы           |         |       |          |                  |
|14. Иіс сезіну түйсігін анықтау|2        |1      |          |3                 |
|15. Сезімнің сенсорлық         |2        |1      |          |3                 |
|түйсіктері                     |         |       |          |                  |
|Барлығы                        |30       |15     |          |45                |



   3 ПӘНДІ ОҚУ БОЙЫНША ӘДІСТЕМЕЛІК НҰСҚАУ


    Пәнді оқу бойынша сиапаттаманы білім алушы танысқан кезде  пән  бойынша
үйлесімді түрде меңгере алатындай етіліп құрылуы керек. Сипаттаманы  әзірлеу
кезінде білім алушылардың өзбетімен ізденетін  курстық  бөлімі  болу  керек.
Әдістемелік сипаттамаға мыналарды кіргізуге болады:
 - пәнді оқуға қажет уақытты жоспарлау және құру жөнінде кеңес
 - білім алушы ісінің жүйелілігін немесе пәнді оқу жоспарын жазу
 - ОӘК материалдарын қолдану туралы сипаттама
 - әдебиетпен жұмыс істеу туралы сипаттама
 - емтиханға дайындалу туралы кеңес (есеп беруге)

3






    4 КУРС  ФОРМАТЫ


    «Жануар текті өнімдерді сенсорлық талдау» пәнін оқуда  өзара  байланысы
бар бес түр қосылады-дәрістер және білім алушылардың  өздік  жұмысы  (БАӨЖ).
Негізгі маңызды дәріс: пәннің негізгі және қиын бөлімдерін түсіндіру;  нақты
эксперименттер  орындап,  олардың   қортындыларының   дәлелді   шешімдерінен
зертханалық жаттықтыру сабағы және әдістемелер анықтайды. Күрделі және  оқу-
әдістемелік, әдеби  жетімді  материалдарды  БАӨЖ  түрінде  жасайды.  Негізгі
маңыздысы  зертханалық  жаттықтыру  сабағы  (барлық  оқу  уақытының   ~50%).
Зертханалық жұмысты  орындау  көзбен  көруге  және  теориялық  материалдарды
бекітуге, оқу және ғылыми – зерттеу эксперименттерінің, логикалық ойлау  мен
дәлелді қортындыларының дағдысын жетілдіріп және дамытуға жол  береді.  БАӨЖ
нақты тапсырмалармен күнделікті және міндетті түрде  оқытушының  бақылауымен
жасалынып отырылады.


   5 КУРС САЯСАТЫ

                                                                   1 2-кесте




      Сабаққа қатысу:  Дәріс  және  тәжірибелік  сабақтарға  міндетті  түрде
қатысу. Егер білім алушы белгілі  бір  себептермен  сабаққа  қатыса  алмаса,
барлық өткен материалдар бойынша жауап беру тиіс.
      Тәртіп: Сабақ үстінде үнемі тәртіп  бұзған  білім  алушы  аудиториядан
шығарылып жіберіледі  және  барлық  курс  бойынша  «қанағаттанғысыз»  бағасы
қойылады.
      Бақылау жұмыстары: Межелік бақылау қорытындысы білім алушының  сабаққа
қатысуын, өздік жұмысты уақытында орындауын,  сабақта  ауызша  және  жазбаша
түрде жауап беруін ескере отырып қойылады.
      Көшіріп алу: Кез-келген көшіріп алу үшін  қатаң  жазалап  аудиториядан
шығарумен қоса, жалпы курс үшін «F» бағасын қоюмен қамтылады.
      Ұялық телефон:  Сабақ кезінде ұялық телефондар өшірілуі керек.
      Емтихан: Қорытынды емтихан  оған  босатылған  барлық  студенттер  үшін
билеттік жүйе негізінде жүргізіледі.  Билеттің  әрбір  нұсқасы  үш  сұрақтан
тұрады.  Емтиханның  қорытынды  бағасы  қорытынды  аттестациямен  емтиханның
орташа проценті арқылы есептеледі.






    6 БАҒА ҚОЮ САЯСАТЫ


    Білім  алушылардың  үлгерім  бақылауы  ағымды,  шектік  және  қорытынды
бақылау  арқылы  жүзеге  асырылады.   Баға    „Білім   алушылардың   білімін
рейтингтік бағалау” стандарты бойынша қойылады.  Қорытынды  бақылау  емтихан
түрінде  алынады.  Ол  ауызша  сұрау  немесе  жазбаша  тест  көмегі   арқылы
жүргізіледі.  Қорытынды  баға  әрбір  сабақтың,  рефераттың,  сонымен  қатар
экзамен нәтижелері арқылы қойылады.
      Егер білім алушылардың семестр бойынша рейтинг баллдарының жиыны 50 %-
ға тең немесе одан көп болса, ол жиынтық бақылауға жіберіледі.
      Қосымша балдар:
  - шығармашылықтық көзқарасы үшін;
  - оқу процесіне белсене қатысуы үшін;
  - ғылыми-зерттеу жұмысын, ғылыми мақала жазғаны үшін;
  - жұмыста әртүрлі ақпарат көздерін қолданғаны үшін;
  - БАӨЖ қосымша әдебиет көздерін пайдалану;
        -      жұмысты мерзімінен бұрын тапсыру.

                                                                     3-кесте
|Апта    |Бақылау түрі                          |Барлығы      |Ескерту     |
|1       |2                                     |3            |4           |
|        |Аудиториялық сабақ түрлеріне қатысуы 1|30           |            |
|        |және 7 апта бойынша                   |             |            |
|1       |Дәріс                                 |5            |            |
|2       |Дәріс                                 |5            |            |
|3       |Дәріс                                 |4            |            |
|        |Зертханалық сабақ                     |25           |            |
|        |№1 БАӨЖ                               |55           |            |
|4       |Дәріс                                 |4            |            |
|        |Зертханалық сабақ                     |25           |            |
|5       |Дәріс                                 |4            |            |
|        |Зертханалық сабақ                     |25           |            |
|6       |Дәріс                                 |4            |            |
|        |Зертханалық сабақ                     |25           |            |
|        |№2 БАӨЖ                               |55           |            |
|7       |Дәріс                                 |4            |            |
|        |Межелік бақылау 1                     |60           |            |
|Қорытынды ұпайлары 1 және 7 апта бойынша      |300          |            |
|        |Аудиториялық сабақ                    |30           |            |
|        |түрлеріне қатысуы 8 және              |             |            |
|        |                                      |             |            |
|        |15 апта бойынша                       |             |            |
|8       |Дәріс                                 |3            |            |
|        |Зертханалық сабақ                     |14           |            |
|9       |Дәріс                                 |3            |            |
|        |Зертханалық сабақ                     |14           |            |
|        |№3 БАӨЖ                               |35           |            |
|10      |Дәріс                                 |4            |            |
|        |Зертханалық сабақ                     |14           |            |
|11      |Дәріс                                 |4            |            |
|        |Зертханалық сабақ                     |14           |            |
|        |№4 БАӨЖ                               |35           |            |
|12      |Дәріс                                 |4            |            |
|        |Зертханалық сабақ                     |14           |            |
|13      |Дәріс                                 |4            |            |
|        |Зертханалық сабақ                     |15           |            |
|14      |Дәріс                                 |4            |            |
|        |Зертханалық сабақ                     |15           |            |
|        |№5 БАӨЖ                               |40           |            |
|15      |Дәріс                                 |4            |            |
|        |Межелік бақылау 2                     |60           |            |
|Қорытынды ұпайлары 8 және 15 апта бойынша     |300          |            |



    7 Әдебиеттер
    7.1 Негізгі әдебиеттер:
    7.1.1  Л.Г. Елисеева, Т.Н.Иванова. Идентификационная и товарная
экспертиза продуктов растительного происхождения: учебное пособие// М.:
ИНФРА-М, 2012. C 524.
    7.1.2 К.Ж. Амирханов,  Б.К.Асенова,  А.Н.  Нургазезова,  С.К.  Касымов,
Ш.Б.Байтукенова. Современное состояние и перспективы  развития  производства
мясных продуктов функционального назначения: монография//  Алматы,  2013.  С
127.
    7.1.3 М.Б. Ребезов, О.В. Богатова,  Н.Г.  Догарева.  Основы  технологии
молока и  молочных  продуктов:  учебное  пособие//  Челябинск:  Издательский
центр ЮУрГУ,  2011.  С 123.
    7.1.4 Н.Л.Наумова, М.Б.Ребезов, Е.Я.Варганова. Функциональные  продукты
питания.  Спрос  и  предложение:  монография//Челябинск:  издателский  центр
ЮурГУ, 2012. C 78.
    7.1.5  М.Б.Рeбезов,   Е.П.Мирошникова.   Технохимический   контроль   и
управление качеством производства мяса и  мясопродуктов:  учебное  пособие//
Челябинск: издательсикй центр ЮУрГУ, 2011. C 107.
    7.2 Қосымша әдебиеттер
    7.2.1 С.М. Клунова, Т.А. Егорова, Е.А. Живухина. Биотехнология: учебник
// М.: Академия, 2010. C 256.
    7.2.2  Ю.А.Горбунов,  Г.Ф.Медведев,  Н.Г.Минина.  Основы   генетической
инженерии и биотехнологии: учеб.пособ.//  ИВЦ Минфина, 2010. C 287.
        3. O.M.Блинникова. Товароведение  и  экспертиза  вкусовых  товаров:
           yчебное пособие// Мичуринск. Изд.: МичГАУ, 2007. C 234.
        4. E.B Антонова. Товароведение и экспертиза товаров растительного и
           животного происхождения// Иркутск, Изд.: ИГУ,  2011. C 163.












-----------------------
   № |Семестр |Курс |Несиелер  |Дәрістер  |Практ саб |БАОӨЖ |БАӨЖ |Барлығы
                                  |Жиынтық
тексеру формасы | |1 |1 |1 |2 |30 |15 |15 |45 |90 |Емтихан (ауызша) | |


Пәндер