Файл қосу
Санитариялық микробиология
ҚАЗАҚСТАН РЕСПУБЛИКАСЫ БІЛІМ ЖӘНЕ ҒЫЛЫМ МИНИСТРЛІГІ ШӘКӘРІМ АТЫНДАҒЫ СЕМЕЙ МЕМЛЕКЕТТІК УНИВЕРСИТЕТІ | | |3-деңгейлі СМЖ құжаты |ОӘК | | | | | | | | |ПОӘК | | | |042-14-4-03.01.20.48/01-2| | | |011 | |ПОӘК | | | |«Санитариялық микробиология»|Басылым № 1 | | |пәнінің оқытушыға арналған | | | |жұмыс бағдарламасы | | | « Санитариялық микробиология » пәнінің 051202 -«Ветеринариялық санитария» мамандығына арналған ОҚУ ӘДІСТЕМЕЛІК КЕШЕНІ ПӘННІҢ ОҚЫТУШЫҒА АРНАЛҒАН ЖҰМЫС БАҒДАРЛАМАСЫ Семей 2011 Алғы сөз 1 ДАЙЫНДАЛДЫ Құрастырушы- Есенгелді Омарбеков , ветеринария ғылымдарының кандидаты, доцент, «Ветеринариялық санитария »кафедрасы «__»________20__жыл 2 ТАЛҚЫЛАНДЫ 2.1 «Ветеринариялық санитария» кафедрасының мәжілісінде Хаттама «_____» __________20 _ жыл, №____ Кафедра меңгерушісі ____________E.Омарбеков 2.2 Аграрлық факультеттің оқу-әдістемелік кеңесінің мәжілісінде Хаттама «_____»__________ 20 __жыл, №_____ Төрайымы ___________________ Г.Нұржанова 3 БЕКІТІЛДІ Университеттің оқу-әдістемелік кеңесінің мәжілісінде мақұлданды және баспаға ұсынылды Хаттама «___» ____________20__ жыл, №_____ ОӘК төрағасы__________________Б.Рскелдиев 4 БІРІНШІ БАСЫЛЫМ «___»_______20 ж Мазмұны 1 Пайдалану аймағы 2 Нормативтік сілтемелер 3 Жалпы ережелер 4 Оқытушыға арналған пәннің оқу жұмыс жоспарының мазмұны 5 Студенттердің өздік жұмыстарының тақырыптарының тізімі 6 Пәннің оқу-әдістемелік картасы 7 Оқу-әдістемелік әдебиеттермен қамтамасыз етілуі 8 Әдебиеттер 1 ПАЙДАЛАНУ АЙМАҒЫ «Санитариялық микробиология » пәні бойынша оқу-әдістемелік кешен 051202 - «Ветеринарлық санитария» мамандығының студенттеріне арналған. Ол студенттерді курстың мазмұнымен, қажеттілігімен, актуальдығымен, саясатымен таныстырып, қажетті біліммен қамтамасыз етеді. Оқу-әдістемелік кешен пәнді оқудағы басшылыққа алатын негізгі құжат болып саналады. 2 НОРМАТИВТІК СІЛТЕМЕЛЕР «Санитариялық микробиология » пәні бойынша оқу-әдістемелік кешен осы пән бойынша оқу үрдісін ұйымдастырудағы негіз болып саналады және ол мына құжаттардың талабына сай құрастырылған: - университеттің СТУ 042-РГКП-СГУ-8 -2007 және ДП 042-08.10.10.12-2007 стандарттарына және элективті пәндер каталогіне (каталогке қосымша, хаттама №4,27.03.2009)сүйене отырып жасалынған 3 ЖАЛПЫ ЕРЕЖЕЛЕР 3.1 Пән мазмұнына қысқаша сипаттама Ветеринариялық санитария мамандығының студенттеріне арналған санитариялық микробиология пәні ветеринариялық микробиология және вирусология негіздерін ескере отырып, зерттеулер жүргізеді Ветеринариялық санитария мамандығының студенттеріне арналған санитариялық микробиология пәні заманымыздың талабына сай әртүрлі мәселелерді, әдістемелік мақсаттарды қарастырады. Микробтар мен вирустар экологиясына, сыртқы ортаны микробиологиялық және вирусологиялық бағалау әдістеріне, жалпы экология, биотоп, микробиоценоз түсініктеріне көп көңіл бөледі. Экожүйе жөнінде түсініктеме беріп шектейді.Геосфера, гидросфера, атмосфера, қойнауларының зардапты және санитарлық көрсеткіш микроорганизмдермен ластануын айқындайтын әдістер зерттелінеді. 3.2 Пәнді оқытудың мақсаты және міндеттері– студенттерді тамақ өнімдерінде әр түрлі өзгерістер туғызатын микроорганизмдерді терең қарастыру, оларды анықтау жолдарын меңгеру, олардың морфофизиологиялық ерекшеліктерін, олардың сыртқы ортада таралуын, жануарлардың инфекциялық ауруларындағы, жалпы биологиялық мақсаттарды шешудегі, ауыл шаруашылығы мен өндіріс саласындағы және сыртқы ортаны қорғаудағы рөлін жете түсіндіру Пәнді оқытудың міндеттері -студенттерді микробиологиялық зерттеу әдістеріне үйрету; алынған нәтижелерге ветеринариялық-санитариялық бағалауға бейімдеу;жануарлар өнімдері микрофлорасын, олардың зардапты микробтармен және вирустармен зақымдануын анықтауға және сонымен қатар жануарлар өнімдерін консервілеу және бағалау әдістеріне, залалсыздандыруға ( стерилизация) және дезинфекциялауға көп көңіл бөлу;зертханалық сабақтарда зардапты микробтар мен вирустардың және санитарлық көрсеткіш микробтар морфологиясы мен биологиясына, оларды анықтау әдістеріне көңіл бөлу.Студенттерді микробиологиялық және вирусологиялық зерттеу қызметтеріне дайындау. 3.3 Санитариялық микробиология пәнін оқыған студент мына талаптарға сай болуы керек: Санитариялық микробиология курсын оқып біткеннен кейін студент тамақ өнімдерінің ақаулықтарын тудыратын микробтардың биологиялық ерекшеліктерін; сүт және ет өнімдерінің микробтармен ластануының дәрежелік көрсеткіштерін білуі керек. Сүт, сүттен алынатын өнімдердің, ет, еттен дайындалатын өнімдердің, жұмыртқа, арадан алынатын өнімдердің (бал, тозаң, прополис, шырыш, аналық сүт, ара уы), ет пен балықтан дайындалған консервілерді тексерудің санитариялық- микробиологиялық негізгі әдістерін жақсы білуі керек. Сонымен қатар тері-ішек шикізаттарының, жүннің, азықтың (шөп, сүрлем, сенаж) микробиологиясын, сыртқы ортадағы зардапты микробтарды анықтауды және дезинфекцияның вирустар- таныстырып тиімділігін анықтау жолын білуі керек. Санитариялық-гигиеналық сұрақтарды шешуде, нақтылап айтқанда –судың, ауаның, топырақтың, тамақ өнімдерінің санитариялық деңгейін анықтай білуі керек. Әртүрлі объектілерді залалсыздандырудың әдістеріннен мағұлматты болу және тамақ өндірісінде істейтін жұмыскерлердің жеке бас гигиенасы бақылауды білу керек 3.4 Пәннің пререквизиттері :микробиология және вирусология 3.5 Пәннің постреквизиттері эпизоотология ветеринариялық санитариямен, ветеринариялық гигиена, ветеринариялық санитариялық сараптау Оқу жұмыс жоспарынан көшірме (кесте 1) 1- кесте - Оқу жұмыс жоспарынан көшірме |курс |семестр|кредит | |1 |2 |3 | |Дәрістер | |1.Санитариялық микробиологияның мақсаты.Сыртқы|1 | Толысбаев Б.Т., | |орта объектілерін санитарлы-гигиеналық | |және | |бағалаудың микробиологиялық көрсеткіштері | |т.б-Ветеринариялық | |А).Объектінің жалпы миикробтық ластануы. | |санитарлық | |Б).Санитарлы-көрсеткіш микроорганизмдер | |микробиология, | | | |Алматы-2008; | | | |Любашенко С.Я. | | | |Санитарная | | | |микробиология. | | | |–М.1980 | | | |Поляков | | | |А.А.Ветеринарная | | | |санитария, -М.1979 | |2.Зооантропонозды инфекциялардың |1 | ___ // _____ | |қоздырғыштары. | | | |Топалаң,лептоспироз, туляремия, | | | |эризипелоид,листериоз, бруцеллез, маңқа, | | | |туберкулез, аусыл, орнитоз. Қысқаша | | | |сипаттамасы, морфологиялық, культуральдік, | | | |биохимиялық қасиеттері. Диагностикасы, | | | |профилактикасы. | | | |3.Тағамдық токсикоинфекциялар | 1 | ___ // _____ | |А)Тамақ токсикоинфекциясының | | | |қоздырғыштары.(сальмонеллалар,эшерихиялар, | | | |протейлар-Токсин түзуі, антигендік құрылысы, | | | |патогендігі.Диагностикасы. Профилактикасы. | | | |4.Тамақ тосикоздарының қоздырғыштары |1 | | |(патогенді стафилококкалар, стрептококкалар, | | | |ботулизм қоздырғышы- Токсин түзуі, антигендік | | | |құрылысы, патогендігі.Диагностикасы. | | | |Профилактикасы. | | | |5.Ет микробиологиясы | 1 | ___ // _____ | |Еттің микроорганизмдермен ластану көзі және | | | |жолдары.Тоңазытқышта сақтаған еттің | | | |микрофлорасы.Еттің ақаулықтары (кілегейленуі, | | | |шіруі, қышқылдық ашуы,пигменттенуі,көгеруі, | | | |жарқырауы).Мұздатылған ет микробиологиясы.Етті| | | |тұздағанда микрофлорасының өзгеруі | | | |6.Шұжық микробиологиясы | 1 | ___ // _____ | |Тартылған еттің микроорганизмдермен ластану | | | |көзі және жолдары.Пісірілген,жартылай ысталған| | | |және ысталған шұжықтың | | | |микрофлорасы.Шұжықтардың ақаулықтары (шіру, | | | |қышқылдану көгеру) | | | |7.Ет консервілерінің микробиологиясы |1 | ___ // _____ | |Консервленетін өнімдердің микрофлоралар | | | |көзі.Өнімнің сапасына консервлегенде қалған | | | |микробтардың әсері.Консервілердің ақаулықтары | | | |(ісінуі, қышқылдануы,сульфиттік бүліну) | | | |8.Жұмыртқа және жұмыртқа өнімдерінің |1 | ___ // _____ | |микробиологиясы | | | |Жұмыртқаның микроорганизмдермен ластану көзі | | | |және жолдары.Жұмыртқаны сақтағанда ондағы | | | |микроорганизмдердің өсуі.Тоңазытылған жұмыртқа| | | |ұнтағындағы микроорганизмдер. | | | |9.Сүт микробиологиясы |1 | ___ // _____ | |Сүттің алғашқы микрофлорасының көзі. Сүтті | | | |сақтағандағы микроорганизмдердің өсу | | | |фазалары.Сүттегі микробтар санын азайту | | | |әдістері. Сүт ақаулықтары. | | | |10.Сүт өнімдерінің микробиологиясы |1 | ___ // _____ | |Сүтқышқылды өнімдердің алғашқы микрофлоралар | | | |көзі. Сүтқышқылды өнімдердің ақаулары.Майдың, | | | |сырдың, сүт консервілерінің, балмұздақтың | | | |микролоралары. Ақаулары. | | | |11.Балық және балық өнімдерінің |1 | ___ // _____ | |микробиологиясы. | | | |Балық микрофлорасы. Балықты сатағанда және | | | |өңдегенде ондағы микроорганизмдердің өзгеруі. | | | |Балықты зерттеу әдістері. Балық ақаулықтары. | | | |12.Ет-сүт өнімдерін өдіруді санитарлық |1 | ___ // _____ | |микробиологиялық бақылау | | | |Өндірісті санитарлық-гигиеналық бақылау.Дайын | | | |өнім мен техникалық процесті бақылау. | | | |13.Тері-былғары шикізатының және жүннің |1 | ___ // _____ | |микробиологиясы. | | | |Жас терінің микроорганизмдермен ластану | | | |көзі.Теріні консервілеу тәсілдері.Ақаулықтары.| | | |Жүн микрофлорасы.Тері-былғары шикізаты- адам, | | | |жануарлар ауруларының көзі. | | | |14. Қи микробиологиясы |1 | ___ // _____ | |15.Тамақ өнімдерін бактериологиялық талдау |1 | ___ // _____ | |әдістері(ет, сүт, балық, су, ауа, | | | |топырақ-МЕСТ). Шолу дәрісі. | | | |Жиыны |15сағ | | | | |Практикалық сабақтар | |1.Санитарлық-көрсеткіш микроорганизмдердің |2 |Нецепляев С.В. | |негізгі көрсеткіштері. | |Лабораторный | |Санитарлы-көрсеткіш микроорганизмдердің | |практикум по | |морфологиялық, культуральдік және биохимиялық | |микробиологии | |қасиеттерімен танысу. | |пищевых продуктов | | | |животного | | | |происхождения.-М.,1| | | |990 | |2.Зооантопоноздар қоздырғыштары |2 |-//- | |Зооантропоноз аурулар қозырғыштарының | | | |морфологиялық, культуральдік және биохимиялық | | | |қасиеттерімен танысу. | | | |3.Тамақ өнімдерінің ақаулықтарын тудыратын |2 |-//- | |қоздырғыштардың қасиеттерін қарастыру | | | |Тамақ өнімдерінің ақаулықтарын тудыратын | | | |қоздырғыштардың морфологиялық, культуральдік | | | |және биохимиялық қасиеттерімен танысу. | | | |4.Тағамдық токсикоздар мен токсикоинфекция |2 |-//- | |қоздырғыштарының қасиеттерін қарастыру | | | |Энтеротоксигенді стафилококктардың, | | | |стрептококктардың, ботулизмнің, | | | |токсикоинфекция қоздырғыштарының (сальмонелла,| | | |ІТТБ, протеус, перфрингенс, сереус) | | | |морфологиялық, культуральдік және биохимиялық | | | |қасиеттерімен танысу. | | | |5.Еттің балғындығын анықтау. Етті |2 |-//- | |бактериологиялық зерттеу. | | | |Ет, шұжық және консервлерді микробиологиялық | | | |бақылау әдістерімен танысу. | | | |6.Шұжық өнімдерін микробиологиялық зерттеу |2 |-//- | |Шұжықты микроскопиялық және бактериологиялық | | | |бақылау әдістерімен танысу | | | |7.Ет консервілерін микробиологиялық зерттеу |2 |-//- | |Консервілерді микроскопиялық және | | | |бактериологиялық бақылау әдістерімен танысу | | | |8.Аралық бақылау |2 |-//- | |9.Сүтті микробиологиялық зерттеу. |2 |-//- | |Сүтті микроскопиялық және бактериологиялық | | | |зерттеу әдістерімен танысу | | | |10.Сүт өнімдерін микробиологиялық зерттеу |2 |-//- | |Сүтқышқылды өнімдерді және ашытқыны | | | |микробиологиялық зерттеу әдістерімен танысу. | | | |11.Жұмыртқа және жұмыртқа өнімдерін |2 |-//- | |микробиологиялық зерттеу . | | | |Жұмыртқа және жұмыртқа өнімдерінен зерттеуге | | | |сынама алу және оларды микробиологиялық | | | |бақылау әдістерімен танысу | | | |12.Балық және балық өнімдерін микробиологиялық|2 |-//- | |зерттеу. | | | |Балық және балық өнімдерінен зерттеуге сынама | | | |алу және оларды микробиологиялық бақылау | | | |әдістерімен танысу | | | |13.Өндірісте қолданылатын құрал-жабдықтарды, |2 |-//- | |ыдыстарды және жұмысшылардың қолын | | | |санитарлы-микробиологиялық бақылау. | | | |Тамақ кәсіпорнында жұмыс істейтін | | | |жұмысшылардың қолын,техникалық ыдыстарды, | | | |жабдықтарды санитарлы-микробиологиялық бақылау| | | |әдістерімен танысу | | | |14.Дезинфекцияның сапасын бақылау. |2 |-//- | |Дезинфекцияда қолданылатын әртүрлі | | | |ерітінділердің әсерін анықтау. | | | |15.Қорытынды бақылау |2 |-//- | | |30 сағ | | |жиыны | | | 5 Студенттердің өздік жұмыстарының жоспары және мазмұны Кесте 5 |№ |Тақырыптың аты |Тақырыптың мазмұны |Ұсынылған | | | | |әдебиеттер | |1 |Тамақ өнімдерінің және |1.Қолданылуына байланысты |Қазақстан | | |мал азықтарының |қоректік орталардың жіктелуі.|Республикасын| | |микробиологиясы. |2.Қоректік орталардың сапасын|ың | | | |бақылау әдістері. |мемлекеттік | | | |3.Лабораторияда қоректік |стандарты | | | |орталарды дайындау. |МЕСТ ИСО | | | |Пайдалануға әзірлеу. |11133-1-2008 | |2 |Ет.Етті |1.Сынама алу әдістері. |Мемлекетаралы| | |бактериологиялық талдау|2.Аппараттар, материалдар, |қ стандарт. | | | |реактивтер және қоректік |ГОСТ | | | |орталар. |21237-75.Моск| | | |3.Зерттеуге дайындау. |ва. | | | |4.Зерттеуді жүргізу |Стандартинфор| | | |4.1 Бактериоскопиялық зерттеу|м, | | | |4.2 Аэробты бактерияларды |2005 | | | |бөлу (топалаң, тілме, | | | | |листериоз, пастереллез | | | | |қоздырғыштары; коккалар тобы,| | | | |сальмонелла және ішек | | | | |таяқшасы-эшерихиялар) | | | | |4.3 Флуоресценттік реакция | | | | |көмегімен тілме, листериоз, | | | | |сальмонеллез қоздырғыштарын | | | | |жедел табу. | | | | |4.4 Анаэроб бактерияларды | | | | |табу әдісі | | |3 |Ауыз |1.Суды алу, сақтау және |Мемлекетаралы| | |су.Санитарлық-бактериол|тасымалдау әдістері |қ стандарт. | | |огиялық талдау |2. Аппараттар, материалдар, |ГОСТ | | | |реактивтер және қоректік |18963-73.Моск| | | |орталар. |ва. | | | |3.Зерттеуге дайындау. |Стандартинфор| | | |4.Зерттеуді жүргізу |м, | | | | |2006 | 6 Пәннің оқу-әдістемелік картасы 3-кесте Пәннің оқу-әдістемелік картасы |Тақырып |Көрнекі |Өздік |Бақылау | | |құралдар,ТҚЖ|жұмыс |түрі | | |, |сұрақтары | | | |плакаттар | | | |Дәрістер |Зертханалық сабақтар| | | | |1 |2 |3 |4 |5 | |1.Санитарлық |1.Санитарлық-көрсетк|Плакаттар, | |Ауызшажаз| |микробиологияның |іш |Слайдылар, | |баша | |мақсаты |микроорганизмдердің |препараттар,| |тест | | |негізгі |микроскоп | | | | |көрсеткіштері | | | | |2.Зооантропонозды |2.Зооантопоноздар |Плакаттар, | |Ауызшажаз| |инфекциялардың |қоздырғыштары |Слайдылар, | |баша | |қоздырғыштары | |препараттар,| |тест | | | |микроскоп | | | |3.Тағамдық |3.Тамақ өнімдерінің |Плакаттар, | |Ауызшажаз| |токсикоинфекциялар |ақаулықтарын |Слайдылар, | |баша | | |тудыратын |препараттар,| |тест | | |қоздырғыштардың |микроскоп | | | | |қасиеттерін | | | | | |қарастыру | | | | |4.Тағамдық токсикоздар |4.Тағамдық |Плакаттар, | |Ауызшажаз| | |токсикоздар мен |Слайдылар, | |баша | | |токсикоинфекция |препараттар,| |тест | | |қоздырғыштарының |микроскоп | | | | |қасиеттерін | | | | | |қарастыру | | | | |5.Ет микробиологиясы |5.Еттің балғындығын |Плакаттар, | |Ауызшажаз| | |анықтау. Етті |Слайдылар, | |баша | | |бактериологиялық |препараттар,| |тест | | |зерттеу. |микроскоп | | | |6.Шұжық микробиологиясы|6.Шұжық өнімдерін |Плакаттар, | |Ауызшажаз| | |микробиологиялық |Слайдылар, | |баша | | |зерттеу |препараттар,| |тест | | | |микроскоп | | | |7.Ет консервілерінің |7.Ет консервілерін |Плакаттар, | |Ауызшажаз| |микробиологиясы |микробиологиялық |Слайдылар, | |баша | | |зерттеу |препараттар,| |тест | | | |микроскоп | | | |8.Жұмыртқа және |8 Аралық бақылау |Плакаттар, | |Ауызшажаз| |жұмыртқа өнімдерінің | |Слайдылар, | |баша | |микробиологиясы | |препараттар,| |тест | | | |микроскоп | | | |9.Сүт микробиологиясы |9.Жұмыртқа және |Плакаттар, | |Ауызшажаз| | |жұмыртқа өнімдерін |Слайдылар, | |баша | | |микробиологиялық |препараттар,| |тест | | |зерттеу |микроскоп | | | |10.Сүт өнімдерінің |10.Сүтті |Плакаттар, | |Ауызшажаз| |микробиологиясы |микробиологиялық |Слайдылар, | |баша | | |зерттеу |препараттар,| |тест | | | |микроскоп | | | |11.Балық және балық |11.Сүт өнімдерін |Плакаттар, | |Ауызшажаз| |өнімдерінің |микробиологиялық |Слайдылар, | |баша | |микробиологиясы |зерттеу |препараттар,| |тест | | | |микроскоп | | | |12.Ет-сүт өнімдерін |12.Балық және балық |Плакаттар, | |Ауызшажаз| |өдіруді санитарлық |өнімдерін |Слайдылар, | |баша | |микробиологиялық |микробиологиялық |препараттар,| |тест | |бақылау |зерттеу |микроскоп | | | |13.Тері-былғары |13.Өндірісте |Плакаттар, | |Ауызшажаз| |шикізатының және жүннің|қолданылатын |Слайдылар, | |баша | |микробиологиясы |құрал-жабдықтарды, |препараттар,| |тест | | |ыдыстарды және |микроскоп | | | | |жұмысшылардың қолын | | | | | |санитарлы-микробиоло| | | | | |гиялық бақылау | | | | |14.Қи микробиологиясы |14.Дезинфекцияның |Плакаттар, | |Ауызшажаз| | |сапасын анықтау |Слайдылар, | |баша | | | |препараттар,| |тест | | | |микроскоп | | | |15.Тамақ өнімдерін |15.Қорытынды бақылау|Плакаттар, | |Ауызшажаз| |бактериологиялық талдау| |Слайдылар, | |баша | |әдістері(ет, сүт, | |препараттар,| |тест | |балық, су, ауа, | |микроскоп | | | |топырақ-МЕСТ). Шолу | | | | | |дәрісі. | | | | | 7 Оқу-әдістемелік әдебиеттермен қамтамасыз етілуі 4-кесте Оқу-әдістемелік әдебиеттермен қамтамасыз етілуі |Оқулықтар мен оқу-әдістемелік |Саны |Студенттер |Қамтылу | |құралдар | |саны |пайызы | |1 |2 |3 |4 | |1.Толысбаев Б.Т.,Бияшев Қ.Б., |25 |11 |100 | |Мықтыбаева Р.Ж...Ветеринариялық | | | | |санитарлық микробиология | | | | |Оқулық.-Алматы-2008 | | | | |2.Любашенко С.Я.Санитарная |7 |11 |63 | |микробиология.-Москва,1980. | | | | |3. Нецепляев С.В.,Панкратов А.Я. |10 |11 |90 | |Лабораторный практикум по | | | | |микробиологии пищевых продуктов | | | | |животного происхождения. | | | | |Москва,1999 | | | | |4.Поляков А.А. Ветеринарная |25 |11 |100 | |санитария. –М.: Колос, 1979. | | | | | | | | | 8 Әдебиеттер Негізгі 1Толысбаев Б.Т.,Бияшев Қ.Б., Мықтыбаева Р.Ж...Ветеринариялық санитарлық микробиология Оқулық.-Алматы-2008 2.Костенко Ю.Г.., Нецепляев С.В., Гончарова Л.А.Основы микробиологии, гигиены и санитарии на предприятиях мясной и птицеперерабатывающей промышленности. –М.:-легкая ипищевая промышленность.-1984 3. Нецепляев С.В.,Панкратов А.Я. Лабораторный практикум по микробиологии пищевых продуктов животного происхождения. Москва,1999 4.Любашенко С.Я.Санитарная микробиология.-Москва,1980. Қосымша 1.Сидоров М.А., Корнелаева Р.П. Микробиология мяса и мясопродуктов. –Москва, 2000. 2.Поляков А.А. Ветеринарная санитария. –М.: Колос, 1979.
Пәндер
- Іс жүргізу
- Автоматтандыру, Техника
- Алғашқы әскери дайындық
- Астрономия
- Ауыл шаруашылығы
- Банк ісі
- Бизнесті бағалау
- Биология
- Бухгалтерлік іс
- Валеология
- Ветеринария
- География
- Геология, Геофизика, Геодезия
- Дін
- Ет, сүт, шарап өнімдері
- Жалпы тарих
- Жер кадастрі, Жылжымайтын мүлік
- Журналистика
- Информатика
- Кеден ісі
- Маркетинг
- Математика, Геометрия
- Медицина
- Мемлекеттік басқару
- Менеджмент
- Мұнай, Газ
- Мұрағат ісі
- Мәдениеттану
- ОБЖ (Основы безопасности жизнедеятельности)
- Педагогика
- Полиграфия
- Психология
- Салық
- Саясаттану
- Сақтандыру
- Сертификаттау, стандарттау
- Социология, Демография
- Спорт
- Статистика
- Тілтану, Филология
- Тарихи тұлғалар
- Тау-кен ісі
- Транспорт
- Туризм
- Физика
- Философия
- Халықаралық қатынастар
- Химия
- Экология, Қоршаған ортаны қорғау
- Экономика
- Экономикалық география
- Электротехника
- Қазақстан тарихы
- Қаржы
- Құрылыс
- Құқық, Криминалистика
- Әдебиет
- Өнер, музыка
- Өнеркәсіп, Өндіріс
Қазақ тілінде жазылған рефераттар, курстық жұмыстар, дипломдық жұмыстар бойынша біздің қор #1 болып табылады.
Ақпарат
Қосымша
Email: info@stud.kz