Файл қосу
Лабораториялық зерттеудің маңызы
ҚАЗАҚСТАН РЕСПУБЛИКАСЫНЫҢ БІЛІМ ЖӘНЕ ҒЫЛЫМ МИНИСТІРЛІГІ
СЕМЕЙ ҚАЛАЛЫҚ ШӘКӘРІМ АТЫНДАҒЫ МЕМЛЕКЕТТІК УНИВЕРСИТЕТІ | |
|3 дәрежелі СМЖ құжаты |ПОӘК |ПОӘК 042.18-24.1. 10/01 2014 |
| «Зертханалық іс» пәнінің |№ 2 басылым | |
|оқытушыларға арналған |11.09.2014ж., | |
|оқу-әдістемелік бағдарлама |18.09.2013жылғы | |
|кешені |№1 басылым орынына | |
5В120100 «Ветеринариялық медицина» мамандығына
арналған «Зертханалық іс» пәнінің
ОҚУ-ӘДІСТЕМЕЛІК КЕШЕНІ
ОҚЫТУШЫҒА АРНАЛҒАН ПӘН БАҒДАРЛАМАСЫ
Семей
2014
Алғы сөз
1 ҚҰРАСТЫРЫЛҒАН
Құрастырушылар: БиляловЕ.Е., ветеринария ғылымдарының кандидаты
Семей қаласының Шәкәрім атындағы мемлекеттік университетінің
«Ветеринариялық медицина» кафедрасының аға оқытушысы
Қойгелдинова А.С. ветеринария ғылымдарының кандидаты Семей қаласының
Шәкәрім атындағы мемлекеттік университетінің «Ветеринариялық медицина»
кафедрасының оқытушысы
«28» 08 2014 ж.
2 ТАЛҚЫЛАНДЫ
2.1 Семей қаласының Шәкәрім атындағы мемлекеттік университетінің
«Ветеринариялық медицина» кафедрасының отырысында
«28» 08 2014 жыл, № 1 хаттама.
Кафедра меңгерушісі, доцент м.а.
С.Тусупов
2.2Аграрлық факультетінің оқу-әдістемелік бюросының отырысында
« 09 » 09 2014 жыл, № 1 хаттама
Төрайымы
Г.Джаманова
3 БЕКІТІЛДІ
Университеттің оқу-әдістемелік кеңесінің отырысында шығаруға
мақұлданған және ұсынылған.
« 11 » 09 2014 жыл, № 1 хаттама
ОӘК төрайымы, ОӘЖ проректоры Г. Искакова
4 ЕНГІЗІЛДІ № 2 басылым 11.09.2014ж., 18.09.2013жылғы №1 басылым
орынына
Мазмұны
1 Қолданылу саласы
2 Нормативтік сілтемелер
3 Жалпы ережелер
4 Оқу пәнінің (модулдің) мазмұны
5 Білім алушылардың өздік жұмыстары тақырыптарының тізімі
6 Оқу-әдістемелік әдебиетімен қамтамасыз ету картасы
7 Әдебиеттер
1 ҚОЛДАНУ САЛАСЫ
5В120100 – «Ветеринариялық медицина» мамандығы бойынша оқытушыларға
арналған «Зертханалық іс» пәнінің бағдарламасы мен оқу-әдістемелік кешеніне
қатысты және дәстүрлі оқу шығармашылық үрдісті жүргізудегі әдістемелік
ұйымдастыруға.
2 НОРМАТИВТІК СІЛТЕМЕЛЕР
«Зертханалық іс» пәнінің оқытушыларға арналған осы бағдарламасы
келесі құжаттардың ұсынымдарымен және талаптарына сәйкес оқу үрдісін
ұйымдастыруды белгілейді:
- ҚР жалпы міндетті мемлекеттік білім беру стандартының негізінде
құрылған ҚР МЕМСТ 23.08.12 ж № 1080 ТОБ негізінде № 158 10.04-2012 ж (№ 157
қосымша);
- СТУ 042-МУ-4-2013 Университет стандарты «Пәннің оқу- әдістемелік
бағдарлама кешенін әзірлеу және ресімдеудің жалпы талаптары»;
- ДП 042-1.01-2013 Құжатталу «Пәннің оқу - әдістемелік бағдарлама
кешенінің құрылымы мен мазмұны»
3 ЖАЛПЫ ЕРЕЖЕЛЕР
3.1 Пәннің қысқаша мазмұны:
«Зертханалық іс» пәні ветеринариялық-санитариялық нысандардың барлық
салаларында және ветеринариялық медицина мамандығын қалыптастыруға қатысты
пәндердің игерілуіндегі зертханалық сабақтарды меңгеруге тиісті дағдыларды
үйренуге ықпал етеді. Сонымен қатар ветеринария саласының жетістіктеріне
сәйкес зертханалық істің заман ағымына қарай жаңа технологияны және
диагностикалық әдістерді, әртүрлі лабораториялық зерттеулердің жете
жүргізілуін оқытады.
Биология және ветеринария салаларында кеңінен жүргізілетін зерттеулер
мен лабораториялық зерттеулердің нақтылығы мен бағалылығы зерттеу үшін
әдістемеліктерді меңгеру қажет. Пән бағдарламасын оқу барысында аспаптар
мен құралдарды, ыдыстар мен реактивтерді дайындау, биологиялық
материалдарды, антикоагулянттарды, консерванттарды және т.б. заттарды алу,
сақтау, тасымалдау мәселелерін дұрыс шешу методолгиясын оқытады. Пән
ветеринар дәрігері мамандығын қалыптастырудағы негізгі пән болып есептеледі
сонымен қатар, мамандық этикасы мен деонтологиялық қағиданы сақтауға
тәрбиелейді.
3.2 Пәнді оқытудың мақсаты:
Студенттердің ветеринар дәрігері мамандығын игеру барысында -
зертханалық жұмыстарды жүргізе алу мен оған сараптама беруді үйрете отырып,
биосынамамен жұмыс істеу тәсілдерін оқыту.
Сонымен қатар әртүрлі мақсаттағы зерттеулерді жүргізу үшін
лабораториялық жануарлармен жұмыс істеуге және қажетті қоректік орталарды
дайындап онда, микроб, вирус т.б өсіре отырып идентификациялау, қоздырғыш
түрлеріне сәйкес препараттарды дайындауды үйрету болып табылады.
3.3 Пәнді оқытудың негізгі міндеттері:
- Болашақ ветеринар дәрігерлеріне ветеринария саласындағы кең
қолданыстағы лабораториялық зерттеу тәсілдерін меңгерту;
- Негізгі мақсатқа байланысты зерттеу түрлерінің озық әдістерін
таңдай білуді үйрету;
- Заманауи құрал, аспаптармен жұмыс істей алуды көрсету;
- Ветеринариялық диагностикалық биопрепараттар және химиялық
реактивтермен жұмыс істеудегі техникалық қауіпсіздік ережелерімен
таныстырып негізгі талаптардың дағдысын қалыптастыру;
- Қоректі орта және лабораториялық жануарлармен жұмыс істей алуды;
- Ветеринариялық зертхана ісіне қатысты зерттеу тәсілдерін
мүмкіндігінше теориялық-практикалық тұрғыдан түсіндіре отырып, зертханалық-
тәжірибелік сабақтар барысында іс жүзінде көрсету болып табылады.
3.4 Оқытудың нәтижелері.
Пәнді оқыту нәтижесінде білім алушы келесідей талаптарды - біліп,
игеріп, ұғып түсініп алуға міндетті:
- пәнді жан-жақты теория жүзінде түсінуге;
- ветеринария саласындағы ветеринариялық лабораториялар жүйесімен
танысып жұмыс істеу жүйесімен толықтай танысуға;
- ветеринариялық лабораториялардың сала бағытына сәйкес жұмысына
қажетті құрал – жабдықтарды ажырата алуды;
- лабораториялық жануарларды ұстау, күту, пайдалануды;
- ветеринариялық лабораторияларда жұмыс істеудің ережелерін;
- мамандық этикасы мен деонтологиялық негіздемені;
- техникалық қауіпсіздік пен жеке бастың гигиенасы және қоршаған
ортаға зиян келтірмеу ережелерін;
- зерттелген биосынамаларды жою және лабораториялық техникаларға
күтіммен қарау және т.б. дағдыны үйренуге.
3.5 Пәннің пререквизиттері:
Биология, жануарлар морфологиясы және физиологиясы, микробиология,
вирусология.
3.6 Пәннің постреквизиттері:
Эпизоотология және инфекциялық аурулар, паразитология және инвазиялық
аурулар, ішкі жұқпалы емес аурулар, клиникалық диагностика, ветеринариялық
санитариялық сараптама.
3.7 Жұмыс оқу жоспарынан көшірме
Кесте 1
|Курс |Семест|
| |р |
|Дәріс сабақтары | |
|Модуль 1 Лабораториялық аспаптар, ыдыстар |
|Кіріспе. Лабораториялық зерттеудің маңызы. Жалпы техникалық |1 |
|қауіпсіздік талаптары. Лабораториялық істің дамуы. | |
|Лабораториялық ыдыстар туралы сипаттама. |1 |
|Лабораториялық ыдыстарды тазалау әдістері. |1 |
|Лабораториялық техника. Микроскопиялық жұмыстар. |1 |
|Микроскоп түрлері, жұмыс істеу принципі. |1 |
|Арнайы қолданылатын лабораториялық техникалар. |1 |
|Химиялық реактивтер. | |
|Аралық бақылау |1 |
|Модуль 2 Лабораториялық жануарлар |
|Лабораториялық жануарлар. |1 |
|Лабораториялық жануарларды ауруларды анықтауда пайдалану тәртібі. |1 |
|Модуль 3 Биосынама, өлшеу құралы және ерітінділер |
|Биосынамаларды анықтау, приборлар. |1 |
|Өлшеу құралдары. |1 |
|Ерітінділер туралы түсінік, дайындау әдістерін меңгеру. |1 |
|Дистилятор жұмысы. Дистильді су. |1 |
|Лабораториялық жануарлардан биосынамалар алу тәртібі. |1 |
|Лабораторияға жіберілетін биосынама мен патологиялық материалдарға |1 |
|жолдама хат жазу, жеткізу, сақтау қағидалары. | |
|Барлық оқу сағаттары: |15 |
|Зертханалық сабақтар |Сағат |
| |саны |
|Модуль 1 Лабораториялық аспаптар, ыдыстар |
|Лабораторияларда жұмыс істеудің қауіпсіздік техникалары. |1 |
|Лабораториялық ыдыстар және оларды қолдануға дайындау |1 |
|Лабораториялық ыдыстарды жуу және кептіру әдістері. | |
|Лабораториялық ыдыстарды химиялық тәсілдермен тазалау және |1 |
|стерильдеу. | |
|Микроскоптардың түрлері. Жарық микроскобы, құрылысы, лабораториялық|1 |
|зерттеулерде қолданылуы | |
|Микроскоппен заттарды қарау, табу, ұқсату, өлшеу, ажырату |1 |
|Құрғатқыш шкафтар, автоклавтар, центрифугалар, құрылыстары, |1 |
|лабораториялық зерттеулерде қолданылуы. Қорытынды сабақ. | |
|Аралық бақылау |1 |
|Модуль 2 Лабораториялық жануарлар |
|ФЭК, құрылысы, лабораториялық зерттеулерде қолданылуы. |1 |
|Микротомдар, термостаттар, құрылысы, лабораториялық зерттеулерде |1 |
|қолданылуы. Қорытынды сабақ. | |
|Модуль 3 Биосынама, өлшеу құралы және ерітінділер |
|Автоматтандырылған гематологиялық ана изатор (РСЕ90вет). |1 |
|Сұйық және қатты заттарды өлшеу құралдары және оларды лабораторияда|1 |
|пайдалану. | |
|Ерітінділер дайындау және концентрациясын анықтау. |1 |
|Суды дистілдеу. Дистиллятор, құрылысы, жұмысқа дайындау, қосу. |1 |
|Лабораториялық жануарлар, ұстау, азықтандыру, көбейту |1 |
|Лабораториялық жануарларды (қоянды) бекіту, тәжірибеге дайындау, | |
|пайдалану. | |
| Аралық бақылау. |1 |
|Барлық оқу сағаттары | 15 |
| Тәжірибелік сабақтар |Сағат |
| |саны |
|Модуль 1 Арнайы лабораториялық аспаптар |
|ҚР ветеринария саласының лабораторияларының құрылымымен және |1 |
|қызметтерімен танысу. | |
|Лабораториялық ыдыстар және оларды қолдануға дайындау |1 |
|Лабораториялық ыдыстарды жуу және кептіру әдістері. | |
|Лабораториялық ыдыстарды химиялық тәсілдермен тазалау және |1 |
|стерильдеу. Ветеринариялық лабораторияларда жүргізілетін | |
|бактериологиялық зерттеулер және оған қажетті құрал – жабдықтар. | |
|Микроскоптардың лабораториялық зерттеулерде қолданылуы. |1 |
|Ветеринариялық лабораторияларда жүргізілетін вирусологиялық |1 |
|зерттеулер және оған қажетті құрал – жабдықтар. | |
|Құрғатқыш шкафтар, автоклавтар, центрифугалар, құрылыстары, |1 |
|лабораториялық зерттеулерде қолданылуы. Қорытынды сабақ. | |
|Аралық бақылау |1 |
|Модуль 2 Лабораториялық жануарлар |
|ФЭК, құрылысы, лабораториялық зерттеулерде қолданылуы. |1 |
|Ветеринариялық – санитариялық сараптау лабораторияларда. | |
|жүргізілетін зерттеулер және оған қажетті құрал – жабдықтар. | |
|Микротомдар, термостаттар, құрылысы, лабораториялық зерттеулерде |1 |
|қолданылуы. Қорытынды сабақ. | |
|Модуль 3 Биосынама, өлшеу құралы және ерітінділер |
|Автоматтандырылған гематологиялық ана изатор (РСЕ90вет). |1 |
|Сұйық және қатты заттарды өлшеу құралдары және оларды лабораторияда|1 |
|пайдалану. Ветеринариялық токсикологиялық лабораторияларда | |
|жүргізілетін зерттеулер және оған қажетті құрал – жабдықтар. | |
|Ерітінділер дайындау және концентрациясын анықтау. |1 |
|Дистилляторды жұмысқа дайындау. Ветеринариялық лабораториялардың |1 |
|радиология бөлімі, жабдықталуы, жүргізілетін зерттеулер. | |
|Лабораториялық жануарлар, ұстау, азықтандыру, көбейту. |1 |
|Лабораториялық жануарларды (қоянды) бекіту, тәжірибеге дайындау, | |
|пайдалану. | |
|Аралық бақылау |1 |
|Барлығы: |15 |
5 БІЛІМ АЛУШЫЛАРДЫҢ ӨЗДІК ЖҰМЫСТАР ТАҚЫРЫПТАРЫНЫҢ ТІЗІМІ
1. Химиялық реактивтермен жүмыс істеудегі техникалық қауіпсіздік
ережелері, алғашқы жедел жәрдем түрлерін мәлімдеңіз.
2. Жоғары кернеулі электр тоғы және әртүрлі жиілік толқынды
(электромагниттік) құбылыс өндіретін прибор, аппаратуралармен жұмыс
істеудегі техникалық қауіпсіздік.
3. Зертханалық диагностикумдармен жұмыс істеудегі техникалық
қауіпсіздік (гигиена, қоршаған орта экологиясы т.б) жұмысқа пайдаланылған
биологиялық және химиялық диагностикумдарды жою (утильдеуге) талаптарына
мағлұмат беріңіз.
4. Лабораториялық жануарлармен жұмыс істеудегі техникалық
қауіпсіздік.
5.5 Люминесценттік микроскоптар; Электронды микроскоп, құрылысы,
лабораториялық зерттеулерде қолданылуы;
5.6 УДС – ультрадыбыстық сканер (РU2200Vet), (УЗИ), лабораториялық
зерттеулерде қолданылуы;
5.7 Сұйықтарды биохимиялық зерттеуге арналған өлшегіш приборлар.
5.8 Ветеринариялық лабораториялар және оларға қойылатын талаптар;
5.9 Лабораторияда пайдаланылатын химиялық заттардан қорғану шаралары;
5.10 Виварилер мен питомниктер; Лабораториялық жануарлардың жұқпалы
емес аурулары; Теңіз шошқалары
5.11 Ақ тышқандарды азықтандыру, суғару салмағын, тамыр соғысын, дем
алысын анықтау. Лабораторияда пайдалану;
5.12 Лабораториялық жануарлардың инфекциялық аурулары;
Лабораториялық жануарлардың инвазиялық аурулары;
5.13 Ветеринариялық лабораторияда пайдаланылатын қазіргі заманғы
лабораториялық құрал - жабдықтар және олардың пайдаланылу аясы;
5.14 Инвертирленген микроскоптар; Спектрометрлер; Рефрактометрлер.
5.15 Патологиялық материалдар.
6 ОҚУ-ӘДІСТЕМЕЛІК ӘДЕБИЕТТЕРМЕН ҚАМТЫЛУ КАРТАСЫ
Кесте 5
|Әдебиеттер және оқу методикалық |Әр түрінің |Білім |Қамтамасыз-д|
|құжаттар |саны |алушылар |ық |
| | |саны |пайызы |
|1 |2 |3 |4 |
|«Зертханалық іс» К.Н. Қожанов т.б.|20 |20 |100 |
|Алматы, 2008 жыл | | | |
|Кырыкбайулы С. И. и др. | | | |
|Лабораторное дело. Учебное | | | |
|пособие. Алматы. |20 |20 |100 |
|2005, с.270. | | | |
|ҚР Ветеринариялық заңнамасы, |15 |20 |75 |
|Астана, 2005 жыл. Т- 3 | | | |
7 ӘДЕБИЕТТЕР
7.1 Негізгі әдебиеттер
7.1.1 К.Н. Қожанов т.б. «Зертханалық іс» (оқу құралы). Алматы, 2008
жыл. 183 бет.
7.2 Қосымша әдебиеттер
7.2.1 Кырыкбайулы С. И. и др. Лабораторное дело. Учебное пособие.
Алматы. 2005, с.270.
7.2.2 Антонов В.И. и др. Лабораторные исследования в ветеринарии:
биохимические и микологические. Справочник. М., «Агропромиздат», 1991, с.
287.
7.2.3Дымко Е.Ф. и др. Руководство по биохимическим, токсикологическим
и микологическим исследованиям тканей, органов, кормов, воды и др.
материалов. (Для биохимических и токсикологических отделов ветеринарных
лабораторий). Алматы, «Кайнар», 1980, с. 496.
7.2.4Золотинцкий М.Д. Лабораторный практикум по охране труда. М.,
«Высшая школа», 1979, с. 215.
7.2.5 Калугин Ю.А. Кормление кроликов. М., «Агропромиздат», 1 85,
с. 120.
6. Судаков М.О. и др. Лабораторные исследования в ветеринарной
терапии. Киев, «Колос», 1975, с.111.
7.2.7 Уткин Л.Г. Кролиководство: Справочник. М., «Агропромиздат»,
1987, с. 206.
7.2.8 ҚР Ветеринариялық заңнамасы, Астана, 2005 жыл. Т- 3
7.2.9 Олжабекова К.Б., Есжанов Б.К. Омыртқалылар зоологиясы. 1- бөлім
– Алматы. 2007 ж. – 400 бет.
7.2.10 Олжабекова К.Б., Есжанов Б.К. Омыртқалылар зоологиясы. 2-
бөлім. – Алматы. 2007 ж. – 368 бет.
[pic]
Пәндер
- Іс жүргізу
- Автоматтандыру, Техника
- Алғашқы әскери дайындық
- Астрономия
- Ауыл шаруашылығы
- Банк ісі
- Бизнесті бағалау
- Биология
- Бухгалтерлік іс
- Валеология
- Ветеринария
- География
- Геология, Геофизика, Геодезия
- Дін
- Ет, сүт, шарап өнімдері
- Жалпы тарих
- Жер кадастрі, Жылжымайтын мүлік
- Журналистика
- Информатика
- Кеден ісі
- Маркетинг
- Математика, Геометрия
- Медицина
- Мемлекеттік басқару
- Менеджмент
- Мұнай, Газ
- Мұрағат ісі
- Мәдениеттану
- ОБЖ (Основы безопасности жизнедеятельности)
- Педагогика
- Полиграфия
- Психология
- Салық
- Саясаттану
- Сақтандыру
- Сертификаттау, стандарттау
- Социология, Демография
- Спорт
- Статистика
- Тілтану, Филология
- Тарихи тұлғалар
- Тау-кен ісі
- Транспорт
- Туризм
- Физика
- Философия
- Халықаралық қатынастар
- Химия
- Экология, Қоршаған ортаны қорғау
- Экономика
- Экономикалық география
- Электротехника
- Қазақстан тарихы
- Қаржы
- Құрылыс
- Құқық, Криминалистика
- Әдебиет
- Өнер, музыка
- Өнеркәсіп, Өндіріс
Қазақ тілінде жазылған рефераттар, курстық жұмыстар, дипломдық жұмыстар бойынша біздің қор #1 болып табылады.
Ақпарат
Қосымша
Email: info@stud.kz