Файл қосу

Тарихи теория



|                                                                              |
|ҚАЗАҚСТАН РЕСПУБЛИКАСЫНЫҢ БІЛІМ ЖӘНЕ ҒЫЛЫМ МИНИСТІРЛІГІ                       |
|СЕМЕЙ ҚАЛАСЫНЫҢ ШӘКӘРІМ АТЫНДАҒЫ  МЕМЛЕКЕТТІК УНИВЕРСИТЕТІ                    |
|                         |                          |                        |
|3 деңгейлі СМЖ құжаты    |ПОӘК                      |ПОӘК                    |
|                         |                          |042-16-02.1.34/01-2013  |
|«Тарихи үрдіс және тарихи|                          |                        |
|таным теориясы» пәнінің  |№1 басылым                |                        |
|оқу-әдістемелік кешені   |30.09.2013                |                        |




















                         «Тарих» мамандығына арналған




                  «Тарихи үрдіс және тарихи таным теориясы»
                       ПӘНІНІҢ ОҚУ-ӘДІСТЕМЕЛІК КЕШЕНІ

                            Оқытушыларға арналған
























                                    Семей
                                    2013




1 ӘЗІРЛЕГЕН
Құрастырған Семей қаласының  Шәкәрім  атындағы  мемлекеттік  университетінің
«Қазақстан тарихы» кафедрасының  профессоры Байсарина Қымбат  Қабидолдақызы.


2 ТАЛҚЫЛАҒАН

2.1   Семей   қаласының   Шәкәрім   атындағы   мемлекеттік   университетінің
«Қазақстан тарихы» кафедрасының отырысында талқыланды.
«0» қыркүйек 2013  ж. №1 хаттама

Кафедра меңгерушісі ________ Мухаметжанова Н.А.

2.2. Гуманитарлық-заң  факультетінің  оқу-әдістемелік  бюросының  отырысында
талқыланды.
«0» қыркүйек 2013 ж. №1  хаттама

Төрайым ________

2.3. Гуманитарлық-заң факультеттің ғылыми кеңесінің отырысында талқыланды.
«» қыркүйек 2013 ж. №1  хаттама

Ғылыми кеңес төрағасы____________Мамырбеков А.М.


























                                   Мазмұны


1 Қолдану аумағы
2 Нормативтік сілтемелер
3 Жалпы ереже
4 Оқытушылар үшін пәннің жұмыс бағдарламасының мазмұны
5 Студенттердің өздік жұмыстары тақырыптарының тізімі
6 Пән бойынша оқу-әдістемелік картасы.
7 Оқу-әдістемелік әдебиеттердің қамтамасыз етілу картасы
8 Әдебиеттер

































































    1 Қолданылу аумағы
    «Тарихи үрдіс және тарихи таным теориясы» пәні бойынша  оқу-әдістемелік
кешені  050203   -   «тарих»   мамандығының   студенттеріне   арналған.   Ол
студенттерді курстың мазмұнымен, оның маңыздылығы  және  қажеттілігін,  қурс
саясатын,  дағды   мен   іскерліктің   тақырыптарымен    таныстырады.   Оқу-
әдістемелік кешені пәнді оқып білудегі негізгі басшылық болып табылады.


    2 Нормативтік сілтемелер
     «Тарихи үрдіс және  тарихи  таным  теориясы»  пәні  бойынша  осы  оқу-
әдістемелік кешені келесі құжаттардың ұсынымдарымен және талаптарына  сәйкес
берілген пән бойынша  оқу  процесін  ұйымдастыру  тәртібін  белгілейді  және
жасайды:
    050203 -«тарих»  мамандықтарындағы  мемлекеттік  жалпы  міндетті  білім
стандарты ҚР МЖБС  3.08.273-2006, Қазақстан Республикасы  Білім  және  ғылым
министрлігінің «23» желтоқсан 2005 жылғы, №  779  бұйрығы  бойынша  әрекетке
еңгізілді және бекітілді.
    - СТУ 042- РГКП-СГУ -8-2007 «Пәннің оқу-әдістемелік кешенін жасау  және
ресімдеужің жалпы талабы» университет стандарты.
    - ДП 042- 08.10.10.12-2007 «Пәннің оқу-әдістемелік  кешенінің  құрылымы
және мазмұны» құжатталған процедура.


    3 Жалпы ереже
    - Оқытушының аты-жөні – Байсарина Қымбат Қабидоллақызы
    - Кафедра –«Қазақстан тарихы»
    - Байланыс ақпараты – 360225, №1 оқу ғимараты, 1006-кабинет;
    - Дәрісті өткізу орны – №1 оқу ғимараты; 1211 а-дәрісханасы;
  - Пән атауы –  «Тарихи үрдіс және тарихи таным теориясы»;
    - Кредит саны – 3;
    - Оқу жұмыс жоспарынан көшірме;


    3.1 Пәннің мазмұнының қысқаша сипаты.
      «Тарихи үрдіс және тарихи таным теориясы» пәні  тарихшы-  студенттерді
оқыту барысында негізгі элемент болып табылады. Тарихты зерттеу  әдістерінің
дамуымен, тарихшылардың алдында  жалпы  тарихи  үрдісте  өз  халқының  орнын
анықтау тұрды. Осыған  байланысты,  көрші  халықтардың  ортағасырлық  тарихы
түпкілікті зерттеле бастады. Ақыр аяғында  дүние  жүзі  халықтарының  тарихи
даму процесінің заңдылықтарын іздеу  әдісі  қалыптасты.  Тарихи  үрдіс  және
тарихи таным теориясы оқыған кезде студент ежелгі дүниеден бастап  Еуропаның
тарих ғылымының генезисін және одан ары қарайғы  дамуын  көре  алады.  Тарих
теориясы мен методологиясының негізгі ұғымдар жүйесі  және  категорияларымен
танысып, зерттеу әдістерін меңгереді.
        Тарихи үрдіс және тарихи таным  теориясы   пәнінде  ғылыми-  тарихи
білімдердің пайда болуы және жинақталуы, тарихи ойдың дамуы,тарих  ғылымының
қалыптасуы және дамуы,әр  кезеңдегі  тарихи  таным  мен  ойлау  заңдылықтары
ашылады.
    Тарихи үрдісті және танымды түсіндіру (тарихи үрдіс және  тарихи  таным
теориясы) тарих философиясының негізгі  міндеті  болып  табылады.  «Тарихтың
философиясы» терминін Вольтер енгізді,  ол  бұл  түсінікті  ғылыми  тарихтың
белгілерін анықтау үшін қолданды. Одан кейін Гердер мен Гегель бұл  терминді
тприхи үрдісті жалпылау жеке тарихтарды біртұтас әлемдік  тарихқа  тоғыстыру
үшін қолданды. Тарих  философиясының  міндеттері  тарихи  үрдістің  дамуының
басты себептері мен факторларын  анықтау.  Кейіннен  «тарихтың  философиясы»
терминінің мазмұны кеңейтілді. Риккерт, одан кейін Коллингвуд бұл  түсінікке
тарихи білім мен  таным туралы ілімді еңгізді. Бұл ілімді бірқатар  ғалымдар
 тарихтың  методологиясы  деп  те  атайды.  Өйткені  бұл  жағдайда  тарихтың
философиясы тарихи танымның теориялы формаларына қатысты  алғанда  рефлекция
функцияларын атқарады.


          3.2 «Тарихи үрдіс және тарихи таным теориясы» курсын  зерделеудің
негізгі  мақсаты:
         – студенттерді тарихтың философиясы  мен  методологиясының  негізгі
           түсініктерімен таныстыру;
         – студенттерді тарихнамалық зерттеуде  тарихилық  принципін  саналы
           түрде қолдануға бағыт беру;
         –   студенттерді   неғұрлым    белгілі    теориялық    бағыттармен,
           мектептермен,    концепциялар   мен    және    оның   өкілдерімен
           таныстыру;
         – тарихи танымның принциптерін, тарихи теорияның категориялары  мен
           заңдылықтарын  түсіну,  тарих   ғылымында   жинақталған   әртүрлі
           бағыттағы методологиялық теорияларды меңгеру арқылы студенттердің
           тарихты оқыту мен  зерттеуде  өзіндік  бағдарын  анықтауға  негіз
           болатын білім беру.


3.3 «Тарихи үрдіс және  тарихи  таным  теориясы»   пәні  курсын  зерделеудің
негізгі  міндеттері:
    - тарих ғылымының даму заңдылықтарын анықтау және  тарихи  ойдың  түрлі
бағыттарының теориялық- методологиялық принциптерін үйрену;
     - адамзат тарихының дамуына  формациялық  және  өркенниеттік  тұрғыдан
қарау негізлерін түсіндіру;
     - жас тарихшылардың бойында тарих ғылымының  қазіргі  даму  дәрежесіне
сай зерттеушілік мәдениетін қалыптастыру;
    - тарихи фактінің  ерекшеліктерін  және  тарихи  танымның  деңгейлерін,
тарихи теорияның қалыптасуының жолдарын  түсіну.




    3.4 Курс пререквизиттері:
    - Ежелгі дүние тарихы. Ежелгі Шығыс тарихы. Қазақстанның  ежелгі  заман
тарихы.
    - Орта ғасырлар  тарихы.  Азия  және  Африка  елдерінің  орта  ғасырлар
тарихы. Қазақстанның орта ғасырлар тарихы.
    -  Еуропа және Америка елдерінің жаңа және қазіргі заман  тарихы.  Азия
Африка елдерінің жаңа және қазіргі заман тарихы. Қазақстанның қазіргі  заман
 тарихы.
    - Философия, саясаттану, мәдениеттану.


    3.5 Курс постреквизиттері:
          -   Шетелдер тарихының тарихнамасы.
          -  Қазақстан тарихының тарихнамасы.
          -  Деректану.
          - Тарихнама;
          - фолософия;
                                                                     кесте-1
|Курс                        |Семестр|Кредит                                |
|Дәріс сабақтары                                                             |
|Тақырып 1.                  |       |1 Жуков Е.И. Очерки методологии       |
|«Тарихи үрдіс және тарихи   |2      |истории. М., 1980.                    |
|таным теориясы» пәні.       |       |2 Философия истории. Антология. М.,   |
|1.Тарихи үрдіс және таным   |       |1995.                                 |
|теориясы пәні.              |       |3 Философия истории. Под ред. А.С.    |
|2.Тарихи үрдіс – тарих      |       |Панарина (Учебное пособие). М., 2001. |
|философиясының пәні.        |       |4 Смоленский А.В. Теория и методология|
|3.Пәннің категориялық       |       |истории. М., 2003.                    |
|аппараты                    |       |                                      |
|Тақырып 2.                  |2      |1 Барг М.А. Категории и методы        |
|Тарихи үрдістің             |       |исторической науки. М., 1984.         |
|категориялары және сипаты.  |       |2 Иванов В.В. Методология исторической|
|1.Тарихи теория- тарихи     |       |науки. М., 1985.                      |
|үрдіс теориясы.             |       |3 Могильницкий Б.Г. Введение в        |
|2. «Қоғамдық- экономиялық   |       |методологию истории. М., 1989.        |
|формация» категориясы.      |       |                                      |
|3.Тарихи үрдістегі          |       |                                      |
|субьективтілік пен          |       |                                      |
|обьективтілік диалектикасы  |       |                                      |
|Тақырып 3.                  |2      |1 Барг М.А. Категории и методы        |
|Тарихи заңдылық категориясы.|       |исторической науки. М., 1984.         |
|1.«Тарихи заңдылық» ұғымы.  |       |2 Жуков. Е.И. Очерки методолгии       |
|2.Қажеттілік пен            |       |истории. М., 1980.                    |
|кездейсоқтық.               |       |3 Могильницкий Б.Г. Введение в        |
|Альтарнативтілік.           |       |методологию истории. М., 1989.        |
|Тарихтың көп өлшемділігі    |       |                                      |
|Тақырып 4.                  |2      |1 Ракитов А.И. Историческое познание. |
|Тарихи танымның ерекшелігі. |       |М., 1989.                             |
|1.Тарихтың позитивистік     |       |2 Хвостова К.В., Финн В.К. Проблемы   |
|методологиясындағы субьект  |       |исторического познания в свете        |
|пен обьект мәселесі.        |       |современных междисциплинарных         |
|2.Тарихи таным –ғылыми      |       |исследований. М., 1997.               |
|таным.                      |       |3 Смоленский А.В. Теория и методология|
|                            |       |истории. М., 2003.                    |
|Тақырып 5.                  |2      |1 Ясперс К. Смысл и назначение        |
|Тарих ғылымының пәні.       |       |истории. М., 1995.                    |
|1.Тарих пен идеологияның    |       |2 Карр Э.Г. Что такое история? Алматы,|
|өзара қатынастары.          |       |1997.                                 |
|2.Тарих және саясат.тарих   |       |3 Петров Ю.В. Практика и историческая |
|ғылымының саяси функциялары.|       |наука. Томск, 1981.                   |
|3.Тарих және қоғамдық сана. |       |4 Гулыга А.В. Эстетика истории. М.,   |
|                            |       |1974.                                 |
|                            |       |5 Говорков А.А. М.Н. Покровский о     |
|                            |       |предмете исторической науки. Томск,   |
|                            |       |1976.                                 |
|Тақырып 6.                  |2      |1 Барг М.А. Категории и методы        |
|Тарихи танымның әдістері.   |       |исторической науки. М., 1984.         |
|1.Жалпы ғылыми әдістер.     |       |2 Смоленский А.В. Теория и методология|
|2.Арнаулы тарихи әдістер.   |       |истории. М., 2003.                    |
|                            |       |3 Ракитов А.И. Историческое познание. |
|                            |       |М., 1989.                             |
|                            |       |4 Миронов Б.Н. История в цифрах.      |
|                            |       |Математика в исторических             |
|                            |       |исследованиях. М., 1991.              |
|                            |       |5 Математические методы в историческом|
|                            |       |исслдеовании. М., 1991.               |
|Тақырып 7.                  |2       |1 Могильницкий Б.Г. Введение в        |
|Тарихи танымның негізгі     |        |методологию истории. М., 1989.        |
|методологиялық принциптері. |        |2 Козин П.Г. Познание и историческая  |
|1.Тарихилық принципі –      |        |наука. Эмпирический и теоритический   |
|болмысты танудың жалпы      |        |уровни познания и историческая наука. |
|методологиялық принципі.    |        |Саратов, 1980.                        |
|2.Тарихилық принципінің     |        |3 Смоленский А.В. Теория и методология|
|формалары.                  |        |истории. М., 2003.                    |
|3.Неопозитивизм және        |        |4 Жуков. Е.И. Очерки методолгии       |
|тарихилық..                 |        |истории. М., 1980.                    |
|                            |        |5 Репина Л.П. История исторического   |
|                            |        |знания. М., 2006.                     |
|Тақырып  8.                 |2       |1 Атабаев. Қ. Деректану. Алматы, 2007.|
|Тарихи деректің             |        |2 Смоленский А.В. Теория и методология|
|методологиялық мәселелері.  |        |истории. М., 2003.                    |
|1.Ғылыми әдебиеттегі «тарихи|        |3 Медушевская О.М. Теоретические      |
|дерек» түсінігінің мазмұны. |        |проблемы источниковедения. М., 1977.  |
|2.Тарихи деректің әлеуметтік|        |                                      |
|табиғаты, гносеологиялық    |        |                                      |
|функциясы.                  |        |                                      |
|Тақырып 9.                  |2       |1 Жуков. Е.И. Очерки методолгии       |
|Тарихи факт.                |        |истории. М., 1980.                    |
|1.«Тарихи факт» ұғымы       |        |2 Смоленский А.В. Теория и методология|
|2.Ғылыми тарихи факт және   |        |истории. М., 2003.                    |
|оның түрлері.               |        |3 Могильницкий Б.Г. Введение в        |
|                            |        |методологию истории. М., 1989.        |
|Тақырып 10.                 |2       |1 Ракитов А.И. Историческое познание. |
|Тарихи теория.              |        |М., 1989.                             |
|1.Теория ның тарих          |        |2 Максимова Д.Л. Методологический     |
|ғылымындағы қызметі.        |        |анализ в исторической науке.          |
|2.Тарихи түсінік  және оның |        |Новосибирск, 1973.                    |
|гносеологиялық түрлері.     |        |                                      |
|3.Әлеуметтік және тарихи    |        |                                      |
|заңдар.                     |        |                                      |
|Тақырып 11.                 |2       |1 Белл Д. Грядущее постиндустриальное |
|Тарихи         үрдістің     |        |общество. М., 1999.                   |
|қазіргі заманғы мәселелері .|        |2 Вебер М. Избранные произведения. М.,|
|1.М.Вебердің идеалды түрлер |        |1993.                                 |
|теориясы. В.Шубарт пен      |        |3 Поппер К. Открытое общество и его   |
|П.Сорокиннің мәдени- тарихи |        |враги. Т. 1 – 2. М., 1992.            |
|талдауы.                    |        |4 Ясперс К. Смысл и назначение        |
|2.Тарихты формациялы және   |        |истории. М., 1995.                    |
|өркенниеттік тұрғыдан       |        |5 Тойнби А.Дж. Постижение истории. М.,|
|түсіндіру және олардың      |        |1996.                                 |
|қазіргі кезеңдегі           |        |6 Шпенглер О. Закат Европы. М., 1993. |
|арақатынасы.                |        |7 Кондратьев Н.Д. Избранные           |
|3.Ұзын толқындар теориясының|        |произведения. М., 1993.               |
|қалыптасуы.                 |        |8 Ирмуханов Б.Б. Исторические         |
|4.К.Поппердің идеялары.     |        |воззрения мыслителей ХХ века. Алматы, |
|Хаос теориясы               |        |1999.                                 |
|Тақырып 12.                 |2       |1 Смоленский А.В. Теория и методология|
|Тарихи заңдар.              |        |истории. М., 2003.                    |
|1.Тарихи заңдар тарих       |        |2 Могильницкий Б.Г. Введение в        |
|ғылымының элементі ретінде. |        |методологию истории. М., 1989.16том. 3|
|2.Әлеуметтік заңдар         |        |Әлемдік философия лық мұра. Жиырма    |
|3.Тарихи заңдар.            |        |томдық., Алматы, 2007.                |
|Тақырып 13.                 |2       |1 Смоленский А.В. Теория и методология|
|Шпенглердің мәдени- тарихи  |        |истории. М., 2003.                    |
|концепциясы.                |        |2 Ирмуханов Б.Б.Исторические воззрения|
|1.О.Шпенглердің өмірбаяны.  |        |мыслителей ХХ века. Алматы, 1999.     |
|2.Концепцияның негізгі      |        |3 Могильницкий Б.Г. История           |
|тұжырымдары                 |        |исторической мысли ХХв. Томск,        |
|                            |        |2001-2003. Вып.1-2.                   |
|                            |        |4 Шпенглер О.Закат Европы: Очерки     |
|                            |        |мировой истории. М., 1993.            |
|Тақырып 14.                 |2       |1 Смоленский А.В. Теория и методология|
|А.Дж.Тойнбидің              |        |истории. М., 2003.                    |
|локальды-өркенниеттік       |        |2 Ирмуханов Б.Б. Исторические         |
|теориясы                    |        |воззрения мыслителей ХХ века. Алматы, |
|1.А.Дж.Тойнбидің өмірбаяны  |        |1999.                                 |
|2Теорияның                  |        |3 Могильницкий Б.Г. История           |
|негізгі тұжырымдары.        |        |исторической мысли ХХв. Томск,        |
|                            |        |2001-2003. Вып. 1-2.                  |
|                            |        |4 Тойнби А.Дж. Постижение истории. М.,|
|                            |        |1996                                  |
|Тақырып 15.                 |2       |1 Могильницкий Б.Г. История           |
|К.Ясперстің өзекті уақыт    |        |исторической мысли ХХв. Томск,        |
|теориясы                    |        |2001-2003. Вып.1-2.                   |
|1.К.Ясперстің ғылыми ортасы.|        |2 Смоленский А.В. Теория и методология|
|2Теорияның негізгі          |        |истории. М., 2003.                    |
|тұжырымдары                 |        |3 Ирмуханов Б.Б. Исторические         |
|                            |        |воззрения мыслителей ХХ века. Алматы, |
|                            |        |1999.                                 |
|                            |        |4 Ясперс К. Смысл и назначение        |
|                            |        |истории. М., 1994.                    |
|Барлығы                     |        |30 сағат                              |
|Практикалық (семинарлық) сабақтар                                           |
|Тақырып 1.                  |1       |1 Жуков Е.И. Очерки методологии       |
|«Тарихи үрдіс және тарихи   |        |истории. М., 1980.                    |
|таным теориясы» пәні        |        |2 Философия истории. Антология. М.,   |
|1.Тарихи үрдіс және тарихи  |        |1995.                                 |
|таным теориясының ғылым     |        |3 Философия истории. Под ред. А.С.    |
|ретінде даму тарихы.        |        |Панарина (Учебное пособие). М., 2001. |
|2.Негізгі деректер мен      |        |4Смоленский А.В. Теория и методология |
|зерттеулер.                 |        |истории. М., 2003.                    |
|                            |        |                                      |
|                            |        |                                      |
|Тақырып 2.                  |1       |1 Гегель Г.Ф. Философия истории. М.,  |
|Г.Гегель және тарихтың      |        |2000г.                                |
|философиясы                 |        |2 Парсонс Т. Система современных      |
|1Гегельдің жалпы            |        |обществ. М., 1997.                    |
|дүниетанымдық көзқарасы.    |        |3 Вахтомин Н.К. Генезис научного      |
|2 Гегельдің әмбебап тарихи  |        |знания. Л. 1973.                      |
|үрдіс концепциясы. Гегель   |        |                                      |
|мектебі.                    |        |                                      |
|Тақырып 3.                  |1       |1 Философия и методология истории.    |
|Тарих пен фиософияның, тарих|        |М.,1997                               |
|пен әлеуметтанудың          |        |2 Философские проблемы исторической   |
|арақатынасы туралы мәселе   |        |науки. Тарту, 1982.                   |
|1.Тарих пен философияның    |        |3 Шидер Т.Различие между историческим |
|арақатынасы                 |        |методом и методом социальных наук. М.,|
|2.Тарих пен әлеуметтанудың  |        |1970.                                 |
|арақатынасы.                |        |                                      |
|3.Аталған мәселелер         |        |                                      |
|төңірегіндегі түрлі         |        |                                      |
|көзқрастар.                 |        |                                      |
|Тақырып 4.                  |1       |1 Барг М.А. Категории и методы        |
|Тарихи үрдістегі            |        |исторической науки. М., 1984.         |
|обьективтілік пен           |        |2 Иванов В.В. Методология исторической|
|субьективтілік диалектикасы.|        |науки. М., 1985.                      |
|1.Тарихи үрдістегі обьект   |        |3 Могильницкий Б.Г. Введение в        |
|және субьект мәселесі.      |        |методологию истории. М., 1989.        |
|2.Аталған мәселелер         |        |4 Әлемдік философия лық мұра. Жиырма  |
|төңірегіндегі түрлі         |        |томдық., 16том. Алматы, 2007.         |
|көзқрастар.                 |        |                                      |
|Тақырып 5.                  |1       |1 Барг М.А. Категории и методы        |
|Тарихи оқиғалар мен         |        |исторической науки. М., 1984.         |
|құбылыстар.                 |        |2 Жуков. Е.И. Очерки методолгии       |
|1. «Тарихи оқиға»ұғымы.     |        |истории. М., 1980.                    |
|2.«Тарихи құбылыстар»       |        |3 Могильницкий Б.Г. Введение в        |
|ұғымына түсінік.            |        |методологию истории. М., 1989.        |
|3.Осы ұғымдар төңірегіендегі|        |                                      |
|түрлі көзқарастар.          |        |                                      |
|Тақырып 6.                  |1       |1 Барг М.А. Категории и методы        |
|Тарихи уақыт категориясы.   |        |исторической науки. М., 1984.         |
|1.Тарихи үрдістің толқындық |        |2 Иванов В.В. Методология исторической|
|сипаты.                     |        |науки. М., 1985.                      |
|2.Тарихи уақыт өлшемдері.   |        |3 Могильницкий Б.Г. Введение в        |
|3.Тарихи циклдар,олардың    |        |методологию истории. М., 1989.        |
|арасындағы өтпелі кезеңдер. |        |4 Әлемдік философия лық мұра. Жиырма  |
|                            |        |томдық., 16том. Алматы, 2007.         |
|Тақырып 7.                  |1       |1 Ясперс К. Смысл и назначение        |
|Неопозитивизм және тарихилық|        |истории. М., 1995.                    |
|1.Тарихилық принципінің     |        |2 Карр Э.Г. Что такое история? Алматы,|
|негізгі идеялары.           |        |1997.                                 |
|2.Тарихи таным төңірегіндегі|        |3 Петров Ю.В. Практика и историческая |
|неопозитивистік көзқарастар.|        |наука. Томск, 1981.                   |
|                            |        |4 Гулыга А.В. Эстетика истории. М.,   |
|                            |        |1974.                                 |
|                            |        |5 Говорков А.А. М.Н. Покровский о     |
|                            |        |предмете исторической науки. Томск,   |
|                            |        |1976.                                 |
|                            |        |6 Әлемдік философия лық мұра. Жиырма  |
|                            |        |томдық., Алматы, 2007.                |
|Тақырып 8.                  |1       |1 Хвостова К.В., Финн В.К. Проблемы   |
|Пәнаралық әдістер           |        |исторического познания в свете        |
|1Тарихи таным әдістеріне    |        |современных междисциплинарных         |
|жалпы шолу.                 |        |исследований. М., 1997                |
|2.Пәнаралық әдістің мәні,   |        |2 Смоленский А.В. Теория и методология|
|қолдану аясы.               |        |истории. М., 2003.                    |
|Тақырып  9.                 |1       |1 Барг М.А. Категории и методы        |
|Тарихи зерттеудің сандық    |        |исторической науки. М., 1984.         |
|әдістері.                   |        |2 Смоленский А.В. Теория и методология|
|1.Дәстүрлі емес тарихи      |        |истории. М., 2003.                    |
|әдістерге  сипаттама.       |        |3 Ракитов А.И. Историческое познание. |
|2. Сандық  әдістердің       |        |М., 1989.                             |
|қолдану аясы,оның маңызы.   |        |4 Миронов Б.Н. История в цифрах.      |
|                            |        |Математика в исторических             |
|                            |        |исследованиях. М., 1991.              |
|                            |        |5 Математические методы в историческом|
|                            |        |исслдеовании. М., 1991.               |
|Тақырып 10.                 |1       |1 Барг М.А. Категории и методы        |
|Тарихи деректердің          |        |исторической науки. М., 1984.         |
|позитивистік теориясы.      |        |2 Жуков. Е.И. Очерки методолгии       |
|1.Позитивизм және ғылыми    |        |истории. М., 1980.                    |
|тарих.                      |        |3 Могильницкий Б.Г. Введение в        |
|2.Осы бағыт өкілдерінің     |        |методологию истории. М., 1989.        |
|негізгі концепция сына баға |        |                                      |
|беру.                       |        |                                      |
|Тақырып 11.                 |1       |1 Смоленский А.В. Теория и методология|
|Тарихи теория, оның         |        |истории. М., 2003.                    |
|белгілері, құрылымы және    |        |2 Могильницкий Б.Г. Введение в        |
|функциялары.                |        |методологию истории. М., 1989. 16том. |
|1.Тарихи теорияның негізгі  |        |3 Әлемдік философиялық мұра. Жиырма   |
|белгілері.                  |        |томдық., Алматы, 2007.                |
|2.Тарихи теорияның құрылымы |        |                                      |
|мен функциялары             |        |                                      |
|3.Тарихи теория туралы түрлі|        |                                      |
|көзқарастар                 |        |                                      |
|Тақырып 12.                 |1       |1 Смоленский А.В. Теория и методология|
|Тарихи заңдар.              |        |истории. М., 2003.                    |
|1.Тарихи заңдар тарих       |        |2 Могильницкий Б.Г. Введение в        |
|ғылымының элементі ретінде. |        |методологию истории. М., 1989.16том. 3|
|2.Әлеуметтік заңдар         |        |Әлемдік философия лық мұра. Жиырма    |
|3.Тарихи заңдар.            |        |томдық., Алматы, 2007.                |
|Тақырып 13.                 |1       |1 Смоленский А.В. Теория и методология|
|Шпенглердің мәдени- тарихи  |        |истории. М., 2003.                    |
|концепциясы.                |        |2 Ирмуханов Б.Б.Исторические воззрения|
|1.О.Шпенглердің өмірбаяны.  |        |мыслителей ХХ века. Алматы, 1999.     |
|2.Концепцияның негізгі      |        |3 Могильницкий Б.Г. История           |
|тұжырымдары                 |        |исторической мысли ХХв. Томск,        |
|                            |        |2001-2003. Вып.1-2.                   |
|                            |        |4 Шпенглер О.Закат Европы: Очерки     |
|                            |        |мировой истории. М., 1993.            |
|Тақырып 14.                 |1       |1 Смоленский А.В. Теория и методология|
|А.Дж.Тойнбидің              |        |истории. М., 2003.                    |
|локальды-өркенниеттік       |        |2 Ирмуханов Б.Б. Исторические         |
|теориясы                    |        |воззрения мыслителей ХХ века. Алматы, |
|1.А.Дж.Тойнбидің өмірбаяны  |        |1999.                                 |
|2Теорияның                  |        |3 Могильницкий Б.Г. История           |
|негізгі тұжырымдары.        |        |исторической мысли ХХв. Томск,        |
|                            |        |2001-2003. Вып. 1-2.                  |
|                            |        |4 Тойнби А.Дж. Постижение истории. М.,|
|                            |        |1996                                  |
|Тақырып 15.                 |1       |1 Могильницкий Б.Г. История           |
|К.Ясперстің өзекті уақыт    |        |исторической мысли ХХв. Томск,        |
|теориясы                    |        |2001-2003. Вып.1-2.                   |
|1.К.Ясперстің ғылыми ортасы.|        |2 Смоленский А.В. Теория и методология|
|2Теорияның негізгі          |        |истории. М., 2003.                    |
|тұжырымдары                 |        |3 Ирмуханов Б.Б. Исторические         |
|                            |        |воззрения мыслителей ХХ века. Алматы, |
|                            |        |1999.                                 |
|                            |        |4 Ясперс К. Смысл и назначение        |
|                            |        |истории. М., 1994.                    |
|Барлығы                     |        |15 сағат                              |


























































               5 Студенттердің өздік жұмыстарының тақырыптары
    5.1 Тарихи танымдағы «субъект және объект» түсініктері.
    5.2Тарихи      қажеттілік      және       кездейсоқтық.       Тарихтағы
      кездейсоқтылық рөлі.
    5.3 Тарих терминінің маңызы. Тарих пәні ғылым ретінде.
    5.4 Тарихтың ғылыми – танымдық қызметі.
    5.5 Тарихи теорияның принциптері.
    5.6 Дәстүрлі арнайы тарихи әдістер.
    5.7 Тарих ғылымындағы танымның эмпирикалық деңгейі.
    5.8 Тарихи зерттеудегі танымның теориялық деңгейі.
    5.9 Жалпы ғылыми әдістер және олардығ тарихи зерттеудегі орны.
    5.10 Тарихи зерттеудегі психологиялық талдау әдістері.
    5.11 Тарихи информатика.
    5.12 Тарих философиясы – қазіргі философияның құрамдас бөлігі.
    5.13 Генрих Риккерт. Тарих философиясы.
    5.14 Георг Зиммель. Тарих уақыт мәселесі.
    5.15 Эрнест Трельч. Тарихшылдық және оның мәселелері.
    5.16 Николай Бердяев. Тарихтың мәні.
    5.17 Раймонд Арон. Тарих философиясына кіріспе.
    5.18 Раймонд Арон. Тарих санының өлшемдері.
    5.19 Б. Кроче. Тарих теориясы.
    5.20 К. Ясперс. Тарихтың қайнарлары және оның мақсаты.
    5.21 Ф.Фукуяма. Тарихтың аяқталғаны ма?


      6 Пән бойынша оқу-әдістемелік картасы


      Пән            бойынша             оқу-әдістемелік             картасы
    кесте-3
|Тақырыптары                                  |Әдістемелік  |Өз       |Бақылау     |
|                                             |материалдар, |бетімен  |формасы     |
|                                             |плакаттар    |оқу      |            |
|                                             |             |сұрақтары|            |
|Дәріс сабақтары        |Практикалық           |             |         |            |
|                       |(семинар)             |             |         |            |
|                       |сабақтары             |             |         |            |
|1                      |2                     |3            |4        |5           |
|Тақырып 1.             |Тақырып 1.            |Тақта. бор,  |1.3      |Конспект    |
|«Тарихи үрдіс және     |«Тарихи үрдіс және    |оқулықтар    |         |            |
|тарихи таным теориясы» |тарихи таным теориясы»|ситуациялық  |         |            |
|пәні.                  |пәні                  |тапсырмалар  |         |            |
|1.Тарихи үрдіс және    |1.Тарихи үрдіс және   |             |         |            |
|таным теориясы пәні.   |тарихи таным          |             |         |            |
|2.Тарихи үрдіс – тарих |теориясының ғылым     |             |         |            |
|философиясының пәні.   |ретінде даму тарихы.  |             |         |            |
|3.Пәннің категориялық  |2.Негізгі деректер мен|             |         |            |
|аппараты               |зерттеулер.           |             |         |            |
|                       |                      |             |         |            |
|Тақырып 2.             |Тақырып 2.            |Тақта. бор,  |2.4      |Сұхбаттасу  |
|Тарихи үрдістің        |Г.Гегель және тарихтың|оқулықтар    |         |            |
|категориялары және     |философиясы           |ситуациялық  |         |            |
|сипаты.                |1Гегельдің жалпы      |тапсырмалар  |         |            |
|1.Тарихи теория- тарихи|дүниетанымдық         |             |         |            |
|үрдіс теориясы.        |көзқарасы.            |             |         |            |
|2.«Қоғамдық-           |2 Гегельдің әмбебап   |             |         |            |
|экономиялық формация»  |тарихи үрдіс          |             |         |            |
|категориясы.           |концепциясы. Гегель   |             |         |            |
|3.Тарихи үрдістегі     |мектебі.              |             |         |            |
|субьективтілік пен     |                      |             |         |            |
|обьективтілік          |                      |             |         |            |
|диалектикасы           |                      |             |         |            |
|Тақырып 3.             |Тақырып 3.            |Тақта. бор,  |3.5,3.6  |Баяндама    |
|Тарихи заңдылық        |Тарих пен фиософияның,|оқулықтар    |         |            |
|категориясы.           |тарих пен             |ситуациялық  |         |            |
|1.«Тарихи заңдылық»    |әлеуметтанудың        |тапсырмалар  |         |            |
|ұғымы.                 |арақатынасы туралы    |             |         |            |
|2.Қажеттілік пен       |мәселе                |             |         |            |
|кездейсоқтық.          |1.Тарих пен           |             |         |            |
|Альтарнативтілік.      |философияның          |             |         |            |
|Тарихтың көп           |арақатынасы           |             |         |            |
|өлшемділігі            |2.Тарих пен           |             |         |            |
|                       |әлеуметтанудың        |             |         |            |
|                       |арақатынасы.          |             |         |            |
|                       |3.Аталған мәселелер   |             |         |            |
|                       |төңірегіндегі түрлі   |             |         |            |
|                       |көзқрастар.           |             |         |            |
|Тақырып 4.             |Тақырып 4.            |Тақта. бор,  |4.4      |Баяндама    |
|Тарихи танымның        |Тарихи үрдістегі      |оқулықтар    |         |            |
|ерекшелігі.            |обьективтілік пен     |ситуациялық  |         |            |
|1.Тарихтың позитивистік|субьективтілік        |тапсырмалар  |         |            |
|методологиясындағы     |диалектикасы.         |             |         |            |
|субьект пен обьект     |1.Тарихи үрдістегі    |             |         |            |
|мәселесі.              |обьект және субьект   |             |         |            |
|2.Тарихи таным –ғылыми |мәселесі.             |             |         |            |
|таным.                 |2.Аталған мәселелер   |             |         |            |
|                       |төңірегіндегі түрлі   |             |         |            |
|                       |көзқрастар.           |             |         |            |
|Тақырып 5.             |Тақырып 5.            |Тақта. бор,  |5.7,5.8,5|Сұхбаттасу  |
|Тарих ғылымының пәні.  |Тарихи оқиғалар мен   |оқулықтар    |.9       |            |
|1.Тарих пен            |құбылыстар.           |ситуациялық  |         |            |
|идеологияның өзара     |1. «Тарихи            |тапсырмалар  |         |            |
|қатынастары.           |оқиға»ұғымы.          |             |         |            |
|2.Тарих және           |2.«Тарихи құбылыстар» |             |         |            |
|саясат.тарих ғылымының |ұғымына түсінік.      |             |         |            |
|саяси функциялары.     |3.Осы ұғымдар         |             |         |            |
|3.Тарих және қоғамдық  |төңірегіендегі түрлі  |             |         |            |
|сана.                  |көзқарастар.          |             |         |            |
|Тақырып 6.             |Тақырып 6.            |Тақта. бор,  |6.5      |Баяндама    |
|Тарихи танымның        |Тарихи уақыт          |оқулықтар    |         |            |
|әдістері.              |категориясы.          |ситуациялық  |         |            |
|1.Жалпы ғылыми әдістер.|1.Тарихи үрдістің     |тапсырмалар  |         |            |
|2.Арнаулы тарихи       |толқындық сипаты.     |             |         |            |
|әдістер.               |2.Тарихи уақыт        |             |         |            |
|                       |өлшемдері.            |             |         |            |
|                       |3.Тарихи              |             |         |            |
|                       |циклдар,олардың       |             |         |            |
|                       |арасындағы өтпелі     |             |         |            |
|                       |кезеңдер.             |             |         |            |
|Тақырып 7.             |Тақырып 7.            |Тақта. бор,  |7.4,7.5  |Сұхбаттасу  |
|Тарихи танымның негізгі|Неопозитивизм және    |оқулықтар    |         |            |
|методологиялық         |тарихилық             |ситуациялық  |         |            |
|принциптері.           |1.Тарихилық           |тапсырмалар  |         |            |
|1.Тарихилық принципі – |принципінің негізгі   |             |         |            |
|болмысты танудың жалпы |идеялары.             |             |         |            |
|методологиялық         |2.Тарихи таным        |             |         |            |
|принципі.              |төңірегіндегі         |             |         |            |
|2.Тарихилық принципінің|неопозитивистік       |             |         |            |
|формалары.             |көзқарастар.          |             |         |            |
|3.Неопозитивизм және   |                      |             |         |            |
|тарихилық..            |                      |             |         |            |
|Тақырып  8.            |Тақырып 8.            |Тақта. бор,  |8.5,8.6  |Сұхбаттасу  |
|Тарихи деректің        |Пәнаралық әдістер     |оқулықтар    |         |            |
|методологиялық         |1Тарихи таным         |ситуациялық  |         |            |
|мәселелері.            |әдістеріне жалпы шолу.|тапсырмалар  |         |            |
|1.Ғылыми әдебиеттегі   |                      |             |         |            |
|«тарихи дерек»         |2.Пәнаралық әдістің   |             |         |            |
|түсінігінің мазмұны.   |мәні,қолдану аясы.    |             |         |            |
|2.Тарихи деректің      |                      |             |         |            |
|әлеуметтік табиғаты,   |                      |             |         |            |
|гносеологиялық         |                      |             |         |            |
|функциясы.             |                      |             |         |            |
|Тақырып 9.             |Тақырып  9.           |Тақта. бор,  |9.4,9.5  |Конспект    |
|Тарихи факт.           |Тарихи зерттеудің     |конспект,оқул|         |            |
|1.«Тарихи факт» ұғымы  |сандық  әдістері.     |ықтар        |         |            |
|2.Ғылыми тарихи факт   |1.Дәстүрлі емес тарихи|ситуациялық  |         |            |
|және оның түрлері.     |әдістерге  сипаттама. |тапсырмалар  |         |            |
|                       |2. Сандық  әдістердің |             |         |            |
|                       |қолдану аясы,оның     |             |         |            |
|                       |маңызы.               |             |         |            |
|Тақырып 10.            |Тақырып 10.           |Тақта. бор,  |10.3     |Конспект    |
|Тарихи теория.         |Тарихи деректердің    |             |         |            |
|1.Теория ның тарих     |позитивистік теориясы.|             |         |            |
|ғылымындағы қызметі.   |1.Позитивизм және     |             |         |            |
|2.Тарихи түсінік  және |ғылыми тарих.         |             |         |            |
|оның гносеологиялық    |2.Осы бағыт           |             |         |            |
|түрлері.               |өкілдерінің негізгі   |             |         |            |
|3.Әлеуметтік және      |концепция сына баға   |             |         |            |
|тарихи заңдар.         |беру.                 |             |         |            |
|Тақырып 11.            |Тақырып 11.           |Тақта. бор,  |         |Сұхбаттасу  |
|Тарихи         үрдістің|Тарихи теория, оның   |конспект,    |         |            |
|қазіргі заманғы        |белгілері, құрылымы   |оқулықтар    |         |            |
|мәселелері .           |және функциялары.     |             |         |            |
|1.М.Вебердің идеалды   |1.Тарихи теорияның    |             |         |            |
|түрлер теориясы.       |негізгі белгілері.    |             |         |            |
|В.Шубарт пен           |2.Тарихи теорияның    |             |         |            |
|П.Сорокиннің мәдени-   |құрылымы мен          |             |         |            |
|тарихи талдауы.        |функциялары           |             |         |            |
|2.Тарихты формациялы   |3.Тарихи теория туралы|             |         |            |
|және өркенниеттік      |түрлі көзқарастар     |             |         |            |
|тұрғыдан түсіндіру және|                      |             |         |            |
|олардың қазіргі        |                      |             |         |            |
|кезеңдегі арақатынасы. |                      |             |         |            |
|3.Ұзын толқындар       |                      |             |         |            |
|теориясының қалыптасуы.|                      |             |         |            |
|4.К.Поппердің идеялары.|                      |             |         |            |
|Хаос теориясы          |                      |             |         |            |
|Тақырып 12.            |Тақырып 12.           |Тақта. бор,  |12.5,12.6|Баяндама    |
|Тарихи заңдар.         |Тарихи заңдар.        |конспект,    |         |            |
|1.Тарихи заңдар тарих  |1.Тарихи заңдар тарих |оқулық       |         |            |
|ғылымының элементі     |ғылымының элементі    |             |         |            |
|ретінде.               |ретінде.              |             |         |            |
|2.Әлеуметтік заңдар    |2.Әлеуметтік заңдар   |             |         |            |
|3.Тарихи заңдар.       |3.Тарихи заңдар.      |             |         |            |
|Тақырып 13.            |Тақырып 13.           |Тақта. бор,  |13.4     |Баяндама    |
|Шпенглердің мәдени-    |Шпенглердің мәдени-   |конспект,    |         |            |
|тарихи концепциясы.    |тарихи концепциясы.   |оқулық       |         |            |
|1.О.Шпенглердің        |1.О.Шпенглердің       |             |         |            |
|өмірбаяны.             |өмірбаяны.            |             |         |            |
|2.Концепцияның негізгі |2.Концепцияның негізгі|             |         |            |
|тұжырымдары            |тұжырымдары           |             |         |            |
|                       |                      |             |         |            |
|Тақырып 14.            |Тақырып 14.           |Тақта. бор,  |14,3     |Конспект    |
|А.Дж.Тойнбидің         |А.Дж.Тойнбидің        |конспект,    |         |            |
|локальды-өркенниеттік  |локальды-өркенниеттік |оқулық       |         |            |
|теориясы               |теориясы              |             |         |            |
|1.А.Дж.Тойнбидің       |1.А.Дж.Тойнбидің      |             |         |            |
|өмірбаяны              |өмірбаяны             |             |         |            |
|2Теорияның             |2Теорияның            |             |         |            |
|негізгі тұжырымдары.   |негізгі тұжырымдары.  |             |         |            |
|Тақырып 15.            |Тақырып 15.           |Тақта. бор,  |         |Баяндама    |
|К.Ясперстің өзекті     |К.Ясперстің өзекті    |конспект,    |         |            |
|уақыт теориясы         |уақыт теориясы        |оқулық       |         |            |
|1.К.Ясперстің ғылыми   |1.К.Ясперстің ғылыми  |             |         |            |
|ортасы.                |ортасы.               |             |         |            |
|2Теорияның негізгі     |2Теорияның негізгі    |             |         |            |
|тұжырымдары            |тұжырымдары           |             |         |            |
|                       |                      |             |         |            |
|                       |                      |             |         |            |
|                       |                      |             |         |            |




        7 Оқу-әдістемелік әдебиеттермен қамтамасыз етілу картасы


      Оқу-әдістемелік әдебиеттермен қамтамасыз етілу картасы        кесте 4
|Оқулықтар,               |Жалпы саны     |Студенттер саны |Қамтамасыз етілу     |
|оқу-әдістемелік          |               |                |пайызы               |
|әдебиеттердің аттары     |               |                |                     |
|ХХ ғасырдағы тарих       | 2             |3               |80                   |
|философиясы.             |               |                |                     |
|Алматы, 2007             |               |                |                     |
|Исторические воззрения   |2              |3               |80                   |
|мыслителей. Б.Б.         |               |                |                     |
|Ирмуханов.               |               |                |                     |
|Алматы, 1999.            |               |                |                     |
|Ракитов Л.И. Историчекое |1              |3               |40                   |
|познание. М., 1982.      |               |                |                     |
|Могильницкий Б.Г.        |1              |3               |40                   |
|Введение в методологию.  |               |                |                     |
|Томск, 1980.             |               |                |                     |




      8 Әдебиеттер:


      8.1 Негізгі әдебиеттер:
    8.1.1 Вайнштайн О.Л. Очерки развития буржуазной философии и методологии
    истории в ХІХ – ХХ вв. Л.. 1979.
    8.1.2 Жуков Е.И. Очерки методологии истории. М., 1980.
    8.1.3 Философия истории. Антология. М., 1995.
    8.1.4 Философия истории. Под ред. А.С Панарина (Учебное  пособие).  М.,
    2001.
    8.1.5 Барг М.А. Категории и методы исторической науки. М., 1984.
    8.1.6 Иванов В.В. Метдология исторической науки. М., 1985.
    8.1.7 Иванов Г.М., Коршунов А.М., Петров Ю.В. Методолгогические вопросы
    исторического познания. М., 1981.
    8.1.8 Могильницкий Б.Г. Введение в методологию истории. М., 1982.
    8.1.9 Хвостова К.В., Финн В.К. Проблемы исторического познания в  свете
    современных междисциплинарных исследований. М., 1997.
    8.1.10 Белл Д. Грядущее постиндустриальное общество. М., 1999.
    8.1.11 Вебер М. Избранные произведения. М., 1991.
    8.1.12 Гегель Г.Ф. Философия истории. СПб., 2000.
    8.1.13 Коллингвуд Р. Дж. Идея истории: Автобиография. М., 1992.
    8.1.14 Тойнби А. Дж. Постижение истории. М., 1996.
    8.1.15 Черняк Е.Б. Цивилизациография: наука ор цивилизации. М., 1996.
    8.1.16 Шпенглер О. Закат Европы: Очерки морфологии мировой истории. М.,
    1993.
    8.1.17 Яковец Ю.В. История цивилизаций. М., 1996.
    8.1.18 Ясперс Ю.В. История цивилизаций. М., 1994.


    8.2 Қосымша әдебиеттер:
    8.2.1 Артюх А.Г. Каиегориальный синтез теории. Киев, 1962.
    8.2.2 Бабушкин С.А. Теория цивилизации. Курск, 1997.
    8.2.3 Барг М.А. Категории и методы исторической науки. М., 1984.
    8.2.4 Барг М.А. Эпохи и иеди. Становление историзма. М., 1987.
    8.2.5 Берков В. Структура и генезис научной проблемы. Минск, 1983.
    8.2.6 Блок М. Апология истории и ремесло историка. М., 1973.
    8.2.7 Вайнштейн О.Л. Очерки рзавития буржуазной методолгии истории  ХІХ
    – ХХ вв. Л., 1979.
    8.2.8 Вахтомин Н.К. Генезис научного знания. Л., 1973.
    8.2.9 Вопросы Методологии историчесокой науки. М., 1973
    8.2.10 Герасимов И.Г. Научное исследование. Л., 1972.
    8.2.11 Говорков А.А: М.Н. Покровский  о  предмете  исторической  науки.
    Томск, 1976.
    8.2.12 Грушин Б.А. Очерки теории историчесокого исслдеования. М., 1961.
    8.2.13 Гулыга А.В. Эстетика истории. М., 1974.
    8.2.14 Джиоиев О.И. Материалистическое понимание истории  и  буржуазная
    философия. Тбилиси, 1974.
    8.2.15  Добриянов  В.С.  Методологические  проблемы  теоретического   и
    исторического познания. М., 1968.




Пәндер