Файл қосу

Медицинадағы клеткалық биотехнология




|ҚАЗАҚСТАН РЕСПУБЛИКАСЫ БІЛІМ ЖӘНЕ ҒЫЛЫМ МИНИСТРЛІГІ                    |
|СЕМЕЙ қаласының ШӘКӘРІМ атындағы МЕМЛЕКЕТТІК УНИВЕРСИТЕТІ              |
|3 деңгейдегі СМЖ    |ПОӘК               |                               |
|құжаты              |                   |ПОӘК  042-18-9.1.61/01-2014    |
|ПОӘК                |11.09.2014ж.       |                               |
|Оқытушыға арналған  |№ 2 басылым        |                               |
|пән «Клеткалық      |18.09.2013 ж.      |                               |
|биотехнология»бойынш|№ 1 басылымның     |                               |
|а бағдарламасы      |орнына             |                               |





                       ПӘННІҢ ОҚУ- ӘДІСТЕМЕЛІК КЕШЕНІ


                          «Клеткалық биотехнология»


                   мамандық үшін 5В070100- «Биотехнология»


                           ОҚЫТУШЫҒА АРНАЛҒАН ПӘН
                                БАҒДАРЛАМАСЫ


















                                                         Семей
                                    2014




           Алғы сөз


    1 ҚҰРАСТЫРЫЛҒАН
    Құрастырушы ________   Мирашева Г.О.  29.08.  2014  г.,  т.ғ.к.  доцент
м.а. кафедра «Стандарттау және биотехнология»


    2 ТАЛҚЫЛАНДЫ
    2.1 Кафедра мәжілісінде  «Стандарттау және биотехнология»
    Хаттама №  1   «__29__» ____08___ 2014 ж.


    Кафедра меңгерушісі ___________ Ж.Х.Кәкімова


    2.2  Факультеттің  Инженерлі-технологиялық  оқу-әдістемелік   бюросынын
отырысында қарастырылды
    Хаттама  № _1_  «_5_» ___09__ 2014 ж.,


    Төрайымы_____________С.С. Толеубекова




    3 БЕКІТІЛГЕН
    Университеттің  Оқу-әдістемелік  кеңес  мәжілісінде  қаралып,   баспаға
ұсынылды
    Хаттама  № _1_ «___11_» ___09____2014 ж.,


    Оқу-әдістемелік кеңесінің төрайымы,
         бірінші  проректор                                      ___________
Г.К. Искакова






        4   «18» _09_2013 ж. № 1 БАСЫЛЫМНЫҢ ОРНЫНА
















                                   Мазмұны



    |1   |Қолдану саласы                                                    |4   |
|2   |Нормативтік сілтемелер                                            |4   |
|3   |Жалпы ережелер                                                    |4   |
|4   |Оқу пәнінің мазмұны                                               |6   |
|5   |Білім алушылардың  өздік жұмысы тақырыптарының тізімі             |7   |
|6   |Оқу-әдістемелік әдебиетпен қамтамасыз ету картасы                 |8   |
|7   |Әдебиеттер                                                        |8   |
































    1 ҚОЛДАНЫЛУ САЛАСЫ


    Пәннің оқу-әдістемелік  кешеннің  құрамындағы  оқытушыға  арналған  пән
бойынша  «Клеткалық  биотехнология»  бағдарламасы  5В070100  «Биотехнология»
мамандығы бойынша білім алушыларға арналған.



    2 НОРМАТИВТІК СІЛТЕМЕЛЕР
    Аталған оқытушыға  арналған бағдарлама  «Клеткалық  биотехнология»  пән
бойынша оқу үдерісін ұйымдастыру тәртібін келесі құжаттардың  талаптары  мен
ұсыныстарына сай бекітеді:
    -  Қазақстан  Республикасының  мемлекеттік   жалпыға   міндетті   білім
стандартына сай;
    - 5В070100 «Биотехнология» мамандығының типтік оқу жоспары;
- УСТ 042 -  МУ-4-2014  Университет  стандарты  «Пәндердің  оқу-әдістемелік
кешендерін  әзірлеу және ресімдеу  жалпы талаптары»;
-  ҚП  042-1.01.-2014   Құжатталған  рәсімдеме  «Пәндердің  оқу-әдістемелік
кешендерінің құрылымы және  мазмұны».


    3 ЖАЛПЫ ЕРЕЖЕЛЕР
3.1 Пәннің қысқаша  мазмұны.  «Клеткалық  биотехнология»  пәнінде  мынандай
сұрақтар  қарастырылады:  Клеткалық  биотехнология  жалпы  биотехнологияның
прогресті дамуына үлкен әсер ететін бағыттарының бірі. Биотехнология  ғылым
мен өндірісте  пәнаралық  ғылым  болғандықтан,  ол  молекулярлы  биофизика,
биохимия,   клеткалық  және  молекулярлық  иммунологиямен,  сонымен   қатар
заманауи инженерлік технологияның  дамуымен  тығыз  байланысты  сала  болып
табылады. Клеткалық биотехнологияда негізгі жетістіктерге жету үшін физико-
химиялық   биологияны   жетік   білу   керек.   Қазіргі   кезде    заманауи
биотехнологияның негізгі бағыттары  мыналар:  гендік  инженерия,  клеткалық
инженерия,  технологиялық  биоэнергетика,  ақуызды   инженерия.   Клеткалық
биотехнологияның  негізгі  аспектісі  ол  студенттердің  практикалық   және
теориялық білімдерін бірдей қамтамасыз ету.  Геномика  ,  протеомика   және
биоинформатика. Құрылымды, функционалды және салыстырмалы  геномика.  Түрлі
ағзаның  протеомы,  оның  функционалды  ұйымдастырылуы  және   регуляциясы.
Биотехнологиялық жұмыстарды жоспарлауда,  ұйымдастыруда  және  оеализацияда
биоинформатиканы қолдану. Клеткалық биотехнологияның объектісі. Соматикалық
гидридизация. Клеткалық биотехнологияның микробиологиялық  жүйесі.  Дәрілік
заттардың микробиологиялық өндірісі. Токсикалық қосылыстың  биодеградациясы
және  биомассаның  утилизациясы.  Өсімдіктерді   өсіретін   және   тежейтін
бактериялар. Микробты инсектицидтер. Медицинадағы клеткалық  биотехнология.
Өсімдіктің гендік инженериясы.

3.2 Пәнді оқыту мақсаты -  клеткалық  биотехнологиясының  теориялық  негізін
меңгеру және алынған білімді  тәжірибеде  қолдану  болып  табылады.  Сонымен
қатар, молекулярлы биологиядағы, клеткалық және  молекулярлы  биофизикадағы,
биохимиядағы,   молекулярлы   генетикадағы,    микробиология,    молекулярлы
иммунология және биоинформатикадағы жетістіктерін жетік меңгере білу.

3.3  Пәнді  оқудың  негізгі  мақсаты  -   оқылатын  пәнді  мамандық  бойынша
тәжірибеде қолдана  білу.  Клеткалық  биотехнологиясының  теориялық  негізін
меңгеру және алынған білімді  тәжірибеде  қолдану  болып  табылады.  Сонымен
қатар, молекулярлы биологиядағы, клеткалық және  молекулярлы  биофизикадағы,
биохимиядағы,   молекулярлы   генетикадағы,    микробиология,    молекулярлы
иммунология және биоинформатикадағы жетістіктерін жетік меңгере білу.

3.4  Оқу нәтижесі:
         Пәнді оқу нәтижесінде білім алушы білу керек:

    • клеткалық және молекулярлық биотехнологияның заманауи бағыттарын  білу
      және оны практикада мен теорияда жүзінде жетілдіре білу, алған білімін
      практика жүзінде  жеткізе  білу,  ғылыми-зерттеуде  және  педагогикада
      жетістіктерге  жету,   клеткалық   биотехнологияны   эукариотты   және
      прокариотты жүйеде қолдану, клеткалық биотехнологияның қазіргі кездегі
      жетістіктері және даму бағыттарын білу.
    • технологиялық  процестерді  талдау  үшін  өнімдердің  әр  түрлі  түрін
      өндіруде, зерттеу  әдістерін  және  зерттеу  жүргізу  үшін  құралдарды
      қолдануда   экспериментальді   мәліметтердің    статистикалық    өңдеу
      дағдылары, сонымен қатар лабораториялық зерттеулердің  дағдылары  болу
      керек;
    • ашыту өндірісі өнімдерінің сапасын  бақылау  үшін  стандарттарды  және
      техникалық шарттарды қолдана алу және  шикізаттың,  полуфабрикаттардың
      шығын  нормасын   есептей   алу   керек,   технологиялық   схемеларды,
      машиналарды  және  құрал-жабдықтарды  таңдауды   негіздеу,   өнімдерін
      қасиеттерін білу, гендік, клеткалық,  ақуызды  инженерияда  білімдерін
      ұштастыру.
    3.5.Пән пререквизиттері: «Биохимия», «Жалпы және молекулярлы генетика»,
«Микробиология және вирусология» және «Биотехнологияның объектілері».

     3.6.Пән  постреквизиттері:  «Биотехнологиялық  өндірістің  негіздері»,
«Ашыту өндірісінеің биотехнологиясы 1», «Ашыту  өндірісінің  биотехнологиясы
2»,  «  Тағамдық  биотехнология»,   «Ақуыз   өнімдерінің   биотехнологиясы»,
«Микроағзалар биотехнологиясы», «Экологиялық биотехнология»,  «Сүт  өнімдері
өндірісінің биотехнологиясы».

  3.7  Жұмыс оқу жоспарынан үзінді:
         1Кесте
|Курс                                                        |Семестр      |
|1                                                           |2            |
|МОДУЛЬ 1  Клеткалық биотехнологияның теориялық негізі                     |
|1                                                           |2            |
|Дәрістік сабақтар                                                         |
|Кіріспе. Жасушалық биотехнологияның негізгі бағыттары       |1            |
| Жасушалық биотехнологияның негізі - жасуша өсіндісі        |1            |
|Жануарлар жасушаларын өсіру үшін қолданылатын қоректі       |1            |
|орталармен ерітінділер                                      |             |
|Өсімдік жасушасы және ұлпасының өсінділері                  |1            |
|Жеке жасушаларды өсіру технологиясы                         |1            |
|Жасушалар мен ұлпаларды өсіруге қойылатын талаптар.         |1            |
|Тәжірибелік сабақтар                                                      |
|Жасушалық биотехнология зертханасында жұмыс істеу негіздері |1            |
|Қоректік орталарды дайындау                                 |1            |
|МОДУЛЬ 2  Жасушалық инженерия                                             |
|Дәрістік сабақтар                                                         |
|Сомалық будандастырудың генетикалық негіздері               |1            |
|Бөлініп алынған протопластардың қолданылуы                  |1            |
|Тәжірибелік сабақтар                                                      |
|Жапырақтың мезофиллынан протопласты бөліп алу               |1            |
|Жануарлар клеткаларын культивирлеу                          |2            |
|МОДУЛЬ 3  Жасушалық биотехнологияның өнімдері                             |
|Дәрістік сабақтар                                                         |
|Гибридомдық технология                                      |1            |
|Моноклональды антиденелер                                   |1            |
|Трансгенді жануарлар                                        |2            |
|Медициналық биотехнологиясы.                                |2            |
|Тағамдық биотехнологиясы.                                   |1            |
|Барлығы                                                     |15           |
|Тәжірибелік сабақтар                                                      |
|Моноклоналді антиденелерді алу.                             |2            |
|Таза культураларды бөліп алу                                |1            |
|Гибридомдық культураларды клонирлеу                         |1            |
|Иммобилденген клеткалар                                     |1            |
|Екіншілік метаболиттерді алу үшін клеткалық технологиясын   |1            |
|дамыту бойынша жұмыс этаптарын білу этаптары                |             |
|Клеткалық культурадан тағамдық және биологиялық белсенді    |2            |
|заттарды алу                                                |             |
|Клеткалық культурадан вакцина және иммундық заттарды алу    |2            |


5 БІЛІМ АЛУШЫЛАРДЫҢ ӨЗІНДІК ЖҰМЫСЫ ТАҚЫРЫПТАРЫНЫҢ ТІЗІМІ

|5.1 Клеткалық биотехнологияның тарихы                                  |
|5.2 Қоректік орталар                                                   |
|5.3 Бір жасушалы культура                                              |
|5.4 Өсімдіктердің клональды көбейтудің этаптары мен тәсілдері          |
|5.5 Клетка суспензиясының культурасы                                   |
|5.6 Жасуша мен қабаттардың регенирациясы                               |
|5.7. ББҚ өндірістегі жасуша культурасы                                 |
|5.8 Жасуша культурасы әр түрлі органикалық заттардың модификациясында. |
|5.9 Жасуша культурасын ауруларды емдеуде қолдану                       |
|5.10Гибридом алу                                                       |
|5. 11Моноклональды антиденелерді медицинада және ветеринарияда қолдану |
|5.12 Микробты инсектицидтер                                            |





6 ОҚУ-ӘДІСТЕМЕЛІК ӘДЕБИЕТТЕРМЕН ҚАМТАМАСЫЗ ЕТІЛУ КАРТАСЫ


                                                                           3
                                                                       Кесте
|Оқулықтар мен оқу-әдістемелік    |Даналар саны|Студенттер |Қамтамасыз   |
|құралдардың атаулары             |            |саны       |ету пайызы   |
|Биотехнология /Жатқанбаев, Ж.Ж. ,|24          |25         |98           |
|2011                             |            |           |             |
|Клеткалық биотехнология Турашева |  15        |25         |60           |
|С.Қ., 2011                       |            |           |             |
|Биотехнология. Аубакиров         | 20         |25         |80           |
|Х.Ә.,2011                        |            |           |             |

7  ӘДЕБИЕТ
7.1 Негізгі:
7.1.1 Клеткалық биотехнология Турашева  С.Қ.Алматы:  ЖШС  РПБК  Дәуір,  2011
-260б.
7.1.2 Биотехнология /Жатқанбаев, Ж.Ж. - 2011
7.1.3 Биотехнология. Аубакиров Х.Ә., Алматы: ЖШС РПБК Дәуір, 2011 -368 б.
7.2   Қосымша:
7.2.1 Жануарлардың өсіп-өну биологиясы мен биотехнологиясы/  /Аятханұлы,  М.
- 2010
7.2.2  Биотехнология. Клеточная инженерия. В 8-ми кн. Кн. 3 / - 1987
Пәндер