Файл қосу

Әдебиеттер сабақ



Қазақстан Республикасының бiлiм және ғылым министрлiгi



Шәкәрiм атындағы Семей Мемлекеттiк университетi | |
|ПОӘК                               |№2 баспа    |                       |
|«Хорды дирижерлау» пәнінен оқу     |            |ПОӘК                   |
|жұмыс бағдарламасы                 |            |042-14.4.01.20.14/01-20|
|                                   |            |13                     |








                        «Хорды дирижерлау 5» пәнінен

                           ОҚУ -ӘДІСТЕМЕЛІК КЕШЕНІ


                          5В010600 Музыкалық білім


                                мамандығы үшiн




                  Оқытушыларға арналған «Хорды дирижерлау»
                                   пәнінен
                            оқу жұмыс бағдарламасы

















                                    Семей
                                    2013

    Алғы сөз



    1  Құрастырған  Айтжанова  Ж.Н.,  Шәкәрiм  атындағы  Семей  Мемлекеттiк
университетiнiң «Музыкалық білім» кафедрасының аға оқытушысы
                                                  «____» _______2013 ж.


    2  Талқыланды
    2.1  Шәкәрiм  атындағы  Семей  Мемлекеттiк  университетiнiң  «Музыкалық
білім» кафедрасында
    Хаттама     «____» __________ 2013 жыл, № __.


    Кафедра жетекшiсi ___________ Б.К.Бодауова


    2.2 Педагогика факультетінің оқу-әдістемелік кеңесінде
    Хаттама «____» __________ 2013 жыл,  № __.


    Төрағасы ______________ Т.Ш.Ахметова


    3  Бекiтiлдi
    Университеттiң оқу-әдiстемелiк кеңесiнiң  мәжiлiсiнде мақұлданды
    Хаттама  «____» __________ 2013 жыл, № __.


    ОӘК төрағасы _____________



















Мазмұны



1. Қолданылу саласы

2. Нормативтік сілтемелер

3. Жалпы ережелері

4. Оқытушыларға арналған оқу жұмыс бағдарламасының құрылымы     мен

     мазмұны

5. Студенттердің өздік жұмыстың тақырыбының тізімі

6.  Пәнінен оқу - әдістемелік  картасы

7.  Әдебиетпен оқу - әдістемелік қамтамасыз ету картасы































   1. Қолданылу саласы

   Дирижерлау  (хор  баскару)  өнері  басқа  музыкалық-орындаушылык,  өнері
сияқты дирижердың хормен немесе оркестрдің "аспабымен" үнемі  қарым-қатынас
жасауы арқылы, яғни жетекшінің  хормен  (оркестрмен)  тікелей  жұмыс  жасау
процесінің барысында дамиды және қалыптасады. Хор  өнерінің  де  өзіне  тән
ерекшеліктері  бар.  Ол  —  сөз  өнері,  музыка,  орындаушылық,   шеберлік,
көркемдік бейнелеу, сахна т.б. онердің тәсілдері бойына  жинаған  синтездік
өнер.


   2. Нормативтік сілтемелер

Берілген  оқу  жұмыс  бағдарламасы   мынадай   құжаттардың   талаптары   мен
нұсқаулығының негізіңде әзірленді:

- ГОСО РК от 10.04.2012 г № 158.

ҚР ИСО СТ 9001:2008 «Сапа менеджмент жүйесі. Талаптары».

СТИ  154-06-2005  СМПИ   Стандарты.   Мәтінді   құжаттардың   безендірілуіне
қойылатын жалпы талаптар.

Оқу  процесін  кредиттік   технология   бойынша   ұйымдастырудың   ережелері
(22.11.2008ж. бұйрық №566 .)


   3. Жалпы ережелері
   Музыкалық  білім  беру  жолында  хормен  орындаушылық  өнері,  жастарды,
оқушыларды музыкаға тәрбиелеудей бөлінбейтін бір сала болып  табылады.  Хор
өнері біріккен ұжымдық топтың қорытындысы  іспетті  адамдардың  бір-бірімен
ынтымақтастығы, бірлігі,  ұйымшылдық  қасиеттерін  көрсететін  және  өзінің
тобын  баска  топтармен  салыстырып  багалай  білушілік,  лидерлік  ықпалды
атқару, тағы басқа  да  қасиеттерді  қамтиды.  Хор  өнері  теориялық  білім
берумен қатар факулътеттегі басқа да негізгі пәндермен:  хор  класы,  хорды
дирижерлау (дирижирование), музыкалық сауат, сольфеджио  сабақтарын  саналы
турде меңгеруге көмектеседі.
   Оркестрмен  немесе  хормен  қарым-қатынас  жасау  ерекшелігі  дирижердан
коптеген қасиеттерді талап етеді: көпшілік орындаушылар тобымен  жетекшілік
ете білу, топпен шығармашылык, қарым-қатынас құра білу, хорды  мінсіз  таза
тыңдай білу жіне орындалу процесін дұрыс  сезіну,  озінің  талаптарын  және
ұсыныстарын ыкшамды және анық тұжырымдап айта білу; дайындык, кезенің дұрыс
жоспарлай білу және барлық оның қатысушыларының уақьггы мен  кушін  үнемдеп
жұмсай  білу,  дайындықты  ұйымдастыру,  (нота)  музыкалык,   материалдарын
дайындау және т.б.
   Ең   басты   мақсат   -   дирижерлык   дайындықтың   мүмкін   болғанынша
мүмкіндіктерін  ашу.  Музыкалык,  қабіліттерін  дамыту   жәнә   қол   қимылы
коріністері арқылы дирижердың сана сезімінде орныққан музыкалық ойларды  әрі
қарай дамыта тусу.
1. Курстың қысқыша мазмұны:  ән  мұғалімін  эстетикалық  тұрғыда  тәрбиелеу:
   студенттерді сабақта да, сабақтан тыс жұмыстарды оқушылармен вокал –  хор
   жұмыстарын жүргізе отырып, оларды ұйымдастыра білуге баулу.
2.   Дирижерлау   пәнінің   мақсаты:   Дирижерлык     дайындықтың     мүмкін
   болғанынша мүмкіндіктерін ашу. Музыкалык, қабіліттерін  дамыту  жәнә  қол
   қимылы коріністері арқылы дирижердың сана  сезімінде  орныққан  музыкалық
   ойларды әрі қарай дамыта тусу. Осы курсты жүргізгенде оқу негізі тарихи –
   теориялық, музыка орындаушылық,  психология  –  педагогикалық  циклындағы
   пәндердің,   музыкалық   білім   тарихымен   теориясы   курсынан    алған
   білімдерінде, іскерліктеріне және дағдыларына сүйенеді.  музыкалық  оймен
   артистік және музыкалық  есте  сақтау,  ырғақты  сезіну,  музыкалық  есту
   қабілетіне жол ашады.
3.3 Пәнінің негізгі міндеттері:
Студенттердің вокалды-хор жүргізу дағдыларының  қалпын,  хор  шығармаларының
құрылым  ерекшеліктерін,  хор  партияларының   байланысын   (аккордтар   мен
жекеәндер, хор партитурасының фортепианода ойналуы, дирижерлық техника,  сөз
бен әуеннің үйлесіп  айтылуы)  сабақта  және  кластан  тыс  жұмыста  балалар
хорымен жұмыс істеу  үшін  репертуар  жирау  және  иаңдай  білуге  үйретеді.
Студенттердің хор коллективімен  жұмыс  жүргізу  кезеңінде  кәсіби  деңгейде
жетілген маман даярлау, дирижерлау техникасын жетік меңгеру, хорға  арналған
репертуарды  талдау  және  жаттау,  оны  хорға  лайықтап  өңдеу,  дирижерлық
тәсілдерді меңгеру мақсаттары қарастырылған.  Барлық  музыкалық  өлшемдермен
танысып, схемаларды көрсете білу.
      Дирижерлау курсы жекеше  үйрету  түрінде  оқытылады.  Педагогитың  осы
үлгіде, сабақ өткізуі оның кәсіби деңгейінің өсуі мен әрбір жеке  студенттің
қабілетін мызыкалық  эстетикалық  және  өзіндік  ерекшелігін  байқауына  жол
ашады.

 - 3.4 Пәнді оқу  барысында студентің міндеттері:
 - фортепиано аспабында музыкалық шығармаларды ойнау;
 - хор партияларын орындау (сольфеджиолау, вокалды  орындау,  әннің  сөзімен
   орындау және тактілеу);
 - музыкалық талдау, дирижерлық қимылдарды жітік меңгеру,  өлшемдерге  көңіл
   бөлу, техникалық жаттығулар жүргізу;
 - сүйемелсіз (а сарреllа) орындалатын шағармаларды дирижерлау,  әр  дауысын
   көрсету, айту, көркемдік орындалуына қол жеткізу;
 - сүйемелмен орындалатын шығармаларға талдау жасау әр қол  қимылының  нақты
   көрсетілуін қадағалау;
 - мектеп шығармасын –өздік меңгеру, аспапта ойнау. Бір қолмен дирижердау;
 - хорға арналған шығармаларды қағаз бетінен  оқу  (ЧХП)  орындаушылық  және
   вокалды – хор талдаулар.
5. Пререквизиттер:
      Пән меңгеруге көмектесетін білім және дағдылар жиыны: студент балалар
әндері мен вокалдық шығармаларды өздері орындап,өздері сүйемелдеу керек
3.6 Постреквизиттер:
Музыкалық аспап, Вокал сыныбы.

|Курс |Семестр|Кредитт|Жеке  |СӨЖ     |АБ    |Барл        |Бақылау түрі     |
|     |       |ер     |сабақ |        |      |ығы         |                 |
|2    |3      |1      |15    |29      |1     |45          |Емтихан.         |
|     |4      |1      |15    |29      |1     |45          |Емтихан.         |

3. Оқытушыларға арналған оқу жұмыс бағдарламасының құрылымы     мен
   мазмұны
   3 курстың тақырыптық жоспары
|р/с |Тақырып                      |Жекеше   |Әдебиеттер                      |
|    |                             |сабақ    |                                |
|1.  |Білімнің  тереңдетілуі және  |2        |Уколова  И. Дирижирование:      |
|2.  |дирижерлау әдістерін  іске   |         |Учеб.пособие.-М.,2003 Ольхов К. |
|    |асыру                        |         |А. Вопросы теории дирижерской   |
|    |                             |         |техники и обучения хоровых      |
|    |                             |         |дирижеров.- Л., 1979            |
|3.  |Ірі формадағы (кантата,      |2        |Безбородова Л.А. Дирижирование: |
|4.  |ораториядан білімдер         |         |Учебное пособие.-М.,2000        |
|    |опералық) жанрлары           |         |Бойко Р. Избранные хоры без     |
|    |                             |         |сопровождения. - М., 1984       |
|5.  |Бағдарламаға полифониялық    |1        |Хрестоматия по дирижированию    |
|    |(фугато, фугетта) шығармалар |         |хором :Средние музыкальные      |
|    |енеді.                       |         |учебные заведения: В 4-х        |
|    |                             |         |выпусках:Вып.3: Без             |
|    |                             |         |сопровождения и в сопроводжении |
|    |                             |         |фортепиано /сост.:              |
|    |                             |         |Е.А.Красотина, К.Р.Рюмина,      |
|    |                             |         |Ю.Левит.-М.:Музыка,2005         |
|6.7.|Балалар мен жасөспірімдер    |2        |Хор жұргізу. А.Әбеуова Алматы   |
|    |хорымен өз бетінше жұмыс     |         |1979 Ольхов К. А. Вопросы теории|
|    |жасай білу.                  |         |дирижерской техники и обучения  |
|    |                             |         |хоровых дирижеров.- Л., 1978    |
|8.9.|Студентке өз бетінше         |2        |Хор жұргізу. А.Әбеуова Алматы   |
|    |творчестволық жұмыс жасай    |         |1979 Ольхов К. А. Вопросы теории|
|    |білуге бағыт беру, жүктеу.   |         |дирижерской техники и обучения  |
|    |                             |         |хоровых дирижеров.- Л., 1978    |
|10. |Орындаушылық кезінде хор     |2        |Уколова  И. Дирижирование:      |
|11. |шығармашыларын өзінше        |         |Учеб.пособие.-М.,2003 Ольхов К. |
|    |ойлауына, музыкалық образ    |         |А. Вопросы теории дирижерской   |
|    |жасауына, бейнелеуге         |         |техники и обучения хоровых      |
|    |бағыттау.                    |         |дирижеров.- Л., 1979            |
|12. |Дирижерлық техника           |2        |Хор жұргізу. А.Әбеуова Алматы   |
|13. |                             |         |1979 Ольхов К. А. Вопросы теории|
|    |                             |         |дирижерской техники и обучения  |
|    |                             |         |хоровых дирижеров.- Л., 1978    |
|14. |Әр түрлі талаптарға және     |2        |Уколова  И. Дирижирование:      |
|15. |динамикалық көрсеткіштерге   |         |Учеб.пособие.-М.,2003 Ольхов К. |
|    |байланысты 12/4,12/8         |         |А. Вопросы теории дирижерской   |
|    |өлшемдерді «12»-ге және      |         |техники и обучения хоровых      |
|    |«4»-ке өлшемдермен көрсету   |         |дирижеров.- Л., 1979            |
|    |амалдары.                    |         |                                |
|16. |Хор партияларын нотасымен оқу|2        |Безбородова Л.А. Дирижирование: |
|17  |және есту қабілетін дамыту   |         |Учебное пособие.-М.,2000        |
|    |жұмыстарын жалғастыру        |         |Бойко Р. Избранные хоры без     |
|    |                             |         |сопровождения. - М., 1984       |
|18. |Күрделі және көп дауысты     |2        |Безбородова Л.А. Дирижирование: |
|19  |хорларға түсініктеме.        |         |Учебное пособие.-М.,2000        |
|    |Шығармамен танысу.           |         |Бойко Р. Избранные хоры без     |
|    |                             |         |сопровождения. - М., 1984       |
|20. |Аспапта хор партитурасымен   |2        |Хор жұргізу. А.Әбеуова Алматы   |
|21. |жұмыс                        |         |1979 Ольхов К. А. Вопросы теории|
|    |Жеке партиясын сөзімен ,     |         |дирижерской техники и обучения  |
|    |сольфеджиомен айту.          |         |хоровых дирижеров.- Л., 1978    |
|22. |Сүйемелмен орындалатын хор   |2        |Хрестоматия по дирижированию    |
|23. |шығармасымен танысу.         |         |хором :Средние музыкальные      |
|    |Поэтикалық сөз текстімен     |         |учебные заведения: В 4-х        |
|    |жұмыс                        |         |выпусках:Вып.3                  |
|24. |Нюанстық ерекшеліктер.       |2        |Хрестоматия по дирижированию    |
|25. |Хор партияларының орналасуын |         |хором :Средние музыкальные      |
|    |көрсету. Шығарманы толық     |         |учебные заведения: В 4-х        |
|    |дирижерлау.                  |         |выпусках:Вып.3                  |
|26. |Орташа және орташа жылдам    |2        |Хрестоматия по дирижированию    |
|27. |темпінде 3/4, 4/4 өлшемдерін |         |хором :Средние музыкальные      |
|    |көрсету                      |         |учебные заведения: В 4-х        |
|    |                             |         |выпусках:Вып.3                  |
|Барлығы:                          |30                                        |


Мұғалімнің жол көрсету аясында атқарылатын студенттердің өздік жұмыстарының
сабақ жоспары. (ОСӨЖ)

|Тақырып            |Тапсырманың мақсаты |Әдебиетте|Баллдар |Жұмыстың  |Бақылау  |
|                   |мен мазмұны         |р        |        |өткізілу  |түрі     |
|                   |                    |         |        |мерзімі   |         |
|Дирижерлауға       |Оң және сол қол     |(1,2)    |3       |1 жұма    |Тәжір.   |
|арналған           |кимылдарының  бекіту|         |        |          |көрсету  |
|жаттығуларды       |және меңгеру        |         |        |          |         |
|қайталау.          |                    |         |        |          |         |
|Партияларды аспапта|Студентке өз бетінше|(3,5)    |3       |2 жұма    |Тәжір.   |
|ойнап, айту.       |жұмыс жасай білуге  |         |        |          |көрсету  |
|                   |бағыт беру, жүктеу. |         |        |          |         |
|«Ауфтакт» түсінігін|Ауфтакт, оның       |(1,2)    |3       |3 жұма    |Тәжір.   |
|кеңейту және       |түрлерімен танысу , |         |        |          |көрсету  |
|ауфтактты меңгеру  |қол қимылындағы     |         |        |          |         |
|дағдыларымен жұмыс.|ескерту белгілері.  |         |        |          |         |
|Партияларды айтуда |Шығармаларының жеке |(1,4)    |3       |4 жұма    |Тәжір.   |
|интонациялық       |партиямен жұмыс     |         |        |          |көрсету  |
|тазалық.           |істеу. Партитураны  |         |        |          |         |
|                   |сольфеджио түрінде  |         |        |          |         |
|                   |тапсыру.            |         |        |          |         |
|Мектеп репертуарын |Мектеп репертуардағы|(2,3)    |3       |5 жұма    |Тәжір.   |
|іріктеудің         |ән үйрену. Мектеп   |         |        |          |көрсету  |
|қағидалары.        |әнің сүйемелдеудің  |         |        |          |         |
|                   |фортепиано аспабында|         |        |          |         |
|                   |талдап орындау      |         |        |          |         |
|Шығармадағы        |Партияны сөзімен    |(1,2)    |3       |6 жұма    |Тәжір.   |
|сөздерді мәнерлеп  |орындау.Шығарманың  |         |        |          |көрсету  |
|оқу.               |авторына аннотация. |         |        |          |         |
|Сөздегі көркемдік  |Шығарманың шарықтау |(5,2)    |3       |7,8 жұма  |Тәжір.   |
|бейнені табу.      |шегін білу.         |         |        |          |көрсету  |
|Дирижерлау         |Қол қимылы          |(1,6)    |3       |9,10 жұма |Тәжір.   |
|техникасы          |динамикасының және  |         |        |          |көрсету  |
|                   |штрихының озара     |         |        |          |         |
|                   |байланыстылығы.     |         |        |          |         |
|Партияны жатқа     |Партияны мәнерлеп   |(1,2)    |3       |11,12 жұма|Тәжір.   |
|орындау.           |орындау, айта білу. |         |        |          |көрсету  |
|Шығарманы жатқа    |                    |         |        |          |         |
|орындау.           |                    |         |        |          |         |
|Дикциялық          |.                   |(1,2)    |3       |13,14 жұма|Тәжір.   |
|жаттығулар жасау   |                    |         |        |          |көрсету  |
|Сольфеджилеу       |Хорға арналған      |(1,2)    |3       |17,18 жұма|Тәжір.   |
|                   |шығармаларды нотаға |         |        |          |көрсету  |
|                   |қарап оқу (ЧХП).    |         |        |          |         |
|Дирижерлік         |Дирижерлік          |(1,2)    |3       |19,20 жұма|Тәжір.   |
|аппараттың         |аппараттын          |         |        |          |көрсету  |
|орналасуына        |орналастыру жұмысы  |         |        |          |         |
|көмектесетін       |және дирижердің     |         |        |          |         |
|жаттығулар,        |мануальды техникасы |         |        |          |         |
|мануальды          |                    |         |        |          |         |
|техниканың         |                    |         |        |          |         |
|кемшіліктерін      |                    |         |        |          |         |
|түзету.            |                    |         |        |          |         |
|Динамикалық        |Көркемдік бейнесін  |(1,2)    |3       |21,22 жұма|Тәжір.   |
|белгілерін сақтап  |ашу.                |         |        |          |көрсету  |
|айту.              |                    |         |        |          |         |

Курс бойынша ауызша үй жұмыстарының тақырыбы. (СӨЖ)

1.       Партияларды аспапта ойнау.
2        Хор партиясын сольфеджиялау.
3.       Авторлар туралы мағлұмат дайындау.
4.       Хор партиясын мәнерлеп айту.
5.       Шығарманың өлшемін дирижерлау.
6.       Партитураны талдау.
7.       Шығармаға арнап жаттығулар таңдау.
8.       Дирижерлауға  арналған жаттығуларды қайталау.
9.       Партияларды аспапта ойнап, айту.
10.     Партияларды айтуда интонациялық тазалық.
11.     Шығармадағы сөздерді мәнерлеп оқу.
12.     Шығарманың авторына аннотация.
13.     Дикциялық жаттығулар жасау.
14.     Партияны жатқа орындау.
        5.
Пәндер