Файл қосу

Психологиялық психотерапиясы




|ҚАЗАҚСТАН РЕСПУБЛИКАСЫ БІЛІМ ЖӘНЕ ҒЫЛЫМ МИНИСТРЛІГІ                             |
|шәкәрім атындағы семей мемлекеттік университеті                                 |
|3 деңгейлі СМК құжаты      |ПОӘК                |ПОӘК                            |
|                           |                    |042-14.05.01.20.33/02-2012      |
|«Психотерапия»  пәнінің    |Баспа №3            |                                |
|оқу-әдістемелік кешені     |26.02.2010 орнына № |                                |
|студенттерге  арналған     |4 ------------------|                                |





                                «Психотерапия»

                            ОҚУ-ӘДІСТЕМЕЛІК КЕШЕНІ

                     050503 «Психология» мамандықтарына



               студенттерге  арналған пәннің оқу бағдарламасы
























                                    Семей
                                    2012


  Алғысөз




     1. ЖАСАЛЫНДЫ
    Құрастырушы Шәкәрім атындағы Семей мемлекеттік университетінің
    “ Психология” кафедрасының аға оқытушысы Абдуллина Г.К.
               Хаттама     №     1                                “___28___”
____08______ 2012ж


   2.ҚАРАЛДЫ


   1.  Шәкәрім  атындағы  Семей  мемлекеттік  университетінің   “Психология”
      кафедрасының отырысында
    Хаттама №__1____”_28_»____08____  2012 жыл


   Кафедра меңгерушісі: Сатиева Ш.С


   2.2.ГЗФ оқу-әдістемелік бюросының отырысында
   Хаттама №__1____”_05_»____09____  2012 жыл


   Төрағасы _______Г.Григорьева


   3.БЕКІТІЛДІ
   3.1.Университеттің оқу-әдістемелік бюросының отырысында  мақұлданды  және
баспаға ұсынылды
   Хаттама №__1____”_13_»____09____  2012жыл


   Оқу ісі жөніндегі проректор__________ Б.Рскелдиев


































   Мазмұны:



   1. Жалпы талаптар
   2. Пәнді оқудың әдістемелік нұсқауы
   3. Курс саясаты
   4. Студент рейтингісін санау саясаты
   5. Пән мазмұны мен сағат санының бөлінуі
   6. СОБӨЖ және СӨЖ жоспары
   7. «Психотерапия» пәнінің оқу процесінің күнтізбелік графигі..





































































   1.Жалпы ережелер


   1.1. Оқытушы туралы жалпы мәліметтер
   Абдуллина Гулнар Кабдешеитовна, аға оқытушы
         ✓ Психология кафедрасы
         ✓  Байланыс  мәліметтері-тел:  35-93-89,  №1  оқу  корпусы,  №1212
           кабинет
         ✓ Сабақтың өтілу орны - №         аудитория
         ✓ Пәннің аталуы – Психотерапия
         ✓ Кредит саны - 3
         ✓ Жұмыс оқу жоспарынан үзінді (Кесте 1)


             1.2.Жұмыс оқу жоспарынан үзінді
   Жұмыс оқу жоспарынан үзінді
                                                                     Кесте 1
|Курс             |Семестр          |Несие            |Дәріс                |
|А                |4.0              |95-100           |Өте жақсы            |
|А-               |3.67             |90-94            |                     |
|В+               |3.33             |85-89            |Жақсы                |
|В                |3.0              |80-84            |                     |
|В-               |2.67             |75-79            |                     |
|С+               |2.33             |70-74            |Қанағаттанарлық      |
|С                |2.0              |65-69            |                     |
|С-               |1.67             |60-64            |                     |
|Д+               |1.33             |55-59            |                     |
|Д                |1.0              |50-54            |                     |
|F                |0                |0-49             |Қанағаттандырғысыз   |
|I                |N/А              |-                |Бітпеген             |
|P                |-                |Өтті             |Пәнді өтті           |



      5.      Студенттерге арналған жұмыс бағдарламасы

                   (Sillabus)




      |№    |Тақырып атауы                                   |Сағат саны                |
|     |                                                |лекция|семина|ОСӨЖ  |СӨЖ   |
|     |                                                |      |р     |      |      |
|1    |2                                               |3     |4     |6     |7     |
|1    |Психотерапия пәні мен міндеттері                |1     |      |1,5   |1,5   |
|2    |Ауру және адам                                  |      |1     |      |      |
|3    |Психологиялық стресс теориясы                   |2     |      |3     |3     |
|4    |Психотерапияның қалыптасып дамуы.               |1     |1     |1,5   |1,5   |
|5    |Психотерапияның ғылыми зерттеу әдістері         |2     |      |3     |3     |
|6    |Психотерапиядағы динамикалық бағыттар           |2     |1     |3     |3     |
|7    |Патогенетикалық психотерапия                    |2     |      |3     |3     |
|8    |Психодинмикалық бағыттарды қайта қарау.         |2     |1     |3     |3     |
|9    |Трансактілік талдау.                            |2     |      |3     |3     |
|10   |Гештальттерапия                                 |2     |1     |3     |3     |
|11   |К. Роджерстің психотерапиясы.                   |2     |      |3     |3     |
|12   |Фокустық терапия                                |      |1     |      |      |
|13   |Когнитивті терапия                              |2     |0,5   |3     |3     |
|14   |Альберт Эллистің РЭТ – сы                       |2     |0,5   |3     |3     |
|15   |Мінез – құлық терапиясы                         |2     |      |3     |3     |
|16   |Топтық психотерапия. Психодрама.                |      |1     |      |      |
|17   |Жанұялық психотерапия. Психикалық релаксация    |      |1     |      |      |
|     |әдістері.                                       |      |      |      |      |
|18   |Медитация                                       |2     |0,5   |3     |3     |
|19   |Аутогендік жаттығу.                             |2     |0,5   |3     |3     |
|20   |Классикалық гипноз                              |      |1     |      |      |
|21   |Нейролингвистикалық бағдарлау                   |2     |1     |3     |3     |
|22   |Хомотропты және денеге бағытталған терапия.     |      |1     |      |      |
|23   |Топтық би терапиясы.                            |      |1     |      |      |
|24   |Коммуникация психотерапиясы                     |      |1     |      |      |
|     |                                                |30    |15    |45    |45    |



   6. СӨЖ хабарламалары, рефераттарының тақырыптары

                                                                     Кесте 4

|СӨЖО                                               |СӨЖ               |
|Аудиториялық               |Аудиториядан тыс       |                  |
|2                          |3                      |4                 |
|Психотерапия пәні мен      |Психотерапия туралы    |Ғылыми – зерттеу  |
|міндеттері                 |түсінік. Ғылым ретінде |әдістері          |
|                           |қалыптасып дамуы.      |                  |
|                           |Ғылыми – зерттеу       |                  |
|                           |әдістері.              |                  |
|Ауру және адам             |Ауру туралы сипаттама. |Этимиология және  |
|                           |Психикалық және        |патогенез         |
|                           |симатикалық аурулар.   |                  |
|                           |Ауруды тудыратын       |                  |
|                           |себептер. Этимиология  |                  |
|                           |және патогенез.        |                  |
|Психологиялық стресс       |Стресс және            |Психоэмоциялық    |
|теориясы                   |стрессогендер.         |стресстер         |
|                           |Депрессивті невроз.    |                  |
|                           |Конструктивті және     |                  |
|                           |деструктивті стресстер.|                  |
|                           |Психоэмоциялық         |                  |
|                           |стресстер.             |                  |
|Психотерапияның қалыптасып |Психотерапия ғылымының |Магнетизм         |
|дамуы.                     |даму тарихы XVI        |құбылысы.         |
|                           |ғасырдағы магнетизм    |                  |
|                           |құбылысы: Франц        |                  |
|                           |Месмердің үлесі. Гипноз|                  |
|                           |құбылысы.              |                  |
|Психотерапияның ғылыми     |Психотерапиялық ғылыми |Аутогендік        |
|зерттеу әдістері           |– зерттеу әдістеріне   |жаттығулар,       |
|                           |сипаттама. Клиникалық –|сендіру мен өзін -|
|                           |бағдарлы және жеке     |өзі сендіру       |
|                           |адамға бағдарлы        |                  |
|                           |әдістер. Гипноз,       |                  |
|                           |аутогендік жаттығулар, |                  |
|                           |сендіру мен өзін - өзі |                  |
|                           |сендіру                |                  |
|Психотерапиядағы           |ХХ – ғасырдың 20 – 30  |Батыстық          |
|динамикалық бағыттар       |жылдарындағы психология|психология        |
|                           |дағдарысы. Батыстық    |                  |
|                           |психология. Гуманистік |                  |
|                           |психология.            |                  |
|                           |Бихеоверизм. Фредизм.  |                  |
|Патогенетикалық            |Психотерапиядағы жеке  |Адамды сендірудің |
|психотерапия               |адамға бағдарлы        |негізі            |
|                           |реконструктивті әдісі  |                  |
|                           |Ригидті және           |                  |
|                           |дисфункционалды        |                  |
|                           |перцептивті позициялар.|                  |
|                           |Адамды сендірудің      |                  |
|                           |негізі                 |                  |
|Психодинмикалық бағыттарды |Адлериандық психология.|Адлериандық       |
|қайта қарау.               |Дербес адам            |психология        |
|                           |психологиясының негізгі|                  |
|                           |мазмұны.               |                  |
|                           |Реориентациялық        |                  |
|                           |тренингтің аспектілері.|                  |
|                           |Психикалық қолдану     |                  |
|                           |әдістемесі.            |                  |
|Трансактілік талдау.       |Трансактілі талдау     |Трансактілік      |
|                           |топтық және тұлғалық   |талдаудың негізгі |
|                           |өсудің психотерапевтік |мақсаты мен бағыты|
|                           |әдісі. ТА негізгі      |                  |
|                           |мақсаты мен бағыты.    |                  |
|                           |Коммуникацияның        |                  |
|                           |ережелері.             |                  |
|Гештальттерапия            |Гештальттерапия туралы |Гештальттерапиясы |
|                           |түсінік. Гештальт      |теориясының       |
|                           |теориясының            |негізгі           |
|                           |ерекшеліктері.         |принциптері       |
|                           |«Организмнің           |                  |
|                           |бөлінбейтін            |                  |
|                           |біртұтастығы» -        |                  |
|                           |теориясы.              |                  |
|                           |Гештальттерапиясы      |                  |
|                           |теориясының негізгі    |                  |
|                           |принциптері.           |                  |
|К.Роджерстің               |К.Роджерстің           |Психологиялық     |
|психотерапиясы.            |психотерапиясының      |көмектің          |
|                           |мазмұны. Психологиялық |тиімділігі        |
|                           |көмектің тиімділігі.   |                  |
|                           |Психотерапевтің жеке   |                  |
|                           |басына қойылатын       |                  |
|                           |талаптар.              |                  |
|Фокустық терапия           |Фокустық терапия туралы|Фокустық          |
|                           |түсінік. Фокустық      |терапияның қолдану|
|                           |терапияның қолдану     |ерекшеліктері     |
|                           |ерекшеліктері.         |                  |
|                           |Психосинтез теориясы.  |                  |
|Когнитивті терапия         |Когнитивті терапияның  |Психопатологиялық |
|                           |әдістері. Рационалды   |жағдайлардың      |
|                           |эмотивті терапия (РЭТ) |когнитивті        |
|                           |когнитивті терапияның  |үлгілері          |
|                           |негізгі формасы.       |                  |
|                           |Депрессия жағдайында   |                  |
|                           |когнитивті процестердің|                  |
|                           |көмескіленуі.          |                  |
|                           |Психопатологиялық      |                  |
|                           |жағдайлардың когнитивті|                  |
|                           |үлгілері.              |                  |
|Альберт Эллистің РЭТ – сы  |Когнитивті             |Психопатологиялық |
|                           |психотерапияның негізін|жағдайлардың      |
|                           |салушылар. Ирроционалды|когнитивті        |
|                           |ұстанымдар.            |үлгілері          |
|                           |Психопатологиялық      |                  |
|                           |жағдайлардың когнитивті|                  |
|                           |үлгілері.              |                  |
|Мінез – құлық терапиясы    |Мінез – құлық          |Мінез – құлық     |
|                           |терапиясының негізгі   |терапиясының      |
|                           |Позитивті психотерапия.|негізгі           |
|                           |Негізгі бағыттары.     |                  |
|                           |Позитивті              |                  |
|                           |психотерапияның        |                  |
|                           |концепциясы.           |                  |
|Топтық психотерапия.       |Топтық психотерпияның  |Психодрама.       |
|Психодрама.                |негізгі ерекшеліктері. |                  |
|                           |Оған қойылатын         |                  |
|                           |талаптар. Психодраманың|                  |
|                           |маңызы. Жүргізу        |                  |
|                           |техникасы.             |                  |
|Жанұялық психотерапия.     |Жанұялық               |Жанұялық          |
|Психикалық релаксация      |психотерапияның негізгі|психотерапияның   |
|әдістері.                  |тәсілі. Медитациялық   |негізгі тәсілі    |
|                           |маңызы.Қолдану         |                  |
|                           |техникасы.             |                  |
|Медитация                  |Медитация              |Медитацияның      |
|                           |психотерапияның негізгі|маңызы.           |
|                           |тәсілі. Медитацияның   |                  |
|                           |маңызы. Қолдану        |                  |
|                           |техникасы.             |                  |
|Аутогендік жаттығу.        |Аутогендік жаттығудың  |Аутогендік        |
|                           |негізін салушылар.     |жаттығулар        |
|                           |Медициналық және       |теориясы мен      |
|                           |психологиялық терапияда|техникасы.        |
|                           |қолданылатын аутогендік|                  |
|                           |жаттығулар. Аутогендік |                  |
|                           |жаттығулар теориясы мен|                  |
|                           |техникасы.             |                  |
|Классикалық гипноз         |Гипноз және классикалық|Гипноз және       |
|                           |гипноз. Джемс Брэдтің  |классикалық гипноз|
|                           |«Нейрогипнология»      |                  |
|                           |кітабы. М.Шарка        |                  |
|                           |Беренгеймдердің        |                  |
|                           |классикалық гипнозға   |                  |
|                           |үлесі.                 |                  |
|Нейролингвистикалық        |НЛБ – ның негізін      |НЛБ – ның негізін |
|бағдарлау                  |салушылар НЛБ – ның    |салушылар         |
|                           |принциптері әлем жайлы |                  |
|                           |дербес үлгі. НЛБ – ның |                  |
|                           |модельдеу әдістері.    |                  |
|Холотропты және денеге     |Холотропты және денеге |Холотропты        |
|бағытталған терапия.       |бағытталған терапия    |психотерапия      |
|                           |техникасы және маңызы. |                  |
|Топтық би терапиясы.       |Топтық би терапиясының |Би терапиясының   |
|                           |ерекшеліктері мен      |маңызы            |
|                           |техникасы.             |                  |
|Коммуникация психотерапиясы|Метафораларды қолдану  |Коммуникация      |
|                           |жаттығулары.           |психотерапиясының |
|                           |                       |маңызы            |
|Барлығы:                   |     45                |45                |



   7. Оқытушының басшылығымен өтетін өзіндік (ОБСӨЖ) жұмысының көлемі типтік
      оқу  жоспарына,  пәннің  жұмыс  оқу  бағдарламасына  сәйкес  анықталап
      уақыты, аудиториясы көрсетіліп оқу кестесіне енгізілген.




   СӨЖ  бақылау  түрлерін,  тәсілдерін  таңдауда  оқу  пәнінің  мақсаты  мен
міндеттерін,  бөлінген  сағат  көлемімен,  студенттердің   дайындық   сатысы
ескерілген.

   1.СӨЖ бойынша тапсырмалар өз уақытында міндетті түрде орындалуы тиіс.

   2.Мерзімінде орындалмаған тапсырмалар автоматты түрде төмен бағаланылады.

      Студенттердің пән бойынша  білімін  бақылау  келесі  нысандар  бойынша
жүргізіледі:

   Әрбір студент пән бойынша жеткілікті рейтинг алуы үшін белгілі балл санын
жинуы тиіс. Ұпайлардың максималды саны:

   1-рейтинг нәтижесі бойынша 1-8 апталарда – 300 ұпай,

   2-рейтинг нәтижесі бойынша  9-15 апталарда – 300 ұпай.

   Пән бойынша семестрде максималды ұпай саны – 600.

       Ұпайлар келесі жұмыс түрлері үшін қойылады:

   1. Модульдар бойынша тапсырманы орындағаны үшін (1 және 2 модуль  бойынша
максимум 270 ұпай, 2-модуль бойынша – максимум 75 ұпай)

   2. Семинарға қатысқаны және белсенділігі үшін (қатысу үшін   –  20  ұпай,
белсенділігі үшін максимум 100 ұпай)

   3. Межелік тестілерді орындағаны үшін (максимум 30 ұпайдан)

   Бақылау  мерзімдері  8-аптаның  соңы  және  15-аптаның  соңы.   Уақытында
өткізілмеген тапсырма мен тестерді 15-аптада тапсыруға  болады,  бірақ  егер
студент себепсіз уақытында орындамаса, оларға айыппұл салынып,  ұпайдың  60%
ғана қойылады.

   Баға қою саясаты

      Әрбір студент пән бойынша жеткілікті рейтинг алуы  үшін  белгілі  ұпай
санын жинуы тиіс. Ұпайлардың максималды саны:

   1-рейтинг нәтижесі бойынша 1-8 апталарда – 300 ұпай,

   2-рейтинг нәтижесі бойынша  9-15 апталарда – 300 ұпай.

   Пән бойынша семестрде максималды ұпай саны – 600.

       Ұпайлар келесі жұмыс түрлері үшін қойылады:

   1. Модульдар бойынша тапсырманы орындағаны үшін (1 және 3 модуль  бойынша
максимум 150 ұпай, 2-модуль бойынша – максимум 120 ұпай)

   2. Белсенділігі үшін (қатысу үшін  – 20 балл, белсенділігі үшін  максимум
100 ұпай)

   3. Межелік тестілерді орындағаны үшін (максимум 30 ұпайдан)

   Пән бойынша ұпайлардың бөлінуі төменде 5-кестеде берілген.

   Бақылау  мерзімдері  8-аптаның  соңы  және  15-аптаның  соңы.   Уақытында
өткізілмеген тапсырма мен тестерді 15-аптада тапсыруға  болады,  бірақ  егер
студент себепсіз уақытында орындамаса, оларға айыппұл салынып,  баллдың  60%
ғана қойылады.

Пән бойынша оқу үрдісінің күнтізбелік кестесі

   Кесте 4

№Апталар1234567891011121314151Бақылау түрі--СхАжТсРК1РБ-ҒәТсСХКТс2РБ2СӨЖ ұпайлары0022222202222223СӨЖО ұпайлары0033333303333334Семинар ұпайлары004040404040400404040404040Барлығы:2270270
Белгілеулер: СХ-схема; Аж- аударма жұмысы; Ғә- Ғылыми әдебиетпен танысу; Тс.- терминологиялық  сөздікпен жұмыс; Р-реферат; Х-хабарлама; К-конспект; М-мысалдар; Т-тест
Бақылау түрлері
ағымды (апта сайын)
межелік (7-ші және 15-ші апталарда)
қорытынды (академиялық кезеңде бір рет өтіледі, емтихан немесе курстық жұмыс қорғау)
        
8. Әдебиеттер
Негізгі әдебиеттер:
8.1.1. Карвасарский Б.Д.  Психотерапия М., 2009.
8.1.2. Соколова Е.П. Общая психотерапия М., 2007.
8.1.3. Кондрашенко В.Т., Донской Д.И. Общая психотерапия. М., 2007.
8.1.4. Психотерапевтическая энциклопедия. / Под ред.Б.Д.Карвасарского – СПб, 2008.
8.1.5. Шавердян Г.М. Травматический стресс. Психические расстройства и развитие личности. – Ереван, 2008.
8.1.6. Клиническая психология/Под.ред. М. Пере и У.Баумана. – СПб, 2003.
8.1.7. Кьеркегор С. Страх и трепет.-М.,2003.
8.1.8. Рудестам К. Групповая психотерапия. М., 2008.
8.1.9. Киппер Д. Клинические ролевые игры и психодрама. – М., 2008.
8.1.10. Дж. Нордонэ, П. Вацлавик. Искусство быстрых изменений М., 2006.
8.1.11. Берн Э. Транзакционный анализ и психотерапия. - М., 2005.
8.1.12 Ковалев С.В.  Нейропрограммирование успешной судьбы. М., 2008
8.1.13. Джозеф О Коннор, Ян Макдермотт. НЛП в повседневной жизни. М.:Фанр., 2008
8.1.14. Психотренинг по методу Альберта Эллиса. Санкт-Петербург, 2000.
8.1.15. Т. Пауэлл, Дж. Пауэлл. Психотренинг по методу Хосе Сильвы. – СПб., Питер, 2000.
8.1.16. Игры – обучение, тенинг, досуг…/Под.ред. В.В. Петрусинского – М., 2006. 
8.1.17. Фрейд З. Бессознательноне. – М., 2000.
8.1.18. Васильева О.С., Филатов Ф.Р. Психология здоровья человека. М., 2009.
8.1.19. Василюк Ф.Е. Психотехника переживания.- М., 2007.
8.1.20.Исурина Г.Л. Групповые методы психотерапии и психокоррекции. В кн.: М.М.Кабанова и др. Методы психологической диагностики и коррекции в клинике. – Л., 2008. 
8.1.21. Хрестоматия по гуманистической психотерапии./ Сост. Папуш. – М., 2005
8.1.22. Таланов В.Л., Малкина – Пых И.Г. Справочник практического психолога. – СПб: Сова. М.2002. 928 с.
8.1.23. Корскова Н.К., Московичюте Л.И. Подкорковые стркутуры мозга и психические процессы. М.: МГУ, 2005.
8.1.24. Лоуэн А. Биоэнергетика. Терапия, которая работает с телом. СПб:Речь, 2000.
8.1.25. Чечельницкая Е.П. Тактика психотерапии пациентов с расщепленным образом я// интернет – журнал «Ломоносов», 2000.
8.1.26. Браун Д., Педдер Дж. Введение в психотерапию: принципы и практика психодинамики. М.: Класс, 2008.
8.1.27. Бурлачук Л.Ф., Грабская И.А., Качарян А.С. Основы психотерапии. Киев; М.: Ника – Центр – Алматы, 2000.
8.1.28. В.Вайнберг Дж. Психотерапия: путешествие в глубины сознания. М.: Крон - Пресс, 2000.
8.1.29. Вайс Дж. Как работает психотерапия: процесс и техника. М.; Класс, 2001.
8.1.30. Мармор Дж. Психотерапевтический процесс: общие знаменатели различных подходов// Эволюция психотерапии. Т.2. М.: Класс, 2001.

8.2. Қосымша әдебиет:
8.2.1. Экзистенциальная традиция: философия, психология, психотерапия 1/2012 (20).
8.2.2. Мэй Р. Искусство психологического консультирования. – М., 2007.
8.2.3. Терапия фиксированных ролей Келли//Психотерапевтическая энциклопедия. – СПб., 2009. 
8.2.4. Ассаджоли Р. Психосинтез. Принципы и техника. – М., 2002
8.2.5. Ромек В.Г. Поведенческая психотерапия. М., 2005. 
8.2.6. Психиатрия. Психосоматика. Психотерапия. – Под ред. К.П.Кискера и др., М., 2006.
8.2.7. Франкл В. Человек в поисках смысла. – М., 2007.
8.2.8. Псхотерапевтическая энциклопедия / Под ред. К.Б.Карвасарского. – СПб. 2005.
8.2.9. Ковалев С.В. Введение в современное НЛП. Психотехнологии личностной эффективности. – М., 2002 
8.2.10. Либих С.С. Аутогенная тренировка. Л., 2008.
8.2.11. Васильев Л.Л. Таинственные явления человеческой психики. – М., 2004.
8.2.12 Бэндлер Ф. Используйте свой мозг. – СПб., 2004.
8.1.13. Робер М.А., Тильман Ф. Психология индивида и группы. М., 2003.
8.1.14. Роджерс К. Взгляд на психотерапию. Становление человека. – М., 2001.
8.1.15. Чалдини Р. Психология влияние. – СПб., 2000.
8.2.16. Александров А.А. Личностно – ориентированные методы психотерапии.СПб. Речь, 2000.
8.2.17.  Бурнард Ф. Тренинг межличностного взаимодействия. СПб.Питер, 2001.
8.2.18. Фопель К. Психологические группы. Рабочие материалы для ведущего. М. Генезис, 2000.
8.2.19. Мак Маллин Р. Практикум по когнитивной терапии. СПб.:речь, 2001.
8.2.20. Семаго Н.Я., Семаго М.М. Проблемные дети: Основы диагностики и коррекционной работы психолога. – М.: АРКТИ, 2000.
8.2.21. Петрусинский. Игры – обучение, тренинг, досуг. М, 2004.
8.2.22. Матвеева О.А. Развивающая и коррекционная работа с детьми. – М.: Педагогическое общество России, 2001.
8.2.23. Вуджек Т. Тренировка ума (Упражнение для равития повышенного интеллекта).  – СПб.: Питер Пресс, 2006.
8.2.24. Пауэлл Т., Пауэлл Дж. Психотренинг по методу хосе сильвы. – СПб.: Питер, 2000.
8.2.25. Тесты – твои надежды. – М.: Надежда, 2005.
8.2.26. Эллис А. Психотренинг по методу Альберта Эллиса. – СПб.: Питер Ком, 2000.
8.2.27. Нардонэ – Дж., Вацлавик П. Исскуство быстрых изменений: Краткосрочная стартегическая терапия: Пер. с ит. – М.: Изд – во Института психотерапии, 2006
Пәндер