УМКД

Пәннің мазмұнына қысқаша сипаттама

ПӘНДЕРДІҢ ОҚУ-ӘДІСТЕМЕЛІК КЕШЕНІ

«ӨНДІРІСТІК ВЕНТИЛЯЦИЯ»

6М071700 – Жылуэнеркетика мамандығы үшін

ОҚЫТУШЫЛАРҒА АРНАЛҒАН ПӘНДЕРДІҢ ОҚУ ЖҰМЫС БАҒДАРЛАМАСЫ

Семей 2011

1 ӘЗІРЛЕНГЕН
Құрастырушы ______________ «30» тамыз 2011 ж.
Койбагаров С.Х.., Техникалық физика және Жылуэнергетика кафедрасының
т.ғ.к., доцент м.а.

2 ТАЛҚЫЛАНДЫ
2.1 Шәкәрім атындағы Семей мемлекеттік университетінің «Техникалық физика
және жылуэнергетика», кафедрасының отырысында қаралды
«___» _____ 2011 ж, № ___ хаттама.

Кафедра меңгерушісі ___________О.А. Степанова

2.2 Инженерлік -технологиялар факультетінің оқу-әдістемелік кеңесінің
отырысында
«___» _____ 2011 ж, № ___ хаттама.

Төраға ______________ С. Толеубекова

2.3 Инженерлік - технологиялық факультеттің ғылыми кеңесінің отырысында.
«___» қыркүйек 2011 жылы, №___ хаттама.

Төрағасы ______________ Касенов А.Л.

3 БЕКІТІЛДІ

Университеттің Оқу-әдістемелік кеңесінің отырысында басып шығаруға
мақұлдаған және ұсынылған

«___» _______ 2011 ж, № ___ хаттама.

ОӘК төрағасы _____________ Б.А.Рскельдиев

4 АЛҒАШ РЕТ ЕНГІЗІЛГЕН

Мазмұны

1 Қолдану саласы 4
1.1Оқытушы және пән жайлы негізгі мағлұматтар 4
1.2 Оқу жұмыс жоспарынан көшірме 4
1.3 Пәннің мазмұнына қысқаша сипаттама 4
1.4 Курстың мақсаты 5
1.5 Курстың міндеті 5
1.6 Курсты оқуда қойылатын талаптар 5
1.7 Әдебиеттер 6
1.7.1 Негізгі 6
1.7.2 Қосымша 6
2 Пәндерді оқып-білу жөніндегі әдістемелік ұсынымдар 7
3 Курс форматы және саясаты 9
4 Баға қоюдың саясаты 9
5 Пәндердің мазмұны және сабақ түрлері бойынша сағаттарды бөлу 12
6 МӨЖ мазмұны 12
7 Пән бойынша оқу үрдісінің күнтізбелік кестелері 13

1 ЖАЛПЫ ЕРЕЖЕЛЕР

1.1 Оқытушы және пән жайлы негізгі мағлұматтар

Койбагаров С.Х., Техникалық физика және Жылуэнергетика кафедрасының
т.ғ.к., доцент м.а.
«Техникалық физика және Жылуэнергетика» кафедрасы.
Байланыс ақпараты – тел.: 35-46-02, № 9 оқу корпусы, № 201 кабинет.
Байланыс ақпараты –№ 202 аудитория.
Берілген пән бойынша кредит саны – 4.

1.2 Оқу жұмыс жоспарынан көшірме

Оқу жұмыс жоспарынан көшірме 1 кестеде көрсетілген.

1 кесте– Оқу жұмыс жоспарынан көшірме
|Курс |Семестр |Кредиттер |Д, |ЛЖ, |МӨЖ, |Барлығы, |Қорытынды |
| | |саны |сағ. |сағ. |сағ. |сағ. |бақылау түрі|
|1 |2 |4 |30 |30 |240 |300 |Емтихан |

1.3 Пәннің мазмұнына қысқаша сипаттама

«Өндірістік вентиляция» курсы 6М071700 – Жылуэнергетика мамандығының
магистранттары үшін міндетті пән болып саналады және оқу жоспарына базалық
пән ретінде кірген.
Адамдардың денсаулығы, жұмыс істеу қабілеті және көңіл – күйлері үшін
тұрғылықты және қоғамдық бөлмелердегі микроклимат пен әуе ортасының
шарттары маңызды деңгейде әсер етеді. Желдетудің қазiргi өндiрiс шарттарына
сәйкес жоғары еңбек өнiмдiлігін қамтамасыз ететiн ең жақсы шарттардың бас
шараларының бiрi болып табылады. Қоршаған ортаны ластанудан қорғау үшін де
вентиляцияның маңызы зор. Өндіріс орындарында орнатылған қондырғылардың
дұрыс жұмыс істеуі мен сақталуына байланысты әуе ортасының параметрлеріне
техгологиялық талаптар үзіліссіз өсіп келеді. Бірқатар өндіріс орындарында
берілген ауа параметрлерін қатаң белгілі бір деңгейде сақтау қажет. Осыған
байланысты өнеркәсіп өндірісінде автоматты түрде басқарылатын және
реттелетін вентиляциялық жүйелер кеңінен қолданылады.

1.4 Курстың мақсаты

Берілген курстың негізгі мақсаты магистранттардың өндірістік
вентиляцияны жобалау теориясы мен тәжірибесі бойынша білімдерін жетілдіру,
ғылыми негіздер мен техникалық құралдармен тәжірибе жүзінде танысу болып
табылады.

1.5 Курстың міндеті

Аталмыш пәнді оқудың негізгі міндеті – магистранттарды өндірістік
вентиляцияның негізгі бағыты бойынша дайындау, өндірстік внтиляция жүйесін
жобалау есептеу қабілеттерін арттыру.

1.6 Курсты оқуға қойылатын талаптар

Пәнді оқудың нәтижесінде магистрант білуі керек:
– Аэромеханикалық вентиляционды ағындардың қазіргі күйін;
– Желдетуің құралдарының көмегімен жұмыс орындарында нормативтік
атмосфералық шарттарды құру әдістері мен құралдарын.
– Өндірістік вентиляция есептерін шеше алуы керек.
– Өндірістік объектілерде вентиляцияны басқару және жобалау
есептерін шешу;
– бөлмелердiң желдетуiнiң әдiстерiн және есептiк сұлбасын құрау;
– әуеөткізгіштердің аэродинамикалық модельдерін есептеу;
– қолданылатын ауа мөлшерін анықтау.

1.7Әдебиеттер

1.7.1 Негізгі

1.7.1.1 Голубков Б.Н. и др. Кондиционирование воздуха, отопление и
вентиляция /Б.Н. Голубков, Б.И. Пятачков, Т.М. Романова. – М.: Энергоиздат,
1982. – 232 с.
1.7.1.2 Отопление и вентиляция, часть II /Богословский В.Н., Новожилов
В.И., Симаков Б.Д., Титов В.П.; Под ред. В.Н. Богословского. – М.:
Стройиздат, 1976. – 439 с.

1.7.2 Қосымша

1.7.2.1 Ананьев В.А., Балуева Л.Н., Гальперин А.Д., Городов А.К.,
Еремин М.Ю., Звягинцева С.М., Мурашко В.П., Седых И.В. Системы вентиляции и
кондиционирования. Теория и практика. – М.: Евроклимат, 2003. – 416 с.
1.7.2.2 Явнель Б.К. курсовое и дипломное проектирование холодильных
установок и систем кондиционирования воздуха. – 3-е изд., переаб. и доп. –
М.: Агропромиздат, 1989. – 223 с.

2 ПӘНДЕРДІ ОҚЫП-БІЛУ ЖӨНІНДЕГІ ӘДІСТЕМЕЛІК ҰСЫНЫМДАР

«Өндірістік желдету» курсын көрсетілген бағдарлама бойынша оқу керек.
Негізгі түсініктер мен анықтамаларды талдап, олардың математикалық шығу
жолын түсіну керек. Теориялық материал мен есептерді шешу кезінде өлшем
бірлікке назар аудару керек. Кез келген шаманың бірлігі оның физикалық
мағынасын сипаттайтынын ескеру керек. Теориялық материалды оқығаннан кейін
есептерді шешу әдістерін талдау қажет. Курстың материалы есте қалу үшін әр
тақырыпқа қысқаша конспект жазу керек.
Магистранттың өздік жұмысы «Өндірістік вентиляция» курсын оқудағы
маңызды бөлік болып саналады. Өздік жұмысын бақылау ауызша немесе жазбаша
сұрақ түрінде жүргізілуі мүмкін..
Магистранттардың өздік жұмысы курстың аудиториялық сабақтарын
толықтыратын маңызды да жауапты бөлігі болып табылады. Өздік жұмысқа кейбір
жеке теориялық бөлімдер, тақырыптар бойынша есеп шығару және есептік
графикалық жұмыстар (ЕГЖ), әрі кейбір сұрақтары өз бетімен зерттеу, курстық
жұмыстар жатады.
Өздік жұмыстарды бақылау ауызша, жазбаша сұраулар, коллоквиумдар,
тест, лабораториялық және есептік графикалық жұмыстар, сұхбаттар, сонымен
қатар рефераттарды және курстық жұмысты қорғау және талқылау түрінде
жүргізіледі.
Әртүрлі жұмыстарды орындау кезінде (теориялық сұрақтармен жұмыс
істегенде, есептерді шығарғанда, рефераттарды жазғанда және т.б.) пән
бағдарламасында берілген оқулықтар тізімімен шектелмеуі керек. Каталогтарды
қорғау кезінде берілген тақырыпқа қатысты материалдарды кездестіруге
болады. Мұндай кітаптарды заказбен алып көру керек. Оның ішінде берілген
тақырыпқа қатысты материалдар болуы мүмкін.
Сонымен қатар, берілген тақырыпқа арналған кітаптағы библиографиялық
сілтеуші – көрсеткіштерді де қарау керек. Онда осы тақырыпқа арналған
материалдың басқа қандай басылымдарда бар екені көрсетіледі. Ғылыми
журналдың соңғы нөмірлерінде өткен сандарындағы мақала-тақырыптары
журналдың қай санында екені көрсетіледі.
Арнайы анықтамалық библиографиялық басылымдар да болады. Бұндай
басылымдар ғылыми – техникалық қызмет көрсету орталықтарында шығарылады.
Ақпараттық хабар түрі үшеу: библиографиялық, реферативті, шолу.
Материалдарды іздеуде компьютер жүйесі интернеттің ролі жоғары, себебі
онда кітаптарда және басқа баспада жарияланбаған материалдар болады.
Керекті оқулықтарды тез және дұрыс табу үшін ғылыми және студенттік
кітапханалардың құрылымын және кітапты іздеудің механизмін жақсы білу
керек. Жоғары оқу орнының кітапханасында қажетті кітап болмаған жағдайда,
қолдағы басқа ғылыми-техникалық және қалалық кітапханаларға барып іздеу
абзал.
Жұмысты жазу барысында берілген оқулықтың қандай жанрда жазылғанына
көңіл аудару керек. Оқулықта берілген материалдың берілу стилінен, оның
жеткізу дәрежесінен, тақырыпты қамту кеңдігінен берілген материалдың
берілу тәсілі көлемі анықталады т. б.
Монография – берілген материалға (мәселеге) деген жалпы көзқарастары
түйіскен бір және бірнеше адамның көлемді еңбегі. Монографиядағы
материалдар жан-жақты, толық зерттелген бір мәселеге арналған. Монография
стил көбінесе арнайы болып келеді. Тақырыпта көптеген қарастырылып отырған
материалға байланысты терминдер болады. Мамандардан басқа адамға қиын
соғады, түсіну қашан материалды жақсы білгенге дейін қиын болады.
Брошюра –(кітапша) –көлемі аз ғылыми еңбек тақырыбы маман емес
адамдарға түсінікті тілде жазылған, тақырыпта теориялық, жаңалықтың,
ғалымдардың алдына қойылған мәселелердің мазмұны айтылады. Кітапшаның
ерекшелігі берілу тәсілі жеңіл, түсінікті.
Оқулық, оқулық құрамы – негізінен ғылыми еңбек көзі болып саналмайды,
олар курс бағдарламаларына сәйкес жалпыға бірдей міндетті оқу материалдарды
қамтиды.
Ғылыми теориялық және ғылыми практикалық конференциялардың
баяндамаларының қысқаша мазмұнынан да пайдалы ақпарат алуға болады. Бұл
баяндаманың қысқаша мазмұны арнайы жинақтарда беріледі.
Жұмыста ғылыми мақалаларды пайдалану да пайдалы. Ғылыми мақалалар
салалық ғылыми журналдарда беріледі. Реферативті журналдарда журналдың
сыртқы бетінде берілген уақытта берілген рефераттардың, кітаптардың,
монографиялардың негізгі мазмұны беріледі.
Ғылыми оқулықтармен жұмыс істеудің бірнеше түрі бар. Конспекттеу.
Конспект берілген материалды (тақырыпты) қысқаша орындау. Конспектеу
кезінде қысқаша жоспар құрады. Осы жоспар бойынша берілген материалды жазып
алады. Конспекттің бұндай түрі жоспарлы деп аталады. Тақырыптық конспект
түгелімен ақиқаттан тұрады.
Жоспар құру. Қарастыратын тақырыптың ішкі логикасын жақсы түсіну үшін
кең көлемдегі жоспар жасалады. Кейін осы жоспар арқылы автордың идеясын
оңай көз алдына келтіреді.
Көшіріп алу. Көшіріп алу конспекттің бастапқы оңайтылған түрі. Осылай
материалдан тек өзінің тақырыбы бойынша берілгендерді ғана көшіріп алады.
Қысқаша мазмұн. Бұл кітаптың мақаланың негізгі қалпын қысқаша беру.
Қысқаша мазмұн қарапайым, күрделі және негізгі болып бөлінеді.
Жұмыстың негізгі түрі реферат болып саналады. Рефератта өз тақырыбы
бойынша әртүрлі ғылыми еңбектердегі материалдарды өз көзқарасы бойынша
біріктіріп, сауатты түрде жазу керек. Тақырыпта берілген тақырыптан артық,
не одан ауытқулар болмауы керек. Реферат мазмұнының берілген тақырыпқа
сәйкестігі оны бағалаудың негізгі критерийі болып саналады.
Рефераттың құрылымы магистранттың алдына қойылған мақсатқа байланысты
болу керек. Реферат сыртқы беттен, мазмұннан, кіріспеден, негізгі
бөлімнен, қорытындыдан және пайдаланылған оқулықтар тізімінен тұрады.

3 КУРС ФОРМАТЫ МЕН САЯСАТЫ

Оқу элементтері – дәріс, практика, МОӨЖ, МӨЖ, бақылау формалары –
ағымдық және аралық бақылау. Әр кредит ағымдық және аралық аттестация
арқылы ұйымдастырылады. Қорытынды бақылау формасы – эмтихан.
Курстың саясаты – бұл оқытушының курсты оқыту барысында магистрантқа
қойылатын талаптар жүйесі. Ұсынылатын талаптар – барлық тапсырмаларды
уақытында, сапалы орындау; себепті жағдаймен қатыспаған сабағын (деканаттың
рұхсатымен) қайта тапсыру; өз бетінше кітапханада және үйде дайындық жасау;
оқу үрдісіне белсенді қатысу; сабақты жібермеу; сабаққа кешікпей келу.
Қатысу: аудиториялық сабақтарға қатысу міндетті. Егер студент қандай
болса да бір себеппен сабаққа келе алмаса, онда ол өтілген барлық
материалға міндетті түрде жауапты болады.
Аудиторлық жұмыс: дәріс пен практикалық сабақтардың мерзімі – 50
минут. Егер сабақ уақытында (кезінде) студент тәртіп болса, онда оқытушы
лекция мен практикалық сабақтар өткізілетін оқу аудиториясынан шығарып
жіберуге құқылы.
Ұялы телефон: сабақ уақытында өшіріп қою керек.
Үй жұмысы: орындауға міндетті. Оқытушы практикалық сабақтар мен оның
бақылауымен өткізілетін өздік жұмыстар кезінде үй жұмысын тексеріп тиісті
баллдарын қояды.

4 БАҒА ҚОЮДЫҢ САЯСАТЫ

Курстың жеке компоненттері бойынша келесідей бағалар қарастырылады:
- сабаққа қатысу 1 сағ – 1балл;
- лабораториялық сабақта жасаған жұмысы (лабораториялық жұмысты
орындау және қорғау) – 30 баллов;
- МӨЖ (тапсырманы орындау және қорғау) – 10 баллов;
- рубежндік және қорытынды бақылау – 50 баллов.

Пән бойынша магистранттың білімін келесідей бақылайды:
- аралық бақылау (апта сайын жүргізіледі)
- межелік бақылау (7 және15 апта)
- қорытынды бақылау академиялық кезең аяқталғанда бір рет жүргізіледі
(емтихан).
Жүйелі бақылау магистранттардың практика мен дәріс сабақтарындағы бағалары
мен үй тапсырмаларының орындалуымен сипатталады.
Межелік бақылау – аудиторияда оқытушының қатысуымен орындалатын тест
және бақылау жұмысы.
Пән бойынша бағалау бірінші межелік бақылаудан екінші межелік
бақылауға дейінгі жинаған баллдары бойынша проценттік қатынаспен жүріледі
Екінші межелік жүйе қортындысы бойынша [pic]50% жинай алған магистрант
қана емтиханға жіберіледі.
Қорытынды баға екінші межелік қорытындысының 60% – ті (0,6
көбейтіндісі) мен емтихан қорытындысының 40% (0,4 – ке көбейтіндісінің)
қосындысы және ол 100% құрайды

Магистранттардың білімі төмендегі кесте бойынша бағаланады.

2 кесте - магистранттың рейтингін есептеу
|Тізім бойынша |Сабақтарға қатысуы |ҮЖ |АКР |
|магистранттың № | | | |
|Өте жақсы |А |95-100 |4,00 |
| |А- |90-94 |3,67 |
|Жақсы |В+ |85-89 |3,33 |
| |В |80-84 |3,00 |
| |В- |75-79 |2,67 |
|Қанағаттанарлық |С+ |70-74 |2,33 |
| |С |65-69 |2,00 |
| |С- |60-64 |1,67 |
| |D+ |55-59 |1,33 |
| |D |50-54 |1,00 |
|Қанағаттанарлықсыз |F |0-49 |0,00 |
|Аяқталмаған |I |NA |- |
|Пәнді өтті |P |- |өтті |

5 ПӘНДЕРДІҢ МАЗМҰНЫ ЖӘНЕ САБАҚ ТҮРЛЕРІ БОЙЫНША САҒАТТАР БӨЛУ

4 кесте – Пәндердің мазмұны және сабақ түрлері бойынша сағаттар бөлу

|Тақыры|Тақырыптың аты |Сағаттар саны |
|п № | | |
| | |Д |П |МӨЖ |
|1 |2 |4 |5 |6 |
|1 |Кіріспе. Вентиляцияның теориялық негіздері. |2 | | |
|2 |Вентиляция жүйесінің классификациясы. |2 | | |
|3 |Ауаның қасиеті және оның күйінің өзгеру |4 |3 | |
| |процессі. | | | |
|4 |Бөлмедегі ауа балансының теңдеуі. | | |15 |
|5 |Бөлменің жылулық режимі. |2 |4 | |
4 кестенің жалғасы
|1 |2 |4 |5 |6 |
|6 |Ауаның сумен жылу – және ылғал алмасуы. | | |14 |
|7 |Зиянды заттар және шаңдар. Газдар мен булардың | | |14 |
| |жарылу қауіптілігі. . | | | |
|8 |Бөлмедегі ауа алмасуды есептеу. |2 |4 |14 |
|9 |Бөлмедегі ауа алмасуды ұйымдастырудың |2 | |31 |
| |аэродинамикалық негізі. | | | |
|10 |Вентиляцияның принципиальды кестелері және |2 | |14 |
| |конструктивті шешімдері. | | | |
|11 |Вентиляциялық жүйелердің аэродинамикалық негізі.|2 |8 |19 |
|12 |Ауаны қыздыруға арналған құралдар. | |4 |14 |
|13 |Вентиляциялық ауаны тазарту. |2 | |22 |
|14 |Жергілікті вентиляция жүйесі. |2 | |22 |
|15 |Өндірістік ғимаратар бөлмесіндегі аэрация. |2 |3 |11 |
|16 |Әуе шымылдықтары. |2 |4 |12 |
|17 |Вентиляциялық жүйедегі шу және тербелістермен |2 | |11 |
| |күрес. | | | |
|18 |Вентиляция жүйесін сынау және пайдалану. |2 | |11 |
| |Қорытынды |30 |30 |240 |

6 МӨЖ мазмұны

Кредиттік оқыту жүйесінде магистранттардың өздік жұмыстарын орындау
сапасы жоғары талаптарға негізделген, оған әр түрлі деңгейдегі үй
тапсырмсын орындау жатады.
Магистранттың өздік жұмысының мазмұны 3 кестеде көрсетілген.

5 кесте – МӨЖ жоспары
|Тақырып |МӨЖ |
|№ | |
|1 |2 |
|1 |Бөлмедегі ауа балансының теңдеуі. Бөлмедегі ауа балансының және |
| |зиянды заттар бөлінуінің теңдеуі. |
| |12 сағ. |
| |Реферат. |
|2 |Ауаның сумен жылу – және ылғал алмасуы. |
| |11сағ. |
| |Реферат.6 |
| 3 |Зиянды заттар мен шаң- тозандар. Газдар мен булардың жарылу қаупі. |
| |11 сағ. |
| |Реферат. |
|4 |Желдетілетін бөлменің стационар емес күйі. Авариялы вентиляция. |
| |11 сағ. |
| |Реферат. |

5 кестенің жалғасы
|1 |2 |
| 5 |Қыздырылған беттерде пайда болатын тәуелсіз конвективті ағындар, жылу |
| |ағысы. шектелген кеңістікте ағатын ағыс. |
| |11 сағ. |
| |Реферат. |
|6 |Торлардан ағатын ағыс. Жазықтыққа жайылатын ағыс. |
| |11 сағ. |
| |Реферат. |
|7 |Сорып шығаратын саңылаулар төңірегіндегі ауаның қозғалысы. желденетін |
| |бөлмелердегі ауа қозғалысының схемасы. |
| |11 сағ. |
| |Реферат. |
|8 |Ауа дуалдарына арналған құралдар. Құйылатын және соратын саңылаулар. |
| |Жеделдеткіш камералар. Желдететін каналдар мен ауашығарушылар. |
| |9 сағ. |
| |Реферат. |
|9 |Вентиляция жүйесіндегі қысымның таратылуы. Статистикалық қысым бойынша|
| |вентиляцияның тартылу жүйесін есептеу. |
| |10 сағ. |
| |Реферат. |
|10 |Бiр қалыпты тарату және бiр қалыпты сорудың ауаағарлары. |
| |11 сағ. |
| |Реферат. |
| 11 |Ауаны қыздыру құралдары |
| |11 сағ. |
| |Реферат. |
|12 |Ылғалды шаң тұтқыштар. Маталы шаң тұтқыштар. Электрлі шаң |
| |тұтқыштар.. |
| |9 сағ. |
| |Реферат. |
|13 |Қурап қалған кеуектi сүзгiлер. Сулалған кеуектi сүзгiлер. Сүзгiш |
| |материал. Нәзiк және нәзiк тазартуға арналған сүзгiлер. |
| |11 сағ. |
| |Реферат. |
|14 |Тарту шатырлары. Шаңды ұстау үшiн жергiлiктi сорулар. Әуе жандары. |
| |11 сағ. |
| |Реферат. |
|15 |Бөлмеде ұйымдаспаған ауа алмасу. |
| |11 сағ. |
| |Реферат. |
|16 |Аэрациялы құралдарды конструктивті дайындау. |
| |11 сағ. |
| |Реферат. |
|17 |Ауа тазарту жүйелерiнiң классификациясы. Ауа тазартудың орталық бір |
| |зоналы жүйелері. Ауа тазарту жүйесін таңдау. |
| |12 сағ. |
| |Реферат. |

5 кестенің жалғасы
|1 |2 |
|18 |Ауаның ластануы туралы жалпы мәлімет. Ауаны зиянды қоспалардан тазарту|
| |әдістері. зиянды заттардың атмосферада таралуын есептеу.. |
| |11 сағ. |
| |Реферат. |
|19 |Вентиляция жүйесінің жұмыс және жөндеу режимі. |
| |11 сағ. |
| |Реферат. |

7 ПӘН БОЙЫНША ОҚУ ҮРДІСІНІҢ КҮНТІЗБЕЛІК КЕСТЕСІ

Пән бойынша оқу үрдісінің күнтізбелік кестесі 6 және 7 кестеде көрсетілген

6 кесте - Пән бойынша оқу үрдісінің күнтізбелік кестесі

|Апталар |

Пәндер