Файл қосу

Өндірістік эргономика деген ұғымды бақылау эргономика қалай түсінесің




|ҚАЗАҚСТАН РЕСПУБЛИКАСЫНЫҢ БІЛІМ ЖӘНЕ ҒЫЛЫМ МИНИСТРЛІГІ                    |
|СЕМЕЙ ҚАЛАСЫНЫҢ ШӘКӘРІМ АТЫНДАҒЫ  МЕМЛЕКЕТТІК УНИВЕРСИТЕТІ                |
| 3-деңгейілі СМЖ құжаты     |ПОӘК             |ПОӘК 042-33.1.103/01-2013  |
|ПОӘК                        |№1 басылым       |                           |
|«Эргономика»  пәнінің       |09.2013          |                           |
|оқытушыларына арналған      |                 |                           |
|бағдарлама                  |                 |                           |









                       ПӘННІҢ ОҚУ - ӘДІСТЕМЕЛІК КЕШЕНІ
                                «Эргономика»

                  5В042100 – «Дизайн» мамандығына арналған


                           ОҚЫТУШЫҒА АРНАЛҒАН ПӘН


                                 БАҒДАРЛАМАСЫ































                                 Семей 2013



|ПОӘК                    |№1 басылым 03.09.2013   |13 Беттің 2-сі          |
|042-33.1.103/01-2013    |                        |                        |

                                  Алғы сөз

1 әзірлеген
Құрастырған ___________  «___»  ___    2013 ж. АДЫЛХАНОВ С. А.
«Бейнелеу өнер және дизайн» кафедрасының аға оқытушысы
2  ТАЛҚЫЛАНҒАН
2.1 «Бейнелеу өнері және дизайн» кафедрасының отырысында.
Хаттама № _____, «_____» ______________ 2013 ж.,
Кафедра меңгерушісі __________ / М.С. Мырзаканов/

2.2  Педагогикалық факультетінің оқу-әдістемелік бюросында
Хаттама № _____ , «_____» ______________ 2013 ж.,
Төрайымы ____________________ /Т.Ш. Ахметова /

3  БЕКІТІЛГЕН
Университеттің оқу-әдістемелік  кеңесінің  мәжілісінде  мақұлданып,  баспаға
ұсынылды

Хаттама № ____,  «_____» ____________________ 2013 ж.
ОӘК төрайымы __________ / Г.К. Искакова /

АЛҒАШҚЫ РЕТ ЕНГІЗІЛДІ





















|ПОӘК                    |№1 басылым 03.09.2013   |13 Беттің 3-сі          |
|042-33.1.103/01-2013    |                        |                        |


                                   Мазмұны
|1 Қолдану саласы                                              |           |
|2 Нормативтік сілтеулер                                       |           |
|3 Жалпы ережелер                                              |           |
|4 Оқу пәнінің мазмұны                                         |           |
|5 Студенттердің өздік жұмыстары                               |           |
|6 Пәннің оқу – әдістемелік картасы                            |           |
|7 Оқу –әдістемелік әдебиеттермен  қамтамасыз етілу картасы    |           |
|8 Қосымша әдебиеттер                                          |           |

































|ПОӘК                    |№1 басылым 03.09.2013   |13 Беттің 4-сі          |
|042-33.1.103/01-2013    |                        |                        |

1 ҚОЛДАНУ САЛАСЫ
«Эргономика» пәні  бойынша  5В042100  «Дизайын»  мамандығына  арналған  оқу-
әдістемелік  кешен  студенттерді   адамның   психологиялық   және   анатомо-
физиологиялық   ерекшелігі   және   кен,   зауыт,   фабриканың    өндірістік
жабдықтарына «сәйкес» принциптің  орындалуымен,  конструкторлық  құжаттармен
жұмыс  істеуге,  сондай-ақ  конструкторлық   құжаттардың   біріңғай   жүйесі
стандарттарымен таныстырады. Оқу-әдістемелік кешен ең  негізгі  құжат  болып
табылады.

2 НОРМАТИВТІК СІЛТЕМЕЛЕР
       «Эргономика» осы пәннің  оқу-әдістемелік  кешені  келесі  құжаттардың
ұсыныстарымен және талаптарына  сәйкес  берілген  пән  бойынша  оқу  үрдісін
ұйымдастыру тәртібін белгілейді және жасайды:
        5В042100 «Дизайн» мамандығындағы мемлекеттік  жалпы  міндетті  білім
стандарты ГОСО РК 3.08.020-2006, Қазақстан республикасының білім және  ғылым
министрлігінің 3 тамызда 2006 ж. №337  бұйрығы  бойынша  әрекетке  енгізілді
және бекітілді.

3 ЖАЛПЫ ЕРЕЖЕЛЕР
3.1 Пән мазмұнының қысқаша жазылуы
    «Эргономика» пәні сабақ берудің жаңа  қазіргі  заманға  сай  әдістемесін
сипаттайды.   Ол   оқытушының   кеңесімен   бағыттаушы   әрекеттері   арқылы
студенттерді өзіндік аудиториялық  және  аудиториядан  тыс  жұмыстар  жасап,
білім  алуға  бағдарлайды.  Еңбек  гигиенасының  әрбір  тақырыбын   оқығанда
студент оқу  материалын  біртіндеп  тақырыптың  мотивациялық  сипаттамасынан
бастап мақсатқа қойылған соңғы  нәтижесіне  дейін  оқиды.  Нәтижесі  тақырып
соңындағы сұрақтар арқылы тексеруге  болады.  Қажетті  нысандарды  оқу  үшін
негізгі әрекет бағдарымен оқу бақылау тапсырмалары ұсынылады. Оқу  үрдісінде
студентке қажетті оқу құралдары:  оқулық,  ақпараттық-дидактикалық  блоктар,
әдістемелік  нұсқаулар  және  т.б.  Студент  пәннің  оқу  жоспарының  барлық
тапсырмаларын толық көлемде орындауы қажет.

3.2 Курстың пәнді оқытудағы мақсаты:
        Студенттерге «Эргономика» деген  ұғымды  түсіндіріп  және  осы  ұғым
туралы мәлімет беру.

3.3 Пәннің негізгі оқыту барысы:
- Өндірістік эргономика негізін теориялық негізде оқыту.
- «Эргономика» пәнін басқа пәндерге негіздей білу;
- Адамның психологиялық және анатомо-  физиологиялық  ерекшелігі  және  кен,
зауыт, фабриканың өндірістік  жабдықтарына  «сәйкес»  принциптің  орындалуын
үйрету.
|ПОӘК                    |№1 басылым 03.09.2013   |13 Беттің 5-сі          |
|042-33.1.103/01-2013    |                        |                        |

3.4 Оқытудың нәтижесі:
        Пәнді оқу үрдісінде білім алушы және білім беруші ұстаздың  арасында
сенімшілік қатынас орнығуы, көздеген  мақсатқа  жеткізеді.  Курстың  соңында
студент мол тәжірибе  жинақтап,  өздерінің  кәсіби  шеберлігін  жетілдіреді,
ғылыми-зерттеу, оқу-әдістемелік талаптарын меңгеру нәтижесінде жетеді.

3.5 Пәнді оқу нәтижесінде студент білу керек:
- эргономиканың негізгі теорияларын.  Жұмысшының  өндіріс  үрдісінде   тұлға
ретінде  дамуымен «Адам-машина-өндірістік орта» -өз  ара  байланысының  даму
диалектикасын;
-еңбек қарқынын жоғарылататын фактор  ретінде  техникалық  эстетиканың  және
инженерлік психологияның негіздерін;
- өндірістік эргономиканың әдістерін  ,
- өндіріс кәсіп орындарында кәсіптік қауіпті есептеу әдістемесін;
- жұмысшылардың организіміне  қауіпті  және  зианды  факторлардың  әсер  ету
механизмін;
- әртүрлі жұмыс түрлерінде еңбек  және  демалу  режимін  ұтымды  ұйымдастыру
негіздерін;
- жұмысшылардың организміне кәсіптік ортаның қолайсыз әсерін анықтау,  алдын
алу бойынша гигиеналық  және  сауықтандыру  шараларын  ұйымдастыруын  өткізу
негіздерін.

3.6 Курстың пререквизиттері:
 - Жалпы гигиена және экология;
- химия;
- биология;
- медициналық биофизмка;
- физиология;
- микробиология;
- қоғамдық денсаулық сақтау;
- тағам гигиенасы;
- коммуналды гигиена;
- балалар және жасөспірімдер гигиенасы;
- эпидемиология;
- сызу;
- сурет;
- композиция.






|ПОӘК                    |№1 басылым 03.09.2013   |13 Беттің 6-сы          |
|042-33.1.103/01-2013    |                        |                        |

3.7 Курстың постреквизиттері:
- оқыту әдістемелері;
- компьютерлік бағдарлама;
- курстық жұмыстар;
- диплом жұмысын жазу және қорғау.

3.8 Оқу жоспарынан алынған

                                                                     Кесте 1
|Курс|Семестр     |Кредиты     |ДС                              |ТЖ       |
|    |            |            |сағ                             |сағ      |
|                               |     |     |Дәр.|Тәж.сағ.|З.С.   |СОӨЖ     |


5 СТУДЕНТТЕРДІҢ ӨЗДІК ЖҰМЫСТАРЫ


|№   |СӨЖ                     |Сағат саны|СОӨЖ                   |Сағат    |
|    |                        |          |                       |саны     |
|1   |Азаматтық авиация және  |15        |Еңбек үрдісіндегі      |    5    |
|    |темір жол көлігі        |          |«адам-машина-өндірістік|         |
|    |пультпен басқару        |          |орта» жүйесіндегі      |         |
|    |операторлары еңбегінің  |          |адамның алатын орны.   |         |
|    |техникалық эстетикасы   |          |                       |         |
|    |және инженерлік         |          |                       |         |
|    |психологиясы.           |          |                       |         |
|2   |Жұмысшы позасы еңбек    |15        |Проективті             |5        |
|    |үрдісінің факторы       |          |«Адам-машина-өндірістік|         |
|    |ретінде.                |          |орта» жүйесіндегі көп  |         |
|    |                        |          |факторлы синтез және   |         |
|    |                        |          |коррективті эргономика |         |
|    |                        |          |(көп факторлы бүтін    |         |
|    |                        |          |бөлімдерді анализдеу)  |         |
|3   |Техникалық линия        |15        |Оператордың машинамен  |5        |
|    |конвейерлері            |          |ақпараттық қатынасы:   |         |
|    |жұмыскерлерінің         |          |перцепция-трансформация|         |
|    |мысалында еңбектің      |          |-басқару.              |         |
|    |монотондылығы және      |          |                       |         |
|    |оптимизациялау жолдары. |          |                       |         |
|    |                        |45        |                       |15       |
|    |Барлығы:                |          |Барлығы:               |         |

|ПОӘК                    |№1 басылым 03.09.2013   |13 Беттің 8-сі          |
|042-33.1.103/01-2013    |                        |                        |

6 ПӘННІҢ ОҚУ - ӘДІСТЕМЕЛІК КАРТАСЫ

                                                                     Кесте 3
|Тақырыбы                            |Көрнекі     |Өздігінен    |Бақылау   |
|                                    |құралдар,   |оқуға        |түрі      |
|                                    |ТОҚ,        |арналған     |          |
|                                    |плакаттар   |сұрақтар     |          |
|Дәріс сабағы|Тәжірибелік|Зертханалық|            |             |          |
|            |сабақ      |сабақ      |            |             |          |
|        1   |          2|          3|         4  |        5    |        6 |
|Кіріспе.    |Өндірістік |        -  |Плакат      |Эргономика   |Аралық    |
|Өндірістік  |эргономика |           |            |деген ұғымды |бақылау   |
|эргономика  |           |           |            |қалай        |          |
|            |           |           |            |түсінесің?   |          |
|Пән,        |Пән,       |        -  |Иллюстрация,|Адамның      |Аралық    |
|мазмұны,    |мазмұны,   |           |плакат      |эргономикалық|бақылау   |
|тапсырмасы, |тапсырмасы,|           |            |шығыны және  |          |
|әдісі       |әдісі      |           |            |және         |          |
|            |           |           |            |физиологиялық|          |
|            |           |           |            |еңбектің     |          |
|            |           |           |            |әртүрлі      |          |
|            |           |           |            |түрінде      |          |
|            |           |           |            |термореттелуі|          |
|Эргономиканы|Эргономикан|         - |Слайд,      |Ой еңбегі    |Аралық    |
|ң маңызымен |ың пайда   |           |плакат      |және оның    |бақылау   |
|пайда болуы |болуы      |           |            |түрлері      |          |
|Эргономика  |Эргономика |        -  |Слайд,      |«Эргономика» |Межелік   |
|әдістері    |әдістері   |           |плакат      |анықтама     |бақылау   |
|            |           |           |            |беріңіз      |          |
|Өндірістік  |Өндірістік |         - |Слайд,      |«Еңбек ғылыми|Аралық    |
|эргономиканы|эргономикан|           |плакат      |ұйымдар»     |бақылау   |
|ң даму      |ың даму    |           |            |анықтама     |          |
|бағыты      |бағыты     |           |            |беріңіз      |          |
|Еңбек       |Еңбек      |        -  |Иллюстрация,|Физиологиялық|Аралық    |
|үрдісінің   |үрдісінің  |           |плакат      |зерттеу      |бақылау   |
|арақатынасын|арақатынасы|           |            |жүргізу және |          |
|ың этаптары |ның        |           |            |ұйымдардың   |          |
|            |этаптары   |           |            |негізгі      |          |
|            |           |           |            |танымдары    |          |
|Техникалық  |Техникалық |        -  |Слайд,      |Статистикалық|Қорытынды |
|линияларды  |линияларды |           |плакат      |және         |бақылау   |
|пультпен    |пультпен   |           |            |динамикалық  |          |
|басқару     |басқару    |           |            |жұмыс        |          |
|жобасынақойы|жобасынақой|           |            |             |          |
|латын       |ылатын     |           |            |             |          |
|эргономикалы|эргономикал|           |            |             |          |
|қ талаптар  |ық талаптар|           |            |             |          |






























|ПОӘК                    |№1 басылым 03.09.2013   |13 Беттің 10-сы         |
|042-33.1.103/01-2013    |                        |                        |

          7 ОҚУ-ӘДІСТЕМЕЛІК ӘДЕБИЕТТЕРМЕН ҚАМТАМАСЫЗ ЕТІЛУ КАРТАСЫ

Негізгі әдебиеттер
|                                                                          |
|№  |Оқулықтар мен оқу –      |Дана саны |Студенттер |Қамтылу    |Ескерту  |
|   |әдістемелік құралдарының |          |саны       |пайызы     |         |
|   |атауы                    |          |           |           |         |
|1  |Мунипов В.В.М.Эргономика:|5         |           |56         |         |
|   |человекоориентировочное  |          |           |           |         |
|   |проектирование техники,  |          |           |           |         |
|   |програмных средств и     |          |           |           |         |
|   |среды: Учебник / В.П.    |          |           |           |         |
|   |Зинченко, В.М. Мунипов.  |          |           |           |         |
|   |–М.: Логос 2001          |          |           |           |         |
|2  |Мунипов В.М., Зинченко   |7         |           |85         |         |
|   |В.П. Эргономика.         |          |           |           |         |
|   |–Логос.2001              |          |           |           |         |
|3  |Зинченко В.П.,           |1         |           |33         |         |
|   |МуниповВ.М. Основы       |          |           |           |         |
|   |эргономики. –М.:         |          |           |           |         |
|   |Издательство Московский  |          |           |           |         |
|   |государственный          |          |           |           |         |
|   |университет 1979         |          |           |           |         |
|4  |Эргономика: Учебник для  |10        |           |33         |         |
|   |ВУЗов/под ред. В.В.      |          |           |           |         |
|   |Адальчука.-М.: ЮНИТИ-ДАНА|          |           |           |         |
|   |1999 г.                  |          |           |           |         |
|   |Хакімжанов Т.Е. «Еңбек   |6         |           |100        |         |
|5  |қорғау» ЖОО үшін. 2008   |          |           |           |         |
|6  |Трудовой кодекс          |10        |           |100        |         |
|   |республики Казахстан.    |          |           |           |         |
|   |Кодекс республики        |          |           |           |         |
|   |Казахстан от 15 мая 2017 |          |           |           |         |
|   |г. № 215.                |          |           |           |         |
|7  |Раздорожный А.А. Охрана  |1         |           |40         |         |
|   |труда и пройзводственная |          |           |           |         |
|   |безопасность: Учебно     |          |           |           |         |
|   |–методическое пособие.   |          |           |           |         |
|   |–Москва: Издательство    |          |           |           |         |
|   |«Экзамен» 2005 г.        |          |           |           |         |
|8  |Гроздинский А.А.         |2         |           |42         |         |
|   |Фитоэргономика: Киев.    |          |           |           |         |
|   |Наукова думка 2009 г.    |          |           |           |         |
|                                                                          |
|                                                                          |
|                                                                          |
|                                                                          |
|                                                                          |
|                                                                          |
|                                                                          |























|ПОӘК                    |№1 басылым 03.09.2013   |13 Беттің 12-сі         |
|042-33.1.103/01-2013    |                        |                        |


8 Қосымша әдебиеттер
|№  |Оқулықтар мен оқу –    |Дана саны  |Студенттер |Қамтылу    |Ескерту  |
|   |әдістемелік            |           |саны       |пайызы     |         |
|   |құралдарының атауы     |           |           |           |         |
|1  |Бейсенов Б.С.          |7          |           |88         |         |
|   |Технологические машины |           |           |           |         |
|   |и оборудование. 2011 г.|           |           |           |         |
|2  |Дружинин В. А.         |1          |           |33         |         |
|   |Структура и логика     |           |           |           |         |
|   |психологического       |           |           |           |         |
|   |исследования. –М.:     |           |           |           |         |
|   |Институт психологии    |           |           |           |         |
|   |РАН. 1994г.            |           |           |           |         |
|3  |Моргунов Е.Б.          |5          |           |54         |         |
|   |Человеческие факторы в |           |           |           |         |
|   |компьютерных системах. |           |           |           |         |
|   |–М.: Тривола. 1994 г.  |           |           |           |         |
|4  |Мюстенбург Г.          |1          |           |33         |         |
|   |Психология и учитель.  |           |           |           |         |
|   |–М.: Совершенство 1997 |           |           |           |         |
|   |г.                     |           |           |           |         |
|5  |Вудсон Уэсли.          |1          |           |33         |         |
|   |Справочник по          |           |           |           |         |
|   |инженерной психологии  |           |           |           |         |
|   |для инженеров и        |           |           |           |         |
|   |художников-конструкторо|           |           |           |         |
|   |в / У.Вудсон, Д.       |           |           |           |         |
|   |Коновер. Перевод с     |           |           |           |         |
|   |англиского А.М.        |           |           |           |         |
|   |Пашутина под ред. В.Ф. |           |           |           |         |
|   |Венда. –М.: Мир. 1968  |           |           |           |         |
|   |г.                     |           |           |           |         |
|6  |Энциклопедический      |1          |           |40         |         |
|   |словарь, психология    |           |           |           |         |
|   |труда, рекламы,        |           |           |           |         |
|   |управления, инженерная |           |           |           |         |
|   |психология и эргономика|           |           |           |         |
|   |/ Сост. Б.А. Душко,    |           |           |           |         |
|   |Б.А. Смирнов, А.В.     |           |           |           |         |
|   |Королев / Под ред.     |           |           |           |         |
|   |Б.А.Душко.             |           |           |           |         |
|   |–Екатиринбург: Деловая |           |           |           |         |
|   |книга 2000 г.          |           |           |           |         |
|                                                    |           |         |
|                                                    |           |         |


Пәндер