Файл қосу

Ауылшаруашылық мелиорациясы




|ҚАЗАҚСТАН РЕСПУБЛИКАСЫ БІЛІМ ЖӘНЕ ҒЫЛЫМ МИНИСТРЛІГІ                       |
|ШӘКӘРІМ атындағы СЕМЕЙ МЕМЛЕКЕТТІК УНИВЕРСИТЕТІ                           |
|3 дәрежелі СМЖ құжаты   |ПОӘК         |                                   |
|                        |             |ПОӘК 042-18-21.1.80/02-2014        |
|                        |             |                                   |
|                        |             |                                   |
|                        |             |                                   |
|ПОӘК                    |             |                                   |
|«Суармалы егіншілік»»   |11.09.2014 ж.|                                   |
|пәнінен студентке       |             |                                   |
|арналған   бағдарламасы |№2 басылым   |                                   |








                 5В080100  «Агрономия » мамандығына арналған
                            «Суармалы егіншілік»
                                   пәнінің
                           ОҚУ -ӘДІСТЕМЕЛІК КЕШЕНІ


                        ПӘННІҢ СТУДЕНТТЕРГЕ АРНАЛҒАН

                                 БАҒДАРЛАМАСЫ

















                                    Семей
                                    2014




                                  Алғы сөз




      I ҚҰРАСТЫРҒАН
      Семей   қаласының   Шәкәрім   атындағы   мемлекеттік   университетінің
      «Агротехнология және орман  ресурстары»  кафедрасының   аға  оқытушысы
      Сагандыков Слям Нығыметжанұлы
      «_27_ »  08______  2014 жыл
      2 ТАЛҚЫЛАНДЫ
      2.1. Семей  қаласының  Шәкәрім  атындағы  мемлекеттік  университетінің
      «Агротехнология және орман ресурстарының» кафедрасының мәжілісінде.
      «_28_» __08____ 2014 жыл, №1  хаттамасы


      Кафедра меңгерушісі: ……………. Есенғұлова Н.Ж.


      2.2. Аграрлық факультетінің оқу-әдістемелік бюро мәжілісінде
      «_09_»___09___ 2014 жыл № 1  хаттамасы


      Төраға ………………………....... Джаманова Г.И.


      3 БЕКІТІЛДІ
      Университеттің оқу-әдістемелік кеңес мәжілісінде қаралды және  баспаға
ұсынылды
       «_11_» ___09_____  2014 жыл, № 1  хаттамасы


      ОӘК төрағасы ……………................. Г.К Искакова






      4. БАСЫЛЫМ   18.09.2011ж. орнына ЕНГІЗІЛГЕН
























                                  МАЗМҰНЫ:

           1.Жалпы жағдайлар
        2. Пәннің мазмұны және сабақтардың түрлері бойынша сағаттар
       3. Пәнді оқу бойынша әдістемелік нұсқаулар
       4.Курстың форматы
       5.Курстың саясаты
       6. Баға қою саясаты
       7. Әдебиеттер





































    1. ЖАЛПЫ ЖАҒДАЙЛАР


         1.1 Оқытушы және пән туралы жалпы мәліметтер
                Оқытушының аты –жөні:    Сагандыков  Слям Нигмеджанович.

          Кафедра:                   Агротехнология және орман
ресурстары
      Хабарласу телефоны:                        53-19-70 (институт,
  жұмыс),

          Жұмыс өткізілетін орны:                   № 5 корпус, аудитория №
131
              Кредит саны:                                         2


       1.2 Пәннің қысқаша мазмұны.
      5В080100  «Агрономия»  мамандығының  оқушыларына  арналған   «Суармалы
егіншілік» пәні  басқа  пәндермен  біріге  отырып  жоғары  білікті  мамандар
дайындауға  бағытталған.  Сонымен  бірге  профильді  пәндердің  бірі   болып
есептеледі,  мамандардың  арнайы білімдерін  терең меңгеруге  әрекет  етеді.
Пәннің негізгі тараулары:
      - жерді суару және суару жүйелері;
      - суармалы жерлерін пайдаланудың қазіргі жағдайы және болашағы;
      - ауыл шаруашылық дақылдарын суару режимі;
      - суару егіншіліктің жұмыстарын ұымдастыру;
      - суармалы егіншілікте топырақ эрозиясымен күресу шаралары.

1.3    Пәннің негізгі мақсаты:
суармалы  жерлерін  пайдаланудың  тиімділігін   арттыру,   ауыл   шаруашылық
өсімдіктердің  суару  режимін  реттеу,   мелиоративтік   жүйелерді   жобалау
жөніндегі ғылым мен техниканың ең  жаңа  табыстарын  ескере  отырып  қазіргі
заман талабына сай білім беру.  Нұсқауларды  техника-экономикалық  салыстыру
негізінде мелиорацияланатын  ауданның  және  ауыспалы  егістік  танаптарының
өлшемдерін, мелиорацияланатын жерлердің  ауылшаруашылық  тұрғыда  қолдануын,
суғару желісінің типін негіздеуге үйрету; мелиоративтік  жүйелерде  жолдарды
жобалауға үйрету. Жабық, ашық және қосарланған желіліерді жобалауды  үйрету.
Коллекторлы-кәрізді  желілерін  жобалау  негідерімен  таныстырып  оны  нақты
жағдайда іске асыруға үйрету.

1.4  Пәнді меңгерудің негізгі міндеттері:
      Ауылшаруашылық  дақылдарының  өнімділігін  суармалы  егіншілік  арқылы
арттыру мен бірге, қоршаған ортаға зақым келтірмеу жолдарын меңгеру.
           1.5. Оқытудың қорытындысы.
 Пәнді оқу барысында оқушы:
-ауылшаруашылық дақылдардың су режимін білу;
-суару нормасын есептеуді;
-суару жүйесін құрстыру принциптерін меңгеру;
- суару әдістемелеріне ие болу;
- суару техникаларының құрылымын және реттеулерін түсіну;
-суармалы егіншілік саласындағы дүниежүзілік озат технологиялар туралы
хабардар болу;
-топырақ эрозиясына қарсы қолданылатын шаралар туралы білім алу міндетті.

      1.6 Пәннің пререквизиттер:
      1 .6. 1.Физика
      1.6.2. Биология
      1.6.3.Топырақтану
      1.6.4.  Геодезия
       1.6.5. Егіншілік


           1.7 Пәннің постреквизиттер
      1.7.1 Өсімдіктану
      1.7.2 Селекция және тұқым шаруашылығы
      1.7.3 Мал азығын дайындау
           1.7.4 Ауылшаруашылық мелиорациясы


    2 ПӘННІҢ МАЗМҰНЫ ЖӘНЕ САБАҚТАРДЫҢ ТҮРЛЕРІ БОЙЫНША САҒАТТАР БӨЛІНУ

                                                                     1 кесте
|№ |Тақырып атауы      |Сағат саны          |Әдебиеттер                         |
|  |                   |Д  | ТС  |МОӨЖ |ОӨЖ  |                                   |
|1 |2                  |3  |5    |6    |7    |8                                  |
|  |1 – модуль Суармалы егіншілік туралы негізгі түсініктер                     |
|  |1 – блок Жерді суару және суару жүйелері туралы түсініктемелер              |
|1 |Кіріспе. Республика|1  |1    |     |     |К.Бекбергенов Ауылшаруашылық       |
|  |суармалы жерлерін  |   |     |     |     |мелиорациясы. Алматы-2006          |
|  |пайдаланудың       |   |     |     |     |Атақұлов Т.А., Кенебаев Т.С.       |
|  |қазіргі жағдайы    |   |     |     |     |Ауылшаруашылық мелиорациясы.       |
|  |және болашағы      |   |     |     |     |Алматы, 2010ж.                     |
|2 |Суарудың           |1  |1    |2    |6    |К.Бекбергенов Ауылшаруашылық       |
|  |микроклиматқа және |   |     |     |     |мелиорациясы. Алматы-2006          |
|  |өсімдіктерге       |   |     |     |     |                                   |
|  |ықпалы.            |   |     |     |     |                                   |
|3 |Жерді суару және   |1  |1    |1    |3    |К.Бекбергенов Ауылшаруашылық       |
|  |суландыру          |   |     |     |     |мелиорациясы. Алматы-2006          |
|2- блок.Ауыл шаруашылық дақылдарын суару режимі                                 |
|4 |Топырақтың су      |1  |1    |1    |3    |Мустафаев Ж.С., Умирзаков С.И. и   |
|  |режимі және оны    |   |     |     |     |др. Основы сельскохозяйственной    |
|  |реттеу             |   |     |     |     |мелиоарции (на каз.яз. и русс. яз.)|
|  |                   |   |     |     |     |Тараз, Изд «Аква», 2003г.          |
|5 |Ауыл шаруашылық    |1  |1    |1    |3    |Атақұлов Т.А., Кенебаев Т.С.       |
|  |өсімдіктердің суару|   |     |     |     |Ауылшаруашылық мелиорациясы.       |
|  |режимі             |   |     |     |     |Алматы, 2010ж                      |
|6 |Топыраққа судың    |1  |1    |1    |3    |Атақұлов Т.А., Кенебаев Т.С.       |
|  |сіңуі және сүзілуі |   |     |     |     |Ауылшаруашылық мелиорациясы.       |
|  |                   |   |     |     |     |Алматы, 2010ж.                     |
|7 |Ауылшаруашылық     |2  |2    |2    |6    |Зубаиров О.З., Атақұлов Т.А., Рау  |
|  |дақылдардың        |   |     |     |     |А.Г., Досмухамбетова А.Р.          |
|  |суарудың негізгі   |   |     |     |     |«Мелиорация пәні бойынша           |
|  |әдістері           |   |     |     |     |практикум». Алматы, 2005 ж.        |
|2-модуль.Суару егіншіліктің жұмыстарын ұымдастыру                               |
|1-блок.Егістік жерлермен суару телімдер жүйесі.                                 |
|8 |Егістік жерлермен  |2  |2    |2    |6    |Зубаиров О.З., Тілеукұлов А.Т.,    |
|  |суару телімдердегі |   |     |     |     |Нұрмамбетов Д.Д. «Мелиоративтік    |
|  |арық-атыз жүйесі   |   |     |     |     |жобалау жүйелері» - Алматы – 2011г.|
|9 |Су таратқыш        |1  |1    |1    |3    |Зубаиров О.З., Тілеукұлов А.Т.,    |
|  |арық-атыз жүйесін  |   |     |     |     |Нұрмамбетов Д.Д. «Мелиоративтік    |
|  |ұйымдастыру        |   |     |     |     |жобалау жүйелері» - Алматы – 2011г.|
|  |негіздері          |   |     |     |     |                                   |
|10|Жер суару және     |1  |1    |1    |3    |Атақұлов Т.А., Кенебаев Т.С.       |
|  |суландыру үшін     |   |     |     |     |Ауылшаруашылық мелиорациясы.       |
|  |пайдаланатын су    |   |     |     |     |Алматы, 2010ж                      |
|  |көздері.           |   |     |     |     |                                   |
|11|Су көздерінен суды |1  |1    |1    |3    |Атақұлов Т.А., Кенебаев Т.С.       |
|  |суару жүйесіне     |   |     |     |     |Ауылшаруашылық мелиорациясы.       |
|  |көтеру әдістері    |   |     |     |     |Алматы, 2010ж                      |
|2 –блок.Суармалы егіншілікте топырақ эрозиясымен күресу шаралары                |
|12|Топырақ эрозиясының|1  |1    |1    |3    |Атақұлов Т.А., Кенебаев Т.С.       |
|  |түрлері және       |   |     |     |     |Ауылшаруашылық мелиорациясы.       |
|  |олардың пайда      |   |     |     |     |Алматы, 2010ж                      |
|  |болатын себептері  |   |     |     |     |                                   |
|13|Суармалы жерлерді  |1  |1    |1    |3    |К.Бекбергенов Ауылшаруашылық       |
|  |сорлану және       |   |     |     |     |мелиорациясы. Алматы-2006          |
|  |батпақтанудан      |   |     |     |     |Атақұлов Т.А., Кенебаев Т.С.       |
|  |сақтау             |   |     |     |     |Ауылшаруашылық мелиорациясы.       |
|  |                   |   |     |     |     |Алматы, 2010ж                      |


       3  ПӘНДІ ОҚУ БОЙЫНША ӘДІСТЕМЕЛІК НҰСҚАУЛАР
    а) Пәнді  оқу  барысында  қажетті  уақытты  ұйымдастыру  және  жоспарлау
бойынша
    кеңестер:
    Семестрдегі оқу жүктемесін біркелкі үлестіру керек  және  әрбір  студент
міндетті түрде    орындайтындай,  тапсырмалар  жиынтығын  беру  керек,  және
олардың орындалуын қатаң    бақылау  керек. Бұл  үшін  кафедрада  бақылаудың
әртүрлі формасы бар.
     Әрбір  пән  бойынша  өздік   жұмысының   сағат   санын   анықтау,   оқу
тапсырмаларын      регламенттеу   нақтылыққа,  анықттыққа   әкеледі,   басқа
сабақтардың  есебінен  ОӨЖ-  дің    көбейіп  кетпеуін  қамтамасыз  етеді.Бұл
қорытынды студенттердің пікірімен нақтыланады.
    Пәнді оқу  барысында  сұрақтардың  бір  бөлігін  студент  өздігінен  оқу
керектігін білуі қажет.
    Біздің кеңес: өз уақытыныздың шығынын талдау керек. Өз уақытынды  есепте
және   бақылау жаса, оған ұқыпты қара.
    б) Студенттің іс-әрекеті, немесе пәнді оқудың сценарийі
     1. Оқу материалын дұрыс  орналастыру  және  пәнніңөткен  материалдарын
        және басқа пәндерді байланыстыру.
     2.  Тақырыпқа  байланысты  сабақты  өткізудің  түрлері  мен   әдістері
        анықталады.  Пәннің  көптеген  сұрақтарын  нақты  мысалдардан  және
        зертхана жұмыстарынан меңгеруге болады.
     3.  Теориялық   курс   зертханалық-   тәжірибелік   жұмыстармен   және
        тәжірибеден өту барысында, оның ішінде диплом алды тәжірибеден  өту
        барысында бекітіледі.
    Зертханалық сабақтар тақырып дәрістері оқылғаннан кейін жүргізіледі.
     Сөзсіз,  бұндай  сабақтарда  ойлау,  талдай  білу  қабілеттері  дамиды.
Пәнаралық байланыс
    студенттердің ғылым негізін терең меңгеруге қажет.  Олар  ойкеңістігінің
кеңеюіне, білуге
    деген  қызығушылықтың  дамуына,  жаңа  ғылымды  өздігінен  игеруге  және
оларды
    тәжірибеде қолданудын белсенділігін жоғарылатады.
     Пәнаралық  байланыстың  негізінде   бір   пәнмен   келесісінің   арасын
жалғастыруға болады,
    оқу  материалдарын  көшіруді  болдырмау  керек.  Оқу  процесінде  бұндай
байланыстар
     туындауы  мүмкін,  оларды  алдын  ала  анықтап  және  де  оларды  жұмыс
бағдарламасына,
    жоспарына кіргізу керек.
    в) Оқу- әдістемелік кешенінің материалдарын қолдану бойынша ұсыныстар.
     ПОӘК  енгізілген  оқу-   әдістемелік   материалдаы   дамыған   ғылымның
жетілдірілген
    деңгейін көрсетуі керек, оқу материалының логикалық  мазмұның  қарастыру
керек,
    студенттердің оқу материалын терең  меңгеру  үшін  және  оны  тәжірибеде
пайдалану үшін
    жетілген әдістер мен техникалық тәсілдер қолдану керек.
    Кредиттік оқу жүйесінде СӨЖ- нің үлесі өсіп, мәні  жоғарылайды,  ал  бұл
өз кезегінде
    студенттің жұмысын өзгертеді, оның іс- әрекетіне талап жоғарылайды.
    г) Әдебиеттермен жұмыс істеу бойынша ұсыныстар.
    Оқырманның мақсатын білмей, қандай әдебиет көздерімен жұмыс жасау  керек
екенін,
    қандай көлемде әдебиет қолдану  керек  екенін  айту  қиын.  Студент  оқу
бағытын жоспарлай
    білу керек, табылған әдебиет көзіне  тез  және  дәл  есеп  беріп,  содан
кейін  оны кез- келген
    уақытта оңай  табылатындай  етіп  қою  керек.  Өйтпеген  жағдайда  үлкен
әдебиет қорын
    белсенді пайдалану мүмкін емес.
    Пән бойынша арнайы әдебиетпен жұмыс ітеудің  негізгі  мақсаты  келесідей
болып
     бекітіледі:  улкен  көлемдегі   материалдан   өзіне   керекті   негізгі
мәліметтерді, болашақ
    мамандарға қажетті материалдарды таңдап алу керек.
    д) Емтиханға дайындалу бойынша кеңестер.
    Жазғы және қысқы сессия – ең қиын  жұмыс кезеңдері.
    Қысқы сессия уақытында, семестр бойына жүйесіз жұмыс  істеу  нәтижесінде
меңгеруге   мүмкін емес  үлкен  материалдарды  еске  түсіруге  тура  келеді.
Сессия уақытында   материалдарды тек қайталап,  бір  жүйеге  келтіріп   және
түсініксіз сұрақтар бойынша  кеңестер алуға болады.
    Сессияға дайындықты алғашқы, ынтамен тындалған  дәрістерден  және  толық
орындалған  зертхана-тәжірибелік, семинар  сабақтарынан  бастау  керек.  Бұл
Сіздің табысыныздың   негізі.
    Есте сақтаңыздар- түнгі дайындық сабақтары  аз  өнімділік  береді.  Олар
ойдың  жұмысқа   қабілеттілігінің  төмендеуіне  әкеледі.  Уақытты  жоспарлау
кезінде, қандай емтихан сізге   қиын болады және қайсысына уақыт  қорын  көп
қолдану керек екенін ескеру керек.
      Өзіндік  дайындық  үшін  кафедра  берген   бақылау   сұрақтарын   және
бағдарламаларын   ұтымды  пайдалану керек.
     Семестірдегі  ұқыпты  жұмыстарыңыз   және   емтиханға   деген   екпінді
дайындығыңыз   сізге   сенімділік  туғызады  және  білімінізге  сай   бағаны
аласыз.

    4 КУРСТЫҢ ФОРМАТЫ.
Аудиториялық сабақтар курсты  оқу  бойынша  методикалық  ұсыныстарға  сәйкес
жүргізіледі.  Әрбір  тақырыпты  оқу  кезінде  жұмыс  дәптерінде   зерттелген
тақырыптың  мақсаты, тапсырмасы, шешімі және қорытындысы  көрсетілуі  керек.
СОЖӨЖ аудиториялық және аудиториядан тыс деп бөлінеді. Аудиториялық    толық
өңделген бақылау  жұмысы  түрінде  жұмыс  дәптерінде  және  реферат  түрінде
орындалады.
      Сабаққа қатысу:  Дәріс  және  тәжірибелік  сабақтарға  міндетті  түрде
қатысу керек. Дәріс  кезінде  түсінбеген  материалдарды  оқытушыдан  қосымша
түсіндіруін сұрауға болады. Егер студент  белгілі  бір  себептермен  сабаққа
қатыса алмаса, барлық өткен материалдар   бойынша жауап беруі тиіс.
      Үй жұмысы: үй жұмысы өткен материалды бекіту үшін және міндетті  түрде
орындау   үшін  арнайы  жасалған.  График  бойынша  әр  тақырыпытың  соңында
тапсырылуы керек.
      Тәртіп:   Сабақ  үстінде  үнемі  тәртіп  бұзған  студент  аудиториядан
шығарылып, жіберіледі және барлық курс бойынша  «қанағаттанарлықсыз»  бағасы
қойылады. Сабаққа кешігіп    келуге  болмайды,  сабаққа  кешіккен    студент
дәрісханаға кірмейді. Сабақ кезінде ұялы  телефондар өшірілуі тиіс.
  Сабаққа  дайындық:  Студенттер  сабаққа    дайындалу   барысында   Шәкәрім
атындағы
Семей мемлекеттік университетінің компьютерлерін қолдана алады.  Кітапханада
 белгіленген ережелер бойынша оқулықтарды,  мерзімдікк  басылымдарды  оқуға,
үйге алуға  болады.
  Өздік  жұмыстар:  Дәрісханадан  тыс  уақытта  студенттер  СОЖӨЖ  және  СӨЖ
дайындап,   белгіленген  мерзімде  оқытушыға  өткізеді.   СОЖӨЖ   және   СӨЖ
тапсырмалары 6-пунктте  белгіленген. СОЖӨЖ және СӨЖ  4  форматтағы  таза  ақ
беттерге орындалады.
Бақылау  жұмыстары:  бақылау  жұмысын  студент   міндетті   түрде   орындап,
белгіленген  уақытта тапсырылуы тиіс.
   Көшіріп алу: Кез-келген көшіріп  алу  үшін  қатаң  жазалап,  аудиториядан
шығарумен қоса,   жалпы курс үшін «Ғ» бағасын қоюмен қамтылады.
    Межелік  бақылау:  Межелік  бақылау   қорытындысы   студенттің   сабаққа
қатысуын,  өздік жұмысты уақытында орындауын, сабақта  ауызша  және  жазбаша
түрде жауап беруін ескере отырып қойылады.
   Емтихан: қорытындысы бойынша бағалық баллдар қойылады.  Емтиханда  сіздің
дәрістік   жазбаларынызды  және  кітаптарды  пайдалануға  болмайды.  Емтихан
тест түрінде өтеді.
   Оқу  процесіне  белсенді  қатысу  керек,  барлық  тапсырмаларды  талпынып
орындау керек, ұжымдық жұмыстарға қатысу керек.  Пунктуальды,  сабырлы  болу
керек.

5.КУРСТЫҢ САЯСАТЫ
   Біз бірігіп жұмыс  жасау  барысында  төмендегідей  ережелерді  ұстануымыз
қажет:
      - оқытушы мен студен бір біріне түсіністікпен қарауы тиіс
      - оқу процесіне белсенді қатысу керек
      - барлық тапсырмаларды талпынып   орындау керек
      - сабақтан себепсіз қалмау
      -  сабақтан  қалған  уақыт  электронды  журналға  тіркелісімен   баға
        автоматты түрде төмендейді
      - білімді бағалау балдық - рейтингілік жүйемен бағаланады


6 БАҒА ҚОЮ САЯСАТЫ
«Суармалы егіншілік»  пәні бойынша студенттердің білімін бақылау келесідей
формаларда іске асырылады:

                                                                     2 кесте

|Апта   |Бақылау түрі                                 |Барлық |Ескерту      |
|       |                                             |балл   |             |
|1      |2                                            |3      |4            |
|       |1 аптадан 7 аптаға дейінгі сабаққа қатысу    |30     |             |
|1      |СПЖ                                          |10     |             |
|2      |СПЖ                                          |10     |             |
|2      |СӨЖ                                          |10     |             |
|3      |СПЖ                                          |10     |             |
|3      |СОӨЖ                                         |20     |             |
|4      |СПЖ                                          |10     |             |
|4      |СӨЖ                                          |25     |             |
|5      |СПЖ                                          |10     |             |
|5      |СОӨЖ                                         |25     |             |
|6      |СПЖ                                          |10     |             |
|       |СӨЖ                                          |25     |             |
|7      |СПЖ                                          |15     |             |
|7      |1 аралық бақылау                             |90     |             |
|1 аптадан 7 аптаға дейінгі нәтиже бойынша қорытынды  |300    |             |
|балл                                                 |       |             |
|       |8 аптадан 15 аптаға дейінгі сабаққа қатысу   |30     |             |
|8      |СПЖ                                          |10     |             |
|9      |СПЖ                                          |10     |             |
|10     |СПЖ                                          |10     |             |
|10     |СӨЖ                                          |20     |             |
|11     |СПЖ                                          |10     |             |
|11     |СОӨЖ                                         |20     |             |
|12     |СПЖ                                          |10     |             |
|    12 |СӨЖ                                          |20     |             |
|13     |СПЖ                                          |10     |             |
|13     |СӨЖ                                          |25     |             |
|14     |СПЖ                                          |10     |             |
|14     |СӨЖ                                          |20     |             |
|15     |СПЖ                                          |5      |             |
|15     |2 аралық бақылау                             |90     |             |
|8 аптадан 15 аптаға дейінгі нәтиже бойынша қорытынды |300    |             |
|балл                                                 |       |             |
|Емтихан үшін қорытынды балл                          |400    |             |
|Академиялық кезең үшін қорытынды балл                |1000   |             |





      7 ӘДЕБИЕТЕР
   7.1. Негізгі әдебиет:
7.1.1  Бекбергенов  К.Ж.  Ауылшаруашылық  мелиорациясы.  (оқулық).   Алматы,
Кайнар, 2004г.
7.1.2 Атақұлов Т.А.,  Кенебаев  Т.С.  Ауылшаруашылық  мелиорациясы.  Алматы,
2010ж.
7.1.3  Зубаиров  О.З.,  Атақұлов  Т.А.,  Рау   А.Г.,   Досмухамбетова   А.Р.
«Мелиорация пәні бойынша практикум». Алматы, 2005 ж.
 7.1.4   Зубаиров О.З., Тілеукұлов  А.Т.,  Нұрмамбетов  Д.Д.  «Мелиоративтік
жобалау жүйелері» - Алматы – 2011г.
           7.2.  Қосымша әдебиет:
 7.2.1. Мустафаев Ж.С., Умирзаков С.И. и  др.  Основы  сельскохозяйственной
мелиоарции (на каз.яз. и русс. яз.) Тараз, Изд «Аква», 2003г.





Пәндер