Файл қосу
Салыстырмалы бастаған көтеріліс
| |
|Қазақстан Республикасының білім және ғылым министрлігі |
|Семей қаласының Шәкәрім атындағы мемлекеттік университеті |
|3 деңгейлі СМЖ құжаты |ПОӘК | |
| | |ПОӘК |
| | |042-16-02.1.09/01-2013 |
| «Ұлт-азаттық қозғалыстар| | |
|тарихы» |№1 басылым | |
|пәні бойынша | | |
|оқу-әдістемелік кешені | | |
Оқытушы үшін
«Қазақстандағы Ұлт-азаттық қозғалыстар тарихы»
пәнінің оқу- әдістемелік кешені
5В050114: «Тарих»
мамандығына арналған
Семей -2013
Алғы сөз
1 ҚҰРАСТЫРЫЛДЫ
5В050114 «тарих» мамандығы үшін Қазақстан Республикасының Мемлекеттік
стандарты арнайы пәннің типтік бағдарламасы негізінде жасалған. Құрастырушы
Семей қаласының Шәкәрім атындағы мемлекеттік университетінің «Тарих»
кафедрасының т.ғ.к., доцент Мухамеджанова Р.Ж
«______»
__________ 2013 ж.
2 ҚАРАЛДЫ
1. Семей қаласының Шәкәрім атындағы мемлекеттік университетінің «
тарих» кафедрасының отырысында
Хаттама №______ «__»________ 2013 жыл
Кафедра меңгерушісі ____________ Н.Мухаметжанова
2.2 ГЗФ оқу-әдістемелік бюросының отырысында талқыланды
Хаттама №______ «__»________ 2013 жыл
ОӘБ төрағасы_________ Ш.Кеңесбаева
3 БЕКІТІЛДІ
3.1 Университеттің оқу-әдістемелік кеңесінің отырысында мақұлданды және
баспаға ұсынылды
Хаттама №______ «__»________ 2013 жыл
ОӘК төрағасы_________ Г.Искакова
4 АЛҒАШ ЕНГІЗІЛДІ (немесе № «___» ____ 201_ ж. баспа ОРНЫНА)
Мазмұны :
|1. Қолдану аясы | |
|2. Нормативтік сілтемелер | |
|3.Жалпы ереже | |
| | |
|4.Оқу пәнінің мазмұны | |
|5.Студенттердің өздік жұмыстары тақырыптарының тізімі | |
|6.Пән бойынша оқу-әдістемелік картасы | |
|7.Оқу-әдістемелік әдебиеттердің қамтамасыз етілу картасы | |
| | |
|8. Әдебиеттер | |
1 ҚОЛДАНУ АЯСЫ
5В051411 «Тарих» мамандығы үшін жасалған. Ол студенттерді курстың
мазмұнымен, оның маңыздылығы және қажеттілігін, қурс саясатын, дағды мен
іскерліктің тақырыптарымен таныстырады. Оқу-әдістемелік кешені пәнді оқып
білудегі негізгі басшылық болып табылады.
2. НОРМАТИВТІК СІЛТЕМЕЛЕР
«Ұлт-азаттық қозғалыстар тарихы» пәні бойынша оқу-әдістемелік кешені
келесі құжаттардың ұсынымдарымен және талаптарына сәйкес берілген пән
бойынша оқу процесін ұйымдастыру тәртібін белгілейді және жасайды :
- ҚР МЖМБС 3.08. Қазақстан Республикасының Мемлекеттік стандарты және
«Қазақ халқының рухани мәдәнеиетінің тарихы» пәнінің типтік оқу
бағдарламасы негізінде жасалған.
- СТУ 042- РГКП-СГУ -8-2007 «Пәннің оқу-әдістемелік кешенін жасау және
ресімдеудің жалпы талабы» университет стандарты
- ДП 042- 08.10.10.12-2007 «Пәннің оқу-әдістемелік кешенінің құрылымы
және мазмұны» құжатталған процедура
3 ЖАЛПЫ ЕРЕЖЕ
|Курс|Сем |Кре |Дә |Семи |СО |СӨЖ |Бар- |Бақылау |
| |естр |дит |ріс |нар |ӨЖ | |лығы |форма |
| | | | | | | | |сы |
|3 |5 |3 |30 |15 |22,5 |67,5 |135 |емтихан |
3.1 Пәннің қысқаша сипаттамасы:
Жоғарғы оқу орыңдары үшін бүгінгі таңда Қазакстандағы ұлт-азаттық
қозғалыстар тарихын жаңаша көзкарастағы ғылыми ой-пікірлер негізінде оқыту
студенттер үшін аса қажет. Тәуелсіздік жолыңда ұзак күрескен халқымыздың
«Қазакстандағы ұлт-азаттық қозғалыстар тарихын» пәнінің оқытылуы да,
оқытушыларға жүктелген міңдеттің де женіл еместігі белгілі.
Қазақстан Республикасында білім берудегі түбегейлі өзгеріс те осыны
қажет етеді. Қазақстанның халықаралық катынастар жүйесінде алар орны, Ресей
империясының отарына айналу кезендері, Ресейлік метрополияның отарлық
саясатының мәнін ашу арылы қазақ даласында капиталистік қатынастардың
қалыптасып, дамуы сияқты елеулі тарихи процестердің негізгі мазмүнын
саралап түйіндеу - Қазақстан тарихы курсын өз кезеңдерімен оқытудағы күн
талабындағы дайекті мәселе.
3.2 Пәнді оқытудың мақсаты: Қазақстандағы ұлт-азаттық қозғалыстардың
тарихи кезеңінің методологиясынан, деректемелері мен тарихнамасынан кең
түрде таныса отырып, мол мағлұмат алуымен бірге, оны талдау, оны тұжырымдау
мәселелері курсты окудағы басты міндеттер болмақ. Және де айтылғаңдарды
белсенділікпен шешуде маңыздырақ көмегі болары айтпай-ақ түсінікті.
3.3 Пәнді оқыту міндеттері:
Студенттер Қазақстандағы ұлт-азаттық қозғалыстардың тарихы курсын
тыңдай отырып, дәрістік, практикалык сабақтарда, СӨЖ (окытушымен бірлескен)
сабақтар барысында белгілі деректерді конспектілейді.
Сондай-ақ курс бойынша алып отырған білім негіздерін өздерінін ғылыми
ізденістерінің нәтижесінде шыңдай түседі және де мектептерде сабак беру
кезінде жан-жакты қолдануға мүмкіндік алады. Соның барысыңда студенттер:
- Қазақстандағы ұлт-азаттық қозғалыстардың тарихы курсы бойынша тарихи
деректер, тарихнамалық мағлұматтар алады.
-Тарихи танымдылықпен тарихи сананы қалыптастыру мен бірге тарихи
тұжырымдарды жасауды үйренеді.
Тарихи деректер мен тарихи тарихнамалық аспектілерді нақтылауды үйренеді.
т.б.
3.4 Курс аяқталған соң студент:
- Әлемдік тарих тенденциялар негізінде адамзаттың тарихи рухани
мәдениетінің дамуының кезеңдері туралы ғылыми негізінің болуы.
- халық ауыз творчествосында, музыкалық, әдеби, философиялық, тарихи
шығармаларда көрніс тапқан халықтың рухани мұрасын білу, қазақ ұлттық
мәдениетінің мәдени эволюция заңдарын, оның өзгешілігі мен мәнін тусіну;
- өркениет, мәдениеттің әр түрлілігі туралы білімді игеру;
-бяандама жасауға және ауызша материалды дұрыс жеткізуге дағдылану,
семинарларға дайындық барысында қолда бар ғылыми әдебиеттерге дербес сыни
тұрғыдан қарай талдау жасауы тиіс.
- Қазақ халықының мәдениетін зерттеуге біртұтас концептуальді келуді білу.
3.5 Пәннің пререквизиттері: курсындағы Қазақстан тарихы, Әлем тарих,
коғамтану
3.6 Пәннің постреквизиттері: Қазақстан тарихы, Әлем тарихы
3. 7 Оқу жоспарынан көшірме
Кесте 1
|Курс |Сем |
| |естр |
|1 |2 |
|ДӘРІС САБАҚТАРЫ | |
|1 тақырып. | |
|Жоспары: |2 |
|1.Ұлт-азаттық қозғалыстар тарихы | |
|2. Ұлт-азаттық қозғалыстар тарихы пәнінің мақсаты мен | |
|міндеттері | |
|3.Тарихнамасы мен деректері. | |
|2 тақырып. Қазақтардың Е.Пугачев бастаған шаруалар |1 |
|көтерілісіне қатысуы (1773-1775жж) | |
|Жоспары: | |
|1. Қазақтардың Е.Пугачев бастаған шаруалар көтерілісіне | |
|қатысуының алғышарттары. | |
|2. Шаруалар көтерілісінің барысы және бағыттары. | |
|3. Шаруалар көтерілісінің аяқталуы және жеңілу себептері. | |
|3 тақырып. Қасым төре,Саржан сұлтан, Сыздық сұлтан бастаған |1 |
|көтеріліс. | |
|Жоспары: | |
|1.Қасым төре,Саржан сұлтан, Сыздық сұлтан бастаған | |
|көтерілістердің алғышарттарына сипаттама жасау. | |
|2.Қасым төре,Саржан сұлтан, Сыздық сұлтан бастаған | |
|көтерілістердің барысы. | |
|3.Қасым төре,Саржан сұлтан, Сыздық сұлтан бастаған | |
|көтерілістердің ерекшелігі және аяқталуы | |
|4 тақырып. Кенесары Қасымұлы бастаған көтеріліс. |1 |
|Жоспары: | |
|1.ХІХ ғасырдың алғашқы ширегінде Қазақстандағы | |
|әкімшілік-саяси өзгертулер. | |
|2. Кенесары Қасымұлы бастаған ұлт-азаттық қозғалысының | |
|басталу себептері және барысы. | |
|3.Қарулы күрестің күшейген кезеңі және оның жеңілуі. | |
|4.Қазақтардың 18-19 ғасырларда болған барлық басқа | |
|көтерілістерінен Кенесары көтерілісінің ерекшелігі | |
|5 тақырып. Есет Көтібаров пен Жанқожа Нұрмұханбетұлы |1 |
|бастаған көтеріліс. | |
|Жоспары: | |
|1.Есет Көтібаров бастаған қазақтардың көтерілісі: | |
|алғышарттары, себептері. | |
|2.Көтерілістің басталуы және барысы. | |
|3.Жанқожа Нұрмұханбетұлы бастаған Сырдария қазақтардың | |
|көтерілісі: алғышарттары, себептері. Көтерілістің басталуы | |
|және барысы. | |
|6 тақырып. Орал,Торғай, Маңғыстаудағы көтерілістер |1 |
|(1867-1868жж.) | |
|Жоспары: | |
|1.1867-1868 жылдардағы Орал және Торғай облыстарындағы | |
|көтерілістер: алғышарттары, себептері. Көтерілістің басталуы| |
|және барысы. | |
|2.1870 жылғы Маңғыстаудағы көтеріліс: алғышарттары, | |
|себептері. Көтерілістің басталуы және барысы. | |
|7 тақырып. 1916 жылғы ұлт-азаттық көтеріліс. |1 |
|Жоспары: | |
|1.1916 жылғы ұлт-азаттық көтерілістің алғышарттары, | |
|себептері. | |
|2.Көтерілістің қозғаушы күштері, сипаты, басталуының | |
|сылтауы. | |
|3.Көтерілістің басталуы, оның көрнекті басшылары мен | |
|батырлары. Жанбосынов Әбдіғафар, Амангелді Иманов, Мәмбетов | |
|Жәмеңке, Саурықов Ұзақ, Әшекеев Бекболат, Көкімбайұлы Кейкі | |
|т.б. | |
|4.Көтерілістің барысы, оның негізгі ошақтары. | |
|5.Көтерілістің жеңілу себептері, жеңілістің зардаптары. | |
|8 тақырып. 1917 ж. Қазан төңкерісі және Ақпан төңкеріс |1 |
|кезіндегі Қазақстан | |
|Жоспары: | |
|1.Қазан төңкерісінің қозғаушы күштері, сипаты, басталуының | |
|сылтауы. | |
|2.Ақпан төңкерісінің қозғаушы күштері, сипаты, басталуының | |
|сылтауы. | |
|ж. Қазан төңкерісі және Қазақстанда Кеңес өкіметінің орнауы.| |
|4.Қазақстанда кеңестік аппарат құру және экономика | |
|саласындағы алғашқы өзгерістер. | |
|9 тақырып. 1918-1920 жж. Азамат соғысы жылындағы Қазақстан. |1 |
|Жоспары: | |
|1.Өлкеде азамат соғысының басталуы және оның барысы. | |
|2.Қазақ кеңес республикасының құрылуы. | |
|10 тақырып. 1931-1933жж. Абралы, Шыңғыстау, Шұбартаудағы |1 |
|көтерілістер. | |
|Жоспары: | |
|1.1931-1932жылдардағы қуаңшылық және ашаршылық. | |
|2.Жергілікті тұрғын халықтың мыңдаған отбасыларының | |
|республикадан тыс жерлерге қоныс аударуы. | |
|3.Ауылдық жерлерде жасалған зорлық-зомбылықтарға қарсы | |
|наразылықтар. | |
|11 тақырып. 1941-1945 жж. Ұлы отан соғыс жылдарындағы |1 |
|Қазақстан. | |
|Жоспары: | |
|1.Соғыстың басталуы мен сипаты. | |
|2.Қазақстандағы соғыс жағдайына байланысты қайта құру. | |
|3.Ұлы Отан соғысы майдандарындағы қазақстандықтар. | |
|4.Қазақстан соғыстан кейінгі жылдарда. (1946-1953жж). | |
|12 тақырып. Жаңа Өзен, Теміртаудағы көтерілістер. |1 |
|Жоспары: | |
|1.Теміртаудағы 1959 жылғы жұмысшылар көтерілісі. | |
|2.Жаңа өзен оқиғасы. | |
|13 тақырып. 1986 жылғы Желтоқсан оқиғасы |1 |
|Жоспары: | |
|1.Желтоқсан оқиғасының себебі және сылтауы. | |
|2.Оқиға барысы. Қатысқан қайраткерлер | |
|3.Тарихи маңызы. | |
|14 тақырып. |1 |
|Лекцияның жоспары: | |
|15 тақырып. |1 |
|Лекцияның жоспары: | |
|БАРЛЫҒЫ |15 сағат |
|СЕМИНАР САБАҚТАРЫ | |
|1 тақырып. Кіріспе. | |
|Жоспары: |1 |
|1.Ұлт-азаттық қозғалыстар тарихы | |
|2. Ұлт-азаттық қозғалыстар тарихы пәнінің мақсаты мен | |
|міндеттері | |
|3.Тарихнамасы мен деректері. | |
|2 тақырып. Қазақтардың Е.Пугачев бастаған шаруалар |1 |
|көтерілісіне қатысуы (1773-1775жж) | |
|Жоспары: | |
|1. Қазақтардың Е.Пугачев бастаған шаруалар көтерілісіне | |
|қатысуының алғышарттары. | |
|2. Шаруалар көтерілісінің барысы және бағыттары. | |
|3. Шаруалар көтерілісінің аяқталуы және жеңілу себептері. | |
|3 тақырып. Қасым төре,Саржан сұлтан, Сыздық сұлтан бастаған |1 |
|көтеріліс. | |
|Жоспары: | |
|1.Қасым төре,Саржан сұлтан, Сыздық сұлтан бастаған | |
|көтерілістердің алғышарттарына сипаттама жасау. | |
|2.Қасым төре,Саржан сұлтан, Сыздық сұлтан бастаған | |
|көтерілістердің барысы. | |
|3.Қасым төре,Саржан сұлтан, Сыздық сұлтан бастаған | |
|көтерілістердің ерекшелігі және аяқталуы | |
|4 тақырып. Кенесары Қасымұлы бастаған көтеріліс. Жоспары: |1 |
|1.ХІХ ғасырдың алғашқы ширегінде Қазақстандағы | |
|әкімшілік-саяси өзгертулер. | |
|2. Кенесары Қасымұлы бастаған ұлт-азаттық қозғалысының | |
|басталу себептері және барысы. | |
|3.Қарулы күрестің күшейген кезеңі және оның жеңілуі. | |
|4.Қазақтардың 18-19 ғасырларда болған барлық басқа | |
|көтерілістерінен Кенесары көтерілісінің ерекшелігі | |
|5 тақырып. Есет Көтібаров пен Жанқожа Нұрмұханбетұлы |1 |
|бастаған көтеріліс. | |
|Жоспары: | |
|1.Есет Көтібаров бастаған қазақтардың көтерілісі: | |
|алғышарттары, себептері. | |
|2.Көтерілістің басталуы және барысы. | |
|3.Жанқожа Нұрмұханбетұлы бастаған Сырдария қазақтардың | |
|көтерілісі: алғышарттары, себептері. Көтерілістің басталуы | |
|және барысы. | |
|6 тақырып. Орал,Торғай, Маңғыстаудағы көтерілістер |1 |
|(1867-1868жж.) | |
|Жоспары: | |
|1.1867-1868 жылдардағы Орал және Торғай облыстарындағы | |
|көтерілістер: алғышарттары, себептері. Көтерілістің басталуы| |
|және барысы. | |
|2.1870 жылғы Маңғыстаудағы көтеріліс: алғышарттары, | |
|себептері. Көтерілістің басталуы және барысы. | |
|7 тақырып. 1916 жылғы ұлт-азаттық көтеріліс. |1 |
|Жоспары: | |
|1.1916 жылғы ұлт-азаттық көтерілістің алғышарттары, | |
|себептері. | |
|2.Көтерілістің қозғаушы күштері, сипаты, басталуының | |
|сылтауы. | |
|3.Көтерілістің басталуы, оның көрнекті басшылары мен | |
|батырлары. Жанбосынов Әбдіғафар, Амангелді Иманов, Мәмбетов | |
|Жәмеңке, Саурықов Ұзақ, Әшекеев Бекболат, Көкімбайұлы Кейкі | |
|т.б. | |
|4.Көтерілістің барысы, оның негізгі ошақтары. | |
|5.Көтерілістің жеңілу себептері, жеңілістің зардаптары. | |
|8 тақырып. 1917 ж. Қазан төңкерісі және Ақпан төңкеріс |1 |
|кезіндегі Қазақстан | |
|Жоспары: | |
|1.Қазан төңкерісінің қозғаушы күштері, сипаты, басталуының | |
|сылтауы. | |
|2.Ақпан төңкерісінің қозғаушы күштері, сипаты, басталуының | |
|сылтауы. | |
|ж. Қазан төңкерісі және Қазақстанда Кеңес өкіметінің орнауы.| |
|4.Қазақстанда кеңестік аппарат құру және экономика | |
|саласындағы алғашқы өзгерістер. | |
|9 тақырып. 1918-1920 жж. Азамат соғысы жылындағы Қазақстан. |1 |
|Жоспары: | |
|1.Өлкеде азамат соғысының басталуы және оның барысы. | |
|2.Қазақ кеңес республикасының құрылуы. | |
|10 тақырып. 1931-1933жж. Абралы, Шыңғыстау, Шұбартаудағы |1 |
|көтерілістер. | |
|Жоспары: | |
|1.1931-1932жылдардағы қуаңшылық және ашаршылық. | |
|2.Жергілікті тұрғын халықтың мыңдаған отбасыларының | |
|республикадан тыс жерлерге қоныс аударуы. | |
|3.Ауылдық жерлерде жасалған зорлық-зомбылықтарға қарсы | |
|наразылықтар. | |
|11 тақырып. 1941-1945 жж. Ұлы отан соғыс жылдарындағы |1 |
|Қазақстан. | |
|Жоспары: | |
|1.Соғыстың басталуы мен сипаты. | |
|2.Қазақстандағы соғыс жағдайына байланысты қайта құру. | |
|3.Ұлы Отан соғысы майдандарындағы қазақстандықтар. | |
|4.Қазақстан соғыстан кейінгі жылдарда. | |
|(1946-1953жж).лдарындағы Қазақстан. | |
|12 тақырып. Жаңа Өзен, Теміртаудағы көтерілістер. |1 |
|Жоспары: | |
|1.Теміртаудағы 1959 жылғы жұмысшылар көтерілісі. | |
|2.Жаңа өзен оқиғасы. | |
|13 тақырып. 1986 жылғы Желтоқсан оқиғасы |1 |
|Жоспары: | |
|1.Желтоқсан оқиғасының себебі және сылтауы. | |
|2.Оқиға барысы. Қатысқан қайраткерлер | |
|3.Тарихи маңызы. | |
| |1 |
| |1 |
|БАРЛЫҒЫ: |15 сағат |
5 СТУДЕНТТЕРДІҢ ӨЗДІК ЖҰМЫСТАРЫНЫҢ ТАҚЫРЫПТАРЫ
5.1 Оқытушымен бірлесе жүргізілетін студенттердің өздік жұмыстары
|№ |Тапсырма |Оқыту факторы |Саға |
| | | |ты |
|1. |Қазақтардың Е.Пугачев бастаған шаруалар |Конспект. |2 |
| |көтерілісіне қатысуы (1773-1775жж) |Карта-схема.Кесте| |
| | |құрастыру. | |
|2. |Сырым Датұлы бастаған көтеріліс. |Талдау, конспект |2 |
|3. |Қасым төре,Саржан сұлтан, Сыздық сұлтан |Салыстырмалы |2 |
| |бастаған көтеріліс. |кесте | |
|4. |Кенесары Қасымұлы бастаған көтеріліс. |Сараптама, |2 |
| | |сөзжұмбақ жасау. | |
|5. |Есет Көтібаров пен Жанқожа Нұрмұханбетұлы |Конспект |2 |
| |бастаған көтеріліс. |Карта-схема. | |
|6. |Орал,Торғай, Маңғыстаудағы көтерілістер |Тезис. |2 |
| |(1867-1868жж.) |Карта-схема. | |
|7. |1916 жылғы ұлт-азаттық көтеріліс. |Баяндама, мақала |2 |
| | |дайындау | |
|8. |1917 ж. Қазан төңкерісі және Ақпан төңкеріс |Конспект |2 |
| |кезіндегі Қазақстан | | |
|9. |1918-1920 жж. Азамат соғысы жылындағы |Кесте жасау |2 |
| |Қазақстан. | | |
|10. |1931-1933жж. Абралы, Шыңғыстау, Шұбартаудағы|Материал жинау |2 |
| |көтерілістер. | | |
|11. |1941-1945 жж. Ұлы отан соғыс жылдарындағы |Баяндама |2 |
| |Қазақстан. | | |
|12. |Жаңа Өзен, Теміртаудағы көтерілістер. |Баяндама |2 |
|13. |1986 жылғы Желтоқсан оқиғасы. |Эссе жазу |2 |
|14. | | |2 |
|15 | | |2 |
| |БАРЛЫҒЫ | |30 |
| | | |сағат |
5. 2 Студенттердің өздік жұмыстары (СӨЖ)
|№ |Тақырыптық тапсырмалар атаулары |Оқыту факторы |Сағат |
| | | |саны |
|1. |Аталмыш курс бойынша қалалық және |жазбаша жұмыс |2 |
| |университет кітапханаларының қорымен | | |
| |танысып, семинар мен ОЖСӨЖ тақырыптары | | |
| |бойынша библиографиялық көрсеткіш құрастыру.| | |
|2. |Курс бойынша жарияланған монографиялық |реферат рецензия |2 |
| |еңбектерме жұмыс істеу дағдысын | | |
| |қалыптастыру | | |
|3. |Қазақ мемлекетін нығайтудағы Абылай ханның |Реферат |2 |
| |қызметі. Ресей патшалығының Қазақстан жерін | | |
| |отарлау шаралары. | | |
|4. |Ресей патшалығының қазақ даласыңдағы |Хабарлама жасау, |2 |
| |отарлық әкімшілік саясатының алғашқы |талдамалы | |
| |кезеңі. Орта жүздегі саяси басқару |анықтама жасау. | |
| |жұйесі және Кіші жүз жеріндегі жана отарлық|Ауызша және | |
| |әкімшілік басқару жүйесі |жазбаша | |
|5. |ХҮШ ғ. мен ХІХғ. I жартысындағы ұлт-азаттық |Ұлт-азаттық |2 |
| |қозғалыстары, наразылық толқулары, халық |көтеріліске | |
| |көтерілістері. |хронологиялық | |
| | |кесте, өзекті | |
| | |терминдер мен | |
| | |хабарламалар | |
| | |жасау. Ауызша | |
| | |және жазбаша. | |
|6. |ХІХ ғ. II- жартысы мен XX ғ. басында |Тарихи |2 |
| |капиталистік қатынастардың қалыптасуы. |оқиғалардың | |
| |Қазақстан Ресей экономикасының жүйесінде. |жүйелілігі мен | |
| |Қазақстан мәдениеті |өзара байланысын | |
| | |дәлелдеу. Жазбаша| |
| | |және ауызша. | |
| |БАРЛЫҒЫ | |30 сағ|
6.ПӘН БОЙЫНША ОҚУ-ӘДІСТЕМЕЛІК КАРТА
Кесте 3
|Дәріс сабақтары |Семинар |Көрне |Қарас |Бақы |
| |сабақтары |кіліктер |тыра |лау форма|
| | |ТСО, |тын |сы |
| | |плакаттар, |сұрақ | |
| | |кестелер |тар | |
|1 |2 |3 |4 |5 |
|1 тақырып. |1 тақырып. |карта |Хабар |конспекті|
|Жоспары: |Жоспары: | |лама |леу |
|1.Ұлт-азаттық |1.Ұлт-азаттық | | | |
|қозғалыстар тарихы |қозғалыстар тарихы | | | |
|2. Ұлт-азаттық |2. Ұлт-азаттық | | | |
|қозғалыстар тарихы |қозғалыстар тарихы | | | |
|пәнінің мақсаты мен |пәнінің мақсаты мен | | | |
|міндеттері |міндеттері | | | |
|3.Тарихнамасы мен |3.Тарихнамасы мен | | | |
|деректері. |деректері. | | | |
|2тақырып. Қазақтардың |2 тақырып. |Дидактика |әңгіме |Конспект.|
|Е.Пугачев бастаған |Қазақтардың Е.Пугачев|лық материал |леу |Карта-схе|
|шаруалар көтерілісіне |бастаған шаруалар | | |ма.Кесте |
|қатысуы (1773-1775жж) |көтерілісіне қатысуы | | |құрастыру|
|Жоспары: |(1773-1775жж) | | |. |
|1.Қазақтардың |Жоспары: | | | |
|Е.Пугачев бастаған |1. Қазақтардың | | | |
|шаруалар көтерілісіне |Е.Пугачев бастаған | | | |
|қатысуының |шаруалар көтерілісіне| | | |
|алғышарттары. |қатысуының | | | |
|2.Шаруалар |алғышарттары. | | | |
|көтерілісінің барысы |2. Шаруалар | | | |
|және бағыттары. |көтерілісінің барысы | | | |
|3.Шаруалар |және бағыттары. | | | |
|көтерілісінің аяқталуы|3. Шаруалар | | | |
|және жеңілу себептері.|көтерілісінің | | | |
| |аяқталуы және жеңілу | | | |
| |себептері. | | | |
|3 тақырып. Қасым |3 тақырып. Қасым |Тарихи |хабар |Баян |
|төре,Саржан сұлтан, |төре,Саржан сұлтан, |әдебиеттер |лама |дау |
|Сыздық сұлтан бастаған|Сыздық сұлтан | |даярлау | |
|көтеріліс. |бастаған көтеріліс. | | | |
|Жоспары: |Жоспары: | | | |
|1.Қасым төре,Саржан |1.Қасым төре,Саржан | | | |
|сұлтан, Сыздық сұлтан |сұлтан, Сыздық сұлтан| | | |
|бастаған |бастаған | | | |
|көтерілістердің |көтерілістердің | | | |
|алғышарттарына |алғышарттарына | | | |
|сипаттама жасау. |сипаттама жасау. | | | |
|2.Қасым төре,Саржан |2.Қасым төре,Саржан | | | |
|сұлтан, Сыздық сұлтан |сұлтан, Сыздық сұлтан| | | |
|бастаған |бастаған | | | |
|көтерілістердің |көтерілістердің | | | |
|барысы. |барысы. | | | |
|3.Қасым төре, Саржан |3.Қасым төре,Саржан | | | |
|сұлтан, Сыздық сұлтан |сұлтан, Сыздық сұлтан| | | |
|бастаған |бастаған | | | |
|көтерілістердің |көтерілістердің | | | |
|ерекшелігі және |ерекшелігі және | | | |
|аяқталуы |аяқталуы | | | |
|4тақырып. Кенесары |4тақырып. Кенесары |БАҚ материал |Конс-пект|әңгі |
|Қасымұлы бастаған |Қасымұлы бастаған |дары |жазу |мелеу |
|көтеріліс. |көтеріліс. | | | |
|Жоспары: |Жоспары: | | | |
|1.ХІХ ғасырдың алғашқы|1.ХІХ ғасырдың | | | |
|ширегінде |алғашқы ширегінде | | | |
|Қазақстандағы |Қазақстандағы | | | |
|әкімшілік-саяси |әкімшілік-саяси | | | |
|өзгертулер. |өзгертулер. | | | |
|2. Кенесары Қасымұлы |2. Кенесары Қасымұлы | | | |
|бастаған ұлт-азаттық |бастаған ұлт-азаттық | | | |
|қозғалысының басталу |қозғалысының басталу | | | |
|себептері және барысы.|себептері және | | | |
|3.Қарулы күрестің |барысы. | | | |
|күшейген кезеңі және |3.Қарулы күрестің | | | |
|оның жеңілуі. |күшейген кезеңі және | | | |
|4.Қазақтардың 18-19 |оның жеңілуі. | | | |
|ғасырларда болған |4.Қазақтардың 18-19 | | | |
|барлық басқа |ғасырларда болған | | | |
|көтерілістерінен |барлық басқа | | | |
|Кенесары көтерілісінің|көтерілістерінен | | | |
|ерекшелігі |Кенесары | | | |
| |көтерілісінің | | | |
| |ерекшелігі | | | |
|5 тақырып. Есет |5 тақырып. Есет |Қосымша |Конс |Түсін |
|Көтібаров пен Жанқожа |Көтібаров пен Жанқожа|материал-дар |пект |діру |
|Нұрмұханбетұлы |Нұрмұханбетұлы | | | |
|бастаған көтеріліс. |бастаған көтеріліс. | | | |
|Жоспары: |Жоспары: | | | |
|1.Есет Көтібаров |1.Есет Көтібаров | | | |
|бастаған қазақтардың |бастаған қазақтардың | | | |
|көтерілісі: |көтерілісі: | | | |
|алғышарттары, |алғышарттары, | | | |
|себептері. |себептері. | | | |
|2.Көтерілістің |2.Көтерілістің | | | |
|басталуы және барысы. |басталуы және барысы.| | | |
|3.Жанқожа |3.Жанқожа | | | |
|Нұрмұханбетұлы |Нұрмұханбетұлы | | | |
|бастаған Сырдария |бастаған Сырдария | | | |
|қазақтардың |қазақтардың | | | |
|көтерілісі: |көтерілісі: | | | |
|алғышарттары, |алғышарттары, | | | |
|себептері. |себептері. | | | |
|Көтерілістің басталуы |Көтерілістің басталуы| | | |
|және барысы. |және барысы. | | | |
|6 тақырып. |6 тақырып. |карта |Хабар |Баян |
|Орал,Торғай, |Орал,Торғай, | |лама |дау |
|Маңғыстаудағы |Маңғыстаудағы | | | |
|көтерілістер |көтерілістер | | | |
|(1867-1868жж.) |(1867-1868жж.) | | | |
|Жоспары: |Жоспары: | | | |
|1.1867-1868 жылдардағы|1.1867-1868 | | | |
|Орал және Торғай |жылдардағы Орал және | | | |
|облыстарындағы |Торғай облыстарындағы| | | |
|көтерілістер: |көтерілістер: | | | |
|алғышарттары, |алғышарттары, | | | |
|себептері. |себептері. | | | |
|Көтерілістің басталуы |Көтерілістің басталуы| | | |
|және барысы. |және барысы. | | | |
|2.1870 жылғы |2.1870 жылғы | | | |
|Маңғыстаудағы |Маңғыстаудағы | | | |
|көтеріліс: |көтеріліс: | | | |
|алғышарттары, |алғышарттары, | | | |
|себептері. |себептері. | | | |
|Көтерілістің басталуы |Көтерілістің басталуы| | | |
|және барысы. |және барысы. | | | |
|7 тақырып. 1916 жылғы |7 тақырып. 1916 жылғы|әдеби |талдау |әңгі |
|ұлт-азаттық көтеріліс.|ұлт-азаттық |кітаптар | |мелеу |
|Жоспары: |көтеріліс. | | | |
|1.1916 жылғы |Жоспары: | | | |
|ұлт-азаттық |1.1916 жылғы | | | |
|көтерілістің |ұлт-азаттық | | | |
|алғышарттары, |көтерілістің | | | |
|себептері. |алғышарттары, | | | |
|2.Көтерілістің |себептері. | | | |
|қозғаушы күштері, |2.Көтерілістің | | | |
|сипаты, басталуының |қозғаушы күштері, | | | |
|сылтауы. |сипаты, басталуының | | | |
|3.Көтерілістің |сылтауы. | | | |
|басталуы, оның |3.Көтерілістің | | | |
|көрнекті басшылары мен|басталуы, оның | | | |
|батырлары. Жанбосынов |көрнекті басшылары | | | |
|Әбдіғафар, Амангелді |мен батырлары. | | | |
|Иманов, Мәмбетов |Жанбосынов Әбдіғафар,| | | |
|Жәмеңке, Саурықов |Амангелді Иманов, | | | |
|Ұзақ, Әшекеев |Мәмбетов Жәмеңке, | | | |
|Бекболат, Көкімбайұлы |Саурықов Ұзақ, | | | |
|Кейкі т.б. |Әшекеев Бекболат, | | | |
|4.Көтерілістің барысы,|Көкімбайұлы Кейкі | | | |
|оның негізгі ошақтары.|т.б. | | | |
| |4.Көтерілістің | | | |
|5.Көтерілістің жеңілу |барысы, оның негізгі | | | |
|себептері, жеңілістің |ошақтары. | | | |
|зардаптары. |5.Көтерілістің жеңілу| | | |
| |себептері, жеңілістің| | | |
| |зардаптары. | | | |
|8 тақырып. 1917 ж. |8 тақырып. 1917 ж. |Көркем |Жазба |Тапсырман|
|Қазан төңкерісі және |Қазан төңкерісі және |әдебиет |жұмысын |ы |
|Ақпан төңкеріс |Ақпан төңкеріс | |орын |орын |
|кезіндегі Қазақстан |кезіндегі Қазақстан | |дау |дап |
|Жоспары: |Жоспары: | | |тап |
|1.Қазан төңкерісінің |1.Қазан төңкерісінің | | |сыру |
|қозғаушы күштері, |қозғаушы күштері, | | | |
|сипаты, басталуының |сипаты, басталуының | | | |
|сылтауы. |сылтауы. | | | |
|2.Ақпан төңкерісінің |2.Ақпан төңкерісінің | | | |
|қозғаушы күштері, |қозғаушы күштері, | | | |
|сипаты, басталуының |сипаты, басталуының | | | |
|сылтауы. |сылтауы. | | | |
|ж. Қазан төңкерісі |ж. Қазан төңкерісі | | | |
|және Қазақстанда Кеңес|және Қазақстанда | | | |
|өкіметінің орнауы. |Кеңес өкіметінің | | | |
|4.Қазақстанда кеңестік|орнауы. | | | |
|аппарат құру және |4.Қазақстанда | | | |
|экономика саласындағы |кеңестік аппарат құру| | | |
|алғашқы өзгерістер. |және экономика | | | |
| |саласындағы алғашқы | | | |
| |өзгерістер. | | | |
|9 тақырып. 1918-1920 |9 тақырып. 1918-1920 |БАҚ |Хабар |Баян |
|жж. Азамат соғысы |жж. Азамат соғысы |материал |лама |дау |
|жылындағы Қазақстан. |жылындағы Қазақстан. |дары | | |
|Жоспары: |Жоспары: | | | |
|1.Өлкеде азамат |1.Өлкеде азамат | | | |
|соғысының басталуы |соғысының басталуы | | | |
|және оның барысы. |және оның барысы. | | | |
|2.Қазақ кеңес |2.Қазақ кеңес | | | |
|республикасының |республикасының | | | |
|құрылуы. |құрылуы. | | | |
|10 тақырып. |10 тақырып. |Газет |Конс |Баян |
|1931-1933жж. Абралы, |1931-1933жж. Абралы, |журналдар |пект |дау |
|Шыңғыстау, |Шыңғыстау, | | | |
|Шұбартаудағы |Шұбартаудағы | | | |
|көтерілістер. |көтерілістер. | | | |
|Жоспары: |Жоспары: | | | |
|1.1931-1932жылдардағы |1.1931-1932жылдардағы| | | |
|қуаңшылық және |қуаңшылық және | | | |
|ашаршылық. |ашаршылық. | | | |
|2.Жергілікті тұрғын |2.Жергілікті тұрғын | | | |
|халықтың мыңдаған |халықтың мыңдаған | | | |
|отбасыларының |отбасыларының | | | |
|республикадан тыс |республикадан тыс | | | |
|жерлерге қоныс |жерлерге қоныс | | | |
|аударуы. |аударуы. | | | |
|3.Ауылдық жерлерде |3.Ауылдық жерлерде | | | |
|жасалған |жасалған | | | |
|зорлық-зомбылықтарға |зорлық-зомбылықтарға | | | |
|қарсы наразылықтар. |қарсы наразылықтар. | | | |
|11 тақырып. 1941-1945 |11 тақырып. 1941-1945|Тарихи |Конс |Баян-дау |
|жж. Ұлы отан соғыс |жж. Ұлы отан соғыс |оқулықтар |пект | |
|жылдарындағы |жылдарындағы | | | |
|Қазақстан. |Қазақстан. | | | |
|Жоспары: |Жоспары: | | | |
|1.Соғыстың басталуы |1.Соғыстың басталуы | | | |
|мен сипаты. |мен сипаты. | | | |
|2.Қазақстандағы соғыс |2.Қазақстандағы соғыс| | | |
|жағдайына байланысты |жағдайына байланысты | | | |
|қайта құру. |қайта құру. | | | |
|3.Ұлы Отан соғысы |3.Ұлы Отан соғысы | | | |
|майдандарындағы |майдандарындағы | | | |
|қазақстандықтар. |қазақстандықтар. | | | |
|4.Қазақстан соғыстан |4.Қазақстан соғыстан | | | |
|кейінгі жылдарда. |кейінгі жылдарда. | | | |
|(1946-1953жж). |(1946-1953жж). | | | |
|12 тақырып. Жаңа Өзен,|12 тақырып. Жаңа |Халық |Хабар |Баян |
|Теміртаудағы |Өзен, Теміртаудағы |ауыз шығарма |лама |дау |
|көтерілістер. |көтерілістер. |лары | | |
|Жоспары: |Жоспары: | | | |
|1.Теміртаудағы 1959 |1.Теміртаудағы 1959 | | | |
|жылғы жұмысшылар |жылғы жұмысшылар | | | |
|көтерілісі. |көтерілісі. | | | |
|2.Жаңа өзен оқиғасы. |2.Жаңа өзен оқиғасы. | | | |
|13 тақырып. 1986 жылғы|13 тақырып. 1986 |әдеби |Рефе |Тал |
|Желтоқсан оқиғасы |жылғы Желтоқсан |шығарма |рат жазу |дау |
|Жоспары: |оқиғасы |лар | | |
|1.Желтоқсан оқиғасының|Жоспары: | | | |
|себебі және сылтауы. |1.Желтоқсан | | | |
|2.Оқиға барысы. |оқиғасының себебі | | | |
|Қатысқан қайраткерлер |және сылтауы. | | | |
|3.Тарихи маңызы. |2.Оқиға барысы. | | | |
| |Қатысқан қайраткерлер| | | |
| |3.Тарихи маңызы. | | | |
7 ОҚУ-ӘДІСТЕМЕЛІК ӘДЕБИЕТТЕРМЕН ҚАМТАМАСЫЗ ЕТІЛУ КАРТАСЫ
Кесте 4
|р/с |Оқулықтар мен оқу-әдістемелік |Жалпы |Студент |Қамтамасыз |
| |әдебиеттер атауы |саны |саны |етілу пайызы |
|1. |Қазақстан тарихы (очерк), |30 |8 |100 |
| |А-1995 | | | |
|2. |К.Рысбайұлы Қазақстан |15 |8 |100 |
| |Республикасының тарихы А,2000 | | | |
|3. |Қ.Аманжолов Түрік халықтарының |10 |8 |100 |
| |тарихы А, 1999 | | | |
|4. |Әбілғазы Б. Түрік шежіресі А, 1992|10 |8 |100 |
|5. |Байпақов К., Нұржанов М., Ұлы |7 |8 |95 |
| |Жібек жолы және ортағасырлық | | | |
| |Қазақстан.А., 1992 | | | |
|6. |Байбатша Ә.Қазақ даласының ежелгі |5 |8 |60 |
| |дүние тарихы. | | | |
|7. |История Казахстана: народы и |3 |8 |30 |
| |культуры. А., 2000 | | | |
|8. |Кенжебаев Б. Казахские писатели, |10 |8 |100 |
| |демократы начала ХХвв. А., 2000 | | | |
|9. |Кузембайулы А., Абил Е., История |15 |8 |100 |
| |Республики Казахстан. Астана.,2000| | | |
|10. |Қазақ даласының ұлы ойшылдары. А.,|15 |8 |100 |
| |2002. | | | |
8 ӘДЕБИЕТТЕР
8.1 Негізгі әдебиеттер:
8.1Қазақстан тарихы, 5-томдық. А.,1996….
8.2 Қазақстан тарихы очерктері.А., 1994.
8.2 Қосымша әдебиеттер:
8.2.1 Абылай хан и батыры. А., 2001.
8.2.2 Абылхожин Ж.Б. Очерки социально-экономической истории Казахстана
ХХвв.А.,1997.
8.2.3Абдиров М. Завоевание Казахстана царской Россией и борьба казахского
народа за независимости ХҮІ-начала ХХ вв.Астана., 2002.
8.2.4.Ал-Халел Карпык Белая кость прошлого.Наши современники. А.,1994.
8.2.5.Аманжолов Қ. Түркі халықтарының тарихы.А.,1999.
8.2.6.Әбілтайұлы Т. Рысқұлов-Моңғолияда. А.,1994.
8.2.7.Әбілғазы Б. Түрік шежіресі. 1992.
8.2.8.Байпақов К., Нұржанов М., Ұлы Жібек жолы және ортағасырлық
Қазақстан.А., 1992
8.2.9.Байбатша Ә.Қазақ даласының ежелгі дүние тарихы.
8.2.10.Бурбаев Г.Ұлт менталитеті. Астана., 2001.
8.2.11.Вопросы история Казахстана.А.,2002.
8.2.12.Вяткин Сырым батыр.А., 1947.
8.2.13.Гумилев Л. Көне түріктер. А.,1994.
8.2.14.Исин А. Казахское ханство и Ногайская Орда во второй половине ХҮ-
ХҮІв. Семей., 2002.
8.2.15.История Казахстана: народы и культуры. А., 2000.
8.2.16.Кенжебаев Б. Казахские писатели, демократы начала ХХвв. А., 2000.
8.2.17.Кадырбаев Казахстан в эпоху Чингиз хана и его премников ХІІ-ХІҮ
вв.А.,1992.
8.2.18. Карр Э. Русская революция от Ленина до Сталина 1917-1929гг. М.,
1990.
8.2.19.Касымбев Ж.Города Восточного Казахстана 1861-1917гг. А., 1992.
8.2.20.Кузембайулы А., Абил Е., История Республики Казахстан. Астана.,2000.
8.2.21. Қасымбаев Ж. Кенесары хан. А.,1993.
8.2.22.Қазақ даласының ұлы ойшылдары. А., 2002.
8.2.23.Қазақтар-Казахи. А., 1998.
8.2.24.Құрбанғали Х. Тауарих хамса.А, 1992
8.2.25.Құдайбердіұлы Ш. Түрік-қырғыз хам хандар шежіресі. А.,1991.
8.2.26.Қойшыбаев Б. Әлихан Бөкейханов. А., 2001.
8.2.27.Қоңыратбаев О. Т.Рысқұловтың қоғамдық-саяси және мемлекеттік
қызметі. А.,1999.
8.2.28.Маймақов Ғ. Қазақстан Республикасының саяси-құқықтық тарихы.А.,
2000.
8.2.29.Малышева М.., Познанский В., Казахи-беженцы от голода в Западной
Сибири.
8.2.30.Масанов Н. Кочевая цивилизация казахов. М., 1995.
8.2.31.Махаева А. Көне түріктердің рухани мәдениеті. А., 2002.
8.2.32.Нұрғалымова Г. Шығыс Қазақстанның көне тарихы мен мәдениеті. А.,
2002.
8.2.33.Нүрпейсов К. Алашорда. А., 1994.
8.2.34.Нұржекеев Б. Өзендер өрнектелген өлке (ғұндар туралы). А., 1984.
8.2.35.Омарбеков Т. 20-30 жылдардағы Қазақстан қасіреті. А., 1997.
8.2.36.Омарбеков Т. Зобалаң. А.,1995.
8.2.37.Рысбайұлы К. Қазақстан Республикасының тарихы.А., 1999.
8.2.38.Сабыров С. Қазақстан тарихы: тарихи оқиғалар, ұлттық дәстүр. А.,
2002.
8.2.39.Сейсенұлы Д. Шежірелі Шыңғыстау. Семей., 2004.
8.2.40.Сиверс И., Фальк И.П., Письма из Сибири.А., 1999.
8.2.41.Сыдыков Е.Б., Русско-казахские отношения. А., 1999.
8.2.42.Сыдыков Е.Б. Казахстан в составе Российской Федерации.
8.2.43.Төреқұлов Н., Қазбеков Ә. Қазақтың би-шешендері. А., 1995.
8.2.44.Тулибаева Ж. Казахстан и Бухарское ханство в ХҮІІІ-первой половине
ХІХв. А., 2001.
8.2.45.Толыбеков С. Қазақ шежіресі.А.,1992.
8.2.46.Шәлекенов У. Құм астындағы қала (Баласағұн). А., 1999.
8.2.47.Шонанұлы Т. Жер -тағдыры, ел-тағдыры. А., 1995.
8.2.48.Чокаев М. Туркестан под властью Советов. А.,1993.
8.3. Құжаттар мен материалдар:
8.3.1.Из истории казахов (ХҮІІІ-ХІХғғ және 1916жж.) А., 1999.
8.3.2.История Советского Конституции в декретах и постановлениях Советского
правительства (1917-1936гг.) М., 1936.
8.3.3.Қазақ әдет-ғұрып құқығының материалдары.А.,1996.
8.3.4.Материалы по истории казахских ханств. А., 1969.
8.3.5.Материалы по истории Казахской ханств (1785-1828)7 М.,1940.
8.3.6. Материалы по истории политического строя Казахстана.,А.1960.
8.3.7.Неизвестные страницы истории Семипалатинского Прииртышья (20-
30гг.ХХв.). Семипалатинск. 2002.
8.3.8.Новейшая история Казахстана (сборник документов). А.,1999.
8.3.9.Новые материалы по древней и средневековой истории Казахстана. А.,
1999.
8.3.10.Өмірзақов Ө.Ресейге қосылғаннан не ұттық? (зерттеулер, құжаттар).
А., 1999.
8.3.11.Образование Казахской АССР. Сборник документов и материалов.
А.,1957.
8.3.12.ХҮІ-ХҮІІІғғ. Орыс-қазақ қатынастары.А., 1961.
8.3.13.ХҮІІІ-ХІХғғ. Орыс-қазақ қатынастары.А., 1964.
Пәндер
- Іс жүргізу
- Автоматтандыру, Техника
- Алғашқы әскери дайындық
- Астрономия
- Ауыл шаруашылығы
- Банк ісі
- Бизнесті бағалау
- Биология
- Бухгалтерлік іс
- Валеология
- Ветеринария
- География
- Геология, Геофизика, Геодезия
- Дін
- Ет, сүт, шарап өнімдері
- Жалпы тарих
- Жер кадастрі, Жылжымайтын мүлік
- Журналистика
- Информатика
- Кеден ісі
- Маркетинг
- Математика, Геометрия
- Медицина
- Мемлекеттік басқару
- Менеджмент
- Мұнай, Газ
- Мұрағат ісі
- Мәдениеттану
- ОБЖ (Основы безопасности жизнедеятельности)
- Педагогика
- Полиграфия
- Психология
- Салық
- Саясаттану
- Сақтандыру
- Сертификаттау, стандарттау
- Социология, Демография
- Спорт
- Статистика
- Тілтану, Филология
- Тарихи тұлғалар
- Тау-кен ісі
- Транспорт
- Туризм
- Физика
- Философия
- Халықаралық қатынастар
- Химия
- Экология, Қоршаған ортаны қорғау
- Экономика
- Экономикалық география
- Электротехника
- Қазақстан тарихы
- Қаржы
- Құрылыс
- Құқық, Криминалистика
- Әдебиет
- Өнер, музыка
- Өнеркәсіп, Өндіріс
Қазақ тілінде жазылған рефераттар, курстық жұмыстар, дипломдық жұмыстар бойынша біздің қор #1 болып табылады.
Ақпарат
Қосымша
Email: info@stud.kz