Файл қосу
Тарихи роман синтаксисі
050205 - «Филология» мамандығына арналған
«ХХ ғасырдағы қазақ романы»
ПӘНІНІҢ ОҚУ-ӘДІСТЕМЕЛІК КЕШЕНІ
ОҚЫТУШЫҒА АРНАЛҒАН ПӘННІҢ ЖҰМЫС БАҒДАРЛАМАСЫ
СЕМЕЙ
2012
Кіріспе
1 ҚҰРАСТЫРҒАН
Шәкәрім атындағы Семей мемлекеттік университетінің қазақ филологиясы
кафедрасының аға оқытушысы, филол.ғ.к. Секей Ж.
2 КЕЛІСІЛДІ
2.1 Қазақ филологиясы кафедрасының отырысында қаралып, талқыланды.
Хаттама №___ «___» ___________20__ ж.
Кафедра меңгерушісі _______________ Сейітова Ш. Б.
2.2 Гуманитарлық-заң факультетінің оқу-әдістемелік бюросында талқыланып,
бекітілді.
Хаттама №___ «___» ___________20__ ж.
Төрайым _________________ Григорьева Г.Б.
2.3 Гуманитарлық-заң факультетінің Ғылыми Кеңесінде бекітілді.
Хаттама №___ «___» ___________20__ ж.
Төраға _________________ Еспенбетов А.С.
3 БЕКІТІЛДІ
Университеттің оқу-әдістемелік бюросында бекітілді.
Хаттама №___ «___» ___________20__ж.
Оқу жұмысы жөніндегі проректор _________________ Рскелдиев Б.А.
4 «____» __________ 20__ж. шыққан ПОӘК-нің
№ 1 БАСЫЛЫМЫ
Мазмұны
1 Қолданыс аясы
2 Нормативтік сілтемелер
3 Жалпы ережелер
4 Оқытушыға арналған жұмыс бағдарламасының мазмұны
5 Студенттің өздік жұмысының тақырыптары
6 Пәннің оқу-әдістемелік картасы
7 Оқу-әдістемелік әдебиеттермен қамтамасыз етілу картасы
8 Әдебиеттер
1 ҚОЛДАНЫС АЯСЫ
«ХХ ғасырдағы қазақ романы» пәнінің оқу-әдістемелік кешенінің құрамына
кіретін оқытушыға арналған пәннің жұмыс бағдарламасы 050205 - «Филология»
мамандығының студенттеріне арналған.
2 НОРМАТИВТІК СІЛТЕМЕЛЕР
Осы «ХХ ғасырдағы қазақ романы» пәнінің оқытушыға арналған жұмыс
бағдарламасы берілген пән бойынша оқу үрдісін ұйымдастырудың тәртібін
төмендегі нормативтік құжаттар негізінде жүзеге асырады:
- 050205 - «Филология» мамандығының ____________бекітілген элективті
пәндер каталогы;
- СТУ 042-РГКП-СГУ-8-2007 Пәндердің оқу-әдістемелік кешендерін әзірлеуге
және ресімдеуге қойылатын жалпы талаптар университет стандарты;
- ДП 042-08.10.12-2007 «Пәннің оқу-әдістемелік кешенінің мазмұны мен
құрылымы» құжаттық іс-жосығы.
3 ЖАЛПЫ ЕРЕЖЕЛЕР
3.1 Пәннің қысқаша мазмұны
Филология мамандығын қазақ бөлімін бакалавр дәрежесінде бітірушілер
үшін «ХХ ғасырдағы қазақ романы» деген элективті пән жүргізіледі.
Тәуелсіздікке саяси еркіндікке ие болған жылдарда, әсіресе ХХІ ғасырдың
басында қазақ тарихи романдарының поэтикасы ғылымы кең тынысты
зерттеулермен толықты. Тәуелсіздік, ұлттық сана-сезім, ұлттық рух тіл мен
діл ұлттық руханияттың маңызды факторлары болып табылады. Осы пән қазақ
тарихи романдарының поэтикасы ғылымының тарихын саралай отырып,
шығармаларының рухани қуатын зерделеуге бағытталады.Әдебиет әлеміндегі
сапалық өзгерістерді ұлттық рухы асқақ жаңалықты құбылыстарды, талғам мен
таным таразысына безбендеп, ғылыми айналымға қосу міндеті жүктеліп отыр.
Көркемдік қуаты ерен, парасат пайымы, ой-толғамы терең ерекше шығармалардың
генезисі, стилистикасы, поэтикасы, сөзөнерпазының көркем-пәлсапалық
дүниетанымы, жанрлық-тақырыптық, тілдік-стильдік, ғылыми-танымдық
ерекшеліктері адам, қоғам, табиғат қарым-қатынастары жаңаша талдануға
тиіс.
3.2 Осы курстың мақсаты:
Студенттердің алдында тұрған күрделі пән, ол – қазақ тарихи
романдарының поэтикасы. Өйткені, әлемге танымал күрделі туындылар – ол
тарихи-эпикалық романдар. Ол неге әлемге танымал, қандай қасиеттеріне ел
тәнті болды, сол шеберлік биігіне қалай жетті, соны әдебиеттің ежелгі
дәстүрлері, әлемдік әдебиеттің озық дәстүрлерімен байланыстыра отырып,
студенттердің білімін байыту, қазақ тарихи романын поэтикалық ірі
табыстарын меңгерту негізгі мақсаты. дәуір үні, азаматтық ұстаным,
ұлттық ақыл – ой, ақындық даралығы мен суреткерлік тұлғасын студенттерге
таныстыру.
3.3 Курстың негізгі міндеттері:
«ХХ ғасырдағы қазақ романы» пәні университеттер мен педагогикалық
жоғары оқу орындарында әдетте ІY курстарда, сырттай оқытатын бөлімдерде
бесінші курстарда оқытылады. Мұның әдістемелік жағынан пайдасы зор.
Теориялық білімдері толысқан, мәтін мен жұмыс істеуге дағдыланған
студенттерді қазақ тарихи романдарының поэтикасын сезініп-білуге, талдауға
қиналмай еркін бойлаттыру. Қазақ тарихи романының поэтикасына қанықтыру
арқылы студенттерді ұлттық әдебиеттің жеткен жетістіктерімен әлем тарихи
романдарынан жетістіктерін үйлестіре талдай отырып, көркемдік шеберліктің
мүмкіндігін ұғындыру қажет.
Студенттерге қазақ тарихи романының бәрін оқып меңгерумен бірге оның
керекті тұстарын жаттап, көнерген сөздердің мәнін жете түсініп, сөздік
қорына енгізу, образдың ішіне бойлап, авторлардың айтпақ ойларының мән-
мағынасын түсіну, талдата білуге дағдыландыру;
3.4 Курстың соңында студент мыналарды білуі керек:
- тарихи романдардың көркемдік ерекшеліктерін айқындата білу;
- әр кейіпкерге мінездеме беру;
- әр образ арқылы ой айтуға кәнігілендіру;
- типтік образдардың сипатын танытатын кілтін таптыру;
- шығарманың көркемдік компоненттерін ажыратқызу;
- тақырып, мазмұн, идея деген ұғымдарды саралаттыру;
- тарихи романдардағы халықтық, ұлттық сипаттарды таныту;
- практикалық сабақтарда өз беттерінше жұмыс жасатып, көркем
шығарманың эстетикалық принциптерін танытып, талдауға үйрету;
- тарихи романдардағы кейіпкерлердің қажырлы істері, батырлық, ерлік
дәстүрлері арқылы студенттерді отан сүйгіштікке, патротизмге баулу.
3.5 Курстың пререквизиттері:
- Әдебиеттануға кіріспе;
- Халық ауыз әдебиеті;
- Ежелгі дәуір әдебиеті
- Әлем әдебиетінің тарихы
3.6 Курстың постреквизиті:
- Әдебиет теориясы;
- Қазақ әдебиетінің сынының тарихы
Кесте 1 – Оқу жұмыс жоспарынан көшірме
|Курс |Сем-естр |Кредит |
|1 |2 |3 |
|Дәріс сабақтары |
|1. «Қазақ тарихи романының |1 |1, 2, 3, 4, 5, 11 |
|поэтикасы» пәні. Қазір роман | | |
|жанры алып емендей бұтағы кең | | |
|жайылып, құшақ жетпес алыпқа | | |
|айналды. Атауы көбейіп, түрі | | |
|байып, салаланып, шалқар мазмұн | | |
|мен тұңғиықтана, тереңдей түсті.| | |
|Соның бастылары: рыцарлық роман,| | |
|ашық роман, жабық роман, | | |
|әлеуметтік-тұрмыстық роман, | | |
|саяси роман, философиялық роман,| | |
|моральдық роман, психологиялық | | |
|роман, әлеуметтік-философиялық | | |
|роман, эпистолярлық роман, | | |
|отбасылық роман | | |
|2. Қазақ тарихи романының |3 |1, 5, 10, 11, 13 |
|жанрлық типологиясы. Қазақ | | |
|тарихи романын қаламгердің | | |
|бейнелеп отырған дәуірді | | |
|суреттеу тәсілі, өмірлік | | |
|материалдардың орналасу | | |
|заңдылығы, образдарды | | |
|типтендіру, характерді ашу | | |
|мүмкіндігі, құрылыс-бітімі, жеке| | |
|адам мен қоғам арақатынасын | | |
|көркемдікпен қиюластырып | | |
|зерделеудегі қол жеткен | | |
|жетістіктерін жинақтай келіп | | |
|типтендірсек оларды: мемуарлық,| | |
|тарихи көркем, | | |
|тарихи-революциялық, | | |
|тарихи-публицистикалық, | | |
|тарихи-философиялық, | | |
|тарихи-өмірбаяндық, | | |
|тарихи-хроникалық, | | |
|тарихи-психо-философиялық роман | | |
|деп тұжырымдауға болатын | | |
|тәрізді. Өйткені, «тұрмыстық», | | |
|«отбасылық», «танымдық», «көркем| | |
|шежіре», «патриоттық», | | |
|«панорамалық», «моральдық», | | |
|«ашық», «жабық» т.т. үстемеленіп| | |
|пайдаланып жүрген эпитеттер оның| | |
|жанрын айқындаудан гөрі, | | |
|суреттеу құралдарының қатысына | | |
|қарай сапалық белгілерді | | |
|танытуды, оқырман назарын қандай| | |
|нәрсеге көбірек аударуын | | |
|көздейтін тәрізді. | | |
|3. Тарихи роман стилі. |3 |1, 5, 8, 9, 12 |
|А.В.Чичерин стиль деген ұғым | | |
|поэтикалық шығармадағы сөз бен | | |
|образ, образ бен композиция, | | |
|композиция мен идея бірлігі | | |
|екендігіне ден қойған. Осы | | |
|айтқандарда сүйенсек, стильді | | |
|образдан, жанрдан, композициядан| | |
|іздеген жөн сияқты. | | |
|Е.С.Сидоровтың ғылыми тұжырымы | | |
|жоғарыда сөз еткен еңбектердің | | |
|қай-қайсысынан да терең жатқан | | |
|тәрізді. | | |
|4. Тарихи роман және әдет-ғұрып,|3 |1, 5, 10, 11, 13 |
|салт-сана. Есенберлиннің «Алтын | | |
|Орда», «Көшпенділер», | | |
|Ә.Әлімжановтың «Ұстаздың | | |
|оралуы», «Жаушы», С.Сматаевтың | | |
|«Елім-ай», Ә.Кекілбаевтың | | |
|«Үркер», «Елең-алаң», | | |
|Ә.Нұрпейісовтің «Қан мен тер», | | |
|М.Мағауиннің «Аласапыран» | | |
|дүниеге келер кезінде қазақ тіл | | |
|білімі, әдебиеттану, әдебиет | | |
|тарихына өріс ашып, бұрынғы | | |
|бимәлім әлемге барлау | | |
|басталған-ды. Орхон-Енисей, | | |
|Талас ескерткіштері оқылып, | | |
|Махмұт «Түркі тілінің сөздігі», | | |
|«Моңғалдың құпия шежіресі», | | |
|Рашит-ат-диннің «Жылнамалар | | |
|жинағы», З.Бабырдың | | |
|«Бабырнамасы», Дулат Мұхаммед | | |
|Хайдардың «Тарих-и Рашиди», | | |
|Әбілғазының «Түрік шежіресі», | | |
|Ұлықбектің «Сұлтандар шежіресі»,| | |
|Қадырғали би Қасым-ұлының | | |
|«Жылнамалар жинағы, Шәкәрімнің | | |
|«Түрік, қырғыз-қазақ һәм хандар | | |
|шежіресі» т.б. басылыпы шығып, | | |
|ел игілігіне айнала бастаған. | | |
|5. Тарихи роман және тілді |2 |1, 2, 3, 4, 5, 11 |
|қолдану ерекшелігі. Жалпы өткен | | |
|дәуірлердің белгілі тарихи | | |
|тұлғалары туралы шығарма | | |
|жазғанда олардың өміріне қатысты| | |
|қызықты айғақтар, сол тарихи | | |
|адамдар жөнінде ел аузында | | |
|қалған әңгімелер мен аңыздар, | | |
|документтер жазушыға характер | | |
|сомдауда, замана сырын ұқтыруды | | |
|өлшеусіз пайдасын тигізерлері | | |
|сөзсіз. С.Мұқановтың «Ботагөз», | | |
|М.Мағауиннің «Аласапыран», | | |
|Х.Есенжанов «Ақ Жайық», | | |
|Ә.Нұрпейісов «Қан мен тер», | | |
|Ә.Кекілбаевтың «Аңыздың ақыры», | | |
|«Елең-алаң», «Үркерін» жазу | | |
|барысында бұйрық, рапорий, | | |
|шағым, хабарлама, рхаттар, | | |
|күнделік тәрізді документтерді | | |
|т.б. | | |
|6. Тарихи романның сөздік қоры. |2 |1, 5, 10, 11, 13 |
|Тарихи романдар халық тарихының | | |
|терең қабаттарына барлау жасап, | | |
|өткеннің рухын тірілтетіндіктен,| | |
|тілдік қорымыздағы ғасырлар | | |
|көшінде жиналып, қордаланған | | |
|мақал-мәтел, афаризимдерсіз кең | | |
|тыныс алуы неғайбыл. Мақал – | | |
|пікір сіріндісі, мәтел ойды | | |
|астарлап жеткізудің өткір де | | |
|ұтымды құралы. Қаламгер неғұрлым| | |
|мақал-мәтелдерді көп біліп, | | |
|шығармасын соның нәрімен | | |
|құнарландырып отырса, өмірді | | |
|терең зерттеп, халық тілінің | | |
|байлығын меңгергендігі. | | |
|Мақал-мәтелдер тарихи романдарда| | |
|екі түрлі тәсілмен беріледі. | | |
|Жазушы баяндауында және | | |
|кейіпкерлер тілінде ұшырасады. | | |
|7. Тарихи романдағы география, |2 |1, 5, 8, 9, 12 |
|жаралыстану принциптерінің | | |
|ескерілуі. Жалпы өткен | | |
|дәуірлердің белгілі тарихи | | |
|тұлғалары туралы шығарма | | |
|жазғанда олардың өміріне қатысты| | |
|қызықты айғақтар, сол тарихи | | |
|адамдар жөнінде ел аузында | | |
|қалған әңгімелер мен аңыздар, | | |
|документтер жазушыға характер | | |
|сомдауда, замана сырын ұқтыруды | | |
|өлшеусіз пайдасын тигізерлері | | |
|сөзсіз. С.Мұқановтың «Ботагөз», | | |
|М.Мағауиннің «Аласапыран», | | |
|Х.Есенжанов «Ақ Жайық», | | |
|Ә.Нұрпейісов «Қан мен тер», | | |
|Ә.Кекілбаевтың «Аңыздың ақыры», | | |
|«Елең-алаң», «Үркерін» жазу | | |
|барысында бұйрық, рапорий, | | |
|шағым, хабарлама, рхаттар, | | |
|күнделік тәрізді документтерді | | |
|т.б. осы мақсатқа ұтымды | | |
|пайдаланған. Тарихи романдар қай| | |
|заман оқиғасын сипаттаса сол | | |
|ғасырдағы сөйлеу стилін, сөз | | |
|қолданысын берік сақтағаны жөн. | | |
|Сөздік қорындағы сөздерді де | | |
|ұтымды пайдаланбас, оқиғалардың,| | |
|кейіпкерлердің реалдылығына | | |
|нұқсан келтірмек. | | |
|8. Тарихи роман және интерьер. |2 |1, 5, 10, 11, 13 |
|Демек, архаистік сөздер мен сөз | | |
|тіркестері шығарманың | | |
|тарихилығын арттыруда шешуші | | |
|роль атқаратынын мойындасақ, | | |
|интерьері үйлеспеген шығарма | | |
|тұзсыз аспен пара –пар. | | |
|Интерьерсіз сахнада актер – | | |
|жалаңаш, сөз-кенеусіз, суреттеп | | |
|отырған заман – бұлыңғыр, | | |
|ой-қанатсыз, сезім – керең. | | |
|Интерьерге сергек қарайтын | | |
|жазушылардың бірі-Сәбит Мұқанов.| | |
|Ол кейіпкерінің киген киімі, | | |
|мінген аты, тұтынатын затын со | | |
|қалпында айқын сипаттай оытрып, | | |
|адамның мінез-құлық, киген киімі| | |
|заманына қаншалықты үйлесетінін,| | |
|заманы қандайлығын сезінуге | | |
|мүмкіндік жасайды. | | |
|9. Тарихи романдағы лирикалық, |2 |1, 2, 3, 4, 5, 11 |
|батальдық картиналар. Тарихи | | |
|романдардағы лирикалық | | |
|картиналардың бояуы табиғаттың | | |
|өзіндей ажарлы да лауан мінезді,| | |
|алуан сырлы. Олар | | |
|кейіпкерлерінің жан байлығын, | | |
|отбасы мен Отанына деген шексіз| | |
|махаббатын, туған жерге | | |
|перзенттік құштарлығын, өзін | | |
|қоршаған әлемге гуманистік | | |
|пиғыл-пейілін шамалатады. Лиризм| | |
|шығармаға күннің жарығы мен | | |
|жылуын құйып, гүлдің иісін | | |
|сіңіреді, желдің аптабымен | | |
|аймалап, жұлдыз жарқылымен | | |
|жүрегіңді қытықтап, жапырақ, су | | |
|сыбдырымен сыйқырлы сырдың сазын| | |
|шертеді. | | |
|10. Тарихи романдағы портрет |2 | |
|жасау шеберлігі. Қазақ тарихи | | |
|романдарындағы жүйелі, жігерлі | | |
|ізденіс кейіпкерлердің көркем | | |
|портреттерін жасау | | |
|тәжірибелерінен аңғарылады. | | |
|Портрет немесе живописьтік | | |
|портрет-күрмеуі мол түйінді | | |
|мәселе. Әр адамның жан сапасы, | | |
|өрісі, бірінші-заманына, | | |
|екінші-туып-өскен әлеуметтік | | |
|ортасына, үшінші-нәсіліне | | |
|қатысты. Кейіпкерлердің типтік | | |
|портретін жасауда осы | | |
|принсиптерге сүйенеді. | | |
|11. Тарихи роман және көркем |2 | |
|деталь. Типтік характерді типтік| | |
|жағдайда бейнелеуге детальдардың| | |
|мүмкіндігі шексіз. Детальдар | | |
|шындықтан тамыр тартуымен | | |
|қуатты. Ол-көркем шығарманың | | |
|«микроэлементі». Адамды, | | |
|қоғамды, болмысты зерттеудің ең | | |
|тиімді тәсілдерінің бірі. | | |
|Детальдар ішкі мазмұнға бай. | | |
|Мағынасы күрделі, айтар ойын | | |
|жалаңаш күйінде түгелдей ұсына | | |
|бермейді. Онан бір бөлігі су | | |
|бетінде де, қалағаны телегейдің | | |
|астында жасырынулы жататын | | |
|Айсберг тәрізді,сондықтан оған | | |
|артылар жүк салмақты. Детальдың | | |
|қызметін Гоголь, Диккенс, | | |
|Достаевский, Л.Толстой, | | |
|Горькийлер тиімді пайдаланған. | | |
|12. Тарихи роман және диолог. |2 | |
|Диалог – харатер жасаудың, адам | | |
|қоғамын жете түсініп, біліп, | | |
|танудың көркемдік құралы. Ол | | |
|жағдайға бірден бойлап, кейіпкер| | |
|жан-дүниесіне әр қырынан | | |
|үңілдіреді. Қазақ тарихи | | |
|романдарындағы диологтар өткір, | | |
|жанды, тапқыр, нақылдарға толы, | | |
|эстетикалық нысанасы айқын, | | |
|сезім мен ойға бай. Әлеуметтік | | |
|бояуы қалың да шұғылалы, | | |
|дифференциалды. Психологиялық | | |
|талдаудың ұтымды | | |
|компаненттеріне, айналатын | | |
|тұстардыда жиі. | | |
|13. Тарихи роман және монолог. |2 | |
|Псхоанализ-көркем әдебиеттің | | |
|зерттеу әдістемесі. Адам жанын | | |
|иірімдері, тылсым тұңғыйығы, | | |
|нәзік тебіреністері, томаға | | |
|тұйық сырлары адамның ішкі | | |
|әлеміне бүгулі, бүркеулі жатады.| | |
|Сол басқаның көзінен | | |
|қалтарыстағы сана мен сезім | | |
|ағысын тек қуатты қалам иесі | | |
|ғана көрмек, кестелемек. | | |
|14. Тарихи роман синтаксисі. |2 | |
|Тарихи роман материалын игеру | | |
|барысында жазу техникасы да | | |
|жетіле, күрделене түседі. | | |
|Оқиғаны тақ-тұқ жай сөйлемдермен| | |
|беріп, көкейіндегі қордалы ойды | | |
|шолақ қайырып, мақал-мәтелдер | | |
|стилінен аспай, көсілуге тарлық | | |
|ететіндей үрдіс келе-келе іштей | | |
|байып, түлей бастады. Атадан | | |
|қалған асыл сөз өнерлі қолда | | |
|қалай қалыпты құйып, қаласа да | | |
|ырыққа жүріп, көз жауын алатын | | |
|әсем де берік, сырлы, көркем | | |
|ғимарат тұрғызуға мүмкіндігі | | |
|молдығын танытты | | |
|Семинар сабақтары |
|1. «Қазақ тарихи романының |1 |1, 2, 3, 4, 5, 11 |
|поэтикасы» пәні. Қазір роман | | |
|жанры алып емендей бұтағы кең | | |
|жайылып, құшақ жетпес алыпқа | | |
|айналды. Атауы көбейіп, түрі | | |
|байып, салаланып, шалқар мазмұн | | |
|мен тұңғиықтана, тереңдей түсті.| | |
|Соның бастылары: рыцарлық роман,| | |
|ашық роман, жабық роман, | | |
|әлеуметтік-тұрмыстық роман, | | |
|саяси роман, философиялық роман,| | |
|моральдық роман, психологиялық | | |
|роман, әлеуметтік-философиялық | | |
|роман, эпистолярлық роман, | | |
|отбасылық роман | | |
|2. Қазақ тарихи романының |1 |1, 5, 8, 9, 12 |
|жанрлық типологиясы. Қазақ | | |
|тарихи романын қаламгердің | | |
|бейнелеп отырған дәуірді | | |
|суреттеу тәсілі, өмірлік | | |
|материалдардың орналасу | | |
|заңдылығы, образдарды | | |
|типтендіру, характерді ашу | | |
|мүмкіндігі, құрылыс-бітімі, жеке| | |
|адам мен қоғам арақатынасын | | |
|көркемдікпен қиюластырып | | |
|зерделеудегі қол жеткен | | |
|жетістіктерін жинақтай келіп | | |
|типтендірсек оларды: мемуарлық,| | |
|тарихи көркем, | | |
|тарихи-революциялық, | | |
|тарихи-публицистикалық, | | |
|тарихи-философиялық, | | |
|тарихи-өмірбаяндық, | | |
|тарихи-хроникалық, | | |
|тарихи-психо-философиялық роман | | |
|деп тұжырымдауға болатын | | |
|тәрізді. Өйткені, «тұрмыстық», | | |
|«отбасылық», «танымдық», «көркем| | |
|шежіре», «патриоттық», | | |
|«панорамалық», «моральдық», | | |
|«ашық», «жабық» т.т. үстемеленіп| | |
|пайдаланып жүрген эпитеттер оның| | |
|жанрын айқындаудан гөрі, | | |
|суреттеу құралдарының қатысына | | |
|қарай сапалық белгілерді | | |
|танытуды, оқырман назарын қандай| | |
|нәрсеге көбірек аударуын | | |
|көздейтін тәрізді. | | |
|3. Тарихи роман стилі. |1 |1, 5, 10, 11, 13 |
|А.В.Чичерин стиль деген ұғым | | |
|поэтикалық шығармадағы сөз бен | | |
|образ, образ бен композиция, | | |
|композиция мен идея бірлігі | | |
|екендігіне ден қойған. Осы | | |
|айтқандарда сүйенсек, стильді | | |
|образдан, жанрдан, композициядан| | |
|іздеген жөн сияқты. | | |
|Е.С.Сидоровтың ғылыми тұжырымы | | |
|жоғарыда сөз еткен еңбектердің | | |
|қай-қайсысынан да терең жатқан | | |
|тәрізді. | | |
|4. Тарихи роман және әдет-ғұрып,|2 |1, 2, 3, 4, 5, 11 |
|салт-сана. Есенберлиннің «Алтын | | |
|Орда», «Көшпенділер», | | |
|Ә.Әлімжановтың «Ұстаздың | | |
|оралуы», «Жаушы», С.Сматаевтың | | |
|«Елім-ай», Ә.Кекілбаевтың | | |
|«Үркер», «Елең-алаң», | | |
|Ә.Нұрпейісовтің «Қан мен тер», | | |
|М.Мағауиннің «Аласапыран» | | |
|дүниеге келер кезінде қазақ тіл | | |
|білімі, әдебиеттану, әдебиет | | |
|тарихына өріс ашып, бұрынғы | | |
|бимәлім әлемге барлау | | |
|басталған-ды. Орхон-Енисей, | | |
|Талас ескерткіштері оқылып, | | |
|Махмұт «Түркі тілінің сөздігі», | | |
|«Моңғалдың құпия шежіресі», | | |
|Рашит-ат-диннің «Жылнамалар | | |
|жинағы», З.Бабырдың | | |
|«Бабырнамасы», Дулат Мұхаммед | | |
|Хайдардың «Тарих-и Рашиди», | | |
|Әбілғазының «Түрік шежіресі», | | |
|Ұлықбектің «Сұлтандар шежіресі»,| | |
|Қадырғали би Қасым-ұлының | | |
|«Жылнамалар жинағы, Шәкәрімнің | | |
|«Түрік, қырғыз-қазақ һәм хандар | | |
|шежіресі» т.б. басылыпы шығып, | | |
|ел игілігіне айнала бастаған. | | |
|5. Тарихи роман және тілді |1 |1, 5, 8, 9, 12 |
|қолдану ерекшелігі. Жалпы өткен | | |
|дәуірлердің белгілі тарихи | | |
|тұлғалары туралы шығарма | | |
|жазғанда олардың өміріне қатысты| | |
|қызықты айғақтар, сол тарихи | | |
|адамдар жөнінде ел аузында | | |
|қалған әңгімелер мен аңыздар, | | |
|документтер жазушыға характер | | |
|сомдауда, замана сырын ұқтыруды | | |
|өлшеусіз пайдасын тигізерлері | | |
|сөзсіз. С.Мұқановтың «Ботагөз», | | |
|М.Мағауиннің «Аласапыран», | | |
|Х.Есенжанов «Ақ Жайық», | | |
|Ә.Нұрпейісов «Қан мен тер», | | |
|Ә.Кекілбаевтың «Аңыздың ақыры», | | |
|«Елең-алаң», «Үркерін» жазу | | |
|барысында бұйрық, рапорий, | | |
|шағым, хабарлама, рхаттар, | | |
|күнделік тәрізді документтерді | | |
|т.б. | | |
|6. Тарихи романның сөздік қоры. |1 |1, 2, 3, 4, 5, 11 |
|Тарихи романдар халық тарихының | | |
|терең қабаттарына барлау жасап, | | |
|өткеннің рухын тірілтетіндіктен,| | |
|тілдік қорымыздағы ғасырлар | | |
|көшінде жиналып, қордаланған | | |
|мақал-мәтел, афаризимдерсіз кең | | |
|тыныс алуы неғайбыл. Мақал – | | |
|пікір сіріндісі, мәтел ойды | | |
|астарлап жеткізудің өткір де | | |
|ұтымды құралы. Қаламгер неғұрлым| | |
|мақал-мәтелдерді көп біліп, | | |
|шығармасын соның нәрімен | | |
|құнарландырып отырса, өмірді | | |
|терең зерттеп, халық тілінің | | |
|байлығын меңгергендігі. | | |
|Мақал-мәтелдер тарихи романдарда| | |
|екі түрлі тәсілмен беріледі. | | |
|Жазушы баяндауында және | | |
|кейіпкерлер тілінде ұшырасады. | | |
|7. Тарихи романдағы география, |1 |1, 5, 10, 11, 13 |
|жаралыстану принциптерінің | | |
|ескерілуі. Жалпы өткен | | |
|дәуірлердің белгілі тарихи | | |
|тұлғалары туралы шығарма | | |
|жазғанда олардың өміріне қатысты| | |
|қызықты айғақтар, сол тарихи | | |
|адамдар жөнінде ел аузында | | |
|қалған әңгімелер мен аңыздар, | | |
|документтер жазушыға характер | | |
|сомдауда, замана сырын ұқтыруды | | |
|өлшеусіз пайдасын тигізерлері | | |
|сөзсіз. С.Мұқановтың «Ботагөз», | | |
|М.Мағауиннің «Аласапыран», | | |
|Х.Есенжанов «Ақ Жайық», | | |
|Ә.Нұрпейісов «Қан мен тер», | | |
|Ә.Кекілбаевтың «Аңыздың ақыры», | | |
|«Елең-алаң», «Үркерін» жазу | | |
|барысында бұйрық, рапорий, | | |
|шағым, хабарлама, рхаттар, | | |
|күнделік тәрізді документтерді | | |
|т.б. осы мақсатқа ұтымды | | |
|пайдаланған. Тарихи романдар қай| | |
|заман оқиғасын сипаттаса сол | | |
|ғасырдағы сөйлеу стилін, сөз | | |
|қолданысын берік сақтағаны жөн. | | |
|Сөздік қорындағы сөздерді де | | |
|ұтымды пайдаланбас, оқиғалардың,| | |
|кейіпкерлердің реалдылығына | | |
|нұқсан келтірмек. | | |
|8. Тарихи роман және интерьер. |1 |1, 2, 3, 4, 5, 11 |
|Демек, архаистік сөздер мен сөз | | |
|тіркестері шығарманың | | |
|тарихилығын арттыруда шешуші | | |
|роль атқаратынын мойындасақ, | | |
|интерьері үйлеспеген шығарма | | |
|тұзсыз аспен пара –пар. | | |
|Интерьерсіз сахнада актер – | | |
|жалаңаш, сөз-кенеусіз, суреттеп | | |
|отырған заман – бұлыңғыр, | | |
|ой-қанатсыз, сезім – керең. | | |
|Интерьерге сергек қарайтын | | |
|жазушылардың бірі-Сәбит Мұқанов.| | |
|Ол кейіпкерінің киген киімі, | | |
|мінген аты, тұтынатын затын со | | |
|қалпында айқын сипаттай оытрып, | | |
|адамның мінез-құлық, киген киімі| | |
|заманына қаншалықты үйлесетінін,| | |
|заманы қандайлығын сезінуге | | |
|мүмкіндік жасайды. | | |
|9. Тарихи романдағы лирикалық, |1 |1, 5, 8, 9, 12 |
|батальдық картиналар. Тарихи | | |
|романдардағы лирикалық | | |
|картиналардың бояуы табиғаттың | | |
|өзіндей ажарлы да лауан мінезді,| | |
|алуан сырлы. Олар | | |
|кейіпкерлерінің жан байлығын, | | |
|отбасы мен Отанына деген шексіз| | |
|махаббатын, туған жерге | | |
|перзенттік құштарлығын, өзін | | |
|қоршаған әлемге гуманистік | | |
|пиғыл-пейілін шамалатады. Лиризм| | |
|шығармаға күннің жарығы мен | | |
|жылуын құйып, гүлдің иісін | | |
|сіңіреді, желдің аптабымен | | |
|аймалап, жұлдыз жарқылымен | | |
|жүрегіңді қытықтап, жапырақ, су | | |
|сыбдырымен сыйқырлы сырдың сазын| | |
|шертеді. | | |
|10. Тарихи романдағы портрет |1 |1, 8, 11, 12, 13 |
|жасау шеберлігі. Қазақ тарихи | | |
|романдарындағы жүйелі, жігерлі | | |
|ізденіс кейіпкерлердің көркем | | |
|портреттерін жасау | | |
|тәжірибелерінен аңғарылады. | | |
|Портрет немесе живописьтік | | |
|портрет-күрмеуі мол түйінді | | |
|мәселе. Әр адамның жан сапасы, | | |
|өрісі, бірінші-заманына, | | |
|екінші-туып-өскен әлеуметтік | | |
|ортасына, үшінші-нәсіліне | | |
|қатысты. Кейіпкерлердің типтік | | |
|портретін жасауда осы | | |
|принсиптерге сүйенеді. | | |
|11. Тарихи роман және көркем |1 |1, 2, 3, 4, 5, 11 |
|деталь. Типтік характерді типтік| | |
|жағдайда бейнелеуге детальдардың| | |
|мүмкіндігі шексіз. Детальдар | | |
|шындықтан тамыр тартуымен | | |
|қуатты. Ол-көркем шығарманың | | |
|«микроэлементі». Адамды, | | |
|қоғамды, болмысты зерттеудің ең | | |
|тиімді тәсілдерінің бірі. | | |
|Детальдар ішкі мазмұнға бай. | | |
|Мағынасы күрделі, айтар ойын | | |
|жалаңаш күйінде түгелдей ұсына | | |
|бермейді. Онан бір бөлігі су | | |
|бетінде де, қалағаны телегейдің | | |
|астында жасырынулы жататын | | |
|Айсберг тәрізді,сондықтан оған | | |
|артылар жүк салмақты. Детальдың | | |
|қызметін Гоголь, Диккенс, | | |
|Достаевский, Л.Толстой, | | |
|Горькийлер тиімді пайдаланған. | | |
|12. Тарихи роман және диолог. |1 |1, 5, 8, 9, 12 |
|Диалог – харатер жасаудың, адам | | |
|қоғамын жете түсініп, біліп, | | |
|танудың көркемдік құралы. Ол | | |
|жағдайға бірден бойлап, кейіпкер| | |
|жан-дүниесіне әр қырынан | | |
|үңілдіреді. Қазақ тарихи | | |
|романдарындағы диологтар өткір, | | |
|жанды, тапқыр, нақылдарға толы, | | |
|эстетикалық нысанасы айқын, | | |
|сезім мен ойға бай. Әлеуметтік | | |
|бояуы қалың да шұғылалы, | | |
|дифференциалды. Психологиялық | | |
|талдаудың ұтымды | | |
|компаненттеріне, айналатын | | |
|тұстардыда жиі. | | |
|13. Тарихи роман және монолог. |1 |1, 2, 3, 4, 5, 11 |
|Псхоанализ-көркем әдебиеттің | | |
|зерттеу әдістемесі. Адам жанын | | |
|иірімдері, тылсым тұңғыйығы, | | |
|нәзік тебіреністері, томаға | | |
|тұйық сырлары адамның ішкі | | |
|әлеміне бүгулі, бүркеулі жатады.| | |
|Сол басқаның көзінен | | |
|қалтарыстағы сана мен сезім | | |
|ағысын тек қуатты қалам иесі | | |
|ғана көрмек, кестелемек. | | |
|14. Тарихи роман синтаксисі. |1 |1, 5, 8, 9, 12 |
|Тарихи роман материалын игеру | | |
|барысында жазу техникасы да | | |
|жетіле, күрделене түседі. | | |
|Оқиғаны тақ-тұқ жай сөйлемдермен| | |
|беріп, көкейіндегі қордалы ойды | | |
|шолақ қайырып, мақал-мәтелдер | | |
|стилінен аспай, көсілуге тарлық | | |
|ететіндей үрдіс келе-келе іштей | | |
|байып, түлей бастады. Атадан | | |
|қалған асыл сөз өнерлі қолда | | |
|қалай қалыпты құйып, қаласа да | | |
|ырыққа жүріп, көз жауын алатын | | |
|әсем де берік, сырлы, көркем | | |
|ғимарат тұрғызуға мүмкіндігі | | |
|молдығын танытты | | |
5 СТУДЕНТТЕРДІҢ ӨЗДІК ЖҰМЫСТАРЫНЫҢ ТАҚЫРЫПТАРЫ
5.1 Романның көркем әдебиетте алатын орны, қоғамдық - әлеуметтік
сипаты.
5.2 Роман типологиясы.
5.3 Романның пластикалық қуаты.
5.4 Тарихи роман стилі.
5.5 Кейіпкер тілін тарихи принципке сәйкес берудің ішкі заңдылықтары.
5.6 Қазақ тарихи романының тууы, дамуы.
5.7 Тарихи романдарда салт-сананың көрінісі.
5.8 Тарихи романның тілі.
5.9 Тарихи романда биологиялық танымның көркемдік болмысы.
5.10 Интерьердің әлеуметтік сипаты.
5.11 Лирикалық картиналардың тарихи романдардағы орны
5.12 Батальдық картиналардың көркемдік-философиялық сипаты.
5.13 Тарихи романдардағы портрет жасау шеберлігі
5.14 Тарихи роман және диалог пен полилог
5.15 «Қан мен тер» романындағы монолог формалары.
5.16 Тарихи роман синтаксисі
6 ПӘННІҢ ОҚУ-ӘДІСТЕМЕЛІК КАРТАСЫ
Кесте 3 - Пәннің оқу-әдістемелік картасы
|Дәріс сабағының |Семинар |Көрнекі |Өз бетімен |Бақылау |
|тақырыбы |сабағының |құралдар, |дайындалу |түрі |
| |тақырыбы |плакаттар, |сұрақтары | |
| | |лаборатория-лық | | |
| | |стендтер | | |
|1 |2 |4 |5 |6 |
|1. «Қазақ тарихи|1. «Қазақ |Дыбыстаспалар |Дебат сабағы |Өлең |
|романының |тарихи |портреттер, |және өлең |жаттау |
|поэтикасы» пәні |романының |кітап көрмесі, |жаттау, әдеби-| |
| |поэтикасы» |карточкалар |тарихи, | |
| |пәні | |әдеби-көркемді| |
| | | |к сараптамалар| |
| | | |жазу. | |
|2. Қазақ тарихи |2. Қазақ |Суреттер, |Дебат сабағы |Мәтіңдерді|
|романының |тарихи |бейнетаспалар, |және өлең |мәнерлеп |
|жанрлық |романының |перфокарталар, |жаттау, әдеби |мазмұндау |
|типологиясы |жанрлық |альбомдар, |– теориялық | |
| |типологиясы |портреттер |талдаулар | |
| | | |жазу. | |
|3. Тарихи роман |3. Тарихи |Бейнетаспалар, |Интерактивтік |Кейіпкер-л|
|стилі |роман стилі |кадаскоп, |сұхбат сабағы |ерге әдеби|
| | |портреттер, |және өлең |мінездеме |
| | |суреттер, |жаттау, |беру. |
| | |карточкалар |әдеби-көркемді| |
| | | |к талдаулар | |
| | | |жазу. | |
|4. Тарихи роман |4. Тарихи |Баспасөз |Интерактивтік |Әдеби |
|және әдет-ғұрып,|роман және |материалдары, |сұхбат сабағы |теориялық |
|салт-сана |әдет-ғұрып, |таблицалар, |және |талдау |
| |салт-сана |суреттер, |мәтіндерді | |
| | |дыбыстаспалар |мазмұндау, | |
| | | |әдеби- | |
| | | |көркемдік | |
| | | |талдаулар | |
| | | |жазу. | |
|5. Тарихи роман |5. Тарихи |Фотоматериал-дар|Конференция |Ғылыми |
|және тілді |роман және |, портреттер, |сабағы және |талдау |
|қолдану |тілді қолдану |кітап көрмесі, |әдеби-көркемді|мақала |
|ерекшелігі |ерекшелігі |таблицалар, |к, әдеби- |жазу |
| | |суреттер, |тарихи | |
| | |карточкалар |сараптамалар, | |
| | | |рефераттар | |
| | | |жазу. | |
|6. Тарихи |6. Тарихи |Портреттер, |Понарамалық |Шығармалар|
|романның сөздік |романның |кітап көрмесі, |сабақ және |ына |
|қоры |сөздік қоры |суреттер, бейне,|әдеби талдау |реферат |
| | |дыбыстаспалар, |мақалалар мен |жазу. |
| | |карточкалар |әдеби шолулар | |
| | | |жазу. | |
|7. Тарихи |7. Тарихи |Дыбыстаспаларпор|Проблемалық |Кейіпкер-л|
|романдағы |романдағы |треттер, кітап |сабақ және |ерге әдеби|
|география, |география, |көрмесі, |әдеби- |мінездеме |
|жаралыстану |жаралыстану |карточкалар |теориялық |беру. |
|принциптерінің |принциптерінің| |зерттеу | |
|ескерілуі |ескерілуі | |рефераттарын | |
| | | |жазу | |
|8. Тарихи роман |8. Тарихи |Суреттер, |Дебат сабағы |Мәтіңдерді|
|және интерьер |роман және |бейнетаспалар, |және өлең |мәнерлеп |
| |интерьер |перфокарталар, |жаттау, әдеби |мазмұндау |
| | |альбомдар, |– теориялық | |
| | |портреттер |талдаулар | |
| | | |жазу. | |
|9. Тарихи |9. Тарихи |Баспасөз |Дебат сабағы |Әдеби |
|романдағы |романдағы |материалдары, |және өлең |теориялық |
|лирикалық, |лирикалық, |таблицалар, |жаттау, әдеби-|талдау |
|батальдық |батальдық |суреттер, |тарихи, | |
|картиналар |картиналар |дыбыстаспалар |әдеби-көркемді| |
| | | |к сараптамалар| |
| | | |жазу. | |
|10. Тарихи |10. Тарихи |Дыбыстаспалар |Дебат сабағы |Өлең |
|романдағы |романдағы |портреттер, |және өлең |жаттау |
|портрет жасау |портрет жасау |кітап көрмесі, |жаттау, әдеби-| |
|шеберлігі |шеберлігі |карточкалар |тарихи, | |
| | | |әдеби-көркемді| |
| | | |к сараптамалар| |
| | | |жазу. | |
|11. Тарихи роман|11. Тарихи |Суреттер, |Дебат сабағы |Мәтіңдерді|
|және көркем |роман және |бейнетаспалар, |және өлең |мәнерлеп |
|деталь |көркем деталь |перфокарталар, |жаттау, әдеби |мазмұндау |
| | |альбомдар, |– теориялық | |
| | |портреттер |талдаулар | |
| | | |жазу. | |
|12. Тарихи роман|12. Тарихи |Бейнетаспалар, |Интерактивтік |Кейіпкер-л|
|және диолог |роман және |кадаскоп, |сұхбат сабағы |ерге әдеби|
| |диолог |портреттер, |және өлең |мінездеме |
| | |суреттер, |жаттау, |беру. |
| | |карточкалар |әдеби-көркемді| |
| | | |к талдаулар | |
| | | |жазу. | |
|13. Тарихи роман|13. Тарихи |Баспасөз |Интерактивтік |Әдеби |
|және монолог |роман және |материалдары, |сұхбат сабағы |теориялық |
| |монолог |таблицалар, |және |талдау |
| | |суреттер, |мәтіндерді | |
| | |дыбыстаспалар |мазмұндау, | |
| | | |әдеби- | |
| | | |көркемдік | |
| | | |талдаулар | |
| | | |жазу. | |
|14. Тарихи роман|14. Тарихи |Дыбыстаспалар |Дебат сабағы |Өлең |
|синтаксисі |роман |портреттер, |және өлең |жаттау |
| |синтаксисі |кітап көрмесі, |жаттау, әдеби-| |
| | |карточкалар |тарихи, | |
| | | |әдеби-көркемді| |
| | | |к сараптамалар| |
| | | |жазу. | |
7 ОҚУ-ӘДІСТЕМЕЛІК ӘДЕБИЕТТЕРМЕН ҚАМТАМАСЫЗ ЕТІЛУ КАРТАСЫ
Кесте 4 – Оқу-әдістемелік әдебиеттермен қамтамасыз етілу картасы
|Оқулықтардың, оқу |Саны |Студенттердің |Қамтамасыз ету |
|құралдарының атауы | |саны |пайызы |
|1 |2 |3 |4 |
|1. Тұрысбек, Р. Ақиқат |1 |5 |20% |
|айнасы: мақалалар, | | | |
|зерттеулер / Р. | | | |
|Тұрысбек.- Алматы: | | | |
|Таймас, 2008.- 222 б. | | | |
|2. Базарбаев, М. |4 |5 |80% |
|Таңдамалы. Т.2. Көректі| | | |
|ойдан - көркем сөз / М.| | | |
|Базарбаев.- Астана: | | | |
|Нұра-Астана, 2009.- 351| | | |
|б. | | | |
|3. Елеукенов, Ш. |2 |5 |40% |
|Көптомдық шығармалар | | | |
|жинағы. 5-т. Жаңа | | | |
|жолдан: Зерттеулер, | | | |
|сыни мақалалар / Ш. | | | |
|Елеукенов.- Алматы: | | | |
|Қазығұрт, 2010.- 365 б.| | | |
8 ӘДЕБИЕТТЕР
8.1 Негізгі әдебиеттер
8.1.1 Тұрысбек, Р. Ақиқат айнасы: мақалалар, зерттеулер / Р. Тұрысбек.-
Алматы: Таймас, 2008.- 222 б.
8.1.2 Базарбаев, М. Таңдамалы. Т.2. Көректі ойдан - көркем сөз / М.
Базарбаев.- Астана: Нұра-Астана, 2009.- 351 б.
8.1.3 Елеукенов, Ш. Мағжан: Өмірі мен шығармагерлігі / Ш. Елеукенов.-
Астана: Астана полиграфия, 2008.- 391 б.- (Уақыт және Қаламгер).
8.1.4 Елеукенов, Ш. Көптомдық шығармалар жинағы. 5-т. Жаңа жолдан:
Зерттеулер, сыни мақалалар / Ш. Елеукенов.- Алматы: Қазығұрт, 2010.- 365 б.
8.1.5 Әбдиманұлы, Ө. ХХ ғасырдағы қазақ әдебиетінің алғашқы кезеңі
(1900- 1940): оқу құралы / Ө. Әбдиманұлы.- Алматы: Қазақ ун-ті, 2010.- 156
б.
8.1.6 Қасқабасов, С. Елзерде: Әр жылғы зерттеулер / С. Қасқабасов.-
Алматы: Жібек жолы, 2008.- 501с.
8.1.7 Нұрғали, Р. Толғауы тоқсан қызыл тіл/ Р. Нұрғали.- Алматы: Үш
қиян, 2009.- 303б.
8.1.8 Сыдықов, Т. Қазақ тарихи романының поэтикасы: Типология. Стиль.
Ұлттық кейіпкер/ Т. Сыдықов.- Алматы: Арда, 2009.- 333б.
8.2 Қосымша әдебиеттер
8.2.1 Умарова, Г. Қазақ әдебиетің тарихы: оқулық / Г. Умарова, С.
Шарабасов.- 2-бас.- Астана: Фолиант, 2011.- 240 б.
8.2.2 Ақатай, С. Қазақтың фольклорлық ұлағаты: энциклопедиялық
анықтама / С. Ақатай; Адамкұлов Н., Жақышева З.- қайта басылған.- Алматы:
Рrint-Express, 2011.- 366 б.
8.2.3 Сарбалаұлы, Б. Бес мүшел. 2-ші т.: әдеби эссе, сын мақалалар /
Б. Сарбалаұлы.- Алматы: Ан Арыс, 2009.- 319 б.
8.2.4 Джуанышбеков, Н. Введение в литературоведение: учебник / Н.
Джуанышбеков.- Алматы: Заң әдебиеті, 2010.- 308 с.
8.2.5 Әдеби өмір шежіресі/ [Құраст.: Ә.Нарымбетов, Е.Жаппасұлы,
С.Қажи].- Алматы: Ан Арыс, 2009.- 671 б.
8.2.6 Мақпырұлы, С. Қазақ әдебиеті. І- бөл.: оқулық / С. Мақпырұлы, Т.
Сыдықов.- 2-бас.- Астана: Фолиант, 2011.- 291 б.
8.2.7 Ақатай, С. Тереңнен тартқан тамырлар: әдебі мақалалар / С.
Ақатай.- қайта басылған.- Алматы: Рrint-Express, 2011.- 415 б.
8.2.8 Қазіргі қазақ әдебиеті: оқулық / Б.Ердембеков, Ж.Аймұхамбет,
Р.Тұрысбек, ж.б.- Алматы: Дәуір, 2012.- 215 б.
8.2.9 Адамбаев, Б. Асыл қазына: [ғылыми зерделеу мен зерттеулер] / Б.
Адамбаев.- Алматы: Ана тілі, 2009.- 319 б.
Пәндер
- Іс жүргізу
- Автоматтандыру, Техника
- Алғашқы әскери дайындық
- Астрономия
- Ауыл шаруашылығы
- Банк ісі
- Бизнесті бағалау
- Биология
- Бухгалтерлік іс
- Валеология
- Ветеринария
- География
- Геология, Геофизика, Геодезия
- Дін
- Ет, сүт, шарап өнімдері
- Жалпы тарих
- Жер кадастрі, Жылжымайтын мүлік
- Журналистика
- Информатика
- Кеден ісі
- Маркетинг
- Математика, Геометрия
- Медицина
- Мемлекеттік басқару
- Менеджмент
- Мұнай, Газ
- Мұрағат ісі
- Мәдениеттану
- ОБЖ (Основы безопасности жизнедеятельности)
- Педагогика
- Полиграфия
- Психология
- Салық
- Саясаттану
- Сақтандыру
- Сертификаттау, стандарттау
- Социология, Демография
- Спорт
- Статистика
- Тілтану, Филология
- Тарихи тұлғалар
- Тау-кен ісі
- Транспорт
- Туризм
- Физика
- Философия
- Халықаралық қатынастар
- Химия
- Экология, Қоршаған ортаны қорғау
- Экономика
- Экономикалық география
- Электротехника
- Қазақстан тарихы
- Қаржы
- Құрылыс
- Құқық, Криминалистика
- Әдебиет
- Өнер, музыка
- Өнеркәсіп, Өндіріс
Қазақ тілінде жазылған рефераттар, курстық жұмыстар, дипломдық жұмыстар бойынша біздің қор #1 болып табылады.
Ақпарат
Қосымша
Email: info@stud.kz