Файл қосу

Тәжірибелік сабақтар. Дәріс сабақтары



|ҚАЗАҚСТАН РЕСПУБЛИКАСЫНЫҢ                                                 |
|БІЛІМ ЖӘНЕ ҒЫЛЫМ МИНИСТРЛІГІ                                              |
|СЕМЕЙ ҚАЛАСЫНЫҢ ШӘКӘРІМ атындағы                                          |
|МЕМЛЕКЕТТІК УНИВЕРСИТЕТІ                                                  |
|3 деңгейдегі СМЖ құжаты |ПОӘК                    |                        |
|                        |                        |ПОӘК                    |
|                        |                        |042-18-9.1.65/02-2014   |
|ПОӘК                    |11.09.2014ж.            |                        |
|«Тағам өнімдерін        |№ 2 басылым             |                        |
|сараптау әдістері»      |                        |                        |
|пәнінен студентке       |                        |                        |
|арналған бағдарламасы   |                        |                        |











                 «ТАҒАМ ӨНІМДЕРІН САРАПТАУ ӘДІСТЕРІ» пәнінен


                        ПӘННІҢ ОҚУ-ӘДІСТЕМЕЛІК КЕШЕНІ








                          5В070100 «Биотехнология»

                               мамандығы үшін



                             СТУДЕНТКЕ АРНАЛҒАН
                            ПӘННІҢ  БАҒДАРЛАМАСЫ


























                                    Семей


                                     2014



                                  Алғы сөз


    1 ӘЗІРЛЕГЕН
    Құрастырушы __________ 29.08.2014ж., С. Аманжолов,   «Стандарттау  және
биотехнология» кафедрасының доцент м.а., т.ғ.к.


    2 ТАЛҚЫЛАҒАН
    2.1  Семей  қаласының  Шәкәрім  атындағы  мемлекеттік   университетінің
«Стандарттау және биотехнология» кафедрасының отырысында


    «29» тамыз 2014ж., № 1 хаттама


    Кафедра меңгерушісі ___________ Ж. Кәкімова


    2.2  Инженерлік-технологиялық  факультеттің  оқу-әдістемелік  бюросының
мәжілісінде


    «05» қыркүйек 2014ж., № 1 хаттама


    Төрайымы_____________ С. Төлеубекова


    3 БЕКІТІЛГЕН
    Университеттің   Оқу-әдістемелік   кеңесінің    мәжілісінде    шығаруға
мақұлданған және ұсынылған


    «11» қыркүйек 2014ж., № 1 хаттама


    Оқу-әдістемелік кеңесінің төрайымы  ___________ Г. Искакова


    4 «11» _09_2014 ж. № 2 БАСЫЛЫМ



























                                   Мазмұны

|1   |Жалпы ережелер                                                    |4   |
|2   |Пәннің мазмұны және сабақтардың түрлері бойынша сағаттарды        |5   |
|    |үлестіру                                                          |    |
|3   |Пәнді меңгеруге арналған әдістемелік ұсыныстар                    |6   |
|4   |Курстың форматы                                                   |7   |
|5   |Курстың саясаты                                                   |8   |
|6   |Бағаларды қою саясаты                                             |8   |
|7   |Әдебиеттер                                                        |9   |



1 Жалпы ережелер
    1.1  Оқытушылар мен пән туралы жалпы мәліметтер
Аманжолов Самат Аманжолұлы, доцент м.а., т.ғ.к.
«Стандарттау және биотехнология» кафедрасы
Қатынасу ақпараты тел.35-46-02, оқу ғимараты № 9, № 304 кабинеті
Сабақ өткізілетін орындары -  № 318 аудитория
Бұл пән бойынша кредит саны – 3.

   1.2 Пәннің қысқаша мазмұны. «Тағам өнімдерін сараптау әдістері»  пәнінде
мынадай  сұрақтар  қарастырылады:  қазіргі   заманғы   шикізат   пен   тағам
өнімдеріне анализ жүргізу  әдістері  туралы  ақпарат  беру,  анализ  жүргізу
тәсілдерімен таныстыру және оларды  қолдану  дағдыларын  қалыптастыру  болып
табылады.


   1.3 Берілетін курстың мақсаты  білім  алушыларды  базалық  білімді  және
тағам  өнімеріне  анализ  жүргізу  әдістері   бойынша   негізгі   мәліметтер
беріледі.


   1.4 Пәнді оқытудағы басты міндеттері – оқытылған пәнді мамандық  бойынша
тәжірибеде қолдана білу.


   1.5  Пәнді оқу нәтижесінде:
    Білу  керек:  негізгі  зерттеу  әдістерін  өндрістік  және   зерттеулік
мәселелерді шешуге жеткілікті деңгейде зерттеу әдістерінің негіздерін;
    Игеруі керек: қазіргі заманғы тағам өнімдерін зерттеу  әдістері  туралы
хабарлы;
    Меңгеру керек:  пәннің дәрістік материалдарын;
    Істей алу керек: зерттеу әдістерін игеруге  және  өз  бетімен  тағамдық
шикізаттың, жартылай фабрикаттардың  және  дайын  өнімдердің  сапасына  баға
береу;
    Ойлау керек:  жартылай фабрикаттардың  және  дайын  өнімдердің  сапасын
анқтап жетілдіру мәселелерін;
    Болу керек: зерттеу әдістерін  өндрістік  және  зерттеулік  мәселелерді
шешуге жеткілікті деңгейде зерттеу әдістерінің негіздерін;
    Алу  керек:   зерттеу  әдістерін  игеруге  және  өз  бетімен   тағамдық
шикізаттың, жартылай фабрикаттардың  және  дайын  өнімдердің  сапасына  баға
бере алу.

    1.6 Курстың  пререквизиттері:
    1.6.1 Жоғарғы математика
    1.6.2 Физика
    1.6.3 Химия
    1.6.4 Биология


    1.7 Курстың  постреквизиттері:
    1.7.1 Тағамдық биотехнология
    1.7.2 Ақуыз заттарының биотехнологиясы
    1.7.3 Ашыту өндірісі
    1.7.4 Ғылыми зерттеу негіздері

    2 Пәннің мазмұны және сабақтардың түрлері бойынша сағаттарды үйлестіру
                                                                     Кесте 1
|Тақырыптардың атаулары мен олардың     |Сағаттар саны                  |Әдебие|
|мазмұны                                |                               |ттер  |
|                                       |ДС   |ЗС   |ТС     |БАОӨЖ |БАӨЖ  |      |
|                                       |(сағ)|(сағ)|(сағ)  |(сағ) |(сағ) |      |
|1                                      |2    |3    |4      |5     |6     |7     |
|Дәріс сабақтары                                                               |
|Модуль 1.  Бақылау түрлері және жалпы ережелері                               |
|Тамақ өнеркәсібі кәсіпорнында сапаны   |1    |     |       |      |2     |      |
|бақылауды ұйымдастыру.                 |     |     |       |      |      |      |
|Кәсіпорында бақылауды ұйымдастыру:     |1    |     |       |      |2     |      |
|жалпы ережелері, сынама алу тәртібі    |     |     |       |      |      |      |
|Бақылау түрлері                        |1    |     |       |      |2     |      |
|Модуль 2.  Шикізат пен тағам өнімдерін зерттеу әдістері                       |
|Шикізат пен тағам өнімдерін зерттеу    |1    |     |       |      |3     |      |
|әдістері туралы түсінік. Көлемдік      |     |     |       |      |      |      |
|зерттеу әдістері                       |     |     |       |      |      |      |
|Физикалық зерттеу әдістері.            |1    |     |       |      |3     |      |
|Гравиметриялық және потенциометриялық  |     |     |       |      |      |      |
|зерттеу әдістері                       |     |     |       |      |      |      |
|Кондуктометриялық зерттеу әдістері.    |1    |     |       |      |3     |      |
|Рефрактометриялық зерттеу әдістері     |     |     |       |      |      |      |
|Колориметриялық және                   |1    |     |       |      |3     |      |
|спектрофотометриялық  зерттеу әдістері |     |     |       |      |      |      |
|Полярометриялық және полярографиялық   |1    |     |       |      |3     |      |
|зерттеу әдістері                       |     |     |       |      |      |      |
|Радиометриялық зерттеу әдістері        |1    |     |       |      |2,5   |      |
|Модуль 3. Шикізат пен тағам өнімдері әдістерінің жіктелуі                     |
|Хроматографиялық зерттеу әдістерінің   |1    |     |       |      |2     |      |
|жіктелуі                               |     |     |       |      |      |      |
|Адсорбциялық хроматография             |1    |     |       |      |2     |      |
|Үлестірілу хроматографиясы             |1    |     |       |      |2     |      |
|Газ-сұйық хроматографиясы. Ион алмасу  |1    |     |       |      |2     |      |
|хроматографиясы                        |     |     |       |      |      |      |
|Спектрлерді зерттеу әдістері           |1    |     |       |      |2     |      |
|Реологиялық зертеу әдістері            |1    |     |       |      |2     |      |
|Зертханалық сабақтар                                                          |
|Модуль 1.  Бақылау түрлері және жалпы ережелері                               |
|Шикізат және өнім үлгілерін іріктеу    |     |2    |       |1     |2     |      |
|және оларды талдауға дайындау          |     |     |       |      |      |      |
|Модуль 2.  Шикізат пен тағам өнімдерін зерттеу әдістері                       |
|Тағам өнімдеріндегі ылғалдылықты       |     |2    |       |2     |2     |      |
|анықтау әдістері                       |     |     |       |      |      |      |
|Тағам өнімдерінің қышқылдығын анықтау  |     |2    |       |1     |2     |      |
|әдістері                               |     |     |       |      |      |      |
|Тағам өнімдерін талдау үшін            |     |2    |       |2     |2     |      |
|рефрактометриялық әдістерді қолдану    |     |     |       |      |      |      |
|Тағам өнімдерінің қышқылдылығын        |     |1    |       |1     |2     |      |
|потенциометриялық әдіспен анықтау      |     |     |       |      |      |      |
|Модуль 3. Шикізат пен тағам өнімдері әдістерінің жіктелуі                     |
|Фотоколориметрия. Тағам өнімдерін      |     |2    |       |2     |2     |      |
|талдау үшін фотоколориметриялық        |     |     |       |      |      |      |
|әдістерді қолдану                      |     |     |       |      |      |      |
|Тағам өнімдерін талдау үшін            |     |2    |       |2     |2     |      |
|поляриметриялық әдістерді қолдану      |     |     |       |      |      |      |
|Үлгінің сандық және сапалық құрамын    |     |2    |       |1     |2     |      |
|элнктронды микроскоппен анықтау        |     |     |       |      |      |      |
|Тәжірибелік сабақтар                                                          |
|Модуль 1.  Бақылау түрлері және жалпы ережелері                               |
|Бөліп шығару және концентрациялау      |     |     |2      |2     |2     |      |
|әдістерін оқу                          |     |     |       |      |      |      |
|Модуль 2.  Шикізат пен тағам өнімдерін зерттеу әдістері                       |
|Тағам өнімдерін өңдеудің               |     |     |2      |1     |2     |      |
|фотоколориметриялық әдістерімен зерттеу|     |     |       |      |      |      |
|құралдарының құрылысы және жұмыс істеу |     |     |       |      |      |      |
|принципі                               |     |     |       |      |      |      |
|Тағам өнімдерін өңдеудің               |     |     |2      |2     |2     |      |
|поляриметриялық әдістерімен зерттеу    |     |     |       |      |      |      |
|құралдарының құрылысы және жұмыс істеу |     |     |       |      |      |      |
|принципі                               |     |     |       |      |      |      |
|Электрондық микроскотың құрылысы мен   |     |     |2      |1     |2     |      |
|жұмыс істеу принципі                   |     |     |       |      |      |      |
|Тағам өнімдерін өңдеудің               |     |     |2      |1     |2     |      |
|потенциометриялық әдістерімен зерттеу  |     |     |       |      |      |      |
|құралдарының құрылысы және жұмыс істеу |     |     |       |      |      |      |
|принципі                               |     |     |       |      |      |      |
|Модуль 3. Шикізат пен тағам өнімдері әдістерінің жіктелуі                     |
|Хроматографиялық әдістермен бөлу       |     |     |2      |1     |2     |      |
|құрылғылары: құрылысы және жұмыс істеу |     |     |       |      |      |      |
|принципі                               |     |     |       |      |      |      |
|Тағам өнімдерін зерттеудің реологиялық |     |     |2      |1     |2     |      |
|әдістерін оқу                          |     |     |       |      |      |      |
|Мәліметтерді өңдеу                     |     |     |1      |1,5   |2     |      |
|Барлығы:                               |15   |15   |15     |22,5  |67,5  |      |




    3 Пәнді меңгеруге арналған әдістемелік ұсыныстар


    Пәнді  жақсы  менгеру  үшін  білім  алушы  алдымен   7-бапта   берілген
әдебиеттерді іздеп, олармен танысуы керек.  Ары  қарай  берілген  тақырыптар
бойынша өз кезегімен жаңағы әдебиеттерден материал  іздеп,  оны  өз  бетімен
оқуы  керек.  Сонымен,  сабаққа  келген  білім  алушы,  онда   қай   тақырып
талданылатыны  туралы  хабарлы   болуы   керек   және   тақырыптың   негізгі
жағдайларын алдын ала оқып алуы керек.
    Курстың бір бөлігі семестр бойы білім алушылардың  өзіндік  жұмыстарына
келеді.
      Өздік жұмыс  «Тағам  өнімдерін  сараптау  әдістері»  пәнінде  маңызды
бөлігі болып табылады және де басқа аудиториялық   дайындықпен  толтырылады.
Өздік жұмыста бөлек әр түрлі теориялық бөлімдерді оқуда, тақырыптар  бойынша
есептерді шығарғанда, сонымен қатар  есептік-графикалық  тапсырмаларды  және
жеке сұрақ қатарларын ғылыми  оқыту  кірістіріледі.  Өздік  жұмысқа  бақылау
ауызша  түрде  және  жазбаша  сұрау,  коллоквиум,  тест,   есептік-графиктік
жұмыстарды қорғау, сұхбаттасу,  сонымен  қатар  талқылау  және  рефераттарды
қорғау арқылы жүзеге асады.
     Әр түрлі жұмыстарды орындау барысында  міндетті түрде  жүйеде берілген
әдебиеттермен шектелмеу керек. Каталог қарау барысында қарастырылып  отырған
тақырыпқа келетін аттарға жолығуымыз мүмкін. Міне, сол  жолықтырғандарымызды
бірнешеуі жарап қалуы әбден мүмкін.
    Сонымен қоса,  тақырыппен  байланысқан  немесе  сол  тақырыпқа  келетін
кітаптағы  библиографиялық  нұсқаулықтарға  қарайласуымыз  керек.  Онда  біз
керек тақырыптың басқа қандай кітапта бар екендігі  туралы  ақпарат  алуымыз
мүмкін. Құнды ақпаратты нұсқаушы мақалалардан  сызып  алуымызға  болады.  Ол
нұсқаулықтан керекті, қызықтыратын мақалаларды шыққаны туралы  ақпарттарымен
алуымызға  және  содан  кейін  керекті  номерларымызға  тапсырыс  беруімізге
болады.
    Басты көмекші ретінде компьютерлік жүйе Internet атқарады. Онда ешқашан
мақала болып шықпаған ақпарттарды кездестіруімізге болады.
    Тез және дұрыс керекті әдебиетті таңдау  үшін  ғылыми  және  студенттік
кітапханаларды  және  кітап  іздеу  механизмін  жақсы  білу  қажет.  Керекті
әдебиет  тізімі  университет  кітапханасында   болмаған   жағдайда   ғылыми-
техникалық немесе қалалық кітапханаға жүгіну керек.
    Тағы  бір  жұмыс  түрі  реферат  болып  табылады.   Білім   алушылардың
рефератында сол  тақырып  бойынша  бірнеше  көздерден  алынып  жинақтырылған
негізгі мазмұнын тиянақты жеткізу жеткілікті.
    Мәтінде тақырыпқа келмейтін артық ақпараттар болмауы  шарт.  Рефераттың
мазмұнының сәйкестігі негізгі бағалаудың критериінің бірі болып табылады.
    Рефераттың құрылуы алдына қойылған мақсаттар есебінен  жүреді.  Реферат
титулды бет, мазмұны, кіріспе, негізгі  бөлік,  қорытынды  және  қолданылған
әдебиеттер тізімінен тұрады.


      4 Курстың форматы


    Семестр бойы білім алушыларға бағдарламаның сәйкес бөлімдері бойынша 15
дәріс, 15 тәжірибелік сабақ және оқу  жоспарына  сай  15  зертханалық  сабақ
жүргізіледі.
    Курстағы  өзіндік  жұмысты  былай  жүргізу  ұсынылады.  Курстың   әрбір
тақырыбынан ұсынылған әдебиеттерді  оқып,  оның  теориялық  негіздеріне  көп
тоқталмай, талқыланатын сұрақтарға жалпы түсінік қалыптастыру керек.
      Содан кейін  материалды  толығымен  меңгеруге  көшу  керек:  теориялық
жағдайларды меңгеру, негізгі мәліметтердің қажет жерлерін еске  сақтау  үшін
жұмыс дәптерін жүргізген дұрыс.
      Курсты меңгеру  кезінде білім алушы өткен материялдарды жақсы  меңгеру
үшін  реферат түріндегі БАОӨЖ  және БАӨЖ  алынады.

      5 Курстың саясаты


      Осы курсты меңгеруде білім алушы жүйелі түрде   өзі  дайындалу  керек,
қажет болған жағдайда  оқытушыдан көмек сұраса  болады.  Порталға  жиі  кіру
керек.   Оқытушының   жұмыс   бағдарламасындағы   методикалық    ұсыныстарын
тәжірибелік  сабақта  мұқият  оқыңыздар.  Тек  қана  дәріс   материалдарымен
шектеліп   калмай,   басқа   да   әдебиеттерді,    электронды    ресурстарды
қолданыңыздар. Алдымен бірінші  модульды  меңгеріп,  тапсырмасын  орындаңыз,
кейін келесі модульге көшіңіз. Әрбір бақылау тапсырмасын уақытында  орындап,
тексеруге  беру  керек,  аралық  тесттерді  уақытында  өту  керек.   Бақылау
мерзімдері – 1-7 апталардағы тапсырмалар мен тесттерге 7  –ші  аптаның  соңы
қалғандары 15 аптада.


      6 Бағаларды қою саясаты



      Әрбір білім алушы қорытынды бағасы жақсы  болуы  үшін  әр  пәннен  бір
мөлшерде ұпай сандарын жинау керек.Ұпайдың максимальды саны:
1-7 апталардағы  бірінші рейтинг қорытындысында  - 300 ұпай,
8-15 апталардағы екінші рейтинг қорытындысына - 300 ұпай,
Дисциплина бойынша семестрдағы максимальды ұпай саны - 600.

       «Тағам  өнімдерін  сараптау  әдістері»  пәні  бойынша  балдарды  бөлу
кестесі
                                                                     2 кесте
|Апта   |Бақылау түрі                 |Жалпы балл       |Ескерту          |
|1      |2                            |3                |4                |
|       |1 – 7 аптаға дейн барлық     |30               |                 |
|       |аудиториялық сабаққа қатысу  |                 |                 |
|2      |ТС қорғау                    |                 |                 |
|       |БАӨЖ                         |                 |                 |
|3      |ТС қорғау                    |50               |                 |
|       |БАӨЖ                         |                 |                 |
|4      |ТС қорғау                    |                 |                 |
|       |БАӨЖ                         |40               |                 |
|5      |ТС қорғау                    |50               |                 |
|       |БАӨЖ                         |                 |                 |
|6      |ТС қорғау                    |                 |                 |
|       |БАӨЖ                         |40               |                 |
|7      |ТС қорғау                    |                 |                 |
|       |БАӨЖ                         |                 |                 |
|       |Рубеждік бақылау             |90               |                 |
|       |8 – 15 аптаға дейн барлық    |30               |                 |
|       |аудиториялық сабаққа қатысу  |                 |                 |
|8      |ТС қорғау                    |25               |                 |
|       |БАӨЖ                         |                 |                 |
|9      |ТС қорғау                    |                 |                 |
|       |БАӨЖ                         |40               |                 |
|10     |ТС қорғау                    |25               |                 |
|       |БАӨЖ                         |                 |                 |
|11     |ТС қорғау                    |                 |                 |
|       |БАӨЖ                         |                 |                 |
|12     |ТС қорғау                    |25               |                 |
|       |БАӨЖ                         |                 |                 |
|13     |ТС қорғау                    |                 |                 |
|       |БАӨЖ                         |40               |                 |
|14     |ТС қорғау                    |25               |                 |
|       |БАӨЖ                         |                 |                 |
|15     |ТС қорғау                    |                 |                 |
|       |БАӨЖ                         |                 |                 |
|       |Рубеждік бақылау             |90               |                 |


    7 Әдебиеттер
    7.1 Негізгі әдебиеттер:
    7.1.1 Коренман Я.И. Практикум по аналитической  химии.  Анализ  пищевых
продуктов. Кн.4. Хромотографические методы анализа.- М., 2005.
    7.1.2 Лабораторный практикум по общей и специальной технологии  пищевых
производств.- М., 2007.


    7.2    Косымша әдебиеттер:
    7.2.1 Ляликов  Ю.С.,  Клячко  Ю.А.  Теоретические  основы  современного
качественного анализа. М.: Изд-во «Химия»,  1978, 312 с.
    7.2.2 Инихов Г.С. Методы анализа молока и молочных продуктов. М.:
    Изд-во «Пищевая промышленность»,  1971, 423 с.
    7.2.3 Лабораторный практикум по общей технологии пищевых продуктов. Под
ред. Фалуниной З.Ф., М.: Пищевая промышленность, 1978, 270 с.


Пәндер