Файл қосу

Бірлесу бостандығы құқығы



|ҚАЗАҚСТАН РЕСПУБЛИКАСЫНЫҢ БІЛІМ ЖӘНЕ ҒЫЛЫМ МИНИСТІРЛІГІ                        |
|ШӘКӘРІМ АТЫНДАҒЫ СЕМЕЙ МЕМЛЕКЕТТІК УНИВЕРСИТЕТІ                                |
|3 деңгейлі СМЖ құжаты          |ОӘК                         |ПОӘК              |
|                               |                            |042-ХХ-52-2014    |
|«Адам құқығы» пәні             |                            |                  |
|оқу-әдістемелік кешені,        |№1 басылым                  |                  |
|оқытушы үшін пән бағдарламасы  |«____»________2014 ж.       |                  |









  «АДАМ ҚҰҚЫҒЫ» ПӘННІН ОҚУ-ӘДІСТІМЕЛІК  КЕШЕНІ ОҚЫТУШЫҒА АРНАЛҒАН ОҚУ ЖҰМЫС
                                БАҒДАРЛАМАСЫ

      «5В051500» – құқық және экономика негіздері мамандығына арналған














                                    Семей
                                    2014

                                   Кіріспе


    1. ҚҰРАСТЫРЫЛҒАН
    Құрастырған Сабалакова А.У. _______«____» _________ 2014 ж.
     Семей қаласының Шәкәрім атындағы мемлекеттік университетінің «Заңтану»
кафедрасының аға оқытушысы.
    2. ТАЛҚЫЛАНДЫ
    2.1. Семей  қаласының  Шәкәрім  атындағы   мемлекеттік  университетінің
«Заңтану» кафедрасының мәжілісінде.
    Хаттама № _____ «____» ____________ 2014ж.
    Кафедра меңгерушісінің м.а. ___________Толепбергенова А.Е.


    2.2. Гуманитарлы  -  экономикалық  факультетінің  оқу-әдістемелік  бюро
мәжілісінде
    Хаттама № _____ «____» ____________ 2014ж.
    Төраға  ______________  ???


    2.3. Гуманитарлы - экономикалық факультетін ғылыми кеңесінде
    Хаттама № _____ «____» ____________ 2014ж.
    Төраға  ______________  Толымгожинова М.К.


    3. БЕКІТІЛДІ
    Университеттің оқу-әдістемелік кеңес мәжілісінде қаралып  және  баспаға
ұсынылды
    Хаттама № _____ «____» ____________ 2014ж.


    ОӘК төрағасы, оқу – әдістемелік
     жұмыстары бойынша проректор        _________ Искакова.Г.К


    БІРІНШІ РЕТ ЕНГІЗІЛГЕН







Мазмұны




1   Қолдану саласы
2  Нормативтік сілтемелер
3  Жалпы ережелер
4  Оқу пәнінің (модульдің) мазмұны
5  Студенттердің өздік жұмыстарының тақырыптарының тізімі
6  Пән бойынша оқу-әдістемелік картасы
7  Оқу – әдістемелік әдебиетімен қамтамасыз ету картасы
8  Әдебиеттер




























1. Қолдану саласы


«Адам құқығы» пәні оқу-әдістемелік кешенінің құрамындағы  оқытушы  үшін  пән
бағдарламасы  «5В051500»  –  құқық  және  экономика  негіздері  мамандығының
студенттеріне  арналған.


2. Нормативтік сілтемелер

Аталмыш  оқытушы  үшін  жұмыс  бағдарламасы   төменде  көрсетілген  құжаттың
талаптарына  негізделе   отырып,   оқу   үдерісін   ұйымдастыратын   тәртібі
бекітілді:
    - Білімалушылардың жалпыға бірдей білім беру стандарты
    - СТУ 042-ГУ-4-2014 «Пәннің оқу – әдістемелік кешендерін әзірлеуде  және
      безендеруге жалпы талаптар» Университет стандарты
    - ДП  042-1.01-2014  Құжатталған  рәсім  «Пәндердің  оқу  –  әдістемелік
      кешенінің құрылымы және мазмұны».

3. Жалпы ережелер

      Адам кұкығы  қазіргі  кезеңдегі  әлемдік  деңгейде  көтеріліп  отырған
өзекті мәселелердің бірі. Студенттерге ұсынылып отырған адам қүқығы курсы  –
адам құқықтарының калыптасып, қорғалу жағдайымен таныстыру  мақсатын  алдына
қояды. Аталмыш курс бойынша студенттер адам құқығы туралы ұғыммен  танысады.
Қазақстан Республикасындағы адам қүқығынын қорғалуы,  осы  бағыттағы  ойлар,
мемлекетімізде  атқарылып  жатқан  шараларға  сипаттама  беріліп,  Қазақстан
азаматгарының құкықтарына жекелей тоқталады.
      Пәнді оқытудың мақсаты:  Қазіргі  әлемдік  қауымдастықтың  дамуы  адам
құқығы мәселесіне көбірек көңіл бөлу  керек  екендігін  анықтап  отыр.  Адам
құқығы мен бостандығының  заңдылық  тұрғыда  бекітілуі,  олардың  қамтамасыз
етілуі  саяси, экономикалық, әлеуметтік, мәдени т.б. жүйелердің  қалыптасып,
  динамикалық дамуының  қажетті шарттары болып табылады. Адам  құқығы,  оның
қамтамасыз етілуі – әлемдік  тұрақты  даму  стратегиясының  маңызды  факторы
болатын   демократиялық,  құқықтық   құндылықтарға   негізделген   мемелекет
дамуының  түпкілікті мақсаты және басты нәтижесі.
      Қазіргі әлемдік қауымдастықтың дамуы адам  құқығы  мәселесіне  көбірек
көңіл бөлу керек екендігін  анықтап  отыр.  Адам  құқығы  мен  бостандығының
заңдылық тұрғыда бекітілуі, олардың қамтамасыз етілуі  саяси,  экономикалық,
әлеуметтік,  мәдени  т.б.  жүйелердің  қалыптасып,    динамикалық   дамуының
қажетті шарттары болып табылады.  Адам  құқығы,  оның  қамтамасыз  етілуі  –
әлемдік тұрақты даму стратегиясының маңызды факторы болатын   демократиялық,
құқықтық құндылықтарға негізделген мемелекет  дамуының   түпкілікті  мақсаты
және басты нәтижесі.
Пәнді оқытудың міндеттері:
     Адам  күқығынын   корғалуының   әлемдік   жүйесімен   танысу,   оларға
салыстырмалы сипаттама беру курстың бір міндеті болып табылады.
      Күттілетін  нәтежиелер: Құқықтык мемлекет құрудың  басты  мәселелеріне
көңіл бөле отырып, студенттер курс соңында адам  құқықтарын  толык  меңгеруі
қажет.  Адам  және   азаматтардың   құқыктык   мәртебесінің   конституциялық
принциптерін, адам және  азамат  құқықтары  мен  бостандыктарының  түрлерін,
қорғалу жолдарын, қарама – қайшылықтар мен кемшіліктерді байқап,  салыстырма
түрде қорытынды тұжырымдар жасай алулары кажет.
Пререквизиттер: құқық негіздері, философия, Рим құқығы.
Постреквизиттер: барлық құқық салалары.
|Курс                                                          |Семестр    |
|1                                                             |2          |
|Дәріс сабақтары                                                           |
|Адам құқығы білім саласы ретінде                              |1          |
|Адам құқығының тарихы                                         |1          |
|Қазақстандағы адам құқығы тарихы                              |1          |
|Қазақстан адам құқығын қорғаудың  әлемдік жүйесінде           |1          |
|Адам және азаматтың конституциялық принциптері мен құқықтың   |1          |
|мәртебесі                                                     |           |
|Қазақстан Республикасындағы азаматтық                         |1          |
|Азаматтық (жеке) құқықтар                                     |1          |
|Саяси құқықтар мен бостандықтар                               |1          |
|Экономикалық, әлеуметтік және мәдени құқықтар                 |1          |
|Қазақстан Республикасындағы адам және азамат міндеттері       |1          |
|Қазақстан Республикасындағы адам құқығын қорғаудағы ұлттық    |1          |
|және мемлекеттік институттар                                  |           |
|Ұлттық құқық қорғау жүйесіндегі үкіметтік емес ұйымдардың рөлі|1          |
|мен орны.                                                     |           |
|Адам құқықтарын бекітудегі саяси партиялар мен бұқаралық      |1          |
|ақпарат құралдардың рөлі                                      |           |
|Қазақстан Республикасындағы адам құқықтары жөніндегі          |1          |
|өкілеттілік                                                   |           |
|Адам құқығын қорғаудағы мемлекеттік емес институттардың рөлі  |1          |
|Практикалық / семинар сабақтары                                           |
|1. Адам құқығы білім саласы ретінде                           |2          |
|Адам құқығының заңдылық мәні. Адам құқығы саласындағы маңызды |           |
|ұғымдар. «Адам құқығы», «Тұлға құқығы», «Жеке тұлға құқығы»   |           |
|ұғымдарының ара қатынасы. Азаматтық қоғам. Құқық тық          |           |
|мемлекет.Адам құқығының негізгі топтары. Адам құқығы мен      |           |
|бостандығы туралы қазіргі кездегі көзқарастар.                |           |
|2. Адам  құқығының тарихы                                     |2          |
|Антикалық дәуірдегі азаматтардың құқықтары. Феодализм         |           |
|дәуіріндегі адам құқығы мәселелері. Француз ағартушылары адам |           |
|құқығы туралы.  АҚШ құрылуы кезеңіндегі  адам құқығы.         |           |
|ХYIII-ХIХ  ғасырдағы адам құқығының либералды- демократиялық  |           |
|түжырымдамасы.                                                |           |
|3. Қазақстандағы адам құқығы тарихы                           |2          |
|Төңкеріске дейінгі Қазақстандағы адам құқығы тарихы. «Алаш»   |           |
|партиясы және «Алашорда» үкіметі. Кеңес дәуіріндегі           |           |
|Қазақстандағы адам құқығының бұзылу тарихы.                   |           |
|4. Қазақстан адам құқығын қорғаудың  әлемдік жүйесінде        |2          |
|Адам құқығын қорғаудың сан қырлы және аймақтық жұйесіндегі    |           |
|Қазақстан. Қазақстан адам құқығын қорғаудың аймақтық          |           |
|жүйесінде. Адам құқығының және мәдениеттің алуан түрлілігі.   |           |
|5. Адам және азаматтың конституциялық принциптері мен құқықтың|2          |
|мәртебесі                                                     |           |
|Құрылтайшылық сипаттама. Азаматтық құқықтары мен              |           |
|бостандыктарының өзіне ғана тәнділігі және оны ешкім тартып   |           |
|алмау принципі. Қүқықтар мен бостандықтардың жалпылығы және   |           |
|теңдігі. Конституциялық құқықтар мен бостандыктарды заңсыз    |           |
|шектеуге тиым салу. Құқық пен міндеттердің белгілері. Адам    |           |
|және азамат қүқықтары мен бостандыктарының  жіктелуі..        |           |
|6. Қазақстан Республикасындағы азаматтық                      |2          |
|Азаматтық ұғымы. Азаматтық институты. Конституцияның азаматтық|           |
|туралы негізгі ережелері. Азаматтықты алу жолдары.            |           |
|Азаматтықтың негізгі белгілері. Азаматтықты тану.Заң мен сот  |           |
|алдындағы жұрттың бәрі тең, өмір сүру құқығы. Адамның бас     |           |
|бостандығы құқығы. Адамның кадір - касиетіне қол сұғылмайды.  |           |
|Жеке өмірге кол сұғылмау құқығы. Сөз және шығармашылық        |           |
|бостандығы. Еркін жүріп - тұру және тұрақтылыкты мекенді өз   |           |
|қалауынша тандап алу құқығы. Ар - ождан бостандығы. Түрғын    |           |
|үйге қол сұғылмау.                                            |           |
|7. Азаматтық (жеке) құқықтар                                  |2          |
|Азаматтық (жеке) құқықтардың жалпы сипаттамасы. Барлығының заң|           |
|және сот алдындағы теңдігі.Өмір сүру құқығы.Жеке бостандыққа  |           |
|деген құқық. Адамның ар- намысы, қадір-қасиетіне              |           |
|қолсұғылмаушылық. Әркімнің жеке өміріне қолсұғылмаушылық.     |           |
|Ар-ождан құқығы. Тұрғын үйге қолсұғылмаушылық.                |           |
|8. Саяси құқықтар мен бостандықтар                            |2          |
|Азамат саяси құқықтары мен бостандықтарының жалпы сипаттамасы.|           |
|Бірлесу бостандығы құқығы.Жиналыс жасау және шеруге шығу      |           |
|бостандығы. Мемлекет баскару істеріне қатысу құқығы.          |           |
|Азаматтардың сайлау және сайлану құқықтары.                   |           |
|9. Экономикалық, әлеуметтік және мәдени құқықтар              |2          |
|Жалпы сипаттама. Жеке меншік құқығы. Мұрагерлік құқығы.       |           |
|Кәсіпкерлік іс бостандығы. Еңбек бостандығы құқығы.Еңбек үшін |           |
|сыйакы алу, жүмыссыздықтан әлеуметтік қорғалу құқығы. Жеке    |           |
|және ұжымдык еңбек дауларын шешу құқығы. Дем алу құқығы.      |           |
|Балаларға камкорлық жасау, оларды тәрбиелеу және ата --аналар |           |
|құқығы.                                                       |           |
|10. Қазақстан Республикасындағы адам және азамат міндеттері   |2          |
|Конституциялық міндеттер. Басқа тұлғалардың құқығын,          |           |
|бостандығын, абыройын құрметтеу. Қазақстан Республикасын      |           |
|қорғау.                                                       |           |
|11. Қазақстан Республикасындағы адам құқығын қорғаудағы ұлттық|2          |
|және мемлекеттік институттар                                  |           |
|Қазакстан Республикасының Президенті   - адам   және азамат   |           |
|құқықтарының кепілі.                                          |           |
|Азамат құқықтары мен бостандыктарын биліктің өкілдік          |           |
|органдарының қамтамасыз     етуі.                             |           |
|Азамат құқықтары мен бостандықтарының сакталуындағы           |           |
|Конституциялық кеңестің рөлі.                                 |           |
|12. Ұлттық құқық қорғау жүйесіндегі үкіметтік емес ұйымдардың |2          |
|рөлі мен орны.                                                |           |
|Қазақ қоғамының демократиялануы. Коммерциялық емес ұйымдар мен|           |
|жеке секторлар қызметі.Мемлекеттік ұйымдар мен үкіметтен тыс  |           |
|ұйымдардың ара қатынасы. ҮЕҰ әрекет ету бағыттары.            |           |
|13. Адам құқықтарын бекітудегі саяси партиялар мен бұқаралық  |2          |
|ақпарат құралдардың рөлі                                      |           |
|Саяси партиялардың жалпы ұғымы. Азаматтық қоғамның            |           |
|институттары. Саяси партияларды құрудың құқықтық тәртібі.     |           |
|Саяси партиялардың тіркелу тәртібі. Саяси партиялардың        |           |
|бағдарламалары.Саяси партиялар қозғалысы. БАҚ ұғымы және      |           |
|әрекеті.                                                      |           |
|14. Қазақстан Республикасындағы адам құқықтары жөніндегі      |2          |
|өкілеттілік                                                   |           |
|Омбудсмен институты. Адам құқығын қорғау жүйесін              |           |
|модернизациялау. Адам құқықтарын қорғау жөніндегі уәкіл       |           |
|қызметі.                                                      |           |
|15. Адам құқығын қорғаудағы мемлекттік емес институттардың    |2          |
|рөлі                                                          |           |
|Адам және азамат құқықтарының қорғалуындағы адвокатураның     |           |
|рөлі.            Қоғамдық қорғаныс.                           |           |
|Құқық  қорғаушылык ұйымдар.                                   |           |
|Табиғатты сактап, табиғат байлықтарына ұқыпты қарау.          |           |


5. Студенттердің өздік жұмыстарының тақырыптары
|Тақырыптардың атауы           |Білімалушылар өздік жұмыстар  жүргізу     |
|                              |нысандары                                 |
|Қазақстан Республикасындағы   |Өзіндік орындалатын дәріс конспектілерін  |
|заңдар мен Конституцияны      |және қосымша конспектілерді оқу,          |
|сақтау                        |глоссарий құрастыру, семинар сабақтарының |
|                              |мазмұны бойынша схемалар мен кестелер     |
|                              |құрастыру                                 |
|Қазақстан адам құқығын        |Қарастырылған тақырып бойынша кесте жасау,|
|қорғаудың аймақтық жүйесінде. |сипаттама беру                            |
|Жалпыға бірдей адам құқығы    |Өзіндік орындалатын дәріс конспектілерін  |
|декларациясы:жалпы сипаттама  |және қосымша конспектілерді оқу,          |
|                              |глоссарий құрастыру, семинар сабақтарының |
|                              |мазмұны бойынша схемалар мен кестелер     |
|                              |құрастыру                                 |
|Адам құқықтары туралы         |Қарастырылған тақырып бойынша кесте жасау,|
|халықаралық  құжаттар.        |сипаттама беру                            |




6. Пән бойынша оқу-әдістемелік картасы

|Тақырыптары                                |Әдістемелік     |Бақылау    |
|                                           |материалдар,    |формасы    |
|                                           |плакаттар       |           |
|Дәріс сабақтары       |Тәжірбиенлік (лаб)  |                |           |
|                      |сабақтары           |                |           |
|1                     |2                   |3               |4          |
|Адам құқығы білім     |Адам құқығы білім   |Пікір алмасу    |Конспект   |
|саласы ретінде        |саласы ретінде      |                |           |
|Адам құқығының тарихы |Адам құқығының      |Дискуссиялар    |Сұхбаттасу |
|                      |тарихы              |Нормативтік     |           |
|                      |                    |актілер мен     |           |
|                      |                    |жұмыс           |           |
|Қазақстандағы адам    |Қазақстандағы адам  |Ауызша сұрақ    |Сұхбаттасу |
|құқығы тарихы         |құқығы тарихы       |Нормативтік     |           |
|                      |                    |актілер мен     |           |
|                      |                    |жұмыс.конспект  |           |
|Қазақстан адам құқығын|Қазақстан адам      |Нормативтік     |Сұхбаттасу |
|қорғаудың  әлемдік    |құқығын қорғаудың   |актілер мен     |           |
|жүйесінде             |әлемдік жүйесінде   |жұмыс           |           |
|Адам және азаматтың   |Адам және азаматтың |Тестілер        |Талдау     |
|конституциялық        |конституциялық      |Нормативтік     |           |
|принциптері мен       |принциптері мен     |актілер мен     |           |
|құқықтың мәртебесі    |құқықтың мәртебесі  |жұмыс           |           |
|                      |                    |Интерактивтік   |           |
|                      |                    |тақта           |           |
|Қазақстан             |Қазақстан           |Жұмыс ойыны     |Талдау     |
|Республикасындағы     |Республикасындағы   |Нормативтік     |           |
|азаматтық             |азаматтық           |актілер мен     |           |
|                      |                    |жұмыс           |           |
|Азаматтық (жеке)      |Азаматтық (жеке)    |Нормативтік     |Сұхбаттасу |
|құқықтар              |құқықтар            |актілермен жұмыс|           |
|                      |                    |жасау           |           |
|Саяси құқықтар мен    |Саяси құқықтар мен  |Нормативтік     |Сұхбаттасу |
|бостандықтар          |бостандықтар        |актілермен жұмыс|           |
|                      |                    |жасау           |           |
|Экономикалық,         |Экономикалық,       |Нормативтік     |Конспект   |
|әлеуметтік және мәдени|әлеуметтік және     |актілермен жұмыс|           |
|құқықтар              |мәдени құқықтар     |жасау           |           |
|Қазақстан             |Қазақстан           |Нормативтік     |Талдау     |
|Республикасындағы адам|Республикасындағы   |актілер мен     |           |
|және азамат міндеттері|адам және азамат    |жұмыс           |           |
|                      |міндеттері          |Интерактивтік   |           |
|                      |                    |тақта           |           |
|Қазақстан             |Қазақстан           |Дискуссиялар    |Сұхбаттасу |
|Республикасындағы адам|Республикасындағы   |Нормативтік     |           |
|құқығын қорғаудағы    |адам құқығын        |актілер мен     |           |
|ұлттық және           |қорғаудағы ұлттық   |жұмыс           |           |
|мемлекеттік           |және мемлекеттік    |                |           |
|институттар           |институттар         |                |           |
|Ұлттық құқық қорғау   |Ұлттық құқық қорғау |Ауызша сұрақ    |Сұхбаттасу |
|жүйесіндегі үкіметтік |жүйесіндегі         |Нормативтік     |           |
|емес ұйымдардың рөлі  |үкіметтік емес      |актілер мен     |           |
|мен орны.             |ұйымдардың рөлі мен |жұмыс           |           |
|                      |орны.               |                |           |
|Адам құқықтарын       |Адам құқықтарын     |Тренингтер      |Конспект   |
|бекітудегі саяси      |бекітудегі саяси    |Нормативтік     |           |
|партиялар мен         |партиялар мен       |актілер мен     |           |
|бұқаралық ақпарат     |бұқаралық ақпарат   |жұмыс           |           |
|құралдардың рөлі      |құралдардың рөлі    |                |           |
|Қазақстан             |Қазақстан           |Тестілер        |Талдау     |
|Республикасындағы адам|Республикасындағы   |Нормативтік     |           |
|құқықтары жөніндегі   |адам құқықтары      |актілер мен     |           |
|өкілеттілік           |жөніндегі           |жұмыс           |           |
|                      |өкілеттілік         |                |           |
|Адам құқығын          |Адам құқығын        |                |           |
|қорғаудағы мемлекеттік|қорғаудағы          |                |           |
|емес институттардың   |мемлекеттік емес    |                |           |
|рөлі                  |институттардың рөлі |                |           |





7. Оқу пән бойынша әдебиеттің қарта қамтамасыздығы

|Әдебиеттер және оқу методикалық құжаттар |Экземпляр-ды|Студент-те|Қамтама-сы|
|                                         |ң саны      |рдің саны |здық пайыз|
|1                                        |2           |3         |4         |
| Искакова Г.К. Современность: права и    |10          |5         |50%       |
|свободы человека. Монография.            |            |          |          |
|Семипалатинск, 2013.-299 с               |            |          |          |
|2.Права человека. Основные международные |3           |5         |40%       |
|документы.-М.: Международные отношения,  |            |          |          |
|2009. - 157 с.                           |            |          |          |
|                                         |            |          |          |



8. Әдебиеттер тізімі




 1. «Қазақстан - 2030» (Ел Президентінің Қазақстан халқына Жолдауы). Алматы,
    1998.
 2. Қазақстан Республикасының Конституциясы. Алматы, Жеті Жарғы, 2007.
 3. Керимов Л.К. Праволық тәрбие жүйесі. Алматы,1991.-15б.
 4. Искакова Г.К.  Современность:  права  и  свободы  человека.  Монография.
    Семипалатинск, 2013.-299 с
 5. Петренко Н.С. Права человека  с  позиций  коммунитаризма  и  либерализма
    //Философские науки. -  2012.- №3.- С.88-96.
 6. О соблюдении прав человека и гражданина в Российской Федерации  в  1994-
    1995 годах: Доклад Комиссии по правам человека при Президенте Российской
    Федерации. - М., 2008.- 88 с.
 7. О присоединении  к  Европейской  конвенции  о  защите  прав  человека  и
    основных     свобод.     Постановление     МПА     государств-участников
    СНГ//Информационный  бюллетень  межпарламентской  Ассамблеи  государств-
    участников СНГ.  - М., 2009.- №26.- С.339 - 340.
 8. Национальные учреждения по правам человека. Руководство  по  созданию  и
    укреплению национальных учреждений, занимающихся  поощрением  и  защитой
    прав человека. Нью-Йорк-Женева, 1995.
 9. Сборник  документов  по  международному  праву  в  области  защиты  прав
    человека. Алматы: САК, 2003.- Т.1. – 576 с.
10. Права человека. Основные международные документы.  -  М.:  Международные
    отношения, 2009. - 157 с.




Пәндер