Файл қосу
Төрт мүшелі гетероциклдер
|ҚАЗАҚСТАН РЕСПУБЛИКАСЫ БІЛІМ ЖӘНЕ ҒЫЛЫМ МИНИСТРЛІГІ |
|СемЕЙ қ. ШӘКӘРІМ атындағы МЕМЛЕКЕТТІК УНИВЕРСИТЕТІ |
|3 деңгейлі СМК құжаты |ПОӘК | |
| | |УМКД |
| | |042-16-13.1.16/01- |
| | |2013 |
|ПОӘК | | |
|Оқытушыға арналған |№ 2 басылым | |
|«Гетероциклді қосылыстар» | | |
|пәннің бағдарламасы | | |
ПӘННІҢ ОҚУ-ӘДІСТЕМЕЛІК КЕШЕНІ
«Гетероциклді қосылыстар»
«5В072100» – «Органикалық заттардың химиялық технологиясы»
ОҚЫТУШЫҒА АРНАЛҒАН ПӘННІҢ БАҒДАРЛАМАСЫ
Семей
2013
1 ӘЗІРЛЕНГЕН
ҚҰРАСТЫРУШЫ « » 2011 ж.
Дінжұманова Р. Т., химия ғылымдарының кандидаты, доцент‚ «Химия» кафедрасы
2 ТАЛҚЫЛАНДЫ
2.1 Химия кафедрасының отырысында
«31 » 08 2011 ж., № 1 хаттама
Кафедра меңгерушісі, доцент Яшкарова М.Ғ
2.2 Инженерлік-технологиялық факультеттің оқу-әдістемелік кеңесінің
отырысында
«19 » 09 2011 ж. № 1 хаттама
Төрайымы, доцент Төлеубекова С.С.
3. БЕКІТІЛДІ
Университеттің Оқу-әдістемелік кеңесінің отырысында басып шығаруға
мақұлданған және ұсынылған
«30 » 09 2011 ж. № 1 хаттама
ОӘК төрайымы Рскелдиев
Б.А.
« 30 » 09 201 ж., № 1 басылым орнына енгізіліп отыр.
[pic]
Мазмұны
1. Қолдану саласы
2. Нормативтік сілтемелер
3. Жалпы ережелер
4. Оқу пәннің мазмұны (модульдің)
5. Студенттердің өздік жұмысына арналған тақырыптардың тізімі
6. Пән бойынша оқу-әдістемелік карта
7. Оқу-әдістемелік әдебиетпен қамтамасыз етудің картасы
8. Әдебиеттер
1 ҚОЛДАНЫЛУ САЛАСЫ
«Гетероциклді қосылыстар» пәні бойынша оқу-әдістемелік кешеннің
құрамына енгізілген оқытушыға арналған пәннің оқу жұмыс бағдарламасы
«5В072100» – «Органикалық заттардың химиялық технологиясы» мамандығы
студенттері үшін арналған.
2. НОРМАТИВТІК СІЛТЕМЕЛЕР
«Гетероциклді қосылыстар» пәнінің осы оқу-әдістемелік кешені келесі
құжаттар талаптары мен ұсыныстарына сәйкес әзірленген және аталған пән
бойынша оқу процесін ұйымдастыру тәртібін белгілейді:
- Мемлекеттік жалпыға міндетті білім беру стандарты, ҚР МЖМБС «23» 08
2012 жылғы, №1080 Қазақстан Республикасы Білім және ғылым министрлігінің
бұйрығымен әрекетке енген және бекітілген.
- СТУ 042-РГКП_СГУ_5_2012 «Пәндердің оқу-әдістемелік кешенін әзірлеуге
және ресімдеуге қойылатын жалпы талаптар» университет стандарты;
- ДП 042-1.07-2012 «Пәндердің оқу-әдістемелік кешенінің құрылымы және
мазмұны» құжаттандырылған процедурасы.
3. ЖАЛПЫ ЕРЕЖЕЛЕР
3.1. Пәнінің қысқаша сипаттамасы:
Гетероциклді қосылыстар курсы бойынша органикалық химия бөлігінің
өкілдері – бес және алты мүшелі гетероциклді қосылыстар‚ олардың құрылысы‚
номенклатурасы‚ синтездеу тәсілдері‚ химиялық қасиеттері‚ табиғаттағы
таралуы‚ қолдануы қарастырылады.
3.2. Курстың мақсаты:
Гетероциклді органикалық қосылыстардың сақинасында көміртегі атомыныан
басқа элементтер‚ яғни гетероатомдары (O, N, S, Si, P, Pb, Hg) бар болады.
Фуран‚ тиофен‚ пиррол‚ пиридин‚ пиримидин қосылыстарының көптеген
туындыларының құрылысы; алу әдістері‚ химиялық қасиеттері‚ соныме қатар
табиғи туындыларының маныздылығы жайында білім алу тиісті.
3.3. Пәндерді оқытудағы негізгі міндеттер:
- студенттердің дүние танымының дамуына әсер ету ;
- қоршаған ортаға көзқарастарын қалыптастыру;
- химиялық құбылыстар арқылы материалдық философияның заңдарын
түсіндіру;
- бір заттың екінші затқа айналу механизмін түсіндіру.
- гетероциклді органикалық қосылыстар номенклатурасының, жіктелуінің
теориялық негіздерін білу
- гетероциклді қосылыстардың химиялық табиғатын білу;
- гетероциклді қосылыстарды синтездеу әдістерін білу;
- органикалық қосылыстардың химиялық қасиеттерін және құрылыстарын анықтау
әдістерін білу.
-
3.4. Оқып- білудің нәтижесінде студент мыналарды:
- гетероциклді қосылыстардың жіктелуін;
- химиялық, электрондық және кеңістіктік құрылымы бойынша гетероциклді
қосылыстардың қасиеттерін алдын ала болжау;
- органикалық заттармен (сұйықтықтар , қатты, жанатын, улы, хош иісті)
жұмыс істей алу;
- химиялық реакциялар теңдеулерін (молекулалық, иондық, ионды-
молекулалық, тотығу-тотықсыздану реакцияларының ) құрастыра білуі;
- негізгі стехиометриялық және фундаментальды заңдарды меңгеруі;
- зертханалық құрал-жабдықтарды, аспаптарды игеруі;
- зертханалық тәжірибелерді істей алуы;
- концентрациялары дәл ерітінділер дайындай білуі;
- зертханалық тәжірибелер нәтижелерін өңдей білуі, талдай білуі,
графиктер мен диаграмалар сала білуі тиіс.
3.5 Курстың пререквизиттері:
Курсты меңгеру үшін студент «Алифатты қатарының органикалық химиясы»‚
«Циклді қосылыстар» пәндерінің теориялық бөлімін және «Биологиялық химия»,
«Аналитикалық химия» курстарын терең білуі қажет.
3.6 Курс постреквизиттері:
«Гетероциклді қосылыстар» пәні - органикалық химияны аяқтайтын бөлігі.
3.7 Оқу жұмыс жоспарынан көшірме
1кесте
|Курс |Семестр |
|Дәріс сабақтары | |
|МИКРОМОДУЛЬ 1 – ҮШ-,ТӨРТ-, БЕС МҮШЕЛІ ГЕТЕРОЦИКЛДЕР | |
|Кіріспе. Гетероциклді қосылыстардың жіктелуі. Үш мүшелі |2 |
|гетероциклдер. Төрт мүшелі гетероциклдер. | |
|Гетероциклдердің‚ полициклдердің номенклатурасы. Қанықпаған |2 |
|гетероциклдердің ароматтылығы. | |
|Бір гетероатомы бар V-мүшелі гетероциклдер. Фуран‚ тиофен‚ |1 |
|пиррол тобы. Формуласы‚ алу әдістері‚ қасиеттері. | |
|Фуран‚ тиофен‚ пирролдың химиялық қасиеттері. Негіздік және |1 |
|қышқылдық қасиеттері. Электрофилді орынбасу реакциялары. | |
|Қосып алу реакциялары. Бір біріне өзіндік айналуы. Индол. Фишер |2 |
|бойынша синтездеу. Скрауп синтезі. | |
|Фуран‚ тиофен‚ пирролдың туындылары. Гемин‚хлорофилл. |2 |
|Фталоцианиндер.Өт пигменттері. В12 Витамині. | |
|Индол туындыларының табиғи қосылыстары. Алкалоидтер. |2 |
|Екі әр түрлі гетероатомы бар V-мүшелі гетероциклдер: оксазол‚ |2 |
|тиазол‚ изоксазол. | |
|Зертханалық сабақ | |
| Пентозаннан фурфуролды алу (№ 238) |1 |
|1,3 | |
|Фурфуролдыреакциялары (№ 239 а-д) |1 |
|1 | |
|Пиррол және фуранның түзілуі (№ 240 а,б) |2 |
|1,3 | |
|Қортынды сабақ. Есеп шығару. | |
|3 | |
| Пиримидин реакциялары (№ 241 а,б) | |
|1 | |
| Пиримидин реакциялары(№ 241 в,г,д) | |
|1,3 | |
| Хинолин реакциялары (№ 232 а,б) | |
|1 | |
|Пиридин және хинолиннің төртіншілік аммоний тұздарының түзілуі | |
|(№ 234 а,б) | |
|1 | |
|МИКРОМОДУЛЬ 2 –АЛТЫ МҮШЕЛІ ГЕТЕРОЦИКЛДЕР | |
|Дәріс сабақтары | |
|Бір азот атомы бар VІ-мүшелі гетероциклдер: пиридин және оның |2 |
|туындылары. | |
|VІ-мүшелі гетероциклдердің бөлек өкілдері. Хинилин‚ акридин‚ |2 |
|қасиеттері‚ маныздылығы. | |
|Екі азот атомы бар VІ-мүшелі гетероциклдер: пиримидин‚ пиразин‚ |2 |
|қасиеттері‚ маныздылығы. | |
|Үш азот атомы бар VІ-мүшелі гетероциклдер. Пурин және оның |2 |
|туындылары | |
|Нуклеотидтер. Пурин алкалоидтері. Кинетин. Птеридиндер.Фолев |2 |
|қышқылы‚ рибофлавин. | |
|Оттек гетероатомы бар VІ-мүшелі гетероциклдер: пиран‚ хромон‚ |2 |
|флавон. | |
|Антоцианиндер. Екі әр түрлі гетероатомы бар VІ-мүшелі |2 |
|гетероциклдер | |
|Зертханалық сабақ | |
|Индиго алу. (№ 157 а) |2 |
|2 | |
|Индиго сульфирлеу. (№ 244 а,б) | |
|1 | |
|Индигокармин тотығуы (№ 245) | |
|1,3 | |
|Индиго бояғыш. (№ 246 а,б) | |
|1,3 | |
|Индиго бояғыш. (№ 246 в) | |
|1,3 | |
|Несеп қышқылының реакциялары (№ 247 а,б,в) 1,3 | |
|Никотин реакциялары (№ 248 а,б,в,г) | |
|1,3 | |
|Қортынды сабақ. Есеп шығару. |1 |
|3 | |
5.СТУДЕНТТІҢ ӨЗДІК ЖҰМЫСЫНЫҢ ТАҚЫРЫПТАРЫ
5.1. Бір гетероатомы бар V-мүшелі гетероциклдер. Тиофен.[8.1.1. 350-367]
5.2. Бірнеше гетероатомы бар V-мүшелі гетероциклдер.Оксазол. [8.1.1. 506-
533]
5.3. Бір гетероатомы бар VІ-мүшелі гетероциклдердің синтезі[8.1.1. 651-667]
5.4. Екі гетероатомы бар VІ-мүшелі гетероциклдер.
5.5. Үш гетероатомы бар VІ-мүшелі гетероциклдер. [8.1.1. 637-646]
5.6. Фармацевтикалық өндірістегі гетероциклдер. [8.1.1. 674-675]
5.7. Электроникада гетероциклдердің қолдануы. [8.1.1. 675-679]
6. ПӘННІҢ ОҚУ-ӘДІСТЕМЕЛІК КАРТАСЫ
3 кесте
|Тақырыбы |Көрнекті |Өздік |Бақылау |
| |құралдар, |меңгерілеті|нысанасы |
| |ТОҚ, |н сұрақтар | |
| |зертханалық | | |
| |тақталар | | |
| |(стенд) | | |
|Дәрістер |Зертханалық |Практикал| | | |
| |сабақтар |ық | | | |
| | |(семинар)| | | |
| | |сабақтар | | | |
| | |(СОӨЖ) | | | |
|1 |2 |3 |4 |5 |6 |
|Кіріспе. |Пентозаннан |№1 |химиялық |Этилениминн|Есептер |
|Гетероциклді |фурфуролды |такырып |ыдыстар,реак|ің |шығару |
|қосылыстардың |алу | |тивтер |электрондық| |
|жіктелуі. Үш | | | |құрылысы | |
|мүшелі | | | | | |
|гетероциклдер. | | | | | |
|Төрт мүшелі | | | | | |
|гетероциклдер. | | | | | |
|(Тақырып №1) | | | | | |
|Гетероциклдердің‚|Фурфурол-дын|№2 |химиялық |Радикалдард|Ауызша |
|полициклдердің |реакциялары |такырып |ыдыстар,реак|ың атаулары|сұрау, |
|номенклатурасы. | | |тивтер | |тест |
|Қанықпаған | | |плакаттар‚ | |сұрақта-р|
|гетероциклдердің | | |схемалар | |ына жауап|
|ароматтылығы. (№2| | | | |беру |
|такырып) | | | | | |
|Бір гетероатомы |Пиррол және |№3 |плакаттар‚ |Фуранның |Ауызша |
|бар V-мүшелі |фуранның |такырып |схемалар |электрондық|сұрау, |
|гетероциклдер. |түзілуі | |химиялық |құрылысы |тест |
|Фуран‚ тиофен‚ | | |ыдыстар,реак| |сұрақта-р|
|пиррол тобы. | | |тивтер | |ына жауап|
|Формуласы‚ алу | | | | |беру |
|әдістері‚ | | | | | |
|қасиеттері. (№3 | | | | | |
|такырып) | | | | | |
|Қосып алу |Қортынды |№4 | |Изомерия |Ауызша |
|реакциялары. Бір |сабақ. Есеп |такырып |Химиялық |түрлері |сұрау, |
|біріне өзіндік |шығару. | |ыдыстар, | |есептер |
|айналуы. Индол. | | |реактивтер | |шығару |
|Фишер бойынша | | | | | |
|синтездеу. Скрауп| | | | | |
|синтезі. (№5 | | | | | |
|такырып) | | | | | |
|Фуран‚ тиофен‚ |Хинолин |№5 | |Хлорофилдің|Ауызша |
|пирролдың |реакциялары |такырып |Химиялық |және |сұрау, |
|туындылары. | | |ыдыстар, |геминнің |есептер |
|Гемин‚хлорофилл. | | |реактивтер. |құрылысы |шығару |
|Фталоцианиндер. | | | | | |
|Өт пигменттері. | | | | | |
|В12 Витамині. (№6| | | | | |
|такырып) | | | | | |
|Индол |Пиримидин |№6 | |Индол |Есептер |
|туындыларының |реакциялары |тақырып |Химиялық |туындыларын|шығару, |
|табиғи | | |ыдыстар, |ың құрылысы|тестерге |
|қосылыстары. | | |реактивтер. | |жауап |
|Алкалоидтер. (№7 | | | | |беру |
|тақырып) | | | | | |
|Екі әр түрлі |Хинолин |№7 |Химиялық |оксазол‚ |Есептер |
|гетероатомы бар |реакциялары |тақырып |ыдыстар, |тиазол‚ |шығару |
|V-мүшелі | | |реактивтер. |изоксазол | |
|гетероциклдер: | | | |қасиеттері | |
|оксазол‚ тиазол‚ | | | | | |
|изоксазол. (№8 | | | | | |
|тақырып) | | | | | |
|Бір азот атомы |Пиридин және|№8 | |пиридин |Есептер |
|бар VІ-мүшелі |хинолиннің |тақырып |Химиялық |туындыларын|шығару |
|гетероциклдер: |төртіншілік | |ыдыстар, |ың | |
|пиридин және оның|аммоний | |реактивтер. |қолданылуы | |
|туындылары. (№9 |тұздарының | | | | |
|тақырып) |түзілуі | | | | |
|VІ-мүшелі |Индиго алу. |№9 | |акридин‚ |Ауызша |
|гетероциклдердің | |тақырып |Химиялық |қасиеттері |сұрау, |
|бөлек өкілдері. | | |ыдыстар, | |есептер |
|Хинилин‚ акридин‚| | |реактивтер | |шығару |
|қасиеттері‚ | | | | | |
|маныздылығы. (№10| | | | | |
|тақырып) | | | | | |
|Екі азот атомы |Индиго |№ 10 | |Пиримидинні|Ауызша |
|бар VІ-мүшелі |сульфирлеу. |тақырып |химиялық |ң |сұрау. |
|гетероциклдер: |Индигокармин| |ыдыстар,реак|қолданылуы | |
|пиримидин‚пиразин|тотығуы | |тивтер | | |
|‚ қасиеттері‚ | | |плакаттар‚ | | |
|маныздылығы.№11 | | |схемалар | | |
|тақырып | | | | | |
|Үш азот атомы бар|Индиго |№ 11 |химиялық |Пурин |Тестерге |
|VІ-мүшелі |бояғыш |тақырып |ыдыстар,реак|құрылысы |жауап |
|гетероциклдер. | | |тивтер | |беру |
|Пурин және оның | | |плакаттар‚ | | |
|туындылары № 12 | | |схемалар | | |
|тақырып. | | | | | |
|Нуклеотиды. Пурин|Индиго |№ 12 | |Кофеин‚ |Ауызша |
|алкалоидтері. |бояғыш |тақырып |химиялық |теофиллин‚ |сұрау, |
|Кинетин. | | |ыдыстар,реак|теобромин |есептер |
|Птеридиндер.Фолев| | |тивтер |құрылысы |шығару |
|қышқылы‚ | | |плакаттар‚ | | |
|рибофлавин..№ 13| | |схемалар | | |
|тақырып | | | | | |
| | | | | | |
|Оттек гетероатомы|Несеп | № 13 |химиялық |Витаминдер |Ауызша |
|бар VІ-мүшелі |қышқылының |тақырып |ыдыстар,реак| |сұрау, |
|гетероциклдер: |реакциялары | |тивтер | |есептер |
|пиран‚ хромон‚ | | |плакаттар‚ | |шығару |
|флавон. | | |схемалар | | |
|Антоцианиндер. |Никотин |№ 14 |химиялық |Антоцианинд| |
|Екі әр түрлі |реакциялары |Тақырып |ыдыстар,реак|ердің | |
|гетероатомы бар | | |тивтер |ерекшілікте| |
|VІ-мүшелі | | |плакаттар‚ |рі | |
|гетероциклдер | | |схемалар | | |
|Антоцианиндер. | | | | | |
|Екі әр түрлі | | | | | |
|гетероатомы бар | | | | | |
|VІ-мүшелі | | | | | |
|гетероциклдер | | | | | |
7. Оқу-әдістемелік әдебиетпен қамтамасыз етудің картасы
4 кесте
|Оқулықтардың , |Дана (сана) |Студенттердің саны|Қамтамасыз етілу |
|оқу-әдістемелік | | |пайызы |
|құралдардың атауы | | | |
| 8.1.1. |5 |4 |100 |
|8.1.2. |5 |4 |100 |
|8.1.3. |5 |4 |100 |
|8.1.4. |4 |4 |100 |
|8.2.1. |5 |4 |100 |
|8.2.2. |5 |4 |100 |
8.1.Негізгі әдебиеттер
8.1.1. Дж. ДЖоулб, К. Миллс. Химия гетероциклических соединений. М.: Мир,
2009.- 728 с. (Лучший зарубежный учебник).
8.1.2.В.Ф.Травель. Органическая химия. М.: ИКЦ «Академкнига», 2008. Т.1,2.
8.1.3. В.Л.Белобородов, С.Э.Зурабян, А.П.Лузин, Н.А.Тюкавкина. Органическая
химия. М.: Дрофа, 2008. Кн.1: Основной курс.-638 с.
8.2.Қосымша
8.2.1.В.А. Смит, А.Д.Дильман. Основы современного органического синтеза.
М.: БИНОМ. Лаборатория знаний, 2009.- 750 с.
8.2.2. В.Л.Белобородов, С.Э.Зурабян, А.П.Лузин, Н.А.Тюкавкина. Органическая
химия. М.: Дрофа, 2009. Кн.2: Специальный курс.-592 с.
Пәндер
- Іс жүргізу
- Автоматтандыру, Техника
- Алғашқы әскери дайындық
- Астрономия
- Ауыл шаруашылығы
- Банк ісі
- Бизнесті бағалау
- Биология
- Бухгалтерлік іс
- Валеология
- Ветеринария
- География
- Геология, Геофизика, Геодезия
- Дін
- Ет, сүт, шарап өнімдері
- Жалпы тарих
- Жер кадастрі, Жылжымайтын мүлік
- Журналистика
- Информатика
- Кеден ісі
- Маркетинг
- Математика, Геометрия
- Медицина
- Мемлекеттік басқару
- Менеджмент
- Мұнай, Газ
- Мұрағат ісі
- Мәдениеттану
- ОБЖ (Основы безопасности жизнедеятельности)
- Педагогика
- Полиграфия
- Психология
- Салық
- Саясаттану
- Сақтандыру
- Сертификаттау, стандарттау
- Социология, Демография
- Спорт
- Статистика
- Тілтану, Филология
- Тарихи тұлғалар
- Тау-кен ісі
- Транспорт
- Туризм
- Физика
- Философия
- Халықаралық қатынастар
- Химия
- Экология, Қоршаған ортаны қорғау
- Экономика
- Экономикалық география
- Электротехника
- Қазақстан тарихы
- Қаржы
- Құрылыс
- Құқық, Криминалистика
- Әдебиет
- Өнер, музыка
- Өнеркәсіп, Өндіріс
Қазақ тілінде жазылған рефераттар, курстық жұмыстар, дипломдық жұмыстар бойынша біздің қор #1 болып табылады.
Ақпарат
Қосымша
Email: info@stud.kz