Файл қосу

Пәнді оқытудың мақсаты. Пәнді оқыту міндеттері












              5В050504  «Журналистика»   мамандығына  арналған
    «Тележурналистика технологиясы және компьютерлік бейнемонтаж» пәнінің
                          ОҚУ- ӘДІСТЕМЕЛІК  КЕШЕНІ

                     СТУДЕНТТЕРГЕ АРНАЛҒАН БАҒДАРЛАМАСЫ





















                                    СЕМЕЙ
                                    2014
                                   Кіріспе

1 ҚҰРАСТЫРҒАН
Құрастырушы  _________  «___» _______ 2014 жыл.
                                қолы

Каримова Бибігүл Жұмашқызы,  Журналистика және практикалық қазақ тілі
кафедрасының аға оқытушысы.


2  ТАЛҚЫЛАНДЫ
2.1  Журналистика және практикалық қазақ тілі кафедрасының  мәжілісінде
қаралып, талқыланды.
Хаттама     №___    «___» _______  2014  жыл.

Кафедра меңгерушісі: ___________ Жұмағұлова Ә.М.

2.2  Экономика, құқық және гуманитарлық ғылымдар  факультеттің оқу-
әдістемелік бюро мәжілісінде  талқыланып, бекітілді.
Хаттама     №___   «___» _______  2014   жыл.

Төрағасы: ___________ Тойкин С.Х.


3  БЕКІТІЛДІ
Университеттің оқу-әдістемелік кеңес мәжілісінде мақұлданып, бекітілді.
Хаттама №___  «___» ___________2014 жыл.


ОӘК төрайымы _________________ Искакова Г.К.

4  «___» _______ 20    ж. шыққан ПОӘК-нің
№1 БАСЫЛЫМЫ

















                                   Мазмұны


1  Жалпы ережелер
2  Пәннің мазмұны және сағаттарды сабақ түріне шағу
3  Пәнді оқытудың әдістемелік нұсқаулықтары
4  Курс форматы
5  Курс саясаты
6  Бағалау саясаты
7  Әдебиеттер



































      1 ЖАЛПЫ ЕРЕЖЕЛЕР


      1.1  Оқытушы туралы  және пән туралы жалпы мәлімет:
Каримова Бибігүл Жұмашқызы, аға оқытушы
Кафедра:Журналистика және практикалық қазақ тілі
Ақпараттық  қатынас: телефон : 36-02-25, кафедраның мекен-жайы : Глинки,
20, 912- бөлме
Сабақ өтетін орын: 809 аудитория
Кредит саны: 3

      1.2  Пәннің қысқаша сипаттамасы
      Ал бұл тақырып, ең алдымен Телевизияның тарихымен, Телевизиялық  хабар
жанрларымен,    Телевизиялық    бағдарламалардың    дайындалуымен    тікелей
байланысты. Еліміз тәуелсіздік алғанға дейін біздер негізінен  бұл  пәндерді
орталықта дайындалған әдебиеттер бойынша  оқып  келдік.  Сондықтан  көптеген
терминдер әлі күнге  дейін  шетел  немесе  орыс  тілдерінде  айтылады.  Оның
үстіне  хабар  дайындауға  тиісті  техникалардың,  компьютерлердің   барлығы
шетелде жасалған. Жазулары да ағылшынша. Осыдан да ана тілімізде  бұл  пәнді
меңгеру көп оқуды, ізденуді талап етеді.


      1.3  Пәнді оқытудың мақсаты:
      Бұл пәннің мақсаты студенттерді  ең  алдымен  телевизиялық  техникамен
таныстыру,  әрі  компьютерлік   бейнемонтаж   жасауға   бейімдеу.   Себебі,
телевизиялық хабарларды компьютерлік  бейнемонтаж  арқылы  дайындау  оңайға
түспейді. Ол үшін әрбір  студент  компьютермен  жақсы  таныс  болуы  керек.
Студенттерді  телехабар  жасауға  қажетті  негізгі   оқулықтармен,   құрал-
жабдықтармен және олар атқаратын қызметтермен таныстыру.
      Студенттердің түрлі түсіру  техникалары  мен  компьютерді  игерулеріне
басты назар аударылады.

      1.4  Пәнді оқыту  міндеттері:
      Нәтижесінде студенттердің теориялық білімдерін тәжірибемен  орнықтыру.
Яғни  пәнді  өту  барысында  студенттер  түрлі  хрестоматиялық   мәні   бар
әдебиеттерді міндетті түрде оқып, конспектілеумен қоса, өздері  де  бүгінгі
күннің  көкейкесті  мәселелері  бойынша  туындылар  жазып,   оны   талдауға
тартылатын болады.
      ә) Білім, машық, дағды және компетенция тізбегі.
Теория мен практикада байланыс болмаса істің  нәтижесіне  нұқсан.  Теледидар
мен  радиохабарлары  материалдарын  талдай  отырып,  студентгер  өз  бетінше
ізденіп, арнайы тапсырма  алады.  Пәннің  табиғатына  сай  материал  жасауға
пайдаланады.


      1.5  Оқыту нәтижелері:
      Пәнді оқыту нәтижесінде студент мыналарды білуі керек:
      -  Студенттерге  телеорталықтың  мақсат-міндеттерін,  қызмет   көрсету
аясын, түрлі техникалық бөлімдердің жұмыстарын  түсіндіру,  тележурналистке
қажетті кәсіби істерге машықтандыру.
      - Студенттерге практикалық семинарлар кезінде теориялық тұрғыда алған
        білімдерін  тәжірибе  жүзінде  іске  асыруларына  көмектесу,   яғни
        телерепортер, тележүргізуші, диктор, оператор мамандықтарына баулу.
      - Студенттерден шығармашылық топтар құрып, хабар жасаудың ішкі сырына
        үңілу;
      - Сценарий жазу, студия ішінде  жұмыс  істеу,  хабарға  қатысушыларды
        дайындау,  жүргізуші  және  диктор  қызметтерін  атқару,  редактор,
        оператор, режиссер және т.б. қосалқы топтардың міндеттерін  білуге,
        игеруге үйрету.
      - Теориялық білімдерін тәжірибеде қолдана білуді үйренеді;
      - Кәсіби зерттеу жұмыстарына дағдылары қалыптасады.

      1.6  Курстың пререквизиттері
      1.6.1  Тележурналистика технологиясы


      1.7  Курстың постреквизиті:
      1.7.1  Журналистік шеберлік

       2  ПӘННІҢ МАЗМҰНЫ ЖӘНЕ САҒАТТАРДЫ САБАҚ ТҮРІНЕ ШАҒУ
                                   Кесте 1
|№  |Тақырыптың атауы            |Сағат саны                |Әдебиеттер   |
|   |                            |ДС |СП |Л    |С    |С     |             |
|   |                            |   |З  |Б    |Р    |Р     |             |
|   |                            |   |   |     |С    |С     |             |
|   |                            |   |   |     |П    |      |             |
|1  |2                           |3  |4  |5    |6    |7     |8            |
|1  |Көрнініс маңызы             |1  |   |     |     |      |             |
|   |                            |   |   |     |     |      |             |
|   |                            |   |   |     |     |      |             |
|   |                            |   |   |     |0,5  |1,5   |1, Б. 12-25  |
|   |                            |   |   |     |     |      |ББ           |
|2  |Трансфокаторды (ЗУМ)        |   |1  |     |0,5  |1,5   |2, 78-99 ББ  |
|   |пайдалану                   |   |   |     |     |      |             |
|3  |Фокусқа апару               |   |1  |     |0,5  |1,5   |3, 91-98 ББ  |
|4  |Телевизия бағдарламаларының |1  |   |     |     |      |             |
|   |жасалу тәсілдері мен        |   |   |     |0,5  |1,5   |4, 30-40 ББ  |
|   |құралдары                   |   |   |     |     |      |             |
|5  |Телехабарлар жасаудың       |   |1  |     |     |      |             |
|   |негізгі әдістері            |   |   |     |0,5  |1,5   |3, 45-62 ББ  |
|6  |Тікелей эфирді жүзеге асыру |   |1  |     |     |      |             |
|   |тәртібі                     |   |   |     |0,5  |1,5   |5, 65-22 ББ  |
|7  |Графика, титрлар            |1  |   |     |     |      |             |
|   |                            |   |   |     |0,5  |1,5   |10, 3-17 ББ  |
|8  |Жазу түрлері                |   |1  |     |     |      |             |
|9  |Динамикалық жазуды жасайтын |   |1  |     |     |      |             |
|   |тәсілдер                    |   |   |     |0,5  |1,5   |1, 16-35 ББ  |
|10 |Камера құрылымының          |1  |   |     |     |      |             |
|   |ерекшелігі                  |   |   |     |0,5  |1,5   |2, 73-107 ББ |
|11 |Объективтің көру            |   |1  |     |     |      |             |
|   |бұрыштамалары мен камера    |   |   |     |0,5  |1,5   |3, 9-19 ББ   |
|   |қозғалысы                   |   |   |     |     |      |             |
|12 |Ақ-қара түсті телевизияға   |   |1  |     |     |      |             |
|   |бояудың әсері               |   |   |     |0,5  |1,5   |2, 78-99 ББ  |
|13 |Камера түрлері              |1  |   |     |     |      |             |
|   |                            |   |   |     |0,5  |1,5   |3, 91-98 ББ  |
|14 |Заманауи камера түрлері     |   |1  |     |     |      |             |
|15 |Синхрон                     |   |1  |     |0,5  |1,5   |4, 30-40 ББ  |
|16 |Кран                        |1  |   |     |0,5  |1,5   |3, 91-98 ББ  |
|17 |Микрофон және оны меңгеру   |   |1  |     |0,5  |1,5   |4, 25-39 ББ  |
|   |тәсілдері                   |   |   |     |     |      |             |
|18 |Кран түрлері, кішкене кран  |   |1  |     |0,5  |1,5   |5, 12-22 ББ  |
|   |мүмкіндіктері               |   |   |     |     |      |             |
|19 |Жарықсүргіштері             |1  |   |     |0,5  |1,5   |1, 43-59 ББ  |
|   |(светофильтр)               |   |   |     |     |      |             |
|20 |Бейтарап жарықсүзгіш        |   |1  |     |0,5  |1,5   |2, 11-20 ББ  |
|21 |Жарықтың арақатынасы        |   |1  |     |0,5  |1,5   |3, 39-56 ББ  |
|22 |Телевизиялық монтаж  түрлері|1  |   |     |0,5  |1,5   |4,158-172 ББ |
|23 |Конструктивті монтаж        |   |1  |     |0,5  |1,5   |5,200-210 ББ |
|24 |Параллелді монтаж           |   |1  |     |0,5  |1,5   |6, 51-24 ББ  |
|25 |Монтаж құрастырылымының     |1  |   |     |0,5  |1,5   |1, 56-61 ББ  |
|   |тәсілдері                   |   |   |     |     |      |             |
|26 |Ассоциативтік монтаж        |   |1  |     |0,5  |1,5   |2, 36-45 ББ  |
|27 |Компюьтерлік монтаж түрлері |   |1  |     |0,5  |1,5   |3, 25-33 ББ  |
|28 |Кадр, план, ракус           |1  |   |     |0,5  |1,5   |4, 26-35 ББ  |
|29 |Кадр, план                  |   |1  |     |0,5  |1,5   |1, 29-43 ББ  |
|30 |Түсірілімнің негізгі түрлері|   |1  |     |0,5  |1,5   |2, 69-84 ББ  |
|31 |Режиссер тетігі (микшерлік  |1  |   |     |0,5  |1,5   |3, 91-120 ББ |
|   |тақта)                      |   |   |     |     |      |             |
|32 |Микшерлеу,көрністің қаптауы |   |1  |     |     |      |             |
|33 |Бейне режиссерлік аппараттық|   |1  |     |0,5  |1,5   |4, 20-23 ББ  |
|   |бөлме                       |   |   |     |     |      |             |
|34 |Камераны басқару            |1  |   |     |0,5  |1,5   |5, 56-69 ББ  |
|   |принциптері мен мақсаттары  |   |   |     |     |      |             |
|35 |Камера штативінің қозғалысы |   |1  |     |0,5  |1,5   |7, 94-111 ББ |
|36 |Камера қозғалысының маңызы  |   |1  |     |0,5  |1,5   |9, 12-29 ББ  |
|37 |Объектив пен камераның      |1  |   |     |0,5  |1,5   |10, 36-42 ББ |
|   |орналасуы                   |   |   |     |     |      |             |
|38 |Бір камерамен жұмыс         |   |1  |     |     |      |             |
|   |техникасы                   |   |   |     |     |      |             |
|39 |Теледидардағы сценарий ұғымы|   |1  |     |1    |3     |3, 91-98 ББ  |
|40 |Камера мен фокусты ауыстыру |1  |   |     |0,5  |1,5   |4, 25-39 ББ  |
|41 |Телевизиялық журналистиканың|   |1  |     |0,5  |1,5   |5, 12-22 ББ  |
|   |құрылымдық сипаты мен       |   |   |     |     |      |             |
|   |бейнелеуші құралдары        |   |   |     |     |      |             |
|42 |Әлемдік телевизия. Қазіргі  |   |1  |     |0,5  |1,5   |1, 56-71 ББ  |
|   |үздік үрдістер              |   |   |     |     |      |             |
|43 |Сандық телехабар тарату     |1  |   |     |0,5  |1,5   |2, 8-16 ББ   |
|   |жүйесі                      |   |   |     |     |      |             |
|43 |Қазақстандағы сандық        |   |1  |     |0,5  |1,5   |3, 63-76 ББ  |
|   |телехабар тарату жүйесі     |   |   |     |     |      |             |
|45 |Қоғамдық телевизияның       |   |1  |     |0,5  |1,5   |1, 24 -48 ББ |
|   |қажеттілігі мен             |   |   |     |     |      |             |
|   |мүмкіншіліктері             |   |   |     |     |      |             |
|   |Барлығы                     |15 |30 |     |22,5 |67,5  |             |

      3  ПӘНДІ ОҚЫТУДЫҢ ӘДІСТЕМЕЛІК НҰСҚАУЛЫҚТАРЫ


      Студент «Тележурналистика технологиясы және компьютерлік  бейнемонтаж»
пәнінде  тәжірибе  жүзінде  кең  қолданылатын,   әрі   жан-жақты   игерілген
теледидарда қолданылатын негізгі әдістерін білуі қажет. Кәсіби  біліктілікті
қалыптастыруда  электронды  журналистиканың  теориялық  негізі  өзіндік  рөл
атқарады.    Тележурналистика    негіздері    қазіргі    теорияның    ғылыми
методологиялық  таныммен   тығыз   байланыста.   Қазіргі   жаңа   ақпараттық
технологияның бағыт- бағдарына,  мән-мазмұнына  олардың  шыққан  уақытындағы
саяси-әлеуметтік жағдайларға сәйкес  баға беруге мүмкіндік береді.

      4 КУРС ФОРМАТЫ


      Аудиториялық уақытқа дәрістер, семинар сабақтары, оқытылған материалды
талқылау және әртүрлі тапсырмаларды  орындау кіреді. Әрбір  сабаққа  студент
әдебиеттің  негізгі  және  қосымша   қайнар   көздерінің   тізіміне   сәйкес
дайындалуы  керек   (негізгі   бөлімдер   мен   бөлімшелер   әрбір   сабақта
нақтыланады). Аралық бақылау жұмысында болмаған студенттер  автоматты  түрде
0 балл алады және бақылау жұмысын тапсыруға жіберілмейді.
      Негізгі  ұғымдар  дәрістерде  ұсынылады  және  түсіндіріледі.  Сабаққа
қатысу және дәрісте  негізгі ұғымдарды,  түсіндірмелерді  және  мәліметтерді
жазып алу студенттің міндеті болып табылады.  Егер  студент  қандай  да  бір
жағдайлармен дәріске қатыспаған жағдайда, дәрістің материалын топтағы  басқа
студенттен алуы  керек.  Оқытушы  материалды  бірде-бір  студентке  дәрістің
бірде-бір уақытында босату себебіне қарамастан ұсынбайды.
      Студенттердің өздік жұмысы – бұл тұлғаның  жеке  танымды  қызметі,  ол
өзіне  тек  қана  алған  білімін  бекітіп  қоймауы,   сонымен   қатар   жеке
шығармашылық ойлау  процесі  болып  табылады.  Өзіндік  жағынан  ол  келешек
маманның шығармашылығы үшін жаңа  білімінің  ашылуына,  қалыптасуына  жағдай
жасайды.
      Өздік  жұмыс  сонымен  қатар   студенттің   максималды   белсенділігін
қарастырады және ол алған білімін ұйымдағы  ғылыми  зерттеу,  қоғамдық  және
өндірістік қызметтерде көрінеді.
      Курсты оқу барысында алынған ұпай жинақталып, жалпы  саны  шығарылады.
Жиынтық бағаны шығару  үшін  әрбір  тапсырма,  сабаққа  қатысуы,  СӨЖ,  ОСӨЖ
тапсырмаларын,  тиісті  жаттығу  жұмыстарын   орындағаны   жөніндегі    ұпай
жиынтығы, кезеңдік, қорытынды  бақылау  нәтижелері  т.б.  түгел  ескеріледі.
Берілген тапсырманы уақытында орындау қажет. Тиісті   тапсырмалар  сессияның
соңғы аптасына дейін өткізілуі тиіс. Орташа ұпай  жинақтай  алмаған  студент
емтиханға жіберілмейді. Әрбір тақырыпты өтеу   міндеті,  өтілген  материалды
меңгеру деңгейі тест, жатқа  жазу,  бақылау  түрінде  тексеріледі.  Себепсіз
сағат босатсаңыз қосымша  шығармашылық  жұмыс  беріледі.  Сабақтан  екі  рет
кешігу бір рет сабақ босатқанға теңгеріледі.


      5 КУРС САЯСАТЫ
      Курсты оқу барысында алынған  барлық  ұпайлар  жинақталып,  бір-біріне
қосылады.  Осы курстан алған ақтық бағаны шығару  үшін  әрбір  тапсырма  мен
аралық және  қорытнды  бақылаудан  алынған  баға  және  емтихан  бағаларының
қорытындысы   бойынша   орташа   ұпай   есептеледі.   Барлық   тапсырмаларды
көрсетілген  уақытында  өткізу  қажет.  Барлық  тапсырмаларды  қабылдап  алу
емтиханға 7 күн қалғанда аяқталады. Барлық тапсырманы өткізбеген  студенттер
емтиханға кіргізілмейді. Жұмысты  кеш  тапсырсаңыз:  қосымша  тапсырма  беру
арқылы жұмыс көлемі ұлғайтылады. Тапсырмалар  оқытушы  тағайындаған  уақытта
қабылданады. Емтиханға келмесеңіз, орынды себеп  болса,  бұрынғы  орындалған
жұмыстарыңыз есепке алынады; орынсыз  себеп  болса,  тапсырманы  орындауыңыз
қажет және осы мәселеге қатысты университет саясаты  есепке  алынады.  Әрбір
тақырыпты қайталау және өтеу міндетті. Өтілген  материалды  меңгеру  деңгейі
тест  арқылы   тексеріледі.   Тест   алдын   ала   ескертілмей   өткізіледі.
Аудиториялық  сабақтарды  босатпау,  кешікпеу  міндетті.  Себепсіз  сабақтан
қалсаңыз: қосымша шығармашылылық жұмыс  беріледі  (реферат,  көркем  мәтінге
талдау  т.б.);   Сабаққа  екі  рет  кешігу  бір   рет   сабақ   босатылғанға
теңгеріледі. Оқу үрдісіне белсенді түрде қатысу қажет.

      6  БАҒАЛАУ САЯСАТЫ
     «Тележурналистика технологиясы және компьютерлік бейнемонтаж» пәні
                           бойынша ұпайларды бөлу


      |Апта |Бақылау түрі                         |Барлық ұпай    |Ескерту         |
|1    |2                                    |3              |4               |
|     |1-аптадан 7-апта аралығында дәріске  |30             |                |
|     |қатысу                               |               |                |
|1    |Семинар                              |0              |                |
|2    |Семинар                              |20             |                |
|3    |Семинар                              |20             |                |
|     |БӨЖ                                  |48             |                |
|4    |Семинар                              |20             |                |
|5    |Семинар                              |20             |                |
|6    |Семинар                              |20             |                |
|     |БӨЖ                                  |48             |                |
|7    |Аралық бақылау жұмыстары             |74             |                |
|1-7 апта аралығындағы оқу нәтижесі бойынша |300            |                |
|қорытынды ұпай                             |               |                |
|     |8-15 апта аралығында дәріске қатысу  |30             |                |
|8    |Семинар                              |14             |                |
|9    |Семинар                              |14             |                |
|10   |Семинар                              |14             |                |
|     |БӨЖ                                  |48             |                |
|11   |Семинар                              |14             |                |
|12   |Семинар                              |14             |                |
|13   |Семинар                              |14             |                |
|14   |Семинар                              |16             |                |
|     |БӨЖ                                  |48             |                |
|15   |Аралық бақылау жұмыстары             |74             |                |
|9-15 апта аралығындағы оқу нәтижесі бойынша|300            |                |
|қорытынды ұпай                             |               |                |
|Емтихан бойынша қорытынды ұпай             |400            |                |
|Академиялық кезең бойынша қорытынды ұпай   |1000           |                |

7  ӘДЕБИЕТТЕР
7.1  Негізгі әдебиеттер
7.1.1   Есенбекова Ұ.М. Тележурналистика: телехабар жасау технологиясы. –
А., 2011
8.1.2   Әбілдина Ғ.  Телевизия өнері: теориясы мен технологиясы. – А.,
2012.
7.1.3   Бекетова Л. Проблемы реформирования телевидение и радио в
Казахстане. – Алматы: 2011.
7.1.4   Галперин Ю. Человек с микрофоном – М., 2011.
7.1.5   Д.Рендаль Универсальный журналист – А.,2011.
7.1.6  Любосветов Д.  Радиожурналист и процесс общения.//Мастерство
журналиста – М., 2011.

7.2  Қосымша әдебиеттер
7.2.1   Багиров Э. Проблемы телевидения и радиовкщания. – М.,2011.
7.2.2  Бойко Г.С. Телерадиожурналистика: теория и практика.–М.,2010.
7.2.3  Горохов В. Основы журналистского мастерства.–М.,20010.
7.2.4  Қанафияұлы Н. Дауысын ел таныған. Алматы, 2010.
7.2.5  Шешендік сөздер.–Алматы, 2011.
7.2.5  Редактирование радиопередач.–М.,2011.


Пәндер