Файл қосу

Қатты қалдықтарды залалсыздандыру



| ҚАЗАҚСТАН РЕСПУБЛИКАСЫНЫҢ БІЛІМ ЖӘНЕ ҒЫЛЫМ МИНИСТРЛІГІ                   |
|СЕМЕЙ ҚАЛАСЫНЫҢ ШӘКӘРІМ АТЫНДАҒЫ МЕМЛЕКЕТТІК УНИВЕРСИТЕТІ                 |
|3 деңгейлі СМЖ құжаты   |ПОӘК                    |ПОӘК 042-16.1.34/01-2013 |
|ПОӘК оқытушыға арналған |                        |                         |
|«Қалдықтарды өңдеу,     |№3 басылым              |                         |
|залалсыздандыру және    |«__» ___ 2013 ж.        |                         |
|жою» пәнінен            |                        |                         |
|оқу-әдістемелік кешені  |                        |                         |






                        ПӘННІҢ ОҚУ-ӘДІСТЕМЕЛІК КЕШЕНІ


           «Қалдықтарды өңдеу, залалсыздандыру және  жою»  пәнінен
      5В060800 - «Экология»мамандығына арналған





                           ОҚЫТУШЫҒА  АРНАЛҒАН ПӘН


                                БАҒДАРЛАМАСЫ












                                    Семей
                                    2013






                                  Алғы сөз

1. ӘЗІРЛЕГЕН
«Экология және қоршаған ортаны қорғау» кафедрасының  доцент    м.а
                м.ғ.к Қабышева Жанар Кобегеновна     «30»       08    2013ж


2. ТАЛҚЫЛАНДЫ

2.1 Шәкәрім атындағы Семей мемлекеттік университеті «Экология және қоршаған
ортаны қорғау» кафедрасының отырысында
Хаттама  №1   « 04 »    09    2013 ж.,
Кафедра меңгерушісі                          доцент м.а. Кабышева Ж.К.

2.2 Аграрлық факультетінің оқу-әдістемелік кеңесінің отырысында
Хаттама  №1   « 18»      09    2013 ж.,

АФ  ОӘБ   төрағасы       _________                             доцент   м.а.
Тлеубаева А.В.


3. БЕКІТІЛДІ
Университеттің оқу-әдістемелік кеңесінің отырысында шығаруға ұсынады
Хаттама  №1   «    »                2010ж.,
Оқу- әдістемелік кеңестің төрағасы,
оқу-әдістемелік жұмысы бойынша проректор          профессор   Искакова  Г.К.




№2  басылым  03.09.2012 ж. орнына  енгізілді .
 Кешен Қазақстан Республикасының мемлекеттік  жалпыға бірдей білім беретін
стандартына сәйкес   МЖБС   негізінде жаңартылған  0.04.019.-2011.
Бакалавриат.













                                   Мазмұны


   1. Қолданылу саласы
   2. Нормативтік сілтемелер
   3. Жалпы ереже
   4.Оқу  пәнінің (модульдің) мазмұны
   5. Студенттердің өзіндік жұмыстарының тақырыптары
   6. Пәннің оқу-әдістемелік картасы
   7.  Оқу әдітемелік бағдарламасының әдебиеттермен қамтамасыз ету картасы
   8.  Әдебиеттер






























































     1. Қолдану саласы
      «Қалдықтарды өңдеу, залалсыздандыру және  жою»  пәні бойынша  оқу
әдістемелік кешен құрамына  енетін  оқытушының жұмыс  оқу бағдарламасы
050608 «Экология» мамандығының студенттеріне арналған.


     2. Нормативтік сілтемелер
      Бұл «Қалдықтарды өңдеу, залалсыздандыру және  жою» пәні бойынша  оқу -
әдістемелік кешен құрамына енетін  оқытушының жұмыс оқу  бағдарламасы
төмендегі құжаттар талаптарына   сай осы  бойынша  оқу үрдістері
ұйымдастыру тәртібін белгілейді:
      - 050608  «Экология» мамандығы       бойынша  жалпы білім беру
мемлекеттік стандарты
      - Сту 042-РГКП – СГУ -8 2007 Университет стандарты  «Пәнні оқу
әдістемелік кешенін әзірлеу және  ресімдеудің жалпы талаптары»
      - ДП     042-14-6-02.1.20.17 -2008 Құжат «Пәннің оқу әдістемелік
кешенінің құрылымы мен мазмұны»


      3.Жалпы ережелер
      3.1 Пәннің жалпы мазмұны
      Қазақстан Республикасының тәуелсіздік  алып, экономикамыздың  нарықтық
қатынастарға  көшуіне   және   халықаралық  экономикалық  қатынастардың  аса
қарқынды   жүре     бастауына    байланысты,   Қазақстан    Республикамыздың
экологиялық жағдайларына аса көңіл бөліп  көптеген   мәселелер  қолға  алына
бастады. Қазіргі жағдайда ғылыми техниканың дамуында ғылымның  және  ғылыми-
техникалық мәліметтердің көлемі интенсивті  өсуде.  Жоғары  оқу  орындарында
жоғары білікті мамандарды дайындауда олардың  білімділігіне,  іздемпаздығына
көңіл  бөлінеді.  Студенттер  алған  білімдерін  ғаламдық,   аймақтық   және
жергілікті экологиялық мәселелерді шешуге қолдана білулері керек.

      3.2. Пәнді оқытудың міндеттері:
      1. Студенттерге жалпы Қазақстан Републикаының экологиялық жағдайын
оқыту.
      2. Берілген курстың мақсаты болып  студенттердің  өздік  творчествалық
жұмыстарға баулу және өз  мамандықтары  бойынша  жоғары  жалпы  ғылыми  және
профессионалды дайындау.

      3.3 Пәннің пререквизиттері:
      -химия;
      -биология;
      -экология;
       -геоэкология;
      -биологиялық экология;
      -экология және тұрақты даму;
      -экожүйенің тұрақты дамуы;
      -қазақтан экологияы;

Кесте 1 – Оқу жоспарынан көшірме
|Курс                                                                      |Семес|
|                                                                          |тр   |
| Тақырып 1. Кіріспе. Қалдық туралы жалпы мәліметтер, олардың құрылымы,    |6    |
|классификациясы.                                                          |     |
|Пәннің мәні мен мақсаты, негізгі түсініктері.                             |     |
|Қалдықтардың  классификациясы, өңдеу әдітері және залалсыздандыру.        |     |
|Қатты қалдықтарды  өңдеу әдістерін әзірлеу.                               |     |
|Қатты қалдықтарды  механикалық  өңдеу.                                    |     |
|Тақырып 2. Қатты қалдықтарды жою (ұнтақтау, ұсақөтау, классификация,      |8    |
|нығыздау және компактілеу).                                               |     |
|Қатты қалдықтарды өртеу (әртүрлі ошақтерда)                               |     |
|Өндірістік және тұрғылықты қалдықтарды  залалсыздандыру өңдеу.            |     |
|Қалдықтарды жинау және реттеу.                                            |     |
|Қалдықтарды  өңдеу және жағу.                                             |     |
|Тақырып 3. Қатты қалдықтарды  залалсыздандыру.                            |8    |
|Қалдықтарды көму.                                                         |     |
|Қалдықтарды жинау және  транспортпен әкету.                               |     |
|Тақырып 4. Палигондардағы арнайы қоймаларда  қалдықтарды жинау.           |8    |
|Өндірістік орталықтарда қалдықтарды жер астына көму                       |     |
|Барлығы                                                                   |30   |



5. Студенттердің өзіндік жұмыстарының тақырыбы (СОӨЖ)

|Рет  |Студенттердің оқутышының жетекшілік етуімен орындайтын    |Сағат |
|саны |өзіндік жұмыстарының тақырыбы                             |саны  |
|1    | Кіріспе. Қалдық туралы жалпы мәліметтер, олардың         |1     |
|     |құрылымы, классификациясы                                 |      |
|2    |Жалпы қалдықтар жалпы қалдықтарға  сипаттама.             |1     |
|3    |Қалдықтардың қалу  себептері.                             |1     |
|4    |Өндірітегі және тұрмыстық улы, радиоктивті  қалдықтарға   |1     |
|     |сипаттама.                                                |      |
|5    |Қалдықтарды  өңдеу әдістерін әзірлеу.                     |1     |
|6    |Қалдықтарға техникалық және механикалық өндеулерге        |1     |
|     |сипаттама беру.                                           |      |
|7    |Өндірістік және тұрмыстық қалдықтарды залалыздандыру және |1     |
|     |көму.                                                     |      |
|8    |Темір қалдықтарын утилизациялау.                          |1     |
|9    |Қағаз қалдықтарын утилизациялау.                          |1     |
|10   |Сынап қалдықтарын  утилизациялау.                         |1     |
|11   |Резина қалдықтарды  утилизациялау.                        |1     |
|12   |Қалдықтарды  көму.                                        |1     |
|13   |Қалдықтарды толық завод технологиясымен өңдеу және        |1     |
|     |утилизациялау.                                            |      |
|14   |Палигон қалдықтарын  утилизациялау және көму.             |1     |
|15   |Радилэкологиялық жағдайларды  жақсарту.                   |1     |
|     |Барлығы                                                   |15    |

5.2.Студенттің өзіндік жұмыстарының  тақырыптарының жоспары (СӨЖ)


      |Рет  |туденттің өзіндік жұмыстарының  тақырыптары              |Сағат саны|
|саны |                                                         |          |
|1    |Қалдықтарға жалпы мәліметтер беру.                       |2         |
|2    |Тоқтап қалған суларды  тазалау.                          |4         |
|3    |Топырақтарды  қалдықтардан  тазарту.                     |4         |
|4    |Топырақтарды  ауыр металл қалдықтарынан тазалау.         |4         |
|5    |Қалдықтарды өңдеу және жағу.                             |4         |
|6    |Қара металургия қалдықтары.                              |4         |
|7    |Палигон қалдықтарын  утилизациялау және көму.            |4         |
|8    |Улы қалдықтарды залалсыздандыру                          |4         |
|     |Барлығы                                                  |30        |




   6. Пәннің оқу - әдістемелік картасы
Кете  5- Оқу әдітемелік бағдарламасының картасы кесте


   |Тақырып                                 |Сабаққа    |СӨЖ         |Тексеру |
|                                        |кереті     |сұрақтары   |түрлері |
|                                        |құрал      |            |        |
|                                        |жабдықта   |            |        |
|Дәріс                 |Тәжірибелік      |           |            |        |
|1                     |2                |3          |4           |5       |
|Тақырып 1. Кіріспе.   |Кіріспе. Қалдық  |Мел, доска,|Қалдықтарға |Реферат |
|Қалдық туралы жалпы   |туралы жалпы     |слайды.    |жалпы       |        |
|мәліметтер, олардың   |мәліметтер,      |           |мәліметтер  |        |
|құрылымы,             |олардың құрылымы,|           |беру.       |        |
|классификациясы.      |классификациясы  |           |            |        |
|Пәннің мәні мен       |                 |           |            |        |
|мақсаты, негізгі      |                 |           |            |        |
|түсініктері.          |                 |           |            |        |
|Қалдықтардың          |                 |           |            |        |
|классификациясы, өңдеу|                 |           |            |        |
|әдітері және          |                 |           |            |        |
|залалсыздандыру.      |                 |           |            |        |
|Қатты қалдықтарды     |                 |           |            |        |
|өңдеу әдістерін       |                 |           |            |        |
|әзірлеу.              |                 |           |            |        |
|Тақырып 2. Қатты      |Жалпы қалдықтар  |Плакат,    |Тоқтап      |Реферат |
|қалдықтарды жою       |жалпы қалдықтарға|слайды     |қалған      |        |
|(ұнтақтау, ұсақөтау,  |сипаттама.       |           |суларды     |        |
|классификация,        |                 |           |тазалау.    |        |
|нығыздау және         |                 |           |            |        |
|компактілеу).         |                 |           |            |        |
|Қатты қалдықтарды     |                 |           |            |        |
|өртеу (әртүрлі        |                 |           |            |        |
|ошақтерда)            |                 |           |            |        |
|Өндірістік және       |                 |           |            |        |
|тұрғылықты қалдықтарды|                 |           |            |        |
|залалсыздандыру өңдеу.|                 |           |            |        |
|Қалдықтарды жинау және|                 |           |            |        |
|ретттеу.              |                 |           |            |        |
|Қалдықтарды  өңдеу    |                 |           |            |        |
|және жағу.            |                 |           |            |        |
|Тақырып 3. Қатты      |Коллоквиум.      |плакат,    |Топырақтарды|реферат |
|қалдықтарды           |Қалдықтардың қалу|слайды     |қалдықтардан|        |
|залалсыздандыру.      |себептері.       |           |тазарту.    |        |
|Қалдықтарды көму.     |                 |           |            |        |
|Қалдықтарды жинау және|                 |           |            |        |
|транспортпен әкету    |                 |           |            |        |
|Тақырып 4.            |Өндірітегі және  |Плакат,    |Топырақтарды|реферат |
|Палигондардағы арнайы |тұрмыстық улы,   |слайды     |ауыр металл |        |
|қоймаларда            |радиоктивті      |           |қалдықтарына|        |
|қалдықтарды жинау.    |қалдықтарға      |           |н тазалау.  |        |
|Өндірістік            |сипаттама..      |           |            |        |
|орталықтарда          |                 |           |            |        |
|қалдықтарды жер астына|                 |           |            |        |
|көму                  |                 |           |            |        |
|                      |Қалдықтарды      |плакат,    |Қалдықтарды |Реферат |
|                      |қауіпсіз жолмен  |слайды,    |өңдеу және  |        |
|                      |жою.             |графиктерта|жағу.       |        |
|                      |                 |блиц       |            |        |
|                      |Қалдықтарды      |плакат,    |Қара        |Реферат |
|                      |өңдеу әдістерін  |слайды     |металургия  |        |
|                      |әзірлеу.         |           |қалдық.     |        |
|                      |Қалдықтарға      |Плакат,    |Палигон     |Реферат |
|                      |техникалық және  |слайды     |қалдықтарын |        |
|                      |механикалық      |           |утилизацияла|        |
|                      |өндеулерге       |           |у және көму.|        |
|                      |сипаттама беру.  |           |            |        |
|                      |Өндірістік және  |плакат,    |Улы         |реферат |
|                      |тұрмыстық        |слайды,    |қалдықтарды |        |
|                      |қалдықтарды      |таблицы    |залалсызданд|        |
|                      |залалыздандыру   |           |ыру         |        |
|                      |және көму.       |           |            |        |
|                      |Коллоквиум.      |плакат,    |            |реферат |
|                      |Темір қалдықтарын|слайды,    |            |        |
|                      |утилизациялау.   |видио      |            |        |
|                      |                 |фильм,     |            |        |
|                      |Қағаз қалдықтарын|           |            |        |
|                      |утилизациялау.   |           |            |        |
|                      |Сынап қалдықтарын|           |            |        |
|                      |утилизациялау.   |           |            |        |
|                      |Резина           |           |            |        |
|                      |қалдықтарды      |           |            |        |
|                      |утилизациялау.   |           |            |        |
|                      |Қалдықтарды      |           |            |        |
|                      |көму.            |           |            |        |
|                      |Қалдықтарды толық|           |            |        |
|                      |завод            |           |            |        |
|                      |технологиясымен  |           |            |        |
|                      |өңдеу және       |           |            |        |
|                      |утилизациялау.   |           |            |        |
|                      |Палигон          |           |            |        |
|                      |қалдықтарын      |           |            |        |
|                      |утилизациялау    |           |            |        |
|                      |және көму.       |           |            |        |
|                      |Радилэкологиялық |           |            |        |
|                      |жағдайларды      |           |            |        |
|                      |жақсарту.        |           |            |        |

   7. Оқу әдітемелік бағдарламасының әдебиеттер қамтамасыз ету картасы


   Кесте 6- Оқу әдітемелік бағдарламасының әдебиеттер қамтамасыз ету картасы
|Әдебиеттердің аты                |Жалпы саны  |Студенттердің |қамтамасыз  |
|                                 |            |аны           |ету мөлшері |
|1                                |2           |3             |4           |
|2.Панин М.С. Экология Казахстана.|30          |50            |100         |
|Семипалатинск. 2005ж.            |            |              |            |
|2.А.М. Никаноров, Т.А.Хоружая .  |10          |50            |20          |
|«Экология» .М.,2000              |            |              |            |
|3. Т.К. Сагимбаев . Экология и   |10          |50            |20          |
|экономика. Алматы. 1997          |            |              |            |
|4. Чернова Н.М.,А.М. Былова,     |20          |50            |40          |
|Экология М.: «Просвещение» 1988. |            |              |            |
|5. Хоружая Т.А. Методы оценки    |10          |50            |20          |
|экологической опасности. Москва. |            |              |            |
|1998.                            |            |              |            |
|6. Ветошкин А.Г. Защита литосферы|10          |50            |20          |
|от отходов.учебное пособие.-     |            |              |            |
|Пенза; изд-во Пенза. Гос. Унив,  |            |              |            |
|2005.                            |            |              |            |
|7. А.А. Горелов. Экология. М.,   |10          |50            |20          |
|2000.                            |            |              |            |
|8. Чернова Н.М.,А.М. Былова,     |20          |50            |40          |
|Экология М.: «Просвещение» 1988. |            |              |            |
|9.Оспанов Г.C. Бозшатаев Т.Г.    |10          |50            |20          |
|«Экология», Алматы , 2002.       |            |              |            |
|10. Оспанов Г.C. Бозшатаев Т.Г.  |10          |50            |20          |
|«Экологиядан  оқу әдітемелік     |            |              |            |
|құрал» А.2000.                   |            |              |            |
|11. Сағымбаев Г.К. «Экология     |10          |50            |20          |
|негіздері» Алматы. 1995.         |            |              |            |
|12.Бейсенова Ә., ШілдебаевЖ.     |20          |50            |40          |
|«Экология эәне табиғатты тиімді  |            |              |            |
|пайдалану» А. 2000               |            |              |            |




      8  Негізгі әдебиеттер
8. 1.Қазақстан Республикасының экологиялық  кодекстері. Алматы: Бико, 2007.
8.2. Панин М.С. Экология Казахстана. Семипалатинск. 2005ж.
8.3.Родионов А.И Техника  защиты окружающей среды. –М., Хими, 1989.
8.4. Ветошкин А.Г. Защита литосферы от отходов.учебное пособие.- Пенза; изд-
во Пенза. Гос. Унив, 2005.
8.5. СНиП 2.0128-85 Полигоны по   обезвреживающию  и  захоронению  токсичных
промышленных  отходов.  Основные   положения  по  проенктированию.  –М.:ЦИТП
Госстроя СССР, 1985.-16 с.
8.6. Абишов М . Радиационная  безопасность  и подходы к   решению   проблемы
радиоктивных   отходов   в   МАД   «Невада   семипалатинск»   //Выш.   школа
Казахстана.2001.
8.7. Ақбасов А.Ж., Сагимбаев Г.Ә. «Экология» Алматы 2003.
4.1.8. Оспанов Г.C.  Бозшатаев  Т.Г.  «Экологиядан   оқу  әдітемелік  құрал»
А.2000.
8.9. Бейсенова Ә., ШілдебаевЖ. «Экология эәне  табиғатты  тиімді  пайдалану»
А. 2000
8.10. Оспанов Г.C. Бозшатаев Т.Г. «Экология», Алматы , 2002.

      8.1 Қосымша әдебиеттер


8.1.1  Алексеев  В.И.,   Винокуров   Е.А.,   Пугачев   Е.Н.   Проектирование
сооружений  переработки и утилизации осадков сточных вод  с   использованием
элементов компьютерных информационных  технологии.  Учеб.  Пособ.  М.:ИЗД-во
АСВ, 2003. 176 с.

8.2.2.  А.М. Никаноров, Т.А.Хоружая . «Экология» .М.,2000.
8.2.3.  Т.К. Сагимбаев . Экология и экономика. Алматы. 1997
8.2.4.  А.А. Горелов. Экология. М., 2000.
8.2.5. Чернова Н.М.,А.М. Былова,  Экология М.: «Просвещение» 1988.
8.2.6.  Глухов В.В., Лисочкина Т.В., Некрасова  Т.П.,  Экономические  основы
экологии Санкт-Петербург « Специальная литература» 1997.
8.2.7.Федорова  А.И.,   Никольская  А.Н.  Практикум  по  экологии  и  охране
окружающей среды. Москва. 2003.
8.2.8. Хоружая Т.А. Методы оценки экологической опасности. Москва. 1998.
8.2.9.  Фурсов В.И. Экологические  проблемы  окружающей  среды.  Алма-Ата  ,
1991.
82.10.Новиков Ю.В. Экология, окружающая среда и человек. Учебное  пособие  .
Москва.1998.
82.11. Мозуров А.К Радиоактивные отходы  и   проблемы  консервации  урановых
рудников Северного Казахстана: Материалы 2 междунар.конф.
«Радиоактивные элементы в среде обитания человека»  -Томск,  из-то  «Тондем-
Арт» 2004.














Пәндер