Файл қосу

Көпклеткалы жануарлардың колоналлы жануарлардан айырмашылығы




|ҚАЗАҚСТАН РЕСПУБЛИКАСЫНЫҢ БІЛІМ ЖӘНЕ ҒЫЛЫМ МИНИСТРЛІГІ                      |
|СЕМЕЙ қаласының ШӘКӘРІМ атындағы МЕМЛЕКЕТТІК УНИВЕРСИТЕТІ                   |
|3 деңгейлі СМЖ құжат    |ПОӘК                 |УМКД 042-18.22.02/99/02 -2013|
|ПОӘК                    |Басылым № __         |                             |
|студентке арналған      |от «___»______       |                             |
|«Зоология»              |                     |                             |
|пәнінің бағдарламасы    |                     |                             |








                   5В060700-«Биолгия» мамандығына арналған

                                 «Зоология»



                       ПӘНІНІҢ ОҚУ-ӘДІСТЕМЕЛІК КЕШЕНІ

                   ПӘННІҢ СТУДЕНТКЕ АРНАЛҒАН БАҒДАРЛАМАСЫ



















                                    СЕМЕЙ
                                    2013




                                  Алғы сөз


1. құрастырылды
Құрастырушы:  _______________  «____»___________20____   А.Нұрсафина    «Мал
шаруашылығының технологиясы  және  аңшылықтану»  кафедрасының  аға  оқытушы,
биология магистрі

2. талқыланды
 «Мал шаруашылығының технологиясы және аңшылықтану» кафедрасының
отырысында
Хаттама  №__    «__»_____20___ж

Кафедра меңгерушісі ___________  С.Тугамбаева

2.2. Аграрлық  факультеттің оқу - әдістемелік кеңесінің отырысында
Хаттама  №__    «__»_____20___ж

Төрағасы  __________ А.Тлеубаева

3. бекітілді
Университеттің оқу - әдістемелік кеңесінің
отырысында қаралып, баспаға ұсынылды
Хаттама  №__    «__»_____20___ж

ОӘК төрағасы _____________Г.Искакова



   «__»_____20___ж №__ басылым орнына енгізілген



















                                   Мазмұны


      1 Колдану саласы.
        2 Пәндердің мазмұны және сабақ түрлері бойынша сағаттарды бөлу
          3  Пәндерді оқып-білу жөніндегі әдістемелік ұсынымдар
          4  Курс форматы
          5  Курс саясаты
          6  Баға қоюдың саясаты
          7  Әдебиеттер

































     1. ҚОЛДАНУ САЛАСЫ
     2. 1.1 Оқытушы және пән  туралы
     3.  Оқытушының аты-жөні: Нұрсафина Ақмарал Жексенбаевна
     4.  Биология кафедрасы
     5.  Хабарласу мәліметі: 53-19-70
     6.  Өткізілу орны:  Оқу ғимараты №5, 204-ауд.
     7. Пәннің аты: «Омырқасыздар зоологиясы»
     8.  Кредит саны: 3 (үш)





      1.2  Пәннің қысқаша сипаттамасы:
      Жануарлардың   негізгі   типтерінің   және   кластарының   өкілдерімен
таныстыру, олардың морфологиясын, физиологиясын, экологиясын,  этологиясын,
көбеюін,  дамуын,  маңызын,  филогениясын  оқып  білу.  Халықаралық  ғылыми
терминдерді меңгерту. Лабораториялық  құралдармен  жұмыс  істеуді  үйретіп,
тірі  организмдерді  бақылап,  объектілермен  өз  бетімен   жұмыс   істеуге
дағдыландыру.

      1.3  Пәнді оқытудың мақсаты:
      Жануарлардың алуан түрлілігін, құрылыстарының ерекшеліктерін, тіршілік
әрекетін, ортаға бейімдеушілігін, таралу зандылықтарын зерттеу.


      1.4  Пәнді зерделеудің негізгі міндеттері:
      1) Жануарлардың көптүрлілігін, олардың шығу тегін, органдар  жүйесінің
құрылысын, систематикасын,  таралуын,  тіршілік  ортасымен  байланысын  және
адам үшін  маңызын көрсету.
      2)Типті, оның кластарын, қазіргі  жүйеге  сәйкес  төменгі  сатыларынан
жоғарыларына дейін  зерттеу.
      3) әрбір  топтардың ерекшеліктері туралы түсінік беру,  олардың  пайда
болуы мен  туыстық  ара  –қатынастарын,  құрылысы  мен   органдар  жүйесінің
эвлюциясын және олардың функционалдық байланыстарын бақылау.
      1.5 Зерделеу нәтижесі

       Пәнді зерделеу нәтижесінде студент міндетті:
-  білу  жануарлардың  көптүрлілігін  және   олардың   қалыптасуын   негізгі
зандылықтарын  әртүрлі  топтарын  биологиялық  прогресі  немесе   регресінің
себептерін;
-  игеру  мүшелер  мен  мүшелер  жүйелерінің   құрылысын,  омыртқасыз   және
омыртқалы жануарлардың негізгі өкілдерінің систематикасы мен эволюциясын;
-  меңгеру   жануарлардың   экологиялық   жүйелердегі   орны   мен   маңызын
шаруашылықтық және кәсіптік маңызын білу тиіс;
-  істей  білу  ғылыми  мәселелерді   білуге,   зертханалық   және   далалық
жағдайларды зерттеу жұмыстарын іске асыруға тәжірибелік дағды алуды;
- иемдену  алған  білімін  ғылыми  және  тәжірибелік  мәселелерді  шешуге  ,
түрлердің биологиялық  ерекшеліктерін  түсінуге,  өсімдіктер  мен  жануарлар
әлемінің эволюциясындағы әртүрлі топтарының маңыздылығын анықтауға колдану.


      1.6  Курстың пререквизиті: «Экология», «Цитология»
      1.7    Курстың  постреквизиті:  «Физиология»,  «Генетика»,  «Жануарлар
биохимиясы»




        2. ПӘННІҢ МАЗМҰНЫ ЖӘНЕ САБАҚ ТҮРЛЕРІ БОЙЫНША САҒАТТАРДЫ БӨЛУ


                                                                     2 кесте
|№   |Тақырыптың атауы                |Сағаттар саны                         |
|р/қ |                                |                                      |
|    |                                |Д   |ЗС   |СОӨЖ    |СӨЖ   |Әдебиеттер |
|1   |2                               |3   |4    |5       |6     |7          |
|Модуль 1 Жануарлар әлемінің жүйесі                                          |
|Блок 1 Қарапайымдылар типі                                                  |
|1   |                                |1  |2     |1.5     |4.5   |           |
|    |Кіріспе. Зоология тарихы.       |   |      |        |      |           |
|    |Жануарлар әлемінің жүйесі. Жер  |   |      |        |      |           |
|    |бетінде тіршіліктің пайда болуы.|   |      |        |      |           |
|    |тірі ағзалардың патшалықтарға   |   |      |        |      |           |
|    |бөлінуі. Тірі ағзаларға деген   |   |      |        |      |           |
|    |қазіргі көзқарас. биология      |   |      |        |      |           |
|    |ғылымдарының арасындағы         |   |      |        |      |           |
|    |зоологияның орны. Зоология      |   |      |        |      |           |
|    |ғылымына жануарлар әлемі, оның  |   |      |        |      |           |
|    |шығу тегі, эволюциясы, қазіргі  |   |      |        |      |           |
|    |жағдай, биосферадағы және адам  |   |      |        |      |           |
|    |өміріндегі ролі ретіндегі       |   |      |        |      |           |
|    |көзқарас                        |   |      |        |      |           |
|2   |Бірклеткалылар патшалық тармағы.|1  |2     |1.5     |4.5   |           |
|    |патшалық тармақтың типтерге     |   |      |        |      |           |
|    |бөлінуі.Қарапайымдылар          |   |      |        |      |           |
|    |құрылысының негізгі             |   |      |        |      |           |
|    |ерекшеліктері. Sarcomastigophora|   |      |        |      |           |
|    |типіне сипаттама.Талшықтылар тип|   |      |        |      |           |
|    |асты. Паразитизмніңшығу тегі    |   |      |        |      |           |
|3   |Қарапайымдылардын паразитті     |1  |2     |1.5     |4.5   |           |
|    |тіршілік ететін түрлері.        |   |      |        |      |           |
|    |Споралылар типі. Трансмиссивті  |   |      |        |      |           |
|    |аурулар Микроспоралылар,        |   |      |        |      |           |
|    |асцетоспоридилар, лабиринтулар  |   |      |        |      |           |
|    |типтері.                        |   |      |        |      |           |
|4   |Инфузориялар типінің            |1  |2     |1.5     |4.5   |           |
|    |ерекшеліктері, сипаттамасы.     |   |      |        |      |           |
|    |Ядролы апптарттын және жыныс    |   |      |        |      |           |
|    |процесінің ерекшеліктері (      |   |      |        |      |           |
|    |конъюгация, аутогамия).         |   |      |        |      |           |
|    |Кластарға және отряд үстіне     |   |      |        |      |           |
|    |бөлінуі, қарапайымдылардың      |   |      |        |      |           |
|    |тіршілігі, протозоа филогениясы.|   |      |        |      |           |
|    |Басқа жануарлармен қарым        |   |      |        |      |           |
|    |қатынасы.                       |   |      |        |      |           |
|Блок 2 Көпклеткалылар патшалық тармағы (Metazoa)                            |
|5   |Көпклеткалылар патшалық тармағы |1  |2    |1.5    |4.5    |             |
|    |(Metazoa).  Бірклеткалылар және |   |     |       |       |             |
|    |көпклеткалылар ағзасын          |   |     |       |       |             |
|    |салыстыру. Көпклеткалы          |   |     |       |       |             |
|    |жануарлардың колоналлы          |   |     |       |       |             |
|    |жануарлардан айырмашылығы.      |   |     |       |       |             |
|    |Метазоа тенденциясының дамуы.   |   |     |       |       |             |
|6   |Эуметазоа. Сәулелілер.          |1  |2    |1.5    |4.5    |             |
|    |Ішекқуыстылар және              |   |     |       |       |             |
|    |гребневиктердіңұқасатығы мен    |   |     |       |       |             |
|    |айырмашылығы.Бұлшықет және жүйке|   |     |       |       |             |
|    |ұлпасының пайда болуы           |   |     |       |       |             |
|    |(метагенез). Ішекқуыстылардың   |   |     |       |       |             |
|    |таксономиялық бөлшектенуі.      |   |     |       |       |             |
|    |Филогения, тәжірибелік маңызы.  |   |     |       |       |             |
|Модуль 2 Билатеральдылар бөлімі                                             |
|Блок 1 Паразитизм симбиотикалық қарым-қатынастың формасы                    |
|7   |Билатеральдылар бөлімі.         |1  |2    |1.5    |4.5    |             |
|    |Қуыссыздар, алғашқы ауыздылар   |   |     |       |       |             |
|    |бөлім асты. Үшқабаттықтың       |   |     |       |       |             |
|    |қалыптасуы. паренхима.          |   |     |       |       |             |
|    |Тері-бұлшықет қабының құрылысы. |   |     |       |       |             |
|    |Жалпақ құрттар типі, Кірпікшелі |   |     |       |       |             |
|    |құрттар, Трематодтар,цестодалар.|   |     |       |       |             |
|    |Гермафродиттер және             |   |     |       |       |             |
|    |гермофродитизм. Жалпақ          |   |     |       |       |             |
|    |құрттардың филогениясы мен      |   |     |       |       |             |
|    |тәжірибелік маңызы. Паразитизм  |   |     |       |       |             |
|    |симбиотикалық қарым-қатынастың  |   |     |       |       |             |
|    |формасы.                        |   |     |       |       |             |
|8   |Буылтық құрттардың жалпы        |1  |2    |1.5    |4.5    |             |
|    |сипаттамасы мен таралуы.        |   |     |       |       |             |
|    |Трохофоралылар тип үсті. екінші |   |     |       |       |             |
|    |қуыстылардың алғашқы            |   |     |       |       |             |
|    |қуыстылардан айырмашылығы. Тип  |   |     |       |       |             |
|    |жүйесі, кластары:               |   |     |       |       |             |
|    |Көпжақтаулылар, сүліктер,       |   |     |       |       |             |
|    |эхиуридалар, сипункулидалар.    |   |     |       |       |             |
|    |Филогениясы және тәжірибелік    |   |     |       |       |             |
|    |маңызы.                         |   |     |       |       |             |
|Блок 2 Mollusca                                                             |
|9   |Былқылдақденелілер типі.        |1  |2    |1.5    |4.5    |             |
|    |Денесінің бөлшектенуі. Денесінің|   |     |       |       |             |
|    |екінші қуысының түзілуі. Мантия.|   |     |       |       |             |
|Блок 3 Буынаяқтылар типі                                                    |
|10  |Буынаяқтылар типі, жалпы        |1  |2    |1.5    |4.5    |             |
|    |сипаттамасы. ауыз аппараттарының|   |     |       |       |             |
|    |құрылысы (мандибула және        |   |     |       |       |             |
|    |хелицералылар). Филогениясы мен |   |     |       |       |             |
|    |систематикалық бөлшектенуі. Шаян|   |     |       |       |             |
|    |тәрізділер және өрмекші         |   |     |       |       |             |
|    |тәрізділер класы.               |   |     |       |       |             |
|11  |Желбезектыныстылар бөлім асты,  |1  |2    |1.5    |4.5    |             |
|    |жалпы сипаттамасы, су жануарлары|   |     |       |       |             |
|    |ретінде тіршілік ерекшелігі.    |   |     |       |       |             |
|    |Көбеюі, көбею ерекшеліктері.    |   |     |       |       |             |
|    |шаянтаәрізділердің              |   |     |       |       |             |
|    |дернәсілдерінің ерекшеліктері   |   |     |       |       |             |
|12  |Онихофоралылар типі.            |   |     |       |       |             |
|    |Буынаяқтылар типінің жалпы      |   |     |       |       |             |
|    |сипаттамасы мен систематикасы.  |   |     |       |       |             |
|    |Насекомдар метаморфозы.         |   |     |       |       |             |
|Блок 4                                                                      |
|13  |Екінші ауыздылар. Қармалауыштар |   |     |       |       |             |
|    |типі.                           |   |     |       |       |             |
|14  |Тікентерілілер типінің          |   |     |       |       |             |
|    |сипаттамасы.                    |   |     |       |       |             |
|15  |Гемихордалылар сипаттамасы,     |   |     |       |       |             |
|    |олардың құрылыс ерекшеліктері.  |   |     |       |       |             |
|Барлығы                              |15 |30   |22,5   |67,5   |             |




   3. Пәңді оқып-білу жөніндегі әдістемелік ұсынымдар


   Оку үрдісіне белсенді қатысу, уй тапсырмасын ынтамен орындау, сабакта
карама-карсы байланысты колдау, ұжымдық жұмыска жәрдемдесу, ұқыпты және
міндеті болу қажет. Курстарыен және оқытушылармен ашық, шыдамды да,
мейірімді болған жөн.
    Пән барысы. Оқылатын дәрісте кейінгі  ғылымның  көкейтесті  мәселелері,
қазіргі  жетістіктері  мен  жаңалықтары  айтылады.  Өткізілетін  зертханалық
сабақтарда организмнен алынып,  жасалған  жасушалар,  препараттарын  тікелей
зерттеп,   электронды   микроскопта   көрінетін   микробейнелерді    талдап,
зерделейсіздер. Пәннiң әр дәрiсiнен кейiн ұсынылған  сұрақтар  мен  тестерге
жауап берiп, оған қайтаратын жауапты жинақтап қорытып, күмәндiк туса,  алдын
ала дәрiстен оқып, оны толық түсiнiп, дәрiске, сабаққа  дайын  болып  келген
жөн.
      Зертханалық   сабақтарды   өткізуге   толық    нұсқаулар,    ұсынылған
әдебиеттерде толық берілген. Жұмысты бастамас  бұрын  сабақтың  мақсаты  мен
міндеттерін анықтап алып, ұсынылған әдебиеттерден  теориялық  материалдармен
танысу қажет. Жұмысты жасаған соң міндетті түрде  қорытынды  жазып,  суретін
салу керек.  Оқулықтағы  тақырып  соңында  берілген  сұрақтарға  жауап  беру
керек.




   4. Курс форматы




   Қатынасу: дәрiс, зертханалық сабақтарға мiндеттi түрде  қатынасу  керек.
Егерде қандайда болмасын себептермен сiз  оларға  қатынаса  алмасаңыз,  онда
барлық меңгере алмаған материалға жауапкер боласыз. Мiнез –  құлық:  Студент
ар  кодексiн:   мiнез-құлық   этикасын   сақтауы   керек.   Сабаққа   кешiгу
кешiрiлмейтiн қылық. Сабақ үстiнде оқу тәртiбiн жиi  бұзушылар  дәрiсханадан
шығарылып  жiберiледi,  немесе  бүкiл  курс   бойынша   «қанағаттанарлықсыз»
бағамен   жазаланады.   Бақылау   тапсырмалары.   Олар   сөзсiз   орындалып,
белгiленген  мерзiмде  тапсырылуы  қажет.  Кешiгiп  орындалған   жұмыстардың
бағасы өзiнен -  өзi  төмен  болады.  Межелiк  бағалау:  Межелiк  бағалаудың
қортындысы сабақ қатысуы мен үлгерiмiне, студенттердiң белгiленген  мерзiмге
өз бетiмен жұмыс орындауына, сабақта  ауызша  немесе  жазбаша  түрде  берген
жауабына, межелiк бақылау  қортындысына  байланысты  қойылады.  Көшiрiп  алу
және  бiреудiң  шығармасын  толық  немесе  жарым-жартылай  өз  атымен  ұрлап
пайдалану: Қандай да болмасын көшiрiп алу немесе бiреудiң шығармасын  толық,
не жарым-жартылай өз  атымен  ұрлап  пайдалану  (басқа  студенттерден  дайын
тапсырма  және  шешiмдер  көшiрмесiн   пайдалану)   дәрiсханадан   шығарумен
тоқтатылады немесе «қанағаттанарлықсыз» бағамен жазаланады. Ұрлап  пайдалану
мен алдауды болғызбау керек. Ұялы телофон: Сабақ үстiнде  оны  үзiп  тастау,
немесе ұялы телефонмен байланысты болғызбау керек.
  Емтихан:  Қортынды  емтихан  барлық  студенттер  емтихан   беруге   рұқсат
етiлгеннен  кейiн  емтихан  сұрақтары  жазылған  ауызша,  не   тест   арқылы
өткiзiледi


5. курс саясаты

Бірігіп жұмыс істеу барысында біз келесідей тәртітердә ұстанамыз:
    • Оқытушымен студент бір-біріне сыйластықпен қарау керек.
    • Кез келген тәртіп бұзушылықтар жазаланады, ал белсенді жұмыс керісінше
      мадақталады.
    • Сабаққа кешікпеу және сабақты босатпау.
    • Білімді бағалау баллды-рейтингті жүйе бойынша жүргізіледі.





6. БАҒА ҚОЮ САЯСАТЫ

«Адам анатомиясы» пәні бойынша баға қою
                                                                     2 кесте
|Апта      |Бақылау түрі                         |Балл саны|Ескерту        |
|1         |2                                    |3        |4              |
|          |1-мен 7 апта аралығындағы барлық     |30       |               |
|          |сабақ түрлеріне қатысуы              |         |               |
|1         |Ағымдағы бақылау 16 балл. СОӨЖ 7     |35       |               |
|          |балл. СӨЖ 12 балл                    |         |               |
|2         |Ағымдағы бақылау 16 балл. СОӨЖ 7     |35       |               |
|          |балл. СӨЖ 12 балл                    |         |               |
|3         |Ағымдағы бақылау 16 балл. СОӨЖ 7     |35       |               |
|          |балл. СӨЖ 12 балл                    |         |               |
|4         |Ағымдағы бақылау 16 балл. СОӨЖ 7     |35       |               |
|          |балл. СӨЖ 12 балл                    |         |               |
|5         |Ағымдағы бақылау 16 балл. СОӨЖ 7     |35       |               |
|          |балл. СӨЖ 12 балл                    |         |               |
|6         |Ағымдағы бақылау 16 балл. СОӨЖ 7     |35       |               |
|          |балл. СӨЖ 12 балл                    |         |               |
|7         |1 аралық бақылау                     |60       |               |
|1-мен 7 апта аралығындағы оқу нәтижелері бойынша|300      |               |
|қорытынды баллдар                               |         |               |
|          |8-бен 15 апта аралығындағы барлық    |30       |               |
|          |сабақ түрлеріне қатысуы              |         |               |
|8         |Ағымдағы бақылау 15 балл. СОӨЖ 5     |30       |               |
|          |балл. СӨЖ 10 балл                    |         |               |
|9         |Ағымдағы бақылау 15 балл. СОӨЖ 5     |30       |               |
|          |балл. СӨЖ 10 балл                    |         |               |
|10        |Ағымдағы бақылау 15 балл. СОӨЖ 5     |30       |               |
|          |балл. СӨЖ 10 балл                    |         |               |
|11        |Ағымдағы бақылау 15 балл. СОӨЖ 5     |30       |               |
|          |балл. СӨЖ 10 балл                    |         |               |
|12        |Ағымдағы бақылау 15 балл. СОӨЖ 5     |30       |               |
|          |балл. СӨЖ 10 балл                    |         |               |
|13        |Ағымдағы бақылау 15 балл. СОӨЖ 5     |30       |               |
|          |балл. СӨЖ 10 балл                    |         |               |
|14        |Ағымдағы бақылау 15 балл. СОӨЖ 5     |30       |               |
|          |балл. СӨЖ 10 балл                    |         |               |
|15        |2 аралық бақылау                     |60       |               |
|8-бен 15 апта аралығындағы оқу нәтижелері       |300      |               |
|бойынша қорытынды баллдар                       |         |               |
|Емтихан бойынша қорытынды баллдар               |400      |               |
|Академиялық мерзгіл бойынша қорытынды баллдар   |1000     |               |




7. ӘДЕБИЕТТЕР
      7.1.1   Түсіпова К.С.Омыртқасыздар зоологиясы. Алматы,1999ж. 336 б.
7.1.2  Наумов С.П.  Омыртқалылар зоологиясы. Алматы, 1990.288.
            7.1.3  Догель В.А.Зоология беспоэвоночных. -М., 2001.
7.1.4      Захваткин     А,А.     Сравнительная      эмбриология      низших
                                                             беспозвоночных.

           М., 1993.
7.1.5       Захваткин     А,А.     Сравнительная     эмбриология      низших
                                                             беспозвоночных.

            М., 1993.
            7.1.6 Дәуітбаева К.А. Омыртқасыздар зоологиясы. –Алматы Қазақ
          университеті, 1997. 2 -бөлім.
           7.2 Қосымша әдебиеттер;
7.2.1   Иванов  А.В.  Происхождение  многоклеточных  животных,-  М.:  Наука,
1998.
            7.2.2  История биологии. -М, 2002. т.1, С. 536.




Пәндер