Файл қосу
Эксперттік жүйелер
|ҚАЗАҚСТАН РЕСПУБЛИКАСЫ БІЛІМ ЖӘНЕ ҒЫЛЫМ МИНИСТРЛІГІ |
|СЕМЕЙ ҚАЛАСЫНЫҢ ШӘКӘРІМ АТЫНДАҒЫ МЕМЛЕКЕТТІК УНИВЕРСИТЕТІ |
|3 деңгейлі СМК құжаты |ОӘК |ПОӘК 042-18-12.1.115/01-2013 |
|«Эксперттік жүйелер» |Баспа №1 18.09.2013ж| |
|пәнінің оқу-әдістемелік | | |
|кешені | | |
«Эксперттік жүйелер»
пәнінен оқу-әдістемелік кешен
5В070300 – «Ақпараттық жүйелер» мамандығына арналған
ПӘННІҢ ОҚЫТУШЫҒА АРНАЛҒАН БАҒДАРЛАМАСЫ
Семей
2013
Алғы сөз
1. ҚҰРАСТРЫЛДЫ
Құрастырған ___________ Жақсығұлова Д.Д. «Ақпараттық жүйелер»
кафедрасының аға оқытушысы, Шәкәрім атындағы мемлекеттік университеті Семей
қаласы
«__09__» _________09_________ 2013ж.
2. Талқыланды
2.1. Шәкәрім атындағы мемлекеттік университетінің «Ақпараттық жүйелер»
кафедрасы отырысында қарастырылды.
Хаттама № _1__ «__09__» ___09_____________ 2013 ж.
Кафедра меңгерушісі __________ /Смагулов С.К., э.ғ.к./
2.2. «Ақпараттық-коммуникациялық технологиялар» факультетінің оқу-
әдістемелік бюросы отырысында қарастырылды.
Хаттама № _1__ «_11_» _______09___________ 2013ж.
Төрағасы __________ /Бекбаева Р.С./
3. бекітілді
Университеттің Оқу-әдістемелік кеңесі отырысында баспаға жіберуге
ұсынылды және мақұлданды.
Хаттама № _1__ «_18_»______09_______2013ж.
ОӘК төрағасы, оқу-әдістемелік істер бойынша проректор _______________
/ Г.К. Искакова /
Мазмұны
1. Пайдалану облысы
2. Нормативті сілтеме
3. Жалпы мағлұматтар
4. Оқу пәнінің (модульдің) мазмұны
5. Студенттің өздік жұмыс тақырыптары
6. Пәннің оқу-әдістемелік картасы
7. Оқу-әдістемелік әдебиетпен қамтамасыз ету картасы
8. Әдебиет
1. Пайдалану облысы
«Эксперттік жүйелер» пәнінен оқу-әдістемелік кешен 050703-«Ақпараттық
жүйелер» мамандығының студенттеріне арналған. Ол студенттерді курс
мазмұнымен, оның актуалдылығымен және қажеттілігімен, курстың саясатымен,
студенттердің оқу процесінде алған білімдерімен таныстырады. Оқу-
әдістемелік кешен пәнді оқу кезінде негізгі бастама болып табылады.
2. Нормативті сілтеме
«Эксперттік жүйелер» пәнінен оқу-әдістемелік кешен құрастырылды және
келесі құжаттардың талаптары мен ұсыныстарына сәйкес берілген пән бойынша
оқу процесін ұйымдастыру ұсынылды:
– Білім беру деңгейіне сәйкес Мемлекеттік жалпыміндетті білім
беру стандарты;
– 5В070300 - «Ақпараттық жүйелер» мамандығының типтік оқу
жоспары;
– СТУ 042 – СГУ – 4 - 2013 Университет стандарты «Пәннің оқыту
әдістемелік кешенін дайындауға жалпы талаптар»;
- ДП-042-1.01.–2013 Құжатталған процедура «Пәннің оқыту әдістемелік
кешенінің құрылымы мен мазмұны»
-
3. Жалпы мағлұматтар
3.1. Пән мазмұнының қысқаша сипаттамасы
"Эксперттік жүйелер" пәні 050703 «Ақпараттық жүйелер» мамандығы
саласының пәндер циклына жатады және жасанды интеллект, білім базасы,
экспертті жүйелердің әдістері туралы түсінік алу, шешімді іздеу әдістерін
пайдалану, экспертті жүйелерді құру технологиясын оқуды көздейді.
3.2. Курстың мақсаты: Осы курстың мақсаты: экспертті жүйелер туралы
түсінік алу,экспертті жүйелер есептерін шешу әдістерін үйрену, экспертті
жүйелерді құру технологиясы жайлы түсінік алу, әртүрлі әдістерді қолдана
отырып эксперт білімдерін түрлендіруді үйрену. Осы курстың мақсаты:
экспертті жүйелер туралы түсінік алу, экспертті жүйелер есептерін шешу
әдістерін үйрену, экспертті жүйелерді құру технологиясы жайлы түсінік алу,
әртүрлі әдістерді қолдана отырып эксперт білімдерін түрлендіруді үйрену.
3.3. Пәнді оқудың негізгі міндеті:
Пәнді оқудың негізгі міндеті – жасанды интеллект, білім базасы,
экспертті жүйелердің әдістері туралы түсінік алу, шешімді іздеу әдістерін
пайдалану, экспертті жүйелерді құру технологиясын оқуды көздейді.
3.4. Курсты өткеннен кейінгі білімі мен дағдысы:
• Экспертті жүйелер туралы түсінік алу;
• Экспертті жүйелер есептерін шешу әдістерін үйрену;
• Экспертті жүйелердің архитектурасы жайлы;
• Экспертті жүйелерді құру технологиясы жайлы;
• Күй кеңістігінде шешімді іздеу әдістері жайлы.
• Интеллектуалды жүйелердің әртүрлі типтерін көрсету алу;
• Бір әдістен келесі әдіске өте алу;
• Әртүрлі әдістерді қолдана отырып эксперт білімдерін түрлендіру.
3.5. Курс пререквизиттері:
• Сызықтық алгебра;
• Математикалық логика;
• Программалау тілдері;
• Информатика.
3.6. Курс постреквизиттері:
• Дипломдық жоба.
3.7. Оқу жұмыс жоспарынан үзінді:
Кесте 1 - оқу жоспарынан көшірме
|Курс |Семестр |Кредиттер |
|1 |2 |3 |
|Дәрістік сабақтар |
| |Пәнге кіріспе |1 |
| |Экспертті жүйелердің түсінігі |2 |
| |Экспертті жүйелердің классификациясы |2 |
| |Экспертті жүйелердің архитектурасы |1 |
| |Экспертті жүйелердің құрылымы. |1 |
| |Экспертті жүйенің базалық құрылымы |1 |
| |Эксперттік жүйенің функциялары |1 |
| |ЭЖ артықшылығы |1 |
| |Білім базасы |1 |
| |Экспертті жүйелерді құру процессі |2 |
| |Жасанды интеллект жүйесі. Жасанды интеллект тілдері |1 |
| |ЭЖ – нің шешетін типтік тапсырмалары |1 |
|Практикалық сабақтар |
| |Эксперттік жүйені құру |2 |
|1 модуль | | |
| | | |
|2 модуль | | |
| | | |
|3 модуль | | |
| |Эксперттік жүйенің функциялары |2 |
| |Жасанды интеллект жүйесінің даму тарихы |2 |
| |Алғашқы жасанды интеллект белгілері | |
| |Жасанды интеллекттің қоғамдағы маңызы |1 |
| |Ережелерді өндеу. Ережелерді тура өңдеу. |2 |
| |Ережелерді кері өңдеу. | |
| |Тұжырымдау стратегиясын басқару |2 |
| |ЭЖ – нің шешетін типтік тапсырмалары |2 |
| |Шешімді табудың процесін басқару |2 |
5. СТУДЕНТТІҢ ӨЗДІК ЖҰМЫСТАРЫНА арналған ТАҚЫРЫПТАР
Өздік жұмыс тақырыптары:
1. Эксперттік жүйені құру.
2. Эксперттік жүйенің функциялары
Білім және мәлімет.
Жасанды интеллекттің ақпараттық технологиядағы орны.
1. Ережелерді тура өңдеу.
2. Ережелерді кері өңдеу.
3. Кері және тура ережелерді өңдеуді салыстыру.
4. Жүйеше дегеніміз не?
5. Эвристика көмегімен басқару.
6. Классификациялау программасы.
7. Ықтималды тұжырымдау.
8. Жуықты тұжырымдау.
9. Көпсатылы тұжырымдау.
10. Нақты емес тұжырымдау
11. ЭЖ – нің шешетін типтік тапсырмалары.
12. Эксперттік жүйенің сипаттамасы.
13. Білімді көрсету.
14. Жанұялық қатынастарды көрсетудің семантикасы және синтаксисі.
15. Шешімді табудың процесін басқару.
16. Автокөлікке қызмет көрсету.
17. Қолданылған шешімді түсіндіру.
18. Мәселенің ағымдағы жағдайы.
6. пәннің оқу-әдістемелік картасы
Кесте 3 – Пәннің оқу-әдістемелік картасы
|Тақырыбы |Көрнекі|Өзіндік менгеру сұрақтары |Бақылау |
| |ліктер,| |түрі |
| |плакатт| | |
| |ар | | |
|Дәріс |Практикалық | | | |
|1 |2 |3 |4 |5 |
|Пәнге кіріспе |Эксперттік жүйені| |ЭЖ құрудың негізгі |Ауызша |
| |құру | |қиыншылықтары |жауап |
| | | |ЭЖ-ның ең маңызды функциясы |беру |
|Экспертті |Эксперттік | |ЭЖ құрудың әдістерін |Ауызша |
|жүйелердің |жүйенің | |қарастыру. ЭЖ-ның |жауап |
|түсінігі |функциялары | |функцияларын бөліктеу |беру |
|Экспертті |Жасанды интеллект| |Білімді тұтастай қарастыру. |Ауызша |
|жүйелердің |жүйесінің даму | |Жасанды интеллект |жауап |
|классификациясы |тарихы. Алғашқы | |аспектілері |беру |
| |жасанды интеллект| | | |
| |белгілері | | | |
|Экспертті |Жасанды | |Білім және мәлімет. |Ауызша |
|жүйелердің |интеллекттің | |Жасанды интеллекттің |жауап |
|архитектурасы |қоғамдағы маңызы | |ақпараттық технологиядағы |беру |
| | | |орны. | |
|Экспертті |Ережелерді өндеу.| |Ережелерді тура өңдеу. |Ауызша |
|жүйелердің |Ережелерді тура | |Ережелерді кері өңдеу. |жауап |
|құрылымы. |өңдеу. Ережелерді| |Кері және тура ережелерді |беру |
| |кері өңдеу. | |өңдеуді салыстыру. | |
| | | |Ішкі жүйе дегеніміз не? | |
|Экспертті |Тұжырымдау | |Эвристика көмегімен басқару.|Бақылау |
|жүйенің базалық |стратегиясын | | |жұмысы |
|құрылымы |басқару | |Классификациялау | |
| | | |программасы. Ықтималды | |
| | | |тұжырымдау. Жуықты | |
| | | |тұжырымдау. Көпсатылы | |
| | | |тұжырымдау. Нақты емес | |
| | | |тұжырымдау | |
|Эксперттік |ЭЖ – нің шешетін | |ЭЖ – нің шешетін типтік |Ауызша |
|жүйенің |типтік | |тапсырмалары. Эксперттік |жауап |
|функциялары |тапсырмалары | |жүйенің сипаттамасы. Білімді|беру |
| | | |көрсету.Жанұялық | |
| | | |қатынастарды көрсетудің | |
| | | |семантикасы және синтаксисі.| |
|ЭЖ артықшылығы |Шешімді табудың | |Шешімді табудың процесін |Ауызша |
| |процесін басқару | |басқару. Автокөлікке қызмет |жауап |
| | | |көрсету. Қолданылған шешімді|беру |
| | | |түсіндіру. Мәселенің | |
| | | |ағымдағы жағдайы. | |
|Білім базасы | | |Білім және мәлімет |Ауызша |
| | | | |жауап |
| | | | |беру |
|Экспертті | | |ЭЖ құрудың негізгі |Ауызша |
|жүйелерді құру | | |қиыншылықтары |жауап |
|процессі | | | |беру |
|Жасанды | | |Жасанды интеллект |Ауызша |
|интеллект | | |аспектілері |жауап |
|жүйесі. Жасанды | | | |беру |
|интеллект | | | | |
|тілдері | | | | |
|ЭЖ – нің шешетін| | |Қолданылған шешімді |Ауызша |
|типтік | | |түсіндіру. |жауап |
|тапсырмалары | | | |беру |
7. оқу-әдістемелік әдебиетпен қамтамасыз ету картасы
Кесте 4 – Оқу-әдістемелік әдебиетпен қамтамасыз ету картасы
|Әдебиет, оқу-әдістемелік |Саны |Студенттер саны |Қамтамасыз ету |
|құралдар атаулары | | |проценті |
|1 |2 |3 |4 |
|Стерлинг Л., Шапиро Э. |5 |13 |35% |
|Искусство программирования на | | | |
|языке Пролог.- М.: Мир, 1990. | | | |
|Братко И. Программирование на |10 |13 |71% |
|языке Пролог для | | | |
|искусственного интеллекта. – | | | |
|М.: Мир, 1990. | | | |
|Сырецкий Г.А. Информатика, |15 |13 |100% |
|Основы логического | | | |
|программирования на PDC | | | |
|prolog: Учеб.пособие. - | | | |
|Новосибирск: НГТУ.- 1994. Ч.3.| | | |
|Пескова С.А., Кузин А.В., |5 |13 |35% |
|Волков А.Н. Сети и | | | |
|телекоммуникации. Мо,2006 | | | |
8. Әдебиет
8.1. Негізгі
8.1.1 Стерлинг Л., Шапиро Э. Искусство программирования на языке
Пролог.- М.: Мир, 1990.
8.1.2. Братко И. Программирование на языке Пролог для искусственного
интеллекта. – М.: Мир, 1990.
8.1.3. Сырецкий Г.А. Информатика, Основы логического программирования
на PDC prolog: Учеб.пособие. - Новосибирск: НГТУ.- 1994. Ч.3.
8.2.Қосымша:
8.2.1. Леонтьев, В. Интернет 2008: Новейшая энциклопедия / В.
Леонтьев.- М.: ОЛМА Медия Групп, 2008.
8.2.2. Песков, С.А. Сети и телекоммуникации: учеб.пособие / С.А.
Песков; А.В.Кузин, А.Н.Волков.- М.: Академия, 2006.
www.aaai.org- Сайт Американской ассоциации искусственного интеллекта
(American Association for Artificial Intelligence).
www.cs.cmu.edu/Oroups/AI/html/repository.html - Публикации по
искусственному интеллекту при университете Карнеги-Меллона.
www.comlab.ox.ac.uk/archive/comp/ai.html-Каталоги отдельных зарубежных
лабораторий, занимающихся проблемами искусственного интеллекта. _
www.wolfson.ox.ac.uk/%7Efloridi/data.htm /- Philosophy and Computing. A
Webliography.
www.osp.ru/os/1995/02/66_print.htm - Обзор «Экспертные системы реального
времени» (ж-л «Открытые системы»).
lii.newmail.ru - Лаборатория искусственного интеллекта.
www.ai.obrazec.ni - Сайт «Искусственный интеллект».
www.aicommunity.org - Материалы об искусственном интеллекте.
newasp.omskreg.ru/intellect/ - Сборник электронных вариантов статей и
книг, объединенных общей темой «Парадигма искусственного интеллекта»
Пәндер
- Іс жүргізу
- Автоматтандыру, Техника
- Алғашқы әскери дайындық
- Астрономия
- Ауыл шаруашылығы
- Банк ісі
- Бизнесті бағалау
- Биология
- Бухгалтерлік іс
- Валеология
- Ветеринария
- География
- Геология, Геофизика, Геодезия
- Дін
- Ет, сүт, шарап өнімдері
- Жалпы тарих
- Жер кадастрі, Жылжымайтын мүлік
- Журналистика
- Информатика
- Кеден ісі
- Маркетинг
- Математика, Геометрия
- Медицина
- Мемлекеттік басқару
- Менеджмент
- Мұнай, Газ
- Мұрағат ісі
- Мәдениеттану
- ОБЖ (Основы безопасности жизнедеятельности)
- Педагогика
- Полиграфия
- Психология
- Салық
- Саясаттану
- Сақтандыру
- Сертификаттау, стандарттау
- Социология, Демография
- Спорт
- Статистика
- Тілтану, Филология
- Тарихи тұлғалар
- Тау-кен ісі
- Транспорт
- Туризм
- Физика
- Философия
- Халықаралық қатынастар
- Химия
- Экология, Қоршаған ортаны қорғау
- Экономика
- Экономикалық география
- Электротехника
- Қазақстан тарихы
- Қаржы
- Құрылыс
- Құқық, Криминалистика
- Әдебиет
- Өнер, музыка
- Өнеркәсіп, Өндіріс
Қазақ тілінде жазылған рефераттар, курстық жұмыстар, дипломдық жұмыстар бойынша біздің қор #1 болып табылады.
Ақпарат
Қосымша
Email: info@stud.kz