Файл қосу
Контурлық тоқ тәсілі
«ЭЛЕКТРОТЕХНИКА»
ПӘНІНІҢ ОҚУ-ӘДІСТЕМЕЛІК КЕШЕНІ
5В072300 - «Техникалық физика»
мамандығы үшін
ПӘННІҢ ОҚЫТУШЫҒА АРНАЛҒАН БАҒДАРЛАМАСЫ
Семей 2014
Алғы сөз
1 ӘЗІРЛЕНДІ
Әзірлеген ____________ «____» _______2014 ж. Турысбекова Б.Ш.,
Шәкәрім атындағы мемлекеттік университетінің «Автоматика және
электротехника» кафедрасының аға оқытушысы
2. КЕЛІСІЛДІ
2.1. Шәкәрім атындағы мемлекеттік университетінің «Автоматика және
электротехника» кафедрасы мәжілісінде қаралды
Хаттама № 1 « »_____ 2014 жыл
Кафедра меңгерушісі ___________ А.Д. Золотов
2.2. Ақпараттық-коммуникациялық технологиялары факультетінің оқу-
әдістемелік бюросының мәжілісінде мақұлданды
Хаттама № 1 « »_____ 2014 жыл
Факультеттің оқу әдістемелік бюросының төрайымы _____ Р.С. Бекбаева
3. БЕКІТІЛДІ
Университеттің оқу-әдістемелік кеңесінің отырысында құпталынды және
басылымға рұқсат ұсынылды
Хаттама № 1 « »_____ 2014 жыл
ОӘК төрағасы, бірінші проректор _______________ Г.К. Искакова
4. АЛFАШ ЕНГІЗІЛДІ
Мазмұны
|1|Қолдану |4 |
| |аймағы.................................................................| |
| |................................. | |
|2|Нормативтік |4 |
| |сілтеме................................................................| |
| |.......................... | |
|3|Жалпы |4 |
| |мағлұматтар............................................................| |
| |............................... | |
|4|Пәннің оқу-жұмыс бағдарламасының мазмұны |6 |
| |(модулі)................................ | |
|5|Студенттердің өздік жұмысы үшін тапсырмалар |9 |
| |тізімі.................................... | |
|6|Оқу-әдістемелік әдебиетпен қамтамасыздандыру |10 |
| |картасы........................... | |
|7|Әдебиет................................................................|11 |
| |............................................... | |
| | | |
| | | |
| | | |
1 ҚОЛДАНУ АЙМАҒЫ
«Электротехника» пәнінің оқу-әдістемелік кешені 5В072300 -
«Техникалық физика» мамандығы студенттеріне арналған. Студенттерді курстың
мазмұнымен, өзектілігі мен қажеттілігін, курс саясатымен және бұл пәнді оқу
барысында алатын білімдері мен дағдылануын таныстыру. Оқу-әдістемелік
кешені пәнді оқыту кезінде негізгі нұсқау болып табылады.
2 НОРМАТИВТІК СІЛТЕМЕ
«Электротехника» пәнінің оқу-әдістемелік кешені келесі құжаттардың
ұсынысымен және талаптарына сәйкес осы пәннің оқу процесін ұйымдастыру
тәртібімен тағайындалған және құрастырылған:
- электривтік пәндер каталогына сәйкес;
- СТУ 042- ГУ- 4 - 2014 Университет стандарты «Пәннің оқу-
әдістемелік кешенін дайындауға қойылатын жалпы талаптар»;
-ДП 042- 1.01- 2014 «Пәннің оқу-әдістемелік кешенінінің
структурасы мен мазмұны» документтелу процедурасы.
3 ЖАЛПЫ МАҒЛҰМАТТАР
3.1 Пәннің қысқаша мазмұны: «Электротехника» курсы жалпы техникалық
пәндер арасында негізгі орынды алады. Курсты оқуды зерттеуді
электромагниттік құбылыстар мен олардың электр энергиясын беру мен
басқаруды кұру үшін және электотехника, электротехнология, информацияны
беру мен орналастыру электроника, автоматика, телетехника, акпаратық-
өлшегіш және есептеуіш техникалардың аспаптарын қолдануын қамтиды.
3.2 Курстын мақсаты: студенттерге электромагнит өрісін және осы
өрістің нәтижесінде автоматтандыру және басқару жүйелерінде қолданылатын
электрондық және электрік кондырғылар мен аспаптарда пайда болатын
кұбылыстарды теориялық тұрғыдан түсіндіру. Оларда жүріп
жататынэлектромагниттік процестерді модельдеуге, талдауға және есептеуге
үйрету нәтижесінде болашақ мамандардың электротехника саласы бойынша ғылыми
көзқарастарынын қалыптасып, жетілуіне мүмкіншілік тудыру, практикада
кездесетін электротехникалык проблемаларды ғылыми тұрғыдан түсініп, дүрыс
шешімдерін таба білуге дағдыландыру.
3.3 Курстың міндеті - студенттер «Электротехника» курсын окып үйрену
нәтижесінде электр тізбектеріне катысты негізгі ұғымдар мен
түсініктемелерді, негізгі зандар мен принциптерді, касиеттер мен
сипаттамаларды білулері, тұрақты ток тізбектерінің, бір фазалы және үш
фазалы синусоидалы ток тізбектерін, синусоидалы емес ток тізбектерінің
жағдайларын сипаттайтын теңдеулерді кұрастыруды, оларды есептеу мен талдау
тәсілдерін білулері тиіс.
3.4. «Электротехника» пәнін оқу нәтижесінде студенттер мынаны
білуге тиісті:
• болашақ маманның кешенді дайындығын камтамасыз ету керек:
• кәсіби даярлық;
• шығармашылык кабілетін дамыту;
• алатын мамандығының проблемаларын жоғары ғылыми деңгейде шешіп, оны
жеткізе білу;
• білімін өз бетімен көтеріп, оны өз жұмысына қолдана білу.
Пәнді оқу кезінде студент істей білу қажет:
• материяның бір түрі болатын электромагниттік өрістің техниканың әр
түрлі кұрлысында пайда болуын оқу;
• болашақ мамандықтың инженерлік проблемаларын шешу және
түсіну үшін мыналарды білу кажет: элекктромагнитік процестерді
модельдеу, жаңа әдістерді меңгеру, электр және магниттік өрістерді,
анализ және синтез әдістерімен электр тізбектерді есептеу;
• жұмыс кезінде оқулык және анықтамалық әдебиеттерді колданып, басқа
керекті ақпарат көздерін табу;
• Электротехника есептерін шешіп, электр кұралдармен тәжрибе жасауды
практикада дағдылану.
3.5. Курстык пререквизиттері:
• Физика 1,2
• Жоғары математика 1,2
3.6. Курстың постреквизиттері:
• тоңазытқыш машиналар;
• ядролық оттық цикл
3.7 Жұмыс оқу жоспарының көшірмесі
1-кесте
|Курс |Семестр|Креди|
| | |тер |
|1 | 2 | |
|Дәрістер |
|1-МОДУЛЬ. ТҰРАҚТЫ ЭЛЕКТР ТІЗБЕКТЕРІ |
|1. Кіріспе. Электротехника ғылымы. Электротехника пәнінде |1 | |
|қарастырылатын мәселелер. Электр энергиясының түрлі салаларда | | |
|қолданылуы. Ғылыми-техникалық прогресстің дамуына электротехниканың | | |
|қосатын үлесі. Болашақ мамандарды электротехникалық даярлықтан | | |
|өткізудің мәні мен мақсаттары. | | |
|2. Электірлік шамалар туралы негізгі түсініктемелер. Зарядталған |1 | |
|карапайым бөлшектер ұғымы. Электр өрісі және оның касиеттері. Электр | | |
|өрісінің кернеулігі, электр кернеуі және потенциал туралы ұғымдар. | | |
|Электр қозғаушы күші (Э.Қ.К). Электр тоғы туралы ұғым. Куат. | | |
|Тұтынушылар куаты, шығын қуаты және қорек көзі куаты туралы ұғымдар. | | |
|Куат тепе-тендігінің теңдеуі. Пайдалы әсер коэффициенті (П. Ә. К). | | |
|3. Тұрақты ток тізбектері. Электр тізбегінің кұрылымы. Электр |1 | |
|тізбегінің элементтері мен параметрлері. Элекгр тізбектерінің | | |
|тармақтары, түйіндері және контурлары туралы ұғымдар. Тізбек | | |
|элементтерінің шартты түрдегі графикалық бейнеленуі. Электр схемасы. | | |
|Электр энергиясын тұтынушыларды бір-бірімен жалғау тәсілдері: | | |
|тізбектей, параллель және аралас жалғаулар. Тұтынушылардың үшбұрыш | | |
|түрінде және жұлдызша жалғанулары. | | |
|4. Электр тізбектерін есептеу тәсілдері. Ом заңы. Кирхгофтың 1-ші жөне|1 | |
|2-ші заңдары. Есептеуде Кирхгофтың зандарын тікелей қолдану тәсілі. | | |
|Контурлық тоқ тәсілі. Түйіндер потенциалы тәсілі. Суперпозиция | | |
|принципі. Тізбектерді эквивалентгі түрлендіру тәсілі. Эквивалентті | | |
|генератор тәсілі. Төртұштылар (четырех полюсники) туралы ұғым. Тізбек | | |
|тармақтарының жұмыс режимдерін талдау үшін төртүштылар тәсілін | | |
|қолдану. | | |
| 2-МОДУЛЬ. АЙНЫМАЛЫ ТОК ТІЗБЕКТЕРІ |
|5. Айнымалы (синусоидал) ток тізбектері. Айнымалы тоқ туралы ұғым. |1 | |
|Айнымалы тоқтарды тудыратын қондырғылар. Синусоидалы зандылықпен | | |
|өзгеретін шамаларды (кернеу, тоқ, э.қ.к.) түрлі электротехникалық | | |
|қондырғыларда қолданудың тиімділігі. | | |
|6. Бір фазалы тізбек және үш фазалы тізбек. Синосоидал тоқ тендеуі. |1 | |
|Синусоидал заңдылығымен өзгеретін шамаларды сипаттайтын параметрлер | | |
|(амплитуда, период, жиілік, бастапқы фаза т.с.с). Толқындық диаграмма.| | |
|Синусоидал тоқтардың, кернеулердің, э.қ.к. әрекеттік және орташа | | |
|мәндері. Синусоидал шамаларды комплекстік сан түрінде жазып көрсету | | |
|және оларды айналмалы вектар арқылы бейнелеу. Векторлық диаграмма. Үш | | |
|фазалы тізбектерді қолдану аймағы. Карапайым үш фазалы генератор. | | |
|Генератор орамдарындағы Э.Қ.К. лездік мәндері. Э.Қ.К.-ін комплекстік | | |
|түрде көрсету. Үш фазалы жүйенің негізгі элементтері. Симметриялы үш | | |
|фазалы жүйе. Үш фазалы жүйелерді үшбұрыштап жене жұлдызша қосу | | |
|тәсілдері. Фазалық және сызықгық кернеулер мен тоқтар туралы ұғымдар. | | |
|7. Сызықты электр тізбектеріндегі өтпелі процесстер. Электр |1 | |
|тізбектеріндегі орын алатын өтпелі процестердің пайда болу себептері | | |
|және олардың тізбек жұмыстарына тигізетін әсері. Коммутация заңдары. | | |
|Тізбектердің электрлік күйінің дифференциалдық теңдеуі. Кернеу мен | | |
|тоқтың еркін және тұрақталған мәндері. Уақыт тұрақтысы және оның мәні.| | |
|Өтпелі процесс ұзақтығына тізбек параметрлерінің тигізетін ыкпалы. | | |
|Өтпелі процесстерді практикалық тұрғыда қолданылуы. Дифференциалдаушы | | |
|және интегралдаушы тізбектер туралы түсініктемелер. | | |
|8. Электромагниттік құбылыстар және магнит тізбектері. Магнит өрісінің|1 | |
|туындауы. Магнит индукциясы, магнит ағыны және магнит өрісінің | | |
|кернеулігі туралы ұғымдар. Индуктивті катушка. Толық магнит ағыны | | |
|(потокосцепление). Электромагниттік индукция кұбылысы және заңы. Ленц | | |
|принципі. Өздік индукция және өзара индукция құбылыстары. Толық тоқ | | |
|заңы. | | |
| |
|3-МОДУЛЬ.ЭЛЕКТРЛІК ӨЛШЕУ АСПАПТАРЫ МЕН ЭЛЕКТРЛІК МАШИНАЛАР |
|9. Электрлік өлшеу және өлшеу аспаптары. Негізгі метрологиялық |1 | |
|терминдер мен түсініктемелер. Өлшеу тәсілдері. Тура және жанама өлшеу.| | |
|Өлшеудің компенсациялау тәсілі туралы түсінік. Өлшеу кателіктері. | | |
|Систематикалық және кездейсоқ кателіктер. Кателіктерді бағалау. | | |
|Абсолюттік салыстырмалылық және шектеулі (допустимая) кателіктер. | | |
|10. Электр аппараттары мен машиналары. Трансформаторлар. |1 | |
|Трансформаторлардың қолданылуы мен түрлері. Бір фазалы | | |
|тронсформатордың кұрылысы мен жұмыс істеу принципі. Трансформациялау | | |
|коэффициенті. Трансформатордың бос жүріс режимі. | | |
|11. Тұрақты ток машиналары. Тұрақты тоқ машиналарының қолдану |1 | |
|аймақтары мен құрылысы. Электр машиналарының генераторлық және | | |
|двигательдік режимдерде жұмыс істеу мүмкіншіліктері. | | |
|12. Асинхрондық машиналар. Үш фазалы асинхрондық машиналардың қолдану |1 | |
|аймақтары мен кұрылысы. Айналмалы магнит өрісін тудыру тәсілі. Магнит | | |
|өрісінің айналу жиілігі. Асинхронды машинаның жұмыс принципі. Ротор | | |
|мен айналмалы магнит өрісінің айналу жиіліктері. Сырғу (скольжение). | | |
|Ротор орамындағы Э.Қ.К. пен тоқ жиіліктерінің сырғуға тәуелділігі. | | |
|13. Синхрондық машиналар. Синхронды двигатель. Двигательдің |1 | |
|электромагниттік куаты мен моменті. Двигательдің жұмыстық | | |
|сипаттамалары. | | |
|14. Электр жетегі және басқару аппаратуралары. Электр жетегі |1 | |
|(элекгропривод) туралы ұғым. Практикалық қолданысы. Электір жетегінің | | |
|құрылымы және олардың түрлері. Жұмыс механизмдері және олардың | | |
|механикалық сипаттамалары. Механикалық сипаттамалардың қатандығы. | | |
|Элекгр жетегінің орнықтылығы туралы ұғым. Жетек қозғалысының негізгі | | |
|тендеуі. | | |
|15. Өндірістік кәсіпорындарды электрмен қамтамасыздандыру. |1 | |
|Энергетикалық жүйе жене өнеркәсіп орындарын энергетикалық жүйеден | | |
|электрмен камтамасыз ету. Трансформаторлық подстанциялардың қолдануы | | |
|мен кұрылыстары. Тарату тораптары. Элекр қауіпсіздігі туралы | | |
|мәселелер. Өткізгіштердің көлденең қимасын есептеп алу. Электр | | |
|қондырғыларын жылулық қорғау және оларды жермен жалғау (заземление) | | |
|мәселелері. | | |
| Зертханалық сабақтар | | |
|9. Фазалы роторы бар асинхронды қозғалтқышты іске жіберуді зерттеу |1 | |
|10. Қысқа тұйықталған роторы бар ұшфазалы асинхронды |1 | |
|электрқозғалқыштың жұмысын зерттеу. | | |
|11. Параллель қоздырылған тұрақты токтың генераторын зерттеу. |1 | |
|12. Параллель қоздырылған тұрақты токтың электрқозғалтқышын зерттеу |1 | |
|13. Тармақталған электр тізбектеріндегі потенциалдардың таралуын |1 | |
|зерттеу | | |
|14. Электрмашиналы күшейткіштердегі қималы өрісті зерттеу |1 | |
|15. Төртұштықтықтарды зерттеу |1 | |
|Барлығы |45 | |
5 СТУДЕНТТЕРДІҢ ӨЗДІК ЖҰМЫСЫ ҮШІН ТАПСЫРМАЛАР
5.1 ЭҚК көзі және ток көзі. Ом және Кирхгоф заңдары.
5.2 Жұлдызша сұлба бойынша жалғанған кедергілерді ұшбұрыш сұлбасына балама
түрлендіру.
5.3 Энергия активті екіұштықты пассивті екіұштыққа беру.
5.4 Пайдалы әсер коэффициенті.
5.5 Синусоидалы шамаларды сипаттау тәсілдері.
5.6 Активті кедергі, идеал индуктивті элемент және сыйымдылық элементтердің
бірізді, паралелл жалғанған тізбектер.
5.7 Синусоидалы ток тізбектерін есептеудің кешендік тәсілі. Комплекстік
кедергі.
5.8 Токтар резонансы. Вектролық диаграмма.
5.9 Индуктивті байланысқан элементтері бар тізбектер.
5.10 Өзара индуктивті байланысқан элементтері бар күрделі электр тізбегін
есептеу.
5.11 Үш фазалы коректендіргіштер және үш фазалы тізбектер туралы
түсініктемелер.
6 ОҚУ-ӘДІСТЕМЕЛІК ӘДЕБИЕТТЕРМЕН ҚАМТАМАСЫЗДАНДЫРУ КАРТАСЫ
3-кесте
|Оқулықтардың, оқу-әдістемелік құралдардың атаулары|Экзем-п|Студентт|Қамтамас|
| |ляр |ер саны |ыз-данды|
| |саны | |ру |
| | | |пайызы |
|Электротехниканың теориялық негіздері. Ахметов |10 |10 |100 |
|А,К.,Қабақова Т.А. -Астана, «Астана полиграфия» | | | |
|ЖАҚ, 2004.-515 б. | | | |
|Электротехника. Мұхити И.М.-Алматы, Эверо, |10 |10 | |
|2005.-520 б. | | | |
|Инженерлік-технологиялық мамандықтарына арналған |20 |10 |100 |
|электротехника курсы.Какимов М.М., Қасенов | | | |
|Ә.Л.,Орынбеков Д.Р. и др. Шәкәрім атындағы Семей | | | |
|мемлекеттік университеті, 2012.-341б. | | | |
|Русинова Н.А., Какимов М.М., Паримбеков З.А. |50 |10 |100 |
|Лабораторный практикум по электротехника для | | | |
|студентов инженерно-технологических спецалтностей.| | | |
|Учебное пособие. Алматы, 2009 – 142 с. | | | |
|Электротехника. Мұхити И.М.-Алматы, Эверо, |10 |10 |100 |
|2005.-520 б. | | | |
|Сборник задач по электротехнике и основам |25 |10 |100 |
|электротехники /Под/ ред. B.C. Пантюшина.- | | | |
|М.,-Высшая школа, 1979 | | | |
|Касаткин, А.С. Электротехника: учебник для |25 |10 |100 |
|неэлектротехнических специальностей / А.С. | | | |
|Касаткин; М.В. Немцов.- 9-е изд., стереотип.- М.: | | | |
|"Академия", 2005.- 544 с.; | | | |
|Қ.Т. Ермағанбетов. Электротехника және электроника|10 |6 |100 |
|негіздері, 2-бөлім: оқулық.-Алматы: «Дәуір», | | | |
|2012.-592 бет | | | |
7 ӘДЕБИЕТ
7.1.1 Электротехника. Мұхити И.М.-Алматы, Эверо, 2005.-520 б.
7.1.2 Электротехниканың теориялық негіздері. Ахметов А,К.,Қабақова Т.А.
-Астана, «Астана полиграфия» ЖАҚ, 2004.-515 б.
7.1.3 Инженерлік-технологиялық мамандықтарына арналған электротехника
курсы.Какимов М.М., Қасенов Ә.Л.,Орынбеков Д.Р. и др. Шәкәрім атындағы
Семей мемлекеттік университеті, 2012.-341б.
7.1.4 Касаткин, А.С. Электротехника: учебник для неэлектротехнических
специальностей / А.С. Касаткин; М.В. Немцов.- 9-е изд., стереотип.- М.:
"Академия", 2005.- 544 с.;
7.1.5 Балабатыров С.Б. Электротехниканың теориялық негіздері. 1-бөл.:
оқу құралы.-Алматы: Бастау,2010-253 бет
7.1.6 Балабатыров С.Б. Электротехниканың теориялық негіздері. 2-бөл.:
оқу құралы.-Алматы: Бастау,2010-338 бет
7.1.7 Электротехника пәнінен зертханалық практикум: [оқу- әдістемелік
құрал] / Пәрімбеков З.А., Какимов М.М., Рахимбердина А.Т., Русинова Н.А.-
Семей: Шәкәрім ат. СМУ, 2010.- 139 б.;
7.1.8 Электротехниканың теориялық негіздері. Ахметов А,К.,Қабақова Т.А.
-Астана, «Астана полиграфия» ЖАҚ, 2004.-515 б.
7.1.9 Қ.Т. Ермағанбетов. Электротехника және электроника негіздері, 2-
бөлім: оқулық.-Алматы: «Дәуір», 2012.-592 бет
7.2 Қосымша
7.2.1 Алиев И.И. Справочник по электротехнике и электрооборудованию (5-
е изд.,испр./ Серия «Справочники».-Ростов н/Д: Феникс, 2004.-480с., ил.
7.2.2 Алиев Г.М., Тер-Хачатуров А.А. Измерительная техника.- М.,
Высшая школа, 1991.
Пәндер
- Іс жүргізу
- Автоматтандыру, Техника
- Алғашқы әскери дайындық
- Астрономия
- Ауыл шаруашылығы
- Банк ісі
- Бизнесті бағалау
- Биология
- Бухгалтерлік іс
- Валеология
- Ветеринария
- География
- Геология, Геофизика, Геодезия
- Дін
- Ет, сүт, шарап өнімдері
- Жалпы тарих
- Жер кадастрі, Жылжымайтын мүлік
- Журналистика
- Информатика
- Кеден ісі
- Маркетинг
- Математика, Геометрия
- Медицина
- Мемлекеттік басқару
- Менеджмент
- Мұнай, Газ
- Мұрағат ісі
- Мәдениеттану
- ОБЖ (Основы безопасности жизнедеятельности)
- Педагогика
- Полиграфия
- Психология
- Салық
- Саясаттану
- Сақтандыру
- Сертификаттау, стандарттау
- Социология, Демография
- Спорт
- Статистика
- Тілтану, Филология
- Тарихи тұлғалар
- Тау-кен ісі
- Транспорт
- Туризм
- Физика
- Философия
- Халықаралық қатынастар
- Химия
- Экология, Қоршаған ортаны қорғау
- Экономика
- Экономикалық география
- Электротехника
- Қазақстан тарихы
- Қаржы
- Құрылыс
- Құқық, Криминалистика
- Әдебиет
- Өнер, музыка
- Өнеркәсіп, Өндіріс
Қазақ тілінде жазылған рефераттар, курстық жұмыстар, дипломдық жұмыстар бойынша біздің қор #1 болып табылады.
Ақпарат
Қосымша
Email: info@stud.kz