Файл қосу
ОҚЫТУШЫНЫҢ ПӘН БАҒДАРЛАМАСЫ
|ҚАЗАҚСТАН РЕСПУБЛИКАСЫНЫҢ БІЛІМ ЖӘНЕ ҒЫЛЫМ МИНИСТРЛІГІ |
|СЕМЕЙ қаласындағы ШӘКӘРІМ АТЫНДАҒЫ МЕМЛЕКЕТТІК УНИВЕРСИТЕТІ |
|3 деңгейлі СМЖ құжаты |ПОӘК |ПОӘК |
| | |042-18-5.1.17/01-2014 |
|ПОӘК | | |
|оқытушыға арналған |№2 басылым | |
|«Топырақтың экологиялық |11.09.2014 ж. | |
|диагностикасы» пән | | |
|бағдарламасы | | |
ПӘННІҢ ОҚУ-ӘДІСТЕМЕЛІК КЕШЕНІ
«Топырақтың экологиялық диагностикасы»
5В060800 - «Экология» мамандық арналған
ОҚЫТУШЫНЫҢ ПӘН
БАҒДАРЛАМАСЫ
Семей
2014
Алғы сөз
1. ӘЗІРЛЕГЕН
«Экология және қоршаған ортаны қорғау» кафедрасының доцент м.а
м.ғ.к Қабышева Жанар Кобегеновна
02.09.2014ж
2. ТАЛҚЫЛАНДЫ
2.1 Семей қаласындағы Шәкәрім атындағы мемлекеттік университеті «Экология
және қоршаған ортаны қорғау» кафедрасының отырысында
Хаттама №1 02.09.2014 ж.,
Кафедра меңгерушісі Артамонова А.Н.
2.2 Аграрлық факультетінің оқу-әдістемелік кеңесінің отырысында
Хаттама №1 09. 09.2014ж.,
АФ ОӘБ төрағасы _________ Джаманова Г.И.
3. БЕКІТІЛДІ
Университеттің оқу-әдістемелік кеңесінің отырысында шығаруға ұсынады
Хаттама №1 11. 09. 2014 ж
Оқу- әдістемелік кеңестің төрағасы,
оқу-әдістемелік жұмысы
бойынша проректор _________ Искакова Г.К.
4. №1. 03.09.2013 жылғы басылым орнына екінші рет енгізілді.
Мазмұны
1. Қолданылу саласы
2. Нормативтік сілтемелер
3. Жалпы ереже
4.Оқу пәнінің (модульдің) мазмұны
5. Студенттердің өзіндік жұмыстарының тақырыптары
6. Оқу әдітемелік бағдарламасының әдебиеттермен қамтамасыз ету картасы
7. Әдебиеттер
1. ҚОЛДАНУ САЛАСЫ
«Топырақтың экологиялық диагностикасы» пәні бойынша оқу әдістемелік
кешен құрамына енетін оқытушының жұмыс оқу бағдарламасы 5В060800
«Экология» мамандығының студенттеріне арналған. Ол студенттерді курстың
мазмұны мен өзектілігі мен маңыздылығымен, аясаттылығымен таныстырады. Осы
пәнді оқудың студенттер топырақты қорғау жолдарымен, экологиялық
жағдайымен, топырақты қорғау туралы заңдармен танысады. Пәнді оқытуды оқу-
әдістемелік кешен негізгі құрал болып табылады.
Бұл курста студенттер географиялық қабықтың құрлымымен, құрлыс
заңдылықтарымен және дамуымен танысады. Табиғи және географиялық
ортаны,оған әсер ететін күштер мен ондағы өзара байланысқан және жер
шарының бетіне түгелдей тараған процестерді оқып үйренеді. Ондағы жүріп
жатқан үрдістерді басқарудың және пайдаланудың тиімді жолдарымен
танысады.
Сонымен бірге географиялық қабыққа антропогендік әрекеттердің әсері
және ландшафты қалыптастырудағы антропогендік факторлардың ролі жайлы,
сонымен бірге географиялық қабықты қорғау, геожүйені зерттеудегі қазіргі
ғылыми жетістіктер жөнінде білім алады.
2. НОРМАТИВТІК СІЛТЕМЕЛЕР
Бұл «Топырақтың экологиялық диагностикасы» пәні бойынша оқу -
әдістемелік кешен құрамына енетін оқытушының жұмыс оқу бағдарламасы
төмендегі құжаттар талаптарына сай осы бойынша оқу үрдістері
ұйымдастыру тәртібін белгілейді:
-5В050608 «Экология» мамандығы бойынша элективті пәндер каталогі.
- СТУ 042-ГУ-4-2014 Университет стандарты «Пәнні оқу әдістемелік
кешенін әзірлеу және ресімдеудің жалпы талаптары»
- ДП 042-1.01-2014 Құжат «Пәннің оқу әдістемелік кешенінің құрылымы
мен мазмұны»
3. ЖАЛПЫ ЕРЕЖЕЛЕР
3.1 Пәннің жалпы мазмұны
Топырақтану – топырақтың құрылымын, құрамын, морфологиялық, физикалық,
химиялық қасиеттерін және географиялық таралу заңдылықтарын түзілу
үрдісін, оның жер бетінде дамуын, топырақ түзілуіне экологиялық
факторлардың әсерлері мен табиғаттағы орнын, оны тиімді пайдалану мен
жақсартудың жолдарын және топырақ экологиясын зерттейтін ғылым.
Топырақтану – экология мамандығын алушы студенттер үшін
топырақ туралы түсінік беретін, топырақтың бүкіл биосфе- раның басты
экологиялық қуысы ретінде, табиғаты мен қасиет -терін, оның қоршаған
ортамен байланысын көрсететін, іргелі теоретикалық ғылыми пәндердің бірі.
Топырақ - ерекше биокосты табиғи дене. Ол геологиялық және
биологиялық денелермен тығыз байланысты, ал оларды оқып - білу эколог
мамандарға өте маңызды.
3.2. Пәнді оқытудың міндеттері:
- биологиялық алуан түрлілікті сақтаудағы топырақтың ролін;
- жер бетіндегі топырақтың зоналық таралу заңдылықтарын және оның табиғи
зоналылықпен байланысын;
- топырақ түзілу үрдісі, топырақтың қасиеттері және оларға әсер ететін
экологиялық факторлар туралы;
- топырақ құнарлылығы, оның категориялары, элементтері және егіншілікте
пайдалану нәтижесінде өзгерулері туралы;
- топырақ қорларын қорғау және тиімді пайдалану жолдары туралы білім беру;
3.3 Пәнді оқыту мәселелері
Студент семинар сабағында алған білімін нақты мысалдармен дәл
қолдануға тиісті, әр түрлі масштабтағы географиялық карталарын қолдануды
дағдылану керек.
Білім алу дәріс, семинар және студенттің аудиториядан тыс өзіндік
жұмыстарымен жүргізіледі.
Дәріс аудиториялық пән болып саналады себебі, теориялық ұғыну және
пәнні қиын бөлімдеріне арналады.
Практикалық сабақта аудиториялық болып саналады және алдын ала
тақырыбы белгілі семинар түрінде өтеді. Онда дәріс материалдарына арналған
және практикалық сұрақтарын қарастырады.
Пәнді өту оқу жоспарына сай біріңғай тематикалық программамен іске
асырылады.
4. Пәнді оқығанда студент білу керек:
Студент пәннің негізгі түсініктермен олардың басқа пәндердегі орнын
меңгеруі керек.
Студент пәнді оқу қорытындысында білу керек:
• пәннің негізгі түсініктерін;
• табиғи ресурстарды анықтау әдістерін;
• табиғи ресурстарды бағалау әдістерін;
• табиғи ресурстарды қолдану және қорғау әдістерін;
• табиғатты қорғау заңнамасының негіздерін;
• табиғи ресурстардың маңызды түрлерін бағалау әдістерін білу
керек.
3.5Пәннің пререквизиттері - Геоэкология
3.6 Пәннің постреквизиттері- жоқ
3.7 Оқу жоспарынан көшірмеі кестеде
Кесте 1
|Курс |Семестр |
|1 МОДУЛЬ. Топырақтану– ғылымы туралы түсінік. | |
|1. Кіріспе. Топырақтану ғылымы, оның мақаты мен міндеттері, топырақ|2 |
|туралы түсінік. | |
|Топырақтанудың экология ғылымымен байланысы. Топырақтанудың | |
|тарыхы, ғылым ретінде дамытудағы В.В.Докучаевтың ролі. | |
|2.Топырақтану- топрырақ туралы ғылым, топырақ түзілу процесі. |2 |
|Үгілу және топырақтың түзілуі. Үглудің типтері. Алғашқы топырақ | |
|түзуші процессі. Топырақ түзуші экологиялық фактор. | |
|3.Топырақтың морфологиялық көреткіштеріне экологиялық факторлардың |2 |
|әсері. | |
|Торырақтың морфологиясы. | |
|Топырақ пішінінің құрылымы. | |
|Топырақтың морфологиялық қасиеттері. | |
|4.Топырақтың гронулометриялық (механикалық) құрамы және оның |2 |
|маңызы. | |
|Топырақтың механикалық құрамының биологиялық, физикалық, химиялық | |
|қасиеттеріне әсері. | |
|5.Топырақтың компоненттік құрамдары және олардың қасиеттері. |2 |
|Топырақтың минералогиялық құрамы. | |
|6.Топырақтың химиялық құрамы. |2 |
|Топырақтың химиялық құрамының қалыптасуы. | |
|Химиялық элементтердің топырақ қабатында таралуы. | |
|7.Топырақтың органикалық заттармен және оның топырақ құнарлығын |2 |
|қалыптауындағы маңызы. | |
|Органикалық заттар және олардың топырақ құнарлығы қалыптастырудағы| |
|маңызы. | |
|Топырақ гумусы. | |
|2 МОДУЛЬ. ТОПЫРАҚ ҚҰНАРЛЫЛЫҒЫ |2 |
|8. Топырақ құнарлығы. | |
|9. Топырақтың су-физикалық қаситеттері. |2 |
|Топырақтағы ылғал түрлері. | |
|10. Топырақ ауасы. |2 |
|Топырақ ауа қасиеті. | |
|11. Топырақтың физикалық қаситеттері және оның экологиялық маңызы. |2 |
|Топырақтың физика-механикалық қасиеттері. | |
|12. Топырақ түзуші экологиялық факторлар және олардың зоналдығына |2 |
|әсері. | |
|13.Торыпақтың табиғи зоналдылығы. |2 |
|14. ТМД топырақ қоры |2 |
|15. Қазақстанның топырақ қорлары. |2 |
|Барлығы |30 |
|реті |Лабораториялық-тәжірибелік сабақтар тақырыбы |сағат |
| | |саны |
|1 |Топырақтың морфологиялық қасиеттері. |2 |
|2 |Топырақтың физикалық қасиеттері. |2 |
|3 |Топырақтың механикалық құрылымы |2 |
|4 |Топырақтың су қасиеттері. |2 |
|5 |Топырақтың химиялық қасиеттері |2 |
|6 |Топырақтың табиғи зоналдылығы. |2 |
|7 |Топырақтың аналитикалық зерттеулердің нәтижелерін талқылау. |3 |
|БАРЛЫҒЫ |30 |
СТУДЕНТТЕРДІҢ ӨЗДІК ЖҰМЫСТАРЫНА АРНАЛҒАН ТАҚЫРЫПТАРДЫҢ ТІЗІМІ
1. Топырақтану – ғылымы туралы түсінік. Топырақтану ғылымының даму тарихы.
2. Үгілу үрдісі
3. Топырақты морфологиялық қасиеттері.
4. Топырақтың генетикалық қабаттарының сипаттамасы.
5. Топырақтың минералогиялық құрамы.
6. Топырақ пен топырақ түзуші жыныстардағы химиялық элементтер
7. Жұту қабілетінің экологиялық маңызы.
8. Топырақ түзуші жыныстар құрамы.
9. Топырақтағы органикалық заттардың ыдырауы.
10. Топырақ құнарлылығының өзгеруі және оны қалпына келтіру.
11. Топырақ ылғалы, оның түрлері.
12. Су режімі және оның экологиялық маңызы.
13. Топырақтағы ауа формасы.
14. Топырақтағы ауа құрамы.
15. Топырақтың жылу режімдері.
6 ОҚУ-ӘДІСТЕМЕЛІК ӘДЕБИЕТПЕН ҚАМТАМАСЫЗ ЕТУДІҢ КАРТАСЫ
Кесте 3
|Әдебиеттердің аты |Жалпы саны |Студенттердің |қамтамасыз |
| | |аны |ету мөлшері |
|Кабышева Ж.К. учебник «Топырақтану» |10 |5 |100 |
|рекомендованая МОН РК, издательство | | | |
|ЖШС РПБК «Дәуір» 2013г., 414 б. | | | |
|Жамалбеков Е .Ү, Білдебаева Р.М “Жалпы|5 |5 |100 |
|топырақтану және топырақ | | | |
|географиясы”-Алматы,2000.ҚҰУ. | | | |
|Панин М.С. Экология Казахстана. |5 |5 |100 |
|Семипалатинск. 2005ж. | | | |
|А.М. Никаноров, Т.А.Хоружая . |3 |5 |100 |
|«Экология» .М.,2000 | | | |
|Оспанов Г.C. Бозшатаев Т.Г. |20 |5 |100 |
|«Экология», Алматы , 2002. | | | |
|Бейсенова Ә., ШілдебаевЖ. «Экология |10 |5 |100 |
|эәне табиғатты тиімді пайдалану» А. | | | |
|2000 | | | |
7 Негізгі әдебиеттер
7.1.1 Кабышева Ж.К. учебник «Топырақтану» рекомендованая МОН РК,
издательство ЖШС РПБК «Дәуір» 2013г., 414 б.
7.1.2 Жамалбеков Е .Ү, Білдебаева Р.М “Жалпы топырақтану және топырақ
географиясы”-Алматы,2000.ҚҰУ. 7.1.1 Қазақстан Республикасының экологиялық
кодекстері. Алматы: Бико, 2007.
7.1.3. Панин М.С. Экология Казахстана. Семипалатинск. 2005ж.
7.1.4. Ветошкин А.Г. Защита литосферы от отходов.учебное пособие.-
Пенза; изд-во Пенза. Гос. Унив, 2005.
7.1.5. Қазақстан топырақтары: орысша-қазақша анықтамалық сөздік –
Почвы Казахстана: русско-казахский словарь справочник. – Алматы: Каз ККА,
2008 – 270 б..
7.1.6. Мирзадинов Р. А., Үсен Қ., Торғаев Ә. Ә., ж.б.- Топырақтану:
оқу құралы / Алматы: Каз ККА, 2009.- 276б.- 1 ч.з., 2 агр., 97 уч.а.
7.1.7. Жамалбеков Е. Топырақтану және топырақ географиясы мен
экологиясы: Алматы: Қазақ университет, 2006.
7.1.8. Шилибек С. Қ Топырақтану және топырақтар механикасы. оқу
құралы/ Алматы: Веро баспасы, 2009 – 127 б.
7.1.9. Жамалбеков Е. У.; Бильдебаева Р. М., Бигалиев А. Б. Жалпы
топырақтану. – Алмата, 2001
7.1.10.Добровольский В. В. Задачи почвоведения в решении современных
экологических проблем. Санкт-Петербург: ЦМП.2004.
7.1.11. Асанбаев И. К., Фаизов К. Ш.. Почвоведение с основами экологии
и географии почв. Учебное пособие., Алматы «Қазақ университеті», 2007.
7.1.12.Тайжанова Ш. Т. Топырақтану. 1 бөлім. Оқу құралы. – Павлодар,
2002.
7.1.13. Тайжанов Ш. Т. Топырақтану.Оқу құралы. – Павлодар, 2004.
7.2. Қосымша әдебиеттер
7.2.1 Алексеев В.И., Винокуров Е.А., Пугачев Е.Н. Проектирование
сооружений переработки и утилизации осадков сточных вод с использованием
элементов компьютерных информационных технологии. Учеб. Пособ. М.:ИЗД-во
АСВ, 2003. 176 с.
7.2.2. А.М. Никаноров, Т.А.Хоружая. «Экология» .М.,2000.
7.2.3Федорова А.И., Никольская А.Н. Практикум по экологии и охране
окружающей среды. Москва. 2003.
Интернет-көздері
www.carec.kz
www.ecoobraz.kz
www.ecolife.ru
www.global.ru
www.geogragic.ru
www.googl.kz
www.rambler.ru
Пәндер
- Іс жүргізу
- Автоматтандыру, Техника
- Алғашқы әскери дайындық
- Астрономия
- Ауыл шаруашылығы
- Банк ісі
- Бизнесті бағалау
- Биология
- Бухгалтерлік іс
- Валеология
- Ветеринария
- География
- Геология, Геофизика, Геодезия
- Дін
- Ет, сүт, шарап өнімдері
- Жалпы тарих
- Жер кадастрі, Жылжымайтын мүлік
- Журналистика
- Информатика
- Кеден ісі
- Маркетинг
- Математика, Геометрия
- Медицина
- Мемлекеттік басқару
- Менеджмент
- Мұнай, Газ
- Мұрағат ісі
- Мәдениеттану
- ОБЖ (Основы безопасности жизнедеятельности)
- Педагогика
- Полиграфия
- Психология
- Салық
- Саясаттану
- Сақтандыру
- Сертификаттау, стандарттау
- Социология, Демография
- Спорт
- Статистика
- Тілтану, Филология
- Тарихи тұлғалар
- Тау-кен ісі
- Транспорт
- Туризм
- Физика
- Философия
- Халықаралық қатынастар
- Химия
- Экология, Қоршаған ортаны қорғау
- Экономика
- Экономикалық география
- Электротехника
- Қазақстан тарихы
- Қаржы
- Құрылыс
- Құқық, Криминалистика
- Әдебиет
- Өнер, музыка
- Өнеркәсіп, Өндіріс
Қазақ тілінде жазылған рефераттар, курстық жұмыстар, дипломдық жұмыстар бойынша біздің қор #1 болып табылады.
Ақпарат
Қосымша
Email: info@stud.kz