Файл қосу

Жануарлардың азықтардан улануы



ҚАЗАҚСТАН  РЕСПУБЛИКАСЫНЫҢ БІЛІМ ЖӘНЕ ҒЫЛЫМ
                МИНИСТІРЛІГІ СЕМЕЙ ҚАЛАСЫНЫҢ ШӘКӘРІМ АТЫНДАҒЫ
МЕМЛЕКЕТТІК УНИВЕРСИТЕТІ | |
|3 дәрежелі СМЖ құжаты            |       ПОӘК   |ПОӘК 042. 18-24. 1.        |
|                                 |              |17/02-2014                 |
|«Жануарлардың азықтардан улануы» |№ 2 басылым   |                           |
|пәнінің студенттерге арналған оқу|11.09.2014ж., |                           |
|әдістемелік бағдарлама кешені    |18.09.2013жылғ|                           |
|                                 |ы             |                           |
|                                 |№1 басылым    |                           |
|                                 |орынына       |                           |







          5В120100 «Ветеринариялық  медицина» мамандығына арналған
                  «Жануарлардың азықтардан улануы» пәнінің
                            ОҚУ-ӘДІСТЕМЕЛІК КЕШЕН



                      СТУДЕНТТЕР ҮШІН ПӘН БАҒДАРЛАМАСЫ
















                                    Семей
                                    2014

                                                   Алғы сөз




       1 ҚҰРАСТЫРЫЛҒАН
    Құрастырушылар:ТойкинаГ.Н., ветеринария ғылымдарының  кандидаты,  Семей
қаласының Шәкәрім  атындағы  мемлекеттік   университетінің  «Ветеринариялық
медицина» кафедрасының профессоры м. а.
      Билялов Е.Е.,  ветеринария  ғылымдарының  кандидаты   Семей  қаласының
Шәкәрім  атындағы мемлекеттік   университетінің  «Ветеринариялық  медицина»
кафедрасының аға оқытушысы


                                                              28.08. 2014 ж.


            2 ТАЛҚЫЛАНДЫ

      2.1 Семей  қаласының Шәкәрім  атындағы  мемлекеттік   университетінің
«Ветеринариялық медицина» кафедрасының отырысында
03.09. 2014 жыл, № 1 хаттама.


Кафедра меңгерушісі, доцент м.а.
С.Тусупов


      2.2Аграрлық факультетінің оқу-әдістемелік бюросының отырысында

« 09 » 09  2014 жыл, № 1 хаттама



Төрайымы
             Г.Джаманова



            3 БЕКІТІЛДІ


Университеттің  оқу-әдістемелік  кеңесінің  отырысында  шығаруға
мақұлданған  және  ұсынылған.
«11 » 09  2014 жыл, № 1хаттама



ОӘК төрайымы, ОӘЖ проректоры              Г. Искакова



      4 ЕНГІЗІЛДІ № 2 басылым 11.09.2014ж., 18.09.2013жылғы №1 басылым
орынына


                                   Мазмұны
1  Жалпы ережелер
2  Сабақ түрлері бойынша пәннің мазмұны және сағаттарын бөлу
3  Пәнді оқу бойынша әдістемелік ұсыныстар
4  Пәннің форматы
5  Пәннің саясаты
6  Баға қою саясаты
7  Әдебиет
      1 ЖАЛПЫ ЕРЕЖЕЛЕР

       1. Оқытушы және пән туралы жалпы мәліметтер
             Тойкина  Г.Н.,  ветеринария   ғылымдарының   кандидаты,   Семей
қаласының Шәкәрім   атындағы  мемлекеттік   университетінің  «Ветеринариялық
медицина» кафедрасының профессоры м. а.;
      Билялов  Е.Е.,  ветеринария  ғылымдарының  кандидаты  Семей  қаласының
Шәкәрім    атындағы    мемлекеттік       университетінің     «Ветеринариялық
медицина»    кафедрасының  аға оқытушысы;
      Байланыс ақпараты- тел. 53-19-20, № 6 оқу ғимараты, кабинет 4;
      Сабақ өткізу орны- аудиториялар  203, 207, 208
      Пәннің атауы «Жануарлардың азықтардан улануы»;
      Кредиттің саны – 3;

       1. Пәннің мазмұнының қысқаша сипаты:
       «Жануарлардың азықтардан  улануы»  пәні  улы  химикаттармен  өңделген
өсімдіктерді  және   сапасыз   азықтық   өнімдерді   пайдаланудан,   олармен
қатынастық  жағдайда  және  кездейсоқ   жағдайда   жануарларды   азықтандыру
технологиясының бұзылуы салдарынан туындайтын уланулар кезінде  көрсетілетін
ветеринарлық көмек және уланудың алдын алу іс  шараларын  ғылыми-практикалық
негізде түсінуді оқытады.
      Пәннің оқытылуы негізінен – жануарлардың азыөпен улануы, удың  азықпен
жануар организміне түсуі және азықтық удың дербес  жүйелер  қызметіне  әсері
бар бөлімдері  бойынша  улы  заттар  әсерінің  жалпы  заңдылықтарына  сәйкес
улардың токсикодинамикасы  мен  токсикокинетикасы,  әсер  ету  механизмдері,
удың организмде шоғырлануы мен бөлініп шығу  заңдылықтарын  білу  мақсатында
беріледі.  Улы  заттардың  ауыл  шаруашылығында   қолданылуы   жағдайларында
уланудың ықтималдығын, улану кезінде  оларды  балау  және  емдеу  қағидалары
үйретіліп,    соттық-ветеринариялық    сараптау,     азықтық-токсикологиялық
талдаудың негізгі әдістері  жан-жақты түсіндіріледі. Пән ветеринар  дәрігері
мамандығын қалыптастырудағы мамандық  этикасы  мен  деонтологиялық  қағиданы
сақтауға тәрбиелейді.

      1.3 Пәнді оқудың мақсаты:
       Жануарлар ағзасы мен улы заттар арасындағы  арақатынасты  биохимиялық
процесстер қағидасы негізінде түсіну.  Организмге  әсер  ететін  улы  заттың
биологиялық,     химиялық     физикалық     қасиеттерін     тани     отырып,
биотрансформациялық заңдылығымен  организмнен  бөліну  жолдарын,  улануларды
балау,  патолого-анатомиялық  сараптама  жүргізе  алуды   үйрену.   Уланудан
болатын патогенездік ерекшеліктеріне байланысты қолданылатын  дәрі-дәрмектер
әсерінен  жануарлар  организміндегі  физиологиялық-биохимиялық   үрдістердің
қалыпты жағдайда жұмыс істеуіне және организмнің  уланбауының  алдын  алуды,
дерттің ары қарай ұласпауына қатысты мәселелерді түсіну болып табылады.
      Жалпы токсикология ғылымының қағидаларына сәйкес  ағзадағы  улы  затты
табу,  морфо-физиологиялық  өзгерістерді  жіктеп  айқындау,  ағзадағы   удың
қандай  түрленулерге   ұшырайтынын   ғылыми   теориялық   тұрғыда   түсініп,
токсикологиялық-зертханалық зерттеулер жүргізудің жалпы әдістерін  меңгеріп,
қағидаларын түсіну.


       1.4 Пәнді оқудың міндеттері:
          - Ауыл шаруашылығы және басқа  да  сала  өндірісінде  қолданылатын
химиялық заттар мен табиғи күйінде  және  физикалық  әсерден  түзілетін  улы
заттардан жануарлардың  азықтық  улануының  теориялық  қағидаларын  түсініп,
антидоттарды қолдану және уланудың алдын алуды оқу;
         - Жануарлар ағзасына  түскен  улы  затты  жіктеп  айқындай  отырып,
ағзадағы түрленуді зертеп биохимиялық процесстерге сипаттама беруді үйрену.
      -  Азық-түлік  өнімдерінің  қауіпсіздігін  анықтау,  уланудан  кейінгі
организмдегі функциональдық және биохимиялық құбылыстардың  негізгі  әсерден
кейінгі өзгеруін бағалай білуді оқу.

       1.5 Пәнді  оқытудың  нәтижесінде  білім  алушы  келесідей  талаптарды
түсінуге, ұғып алуға, білуге және игеруге міндетті:
         -  жануардың  улану  ықтималдығының  алдын  алуды  білу,   химиялық
заттардың ауыл шаруашылығы саласында қолданылуынан болатын  улануларды,  улы
өсімдіктерді тану және  жануарларды  азықтандыратын  шөптердің  (өсімдіктер)
улылық қасиетке ие болу мерзімдерін;
            - токсикологиялық-зертханалық  тексеру  әдістерін;
            - у заттардың қасиетін және  қолдану, сақтау ережелерін;
           -уланған   жағдайда   уға   қарсы   дәрілік   заттар     әсерінің
ерекшеліктерін,  олардың  сипаттамасын,  әсер  ету  механизмін;
 - жаңа аспаптармен, құралдармен   жұмыс істеуді;
 - пәнді жан-жақты   теория  жүзінде   білуді;
        - дәрілік  заттардың   қасиеттеріне   қарай   сақтау     ережелерін,
малдарға     әсер   ету   заңдылықтарын,    арнайы   антидоттарды    қолдану
тәртібін,  малдәрігерлік  тәжірибеде қолдану әдістерін игеруді;
         -  Малдың  физиологиялық  жағдайына,  жасына,  жынысына,  салмағына
байланысты  антидоттық  заттарды   тағайындау,    олардың    концентрациясын
білу,  емдеу   үшін  қолданғандағы   нәтижелерін,  тұжырымдамаларын    дұрыс
дәйектей алуды және т.б. дағдыны үйренуге.



      1.6 Курстың пререквизиттері:

      1.6.1 Фармакология токсикологиямен І;
           1.6.2 Жануарлар патологиясы


      1.7 Курстың постреквизиттері:

      1.7.1 Ветеринариялық санитариялық сараптау

      2 ПӘН МАЗМҰНЫ ЖӘНЕ САБАҚ ТҮРЛЕРІ БОЙЫНША САҒАТТАРДЫҢ  РЕТТЕЛУІ

                                                                     Кесте 1
|№   |Тақырыптың аталуы                             |Сағаты           |Әдеби|
|р/с |                                              |                 |ет-те|
|    |                                              |                 |р    |
|    |                                              |Дәр|Тәж|БОӨЖ |БӨЖ|     |
|    |                                              |іс |іри|     |   |     |
|    |                                              |   |бе |     |   |     |
|1   |2                                             |3  |4  |5    |6  |7    |
|Модуль 1 Жануарлардың азықпен улануы                                      |
|1   |Кіріспе. Жануарлар азығында және өсімдіктерде|1  |   |     |   |Осы  |
|    |кездесетін улы заттар және олардың организмге|   |   |     |   |оқу-ә|
|    |әсерлері туралы жалпы түсінік. Уланудың      |   |   |     |   |дісте|
|    |белгілерін анықтау жолдары.                  |   |   |     |   |ме-лі|
|    |                                             |   |   |     |   |к    |
|    |                                             |   |   |     |   |кешен|
|    |                                             |   |   |     |   |інің |
|    |                                             |   |   |     |   |7-ші |
|    |                                             |   |   |     |   |тарау|
|    |                                             |   |   |     |   |ында |
|    |                                             |   |   |     |   |көрсе|
|    |                                             |   |   |     |   |тілге|
|    |                                             |   |   |     |   |н    |
|    |                                             |   |   |     |   |әдеби|
|    |                                             |   |   |     |   |еттер|
|    |Зертханалық қауіпсіздік ережелері. Жануарлар |   |2  |     |   |     |
|    |азығындағы және өсімдіктерде кездесетін улы  |   |   |     |   |     |
|    |заттарды анықтаудың зертханалық негіздемесін |   |   |     |   |     |
|    |меңгеру.                                     |   |   |     |   |     |
|2   |Жануарлар азықтарымен уланулардың организмге |1  |   |     |   |     |
|    |әсерлеріне байланысты жіктелуі.              |   |   |     |   |     |
|    |Жануарлар азықтарымен уланулардың организмге |   |2  |     |   |     |
|    |әсерлерін зертханалық анықтау әдістері.      |   |   |     |   |     |
|    |Азықтық улардың организмге әсері.            |   |   |3,67 |   |     |
|3   |Жануарлардың азықпен улануы жағдайларындағы  |1  |   |     |   |     |
|    |емдеу үлгісі және сақтандыру шаралары.       |   |   |     |   |     |
|    |Жануарлардың азықпен улануы жағдайларындағы  |   |2  |     |   |     |
|    |емдеудің жалпы қағидасына зертханалық        |   |   |     |   |     |
|    |негіздеме.                                   |   |   |     |   |     |
|    |Өсімдіктерде кездесетін улы заттардың ауыл   |   |   |     |16,|     |
|    |шаруашылық жануарлар түрлеріне қарай әсер ету|   |   |     |8  |     |
|    |ерекшелігі.                                  |   |   |     |   |     |
|Модуль 2 Удың азықпен жануар организміне түсуі                            |
|4   |Дұрыс дайындалмаған, уақытында берілмеген    |1  |   |     |   |Осы  |
|    |азықтармен уланулар.                         |   |   |     |   |оқу-ә|
|    |                                             |   |   |     |   |дісте|
|    |                                             |   |   |     |   |ме-лі|
|    |                                             |   |   |     |   |к    |
|    |                                             |   |   |     |   |кешен|
|    |                                             |   |   |     |   |інің |
|    |                                             |   |   |     |   |7-ші |
|    |                                             |   |   |     |   |тарау|
|    |                                             |   |   |     |   |ында |
|    |                                             |   |   |     |   |көрсе|
|    |                                             |   |   |     |   |тілге|
|    |                                             |   |   |     |   |н    |
|    |                                             |   |   |     |   |әдеби|
|    |                                             |   |   |     |   |еттер|
|    |Азық құрамындағы токсинді заттардың құрамы   |   |1  |     |   |     |
|    |мен құрылымына байланысты жануар             |   |   |     |   |     |
|    |организміндегі биохимиялық үрдісті талдау.   |   |   |     |   |     |
|    |Азық құрамындағы токсинді заттардың құрамы   |   |2  |     |   |     |
|    |мен құрылымына байланысты жануар             |   |   |     |   |     |
|    |организміндегі биохимиялық үрдісті талдаудың |   |   |     |   |     |
|    |практикалық маңызы.                          |   |   |     |   |     |
|    |Азық құрамындағы токсиндік заттарға құрамы   |   |   |3,75 |   |     |
|    |мен құрылымына байланысты жануар             |   |   |     |   |     |
|    |организміндегі биохимиялық үрдісті талдау    |   |   |     |   |     |
|    |әдістері.                                    |   |   |     |   |     |
|5   |Саңырауқұлақтармен және микроорганизмдермен  |1  |   |     |   |     |
|    |зақымданған азықтармен уланулар.             |   |   |     |   |     |
|    |Саңырауқұлақтармен және микроорганизмдермен  |   |2  |     |   |     |
|    |зақымданған азықтардың құрамы мен құрылымына |   |   |     |   |     |
|    |байланысты жануар организміндегі биохимиялық |   |   |     |   |     |
|    |үрдісті талдау.                              |   |   |     |   |     |
|    |Улануларға тән клиникалық-диагностикалық     |   |   |     |16,|     |
|    |көрсеткіштер негіздемесі.                    |   |   |     |8  |     |
|6.  |Мал азығындағы және өсімдіктердегі улы       |1  |   |     |   |     |
|    |заттарды анықтаудың әдістері.                |   |   |     |   |     |
|    |Мал азығындағы және өсімдіктердегі улы       |   |2  |     |   |     |
|    |заттарды зертеу.                             |   |   |     |   |     |
|    |Мал азығындағы және өсімдіктердегі улы       |   |   |3,75 |   |     |
|    |заттарды байланысты жануар организміндегі    |   |   |     |   |     |
|    |биохимиялық үрдісті талдау.                  |   |   |     |   |     |
|7.  |Фотодинамикалық қасиеттері бар өсімдіктермен |1  |   |     |   |     |
|    |улану                                        |   |   |     |   |     |
|    |Фотодинамикалық қасиеттері бар өсімдіктерді  |   |2  |     |   |     |
|    |анықтау.                                     |   |   |     |   |     |
|    |Фотодинамикалық қасиеттері бар өсімдіктерді  |   |   |     |   |     |
|    |анықтау.                                     |   |   |     |   |     |
|Модуль 3 Азықтық удың дербес жүйелер қызметіне әсері                      |
|8   |Орталық жүйке жүйесіне басымырақ әсер ететін |1  |   |     |   |Осы  |
|    |улы өсімдіктер Жүрек қызметіне басымырақ әсер|   |   |     |   |оқу-ә|
|    |ететін улы өсімдіктер                        |   |   |     |   |дісте|
|    |                                             |   |   |     |   |ме-лі|
|    |                                             |   |   |     |   |к    |
|    |                                             |   |   |     |   |кешен|
|    |                                             |   |   |     |   |інің |
|    |                                             |   |   |     |   |7-ші |
|    |                                             |   |   |     |   |тарау|
|    |                                             |   |   |     |   |ында |
|    |                                             |   |   |     |   |көрсе|
|    |                                             |   |   |     |   |тілге|
|    |                                             |   |   |     |   |н    |
|    |                                             |   |   |     |   |әдеби|
|    |                                             |   |   |     |   |еттер|
|    |Орталық жүйке жүйесіне және жүрек қызметіне  |   |2  |     |   |     |
|    |басымырақ әсер ететін улы өсімдіктердің      |   |   |     |   |     |
|    |химиялық құрамы мен құрылымына байланысты    |   |   |     |   |     |
|    |жануар организміндегі биохимиялық үрдісті    |   |   |     |   |     |
|    |талдау.                                      |   |   |     |   |     |
|    |Орталық жүйке жүйесіне әсер ететін улы       |   |   |     |   |     |
|    |азықтардың жіктелуі және олардан улану.      |   |   |     |   |     |
|9   |Ас қорыту жүйесіне басымырақ әсер ететін улы |1  |   |     |   |     |
|    |өсімдіктер Бауырға басымырақ әсер ететін улы |   |   |     |   |     |
|    |өсімдіктер                                   |   |   |     |   |     |
|    |Ас қорыту жүйесіне және бауырға басымырақ    |   |2  |     |   |     |
|    |әсер ететін улы өсімдіктердің химиялық құрамы|   |   |     |   |     |
|    |мен құрылымына байланысты жануар             |   |   |     |   |     |
|    |организміндегі биохимиялық үрдісті талдау.   |   |   |     |   |     |
|    |Химико-токсикологиялық сараптауға сынама     |   |   |     |16,|     |
|    |жіберу талаптарын мәлімдеңіз.                |   |   |     |8  |     |
|10  |Тыныс алу ағзалары мен ас қорыту жүйесіне    |1  |   |     |   |     |
|    |қатарынан басымырақ әсер ететін улы          |   |   |     |   |     |
|    |өсімдіктер. Геморрагиялық диатез тудыратын   |   |   |     |   |     |
|    |улы өсімдіктер                               |   |   |     |   |     |
|    |Тыныс алу, ас қорыту жүйесіне қатарынан      |   |2  |     |   |     |
|    |басымырақ әсер ететін және геморрагиялық     |   |   |     |   |     |
|    |диатез тудыратын улы өсімдіктердің химиялық  |   |   |     |   |     |
|    |құрамы мен құрылымына байланысты жануар      |   |   |     |   |     |
|    |организміндегі биохимиялық үрдісті талдау.   |   |   |     |   |     |
|    |Тіндер арқылы дем алу процесіне әсер ететін  |   |   |3,75 |16,|     |
|    |улы өсімдіктердің химиялық құрамы мен        |   |   |     |8  |     |
|    |құрылымына байланысты жануар организміндегі  |   |   |     |   |     |
|    |биохимиялық үрдісті талдау.                  |   |   |     |   |     |
|11  |Бүйректер мен зәр шығаратын жолдарға         |1  |   |     |   |Осы  |
|    |басымырақ әсер ететін улы өсімдіктер         |   |   |     |   |оқу-ә|
|    |                                             |   |   |     |   |дісте|
|    |                                             |   |   |     |   |ме-лі|
|    |                                             |   |   |     |   |к    |
|    |                                             |   |   |     |   |кешен|
|    |                                             |   |   |     |   |інің |
|    |                                             |   |   |     |   |7-ші |
|    |                                             |   |   |     |   |тарау|
|    |                                             |   |   |     |   |ында |
|    |                                             |   |   |     |   |көрсе|
|    |                                             |   |   |     |   |тілге|
|    |                                             |   |   |     |   |н    |
|    |                                             |   |   |     |   |әдеби|
|    |                                             |   |   |     |   |еттер|
|    |Бүйректер мен зәр шығаратын жолдарға         |   |2  |     |   |     |
|    |басымырақ әсер ететін улы өсімдіктердің      |   |   |     |   |     |
|    |химиялық құрамы мен құрылымына байланысты    |   |   |     |   |     |
|    |жануар организміндегі биохимиялық үрдісті    |   |   |     |   |     |
|    |талдау.                                      |   |   |     |   |     |
|    |Мал организмінде витаминдердің               |   |   |     |   |     |
|    |жеткіліксіздіктерін тудыратын улы            |   |   |     |   |     |
|    |өсімдіктердің химиялық құрамы мен құрылымына |   |   |     |   |     |
|    |байланысты жануар организміндегі биохимиялық |   |   |     |   |     |
|    |үрдісті талдау.                              |   |   |     |   |     |
|12  |Тіндер арқылы дем алу процесіне әсер ететін  |1  |   |     |   |     |
|    |улы өсімдіктер                               |   |   |     |   |     |
|    |Тіндер арқылы дем алу процесіне әсер ететін  |   |2  |     |   |     |
|    |улы өсімдіктердің химиялық құрамы мен        |   |   |     |   |     |
|    |құрылымына байланысты жануар организміндегі  |   |   |     |   |     |
|    |биохимиялық үрдісті талдау.                  |   |   |     |   |     |
|    |Жануарлардың улануында қолданылатын          |   |   |3,75 |16,|     |
|    |антидоттық заттар.                           |   |   |     |8  |     |
|13  |Тұздың алмасуына әсер ететін улы өсімдіктер  |1  |   |     |   |     |
|    |Тұздың алмасуына әсер ететін улы             |   |2  |     |   |     |
|    |өсімдіктердің химиялық құрамы мен құрылымына |   |   |     |   |     |
|    |байланысты жануар организміндегі биохимиялық |   |   |     |   |     |
|    |үрдісті талдау.                              |   |   |     |   |     |
|    |Малдәрігерлік тәжірибеде улы заттарға қарсы  |   |   |     |16,|     |
|    |жиі қолданылатын антидоттар                  |   |   |     |8  |     |
|14  |Мал организмінде витаминдердің               |1  |   |     |   |     |
|    |жеткіліксіздіктерін тудыратын улы өсімдіктер |   |   |     |   |     |
|    |Мал организмінде витаминдердің               |   |2  |     |   |     |
|    |жеткіліксіздіктерін тудыратын улы            |   |   |     |   |     |
|    |өсімдіктердің химиялық құрамы мен құрылымына |   |   |     |   |     |
|    |байланысты жануар организміндегі биохимиялық |   |   |     |   |     |
|    |үрдісті талдау.                              |   |   |     |   |     |
|    |Ас қорыту жүйесіне басымырақ әсер ететін улы |   |   |3,75 |   |     |
|    |өсімдіктердің химиялық құрамы мен құрылымына |   |   |     |   |     |
|    |байланысты жануар организміндегі биохимиялық |   |   |     |   |     |
|    |үрдісті талдау.                              |   |   |     |   |     |
|15  |Улы өсімдіктермен уланудан сақтандырудың     |1  |   |     |   |     |
|    |іс-шаралары. Малдәрігерлік тәжірибеде улы    |   |   |     |   |     |
|    |заттарға қарсы жиі қолданылатын антидоттар   |   |   |     |   |     |
|    |Улы өсімдіктермен уланудан сақтандырудың     |   |2  |     |   |     |
|    |іс-шаралары. Малдәрігерлік тәжірибеде улы    |   |   |     |   |     |
|    |заттарға қарсы жиі қолданылатын антидоттар   |   |   |     |   |     |
|    |Бауырға әсер ететін улы өсімдіктердің        |   |   |     |   |     |
|    |химиялық құрамы мен құрылымына байланысты    |   |   |     |   |     |
|    |жануар организміндегі биохимиялық үрдісті    |   |   |     |   |     |
|    |талдау.                                      |   |   |     |   |     |
|    |БАРЛЫҒЫ:                                     |15 |30 |22,5 |67,|90   |
|    |                                             |   |   |     |5  |     |

    3.  ПӘНДІ ОҚУ БОЙЫНША ӘДІСТЕМЕЛІК  НҰСҚАУЛЫҚТАР

        «Жануарлардың  азықтардан  улануы»  пәнінің  оқытылуы  негізінен   –
жануарлардың азықпен улануы, азықтық  удың  жануар  организміне  түсуі  және
азықтық удың дербес  жүйелер  қызметіне  әсері  бар  бөлімдері  бойынша  улы
заттар әсерінің жалпы заңдылықтарына сәйкес  улардың  токсикодинамикасы  мен
токсикокинетикасы, әсер ету механизмдері,  удың  организмде  шоғырлануы  мен
бөлініп шығу заңдылықтарын игеру мақсатындағы оқу  үрдістерінің  іске  асуын
оқытуға лайықталған нұсқауларға негізделеді.
           Сонымен қатар заман талабына сай жаңа әдістемелік нұсқаулар және
әдебиеттермен    толықтырылып    отырылады.    Оқу-әдістемелік     кешенінің
бағдарламасында ұсынылған негізгі және қосымша әдебиеттер білім алушының  өз
бетімен пәнді игеруіне жұмыс  істеуіне  бағыт-бағдар  беретін  негізгі  және
басты оқу-әдістемелік нұсқау болып табылады.

      4 ПӘННІҢ  ТҮРІ  (ФОРМАТЫ)

      Аудиториялық  сабаққа  кіретіндер:  дәріс  және  зертханалық   сабақта
оқылатын материалдармен пікір алмасу, әртүрлі материалдарды  және  кейстерді
талдау.  Әрбір  сабаққа  студенттер   жоспардағы   негізгі   және    қосымша
әдебиеттерге сүйеніп дайындалады.
       Дәріс  сабақтарында  пәнді  игеру  бағдарламасына   сәйкес,   өзекті
мәселелелер  қарастыру  барысында  организмге   әсер   ететін   улы   заттың
биологиялық, химиялық физикалық қасиеттерін, биотрансформациялық  заңдылығын
организмнен  бөліну   жолдарын,   улануларды   балау,   патолого-анатомиялық
сараптама  жүргізе  алудың  теориялық  негіздемесін  игеру  қажет.  Уланудан
болатын патогенездік ерекшеліктеріне байланысты қолданылатын  дәрі-дәрмектер
әсерінен  жануарлар  организміндегі  физиологиялық-биохимиялық   үрдістердің
қалыпты жағдайда жұмыс істеуіне дәйектеме жасай алуды.
      Сонымен  қатар,  зертханалық  сабақтарда  дәріс   барысында   берілген
теориялық түсініктер тереңдетіліп жан-жақты түсіндіріліп оқытылады.  Сонымен
қатар, оқытушының көмегімен атқарылатын жұмыстарда зертханалық,  дәріс  және
үй  жатығуларына  қатысты  туындаған  өзекті  мәселе  талқыланып,  студентке
тақырыптың толық игерілуіне мүмкіндік береді.  БОӨЖ  –  оқу  сабағын  өткізу
сұхбаттасу түрінде,  бірлесіп  орындау,  пікірталас,  іскерлік  және  топтық
жобаларды жасау меңгеру барысында  айтылған  пікірді  кеңейтуге,  іскерлікті
көрсете білу, талдау  дағдысына  машықтану.  БӨЖ  тапсырмаларын  әр  студент
талап етілу түріне және тиісті уақытында тапсыруға міндетті.
      Зертханадағы  жұмыс  қауіпсіздігін  өте  сауатты  меңгеру  және  жұмыс
барысында өте мұқият болу керек.

     5. ПӘН САЯСАТЫ

        Сабақтарға   қатысу   және   негізгі   ұғымдарды,   анықтамаларымен,
түсініктерімен жазу білім алушылардың  міндеті.  Егер  студент  белгілі  бір
себептермен  сабаққа  қатыспаса,   дәрісті   ол   сабаққа   қатысқан   білім
алушылардан алуы керек. Пәннің бағдарламасын меңгеруі жеке жауап  беру  және
жазбаша түрде тексеріледі. Егер тыңдаушылар  кейбір  мәселелерді  түсінбесе,
оқытушыдан сұрауға болады. Білім алушының білімін  бағалау  емтихан  бойынша
өткізіледі.   Емтиханға   пәннің   бағдарламасына   сәйкес   толық   курстық
тақырыптардың сұрақтары енгізіледі.
      Негізгі  талап  –  «Жануарлардың  азықтардан   улануы»   пәнінің   оқу
әдістемелік кешені  бағдарламасының  қағидасына  сәйкес  пәнді  толық  игеру
үшін, ұсынылған талаптарды  білім  алушылар  түсініп  және  жауапкершілікпен
қарау болып табылады.  Сондай-ақ,  күнделікті  сабақтағы  оқу  бағдарламасын
сапалы деңгейде меңгеруді білім алушы өз міндетім деп түсінуі керек.
      БОӨЖ –  оқу  сабағын  өткізу  сұхбаттасу  түрінде,  бірлесіп  орындау,
пікірталас, іскерлік және топтық жобаларды жасау меңгеру барысында  айтылған
пікірді кеңейтуге, іскерлікті көрсете білу, талдау дағдысын  меңгеру,  кеңес
алу, оқу материалдарын  тереңірек  түсіну  мақсатында  жүргізіледі.  Сонымен
қатар білім алушылардың оқуға деген уәждемесін арттыру,  ағымдық  қорытынды,
аралық бақылау барысында пысықталып отырылады.
      БӨЖ тапсырмаларын әр студент жазбаша және тиісті  уақытында  тапсыруға
міндетті.  БӨЖ  жұмысын  бағалау  оқу  әдістемелік   кешен   бағдарламасының
қағидасында  көрсетілген  бағалау   парағының   жобалық   ұсынымына   сәйкес
бағаланады.  Міндетті  түрде  орындау  және  тапсыру  –   аудиторлық   сабақ
тапсырмалардың барлық түрлерін және аралық пен қортынды бақылауды  тапсыруға
міндеттісіз. Сонымен қатар, босатылған  сабақпен  есептескеннің  өзінде  Сіз
толық межелі  көрсеткішті  (жоғарғы  балл)  ала  алмайсыз.  Сабақты  себепті
жағдаймен  босатқанның  өзінде  де  Сіз  пәннің   толық   курсын   меңгеруге
міндеттісіз  және  деканаттың  ресми  рұқсаты  арқылы  ғана  сабаққа  қатыса
аласыз. Әрбір сабақтың бас кезінде шағын  бақылау   жұмысы  жүргізіледі,  ол
өткен  аудиториялық  сабақта   қарастырылған   негізгі   ұғымдарға   қатысты
сұрақтардан тұрады.
      Сонымен  қатар  білім  алушылардың  оқуға  деген  уәждемесін  арттыру,
ағымдық қорытынды, аралық бақылау барысында пысықталып отырылады.

      6 БАҒА ҚОЮ САЯСАТЫ

      «Жануарлардың азықтардан улануы» пәнінен әр аптаға және аралық бақылау
түрлеріне сәйкес бағалық меженің бөлінуі кестеде көрсетілгендей.

                                                                     Кесте 3
|Апта |Бақылау түрі                                    |Бағалаудың    |Ескеру |
|     |                                                |толық межесі  |       |
|1    |2                                               |3             |4      |
|     |1-7 аптада барлық аудиториялық сабаққа қатысу   |30            |       |
|1    | Тәжірибелік сабақ                              |0             |       |
|2    |Тәжірибелік сабақ 10                            |20            |       |
|3    |Тәжірибелік сабақ 20+ БӨЖ50                     |70            |       |
|4    |Тәжірибелік сабақ 20                            |20            |       |
|5    |Тәжірибелік сабақ 10+ БӨЖ50                     |60            |       |
|6    |Тәжірибелік сабақ 20                            |20            |       |
|7    |Аралық бақылау № 1. 90                          |90            |       |
|     |1-7 апта бойынша барлығы:                       |300           |       |
|     |8-15 аптада барлық аудиториялық сабаққа қатысу  |30            |       |
|8    |Тәжірибелік сабақ 15                            |15            |       |
|9    |Тәжірибелік сабақ 15+ БӨЖ40                     |55            |       |
|10   |Тәжірибелік сабақ 15                            |15            |       |
|11   |Тәжірибелік сабақ 15                            |15            |       |
|12   |Тәжірибелік сабақ 15+БӨЖ 40                     |55            |       |
|13   |Тәжірибелік сабақ 15                            |15            |       |
|14   |Тәжірибелік сабақ 10                            |10            |       |
|15   |Аралық бақылау №2. 90                           |90            |       |
|     |8-15 апта бойынша барлығы:                      |300           |       |
|Емтихандық баға межесі                                |400           |       |
|Академиялық мерзімдегі баға межесі                    |1000          |       |


      7 ӘДЕБИЕТТЕР


      7.1 Негізгі әдебиеттер.
      7.1.1 Қожанов К.Н., Тойкина Г.Н. Малдың азықтан уланулары.,   Оқу
құралы. Семей .- 2010. 139 бет.
          7.2 Қосымша әдебиеттер
          7.2.1 Қорабаев Е.М., Заманбеков Н.А., Өтенов Ә.М., Айтжанов Б.Д.,
Көбдікова Н.К., Байнязов А.А.  Токсикология.  Дәуір-2011, Алматы. 319 бет.
       7.2.2 Бурсинин И.А. Токсикология ядовитых растений. Москва 4-е
издание. 1962г. 624с.
       7.2.3 Вильнер А.М. Кормовые отравления 5-е изд., испр. и доп. «Колос»
Ленинград, 1971. 408 с.
        7.2.4 Хмелинский Г.А., Локсионов В.Н., Повоз. Д.Д. Ветеринарная
токсикология. Москва. 1987г. 319с.







Пәндер