Файл қосу

Органикалық химия пәні



|КАЗАҚСТАН РЕСПУБЛИКАСЫ БІЛІМ  ЖӘНЕ ҒЫЛЫМ МИНИСТРЛІГІ                      |
|ШӘКӘРІМ атындағы  МЕМЛЕКЕТТІК УНИВЕРСИТЕТ                                 |
|3 деңгейлі СМЖ          |ПОӘК                   |ПОӘК 042-16-13.1.Х?/01-  |
|құжаты                  |                       |2013                     |
|ПОӘК                    |«30.09»         2013ж. |                         |
|Оқытушыға арналған      |№ 2 басылым            |                         |
|«Алифатты  қосылыстардың|                       |                         |
|органикалық химиясы»    |                       |                         |
|пәні бағдарламасы       |                       |                         |










                        ПӘННІҢ  ОҚУ-ӘДІСТЕМЕЛІК КЕШЕНІ

                «Алифатты  қосылыстардың органикалық химиясы»

                    5В011200  - « Химия»  мамандығы үшін



                     ОҚЫТУШЫҒА АРНАЛҒАН ПӘН БАҒДАРЛАМАСЫ







                                    Семей
                                    2013







  1. ӘЗІРЛЕНГЕН


   ҚҰРАСТЫРУШЫ:   ________ «_____»  ___________ 2013 ж.


   Д.Р. Онтагарова , педагогика  ғылымдарының кандидаты, аға оқытушы
   «Химия және география» кафедрасы


  2. ТАЛҚЫЛАНДЫ:


   1. «Химия және география» кафедрасы отырысында


  «        »    ___ _______ 2013 ж.    №             хаттама


  Кафедра  меңгерушісі                                   Д.Р. Онтагарова


  2.2 Инженерлік-технологиялық факультетінің оқу-әдістемелік кеңесінің
  отырысында


  «____» __________  2013 ж.  №  ___  хаттама




  Төрайымы, доцент    __________________ С.С.Толеубекова


  3.БЕКІТІЛДІ :


  Университеттің оқу-әдістемелік кеңесінің отырысында басып шығаруға
  мақұлданған  және ұсынылған  «       » ____ 2013 ж.,  № ____ хаттама



      ОӘК төрағасы,  проректор  _______________  Г.К.Искакова






  4  №1 басылым орнына (30.09.11) енгізіліп отыр
























                МАЗМҰНЫ


   1. ҚОЛДАНЫЛУ САЛАСЫ
   2. НОРМАТИВТІК СІЛТЕМЕЛЕР
   3. ЖАЛПЫ ЕРЕЖЕЛЕР
   4. ОҚУ ПӘНІНІҢ  МАЗМҰНЫ (МОДУЛЬДЕР БОЙЫНША)
   5. СТУДЕНТТЕРДІҢ ӨЗДІК ЖҰМЫСЫНА АРНАЛҒАН ТАҚЫРЫПТАРДЫҢ ТІЗІМІ
   6. ПӘН БОЙЫНША ОҚУ-ӘДІСТЕМЕЛІК КАРТА
   7. ОҚУ ӘДІСТЕМЕЛІК ӘДЕБИЕТПЕН ҚАМТАМАСЫЗ  ЕТУДІҢ КАРТАСЫ
   8. ӘДЕБИЕТТЕР










































































     1. ҚОЛДАНЫЛУ АЙМАҒЫ


       5В011200  - « Химия»  мамандығы студенттерінің    «Алифатты
қосылыстардың органикалық химиясы» пәні бойынша оқу-әдістемелік кешенінің
құрамына енгізілген оқытушыға арналған пән бағдарламасы

      2  НОРМАТИВТІК СІЛТЕМЕЛЕР


«Алифатты  қосылыстардың органикалық химиясы»пәнінің оқытушыға арналған
бағдарламасы келесі құжаттар талаптары мен ұсыныстарына сәйкес
құрастырылған және аталған пән бойынша оқу процесін  ұйымдастыру тәртібін
белгілейді:
     - 5В011200  - « Химия»  мамандығының  мемлекеттік жалпыға міндетті
білім стандарты, ҚР МЖМБС  3.08 353 – 2011,  № 779 ҚР Білім және ғылым
министірлігінің бұйрығымен іске қосылған және бекітілген.
-     СТУ 042- СГУ-5-2012 «Пәндердің оқу-әдістемелік кешенін әзірлеуге  және
 ресімдеуге қойылатын жалпы талаптар» университет стандарты.
-  ДП 042- 1.07-2012 «Пәндердің  оқу-әдістемелік   кешенінің  құрылымы  және
мазмұны» құжаттандырылған процедурасы.


      3  ЖАЛПЫ ЕРЕЖЕЛЕР
       3.1  ««Алифатты  қосылыстардың органикалық химиясы»»  пәнінің
   қысқаша мазмұны:
      «Алифатты  қосылыстардың органикалық химиясы» - көмірсутектер мен
олардың туындыларын зерттейтін ғылым. Бейорганикалық қосылыстарға қарағанда
органикалық қосылыстар ерекше қасиеттерге ие болады, адам мен жануарлар
ағзасы үшін маңызы зор.
       3.2 Пәнді  оқудың мақсаты:


     Бұл фундаменталды пәннің теориялық негіздерін білу және оларды
практикада (химия өндірісінде , ауыл шаруашылығы  облыстарында, экологияда,
денсаулық сақтау саласында, фармакологияда, мұнай - химия өндірісінде,
тағам өндірісінде т.б.) пайдалана білу.Сонымен бірге:
- органикалық қосылыстардың теориялық негіздерін білу;
- алифатты және ароматты көмірсутектердің  және олардың функционалды
туындыларының синтезін білу;
- органикалық қосылыстардың табиғатын білу;

     3.   Пәнді оқытудағы негізгі міндеттер:


- студенттердің дүние танымының дамуына әсер ету ;
- қоршаған ортаға көзқарастарын қалыптастыру;
- химиялық құбылыстар арқылы материалдық философияның заңдарын түсіндіру;
- бір заттың екінші затқа айналу механизмін түсіндіру.

    3.4   Оқып- білудің нәтижесінде студент мыналарды:
- органикалық химия реакциялар теңдеулерін (молекулалық, иондық, ионды
-молекулалық, тотығу-тотықсыздану реакцияларының ) құрастыра білуі;
- негізгі  стехиометриялық және фундаменталды заңдарды меңгеруі;
- зертханалық құрал-жабдықтарды, аспаптарды игеруі;
- зертханалық тәжірибелерді істей алуі;
- органикалық қосылыстар номенклатурасының жіктелуінің теориялық негіздерін
білуі;
- зертханалық тәжірибелер нәтижелерін өңдей білу, талдай білу, графиктер
мен диаграммалар сала білуі ;
- органикалық қосылыстарды синтиздеу әдістерін білуі;
- өздігінен ғылыми-зерттеу жұмыстарын қоюды ұйымдастыра білуге тиіс.


          3.5 Курстың пререквизиттері:
3.5.1. Бейорганикалық химияның теориялық негіздері
3.5.2.Периодтық жүйенің элементтер химиясы
3.5.3. Аналитикалық химия


           3.6 Курстың постреквизиттері:
3.6.1. Физика-химиялық анализ әдістері
3.6. 2. Физикалық және коллоидты химия
3.6.3. Биохимия


    3.7  Жұмыс оқу жоспарынан көшірме:

                            Кесте 1
|Курс                                                         |Семестр   |
|1                                                            |2         |
|Дәріс сабақтары                                                         |
|Кіріспе. Органикалық химия пәні. Гибридтелу теориясы.         |2        |
|Алкандар                                                      |2        |
|Алкендер Алкиндер                                             |2        |
|Алкадиендер (диенді көмірсутектер                             |2        |
|Алкандардың галогентуындылары.                                |2        |
|Алканолдар (бір атомды спирттер).   Екі және үш атомды        |2        |
|спирттер. Жай эфирлер                                         |         |
|Тиоспирттер.Тиоэфирлер және күкірттің  басқада  қосылыстары.  |2        |
|Альдегидтер мен кетондар                                      |2        |
|Алифатты  карбон  қышқылдары.                                 |2        |
| Карбон қышқылдарының туындылары.                             |2        |
|Май қатарының қанықпаған қышқылдары.   Майлар.Каныққан        |2        |
|дикарбон қышқылдары                                           |         |
|Оксикарбон қышқылдары және  оптикалық изомерия                |2        |
|Альдегидо- және кетоқышқылдар, таутомерия                     |2        |
|Алифатты қатардың нитроқосылыстары Алифатты қатардың аминдері |2        |
|Амин қышқылдары Полипептидтер туралы түсінік                  |2        |
|Зертханалық жұмыстар                                                    |
|Органикалық     химия зертханасындағы техникалық қауіпсіздік. |1        |
|Органикалық заттарды  бөлу  және  тазарту  әдістері.          |         |
|Органикалық  қосылыстардың сапалық элементтік  анализі        |1        |
|Алкандар, гомологтық  қатары. Классификациясы, изомериясы және|1        |
|номенклатурасы                                                |         |
|Алкендер гомологтық  қатары.Классификациясы , изомериясы және |1        |
|номенклатурасы                                                |         |
|Алкиндердің,алкадиендердің  гомологтық  қатары.Классификациясы|1        |
|, изомериясы және  номенклатурасы                             |         |
|Қаныққан    көмірсутектердің галогенді  туындылары            |1        |
|      Спирттердің   ерігіштігі.  Біратомды  спирттердің ,     |1        |
|глицериннің  химиялық  қасиеті.                               |         |
| Жай эфирлер, органикалық  тотықтар.Минералды қышқылдардың жай|1        |
|және күрделі эфирлері                                         |         |
|Алифатты қатардың альдегидтері   мен кетондары ның            |1        |
|физико-химиялық  қасиеттері                                   |         |
|Алифатты қатардың  қаныққан қышқылдарының  физико-химиялық    |1        |
|қасиеттері                                                    |         |
|Карбон қышқылдарының туындылары.Жоғарғы май қатары қышқылдары.|1        |
|Майлар, сабындар. Алифатты қатардың  екі негізді карбон       |         |
|қышқылдары                                                    |         |
|Оксикарбон  қышқылдарының  қасиеттері                         |1        |
|Альдегидо-және кетоқышқылдар. Ацестосірке эфирі.              |1        |
| Нитроқосылыстар. Аминдер.                                    |1        |
|Аминқышқылдары. Мочевина. Полипептид                          |1        |

     5   СТУДЕНТТІҢ ӨЗДІК ЖҰМЫСТАРЫНА (СӨЖ) АРНАЛҒАН       ТАҚЫРЫПТАРДЫҢ
                                   ТІЗІМІ

5.1.Органикалық заттарды  бөлу және тазарту әдістері
(Сүзу,айдау,кристалдау,,қайта кристалдандыру, сублимация,  экстракция,
хроматография )


5.2.Органикалық қосылыстардың құрлысын тағайындауда қолданылатын физико-
химиялық әдістер(ИҚ-,УК-, және ПМР спектроскопия әдістерін қолдану

5.3.Ацетиленнің қолданылуы.
5.4.Галоген  алкандардың  маңызды  өкілдері(метанның  хлортуындылары,   фтор
туындылары, фреондар)
5.5. Спирттердің  маңызды өкілдері, табиғатта таралуы,қолданылуы.
5.6.  Полигликолдар.
5.7. Альдегидтердің  маңызды өкілдері қолданылуы
5.8. Карбон қышқылдарының маңызды өкілдері қолданылуы
5.9.ди,три,тетра полиаминдертабиғатта таралуы,қолданылуы

5.10Оксикарбон қышқылдарының маңызды өкілдері, қолданылуы


5.11.Элементоорганикалық   қосылыстар.Жіктелуі,номенклатурасы,   І,ІІ,ІІІ,ІV
топ     элементтерінің      металлорганикалық      қосылыстарының      жалпы
сипаттамасы,алынуы,    қасиеттері.Химиялық   қасиетінің     көміртегі-металл
байланысының иондық дәрежесіне  тәуелділігі.Металлорганикалық  қосылыстардың
органи калық синтезде қолданылуы.

5.12.Аралас функционалды  қышқылдар
1.



              6   ПӘННІҢ ОҚУ-ӘДІСТЕМЕЛІК КАРТАСЫ


                                                                     3-кесте


   |Тақырыбы                              |Көрнекті     |Өз бетімен оқып |Бақы-л|
|                                      |құралдар,    |үйренуге        |ау    |
|                                      |ТСО,         |арналған        |ныса-н|
|                                      |плакаттар,   |сұрақтар        |ы     |
|                                      |зертханалық  |                |      |
|                                      |ыдыстар      |                |      |
|Дәріс сабақтар    |Зертхана лық       |             |                |      |
|                  |сабақтар           |             |                |      |
|Кіріспе.          |Органикалық        |Плакаттар,   |Органикалық     |Есеп  |
|Органикалық химия |химия              |хим.ыдыстар  |заттарды  бөлу  |шыға-р|
|пәні. Гибридтелу  |зертханасындағы    |             |және тазарту    |у     |
|теориясы.         |техникалық         |             |әдістері        |      |
|                  |қауіпсіздік.       |             |(Сүзу,айдау,крис|      |
|                  |Органикалық        |             |талдау,,қайта   |      |
|                  |заттарды  бөлу     |             |кристалдандыру, |      |
|                  |және  тазарту      |             |сублимация,     |      |
|                  |әдістері.          |             |экстракция,     |      |
|                  |                   |             |хроматография ) |      |
|Алкандар          |Органикалық        |Плакаттар,   |Органикалық     |Тест- |
|                  |қосылыстардың      |хим.ыдыстар  |қосылыстардың   |терге |
|                  |сапалық элементтік |             |құрлысын        |жау-  |
|                  |анализі            |             |тағайындауда    |ап    |
|                  |                   |             |қолданылатын    |      |
|                  |                   |             |физико-химиялық |      |
|                  |                   |             |әдістер(ИҚ-,УК-,|      |
|                  |                   |             |және ПМР        |      |
|                  |                   |             |спектроскопия   |      |
|                  |                   |             |әдістерін       |      |
|                  |                   |             |қолдану         |      |
|Алкендер Алкиндер |Алкандар,          |Плакаттар,   |Ацетиленнің     |Есеп  |
|                  |гомологтық  қатары.|хим.ыдыстар  |қолданылуы.     |шыға-р|
|                  |Классификациясы,   |             |                |у     |
|                  |изомериясы және    |             |                |      |
|                  |номенклатурасы     |             |                |      |
|Алкадиендер       |Алкендер гомологтық|Плакаттар,   |Галоген         |Тест- |
|(диенді           |қатары.Классификаци|хим.ыдыстар  |алкандардың     |терге |
|көмірсутектер     |ясы , изомериясы   |             |маңызды         |жауап |
|                  |және               |             |өкілдері(метанны|      |
|                  |номенклатурасы     |             |ң               |      |
|                  |                   |             |хлортуындылары, |      |
|                  |                   |             |фтор туындылары,|      |
|                  |                   |             |фреондар)       |      |
|Алкандардың       |Алкиндердің,алкадие|Плакаттар,   | Спирттердің    |Есеп  |
|галогентуындылары.|ндердің  гомологтық|хим.ыдыстар  |маңызды         |шыға-р|
|                  |қатары.Классификаци|             |өкілдері,       |у     |
|                  |ясы , изомериясы   |             |табиғатта       |      |
|                  |және               |             |таралуы,қолданыл|      |
|                  |номенклатурасы     |             |уы.             |      |
|Алканолдар (бір   |Қаныққан           |Плакаттар,   |Полигликолдар.  |Тест- |
|атомды спирттер). |көмірсутектердің   |хим.ыдыстар  |                |терге |
|Екі және үш атомды|галогенді          |             |                |жауап |
|спирттер. Жай     |туындылары         |             |                |      |
|эфирлер           |                   |             |                |      |
|Тиоспирттер.Тиоэфи|      Спирттердің  |Плакаттар,   |Алкандар.       |Есеп  |
|рлер және         |ерігіштігі.        |хим.ыдыстар  |Алкендер.Алкинде|шыға-р|
|күкірттің  басқада|Біратомды          |             |р .Алкадиендер  |у     |
|қосылыстары.      |спирттердің ,      |             |көмірсутектің   |      |
|                  |глицериннің        |             |галоген         |      |
|                  |химиялық  қасиеті. |             |туындылары      |      |
|                  |                   |             |коллоквиум      |      |
|                  |                   |             |тапсыру         |      |
|Альдегидтер мен   | Жай эфирлер,      |Плакаттар,   |Альдегидтердің  |Тест-т|
|кетондар          |органикалық        |хим.ыдыстар  |маңызды өкілдері|ерге  |
|                  |тотықтар.Минералды |             |қолданылуы      |жауап |
|                  |қышқылдардың жай   |             |                |      |
|                  |және күрделі       |             |                |      |
|                  |эфирлері           |             |                |      |
|Алифатты  карбон  |Алифатты қатардың  |Плакаттар,   | Карбон         |Есеп  |
|қышқылдары.       |альдегидтері   мен |хим.ыдыстар  |қышқылдарының   |шыға-р|
|                  |кетондары ның      |             |маңызды өкілдері|у     |
|                  |физико-химиялық    |             |қолданылуы      |      |
|                  |қасиеттері         |             |                |      |
| Карбон           |Алифатты қатардың  |Плакаттар,   |ди,три,тетра    |Тест-т|
|қышқылдарының     |қаныққан           |хим.ыдыстар  |полиаминдертабиғ|ерге  |
|туындылары.       |қышқылдарының      |             |атта            |жауап |
|                  |физико-химиялық    |             |таралуы,қолданыл|      |
|                  |қасиеттері         |             |уы              |      |
|Май қатарының     |Карбон             |Плакаттар,   |Спирттер.       |Есеп  |
|қанықпаған        |қышқылдарының      |хим.ыдыстар  |Альдегидтер.Кето|шыға-р|
|қышқылдары.       |туындылары.Жоғарғы |             |ндар. Карбон    |у     |
|Майлар.Каныққан   |май қатары         |             |қышқылдары.     |      |
|дикарбон          |қышқылдары. Майлар,|             |коллоквиум      |      |
|қышқылдары        |сабындар. Алифатты |             |тапсыру         |      |
|                  |қатардың  екі      |             |                |      |
|                  |негізді карбон     |             |                |      |
|                  |қышқылдары         |             |                |      |
|Оксикарбон        |Оксикарбон         |Плакаттар,   |Оксикарбон      |Тест-т|
|қышқылдары және   |қышқылдарының      |хим.ыдыстар  |қышқылдарының   |ерге  |
|оптикалық изомерия|қасиеттері         |             |маңызды         |жауап |
|                  |                   |             |өкілдері,       |      |
|                  |                   |             |қолданылуы      |      |
|Альдегидо- және   |Альдегидо-және     |             |Элементоорганика|      |
|кетоқышқылдар,    |кетоқышқылдар.     |             |лық             |      |
|таутомерия        |Ацестосірке эфирі. |             |қосылыстар.Жікте|      |
|                  |                   |             |луі,номенклатура|      |
|                  |                   |             |сы, І,ІІ,ІІІ,ІV |      |
|                  |                   |             |топ             |      |
|                  |                   |             |элементтерінің  |      |
|                  |                   |             |металлорганикалы|      |
|                  |                   |             |қ қосылыстарының|      |
|                  |                   |             |жалпы           |      |
|                  |                   |             |сипаттамасы,алын|      |
|                  |                   |             |уы,             |      |
|                  |                   |             |қасиеттері.Химия|      |
|                  |                   |             |лық қасиетінің  |      |
|                  |                   |             |көміртегі-металл|      |
|                  |                   |             |байланысының    |      |
|                  |                   |             |иондық          |      |
|                  |                   |             |дәрежесіне      |      |
|                  |                   |             |тәуелділігі.Мета|      |
|                  |                   |             |ллорганикалық   |      |
|                  |                   |             |қосылыстардың   |      |
|                  |                   |             |органи калық    |      |
|                  |                   |             |синтезде        |      |
|                  |                   |             |қолданылуы.     |      |
|Алифатты қатардың | Нитроқосылыстар.  |             |Органикалық     |      |
|нитроқосылыстары  |Аминдер.           |             |химиядан  өздік |      |
|Алифатты қатардың |                   |             |жұмысқа         |      |
|аминдері          |                   |             |арналған        |      |
|                  |                   |             |есеп-жаттығулар |      |
|Амин қышқылдары   |Аминқышқылдары.    |             |Аралас          |      |
|Полипептидтер     |Мочевина.          |             |функционалды    |      |
|туралы түсінік    |Полипептид         |             |қышқылдар       |      |
|                  |                   |             |Нитроқосылыстар.|      |
|                  |                   |             |Аминдер         |      |
|                  |                   |             |аминоқышқылдар,П|      |
|                  |                   |             |олипептидтер.   |      |
|                  |                   |             |коллоквиум      |      |
|                  |                   |             |тапсыру         |      |










   7. ӘДІСТЕМЕЛІК ӘДЕБИЕТПЕН ҚАМТАМАСЫЗ ЕТУДІҢ КАРТАСЫ


   |Оқулықтардың,           |Саны      |Студенттердің   |Қамтамасыз    |
|оқу-әдістемелік         |          |саны            |етілу пайызы  |
|құралдардың атауы       |          |                |              |
|           1            |     2    |      3         |    4         |
|Негізгі әдебиеттер      |          |                |              |
|8.1.1                   |5         |5               |100           |
|8.1.2                   |16        |5               |100           |
|8.1.3                   |5         |5               |100           |
|8.1.4                   |32        |           5    |100           |
|8.1.5                   |3         |5               |60            |
|8.1.6                   |100       |5               |100           |
|Қосымша әдебиеттер      |          |                |              |
|8.2.1                   |9         |5               |100           |
|8.2.2                   |3         |5               |60            |
|8.2.3                   |3         |5               |60            |
|8.2.4                   |7         |5               |100           |
|8.2.5                   |7         |5               |100           |
|8.2.6                   |20        |5               |100           |




  8. Әдебиеттер

8.1 Негізгі әдебиеттер

8.1.1 Травень В.Ф. Органическая химия,т.1,2 М.:ИКЦ «Академия» 2008-760с

8.1.2 Петров А.А., Бальян Х.В., Трошенко А.Т. Органическая химия. М.:
ВЫСШАЯ ШКОЛА, 1973-622с

8.1.3 Органическая химия,основной курс, / под ред. Н.А. Тюкавкина,
М.:Дрова,т.1,2008, т.2-2009

   4. Грандберг И.И. Органическая химия. М.:ВЫСШАЯ ШКОЛА,
1987-480 с.

8.1.5 Смолина Т.А., Васильева Н.В., Куплетская Н.Б. Практические работы по
органической химии. М.: Просвещение, 1986, 304 с.
8.1.6 Кабдулкаримова К.К., Оразжанова Л.К., Омарова Н.М. Органикалық
химиядан практикум.Семей,2013,150б.

8.2 Қосымша әдебиеттер

8.2.1 Реутов О.А. Органическая химия. М.:МГУ, 1999-623с

8.2.2 Вопросы и задчи по органической химии/под ред Н.Н. Суворова. М.:
ВЫСШАЯ ШКОЛА, 1988

      8.2.3 Артеменко А.Н. Практикум по органической химии.
 М.: ВЫСШАЯ ШКОЛА,199-175 с.

 8.2.4 Альбицкая В.М. задачи и упражнения по органической химии. М.:ВЫСШАЯ
ШКОЛА,1983-207с

8.2.5 Березин Б.Д. Курс современной органической химии. М.: ВЫСШАЯ ШКОЛА,
1999 – 768 с

 8.2.6 Катраков И.Б., Маркин В.И. Лабораторные работы по органической
химии, Барнаул, 2000-60с

8.2.7 Ли М.П. Инновационный практикум по органической химии , упражнения,
задачи, тестриование. 2003 – 1 электронный диск, Караганда, КарГУ













Пәндер