Файл қосу

Бас аймағының хирургиялық аурулары



ҚАЗАҚСТАН РЕСПУБЛИКАСЫНЫҢ БІЛІМ ЖӘНЕ ҒЫЛЫМ МИНИСТРЛІГІ
СЕМЕЙ ҚАЛАСЫНЫҢ ШӘКӘРІМ АТЫНДАҒЫ МЕМЛЕКЕТТІК УНИВЕРСИТЕТІ | |
|3 деңгейдегі СМЖ  құжаты           |ПОӘК           |                          |
|                                   |               |ПОӘК 042-18-24.1.03/ 01   |
|                                   |               |-2013                     |
|П О Ә К  «ветеринариялық           |№  2-ші басылым|                          |
|хирургия-3» оқытушының пән бойынша |               |                          |
|жұмыс оқу бағдарламасы             |               |                          |















                        ПӘННІҢ ОҚУ ӘДІСТЕМЕЛІК КЕШЕНІ

                    «Ветеринариялық хирургия -3» пәнінен

       «5В120100»    - «ветеринариялық медицина» мамандығына арналған

                ОҚЫТУШЫНЫҢ ПӘН БОЙЫНША ЖҰМЫС ОҚУ БАҒДАРЛАМАСЫ















                                   СЕМЕЙ,
                                     2013

                                   Алғысөз



1 ӘЗІРЛЕГЕН
Ветеринариялық  медицина  кафедрасының  доценті  міндетін  атқарушы,  м.ғ.к.
Ахметжанов О. Н. _____________________________
«       »                               2013 жыл

2 ТАЛҚЫЛАДЫ
2. 1 Ветеринариялық медицина кафедрасының отырысында
Хаттама №        «     »                          2013 жыл
Кафедра                                                          меңгерушісі
Тойкина Г.

2.2 Аграрлық факультеттің әдістемелік кеңесінде
Хаттама   №          «           »                               2013    жыл

Төрайым
       Тлеубаева А.В

3 БЕКІТІЛДІ
Университеттің оқу - әдістемелік кеңесі мақұлдап басып шығаруға ұсынады
Хаттама  №                    «        »                                2013
жыл
Оқу - әдістемелік кеңестің
төрағасы,                         бірінші                          проректор
Искакова                                                                  Г.



4 1-ші басылым орнына 2 - ші басылым.















                                   Мазмұны


                                                  Беттер

1.                              Қолдану                               саласы
............................................................................
........... 4
2.                          Нормативтік                           сілтемелер
......................................................................... 4
3.                              Жалпы                               ережелер
............................................................................
......... 4
4 Пәннің мазмұны мен сабақ түріне байланысты сағаттардың
                                                                     бөлінуі
............................................................................
............................  5
5. Студенттердің өзіндік жұмыстарының  тақырыптары  ........................
7
6.               Пәннің               оқу-әдістемелік                картасы
........................................................... 7
7. Оқу - әдістемелік әдебиеттермен  қамтамасыз етілген картасы ........ 10
8.                                                                Әдебиеттер
............................................................................
................... 11






























                             1 Қолданылу саласы
Ветеринариялық хирургия- 3 пәні бойынша  оқу  әдістемелік  кешені   5В120100
«ветеринариялық медицина» мамандығына  арналған.  Студенттер  оқу  барысында
курс мазмұны мен оның актуальды және кажеттілігі, курс саясаты  мен  танысып
өздеріне керекті тәжірибені меңгереді. Бұл  пәнді  оқығанда  оқу-әдістемелік
кешені негізгі  жетекші болып танылады. Ол  үшін  студенттер  ветеринариялық
хирургия пәні бойынша жетік білулері қажет.  Ветеринариялық  хирургия   пәні
бойынша дайындаған оқу - әдістемелік  кешені  осы  пәнді  игерудегі  негізгі
нұсқаушы болып саналады.
                          2 Нормативтік сілтемелер
      -2006жылғы ҚР Мемлекеттік жалпы білім беру стандарты;
               -2006 жылғы 5В120100  «ветеринариялық  медицина»  мамандығына
арналған ҚР типтік оқу бағдарламасы;
      - СТУ 042-ГУ-5 -2013 Университет стандарты  «Пәннің  оқу-  әдістемелік
      кешенін әзірлеу және ресімдеудің жалпы талаптары»;
      - ДП 042-2.07-2012 Құжат «Пәннің оқу - әдістемелік кешенінің құрылымы
        мен мазмұны»


                              3 Жалпы ережелер
      3.1 Пәннің жалпы мазмұны
      Хирургия – гректің екі сөзінен алынған. «Cheur ergon»: «хиер»  -  қол,
      «ерго» - әсер  ету.  Қазақша  ота  жасау.  Бұл  алғашында  хирургиялық
      ауруларды қолмен ота жасап емдеуге қатысты  қолданылған  тарихи  ұғым.
      Қазір хирургияның ауқымы аса кең. Хирургиялық  ауруларды  анықтау  мен
      емдеуде  сан  алуан  заманауй  құрал  жабдықтар,  техникалар,  дәрі  –
      дәрмектер,  әдіс  тәсілдер  кешені  қолданылады.   Осыған   байланысты
      медициналық және ветеринариялық хирургияның көптеген арнайы  бөлімдері
      пайда  болып  дамуда.  Оның  ең  күрделісі  қан   тамыры   хирургиясы,
      нейрохирургия, трансплантация хирургиясын атауға болады.  Студенттерге
      ветеринариялық хирургия 3 модульге бөліп оқытылады. Олар:  Оперативтік
      хирургия, жалпы хирургия және аймақтық хирургия. Бұл модульдер  бір  –
      бірімен аса  тығыз  байланысты.  Аймақтық  хирургия  пәнің  ерекшелігі
      студенттер    жануарлар    морфологиясы,    клиникалық    диагностика,
      фармакология,  оперативтік  және  жалпы  хирургия   пәндерінен   алған
      білімдерін пайдалана отырып,  жануарлар  денесінің  әртүрлі  аймағында
      кездесетін хирургиялық ауруларды анықтауды және емдеуді оқытады.
      Аймақтық хирургияда студенттер  дененің  әртүрлі  аймағында  жасалатын
операцияларды  орындау техникасын меңгереді.
   3.2.  Аймақтық  хирургияның  мақсаты  студенттерге  жан  –  жануарлардың
   хирургиялық  ауруларын  анықтауды  және  хирургиялық   әдіс   тәсілдерді
   қолданып ем жасауды үйрету.
   3.3. Аймақтық  хирургияның  міндеті   Студенттерге  жануарлар  денесінің
   әртүрлі аймақтарында кездесетін  хирургиялық  ауруларды  анықтауды  және
   емдеуді үйрету.
   3.3 Пәнді аяқтағанда студент білу керек: жан – жануарлардың бас,  мойын,
   шоқтық,  кеуде,  құрсақ  аймағы  мен  аяқтарында,   тұяқтарында,   еркек
   жануарлардың жыныс мүшелерінде кездесетін хирургиялық аурулары анықтауды
   және кешенді ем жасауды.
   Атқара алу керек: Жануарлар денесінің  әртүрлі  аймақтарында  кездесетін
   хирургиялық ауруларды анықтауды және емдеуді.
      3.4 Пәннің пререквизиттері:
    Аймақтық хирургия пәнін  меңгеру  үшін  студенттер  биология,  биохимия,
    жануарлар   морфологиясы,    физиологиясы,    клиникалық    диагностика,
    фармакология,  микробиология,  жануарлар  патологиясы,  оперативті  және
    жалпы хирургия пәндерін меңгерулері қажет.
      3.5 Пәннің постреквизиттері:
      Пән  бойынша  алған  білімдерін  студенттер  одан  ары  курстық  жұмыс
орындаумен және дипломдық жұмыстар жазумен ұштастырады.

                        3.6 Оқу жоспарының  көшірмесі
       Кесте 1
|Курс     |Семестр                                                   |Кредит |
|         |Модуль – Аймақтық хирургия.                               |8      |
|         |Микромодуль-1: Бас-кеуде-құрсақ аймағының хирургиялық     |       |
|         |аурулары                                                  |       |
|4.1      |Кіріспе. Аймақтық хирургияның мақсаты мен міндеттері      |1      |
|4.2      |Бас аймағының   хирургиялық аурулары                      |2      |
|4.3      |Қарақұс, мойын және шоқтық аймағының хирургиялық аурулары |2      |
|4.4      |Кеуде аймағының хирургиялық аурулары                      |1      |
|4.5      |Құрсақ аймағының хирургиялық аурулары                     |2      |
|         |Микромодуль-2: Аяқтардың хирургиялық аурулары             |5      |
|4.6      |Алдынғы аяқтың хирургиялық аурулары                       |2      |
|4.7      |Артқы аяқтың хирургиялық аурулары                         |2      |
|4.8      |Тұяқ аурулары                                             |1      |
|         |Микромодуль-3: Андрология                                 |2      |
|4.9      |Еркек малдардың жыныс мүшелерінің аурулары                |2      |
|         |Барлығы                                                   |15     |

| Реті     |Лабораториялық жаттығу сабақтарының   тақырыптары         |Сағат   |
|          |                                                          |саны    |
| 4.1.1    |Жануарларды операция жасауға дайындау және бекіту         |1       |
|          |тәсілдері. Техника қауіпсіздігі. Курстық жұмыс орындау    |        |
|          |әдістемесі                                                |        |
|4.1.2     |Бас аймағының топографиялық анатомиясы, хирургиялық       |2       |
|          |аурулары, анықтау, емдеу                                  |        |
|4.1.3     |Қарақұс, мойын, аймағының хирургиялық аурулары, анықтау,  |1       |
|          |емдеу                                                     |        |
|4.1.4     |Кеуде аймағының хирургиялық аурулары, анықтау және емдеу  |1       |
|4.1.5     |Құрсақ аймағының хирургиялық аурулары, анықтау және емдеу |1       |
|4.1.6     |Межелік бақылау-1                                         |1       |
|4.1.7     |Алдынғы аяқтың топографиялық анатомиясы, хирургиялық      |1       |
|          |аурулары, анықтау және емдеу                              |        |
|4.1.8     |Алдынғы аяқтың тізе, тұсау, бақай буындары аймағының      |1       |
|          |хирургиялық аурулары, анықтау және емдеу                  |        |
|4.1.9     |Артқы аяқтың сауыр – сан аймағының хирургиялық аурулары,  |1       |
|          |анықтау және емдеу                                        |        |
|4.1.10    |Артқы аяқтың тізе, тұсау буыны мен жіліншік аймағының     |1       |
|          |хирургиялық аурулары, анықтау және емдеу                  |        |
|4.1.11    |Тұяқтың топографиялық анатомиясы, хирургиялық аурулары,   |1       |
|          |анықтау және емдеу                                        |        |
|4.1.12    |Еркек малдардың жыныс мүшелерінің хирургиялық аурулары,   |2       |
|          |анықтау және емдеу                                        |        |
|4.1.13    |Межелік бақылау-2                                         |1       |
|          | Барлығы                                                  |15      |


5 Студенттердің өзіндік жұмыстарының тақырыптары тақырыптары

|СОӨЖ                                                                         |
|5.1       |Үштік жүйкенің салдануы                                            |
|5.2       |Бас аймағының актиномикозы                                         |
|5.3       |Шоқтықтың онхоцеркозы                                              |
|5.4       |Арқа омыртқа өсіндісінің остеомиелиті                              |
|5.5       |Құрсақ қуысына қан ағу                                             |
|5.6       |Параректальдық тесіктер (свищ)                                     |
|5.7       |Шынтақ бурситі                                                     |
|5.8       |Спазмалық(түйілуден болатын) парез                                 |
|5.9       |Тұсау буын аймағының дерматиттері                                  |
|5.10      |Жыныс мүшесінің зілді ісіктері                                     |
|СӨЖ тақырыптары                                                              |
|5.2.1     |Фронтит, отит.                                                     |
|5.2.2     |Желке аймағының флегмонасы                                         |
|5.2.2     |Мойынтұрық венасының қабынуы – тромбофлебит                        |
|5.2.4     |Шоқтық бурситы                                                     |
|5.2.5     |Пневмоторакс                                                       |
|5.2.6     |Жарықтар                                                           |
|5.2.7     |Перитонит                                                          |
|5.2.8     |Буының созылуы                                                     |
|5.2.9     |Шонданай жүйкесінің салдануы                                       |
|5.2.10    |Тұяқ деформациясы                                                  |

                      6 Пәннің оқу –әдістемелік картасы

  Кесте 3
|Тақырыптар                    |Көрнекті      |Өз бетімен оқуға     |Бақылау |
|                              |құралдар,ОТҚ, |берілген сұрақтар    |түрі    |
|                              |Суреттер,     |                     |        |
|                              |кестелер      |                     |        |
|Дәрістер     |Лабораториялық  |              |                     |        |
|             |жаттығу         |              |                     |        |
|             |сабақтары       |              |                     |        |
|Кіріспе.     |Жануарларды     |Сурет-1,2.    |                     |        |
|Аймақтық     |операция жасауға|Техника       |                     |        |
|хирургияның  |дайындау және   |қауіпсіздігі  |                     |        |
|мақсаты мен  |бекіту          |журналы,      |                     |        |
|міндеттері   |тәсілдері.      |Курстық жұмыс |                     |        |
|             |Техника         |орындау       |                     |        |
|             |қауіпсіздігі.   |әдістемесі.   |                     |        |
|             |Курстық жұмыс   |              |                     |        |
|             |орындау         |              |                     |        |
|             |әдістемесі      |              |                     |        |
|Бас аймағының|Бас аймағының   |Сурет-3,4.    |Үштік жүйкенің       |Ауызша  |
|хирургиялық  |топографиялық   |Слайд-1,2,3   |салдануы.            |сұрау.  |
|аурулары     |анатомиясы,     |              |Бас аймағының        |Реферат |
|             |хирургиялық     |              |актиномикозы.        |        |
|             |аурулары,       |              |Фронтит. Отит        |        |
|             |анықтау, емдеу  |              |                     |        |
|Қарақұс,     |Қарақұс, мойын  |Сурет-5,6,7.  |Мойын омыртқа        |Ауызша  |
|мойын және   |аймағының       |Слайд-4,5.    |буындарының шығуы    |сұрау.  |
|шоқтық       |хирургиялық     |              |және сынуы.          |Реферат |
|аймағының    |аурулары,       |              |Өңеш дивертикулы.    |        |
|хирургиялық  |анықтау, емдеу. |              |Мойынтұрық венасының |        |
|аурулары     |Шоқтық          |              |қабынуы –            |        |
|             |аймағының       |              |тромбофлебит.        |        |
|             |хирургиялық     |              |Шоқтық бурситы.      |        |
|             |аурулары,       |              |Шоқтықтың            |        |
|             |анықтау және    |              |онхоцеркозы.         |        |
|             |емдеу           |              |                     |        |
|Кеуде        |Кеуде аймағының |Сурет-8,9.10,1|Арқа омыртқа         |Ауызша  |
|аймағының    |хирургиялық     |1.            |өсіндісінің          |сұрау.  |
|хирургиялық  |аурулары,       |Слайд-6,7     |остеомиелиті.        |Реферат |
|аурулары     |анықтау және    |              |Пневмоторакс         |        |
|             |емдеу           |              |                     |        |
|Құрсақ       |Құрсақ аймағының|Сурет-12,13.  |Құрсақ қуысына қан   |Ауызша  |
|аймағының    |хирургиялық     |Слайд-8,9,10. |ағу.                 |сұрау.  |
|хирургиялық  |аурулары,       |              |Параректальдық       |Реферат |
|аурулары     |анықтау және    |              |тесіктер (свищ).     |        |
|             |емдеу           |              |Жарықтар.            |        |
|             |                |              |Перитонит.           |        |
|Алдынғы      |Алдынғы аяқтың  |Сурет-14,15,16|Шынтақ бурситі       |Ауызша  |
|аяқтың       |топографиялық   |.             |Буының созылуы       |сұрау.  |
|хирургиялық  |анатомиясы,     |Слайд-11,12.  |                     |Реферат |
|аурулары     |хирургиялық     |              |                     |        |
|             |аурулары,       |              |                     |        |
|             |анықтау және    |              |                     |        |
|             |емдеу.          |              |                     |        |
|             |Алдынғы аяқтың  |              |                     |        |
|             |тізе, тұсау,    |              |                     |        |
|             |бақай буындары  |              |                     |        |
|             |аймағының       |              |                     |        |
|             |хирургиялық     |              |                     |        |
|             |аурулары,       |              |                     |        |
|             |анықтау және    |              |                     |        |
|             |емдеу           |              |                     |        |
|Артқы аяқтың |Артқы аяқтың    |Сурет-17,18,19|Спазмалық(түйілуден  |Ауызша  |
|хирургиялық  |сауыр – сан     |,20.          |болатын) парез.      |сұрау.  |
|аурулары     |аймағының       |Слайд-13,14.  |Шонданай жүйкесінің  |Реферат |
|             |хирургиялық     |              |салдануы             |        |
|             |аурулары,       |              |Тұсау буын аймағының |        |
|             |анықтау және    |              |дерматиттері         |        |
|             |емдеу.          |              |                     |        |
|             |Артқы аяқтың    |              |                     |        |
|             |тізе, тұсау     |              |                     |        |
|             |буыны мен       |              |                     |        |
|             |жіліншік        |              |                     |        |
|             |аймағының       |              |                     |        |
|             |хирургиялық     |              |                     |        |
|             |аурулары,       |              |                     |        |
|             |анықтау және    |              |                     |        |
|             |емдеу           |              |                     |        |
|Тұяқ аурулары|Тұяқтың         |Сурет-21,22.  |Тұяқ диформациясы    |Ауызша  |
|             |топографиялық   |Слайд-15,16,17|                     |сұрау.  |
|             |анатомиясы,     |,18,19.       |                     |Реферат |
|             |хирургиялық     |              |                     |        |
|             |аурулары,       |              |                     |        |
|             |анықтау және    |              |                     |        |
|             |емдеу           |              |                     |        |
|Еркек        | Еркек малдардың|Сурет-23,24,25|Жыныс мүшесінің зілді|Ауызша  |
|малдардың    |жыныс           |.             |ісіктері             |сұрау.  |
|жыныс        |мүшелерінің     |Слайд-20,21.  |                     |Реферат |
|мүшелерінің  |хирургиялық     |              |                     |        |
|аурулары     |аурулары,       |              |                     |        |
|             |анықтау және    |              |                     |        |
|             |емдеу           |              |                     |        |

7.  Оқу-әдістемелік әдебиеттермен қамтамасыз ету картасы

Кесте 4
|Оқулықтардың, оқу |Дана (саны)       |Студенттердің саны|Қамтамасыз етілуі |
|әдістемелік       |                  |                  |%                 |
|құралдардың       |                  |                  |                  |
|атаулары          |                  |                  |                  |
|1                 |2                 |3                 |4                 |
|Шакалов К.И.      |20                |20                |100               |
|Калашник И.А.и.др.|                  |                  |                  |
|Частная           |                  |                  |                  |
|ветеринарная      |                  |                  |                  |
|хирургия //       |                  |                  |                  |
|Ленинград «Колос» |                  |                  |                  |
|-1990. – 465 с.   |                  |                  |                  |
|                  |                  |                  |                  |
|Б,К. Ілиясов.     |                  |                  |                  |
|Ветеринариялық    |20                |20                |100               |
|хирургия(оқулық). |                  |                  |                  |
|Алматы. 2008. 400 |                  |                  |                  |
|бет.              |                  |                  |                  |
|                  |                  |                  |                  |
|С.В. Тимофееф.    |                  |                  |                  |
|Общая хирургия    |2                 |20                |10                |
|животных          |                  |                  |                  |
|(учебник). Москва.|                  |                  |                  |
|«Зоомедлит». 2007.|                  |                  |                  |
|666 стр.          |                  |                  |                  |
|                  |                  |                  |                  |
|Мурәлінов  К.Л.   |                  |                  |                  |
|Оперативті        |                  |                  |                  |
|хирургия. (оқулық |20                |20                |20                |
|құрал) —Алматы    |                  |                  |                  |
|Каз.ҰАУ . 2006 ж  |                  |                  |                  |
|416 б             |                  |                  |                  |
|                  |                  |                  |                  |








                                8 Әдебиеттер
   Негізгі әдебиеттер:
   8.1 Шакалов К.И. Калашник И.А. Мастыко Г.С. Поваженко И.В. Башкиров  Б.А.
Семенов В.С. / Частная ветеринарная хирургия // Ленинград «Колос»  -1990.  –
465 с.
     8.2 Б,К. Ілиясов. Ветеринариялық хирургия (оқулық). Алматы.  2008.  400
бет.
     8.3 С.В. Тимофееф. Общая хирургия животных (учебник). Москва.
  «Зоомедлит». 2007. 666 стр.

   8.4 Мурәлінов  К.Л. Оперативті хирургия. (оқулық құрал)  —Алматы  Каз.ҰАУ
. 2006 ж 416 б.
   Қосымша:
     8.5.  НечаевА.Ю.  Ветеринарная  анестезиология   в   учебном   процессе
//Ветеринария,2002 -№10 –С. 53-54.
    8.6. Кашин А.С. Хирургические операции у животных //Ветеринария 2000 -№1
–С.44-46
   8.7. Кашин А.С., Медведева Л.В. Закрытие после операционных  ран  брюшной
стенки у животных //Ветеринария, 2001 -№11 –С. 38-40
     8.8.  ШиякинаТ.Н.  Грыжесечение   интравагинальных   грыж   у   поросят
//Ветеринария,2000 -№ 5 –С.41-42.
   8.9. Кашин А.С. Пупочная грыжа //Ветеринария, 2000 -№ 11 -С.44-45.
   8.10 Кашин А.С.Кастация животных //Ветеринария, 2000 -№ 5 С.44 -47..
   8.12.  Кашин А.С., Медведева Л.В.  Вправление  вывиха  коленной  чашки  у
лошади //Ветеринария, 2003 -№ 3 –С. 8-9.
   8.13. Справочник ветеринарного врача. – СПб.:  «Лань», 2004.-896с.
   8.14. Материалы первого  евроазийского  ветеринарного  конгреса.  Алматы.
   2007.
   8.15. Хирургические операции у собак и кошек. - М.: ООО «Аквариум-Принт»,
   2005. -  232с.



Пәндер