Файл қосу

Стандарттау әдістері. Халықаралық стандарттау



|ҚАЗАҚСТАН РЕСПУБЛИКАСЫ                                                     |
|БІЛІМ ЖӘНЕ ҒЫЛЫМ МИНИСТРЛІГІ                                               |
|СЕМЕЙ қаласының                                                            |
|ШӘКӘРІМ атындағы МЕМЛЕКЕТТІК УНИВЕРСИТЕТІ                                  |
|3-деңгейдегі СМЖ құжаты   |ПОӘК              |                             |
|                          |                  |                             |
|                          |                  |ПОӘК 042-18-9.1.67/01-2013   |
|«Метрология, стандарттау  |                  |                             |
|және сертификаттау»       |18.09.2013 ж.     |                             |
|пәнінің оқытушыға арналған|№ 1 басылым       |                             |
|бағдарламасы              |                  |                             |






                                   ПӘННІҢ


                           ОҚУ-ӘДІСТЕМЕЛІК КЕШЕНІ


                «Метрология, стандарттау және сертификаттау»

                        5В072300 – «Техникалық физика»
                            мамандығына арналған


                                   ПӘННІҢ

                       ОҚЫТУШЫҒА АРНАЛҒАН БАҒДАРЛАМАСЫ







































                                    Семей


                                    2013



                                  Алғы сөз


    1 ӘЗІРЛЕГЕН
    Құрастырушы «Стандарттау және биотехнология» кафедрасының аға оқытушысы
Қундызбаев Д.К. __________ «28» ____08_____ 2013 ж.




    2 ТАЛҚЫЛАҒАН
    2.1 «Стандарттау және биотехнология» кафедрасының отырысында
    «28» ____08______2013 ж., № __1_ хаттама
    Кафедра меңгерушісі ___________ Ж.Х.Какимова


    2.2  Инженерлі-технологиялық  факультеттің  оқу-әдістемелік   кеңесінің
мәжілісінде
    «12» _____09_______2013 ж., № _1_ хаттама
    Төрайымы_____________С.С. Толеубекова


    3 БЕКІТІЛГЕН
    Университеттің   Оқу-әдістемелік   кеңесінің    мәжілісінде    шығаруға
мақұлданған және ұсынылған
    «18» _____09______2013 ж., № _1_ хаттама
    Оқу-әдістемелік кеңесінің төрайымы   _____________ Г. Искакова


    4 АЛҒАШҚЫ ЕНГІЗІЛГЕН









































                                   Мазмұны

|1   |Қолданылу саласы                                                  |4   |
|2   |Нормативтік сілтемелер                                            |4   |
|3   |Жалпы ережелер                                                    |4   |
|4   |Оқу бағдарламасының мазмұны                                       |6   |
|5   |Студенттердің өзіндік жұмысы тақырыптарының тізімі                |8   |
|6   |Пәннің оқу-әдістемелік картасы                                    |8   |
|7   |Оқу-әдістемелік әдебиетпен қамтамасыз ету картасы                 |10  |
|8   |Әдебиеттер                                                        |11  |



1 ҚОЛДАНЫЛУ САЛАСЫ


    «Метрология, стандарттау және  сертификаттау»  пәнінің  оқу-әдістемелік
комплексі 5В072300 – «Техникалық физика»  мамандығы студенттеріне  арналған.
Ол студенттерді  курстың  мазмұнымен,  оның  өзектігі  және  қажеттілігімен,
курстың саясатымен, студенттер  оқу  процесінде  ие  болатын  машықтар  және
білгерліктермен таныстырады.  Оқу-әдістемелік  комплекс  пәнді  оқу  кезінде
бірден бір нұсқаулық болып табылады.


    2 НОРМАТИВТІК СІЛТЕМЕЛЕР


    «Метрология, стандарттау және сертификаттау» пәнінің оқытушыға арналған
бағдарламасы төмендегі құжаттардың талаптары  мен  ұсыныстарына  сәйкес  осы
пән бойынша оқу процесін ұйымдастыру тәртібін бекітеді:
      - Қазақстан  Республикасының  білім  және  ғылым  министрлігінің  2012
жылдың 23 тамызындағы  № 1080 бұйрығымен  бекітілген  және  іске  енгізілген
мемлекеттік жалпы-білім оқу стандартына сай;
      - 5В073200 – «Стандарттау, метрология және сертификаттау» мамандығының
типтік оқу жоспарына сай;
      - УСТ 042-МУ-4-2013 «Пәндердің оқу-әдістемелік кешендерінің  жасалуына
және ресімделуіне қойылатын жалпы талаптар» университет стандартына сай.
      - ҚП 042-1.01-2013 «Пәндердің  оқу-әдістемелік  кешендерінің  құрылымы
мен мазмұны» құжаттамалық процедурасына сай.



      3 ЖАЛПЫ ЕРЕЖЕЛЕР


      3.1. Курстың қысқаша сипаттамасы
      Пәнді оқыту кезінде   студенттерге   тағам  өнімеріне  анализ  жүргізу
әдістері бойынша негізгі мәліметтер беріледі.


      3.2 Пәннің мақсаттары болып студенттерге қазіргі заманғы  шикізат  пен
тағам  өнімдеріне  анализ  жүргізу  әдістері  туралы  ақпарат  беру,  анализ
жүргізу тәсілдерімен таныстыру және оларды қолдану  дағдыларын  қалыптастыру
болып табылады.
    3.3 Пәнді зерделеудің негізгі міндеті  болып  студенттерді  сынама  алу
және  оны  анализге  дайындау,  анализ  жүргізу   бойынша   теориялық   және
тәжірибелік дағдылар беру.


      3.4 Осы пәнді оқу нәтижесінде студенттер міндетті:
      - негізгі зерттеу  әдістерін  өндрістік  және  зерттеулік  мәселелерді
шешуге жеткілікті деңгейде зерттеу әдістерінің негіздерін білуге;
      - қазіргі заманғы тағам  өнімдерін  зерттеу  әдістері  туралы  хабарлы
болуға;
      - зерттеу әдістерін  игеруге  және  өз  бетімен  тағамдық  шикізаттың,
жартылай фабрикаттардың және дайын өнімдердің сапасына баға бере алуға.


    3.5. Курстың пререквизиттері:
    3.5.1 жоғарғы математика,
    3.5.2 физика,
    3.5.3 химия
    3.5.4 биология.

    3.6. Курстың постреквизиттері:
    3.6.1 тағамдық биотехнология,
    3.6.2 ақуыз заттарының биотехнологиясы,
    3.6.3 ашыту өндірісі,
    3.6.4 ғылыми зерттеу негіздері.


       Таблица 1.  Жұмыстық оқу жоспарынан үзінді көшірме

|Курс                                                         |Се-местр   |
|1                                                            |2          |
|Лекциялар                                                                |
|Модуль 1. Стандарттау                                        |           |
|Стандарттаудың мақсаттары мен объекттері                     |1          |
|Стандарттау әдістері                                         |2          |
|Стандарттаудың құқықтық негіздері                            |1          |
|Стандарттау жөніндегі нормативтік құжаттар                   |1          |
|Модуль 2. Сертификаттау                                      |           |
|Сертификаттаудың жалпы сипаттамасы                           |1          |
|Сертификаттауға қатысушылар                                  |1          |
|Сертификаттаудың заңнамалық және нормативтік базасы          |1          |
|Өнімдер мен көрсетілетін қызметтердің сәйкестігін куәландыру |1          |
|Өнімді сертификаттау                                         |1          |
|Модуль 3. Метрология                                         |           |
|Метрологияның мазмұны және негізгі түсінітері                |1          |
|Метрологиялық қызметтер                                      |1          |
|Өлшеу принциптері мен әдістері                               |1          |
|Өлшеу құралдары                                              |1          |
|Өлшеу құралдарының бірегейлігіне қол жеткізу амалдары        |1          |
|Зертханалық сабақтар                                                     |
|Модуль 1. Стандарттау                                        |           |
|«Техниккалық реттеу туралы» ҚР Заңы. Стандарттау аймағындағы |1          |
|ұғымдар                                                      |           |
|ҚР техниккалық реттеу жүйесінің заңнамалық негізінің         |1          |
|құрылымдық эдементтері                                       |           |
|Мемлекеттік техниккалық реттеу жүйесінің құрылымы            |1          |
|Стандарттау жөніндегі нормативтік құжаттар                   |1          |
|Стандарттардың жылдық және айлық көрсеткіштері               |1          |
|Модуль 2. Сертификаттау                                      |           |
|«Техниккалық реттеу туралы» ҚР Заңы. Сәйкестікті растау      |1          |
|аймағындағы ұғымдар                                          |           |
|Өнімді сертификаттауды жүргізу тәртібі                       |1          |
|Қызметтерді сертификаттауды жүргізу тәртібі                  |1          |
|Өнімді және қызметтерді сертификаттау схемалары              |1          |
|Шетелдік өнімдерді сертификаттау тәртібі                     |1          |
|Модуль 3. Метрология                                         |           |
|«Өлшем бірлігін қамтамасыз ету туралы» ҚР Заңы. Негізгі      |1          |
|ұғымдар                                                      |           |
|«Өлшем бірлігін қамтамасыз ету туралы» ҚР Заңы. Жалпы        |1          |
|ережелер                                                     |           |
|Өлшеу қателіктері                                            |1          |
|Метрологиялық қызмет                                         |1          |
|Мемлекеттік метрологиялық бақылау                            |1          |


      5 СТУДЕНТТЕРДІҢ ӨЗІНДІК ЖҰМЫСЫ ТАҚЫРЫПТАРЫНЫҢ ТІЗІМІ

      5.1 Стандарттаудың заңнамалық базасы
      5.2 Халықаралық стандарттау
      5.3 Нормативтік құжаттарды қолдану және олардың талаптарының сипаттары
      5.4 Стандарттау әдістері. Унификациялау және агрегаттау
      5.5 Қазақстан Республика-сындағы стандарттау-дың қазіргі жағдайы
      5.6 Стандарттаудың экономикалық және әлеуметтік мәселелері
      5.7 Сертификаттаудың заңнамалық базасы
      5.8 Физикалық шамалар және олардың өлшем бірліктері. Физикалық шамалар
шкалалары
      5.9 Өлшеу нәтижелерін бағалау
      5.10 Өлшеу қателіктерінің түрлері










      6 ПӘННІҢ ОҚУ-ӘДІСТЕМЕЛІК КАРТАСЫ

                                                                  Таблица 3.
|Тақырыбы                             |Көрнекі      |Өзіндік        |Бақылау  |
|                                     |құ-ралдар,   |зерделеу үшін  |түрі     |
|                                     |ТСО,         |сұрақтар       |         |
|                                     |плакаттар,   |               |         |
|                                     |лаборатория-л|               |         |
|                                     |ық стенд     |               |         |
|лекциялардың    |зертханалық         |             |               |         |
|                |сабақтардың         |             |               |         |
|1               |2                   |3            |4              |5        |
|Стандарттаудың  |«Техниккалық реттеу |Әдiстемелiк  |Стандарттаудың |Ауызша   |
|мақсаттары мен  |туралы» ҚР Заңы.    |нұсқаулық    |заңнамалық     |         |
|объекттері      |Стандарттау         |             |базасы         |         |
|                |аймағындағы ұғымдар |             |               |         |
|Стандарттау     |ҚР техниккалық      |Әдiстемелiк  |Халықаралық    |Ауызша   |
|әдістері        |реттеу жүйесінің    |нұсқаулық    |стандарттау    |         |
|                |заңнамалық негізінің|             |               |         |
|                |құрылымдық          |             |               |         |
|                |эдементтері         |             |               |         |
|Стандарттаудың  |Мемлекеттік         |Әдiстемелiк  |Нормативтік    |Ауызша   |
|құқықтық        |техниккалық реттеу  |нұсқаулық    |құжаттарды     |         |
|негіздері       |жүйесінің құрылымы  |             |қолдану және   |         |
|                |                    |             |олардың        |         |
|                |                    |             |талаптарының   |         |
|                |                    |             |сипаттары      |         |
|Стандарттау     |Стандарттау         |Әдiстемелiк  |Стандарттау    |Ауызша   |
|жөніндегі       |жөніндегі           |нұсқаулық    |әдістері.      |         |
|нормативтік     |нормативтік құжаттар|             |Унификациялау  |         |
|құжаттар        |                    |             |және агрегаттау|         |
|Сертификаттаудың|Стандарттардың      |Әдiстемелiк  |Қазақстан      |Ауызша   |
|жалпы           |жылдық және айлық   |нұсқаулық    |Республика-сынд|         |
|сипаттамасы     |көрсеткіштері       |             |ағы            |         |
|                |                    |             |стандарттау-дың|         |
|                |                    |             |қазіргі жағдайы|         |
|Сертификаттауға |«Техниккалық реттеу |Әдiстемелiк  |Стандарттаудың |Ауызша   |
|қатысушылар     |туралы» ҚР Заңы.    |нұсқаулық    |экономикалық   |         |
|                |Сәйкестікті растау  |             |және әлеуметтік|         |
|                |аймағындағы ұғымдар |             |мәселелері     |         |
|1               |2                   |3            |4              |5        |
|Сертификаттаудың|Өнімді              |Әдiстемелiк  |Сертификаттауды|Ауызша   |
|заңнамалық және |сертификаттауды     |нұсқаулық    |ң заңнамалық   |         |
|нормативтік     |жүргізу тәртібі     |             |базасы         |         |
|базасы          |                    |             |               |         |
|Өнімдер мен     |Қызметтерді         |Әдiстемелiк  |Физикалық      |Ауызша   |
|көрсетілетін    |сертификаттауды     |нұсқаулық    |шама-лар және  |         |
|қызметтердің    |жүргізу тәртібі     |             |олардың өлшем  |         |
|сәйкестігін     |                    |             |бірліктері.    |         |
|куәландыру      |                    |             |Физикалық      |         |
|                |                    |             |шамалар        |         |
|                |                    |             |шкалалары      |         |
|Өнімді          |Өнімді және         |Әдiстемелiк  |Өлшеу          |Ауызша   |
|сертификаттау   |қызметтерді         |нұсқаулық    |нәтижелерін    |         |
|                |сертификаттау       |             |бағалау        |         |
|                |схемалары           |             |               |         |
|Метрологияның   |Шетелдік өнімдерді  |Әдiстемелiк  |Өлшеу          |Ауызша   |
|мазмұны және    |сертификаттау       |нұсқаулық    |қателіктерінің |         |
|негізгі         |тәртібі             |             |түрлері        |         |
|түсінітері      |                    |             |               |         |
|Метрологиялық   |«Өлшем бірлігін     |Әдiстемелiк  |               |Ауызша   |
|қызметтер       |қамтамасыз ету      |нұсқаулық    |               |         |
|                |туралы» ҚР Заңы.    |             |               |         |
|                |Негізгі ұғымдар     |             |               |         |
|Өлшеу           |«Өлшем бірлігін     |Әдiстемелiк  |               |Ауызша   |
|принциптері мен |қамтамасыз ету      |нұсқаулық    |               |         |
|әдістері        |туралы» ҚР Заңы.    |             |               |         |
|                |Жалпы ережелер      |             |               |         |
|Өлшеу құралдары |Өлшеу қателіктері   |Әдiстемелiк  |               |Ауызша   |
|                |                    |нұсқаулық    |               |         |
|Өлшеу           |Метрологиялық қызмет|Әдiстемелiк  |               |Ауызша   |
|құралдарының    |                    |нұсқаулық    |               |         |
|бірегейлігіне   |                    |             |               |         |
|қол жеткізу     |                    |             |               |         |
|амалдары        |                    |             |               |         |
|                |Мемлекеттік         |Әдiстемелiк  |               |Ауызша   |
|                |метрологиялық       |нұсқаулық    |               |         |
|                |бақылау             |             |               |         |








      7 ОҚУ-ӘДІСТЕМЕЛІК ӘДЕБИЕТПЕН ҚАМТАМАСЫЗ ЕТУ КАРТАСЫ

|Оқулықтар мен оқулық-әдiстемелiк құралдардың   |Экз.  |Студенттер|Қамтамасыз |
|атаулары                                       |саны  |саны      |ету  пайызы|
|1                                              |2     |3         |4          |
|Основы стандартизации, метрологии, сертификации|      |          |           |
|и менеджмента качества: Учебное пособие /Под   |2     |10        |20         |
|общей редакцией К.А. Тазабекова – Алматы.:     |      |          |           |
|Казахстанская ассоциация маркетинга. 2003.  –  |      |          |           |
|564 с.                                         |      |          |           |
|Лифиц И.М. Основы стандартизации, метрологии и |20    |10        |200        |
|сертификации: Учебник. – М.:  Юрайт, 2000. –   |      |          |           |
|285 с.                                         |      |          |           |
|Крылова Г.Д. Основы стандартизации,            |      |          |           |
|сертификации, метрологии: Учебник для вузов. - |20    |10        |200        |
|2-е изд., перераб. и доп. - М.: ЮНИТИ-ДАНА,    |      |          |           |
|1999.– 711 с.                                  |      |          |           |
|Метрология, стандарттау және сертификаттау     |      |          |           |
|негіздері: Оқу құралы /Г.Х. Шәкібаева, Х.Қ.    |10    |10        |100        |
|Оспанов, Р.Р. Сыздықов, Л.И. Сыздықова. –      |      |          |           |
|Алматы: Қазақ университеті, 2002. – 242 бет.   |      |          |           |
|Әубәкіров Ғ. Метрология, стандарттау және өнім |10    |10        |100        |
|сапасын басқару: Оқулық. – Алматы:             |      |          |           |
|Республикалық баспа кабинеті, 1996, - 140 бет. |      |          |           |


    8. ӘДЕБИЕТТЕР
    8.1. Негізгі
    8.1.1. Основы стандартизации, метрологии,  сертификации  и  менеджмента
качества: Учебное пособие /Под общей редакцией К.А.  Тазабекова  –  Алматы.:
Казахстанская ассоциация маркетинга. 2003.  – 564 с.
    8.1.2. Лифиц И.М. Основы  стандартизации,  метрологии  и  сертификации:
Учебник. – М.:  Юрайт, 2000. – 285 с.
    8.1.3. Крылова Г.Д. Основы  стандартизации,  сертификации,  метрологии:
Учебник для вузов. - 2-е изд., перераб. и доп. - М.: ЮНИТИ-ДАНА, 1999.–
711 с.
      8.2. Қосымша
      8.2.1 Стандарттау туралы: ҚР Заңы. – Астана, 2004
      8.2.2 СТ РК 1.0-2000. ГСС РК. Основные положения
      8.2.3 СТ РК 1.1-2000. ГСС РК. Термины и определения
      8.2.4  СТ  РК  1.2-98.  ГСС  РК.  Порядок  разработки  государственных
стандартов
      8.2.5 СТ РК 1.4-99. ГСС РК. Стандарт фирмы
      8.2.6  СТ  РК  1.5-2000.  ГСС  РК.  Общие  требования  к   построению,
изложению, оформлению и содержанию стандартов
      8.2.7 СТ РК 1.6-96. ГСС РК. Порядок учета, хранения  и  восстановления
подлинников и дубликатов государственных стандартов Республики Казахстан
      8.2.8  СТ  РК  1.7-98.  ГСС  РК.   Порядок   планирования   работ   по
стандартизации.
      8.2.9 СТ РК 1.8-98. ГСС РК. Порядок издания и обеспечения нормативными
документами  и  информацией  Государственного  фонда  стандартов  Республики
Казахстан
Пәндер