Файл қосу

Психология ғылымының салалары. Ойлаудың психологиялық теориялары




|ҚАЗАҚСТАН РЕСПУБЛИКАСЫ БІЛІМ ЖӘНЕ ҒЫЛЫМ МИНИСТРЛІГІ                         |
|СЕМЕЙ ҚАЛАСЫНЫҢ ШӘКӘРІМ АТЫНДАҒЫ МЕМЛЕКЕТТІК                                |
|УНИВЕРСИТЕТІ                                                                |
|3 деңгейлі СМЖ құжаты        |ПОӘК                |ПОӘК                      |
|                             |                    |042-18-31.1.14/01-2014    |
|ПОӘК                         |                    |                          |
|«Психология және адам дамуы» |11.09.2014 жылғы    |                          |
|пәнінің оқытушыға арналған   |№2 басылым          |                          |










                   «Психология және адам дамуы»   пәнінің
                            5В010900 «Математика»
                           5В011100 «Информатика»
                            мамандығына  арналған

                          ОҚУ- ӘДІСТЕМЕЛІК  КЕШЕНІ

                   ПӘННІҢ ОҚЫТУШЫҒА АРНАЛҒАН БАҒДАРЛАМАСЫ
















                                 СЕМЕЙ 2014


                                   Кіріспе

1ӘЗІРЛЕГЕН
Құрастырушы: педагогикалық психология кафедрасының аға оқытушысы,
педагогика ғылымдарының магиcтрі Кошкимбаева Р.Х.
 ____________ «26» 08.2014 ж.

2 КЕЛІСІЛДІ
2.1 Педагогикалық психология кафедрасының отырысында қаралып, талқыланды.
Хаттама № 1  «03» 09.2014 ж.

Кафедра меңгерушісі _______________ псх.ғ.к. Джумажанова Г.К.

2.2 Педагогикалық факультетінің оқу-әдістемелік бюросында талқыланып,
бекітілді.
Хаттама № 1   «05» 09.2014 ж.

Төрайымы _________________ п.ғ.к. Ахметова Т.Ш.



3 БЕКІТІЛДІ
Университеттің оқу-әдістемелік кеңесінде мақұлданып, басуға ұсынылды.
Хаттама № 1   «11» 09.2014ж.

ОӘК төрайымы________________ с.ғ.д.  Искакова Г.К.


4  05.09.2013 жылғы №1 басылым орнына


















                                   Мазмұны



|1   |Қолданыс аясы                                                  |4   |
|2   |Нормативтік сілтемелер                                         |4   |
|3   |Жалпы ережелер                                                 |4   |
|4   |Оқу пәнінің мазмұны (модуль)                                   |6   |
|5   |БӨЖ тақырыптары                                                |10  |
|6   |Оқу-әдістемелік әдебиеттермен қамтамасыз етілу картасы         |11  |
|7   |Әдебиеттер                                                     |12  |






























1 ҚОЛДАНЫС АЯСЫ
       «Психология  және  адам  дамуы»  пәнінің  оқу-әдістемелік   кешенінің
құрамына кіретін оқытушыға  арналған  пәннің  жұмыс  бағдарламасы   5В010900
«Математика»,    5В011100   «Информатика»   мамандықтарының    студенттеріне
арналған.

2 НОРМАТИВТІК СІЛТЕМЕЛЕР
      Осы «Психология және адам  дамуы»  пәнінің  оқытушыға  арналған  жұмыс
бағдарламасы  берілген  пән  бойынша  оқу  үрдісін  ұйымдастырудың  тәртібін
төмендегі нормативтік құжаттар негізінде жүзеге асырады:
    - Жалпыға   міндетті  білім  беру  стандарты  жоғары  білім.  Қазақстан
Республикасының Білім  және  ғылым  министрінің  2011ж.  08  тамыздағы  №349
бұйрығы;
- СТУ 042-ГУ-4-2014  Пәндердің  оқу-әдістемелік  кешендерін  әзірлеуге  және
ресімдеуге қойылатын жалпы талаптар университет стандарты;
- ДП 042-1.01-2014  «Пәннің оқу-әдістемелік кешенінің мазмұны мен  құрылымы»
құжаттық іс-жосығы.
3 ЖАЛПЫ ЕРЕЖЕЛЕР
3.1 Пәннің қысқаша мазмұны:
      Қазіргі қоғамдағы саяси экономикалық, әлеуметтік және т.б.  өзгерістер
ғылым  мен  техниканың  жедел  қарқынды  дамуы,  барлық   салаларда   кәсіби
біліктілігі жоғары  мамандарды,  әсіресе  педагогикалық  мамандар  даярлауды
түбегейлі  жақсартуды  және  сапалы  өзгертуді  талап  етуде.  Осы  мәселеде
психология ғылымының алар орны ерекше. Әрбір жоғары маман білікті болу  үшін
психика дамуының механизмінің  оның  жалпы  заңдылықтарынан  хабардар  болуы
керек. Сондықтан  қазіргі  психологиялық  ғылымдар  талаптарын  есепке  алу,
тұлға мен қоғамның қазіргі өзгерісі жағдайында оның ролі мен әсерін  көрсету
қажет.
3.2 Пәнді оқытудың мақсаты:
       Ойлаудың  диалектикалық  логикасын  қалыптастыра  отырып,  психикалық
дамудың жалпы заңдылықтарын  білу  мен  қатар,  ғылыми  психологиялық  ойлау
жүйесін  дамытудың  жолдарын  меңгерту.  Даму   психологиясы   психологиялық
бөлімінің бір бөлігі ретінде: онтогенездегі адамның  тұлғалық  психологиялық
ерекшеліктерін тереңдетіп меңгерулеріне мүмкіндік береді.
3.3 Пәнді оқыту міндеттері:
 - ғылыми психологиялық білімдер негізін қалыптастыру;
 - психологияны жаратылыстану және қоғамдық ғылыми пән ретінде ашып көрсету;
 - даму психологиясының пәні мен міндеттері туралы;
- студенттердің  өзіндік  тәжірибесінде  пән  бойынша  білімдерін  қолдануға
ұмтылдыру.
3.4 Оқытудың нәтижесі:
Курстың соңында студент:
- білуі керек:
 -  психология  ғылымдарының   шеңберіндегі    теориялық   және   қолданбалы
   зерттеулер  нәтижелерін,   оның  негізгі  түсініктерімен  категорияларын,
   механизмдерін және психикалық құбылыстар туралы мағлұмат алады.
 - психология ғылымдарының даму және қалыптасуы тарихымен танысады.
 - психологиялық білімнің қазіргі жағдайының ерекшеліктері туралы  жан-жақты
   білім алады.
 - психология бойынша меңгерген білімін оқу танымдық іс  -  әрекет,  сонымен
   қатар кәсіби іс - әрекет практикада өздігінен қолдана білу.
- игеру керек:
    -  адамның  іс-әрекеті  мен  тұлғалық   құрылымы,   даму   динамикасының
      ерекшеліктерін;
    - адамдардың өзара қатынасын.
- меңгеру керек:
    - әртүрлі жас кезеңдегілердің психикалық дамуының ерекшеліктерін;
    - қарым-қатынас ерекшеліктерін;
    - психикалық үрдістерді.
- қолдана білуі керек:
    - практик психолог қызметінде әртүрлі әдістер мен тәсілдерді тиімді
      өздігінен пайдалана білу.
    - пән  бойынша меңгерген білімін оқу танымдық іс-әрекет, сонымен қатар
      кәсіби  іс-әрекет практикада өздігінен қолдана білуді үйренеді.
- түсіну керек:
    - психологияны фундаментальды пән ретінде;
    - ата-аналармен диагностикалық жұмыстарды ұйымдастыру ерекшеліктерін.
- істей алуы керек:
    -   педагогикалық   іс-әрекетте   оқу-тәрбие   шараларын   және   оларды
      психологиялық тұрғыдан қамтамасыз ету дағдысын игереді.
    - қоғам өміріндегі нормалар мен ережелерді орындауға  мүмкіндік  беретін
      әлеуметтік дағдыларды меңгереді.
- иемдену керек:
    - теориялық білімдерді практикалық  кәсіптік  іс-әрекетінде  ұйымдастыру
      білу біліктілігі және  психологиялық-педагогикалық  салада  ақпараттық
      технологияларды жетік иемденуі керек.




3.5 Курстың пререквизиттері: педагогикалық мамандыққа кіріспе, әлеуметтану.
3.6 Курстың постреквизиті: педагогика, философия.

3.7 Оқу жұмыс жоспарынан көшірме:


|Курс                                                                  |Семестр|
|1                                                                     |2      |
|Дәріс сабақтары                                                              |
| Психология ғылым. Психология әдістері.                               |2      |
|Психология пәні туралы түсінік.                                       |       |
|Психология – психика және психикалық құбылыстар жайлы ғылым.          |       |
|Психология ғылымының салалары.                                        |       |
|Психологияның басқа ғылымдармен байланысы.                            |       |
|Психологияның зерттеу әдістері.                                       |       |
|Адамды психологиялық жағынан талдау-таным, еңбек және қарым-қатынас.  |1      |
|Психологияның ғылым ретінде қалыптасуының негізгі кезеңдері.          |       |
|Психологияның дербес және тәжірибелік ғылымға айналуы.                |       |
|Психологияның методологиялық принциптері.                             |       |
|Қарым-қатынас туралы түсінік. Қарым-қатынастың техникасы мен          |       |
|тәсілдері. Қарым-қатынастың дамуы.                                    |       |
|Психика табиғаты туралы түсініктің дамуы. Психика мен сананың дамуы.  |1      |
|Психика туралы түсінік.                                               |       |
|Жан-жануарлар психикасының дамуы.                                     |       |
|Ми және психика.                                                      |       |
|Адам табиғатының санасы.                                              |       |
|Әрекетке психологиялық талдау. Әрекет пен қарым-қатынастағы тұлға.    |1      |
|Іс-әрекет туралы түсінік. Іс-әрекеттің құрылымы. Іс-әрекеттің түрлері |       |
|Тұлға психологиясының методологиялық мәселелері. Тұлға теориялары және|       |
|оқытудың негізгі деңгейлері. Тұлға теориялары. Әрекет пен             |       |
|қарым-қатынасғы тұлға.                                                |       |
| Топтарға психологиялық сипаттама. Ұжымдағы тұлғааралық қарым-қатынас.|1      |
|Топ және ұжым туралы түсінік.                                         |       |
|Топ түрлері, сипаты.                                                  |       |
|Ұжым және оның негізгі белгілері.                                     |       |
|Топтағы лидер.                                                        |       |
|Топтағы және ұжымдағы өзара қатынастар.                               |       |
|Түйсік.                                                               |2      |
|Түйсік туралы жалпы ұғым.                                             |       |
|Түйсіктің физиологиялық негіздері.                                    |       |
|Түйсіктің түрлері және қасиеттері.                                    |       |
|Қабылдау.                                                             |2      |
|Қабылдау туралы жалпы түсінік.                                        |       |
|Қабылдаудың физиологиялық негіздері.                                  |       |
|Қабылдаудың түрлері және қасиеттері.                                  |       |
|Ес. Елестету.                                                         |2      |
|Ес. Ес жайындағы теориялар.                                           |       |
|Естің түрлері.                                                        |       |
|Естің жалпы сипаты.                                                   |       |
|Естің даралық ерекшеліктері.                                          |       |
| Ойлау.                                                               | 4     |
|Ойлау туралы ұғым.                                                    |       |
|                                                                      |       |
|Ойлаудың психологиялық теориялары.                                    |       |
|Ойлаудың негізгі түрлері.                                             |       |
|Ойлау формалары.                                                      |       |
|Ойлау операциялары.                                                   |       |
|Ойлау саласындағы дара айырмашылықтар.                       \        |       |
|Сөйлеу.                                                               |1      |
|Сөйлеу  туралы   жалпы түсінік.                                       |       |
|Сөйлеудің  түрлері.                                                   |       |
|Сөйлеудің   дамуы   және   оны  тәрбиелеу.                            |       |
|Психикалық жағдайлар.                                                 |1      |
|Эмоция және сезім туралы жалпы түсінік                                |       |
|Эмоция мен сезімнің ерекшеліктер                                      |       |
|Эмоциялар түрлері.                                                    |       |
|Адамдағы жоғары сезімдер                                              |       |
|Темперамент.                                                          |1      |
|Темперамент туралы жалпы түсінік.                                     |       |
|Темперамент  физиологиялық негізі.                                    |       |
|Темперамент  туралы теориялар.                                        |       |
|Темпераменттің типтері.                                               |       |
|Мінез.                                                                |2      |
|Мінез туралы түсінік.                                                 |       |
|Мінез бітістері.                                                      |       |
|Мінез туралы теориялар.                                               |       |
|Мінез типтері.                                                        |       |
|Мінездің қалыптасуы.                                                  |       |
|Қабілет.                                                              |2      |
|Қабілет туралы түсінік.                                               |       |
|Жалпы және арнайы қабілет.                                            |       |
|Нышан және қабілет.                                                   |       |
|Даму психологиясы пәні.                                               |2      |
|Даму психология пәні туралы түсінік.. Даму психологиясының басқа      |       |
|ғылымдармен байланысы. Даму психологиясының зерттеу әдістері.         |       |
|Психика дамуының жас заңдылықтары мен мәселелері.                     |1      |
|Психа дамуының заңдылықтары. Психикалық дамудағы дағдарыс ұғымы. Даму |       |
|психологиясыг зерттеудегі нормативті қалыптар                         |       |
|Әртүрлі жас кезеңдеріндегі психологиялық дамудың ерешеліктері.        |3      |
|Мектепке дейінгілердің психикалық дамуының негізгі тенденциялары.     |       |
|Мектепке дейінгі кезеңдегі жетекші іс-әрекет ойын ретінде.            |       |
|Мектепке дейінгі жастағы бала психикасындағы жаңа құрылымдар          |       |
|Кіші оқушының психологиялық сипаты. Бастауыш сынып оқушыларының       |       |
|анатомиялық-физиологиялық ерекшеліктері.                              |       |
|Бастауыш сынып оқушысының оқу іс-әрекеті.                             |       |
|Жасқа байланысты дағдарыстардың пайда болуының және оны жеңудің       |2      |
|механизмдері мен шығу жолдары.                                        |       |
|Жас дағдарысы. Дағдарыстың пайда болуы. Дағдарыстан  шығу жолдары.    |       |
|Психикалық дамудың түрлі теориялық көзқарастар негізіндегі жас        |       |
|кезеңдері.                                                            |       |
|Жеткіншек кезеңдегі «дағдарыс» проблемасына теориялық көзқарастар.    |       |
|Жеткіншеітің оқу қызметі. Жеткіншектің танымдық процестерінің дамуы.  |       |
|Балаң жас психологиясы.                                               |       |
|Тәжірибелік  сабақтар                                                 |       |
|Адамды психологиялық жағынан талдау-таным, еңбек және қарым-қатынас.  |1      |
|Психологияның ғылым ретінде қалыптасуының негізгі кезеңдері.          |       |
|Психологияның дербес және тәжірибелік ғылымға айналуы.                |       |
|Психологияның методологиялық принциптері.                             |       |
|Қарым-қатынас туралы түсінік. Қарым-қатынастың техникасы мен          |       |
|тәсілдері. Қарым-қатынастың                                           |       |
|Психика табиғаты туралы түсініктің дамуы. Психика мен сананың дамуы.  |1      |
|Адамның жоғары жүйке жүйесінің құрылысы, қызметі.                     |       |
|Жүйке клеткасының құрылысы.                                           |       |
|Талдағыштар, оның құрылымы.                                           |       |
|Мидың анализдік-синтездік қызметі.                                    |       |
|Ми және психиканың байланысы. Адам және жануарлар психикасын          |       |
|салыстыру.Адам санасының пайда болуы мен дамуы. И.М.Сеченов және      |       |
|И.П.Павловтың  психиканың шартты-рефлекторлы сипаттамасы.             |       |
|Топтарға психологиялық сипаттама. Ұжымдағы тұлғааралық қарым-қатынас. |1      |
|Топ және ұжым туралы түсінік.                                         |       |
|Топ түрлері, сипаты.                                                  |       |
|Ұжым және оның негізгі белгілері.                                     |       |
|Топтағы лидер.                                                        |       |
|Топтағы және ұжымдағы өзара қатынастар.                               |       |
|Түйсік.                                                               |1      |
|Түйсік туралы жалпы ұғым.                                             |       |
|Түйсіктің физиологиялық негіздері.                                    |       |
|Түйсіктің түрлері және қасиеттері.                                    |       |
|Қабылдау.                                                             |1      |
|Қабылдау туралы жалпы түсінік.                                        |       |
|Қабылдаудың физиологиялық негіздері.                                  |       |
|Қабылдаудың түрлері және қасиеттері.                                  |       |
| Ойлау.                                                               |1      |
|Ойлау туралы ұғым.    Ойлаудың психологиялық теориялары.              |       |
|                                                                      |       |
|Ойлаудың негізгі түрлері. Ойлау формалары.     Ойлау операциялары.    |       |
|Ойлау саласындағы дара айырмашылықтар.                       \        |       |
|Сөйлеу.                                                               |1      |
|Сөйлеу  туралы   жалпы түсінік.                                       |       |
|Сөйлеудің  түрлері.                                                   |       |
|Сөйлеудің   дамуы   және   оны  тәрбиелеу.                            |       |
|Темперамент.                                                          |1      |
|Темперамент туралы жалпы түсінік.                                     |       |
|Темперамент  физиологиялық негізі.                                    |       |
|Темперамент  туралы теориялар.                                        |       |
|Темпераменттің типтері.                                               |       |
|Мінез.                                                                |1      |
|Мінез туралы түсінік.                                                 |       |
|Мінез бітістері.                                                      |       |
|Мінез туралы теориялар.                                               |       |
|Мінез типтері.                                                        |       |
|Мінездің қалыптасуы.                                                  |       |
|Қабілет.                                                              |1      |
|Қабілет туралы түсінік.                                               |       |
|Жалпы және арнайы қабілет.                                            |       |
|Нышан және қабілет.                                                   |       |
|Психика дамуының жас заңдылықтары мен мәселелері.                     |1      |
|Психа дамуының заңдылықтары.Күрделі эмоционалды күйлер. Сезімнің      |       |
|түрлері. Жоғары деңгейдегі сезімдер.                                  |       |
|Әртүрлі жас кезеңдеріндегі психологиялық дамудың ерешеліктері.        |2      |
|Мектепке дейінгі кезеңдегі жетекші іс-әрекет ойын ретінде.            |       |
|Мектепке дейінгі жастағы бала психикасындағы жаңа құрылымдар          |       |
|Кіші оқушының психологиялық сипаты. Жеткіншек кезеңдегі «дағдарыс»    |       |
|проблемасына теориялық көзқарастар.                                   |       |
|Балаң жас психологиясы.                                               |       |
|Жасқа байланысты дағдарыстардың пайда болуының және оны жеңудің       |1      |
|механизмдері мен шығу жолдары.                                        |       |
|Жас дағдарысы. Дағдарыстың пайда болуы. Дағдарыстан  шығу жолдары.    |       |
|                       Зертханалық сабақтар                           |-      |



5 БІЛІМ АЛУШЫЛАРДЫҢ ӨЗДІК ЖҰМЫСТАРЫНЫҢ ТАҚЫРЫПТАРЫ
5.1 Психологияның методологиялық принциптері
5.2 Қарым-қатынас туралы жалпы түсінік
5.3 Түйсік және қабылдау
5.4 Психологиядағы тұлға туралы түсінік
5.5 Мінез туралы түсінік
5.6 Жеткіншектердің психикалық дамуы.












6  ОҚУ-ӘДІСТЕМЕЛІК ӘДЕБИЕТТЕРМЕН ҚАМТАМАСЫЗ ЕТІЛУ КАРТАСЫ «ПСИХОЛОГИЯ ЖӘНЕ
АДАМ ДАМУЫ» ПӘНІНЕН

|                                                       |Кітап |Студент|% Қамту|
|Оқулық және оқу-әдістемелік құрал саны                 |саны  |тер    |пайызы |
|                                                       |      |саны   |       |
|1                                                      |3     |4      |5      |
|1.Даму психологиясы (теориялық және практикалық курс)  |25    |19     |100    |
|оқу құрал/ Ш.Сатиева/-2012                             |      |       |       |
|2.Көрнекі психология /С.Б. Бабаев, А.А. Жумадуллаева / |5     |       |13     |
|- 2011                                                 |      |       |       |
|3.Жантану негіздері /Сәбет Балтаұлы Бап-Баба / - 2011  |10    |       |52     |
|4.Жалпы психология :оқулық /Ә.Алдамұратов / - 2011     |50    |       |100    |
|5.Психология :оқулық /Қ. Жарықбаев / - 2010            |14    |       |73     |
|6.Педагогикалық психология :оқу құрал /Т.С. Сламбекова |100   |       |100    |
|/ - 2009                                               |      |       |       |
|7.Жалпы психология /Сәбет Бап-Баба / - 2009            |25    |       |100    |
|8.Психология личности :учебное пособие /Н.С.Шадрин / - |6     |       |31     |
|2012                                                   |      |       |       |
|9.Психология. В 3-х кн. Кн.1.Общие основы психологии   |1     |       |5      |
|/Р.С. Немов / - 2010                                   |      |       |       |
|10.Психология человека от рождения до смерти:          |1     |       |5      |
|психологический атлас человека / под ред.А.А.Реана / - |      |       |       |
|2010                                                   |      |       |       |
|11.Психология личности: учеб. пособие / Н.С. Шадрин / -|3     |       |15     |
|2012                                                   |      |       |       |
|12.Эльконин, Д.Б. Детская психология: учеб. пособие /  |5     |       |16     |
|Д.Б. Эльконин; ред.- сот. Б.Д. Эльконин.- 6-е изд.,    |      |       |       |
|стер.- М.: Изд. центр "Академия", 2011. / - 0000       |      |       |       |
|13.Жантану: оқулық / Қ. Жарықбаев.- 10-ші бас., өңд.,  |50    |       |100    |
|толық. /Жарықбаев, Қ. - 2011                           |      |       |       |
|14.Возрастная психология: учебник для бакалавров / Л.Ф.|15    |       |78     |
|Обухова / - 2014                                       |      |       |       |









7 ӘДЕБИЕТТЕР

7.1 Негізгі әдебиеттер тізімі
7.1.1 Ж.Аймауытұлы. Психология  Алматы, «Рауан» 1995ж.
7.1.2  Алдамұратов  Ә,  Мұқанов   М.   Психология   пәнінен   лабораториялық
практикалық сабақтар. А, 1978 ж.
   3. Жарықбаев Қ. Б. Психология. Алматы «Білім» 1993ж.
   4. Тәжібаев Т. Жалпы психология А. Білім 1993 ж.
   5. Алдамұратов Ә.  Рақымбеков  Қ,  Іргебаева  Н,  Бапаева  М.  Нығыметова
      Г,Түрікпенов Ж. Жалпы психология. А, Білім. 1996 ж.
   6. Немов Р. С. Общая  психологии. Кн. 1 М: Владос 1998 ж.
   7. Ананьев Б. Г. Избранные психологические труды: В- 2 х т. под ред. А.А.
      Бодалева, Б. Ф. Ломова том 1М. 2001 ж.
   8. Петровский А. В. Ярошевский М. Г. Психология М. Высшая школа,.
   9. Столяренко Л.Д. Основы психологии.-М., 1997.
  10.  Жарикбаев К. Развитие психологической мысли в  Казахстане.  Алма-Ата.
      1996.
  11.  Ждан А.Н.История психологии. 1997.
  12.  Возрастная психология // Под.ред. Л.Ф.Обуховой. М., 1996
  13.  О.П.Солодилова. Возрастная психология. М., 2005
  14.  В.С.Мухина. Мектеп жасына дейінгі балалар психологиясы.А., 1999
 1. Қосымша әдебиеттер тізімі
   1. Хьелл Л., Зиглер Д. Теории личности. Спб. Питер, 1997.
   2. Практикум по общей психологии. Под.ред. А.И.Щербакова. М, 1990
   3. Кон И.С. Психология ранней юности. М., Просвещение. 1999
   4. Райс Ф. Психология подросткового и юношеского возраста. СПб, 2000










Пәндер