Файл қосу

Биотехнология объектілері



|ҚАЗАҚСТАН РЕСПУБЛИКАСЫНЫҢ                                                 |
|БІЛІМ ЖӘНЕ ҒЫЛЫМ МИНИСТРЛІГІ                                              |
|СЕМЕЙ ҚАЛАСЫНЫҢ ШӘКӘРІМ атындағы                                          |
|МЕМЛЕКЕТТІК УНИВЕРСИТЕТІ                                                  |
|3 деңгейдегі СМЖ құжаты |ПОӘК                    |                        |
|                        |                        |ПОӘК                    |
|                        |                        |042-18-9.1.30/01-2014   |
|ПОӘК                    |«__» ____ 2014ж.        |                        |
|«Микроағзалар           |№ 2 басылым             |                        |
|биотехнологиясы» пәнінен|18.09.2013 ж.           |                        |
|оқытушыға арналған      |№ 1 басылым орнына      |                        |
|бағдарламасы            |                        |                        |













                   «МИКРОАҒЗАЛАР БИОТЕХНОЛОГИЯСЫ» пәнінен


                        ПӘННІҢ ОҚУ-ӘДІСТЕМЕЛІК КЕШЕНІ



                          5В070100 «Биотехнология»

                               мамандығы  үшін

                             ОҚЫТУШЫҒА АРНАЛҒАН
                            ПӘННІҢ  БАҒДАРЛАМАСЫ














                                    Семей
                                    2014


                                  Алғы сөз


    1 ӘЗІРЛЕГЕН
    Құрастырушы __________ 25.08. 2014 ж., Мирашева Г. О.  ,   «Стандарттау
және биотехнология» кафедрасының доцент м.а., т.ғ.к.


    2 ТАЛҚЫЛАҒАН
    2.1  Семей  қаласының  Шәкәрім  атындағы  мемлекеттік   университетінің
«Стандарттау және биотехнология» кафедрасының отырысында


    «25» тамыз 2014 ж., № 1 хаттама


    Кафедра меңгерушісі ___________ Ж. Кәкімова


    2.2  Инженерлік-технологиялық  факультеттің  оқу-әдістемелік  бюросының
мәжілісінде


    «12» қыркүйек 2014ж., № 1 хаттама


    Төрайымы_____________ С. Төлеубекова


    3 БЕКІТІЛГЕН
    Университеттің   Оқу-әдістемелік   кеңесінің    мәжілісінде    шығаруға
мақұлданған және ұсынылған


    «____» қыркүйек 2014 ж., № 1 хаттама


    Оқу-әдістемелік кеңесінің төрайымы  ___________ Г. Искакова


    4  «18» _09_2013 ж. № 1 БАСЫЛЫМ ОРНЫНА



























                                   Мазмұны




    |1   |Қолданылу саласы                                                  |4   |
|2   |Нормативтік сілтемелер                                            |4   |
|3   |Жалпы ережелер                                                    |4   |
|4   |Оқу пәннің (модульдің) мазмұны                                    |5   |
|5   |Білім алушылардың өзіндік жұмысы тақырыптарының тізімі            |7   |
|6   |Оқу-әдістемелік әдебиетпен қамтамасыз ету картасы                 |7   |
|7   |Әдебиеттер                                                        |8   |





























    1 Қолданылу саласы





    «Микроағзалар биотехнологиясы» пәні бойынша  оқу-әдістемелік  кешенінің
құрамына   кіретін   оқытушыға   арналған   пәннің   бағдарламасы   5В070100
«Биотехнология» мамандығының білім алушыларына  арналған.  Білім  алушыларды
курс мазмұнымен, өзектілігі және қажеттілігімен, курс саясатымен,  машықтану
және  білгірлігімен  таныстырады.   Оқу-әдістемелік   кешені   пәнді   оқыту
барысында негізгі жетекші болып саналады.



    2 Нормативтік сілтемелер


    «Биотехнология объектісі»  пәнінен бағдарламасы  осы  пән  бойынша  оқу
процесін  ұйымдастыру   тәртібін   төмендегі   құжаттардың   талаптары   мен
ұсыныстарына сәйкес орнатады:
    -  Қазақстан  Республикасының  мемлекеттік   жалпыға   міндетті   білім
стандартына сай;
    - 5В070100 «Биотехнология» мамандығының типтік оқу жоспарына сәйкес;
         -  УСТ  042-МУ-4-2014   «Пәндердің   оқу-әдістемелік   кешендерінің
жасалуына  және   ресімделуіне   қойылатын   жалпы   талаптар»   университет
стандартына сай;
        - ҚП 042-1.01-2014 «Пәндердің оқу-әдістемелік кешендерінің  құрылымы
мен мазмұны» құжаттамалық процедурасына сай.

    3 Жалпы ережелер
3.1 Пәннің қысқаша мазмұны.  Жаңа  өнімдерді  және  биопрепараттарды  алумен
байланысты,     биотехнологияның     негізгі     саласы-     микроағзалардың
биотехнологиясы болып  табылады.  Осы  ұғым  биотехнология  пайда  болғанша,
өндіріс  саласы  микробиологиялық  деп  аталды,  ал   оны   оқыйтың   пәндер
колданбалы микробиология және  өндіріс  микробиология  деп  аталды.  Қәзірғі
заманғы микроағзалар биотехнологиясы биоинженериямен тығыз  байланысты  және
оның әдістерің қолданады.

   3.2   Берілетін   курстың   мақсаты   биосинтетикалық   микроағзалармен,
биомассаны және медицинаға, ауыл шаруашылығына, әр түрлі өндіріс  салаларына
бірінші және екінші метаболиттерді дәстүрлі технологиямен алу.


   3.3 Пәнді оқытудағы басты міндеттері –  мамандық  бойынша  оқыған  пәнді
тәжірибеде пайдалана білу.


   3.4  Пәнді оқу нәтижесінде:
    - Білу керек: техникалық реттеу саласындағы заңнамалық және  нормативтік
      актілерді,   стандарттау    жөніндегі    әдістемелік    материалдарды,
      стандарттар мен басқа да нормативтік құжаттардың  талаптарын  сақтауға
      мемлекеттік қадағалау және бақылау жүйесін;
    -  Игеруі  керек:  морфология,  экология,  көбейген  және   географиялық
      өсімдіктерді     және     жануарлардың,      саңырауқұлақтар      және
      микроорганизмдердің   табиғатта   және   халық    шаруашылығындақызмет
      ерекшеліктерін;
 - Меңгеру керек:  стандарттаудың  мақсаттарын,  мәселелерін,  принциптерін,
   әдістерін және функцияларын;
 - Істей алу керек: стандарттау жөніндегі жұмыстарды жүргізуді;
 - Болу керек: стандарттаудың тарихы мен қазіргі жағдайы туралы, стандарттау
   жөніндегі халықаралық және өңірлік ұйымдары туралы, стандарттаудың  басқа
   пәндермен қатынасы жөнінде түсініктерге ие;
 - Алу керек:  пәннің негізгі  теориялық  ережесін;  отандық  және  шетелдік
   тәжірибеде технологияның және өнім сапасын қамтамасыз етудің әдістерін.


   3.5 Курстың пререквизиттері:
   3.5.1 Биотехнология объектілері
   3.5.2 Биотехнология негіздері
   3.5.3 Биохимия
   3.5.4 Микробиология және вирусология.
   3.6 Курстың постреквизиттері:
   3.6.1 Тағамдық биотехнология
   3.6.2 Экологиялық биотехнология
   3.6.3 Сүт өнімдерінің биотехнологиясы
   3.6.4 Ашыту өндірісінің биотехнологиясы


   3.7 Жұмыс оқу жоспарынан үзінді көшірмесі:
                                                                     Кесте 1
|Курс                                                  |Семестр           |
|1                                                     |           2      |
|Дәрістік сабақтар                                                        |
|Модуль 1  Микроағзаларды культивирлеу  әдістері                          |
|Кіріспе.                                              |1                 |
|Микроағзаларды культивирлеу. Микроағзаларды           |2                 |
|культивирлеу әдістері.                                |                  |
|Микробиологиялық өндірісінде қолданатың шикізаттар.   |1                 |
|Технологиялық құрал-жабдықтар.                        |1                 |
|Микробиологиялық өндірісінің технологиялық            |1                 |
|процесстерінің этаптары.                              |                  |
|Модуль 2 Микробиологиялық өндірісінің технологиялық процесстерінің       |
|этаптары                                                                 |
|Микроб биомассасың алу. Нан пісіруге арналған         |2                 |
|дрожжылар. Мелассадаң дрожжыларды алу.                |                  |
|Дрожжы автолизаты. Жем дрожжылар.                     |2                 |
|Табиғи газдан микроб биомассасын алу.                 |1                 |
|Водород бактериалардың биомассасы.                    |1                 |
|Микроб биомассасың алу. Медициналық дрожжылар.        |1                 |
|Микроб биомассасың алу.Вакциналар.                    |1                 |
|Бактериалды тынайтқыштар.                             |1                 |
|Модуль 3 Органиқалық заттарды алу                                        |
|Липидтерді алу.                                       |1                 |
|Полисахаридтерді алу.                                 |1                 |
|Органикалық ерітінділерді алу.                        |1                 |
|Этил спиртын алу..                                    |1                 |
|Органикалық қышқылдарды алу.Сірке қышқылы.            |1                 |
|Аминқышқылдарды алу әдістері..                        |1                 |
|Лизинді алу..                                         |1                 |
|Витаминдерді алу. В тобының витаминдері.              |1                 |
|Антибиотиктерді алу..                                 |1                 |
|Пеницилинді алу..                                     |1                 |
|Фермент препараттарың алу.                            |1                 |
|Микроб ақуызды алу.                                   |1                 |
|Органикалық косындылардың микробиологиялық            |1                 |
|трансформациясы.                                      |                  |
|Қоршаған ортаны қорғау үшін микроағзаларды колдану.   |2                 |
|Барлығы                                               |30                |
|Зертханалық сабақтар                                                     |
|Модуль 1 Микроағзаларды культивирлеу  әдістері                           |
|1. «Микроағзалардың биотехнологиясы» зертханасының  |1                   |
|құралдары және аппараттары.                         |                    |
|2.Зертханада жұмыс істеу ережелері.                 |1                   |
|3.Электронды микроскопия. Ыдыстарды, құралдарды және|1                   |
|инструменттерді дайындау және стерилдеу.            |                    |
|4.Көректіқ орталар және оларды дайындау тәсілдері.  |3                   |
|Модуль 2 Микробиологиялық өндірісінің технологиялық процесстерінің       |
|этаптары                                                                 |
|5.Продуценттерді культивирлеу және егу әдістері.    |2                   |
|6.рН және температураның культивирлеуге  әсері және |2                   |
|микроағзалардың өсүің оқып үйрену.                  |                    |
|7.Таза бактерия культураларың боліп алу.            |2                   |
|8.Микроағзалардың мөлшерің  қадағалау.              |1                   |
|9.Культуралдық сүйықтықтан микроб биомассасың боліп |2                   |
|алу.                                                |                    |
|Модуль 3 Органиқалық заттарды алу                                        |
|10. Микроағзалардың (ашу, протеолитикалық,          |2                   |
|целлюлозолитикалық) ферментативті белсенділіғің окып|                    |
|үйрену.                                             |                    |
|11.Нан пісіруге арналған дрожжылар.                 |2                   |
|12.Микробты массасынан аминқышқылдарын алу әдістері.|2                   |
| 13.Микробты массасынан ферменттерді, витаминдерді  |2                   |
|және липидтерді экстрагирлеу әдістері.              |                    |
|14. (Ашытқылар, бифидумбактериалар,                 |3                   |
|лактобактериалар) тағамдық өндірісінде колданатың   |                    |
|бактериалды препараттар.                            |                    |
|15.Сүтқышқылды өнімдерінің микрофлорасы.            |2                   |
|16.Дәрі-дәрмек және профилактикалық биологиялық     |1                   |
|препараттары.                                       |                    |
|Барлығы                                             |30                  |

5   Білім алушылардың өздіндік  жұмысы тақырыптарының тізімі
5.1Табиғатта микроағзалардың әсері.
5.2Клеткалардың формасы және қөлемі.
5.3Клетка микроағзалардың структурасы..
5.4Клетканың химиялық құрамы.
5.5Өмірсүрү процесстерінде судың ролі.
5.6Ферменттер және коферменттер.
5.7D – сорбиттің   L – сорбозаға трансформациясы.
5.8Бактериалды  биопрепараттар. Сипаттамасы.
5.9Ауыл шаруашылығында колданатың бактериалды препараттар.
5.10Медицинада  коладнатың бактериалды препараттар.

    6 Оқу-әдістемелік әдебиетпен қамтамасыз ету картасы
                                                                     Кесте 3
|Оқулықтар мен оқу-әдістемелік         |Даналардың |Білім       |Қамтамасыз|
|құралдардың атаулары                  |саны       |алушылар    |ету пайызы|
|                                      |           |саны        |          |
|1                                     |2          |3           |4         |
|Биотехнология.                        |5          |39          |13        |
|Введение в биотехнологию              |5          |39          |13        |
|Биотехнология. Принципы и применение. |5          |39          |13        |
|Промышленная микробиология            |5          |39          |13        |
|Основы биотехнологии                  |5          |39          |13        |

7 ӘДЕБИЕТТЕР
7.1 Негізгі
7.1 Основная
7.1.1 Беккер М.Е., Лиепиныш Г.К., Райпулис Е.П. Биотехнология. М.:
«Агопромиздат», 1990. 436с.
7.1.2 Беккер М.Е. Введение в биотехнологию.  М.:  «Пищевая  промышленность».
1976г. 272с.
7.1.3  Сельскохозяйственная  биотехнология.  Под  редакцией  В.С.  Шевелухи,
-М.: Высшая школа, 1998. -416с.
7.1.4 Биотехнология. М.: Наука, 1984.311с.
7.1.5 Панкратов А.Я., Григоров, Кащенко Р.Л. Руководство к лабораторным
               занятиям по микробиологии. М. «Пищевая промышленность»
1990.223с.
7.1.6 Егорова Т.А., Клунова С.М., Живухина Е.А. Основы биотехнологии. М.:
«АСАДЕМА», 2003г. 568с.

7.2    Косымша
7.2.1 Промышленная микробиология. Под ред. проф. Егорова Н.С., М.: «Высшая
школа», 1987г.
7.2.2 Сассон А. Биотехнология: свершения и надежды. Пер. а англ., М.:
«Мир», 1987г.
7.2.3 Дебабов В.Г., Лившиц В.А. Современные методы создания промышленных
штаммов микроорганизмов. М., Высшая школа, 1999г.
7.2.4 Грачева И.М., Гаврилова Н.Н., Иванова Л.А. Технологи микробных
белковых препаратов, аминокислот и жиров. М., 1980г.
7.2.5 Воробьва Л.И. Микробиологический синтез витаминов. М., «МГУ», 1981г.
Пәндер