Файл қосу

Апаттық құтқару қызметтері мен құрылымдарын жинақтау



|      ҚАЗАҚСТАН РЕСПУБЛИКАСЫ БІЛІМ ЖӘНЕ ҒЫЛЫМ МИНИСТРЛІГІ                    |
|СЕМЕЙ ҚАЛАСЫНЫҢ  ШӘКӘРІМ АТЫНДАҒЫ  МЕМЛЕКЕТТІК УНИВЕРСИТЕТІ                  |
|3 деңгейдегі СМЖ құжаты   |         ПОӘК   |ПОӘК-042-18-25.1.46/02-2013     |
|ПОӘК                      |№ 1 басылым     |                                |
|«Апаттық құтқару ісі»     |18.09.2013      |                                |
|пәнінің студенттерге      |                |                                |
|арналған  бағдарламасы    |                |                                |









                        ПӘННІҢ ОҚУ-ӘДІСТЕМЕЛІК КЕШЕНІ



          «Апаттық құтқару ісі» пәні  5В073100 «Тіршілік әрекетінің
                  қауіпсіздігі және қоршаған ортаны қорғау»
                            мамандығына арналған





                   СТУДЕНТТЕРГЕ АРНАЛҒАН  ПӘН БАҒДАРЛАМАСЫ













                                    Семей
                                    2013

                                  Алғы сөз

1 ӘЗІРЛЕГЕН

Семей қаласының Шәкәрім атындағы  мемлекеттік  университеті  «Экология  және
қоршаған      ортаны      қорғау»      кафедрасының      аға       оқытушысы

Бакирова  Л.С. _________________       «30» 08. 2013 жыл.

2 ТАЛҚЫЛАНДЫ
2.1 Семей қаласының  Шәкәрім  атындағы  мемлекеттік  университеті  «Экология
және қоршаған ортаны қорғау» кафедрасының отрысында

Хаттама № 1       «04» 09. 2013 жыл.

Кафедра   меңгерушісі          _________                      доцент    м.а.
Кабышева Ж.К.

2.2 Аграрлық факультетінің оқу - әдістемелік бюросында

Хаттама № 1       «09» 09. 2013 жыл.

АФ  ОӘБ  төрайымы              _________                       доцент   м.а.
Тлеубаева А.В.


3  БЕКІТІЛДІ
Университеттің Оқу-әдістемелік  кеңесі мақұлдап басып шығаруға ұсынады


Хаттама № 1   «18» 09. 2013 жыл.

Оқу- әдістемелік кеңестің төрайымы,
оқу әдістемелік жұмысы бойынша
проректор                                                          _________
профессор  Искакова Г.К.



4    АЛҒАШ РЕТ ЕНГІЗІЛГЕН










                                   Мазмұны

1. Жалпы ережелер
2. Пәннің мазмұны мен сабақ түріне байланысты сағаттардың бөлінуі
3. Пәнді меңгеру жөніндегі әдістемелік ұсыныстар
4. Курс форматы
5. Курс саясаты
6. Баға қою саясаты
7. Әдебиеттер



































       1 ЖАЛПЫ ЕРЕЖЕЛЕР

       1.1 Оқытушы және пән  туралы жалпы деректер
       Бакирова Ляйля Сапарбаевна, аға оқытушы
      «Экология және қоршаған ортаны қорғау» кафедрасы
       Жұмыс телефоны 53-19-70, оқу ғимараты № 8, кабинет 127
       Сабақ өткізілетін аудитория  № 8 оқу ғимараты, 112 аудитория
       Пән бойынша кредит саны - 3

      1.2  Пәннің қысқаша мазмұны:
      «Апаттық құтқару ісі» пәні табиғи және техногендік  сипаттағы  төтенше
жағдайларды жою үшін құрылған  апаттық  құтқару  қызметі  мен  құрамаларының
ұйымдастырылуы  мен  қызметі  кезінде  қоғамдық  қатынастарды,   мемлекеттік
төтенше жағдай қызметінің  ұйымдастырушылық негіздерін, олардың ТЖ  салдарын
жоюдағы   мүмкіндіктерін,    төтенше   жағдай   уақытында    апаттық-құтқару
отрядтарын құру, оларды  дайындау,  жұмысқа  пайдалану  ретін  және  олардың
жұмыстарын басқаруды қарастырады. ТЖ зардабын жоюда құтқарушылардың  негізгі
міндеті – зардап      шегушілерді жедел іздеу және оларға дер кезінде  көмек
көрсету.
            ТЖ  «Апаттық құтқару ісін» сәтті өткізудің  ең маңызды  элементі
басқару, ІҚЖ ұйымдастыру,  үйлестіру,  жетекшілік  ету  мен  өткізу  бойынша
       іс – шаралардың жиынтығы болып табылады.


      1.3 Пәнді оқытудың мақсаты:
      Төтенше  жағдайлардан  сақтандыру,  оның  салдарын  жоюға  бағытталған
шаралардың      ұйымдастырылуын,      жоспарлануын      және      орындалуын
 жан - жақты оқыту.


      1.4 Пәнді оқытудың негізгі себептері:
      - Төтенше  жағдайлардың  алдын-алу,  жұмыс  жүргізуді  ұйымдастыратын
        мемлекеттік жүйені;
      - Азаматтық қорғанысқа байланысты шаралардың орындалатын түрлерін;
      - Төтенше жағдайлардан  халықты  қорғаудың  тиімділігін  арттыру  мен
        негізгі жқмыс бағыттарын жақсарту жолдарын;
      -  ТЖ  сақтандыру,  жұмыс  жүргізудің  мемлекеттік   жүйесінің   даму
        перспективасы туралы;
      - ТЖ қорғанудың озық тәжірбиелері туралы оқыту.
      Осыған  орай  әрбір  студент  оқу  барысында.  Пәннің  жалпы   міндеті
Қазақстан  Республикасының  төтенше  жағдайлар  құрылымындағы  мамандықтарды
дайындау.




      1.5  Оқытудың нәтижесі:
      Пәнді оқу нәтижесінде студент:
      - барынша қысқа уақытта,    минималды  шығынмен  және  залалмен,  ІҚЖ
        толық жиынтығын жедел жүргізу бойынша күштер мен құралдардың тиімді
        қызметіне жағдай жасай білу керек;
      - өз шеберлігін, әдістермен тәсілдердің бәрін көрсете білу керек;
      - табиғи сипаттағы апаттар  мен  катастрофалардан  сақтандыру  немесе
        салдарын жоюға  бағытталған  шараларды  атқарудың  ұйымдастырушылық
        негіздерін меңгеру керек;
      - төтенше жағдай уақытында апаттық құтқару отрядтарын құру,  апаттар,
        табиғи  апаттар  кезінде  халықты  қорғау  үшін   шұғыл   шараларды
        ұйымдастырып оны басқаруды істей білу керек;
      -  ҚР  аумағындағы  құтқарушылар  мен  апаттық-құтқару   құрылымдарын
        аттестатциялау туралы  заңдылықтарды  және  олардың  құрамдары  мен
        міндеттері туралы түсінігі болу керек;
      - радиациалық немесе химиялық  залал  жағдайын  есептей  бағалау,  ТЖ
        кезінде атқарылатын жұмыстарды  жоспарлауды  ұйымдастыру  дағдылары
        болу керек;
      - ақпарат жинап, оны талдау және өндеу,  нақты  жағдайға  баға  беру,
        шешім   қабылдау,   жұмыстарды   жоспарлау,   жағдайдың    үздіксіз
        мониторингі, болжамдарды өндеу және нұсқаларын дамыту;
      -  шынайы  жағдайды  бағалау,  жұмыс  жоспарының   көлемін,   сипатын
        өзгерісін анықтау, ТЖ факторының  қауіптілік  деңгейлерін,  қауіпті
        аймақтар       шекарасын анықтау, күштер мен құралдарды есептеу;
      -  міндет  қою  және   оны   орындаушыларға   жеткізу,   барлық   ІҚЖ
        қатысушыларының   арасындағы   үйлесімділік   пен    әрекеттестікті
        қамтамасыз ету, жұмыстың нәтижесін талдау.


   1.6 Курстың пререквизиттері:
   1.6.1 Табиғи сипаттағы құбылыстар;


   1.7 Курстың постреквизиттері:
   1.7.1 Апаттар медицинасы;
   1.7.2 Құтқару жұмыстарының тактикасы және төтенше жағдай салдарын жою.



     2 ПӘННІҢ МАЗМҰНЫ МЕН САБАҚ ТҮРІНЕ БАЙЛАНЫСТЫ САҒАТТАРДЫҢ БӨЛІНУІ
                                                                     Кесте 1
|Тақырыптың аталуы                 |Сағаттар                              |
|                                  |Дәріс |Тәж.  |ОСӨЖ   |СӨЖ   |Әдебиет    |
|                                  |      |сабақ |       |      |тер        |
|1                                 |2     |3     |4      |5     |6          |
|Модуль 1. Авариялық – құтқару мен құрылымдары қызметінің негізгі          |
|ұстанымдары                                                               |
|Кіріспе. Қ.Р.-«Апаттық құтқару    |2     |      |       |      |7.1.1-7.1.9|
|қызметі және құтқарушылардың      |      |      |       |      |7.2.1-7.2.2|
|статусы» заңы                     |      |      |       |      |           |
|Пән мақсаты, міндеті.             |      |1     |       |      |7.1.1-7.1.9|
|Апаттық-құтқару қызметтері,       |      |      |       |      |7.2.1-7.2.2|
|олардың міндеттері мен атқаратын  |      |      |       |      |           |
|істері.                           |      |      |       |      |           |
|Апаттық-құтқару қызметтерінің     |      |      |1      |      |7.1.1-7.1.9|
|міндеттері мен әрекеттері.        |      |      |       |      |7.2.1-7.2.2|
|Құтқарушының құқықтары мен        |      |      |       |4     |           |
|міндеттері.                       |      |      |       |      |           |
|ҚР апаттық-құтқару қызметтері,    |2     |      |       |      |           |
|олардың міндеттері мен атқаратын  |      |      |       |      |7.1.1-7.1.9|
|істері. Апаттық-құтқару қызметіне |      |      |       |      |7.2.1-7.2.2|
|байланысты негізгі түсініктер.    |      |      |       |      |           |
|Қ.Р.-«Апаттық құтқару қызметі және|      |1     |       |      |7.1.1-7.1.9|
|құтқарушылар                      |      |      |       |      |7.2.1-7.2.2|
|дың статусы» заңы                 |      |      |       |      |           |
|Құтқару жұмыстарының аймағындағы  |      |      |1      |      |           |
|ТЖ көлемдігін анықтау.            |      |      |       |      |7.1.1-7.1.9|
|Техногендік сипаттағы ТЖ кезінде  |      |      |       |      |7.2.1-7.2.2|
|жүргізілетін апаттық-құтқару      |      |      |       |4     |           |
|жұмыстары.                        |      |      |       |      |           |
|Құтқарушылардың кәсіби дайындығы  |2     |      |       |      |7.1.1-7.1.9|
|деңгейіне                         |      |      |       |      |7.2.1-7.2.2|
|қойылатын талаптар                |      |      |       |      |           |
|Апаттық-құтқару қызметіне         |      |1     |       |      |7.1.1-7.1.9|
|байланысты негізгі түсініктер.    |      |      |       |      |7.2.1-7.2.2|
|Құтқарушыға қойылатын             |      |      |2      |      |           |
|квалификация. талаптар.           |      |      |       |      |7.1.1-7.1.9|
|ТЖ салдарын жоюға байланысты      |      |      |       |      |7.2.1-7.2.2|
|шараларын жоспарлауды ұйымдастыру.|      |      |       |5     |           |
|Апаттық құтқару қызметін, апаттық |      |      |       |      |           |
|құтқару құрылымдарын және         |2     |      |       |      |           |
|құтқарушыларды  аттестациялаудың  |      |      |       |      |7.1.1-7.1.9|
|негізгі ережелері, құқықтары мен  |      |      |       |      |7.2.1-7.2.2|
|міндеттері.                       |      |      |       |      |           |
|Қ.Р.-«Апаттық құтқару қызметі және|      |1     |       |      |7.1.1-7.1.9|
|құтқарушы                         |      |      |       |      |7.2.1-7.2.2|
|лардың статусы» заңы. № 1,2,3,4,11|      |      |       |      |           |
|бабтар.                           |      |      |       |      |           |
|Табиғи сипаттағы ТЖ кезінде       |      |      |1      |      |           |
|жүргізілетін апаттық-құтқару      |      |      |       |      |           |
|жұмыстарының түрлері.Құтқару      |      |      |       |      |7.1.1-7.1.9|
|жұмысын жүргізуге қажетті күштер  |      |      |       |4     |7.2.1-7.2.2|
|мен құралдар                      |      |      |       |      |           |
|дың жинағы.                       |      |      |       |      |           |
|Апаттық құтқару қызметін, апаттық |      |      |       |      |           |
|құтқару құрылымдарын және         |2     |      |       |      |           |
|құтқарушыларды  аттестациялауды   |      |      |       |      |           |
|жүргізу бойынша квалификациялық   |      |      |       |      |7.1.1-7.1.9|
|талаптар мен әдістемелік          |      |      |       |      |7.2.1-7.2.2|
|ұсыныстар.                        |      |      |       |      |           |
|Құтқарушылардың статус жүйесі.    |      |1     |       |      |7.1.1-7.1.9|
|«Құтқарушы» біліктілігін беру     |      |      |       |      |7.2.1-7.2.2|
|реті.                             |      |      |       |      |           |
|Құтқарушыға қойылатын талаптар.   |      |      |       |      |           |
|Олады аттестациялау реті,         |      |      |       |      |           |
|құқықтары мен міндеттері.         |      |      |       |      |           |
|Құтқару жұмыстарын жүргізудегі    |      |      |       |      |           |
|күштер мен басқару органдарының   |      |      |1      |      |           |
|байланыс, хабарлау, қорғау, барлау|      |      |       |      |7.1.1-7.1.9|
|аспаптары құралдарымен            |      |      |       |      |7.2.1-7.2.2|
|жабдықталуы.                      |      |      |       |      |           |
|Құтқарушылардың ТЖ әрекеттерін    |      |      |       |4     |           |
|құқықтық реттеудің негіздері.     |      |      |       |      |           |
|Құтқарушылар және олардың статусы.|2     |      |       |      |7.1.1-7.1.9|
|Құқықтары мен міндеттері.         |      |      |       |      |7.2.1-7.2.2|
|ТЖ құтқарушылардың                |      |      |       |      |           |
|іс-әрекеттерінің реттеудің        |      |1     |       |      |           |
|заңдылық негізі.                  |      |      |       |      |7.1.1-7.1.9|
|Қ.Р.-«Апаттық құтқару қызметі және|      |      |       |      |7.2.1-7.2.2|
|құтқарушы                         |      |      |       |      |           |
|лардың статусы» заңы. №12,21,22,  |      |      |       |      |           |
|23,24,25 бабтар                   |      |      |       |      |           |
|Химиялық барлаудың негізгі мақсат |      |      |2      |      |7.1.1-7.1.9|
|тары мен міндеттері. Химиялық     |      |      |       |      |7.2.1-7.2.2|
|барлау мен бақылаудың аспаптары.  |      |      |       |      |           |
|                                  |      |      |       |5     |           |
|Азаматтық қорғаныс құрылымдарын,  |      |      |       |      |7.1.1-7.1.9|
|басқару құрамын дайындаудың жүйесі|2     |      |       |      |7.2.1-7.2.2|
|және төтенше жағдай кезіндегі іс  |      |      |       |      |           |
|әрекеттер бойынша  халықты үйрету.|      |      |       |      |           |
|Апаттық-құтқару істерінің негізгі |      |1     |       |      |           |
|түрлері.                          |      |      |       |      |7.1.1-7.1.9|
|Жоспарды жасау реті. Жоспарлар    |      |      |       |      |7.2.1-7.2.2|
|жасауға қойылатын талаптар және   |      |      |       |      |           |
|мәліметтер.                       |      |      |       |      |           |
|Инженерлік барлаудың мақсаттары   |      |      |       |      |           |
|мен міндеттері. Ғимараттар мен    |      |      |1      |      |7.1.1-7.1.9|
|құрылыстардың бұзылу дәрежесі.    |      |      |       |      |7.2.1-7.2.2|
|Үйінділердің, көшелердің,         |      |      |       |      |           |
|өткелдердің сипаттары             |      |      |       |4     |           |
|Модуль 2. Құтқарушыларды дайындаудың оқу бағдарламасы                     |
|Іздеу құтқару жұмыстарын жүргізу  |      |      |       |      |7.1.1-7.1.9|
|кезіндегі еңбек қорғау. Еңбек     |2     |      |       |      |7.2.1-7.2.2|
|қауіпсіздігін қамтамасыз ету      |      |      |       |      |           |
|құралдары                         |      |      |       |      |           |
|Қ.Р.-«Апаттық құтқару қызметі және|      |1     |       |      |7.1.1-7.1.9|
|құтқарушы                         |      |      |       |      |7.2.1-7.2.2|
|лардың статусы» заңы. № 5,6 бабтар|      |      |       |      |           |
|Зардап шеккендерді іздеу және     |      |      |1      |      |7.1.1-7.1.9|
|құтқару.                          |      |      |       |      |7.2.1-7.2.2|
|Өртке қарсы дайындықтың мақсаттары|      |      |       |4     |           |
|мен міндеттері.                   |      |      |       |      |           |
|Қорғаныс және іздеп табу құралдары|2     |      |       |      |7.1.1-7.1.9|
|– топтасуы. класстары. құрал –    |      |      |       |      |7.2.1-7.2.2|
|жабдықтары                        |      |      |       |      |           |
|Бейбіт кезіндегі ТЖ сақтандыру    |      |1     |       |      |7.1.1-7.1.9|
|және оның салдарын жою үшін ТЖМ   |      |      |       |      |7.2.1-7.2.2|
|күштерінің әрекеттер жоспары.     |      |      |       |      |           |
|Құтқарушылардың заңдылық          |      |      |       |      |           |
|жауапкершілігі.                   |      |      |2      |      |           |
|Барлау. Құтқару жұмыстарының      |      |      |       |      |7.1.1-7.1.9|
|материалды, техникалық, көліктік  |      |      |       |      |7.2.1-7.2.2|
|және медициналық қамтамасыз       |      |      |       |5     |           |
|етілуі.                           |      |      |       |      |           |
|Құтқару жұмыстарын жүргізудегі    |      |      |       |      |7.1.1-7.1.9|
|күштер мен басқару органдарының   |2     |      |       |      |7.2.1-7.2.2|
|байланыс, хабарлау, қорғау, барлау|      |      |       |      |           |
|аспаптары құралдарымен            |      |      |       |      |           |
|жабдықталуы.                      |      |      |       |      |           |
|Мемлекеттік ТЖ қызметінің жоспарлы|      |1     |       |      |           |
|істері, мазмұны.Жоспардың мақсаты,|      |      |       |      |7.1.1-7.1.9|
|оған қойылатын талаптар, қажетті  |      |      |       |      |7.2.1-7.2.2|
|мәлімет.                          |      |      |       |      |           |
|Радиациялық барлаудың мақсаттары  |      |      |1      |      |7.1.1-7.1.9|
|мен міндеттері. Радиациялық       |      |      |       |      |7.2.1-7.2.2|
|барлауды жүргізу мен ұйымдастыру. |      |      |       |4     |           |
|Құтқарушылардың ұжымдық және жеке |      |      |       |      |7.1.1-7.1.9|
|қорғаныс құралдары                |2     |      |       |      |7.2.1-7.2.2|
|Апаттық-құтқару жұмыстарына күшпен|      |1     |       |      |7.1.1-7.1.9|
|жабдықтарды пайдалану реті.       |      |      |       |      |7.2.1-7.2.2|
|Апаттық құтқару қызметтері мен    |      |      |       |      |           |
|құрылымдарын жинақтау.            |      |      |1,5    |      |           |
|ТЖ жою кезіндегі апаттық-құтқару  |      |      |       |      |7.1.1-7.1.9|
|қызметтері мен құрылымдарын       |      |      |       |      |7.2.1-7.2.2|
|қатыстыру.                        |      |      |       |4,5   |           |
|Құтқарушыларды дайындаудың оқу    |      |      |       |      |           |
|бағдарламасы.  Іздестіру – құтқару|2     |      |       |      |7.1.1-7.1.9|
|қызметі, құтқарушыларының кәсіптік|      |      |       |      |7.2.1-7.2.2|
|деңгейін арттыру.                 |      |      |       |      |           |
|Қ.Р.-«Апаттық құтқару қызметі және|      |1     |       |      |7.1.1-7.1.9|
|құтқарушылар                      |      |      |       |      |7.2.1-7.2.2|
|дың статусы» заңы. № 16 баб       |      |      |       |      |           |
|Құтқарушының беделі. Құтқарушыға  |      |      |       |      |           |
|қойылатын талаптар.               |      |      |2      |      |7.1.1-7.1.9|
|Апаттық-құтқару қызмет            |      |      |       |      |7.2.1-7.2.2|
|тері мен құрылымдары              |      |      |       |      |           |
|ның міндеттері                    |      |      |       |5     |           |
|Құтқарушыларды  тәжірибелік       |2     |      |       |      |7.1.1-7.1.9|
|оқытудың полигондық – жаттығу     |      |      |       |      |7.2.1-7.2.2|
|кешені                            |      |      |       |      |           |
|Құтқарушыларды  тәжірибелік       |      |1     |       |      |7.1.1-7.1.9|
|оқытудың полигондық – жаттығу     |      |      |       |      |7.2.1-7.2.2|
|кешені                            |      |      |       |      |           |
|Құтқару және шұғыл жұмыстардың    |      |      |       |      |7.1.1-7.1.9|
|түрлері.                          |      |      |2      |      |7.2.1-7.2.2|
|Халыққа хабарландыру мен ақпарат  |      |      |       |      |           |
|берудің негізгі әдістері.         |      |      |       |5     |           |
|Құтқарушыларды жалпы жұмыс        |2     |      |       |      |7.1.1-7.1.9|
|қабілеті мен арнайы физикалық     |      |      |       |      |7.2.1-7.2.2|
|қабілеттерін дамыту               |      |      |       |      |           |
|Табиғи  сипаттағы ТЖ кезінде      |      |1     |       |      |7.1.1-7.1.9|
|жүргізілетін апаттық-құтқару      |      |      |       |      |7.2.1-7.2.2|
|жұмыстары.                        |      |      |       |      |           |
|Құтқару жұмыстары кезінде         |      |      |       |      |           |
|адамдарды іздестіру, оларға       |      |      |2      |      |           |
|алғашқы медициналық көмек көрсету.|      |      |       |      |7.1.1-7.1.9|
|Жерсілкінісі кезіндегі құтқару    |      |      |       |      |7.2.1-7.2.2|
|жұмыстарын жүргізу ерекшеліктері. |      |      |       |      |           |
|                                  |      |      |       |5     |           |
|Құтқарушылардың теориялық білімін |2     |      |       |      |           |
|және  арнайы дайындықтарын        |      |      |       |      |7.1.1-7.1.9|
|бағалаудың белгілері.             |      |      |       |      |7.2.1-7.2.2|
|Техногендік сипаттағы ТЖ кезінде  |      |1     |       |      |7.1.1-7.1.9|
|жүргізілетін апаттық-құтқару      |      |      |       |      |7.2.1-7.2.2|
|жұмыстары.                        |      |      |       |      |           |
|Халықты көшіру және қоныстандыру, |      |      |2      |      |           |
|шұғыл көшіруді жүргізу тәртібі.   |      |      |       |      |           |
|Табиғи сипаттағы төтенше жағдай   |      |      |       |      |7.1.1-7.1.9|
|кезіндегі адамдарды іздестіру және|      |      |       |      |7.2.1-7.2.2|
|көшіру.                           |      |      |       |5     |           |
|Барлығы                           |   30 |    15|22,5   |67,5  |           |




           3 ПӘНДІ МЕҢГЕРУ ЖӨНІНДЕГІ ӘДІСТЕМЕЛІК ҰСЫНЫСТАР


      «Апаттық құтқару ісі» курсын  берілген  бағдарлама  бойынша  реттелген
түрде оқу керек. Нәтижелердің логикалық  жолдарын  ұғынып,  анықтамалар  мен
негізгі  түсініктерді  ажырата  білу  қажет.  Теориялық  материалдарды   оқу
кезінде  және  есептерді  шешуде  міндетті  түрде  төтенше   жағдайдың   өту
кезіндегі физикалық құбылыстардың мағынасына көңіл аудару қажет.  Студенттер
пәнді оқып-үйренуге арналған әдістемелік нұсқаулармен  танысып  пәнді  толық
меңгерулері   керек.   Әдістемелік   нұсқау   пәннің    кейбір    бөлімдерін
студенттермен үздік жұмыс жасау ретінде жүргізіледі.
      Әдістемелік нұсқаулар құрамына:
     1.  пәнді  оқуда  қажетті  жоспарлау,  уақытты  ұйымдастыру   (орындау
        уақыты);
     2. оқу-әдістемелік кешенін қолдану нұсқасы;
     3. әдебиеттер мен оқулықтарды қолдана білу;
     4. емтиханға даярлану үшін берілетін кеңестер кіреді.
      Пәнді оқыту барысында дәрістерде  студенттерге  ҚР  «Апаттық  құтқару
қызметі және құтқарушылардың мәртебесі» заңының жүйесін,  оның  міндеттерін,
төтенше жағдайлардан сақтандыру, оның салдарын жоюға бағытталған  шаралардың
ұйымдастырылуын, жоспарлануын және орындалуы жан - жақты оқытылады.  Әсіресе
студенттердің  назарын  табиғи  сипаттағы   апаттар   мен   катастрофалардан
сақтандыру   немесе   салдарын   жоюға   бағытталған   шараларды   атқарудың
ұйымдастырушылық негіздерін, ТЖ кезінде атқарылатын  жұмыстарды  жоспарлауды
ұйымдастыру қауіпсіздігін қамтамасыз етуі маңызына аударылады.
   Студенттер  аудиторлық  тәжірбие  сабақтары  мен  СОӨЖ  кезінде  тақырып
бойынша  ҚР-ның  «Апаттық құтқару қызметі  және  құтқарушылардың  мәртебесі»
заңын талдап, ҚР аумағындағы құтқарушылар мен  апаттық-құтқару  құрылымдарын
аттестатциялау туралы заңдылықтарды және олардың  құрамдары  мен  міндеттері
бар ережелерді оқып талдайды.
   Берілген материалды жақсы меңгеру үшін әр тақырып бойынша конспект  құру
керек.
   Аудиториялық сабақтар келесі түрлерден тұрады: дәріс, тәжірибелік сабақ,
СОӨЖ  және  СӨЖ.   Пән    бойынша   әдістемелік   нұсқаулар   осы   мамандық
студенттеріне арналған. Оған дәріс тезистері,  курстың  тақырыптық  жоспары,
сабақ  кезінде  оқытушымен  істейтін  және  студенттің  өздік   жұмыстарының
тақырыптары,  өзіндік  бақылауға   арналған   тест   сұрақтары,   рефераттар
тақырыбы, ұсынылатын әдебиеттер тізімі кіреді.  Емтиханға  өзіндік  дайындық
үшін сұрақтар тізімі.  Рейтингтік  шкаланы  істелген  жұмыс  көлеміне  қарай
бағалайды.
       Нұсқаулар: оқу үрдісіне белсенді қатысу,  үй  тапсырмаларын  орындау,
сабақтарда кері байланысты конструктивті қолдау, ұжымдық  жұмысқа  атсалысу,
жауапкершілікті бөлу. Курстастарына және оқытушыларға мейрімді, ашық,  адал,
төзімді болу.
          Әдістемелік   нұсқаулар    студенттерге    тәжірбиелік–зертханалық
жұмыстарды өздігінен және оқытушының біраз  көмегімен  орындауына  мүмкіндік
береді.
        Студенттер пәнді толық меңгеру үшін олар төмендегі талаптарды  толық
орындаулары қажет:
       Сабақ басталғанда  оқытушыдан  пәннің  оқу-әдістемелік  кешенін  алып
танысу.
       Аудиториялық сабақтарды (дәріс, тәжірбие сабақтары,  СОӨЖ  және  СӨЖ)
босатпау, дайындалып келу  және  белсенді  қатысу,  сөйтіп  ең  жоғары  балл
жинау.




     4. КУРС ФОРМАТЫ


      Кредиттік жүйемен оқыту кезінде студенттің өздік  жұмысын  ұйымдастыру
сапасын жоғарлату, оның ішінде әртүрлі үй  тапсырмаларын  орындау  талаптары
жоғары орын алады.
      Оқытушының көмегімен студенттің өздік жұмысы – кредиттік жүйемен оқыту
кезіндегі оқу жұмысының бір  түрі  болып  табылады.  Ол  аудиториялық  сабақ
диалог режим түрінде, сонымен қатар, аудиториядан тыс уақытта кеңес  түрінде
өткізіледі.
      СӨЖ  «Апаттық құтқару ісі» пәні бойынша  тақырыптар берілген.
     Студенттер  осы  тақырыптарға  берілген   әдебиеттерді   және   қосымша
әдебиеттер іздестіріп  рефераттар  жазып  өткізуге  тиіс.  Әрбір  рефераттың
жоспары  болуы  және  қолданылған  әдебиеттердің  тізімі  берілуі  міндетті.
Көлемі 5-10 бет. Оны компьютерде теруге немесе  қолмен  жазуға  рефераттарға
арналған дәптерге жазуға болады. Тексеріліп бағасы қойылған  реферат  иесіне
қайтарылады.




      5 КУРС САЯСАТЫ


     Университетте қабылданған ішкі тәртіп талаптарын сақтау:
      • Сабаққа қатысу: Дәріске, зертханалық  сабақтарға  қатысу  міндетті.
        Егер қандай да бір себеппен сабаққа қатыса алмасаңыз, тақырып  және
        тарау бойынша өзіндік жұмыс  жазып  мезгілінде  тапсыру  керек,  ал
        дәрістен өткен  тақырып  және  зертханалық  жұмыс  бойынша  бақылау
        жұмысын немесе тест бойынша жауап жазуыңыз керек.
      • Тәртіп: Сабақ кезінде тәртіпті жүйені бұзу  аудиториядан  шығарумен
        және/немесе барлық курс  үшін  «қанағаттанарлықсыз»  деген  бағамен
        жазаланады.
      • Бақылау жұмыстары: Оларды орындау міндетті және белгіленген  мерзім
        ішінде тапсыру керек. Мерзімнен  кейін  орындалған  жұмыстар  төмен
        бағаланады.
      •  Межелік  аттестация:  межелік   аттестация   қорытындысы   сабаққа
        қатысуды, берілген уақытта өзіндік  жұмыстарды  орындауды,  сабақта
        ауызша немесе  жазбаша  жауап  беруді,  межелік  бақылаудың  өзінің
        нәтижесін ескереді.
      •  Көшіру:  Кез-келген  көшіру  (дайын  тапсырмаларды  немесе   басқа
        студенттердің есептерін көшіру, пайдалану)  аудиториядан  шығарумен
        және/немесе   курс   үшін   «қанағаттанарлықсыз»   деген    бағамен
        жазаланады.
      • Ұялы телефондар: Сабақты өткізу уақытында өшіру керек.
      • Емтихан: Нәтижесінде барлық  студенттерге  тестік  емтихан  болады,
        яғни пәннен максималды балл санынан 50 % жинаған студент  емтиханға
        жіберіледі.  Емтиханда  студент  барлық   курста   өткен   материал
        мазмұнына берілетін сұрақтар.




      6 БАҒА ҚОЮ САЯСАТЫ


      Студенттердің білімін бағалау күнделікті (апта  сайын),  аралық  (7-ші
және 15 –ші аптада) және қорытынды бақылау  түрінде  жүргізіледі.  Қорытынды
баға  студенттің  әр  сабақтағы  жұмысын,   рефераттарды   қорғау,   өзіндік
жұмыстарды, СӨЖО орындау  нәтижелерінен  құралады.  Курс  бойынша  қойылатын
баға күнделікті, аралық және қорытынды бақылауда  алынған  балдардың  сомасы
болып табылады.
          Пәнді оқыту кезінде олардың білімін тексеру үшін  әртүрлі  бақылау
әдістері қолданылады:
      • ауызша сұрау;
      • жазбаша тексеру;
      • құрама тексеру;
      • үй тапсырмаларын көрсету және қорғау;
      • дискуссия, тренинг, дөңгелек үстел, т.б.;
      • тест сынағы;
    Егер студент ауырып немесе басқа да себептермен сабаққа келмей,  аралық
бақылау рейтінгісін белгіленген уақытты тапсырмаса, онда ол  ауырған  немесе
келмеген себептерін  көрсететін,  анықтайтын,  дәлелдейтін  арнайы  құжаттар
толтырылып, жеке аралық  бақылау  рейтінгісін  тапсыру  уақытын  белгілейді.
Студент қорытынды бағалауға тек семестр бойынша  рейтинг  балының  қосындысы
50 пайыз не одан жоғары болған кезде ғана жіберіледі.
        Барлық тапсырмалар уақытында өткізілуі  қажет.  Кешігіп  тапсырылған
тапсырмалар  автоматты  түрде  төмен  бағаланады   (10   пайызға).   Сабаққа
кешіккені үшін 0.5 балл төмендетіледі.  Қалған  сабақтар,  себепті  босатқан
сабақтар график бойынша өтеледі.
        Осы талаптарды орындау емтиханға рұқсатты қамтамасыз етеді.
        «Апатық құтқару ісі» пәніне 1000 балл бөлінеді.  (кесте 3):
     •  600 балл бір академиялық кезеңге (1-7 апта 270 балл  және  30  балл
       сабаққа қатысу;  8 – 15 апта – 270 балл және 30  –  балл  –  сабаққа
       қатысу). Аралық бақылауды жүргізуге 270 баллдың 70  баллы  беріледі.
       Оқытушы студенттің пәнді оқу барысында  орындайтын  жұмыс  түрлеріне
       қарай 200 баллды өз қалауы бойынша бөле алады;
     •  Қорытынды емтиханға 400 балл.
      Апта бойынша баллдарды бөлу және бақылау түрлері кестеде келтірілген.








                «Апаттық құтқару ісі» пәнінен баллдарды  бөлу
                                                                     Кесте 2
|Апта |Бақылау түрі                                  |Баллдың  |Ескерту   |
|     |                                              |барлығы  |          |
|1    |2                                             |3        |4         |
|1 - 7|Дәріс сабақтарына қатысу және дайындалу       |30       |          |
|1    |Тәжірбиелік сабақты тексеру – орындау, қорғау |30       |          |
|     |– 15; СОӨЖ – 5; СӨЖ - 10                      |         |          |
|2    |Тәжірбиелік сабақты тексеру – орындау, қорғау |30       |          |
|     |– 15; СОӨЖ – 5; СӨЖ - 10                      |         |          |
|3    |Тәжірбиелік сабақты тексеру – орындау, қорғау |30       |          |
|     |– 15; СОӨЖ – 5; СӨЖ - 10                      |         |          |
|4    |Тәжірбиелік сабақты тексеру – орындау, қорғау |30       |          |
|     |– 15; СОӨЖ – 5; СӨЖ - 10                      |         |          |
|5    |Тәжірбиелік сабақты тексеру – орындау, қорғау |30       |          |
|     |– 15; СОӨЖ – 5; СӨЖ - 10                      |         |          |
|6    |Тәжірбиелік сабақты тексеру – орындау, қорғау |30       |          |
|     |– 15; СОӨЖ – 5; СӨЖ - 10                      |         |          |
|7    |Тәжірбиелік сабақты тексеру – орындау, қорғау |90       |сабақ     |
|     |– 15; СОӨЖ – 5; СӨЖ - 0;                      |         |кестесіне |
|     |1 аралық бақылау – 1-7 дәріс материалдары     |         |сәйкес    |
|     |бойынша кешенді тест тапсыру - 70             |         |          |
|1 – 7 апталар аралығындағы оқыту қорытындысы бойынша|300      |          |
|баллдардың жиынтығы                                 |         |          |
|8 - 15|Дәріс сабақтарына қатысу және дайындалу      |30       |          |
|8     |Тәжірбиелік сабақты тексеру – орындау, қорғау|30       |          |
|      |– 15; СОӨЖ – 5; СӨЖ - 10                     |         |          |
|9     |Тәжірбиелік сабақты тексеру – орындау, қорғау|30       |          |
|      |– 15; СОӨЖ – 5; СӨЖ - 10                     |         |          |
|10    |Тәжірбиелік сабақты тексеру – орындау, қорғау|30       |          |
|      |– 15; СОӨЖ – 5; СӨЖ - 10                     |         |          |
|11    |Тәжірбиелік сабақты тексеру – орындау, қорғау|30       |          |
|      |– 15; СОӨЖ – 5; СӨЖ - 10                     |         |          |
|12    |Тәжірбиелік сабақты тексеру – орындау, қорғау|30       |          |
|      |– 15; СОӨЖ – 5; СӨЖ - 10                     |         |          |
|13    |Тәжірбиелік сабақты тексеру – орындау, қорғау|30       |          |
|      |– 15; СОӨЖ – 5; СӨЖ - 10                     |         |          |
|14    |Тәжірбиелік сабақты тексеру – орындау, қорғау|20       |          |
|      |– 15; СОӨЖ – 5; СӨЖ - 0                      |         |          |
|15    |Тәжірбиелік сабақты тексеру – орындау, қорғау|70       |сабақ     |
|      |– 0; СОӨЖ – 0; СӨЖ -0;                       |         |кестесіне |
|      |2 аралық бақылау – 8-15 дәріс материалдары   |         |сәйкес    |
|      |бойынша кешенді тест тапсыру - 70            |         |          |
|8 – 15 апталар аралығындағы оқыту қорытындысы       |300      |          |
|бойынша баллдардың жиынтығы                         |         |          |
|Емтихан үшін балл жиынтығы                          |400      |          |
|Академиялық кезеңдегі баллдарың жиынтығы            |1000     |          |






8. ӘДЕБИЕТТЕР


8.1 Негізгі әдебиеттер:
8.1.1  Михно Е.П  «Ликвидации  последствий  аварий  и  стихийных   бедствий»
1999ж
8.1.2. Справочник спасателя:  Общие  сведения  о  ЧС.  Права  и  обязанности
спасателей. 1995
8.1.3  Справочник спасателя: Спасательные работы при ликвидации  последствий
новаднений, затоплений и цунами. 1995ж
8.1.4 Справочник спасателя: Спасательные работы при  ликвидации  последствий
новаднений, затоплений и цунами. 1995ж
8.1.5. Справочник спасателя: спасательные работы при ликвидации  последствий
землетрясений, взрывов, бурь, тайфунов.1995ж
8.1.6. Справочник спасателя: спасательные работы при ликвидации  последствий
радиоактивных загрязнении 1995жг
8.1.7. Справочник спасателя: спасательные работы при ликвидации  последствий
хим-го загрязнения 1995 ж
8.1.8. ҚР « Апаттық құтқару қызметі және құтқарушылардың мәртебесі» заңы
8.1.9. Құтқарушы.  Оқу  құралы.  Абдрахманов  С.К.  -  Алматы,  АҚ  және  ТЖ
Республикалық курстары, 2009 - 247 б.

8. 2  Қосымша әдебиеттер:
8.2.1. Цивилев М.П., Никрофанов А.А. Инженерно- спасательные работы. 1998ж
8.2.2. Атаманюк и др.  Гражданская оборана. 1996ж.










Пәндер