Файл қосу

Жүйе және басқару














                        ПӘННІҢ ОҚУ-ӘДІСТЕМЕЛІК КЕШЕНІ
               «Білім беруде қазіргі ұйымдастыру менеджменті»
            мамандық үшін 6М010300 - «Педагогика және психология»



                     ОҚЫТУШЫҒА АРНАЛҒАН ПӘН БАҒДАРЛАМАСЫ


















                                    Семей
                                     2014
                                  Алғы сөз
1 ҚҰРАСТЫРЫЛҒАН
Құрастырушы:  ___________30.08.2014  ж.  А.К.Құсаинов   п.ғ.д.,   профессор,
кафедра «Педагогикалық психология»

2 ТАЛҚЫЛАНДЫ
2.1 Кафедра мәжілісінде «Педагогикалық психология»
Хаттама № 1 «03» 09. 2014 ж.
Кафедра меңгерушісі _______________ Г.К.Джумажанова

2.2   Факультеттің   педагогика   оқу-әдістемелік    бюросының    отырысында
қарастырылды
Хаттама № 1 «05» 09. 2014 ж.

Төрайым _________________ Т.Ш.Ахметова



3 БЕКІТІЛГЕН
Университеттің Оқу-әдістемелік кеңес мәжілісінде қаралып, баспаға ұсынылды
Хаттама № 1 «11»  09. 2014 ж.

Төрайым ________________ Г.К.Искакова



4 № 1 БАСПА «11» 09.2014 ж.

































                                   Мазмұны

     1. Қолдану саласы
     2. Нормативтік сілтемелер
     3. Жалпы ережелер
     4. Оқу пәнінің (модульдің)мазмұны
     5. Магистранттардың өздік жұмыстарының тақырыптарының тізімі
     6. Оқу-әдістемелік әдебиетімен қамтамасыз ету картасы
     7. Әдебиеттер









      1 ҚОЛДАНУ САЛАСЫ


      Пәннің оқу-әдістемелік кешеннің  құрамындағы  оқытушыға  арналған  пән
бойынша  «Білім  беруде  қазіргі   ұйымдастыру   менеджменті»   бағдарламасы
6М010300 – «Педагогика және психология» мамандығы бойынша оқитын.


      2 НОРМАТИВТІ СІЛТЕМЕЛЕР


      Аталған  оқытушыға   арналған   бағдарлама   «Білім   беруде   қазіргі
ұйымдастыру менеджменті»  пән  бойынша  оқу  үдерісін  ұйымдастыру  тәртібін
келесі құжаттардың талаптары мен ұсыныстарына сай бекітеді:
      6М010300 «Педагогика және психология» мамандығының  6.08.067-2010,  ҚР
Білім және ғылым  министрлігінің  2011  жылғы  «08»  тамыз  №349  бұйрығымен
бекітілген, ҚР МЖМБС мемлекеттік жалпыға бірдей міндетті білім стандарты;
      - 6М010300 - «Педагогика  және  психология»  мамандығының  типтік  оқу
жоспары;
      - СТУ 042-ГУ-4-2014 Университет стандарты  «Пәндердің  оқу-әдістемелік
кешендерін әзірлеуге және рәсімдеуге жалпы талаптары»;
      - ДП 042-1.01-2014 Құжатталған  рәсімдеме  «Пәндердің  оқу-әдістемелік
кешендерінің құрылымы және мазмұны».


      3 ЖАЛПЫ ЕРЕЖЕЛЕР


      3.1 Пәннің қысқаша мазмұны
      Әрбір адам ұйымдастырушылық  және  басқарушылық  қатынастар  жүйесінде
өмір сүреді. Жыл өткен сайын  бұл  қатынастардың  неғұрлым  алуан  түрлілігі
келеңсіз басқарушылық жағдайларға әкеледі.  Сәйкесінше,  бұл  жауап  берудің
белгілі стратегиясын, дұрыс шешім қабылдауды талап етеді. Қателікке  ұрынбас
үшін басқару теориясын, жалпы заңдар мен  қағидаларды  білу  қажет.  Басқару
мәнін,  негізінен  әлеуметтік  басқаруды  (адам  әлеуметтік   үрдіс   ядросы
болғандықтан),  оның  ішкі  құрылымын  түсіну  білімді  басқарудың  толықтай
картинасын жасауға көмектеседі.
      3.2 Пәнді оқу мақсаты:
      Болашақ ұстаздарын білім беру менеджменті жүйесінде жұмысқа дайындығын
қалыптастыру
      Олардың   білім   берудегіменеджменттің   ролін   анықтайтын   негізгі
көрсеткіштерімен таныстыру, үлгілер құрып, талдау жасауға,  тиімді  шешімдер
қабылдауға үйрету, көптеген шешімдер арасынан ең ұтымдысын  таңдауда  бағдар
беру  болып  табылады.  Сондай-ақ,  магистранттың  білім  беру   жүйесіндегі
менеджментті  зерттеуде  басқару  мәдениетін  тәрбиелеу  және   басқарушылық
ойлау, талдау қабілетін дамыту.
      3.3 Пәнді оқудың негізгі міндеттері:
      «Білім беруде қазіргі ұйымдастыру менеджменті»  пәнін  оқудың  негізгі
міндетіменеджмент тарихы мен теориясын зерттеу; заманауи  деңгейде  дәстүрлі
де,  жаңа  міндеттерді  шешуде  педагогикалық  менеджменттің  мүмкіндіктерін
айқындау;  ұйымдастырудың  ғылыми   негіздерімен,   басқару   әдістері   мен
қағидаларымен, педагогикалық кеңес және әдістемелік  бірлестік  жұмыстарымен
таныстыру болып табылады.
      3.4. Білімді алу нәтижесі:
      Пәнді оқу нәтижесінде білімалушы міндетті:
      білу:
 - Ұстаздың  білім  беру  негізінде  қалыптасатын  тұлғааралық  қатынастарға
   белсенді   қатысушылардың   бірі   ретінде   іс-әрекетіне   көзқарастарды
   қалыптастыруы қажет.
 - Негізгі мәселелер мәнін анықтап және  оларды  шешуде  әртүрлі  бағыттарға
   бағдар жасай алуы қажет.
 - Басқарудың мәні мен механизмін білу керек.
 - Менеджменттің білім беру жүйесіндегі мәні, әдістері  және  принциптерімен
   танысуы керек.
 -  Курсты  оқу  нәтижесінде  білім  беру   жүйесінде   басқару   шешімдерін
   қабылдаудың практикалық дағдысын үйренуі қажет.
      игеру:
    –  «Білім  беруде  қазіргі  ұйымдастыру  менеджменті»  пәнінің   негізгі
      бағыттары мен принциптерін;
    – «Білім беруде қазіргі ұйымдастыру менеджменті» пәнінің  ерекшеліктерін
      оқып, үйренуді;
    –  «Білім  беруде  қазіргі  ұйымдастыру  менеджменті»  пәнінің   ғылыми-
      теориялық негізі;
    – «Білім беруде қазіргі ұйымдастыру менеджменті» пәнінің  ерекшеліктерін
      бағалау жолдары мен тәсілдерін.
      ұғып алу:
    – «Білім беруде қазіргі ұйымдастыру менеджменті» пәнінің әдістемелерін;
    – дарынды балалармен жұмыс істеу дағдыларын;
    – педагогикалық қарым-қатынас дағдыларын.
      түсіну:
    – «Білім беруде қазіргі  ұйымдастыру  менеджменті»  пәнінің  саласындағы
      теориялық және қолданбалы зерттеулерді;
    – «Білім беруде қазіргі ұйымдастыру  менеджменті»  пәнінің  негіздерінің
      негізгі түсініктерін, категорияларын, механизмдерін;
    – «Білім беруде  қазіргі  ұйымдастыру  менеджменті»  пәнінің  даму  және
      қалыптасуы тарихын
      3.5. Пән пререквизиттері:
      Кәсіби педагогика
      Менеджмент негіздері
      Кәсіби психология
      3.6. Пән постреквизиттері:
      Педагогикалық практика
      Кәсіби практика

      3.7. Жұмыс оқу жоспарынан үзінді:
                                                                     1 кесте


      |Курс                                                            |Семестр    |
|1                                                               |2          |
|Дәріс сабақтары                                                             |
|Модуль 1. Білім беру жүйесіндегі менеджменттің                              |
|ғылыми-әдістемелік және ұйымдық-институционалдық негіздері                  |
|Тақырып 1. «Кәсіптік білім беру жүйесіндегі менеджмент» курсына |1          |
|кіріспе                                                         |           |
|Адам өмір сүруіне менеджменттің керектігі туралы әдебиеттерге   |           |
|шолу. Білім беру жүйесі түсінігі. Білім беру жүйесінің объектісі|           |
|мен субъектісі. Білім беру жүйесініңжалпы принциптері.          |           |
|Тақырып 2. Қазақстан Республикасының білім беру жүйесі          |1          |
|Білім берудің ұлттық жүйесі: түсінік және құрылым Жалпы білім   |           |
|беретін мектептерді басқару. Білім беру министрлігі: міндеттері |           |
|мен қызметтері. Білім берушілік мекемелердің түрлері. Жалпы     |           |
|білім беретін мекемелердің ұйымдастырушылық мәдениеті.          |           |
|Тақырып 3. Менеджменттің маңызы,кәсіби білім беру жүйесіндегі   |1          |
|рөлі мен орны                                                   |           |
|Менеджменттің ғылым ретінде пайда болуы, дамуы және тарихы, оның|           |
|кәсіби білім беру жүйесіндегі түрленуі. Ғылыми менеджмент       |           |
|мектептері. Педагогикалык менеджменттің ұғымдық аппараты.       |           |
|«Менеджмент» ұғымынаберілген анықтамалар. Менеджердің басқару   |           |
|стилі. Менеджмент әдістері. Басқарушылық іс әрекеттер дау дамай.|           |
|Тақырып 4. Кәсіби білім беру мекемелеріндегі басқаруға жүйелі   |1          |
|көз қарастар                                                    |           |
|Әлеуметтік-педагогикалық жүйелер, ұғымдар және түрлер.          |           |
|Жүйелердің мақсаты және маңызы, олардың түрлері және даму       |           |
|заңдылықтары. Білім беру жүйесі әлеуметтік жүйенің түрі ретінде,|           |
|оның атқарушы жұмыстары: мақсатты, мазмұны, қызметті,           |           |
|талдау-нәтижелік.                                               |           |
|Модуль 2.                                                                   |
|Тақырып 5. Жүйе және басқару                                    |2          |
|Білім беру мекемелерін басқару. Білім беру жүйелерін басқару.   |           |
|Басқару қызметі ұғымы және маңызы. Басқарудың негізгі мақсаты   |           |
|және міндеттері. Білім беру мекемелерін басқару қағидалары.     |           |
|Білім беру қағидалары және функциялары. Басқару әдістері:       |           |
|психологиялық-педагогикалық, экономикалық,                      |           |
|ұйымдастыру-ұйғарымдық.                                         |           |
|Тақырып 6. Білім беру мекемелерін басқарудың құрылымы           |1          |
|Басқару құрылымы. Білім беру мекемелеріндегі басқару құрылымын  |           |
|анықтайтын кадрлар. Кадрлық саясат. Мектеп кеңесі. Педагогикалық|           |
|кеңес. Әдістемелік кеңес. Ата  аналар комитеті.                 |           |
|Тақырып 7. Нарықтық экономика жағдайындағы оқу орындарының даму |1          |
|стратегиясы                                                     |           |
|Білім беру мекемелері қызметінің басымдық бағыттарын таңдау.    |           |
|Білім беру мекемелерінің стратегиялық даму жоспарларын жасау.   |           |
|Оқу орындарының стратегиялық дамуына сыртқы ортаның әсері.      |           |
|Тақырып 8. Педагогикалық менеджментте білім беру сапасын басқару|2          |
|Білім беру мекемелерін басқарудың ғылыми-теориялық негіздері    |           |
|және басқарудың әдіснамасы. Сапа менеджменті жүйесі (СМЖ), оны  |           |
|білім берудің және білім беру үрдісін жоспарлауға, басқаруға,   |           |
|білім беру нәтижелерінің сапасын бағалауға ендіру.              |           |
|Тақырып 9. Педагогикалық қадрларды аттестациялау.               |1          |
|Ұстаз еңбегін бағалауға қойылатан жалпы талаптар. Ұстаз еңбегін |           |
|бағалаудың дараландырылған көрсеткіштері. Педагогикалық         |           |
|кадрларды аттестациялау технологиялары. Педагогикалық кадрларды |           |
|біліктілігін арттыру және өздігінен білімін  жетілдіру.         |           |
|Тақырып 10. Педагогикалық менеджментті ақпараттық қамтамасыз    |2          |
|ету.                                                            |           |
|Ақпарат ұғымы, оның педагогикалық менеджменттегі рөлі мен       |           |
|маңызы. Басқарушылық ақпарат. Білім беру саласы басқарушының    |           |
|ақпаратты қажеттілігі. Ақпараттық қажеттілікті қалыптастыруға   |           |
|әсер ететін объективтіжәне субъективті факторлар. Менеджментті  |           |
|ақпараттық қамтамасыз етудің тиімділігі. Жаңа ақпараттық        |           |
|технологиялар, оларды басқару қызметіақпараттандыру үрдісіне    |           |
|қолдану.                                                        |           |
|Тақырып 11. Педагогикалық ұжымдағы тұлғаларалық қатынастар      |1          |
|Педагогикалық ұжымдағы әлеуметтік-психологиялық климат. Білім   |           |
|беру мекемелеріндегі педагогикалық ұжым, оның қызметіндегі      |           |
|ерекшеліктері «Тұлғалараралық қатынастар» ұғымы.                |           |
|Тақырып 12. Тұлғааралық қатынастардың оқытушылар қызметіне,     |1          |
|оқу-тәрбие үрдісіне әсері                                       |           |
|Тұлғалараралық қатынастар ұжымдағы әлеуметтік-психологиялық     |           |
|реңкті қалыптастыру негізі ретінде, оның функциялары.           |           |
|Педагогикалық ұжымда түсініспеушіліктер және оларды шешу.       |           |
|Барлығы                                                         |15         |
|Зертханалық сабақтары                                           |-          |
|Тәжірибелік/семинар сабақтары                                               |
|                                                                |           |
|Тақырып 1. Қазақстан Республикасының білім беру жүйесі          |1          |
|Білім берудің ұлттық жүйесі: түсінік және құрылым               |           |
|Жалпы білім беретін мектептерді басқару.                        |           |
|Білім беру министрлігі: міндеттері мен қызметтері. Білім        |           |
|берушілік мекемелердің түрлері. Жалпы білім беретін мекемелердің|           |
|ұйымдастырушылық мәдениеті.                                     |           |
|Тақырып 2. Менеджменттің маңызы, кәсіби білім беру жүйесіндегі  |2          |
|рөлі мен орны                                                   |           |
|Менеджменттің ғылым ретінде пайда болуы, дамуы және тарихы, оның|           |
|кәсіби білім беру жүйесіндегі түрленуі. Ғылыми менеджмент       |           |
|мектептері.Педагогикалык менеджменттің ұғымдық аппараты.        |           |
|«Менеджмент» ұғымына берілген анықтамалар. Менеджердің басқару  |           |
|стилі. Менеджмент әдістері. Басқарушылық іс әрекеттер дау дамай.|           |
|Тақырып 3. Кәсіби білім беру мекемелеріндегі басқаруға жүйелі   |1          |
|көз қарастар                                                    |           |
|Әлеуметтік-педагогикалық жүйелер, ұғымдар және түрлер.          |           |
|Жүйелердің мақсаты және маңызы, олардың түрлері және даму       |           |
|заңдылықтары. Білім беру жүйесі әлеуметтік жүйенің түрі ретінде,|           |
|оның атқарушы жұмыстары: мақсатты, мазмұны, қызметті,           |           |
|талдау-нәтижелік.                                               |           |
|Модуль 2.                                                       |           |
|Тақырып 4. Жүйе және басқару                                    |2          |
|Білім беру мекемелерін басқару. Білім беру жүйелерін басқару.   |           |
|Басқару қызметі ұғымы және маңызы.Басқарудың негізгі мақсаты    |           |
|және міндеттері. Білім беру мекемелерін басқару қағидалары.     |           |
|Білім беру қағидалары және функциялары.Басқару әдістері:        |           |
|психологиялық-педагогикалық, экономикалық,                      |           |
|ұйымдастыру-ұйғарымдық.                                         |           |
|Тақырып 5. Білім беру мекемелерін басқарудың құрылымы           |1          |
|Басқару құрылымы. Білім беру мекемелеріндегі басқару құрылымын  |           |
|анықтайтын кадрлар. Кадрлық саясат. Мектеп кеңесі. Педагогикалық|           |
|кеңес. Әдістемелік кеңес. Ата  аналар комитеті.                 |           |
|Тақырып 6. Нарықтық экономика жағдайындағы оқу орындарының даму |1          |
|стратегиясы                                                     |           |
|Білім беру мекемелері қызметінің басымдық бағыттарын таңдау.    |           |
|Білім беру мекемелерінің стратегиялық даму жоспарларын жасау.   |           |
|Оқу орындарының стратегиялық дамуына сыртқы ортаның әсері.      |           |
|Тақырып 7. Педагогикалық менеджментте білім беру сапасын басқару|2          |
|Білім беру мекемелерін басқарудың ғылыми-теориялық негіздері    |           |
|және басқарудың әдіснамасы. Сапа менеджменті жүйесі (СМЖ), оны  |           |
|білім берудің және білім беру үрдісін жоспарлауға, басқаруға,   |           |
|білім беру нәтижелерінің сапасын бағалауға ендіру.              |           |
|Тақырып 8. Педагогикалық қадрларды аттестациялау                |1          |
|Ұстаз еңбегін бағалауға қойылатан жалпы талаптар. Ұстаз еңбегін |           |
|бағалаудың дараландырылған көрсеткіштері. Педагогикалық         |           |
|кадрларды аттестациялау технологиялары. Педагогикалық кадрларды |           |
|біліктілігін арттыру және өздігінен білімін жетілдіру.          |           |
|Тақырып 9. Педагогикалық менеджментті ақпараттық қамтамасыз ету |2          |
|Ақпарат ұғымы, оның педагогикалық менеджменттегі рөлі мен       |           |
|маңызы. Басқарушылық ақпарат. Білім беру саласы басқарушының    |           |
|ақпаратты қажеттілігі. Ақпараттық қажеттілікті қалыптастыруға   |           |
|әсер ететін объективтіжәне субъективті факторлар. Менеджментті  |           |
|ақпараттық қамтамасыз етудің тиімділігі. Жаңа ақпараттық        |           |
|технологиялар, оларды басқару қызметіақпараттандыру үрдісіне    |           |
|қолдану.                                                        |           |
|Тақырып 10. Педагогикалық ұжымдағы тұлғаларарық қатынастар      |1          |
|Педагогикалық ұжымдағы әлеуметтік-психологиялық климат. Білім   |           |
|беру мекемелеріндегі педагогикалық ұжым, оның қызметіндегі      |           |
|ерекшеліктері «Тұлғалараралық қатынастар» ұғымы.                |           |
|Тақырып 11. Тұлғааралық қатынастардың оқытушылар қызметіне,     |1          |
|оқу-тәрбие үрдісіне әсері                                       |           |
|Тұлғалараралық қатынастар ұжымдағы әлеуметтік-психологиялық     |           |
|реңкті қалыптастыру негізі ретінде, оның функциялары.           |           |
|Педагогикалық ұжымда түсініспеушіліктер және оларды шешу.       |           |
|Барлығы                                                         |15         |


5 БІЛІМАЛУШЫЛАРДЫҢ ӨЗДІК ЖҰМЫСТАР ТАҚЫРЫПТАРЫНЫҢ ТІЗІМІ
      5.1 «Кәсіптік білім беру жүйесіндегі менеджмент» курсына кіріспе
      5.2 Қазақстан Республикасының білім беру жүйесі
      5.3 Менеджменттің маңызы,кәсіби білім беру жүйесіндегі рөлі мен орны
      5.4 Кәсіби білім беру мекемелеріндегі басқаруға жүйелі көз қарастар
      5.5 Жүйе және басқару
      5.6 Білім беру мекемелерін басқарудың құрылымы
      5.7 Нарықтық экономика жағдайындағы оқу орындарының даму стратегиясы
      5.8 Педагогикалық қадрларды аттестациялау
      5.9 Педагогикалық менеджментті ақпараттық қамтамасыз ету.
      5.10 Педагогикалық ұжымдағы тұлғааралық қатынастар.
      5.11  Тұлғааралық  қатынастардың  оқытушылар   қызметіне,   оқу-тәрбие
үрдісіне әсері.
      5.12 Педагогикалық менеджментте білім беру сапасын басқару.
      5.13 Жаңа ақпараттық технологиялар.
      5.14. Менеджмент әдістері.
      5.15 Педагогикалық ұжымда түсініспеушіліктер және оларды шешу.


6 ОҚУ-ӘДІСТЕМЕЛІК ӘДЕБИЕТТЕРМЕН ҚАМТАМАСЫЗ ЕТІЛУ КАРТАСЫ

                                                                     3 кесте


      |Әдебиеттер және             |Экземплярла|Магистранттарды|Қамтамасыздық   |
|оқу-әдістемелік құжаттар    |р саны     |ң  саны        |пайыз           |
|Каракулов К.Ж. Педагогика   |4          |4              |62              |
|управления. - Шымкент,      |           |               |                |
|2000-187 с.                 |           |               |                |
|Илеуова А.К. Мониторинг     |4          |4              |62              |
|развития системы управления |           |               |                |
|региональным образованием. -|           |               |                |
|Алматы: Кітап, 2002 – 88 с. |           |               |                |
|Баймолдаев Т.М.             |3          |4              |50              |
|Педагогический менеджмент и |           |               |                |
|современное управление      |           |               |                |
|школой. - Алматы: Ғылым,    |           |               |                |
|2001 – 136 с.               |           |               |                |
|Жусупова К.А. Менеджмент в  |2          |4              |40              |
|сфере высшего образования.  |           |               |                |
|-Алматы: Ғылым, 2001 – 155  |           |               |                |
|с.                          |           |               |                |
|Конаржевский Ю.А. Менеджмент|2          |4              |42              |
|и внутреннее управление. -  |           |               |                |
|М. Центр «Педагогический    |           |               |                |
|поиск», 2000 – 224 с.       |           |               |                |










7 ӘДЕБИЕТТЕР

      7.1 Негізгі әдебиеттер:
      7.1.1 Каракулов К.Ж. Педагогика управления. - Шымкент, 2000-187 с.
      7.1.2 Илеуова А.К. Мониторинг развития системы управления региональным
образованием. - Алматы: Кітап, 2002 – 88 с.
      7.1.3  Баймолдаев  Т.М.  Педагогический   менеджмент   и   современное
управление школой. - Алматы: Ғылым, 2001 – 136 с.
      7.1.4 Жусупова К.А. Менеджмент в сфере высшего  образования.  -Алматы:
Ғылым, 2001 – 155 с.
      7.1.5 Конаржевский Ю.А. Менеджмент и внутреннее управление. - М. Центр
«Педагогический поиск», 2000 – 224 с.


      7.2 Қосымша әдебиеттер:
      7.2.1  Шамова  Т.И.,  Третьяков   П.И.,   Капустин   Н.П.   Управление
образовательными системами .Уч.пособие для студ.выш.уч.заведении
      7.2.2 Менеджмент в управлении школой. Уч.пособие/Под рук.Т.И. Шамовой
      7.2.3 Дуйсенбаева К.А., Абдукаримова У.С. Системный подход  к  научно-
теоритической основы системы управления








Пәндер