Stud.kz

УМКД


Файл қосу

Әрекеттің криминолизациясы мен декриминализациясын криминологиялық түсіндіру - қылмыстық құқықтық тыйым салудың қажеттілігін немесе қажетсіздігін түсіндіру



Глоссарий Криминология пәнінен.




        1.Абсалюттік өсім -салыстырмалы қатарлардың арасындағы өзгеріс.

        2. Сауалнама жүргізу - бұл сырттай сауал-сұрау жүргізудің бір  түрі,
бұл жағдайда жауап беретін  (респондент)  адам  сауалнамалардағы  сұрақтраға
жазбаша жауап береді.

         3.  Виктимизация  -  бір  адамды  немесе  адамдар  тобын  қылмыстың
құрбанына айналдыру процесі.

         4.Виктимдік  -  пайда   болатын   субъективтік   және   объективтік
жағдайларды  қылмыстық  қол   сұғушылықтың   объектісіне   айналуға   жоғары
мүмкіндігі бар адам.

       5. Қылмыстықтың географиясы -бұл қылмыстық жазаланылатын  әректтердің
кеңістік пен уақытта таралуы.

        6.  Тереңдетілген  интервью  -әңгіменің  тақырыбын,   оның   құрамын
(әңгімеде қойылатын сұрақтар) алдын ала анықтау сатысы.

       7. Топтау -құжаттарды  жүйеге  келтірудегі  бастапқы  топтау,  оларды
жекелеген сипаттарына қарай топтау.Топтау  типтік,  вариациялық,  талдамалық
болып бөлінеді.

         8.Детерминация-криминалогияның    тұрғысынан    алғанда    қылмысты
түсіндіру.

        9.  Қылмыстың  динамикасы-бұл   қылмыстықтың   белгілі   бір   уақыт
аралығында сандық және сапалық өзгеруі, оның көбеюі немесе азаюы.
       10. Құжаттық әдіс- криминалогияда зерттелетін  ақпараттарды  документ
түрінде зерттеу.

        11.  Коррелициондық   сарптама-   зерттелетін   нышанның   түсінігін
анықтауға мүмкіндік беретін зерттеу әдісі.

        12.  Криминогендік  жағдай-  бұл  адам   қылмыс   жасардың   алдында
қалыптасатын жағдайлар жиынтығы. Сол  жағдайлар  адамның  ойлау  қабілетіне,
сезіміне, шешім қабылдауына әсер етеді.



       13.  Криминологиялық  ақпрат-  қылмыс  және  оның  алдын  алу  туралы
білімді толықтыратын мәлімет.

       14. Жәбірленушінің  кінәлілік  мінез-құлқы  –  бұл  зардап  шегушінің
жасалған әлеуметтік жат қылығы.

           15    Әрекеттің    криминолизациясы    мен    декриминализациясын
криминологиялық түсіндіру – қылмыстық құқықтық  тыйым  салудың  қажеттілігін
немесе қажетсіздігін түсіндіру.

        16.   Қылмыстықтың   криминологиялық   болжамы-   бұл   қылмыстықтың
болашақтағы жағдайын (мөлшері, құрылымы)  жорамалдау,  олардың  белгілі  бір
уақыт аралығындағы сандық және сапалық өзгерісін мөлшерлеп көрсету.

       17. Криминологиялық зерттеу- криминологиялық  ақпаратты  жиау,  өңдеу
мен талдау процесі.

       18. Криминологиялық жоспарлау-  қылмыстыққа  қарсы  тұру  саласындағы
ғылыми расталған күрес әдістері, бағыттары,  сол  міндеттерді  шешу  жолдары
мен құралдарын жоспарлау.

       19. Криминология- қылмыс туралы әлеуметтік құқықтық, қоғамдық  ғылым.
Ол қылмыстың мәнін, шығу себебін, қайталануын, өзгеруін,  азаю  мүмкіндігін,
қылмыскердің тұлғасын,  қылмыстың құрбанын зерттейді.

        20.   Жасырын   қылмыстық-   қылмыстың   бұл   түрі   ресіми   түрде
тіркелмегендігінен (латынша Latens-жасырын, көрінбейтін) ерекшеленеді.  Яғни
бұл қылмыстар құқық қорғау органдарымен анықталмаған, сол себепті  қылмыстық
статистикаға тіркелмеген.

        21.Қылмыскердің   тұлғалары-   бұл   тұлғаның   қоғамға   қауіптігін
анықтайтын жағымсыз әлеуметтік-психикалық жүйенің құрылымы, сипаты.

         22.   Қылмыскердің   тұлғасы-   адам    тұлғасының    психологиялық
ерекшелігіне, қоғамға деген теріс  көзқарасына,  адамгершілік  құндылықтарын
теріс түсінуіне байланысты қылмыс жасауы.

       23. Адам тұлғасы- бұл  адамның  әлеуметтік-психологиялық   қасиеттері
мен сипаттарының жиынтығы.

       24. Социометрия әдісі-(лат.socius-«серік, қатысушы  ,»metrum-«өлшем»)
социология саласында- ұқсас әлеуметтік топтардың   құрылымы,  сол  топтардың
мүшелерінің өзара арақатынасы туралы мәліметтер алу әдістерінің жиынтығы.
       25. Эксперимент әдісі- ғылыми қойылған  тәжірибе,  бұл  кезде  арнайы
жасалған жағдайда криминологиялық маңызы бар фактордың өзгеруін бақылаймыз.

        26.  Криминологиялық  зерттеу  әдістемесі-  жекелеген   тәсілдерден,
құралдар мен амалдардан тұратын криминологиялық  зерттеулер  әдістемелерінің
жиынтығы   (криминологиялық   маңызы   бар   мәліметтерді   жинау,   баптау,
анализдеу).

      27.Қылмыстық мінез-құлықтың механизімі- нәтижесі қылмыс болатын  тұлға
мен қоғамның арақатынасының әдісі болып табылады.

      28. Ескерушілік- бұл детерминацияның бір  түрі,  ол  нәтижеге  жетудің
екі жолын қарастырады: себептің қалыптасуына себептесу мен оның іске  асуына
себептесу.


       29.  Қылмыстықтың  алдын  алу  объектісі-  қылмыстықтың   алдын   алу
мақсатымен субъект әсерін  тидіретін  қоғамдық  қатынастардың  жүйесі  болып
табылыды.

       30.Қылмыстықтың  көлемі-  белгілі  бір  аймақта,  белгілі  бір  уақыт
аралығында жасалған қылмыстың  және қылмыскердің саны болып табылыды.

      31. Аралық- бұл детерминацияның бір түрі,  осы  бойынша  жағдай  басқа
жағдайлар арқылы беріледі.

      32.Сұрау  алу-  бұл  жекелеген  тұлғаларға  ауызша  сұрақ  қою  арқылы
криминологиялық сипаттағы мәліметтерді алу әдісі.

      33. Бетпе бет сұрау алу немесе интервью – бұл ауызша әңгімелесу  болып
таылады,  оның  барысында  сұрау  алушы   сурау   алушыдан   криминологиялық
сипаттағы ақпараттарды алады.

      34. Параллельді қатарлар- бұл қатарлардан тұратын топтамалар,  олардың
әрқайсысы бір бірімен байланыста болады.

       35.  Жоспарлау-  бұл  белгіленген   шаралардың   жүзеге   асырылуының
кезектілігін, уақытын, ретін белгілеу болып табылады.

      36. Қылмыстықң алдын алу пәні- жалпы қылмыстық пен  жеке  қылмыстардың
алдын алуға бағытталған кешенді қоғамдық қатынастар.

      37. Қылмыстың алдын алу – бұл қылмыстардың шығу себебін анықтап  жоюға
немесе оның жолын бөгеуге бағытталған шаралар жүйесі.

      38. Қылмыстылық- белгілі бір мемлекетте  немесе  әкімшілік  бөліністе,
белгілі бір уақыт аралығында жасалған жекелеген қылмыстардың жиынтығы.

      39. Себептілік- бұл детерминацияның бір түрі, ол бойынша  бір  құбылыс
екінші құбылыспен генетикалық байланыста болады.

      40. Қылмыстың  себебі-  бұл  түрлі  жағдайлармен  байланысқа  түскенде
қылмысқа әкеп соғатын әлеуметтік құбылыстар мен процестердің жиынтығы.

      41. Жекелеген мінез- құлықты  болжау-  қайсы  бір  тұлғаның  болашақта
қылмыс жасау мүмкіндігін анықтау.

       42.  Еркін  интервью-  алдын   ала   дайындалған   жоспарсыз   немесе
сауалнамасыз жүргізілетін  интервьюдің  бір  түрі.Алдын  ала  тек  әңгіменің
тақырыбы таңдалады.

      43. Жинақтау- таблица немесе графиктік суреттер  түрінде  жинақталған,
өңделген мәліметтер.

      44. Қылмыстық жағдайы- кең мағынада –белгілі бір  мемлекетте,  белгілі
бір уақыт  аралығындағы  қылмыстықтың  сапалық  және  сандық  күйі,  ал  тар
мағынада алғанда  белгілі  бір  мемлекетте,  белгілі  бір  уақыт  аралығында
тіркелген қылмыстар.

       45.  Статистикалық  талдау-  алынған  мәліметтерді  өзара  салыстыру,
жалпылау.

       46. Статистикалық бақылау-  құқық  қорғау  органдарында  жүргізілетін
бастапқы есеп журналдарында тіркелген қылмыстар туралы ақпараттар жинау.

       47. Қылмыскер тұлғасының құрылымы-  бұл  құқық  бұзушыны  сипаттайтын
мінз-құлықтың, құрылымы мен күйінің реттелген байланысы.

       48. Қылмыстылықтың құрылымы- қылмыстылықтың  құрылымын  сипаттау.  Ол
тіркелген әр түрлі қылмыстардың өзара әрекеттесуін көрсетеді.

       49. Өсу қарқыны- салыстыруға  алынған  деңгейдің  абсолюттік  өсіммен
салыстырылуы.

       50. Өсу темпі  (азаю)  -  салыстыруға  алынған  деңгеймен  проценттік
салыстыру.

         51.   Қылмыстылық   деңгейі-    тіркелген    қылмыстардың    немесе
қылмыскерлердің елдегі халық санынан арақатынасының артуы.

       52. Жағдай- бұл  құбылыс  өз  бетінше  қылмысты  тудырмайды,  ол  тек
себептің туындауын жеңілдетеді.

      53.  Қылмыстылықтың  факторы  –  қылмыстыққа  әрекет  ететін   құбылыс
(жезөкшелік, маскүнемдік, нашақорлық)
Пәндер

Қазақ тілінде жазылған рефераттар, курстық жұмыстар, дипломдық жұмыстар бойынша біздің қор #1 болып табылады.

google play appstore

MasterCard Visa

Ақпарат

Қосымша


Email: info@stud.kz