Файл қосу

Қазіргі заманның тарихи тұлғалары



Қазақстан Республикасының білім және ғылым министрлігі
Шәкәрім атындағы Семей мемлекеттік университеті | |
|3 деңгейлі  СМЖ құжаты   |УМКД                     |                         |
|                         |                         |УМКД                     |
|                         |                         |042-16-2.1.04/02-2013    |
|«Тарихтағы  тұлға рөлі»  |                         |                         |
|пәні  бойынша            |№ 1 басылым              |                         |
|оқу-әдістемелік  кешені  |                         |                         |












                        пәннің оқу-әдістемелік кешені

                           «Тарихтағы тұлға рөлі»


                         Мамандық 5В020300 - «Тарих»


                        оқытушы үшін пән бағдарламасы
















                                 Семей -2013


1  ҚҰРАСТЫРЫЛДЫ
      5В020300 «тарих» мамандығы үшін Қазақстан Республикасының  Мемлекеттік
      стандарты арнайы пәннің типтік  бағдарламасының   негізінде  жасалған.
      Құрастырушы   Семей    қаласының    Шәкәрім    атындағы    мемлекеттік
      университетінің  «Қазақстан   тарихы»   кафедрасының   аға   оқытушысы
      П.Санкайбаева
    «__04__»    __09__ 2014 ж.


2 ҚАРАЛДЫ
     1. Семей қаласының Шәкәрім атындағы мемлекеттік университетінің
« Қазақстан тарихы» кафедрасының отырысында қаралды
 Хаттама №_1__  « 04_»_09_ 2014  жыл


Кафедра меңгерушісі    ____________  Н.Мухаметжанова



2.2   Экономика,  құқық  және  гуманитарлық  ғылымдар  факультетінің    оқу-
әдістемелік бюросының отырысында талқыланды
Хаттама №_1__   «_09_»__09_  2014 жыл

ОӘБ төрағасы_________        С.Х.Тойкин



3 БЕКІТІЛДІ
3.1 Университеттің  оқу-әдістемелік  кеңесінің  отырысында  мақұлданды  және
баспаға ұсынылды
Хаттама №_1___ «_11_»__09__2014 жыл

ОӘК төрағасы_________ Г.Искакова



4  АЛҒАШ ЕНГІЗІЛДІ (немесе № 4 «13» 09. 2012_  ж. баспа  ОРНЫНА)

















                                   Мазмұны


1   Жалпы ережелер
2   Сабақ түрлері бойынша  пән мазмұны және сағаттардың бөлінуі
3   Пәнді оқытудағы әдістемелік нұсқаулар
4   Курс форматы
5   Курс саясаты
6   Бағалардың қойылу саясаты
7   Әдебиеттер





















































1 ЖАЛПЫ ЕРЕЖЕЛЕР

 -Оқытушының аты-жөні -Санкайбаева Патима Сыдықанқызы аға оқытушы
- Қазақстан тарихы кафедрасы
-Байланыс ақпараты – тел: 36-02-25, №1 оқу ғимараты, №1006
-Сабақ өткізілу орны – 1012 аудитория
-Пән атауы: «Тарихтағы тұлға рөлі»
-Пән бойынша кредиттер саны – 3


1.1. Пәннің қысқаша мазмұны:
      «Тарихтағы тұлға рөлі»  пәні  мемлекеттік  жалпы  міндеттік  мамандығы
бойынша білім беру стандартында белгіленген пәннің бірі.  Әлемдік   тарихтың
ақтандықтарын толтыруда атқарар ролі зор.  Пән  әлем  тарихы  мен  Қазақстан
тарихы  бойынша  елеулі  оқиғаларға  қатысты  тарихи  тұлғаларды   таныстыра
отырып, тарихты терең  білуге  жетелейді.  Тарихшы  студенттерді   даярлауда
пәнінің орны ерекше.

1.2.Пәнді оқытудағы мақсат:
     Тарихшы студенттерді  тарих саласы бойынша   өзіндік  орны  бар  тарихи
тұлғалар  өмірімен  және  күрес  жолындағы  батырлық  істерімен,   жүргізген
сындарлы саясаттарының ел тарихына, орнықтырылған  мемлекеттілікті  құрудағы
ролін баяндап, жан-жақты талдаулар жасай отырып,  таныстыру.  Отанын  сүюге,
өз елімен қатар басқа да әлем мәдениетін құрметтеуге баулу.

1.4. Пәнді оқытудың міндеттері:
      Тарих  ғылымының  ғылыми  принциптерін  игерту,  тарихи   танымдылығын
қалыптастырып,   біліммен   қаруландыру,    деректер    және    тарихнамалық
материалдармен   жұмыс   жасауға   баулу,   тарихи    зерттеулерді    жаңаша
көзқарастармен талдауға, және тарихи  тұлғаларды  бағалауды  үйрету,  тарихи
болмысын тани отырып, талғамдар жасау, сыртқы аспектілерді саралап,  тарихшы
ретінде дұрыс бағалауды үйрету.

А) Курс аяқталған соң студент нені меңгеруі керек:
- Әлемдік тарих пен  Қазақстан  тарихы  тенденциялары  негізінде  адамзаттың
тарихи рухани  мәдениетінің   дамуының  кезеңдері  туралы  ғылыми  негізінің
болуы.
-  халық  ауыз  шығармашылығында,  музыкалық,  әдеби,  философиялық,  тарихи
шығармаларда көрніс тапқан халықтың рухани мұрасын білу,  әлем  мәдениетінің
мәдени эволюция заңдарын, оның өзгешілігі мен мәнін тусіну;
- өркениет, мәдениеттің әр түрлілігі туралы білімді игеру;
-  бяандама  жасауға  және  ауызша  материалды  дұрыс  жеткізуге  дағдылану,
семинарларға дайындық барысында қолда бар ғылыми  әдебиеттерге  дербес  сыни
тұрғыдан қарай талдау жасауы тиіс.
- әлем  халықтарының  мәдениетін  зерттеуге  біртұтас  концептуальді  келуді
білу.
Б) Пәннің пререквизиттері:
      «Әлем тарихы», «Қазақстан  тарихы:  ежелгі  заманнан  қазіргі  кезеңге
дейінгі», «Дүние жүзі тарихы», «Саясаттану», «Әлеуметтану»,   «Мәдениеттану»


В) Пәннің постреквизиттері:
      Тарих салалары

2 ПӘН МАЗМҰНЫ ЖӘНЕ САБАҚ ТҮРЛЕРІ БОЙЫНША САҒАТТАРДЫҢ БӨЛІНУІ

                           Кесте 1
|Тақырып атаулары                             |Сағат таны                  |
|                                             |лек    |сем   |СӨЖ   |СӨЖ    |
|1                                            |2      |3     |4     |5      |
|МОДУЛЬ-1.   Ежелгі дәуірдегі тарихи тұлғалар                              |
|Тақырып № 1. Ежелгі дәуір ғалымдарының       |2      |1     |1,5   |4,5    |
|тарихта алатын орны                          |       |      |      |       |
|Аристотель – әлем ұстазы.                    |       |      |      |       |
|Платон – ежелгі грек философы.               |       |      |      |       |
|Қытай философы Конфуцийдің тарихи тұлғалық   |       |      |      |       |
|бейнесі.                                     |       |      |      |       |
|Тақырып № 2. Қазақстанның ерте заман         |2      |1     |1,5   |4,5    |
|кезеңінде ел билеген патшалары және олардың  |       |      |      |       |
|тарихи портреттері                           |       |      |      |       |
|Сақ патшасы Томирис                          |       |      |      |       |
|Үйсін және қаңлы мемлекеттерінің ел          |       |      |      |       |
|билеушілері туралы                           |       |      |      |       |
|Мөде шанью – тарихи қолбасшы.                |       |      |      |       |
|Тақырып № 3. Біздің заманымызға дейінгі      |2      |1     |1,5   |4,5    |
|кезеңде ғылым, білім, өнер, мәдениет         |       |      |      |       |
|салаларындағы тарихи тұлғалар                |       |      |      |       |
|Цицерон – Рим қайраткері ғана емес, әлем     |       |      |      |       |
|тұлғасы.                                     |       |      |      |       |
|Гомер – ежелгі ақын.                         |       |      |      |       |
|Эсхил, Апулей Луций – жазба мәдениетінде     |       |      |      |       |
|алатын орындары.                             |       |      |      |       |
|МОДУЛЬ 2.   Ортағасырлар дәуіріндегі тарихи тұлғалар рөлі                 |
|Тақырып №4. Орта ғасырдағы ғалымдар, ойшылдар|2      |1     |1,5   |4,5    |
|мен діни қызметкерлердің тарихта алатын орны |       |      |      |       |
|Әбу Насыр әл-Фараби – Әлемнің екінші ұстазы, |       |      |      |       |
|данышпан, энциклопедист ғалым.               |       |      |      |       |
|Әбу Райхан әл-Бируни - ортаазиялық           |       |      |      |       |
|энциклопедист-ғалым                          |       |      |      |       |
|Әбу Әли Хусейн ибн Абдаллах - ортағасырлық   |       |      |      |       |
|ғалым, философ, дәрігер.                     |       |      |      |       |
|Тақырып №5. Қазақстанның орта ғасырдағы ел   |2      |1     |1,5   |4,5    |
|билеген тұлғалар мен ұлы қолбасшылардың      |       |      |      |       |
|тарихта алатын орны                          |       |      |      |       |
|Шыңғыс хан - Азияда біртұтас мемлекет құрушы,|       |      |      |       |
|өз заманының аса ірі әскери және мемлекет    |       |      |      |       |
|қайраткері.                                  |       |      |      |       |
|Сұлтан Бейбарыс - түркі әулеті Бахриден      |       |      |      |       |
|шыққан мамлюктердің Египетті билеген төртінші|       |      |      |       |
|сұлтаны.                                     |       |      |      |       |
|Әмір Темір - Орталық Азия. жаһангері.        |       |      |      |       |
|Тақырып № 6. Орта ғасырдағы өнер             |2      |1     |1,5   |4,5    |
|жұлдыздарының мәдениетке қосқан үлесі        |       |      |      |       |
|Әбілқасым Фирдауси — шығыс ақыны.            |       |      |      |       |
|Омар Хайям - парсы математигі, астрономы,    |       |      |      |       |
|ақын, философы                               |       |      |      |       |
|Донато ди Николло ди Бетто Барди - атақты    |       |      |      |       |
|мүсінші                                      |       |      |      |       |
|МОДУЛЬ 3.   Жаңа дәуірдің  тұлғалары және олардың рөлі                    |
|Тақырып № 7: Жаңа замандағы ғалымдар,        |2      |1     |1,5   |4,5    |
|философтар.                                  |       |      |      |       |
|1. Жаңа Дәуір ғылымы мен философиясының жалпы|       |      |      |       |
|сипаттамасы.                                 |       |      |      |       |
|2.Жаңа Дәуір философиясындағы рационалистік  |       |      |      |       |
|және эмпиристік багыттар. Ф.Бэкон, Р.Декарт, |       |      |      |       |
|Б.Спиноза.                                   |       |      |      |       |
|3.Дж.Локк пен Т.Гоббстың                     |       |      |      |       |
|алеуметтік-философиячық концепциялары.       |       |      |      |       |
|4. Дж. Беркли мен Д.Юмның субъективтік       |       |      |      |       |
|философиясы.                                 |       |      |      |       |
|Тақырып№ 8: Жаңа заманның билік басындағы    |2      |1     |1,5   |4,5    |
|тұлғалары                                    |       |      |      |       |
|1.Т.Джефферсон- демократия атасы. АҚШ-тарының|       |      |      |       |
|3-ші президенті.                             |       |      |      |       |
|2.Б.Наполеон-әйгілі қолбасшы.                |       |      |      |       |
|3. О.Бисмарк- темір канцлер                  |       |      |      |       |
|Тақырып № 9: Қазақстанның жаңа замандағы өнер|2      |1     |1,5   |4,5    |
|адамдары                                     |       |      |      |       |
|1.Қазақ ағартушылары Шоқан Уалиханов         |       |      |      |       |
|2.Алғашқы ағартушы ұстаз-Ы.Алтынсарин        |       |      |      |       |
|3.Қазақтың ойшыл ғалымы- А.Құнанбаев         |       |      |      |       |
|МОДУЛЬ 4. Қазіргі заманның тарихи тұлғалары                               |
|Тақырып № 10. Қазіргі заманның ғалымдары     |2      |1     |1,5   |4,5    |
|Сэр Тимоти Джон Бернерс-Ли -әлемдік желінің  |       |      |      |       |
|негізін салушы.                              |       |      |      |       |
|Зигмунд Фрейд-психоаналитик.                 |       |      |      |       |
|Альберт Эйнштейн- Нобель сыйлығының иегері.  |       |      |      |       |
|Тақырып № 11. Қазіргі заманның ел билеушілері|2      |1     |1,5   |4,5    |
|Хо Ши Мин -  Вьетнам Демократиялық           |       |      |      |       |
|Республикасының тұңғыш президенті.           |       |      |      |       |
|Адолф Гитлер және неміс диктатурасы.         |       |      |      |       |
|Маргарет Хильда Тэтчер-Ұлыбритания қоғам     |       |      |      |       |
|қайраткері.                                  |       |      |      |       |
|Тақырып № 12. Қазіргі замандағы өнер         |2      |1     |1,5   |4,5    |
|саңлақтары                                   |       |      |      |       |
|Сэр Чарльз Спенсер (Чарли) Чаплин- әлемдік   |       |      |      |       |
|киножұлдыз.                                  |       |      |      |       |
|Пабло Пикассо және сурет өнері.              |       |      |      |       |
|Луи Армстронг -музыкадағы джаз өнерін әлемде |       |      |      |       |
|танытушы тұлға.                              |       |      |      |       |
|Тақырып № 13. ХХІ ғасырдың атақты ғалымдары  |2      |1     |1,5   |4,5    |
|мен жазушылары                               |       |      |      |       |
|Жеймс Хедли Биллингтон-американдық тарихшы   |       |      |      |       |
|ғалым.                                       |       |      |      |       |
|Андре Гундер Франк-  халықаралық зерттеу     |       |      |      |       |
|ассоциациясының үздік ғалымы.                |       |      |      |       |
|Дональд Редфорд -мысыртанушы,археолог ғалым. |       |      |      |       |
|Тақырып № 14. ХХІ ғасырдың ел билеуші        |2      |1     |1,5   |4,5    |
|тұлғалары мен саяси қайраткерлері            |       |      |      |       |
|Н.Ә. Назарбаев – Қазақстан Республикасының   |       |      |      |       |
|Тұңғыш Президенті                            |       |      |      |       |
|Барак Обама - Америка Құрама Штаттарының     |       |      |      |       |
|44-інші сайланған президенті                 |       |      |      |       |
|Владимир Путин – төртінші Ресей              |       |      |      |       |
|Федерациясының президенті                    |       |      |      |       |
|Тақырып № 15. Қазақстан және ХХІ ғасырдың    |2      |1     |1,5   |4,5    |
|спорт саласындағы танымал адамдар            |       |      |      |       |
|Илья Ильин – әлем спорт саңлағы              |       |      |      |       |
|Жансая Әбдімәлік – төрт дүркін әлем чемпионы,|       |      |      |       |
|гроссмейстер                                 |       |      |      |       |
|Ольга Рыпакова – елі сүйер спорт жұлдызы     |       |      |      |       |
|БАРЛЫҒЫ:                                     |30     |15    |22,5  |67,5   |

       3   ПӘНДІ ОҚЫТУ БОЙЫНША ӘДІСТЕМЕЛІК НҰСҚАУ
    Барлық  тапсырмаларды  көрсетілген  уақытында   өткізу   қажет.   Барлық
тапсырмаларды қабылдап  алу  емтиханға  7  күн  қалғанда  аяқталады.  Барлық
тапсырманы  өткізбеген  студент   емтиханға   кіргізілмейді.   Жұмысты   кеш
тапсырсаңыз:  қосымша  тапсырма  беру  арқылы  жұмыс  көлемін   ұлғайтылады;
Емтиханға келмесеңіз: орынды себеп болса,  бұрынғы  орындалған  жұмыстарыңыз
есепке алынады; орынсыз себеп болса, тапсырманы орындауыңыз қажет  және  осы
мәселеге  қатысты  университет  саясаты  есепке  алынады.  Әрбір   тақырыпты
қайталау және өтеу міндетті. Өтілген материалды меңгеру деңгейі тест  арқылы
тексеріледі. Тест алдын ала ескертілмей өткізіледі. Аудиториялық  сабақтарды
босатпау,   кешікпеу   міндетті.   Себепсіз   сабақтан   қалсаңыз:   қосымша
шығармашылылық жұмыс беріледі (реферат, көркем мәтінге талдау,  хабарламалар
даярлау, аннатация жазу, әдебиеттермен жұмыс, ауызша журнал  әзірлеу  т.б.);
Сабаққа екі рет кешігу бір рет сабақ босатылғанға теңгеріледі.


4 КУРС ФОРМАТЫ
       Аудиториялық  уақытқа  кіретіндер:  дәрістер,  оқылған  материалдарды
пікір алмасу, әртүрлі материалдарды және  кейстерді  талдау.  Әрбір  сабаққа
студенттер жоспардағы  негізгі  және   қосымша  әдебиеттер  тізіміне  сәйкес
дайындалуы тиіс (негізгі  бөлімдер  мен  тараулар  әрбір  сабаққа  анықталып
отырады). Бақылау жұмысқа қатыспаған және кешіккен суденттер  ешқандай  балл
алмайды.
      Әрбір сабақтын бас  кезінде  шағын  бақылау   жұмысы  жүргізіледі,  ол
өткен дәрісте қарастырылған негізгі ұғымдарға қатысты  5  ашық  сұрақтан  не
болмаса дұрыс/ дұрыс емес типтес сұрақтардан тұрады.  Студенттердің  барлығы
5 бақылау жұмысын орындайды. Әрбір бақылаудың ең көп шегі 10 балл (2 балл  *
5 сұрақ  10 балл)


5 КУРС САЯСАТЫ
    Негізгі ұғымдар әрбір дәріс  барысында түсіндіріледі. Сабақтарға  қатысу
және негізгі ұғымдарды, анықтамаларымен, түсініктерімен  жазу  студенттердің
міндеті. Егер студенттер белгілі бір себептермен сабаққа қатыспаса,  дәрісті
ол топтағы басқа бір магистранттар алуы керек. Ал оқытушы дәрісті  сабақттан
тысқары уақыттаП студенттерге  беруді тиіс емес (қандай себеп-салдары  болса
да).   Әрбір   сабақта   студенттер   қаралатын   материалдарды   талқылауға
белсенділікпен қатысуы керек. Оның белсенділігі жауап беру сапасы  негізінде
бағаланады. Жеке жауап беру мен топ құрамында сөз сөйлей қарастырылады.
      5 аптада әрбір студенттерге  талдау  үшін  жеке  кейс  ұсынылады.  Оны
жоспарға сәйкес талдап, жазбаша түрде оқудың 7 аптасында тапсыруға  міндетті
(талдау жоспары әрбір кейсте беріледі.
Емтихан: қорытынды емтихан билет бойынша өткізіледі.

6 СТУДЕНТТЕРДІҢ ӨЗДІК ЖҰМЫСТАРЫ
«ТАРИХТАҒЫ ТҰЛҒАНЫҢ РӨЛІ»  пәні бойынша
балл көрсеткіштері

                          Кесте 2

|№    |Тапсырма                             | Оқыту                |Балл   |
|     |                                     |факторы               |саны   |
|1-2  |Пән бойынша термин сөздіктермен және |анықтамалар           |       |
|апта |әдебиеттермен  танысу                |жазу                  |       |
|3    |1. А.Нобель-оқымысты, жазушы,        |тарихи –өмірбаян жазу |50     |
|апта |бизнесмен                            |                      |       |
|     |2.И.В.Сталин, Ф.Рузвельт,            |                      |       |
|     |У.Черчиль-саяси тарихи тұлғалар      |                      |       |
|6    |1.Ресейдегі И.Грозный және Ұлы Петр: |саясаттары туралы     |50     |
|апта |саяси портреттері                    |мәселелерін көрсету   |       |
|     |2. М.Тэтчер-темір ханым              |                      |       |
|10   |1.Л.Н.Гумилев- тарихшы ғалым және    |саяси портреттерін    |45     |
|апта |тарихи еңбектері                     |құру                  |       |
|     |2. Қазақ тарихындағы  мемлекет       |                      |       |
|     |басшылары саясат ұстанымдары         |                      |       |
|14   |1. Отто фон Бисмарк-Германияның темір|тезистер жазу         |55     |
|апта |канцлері                             |                      |       |
|     |2. Ф.Рузвельт «Жаңа бағыт» саясаты   |                      |       |
|     |БАРЛЫҒЫ                              |                      |200    |

                          «ТАРИХТАҒЫ ТҰЛҒАНЫҢ РӨЛІ»
                    пәні бойынша баллдардың қойылу жүйесі
                                                                     Кесте 2
|Апта   |Бақылау түрі                                 |Барлық |Ескертулер   |
|       |                                             |балл   |             |
|1      |2                                            |3      |4            |
|       |Барлық дәрісханалық сабақтарға қатысу 1 және |30     |             |
|       |7 апта аралығы                               |       |             |
|1      |Дәріс                                        |-      |             |
|       |Семинар сабақтары                            |       |             |
|       |СРО                                          |       |             |
|2      |Дәріс                                        |-      |             |
|       |Семинар сабақтары                            |20     |             |
|       |СРО                                          |       |             |
|3      |Дәріс                                        |-      |             |
|       |Семинар сабақтары                            |20     |             |
|       |СРО                                          |50     |             |
|4      |Дәріс                                        |-      |             |
|       |Семинар сабақтары                            |20     |             |
|       |СРО                                          |       |             |
|5      |Дәріс                                        |-      |             |
|       |Семинар сабақтары                            |20     |             |
|       |СРО                                          |       |             |
|6      |Дәріс                                        |-      |             |
|       |Семинар сабақтары                            |20     |             |
|       |СРО                                          |50     |             |
|7      |Дәріс                                        |-      |             |
|       |Семинар сабақтары                            |       |             |
|       |СРО                                          |       |             |
|       |Аралық бақылау                               |70     |             |
|1 және 7 апта аралығындағы оқытудың балл нәтижесі    |300    |             |
|       |Барлық дәрісханалық сабақтарға қатысу 8 және |30     |             |
|       |15 апта аралығы                              |       |             |
|8      |Дәріс                                        |-      |             |
|       |Семинар сабақтары                            |10     |             |
|       |СРО                                          |       |             |
|9      |Дәріс                                        |-      |             |
|       |Семинар сабақтары                            |20     |             |
|       |СРО                                          |       |             |
|10     |Дәріс                                        |-      |             |
|       |Семинар сабақтары                            |20     |             |
|       |СРО                                          |45     |             |
|11     |Дәріс                                        |-      |             |
|       |Семинар сабақтары                            |20     |             |
|       |СРО                                          |       |             |
|12     |Дәріс                                        |-      |             |
|       |Семинар сабақтары                            |10     |             |
|       |СРО                                          |       |             |
|13     |Дәріс                                        |-      |             |
|       |Семинар сабақтары                            |10     |             |
|       |СРО                                          |       |             |
|14     |Дәріс                                        |-      |             |
|       |Семинар сабақтары                            |10     |             |
|       |СРО                                          |55     |             |
|15     |Аралық бақылау жұмысы                        |70     |             |
|8 және 15 апта аралығындағы оқытудың балл нәтижесі   |300    |             |
|Емтиханның балл қорытындысы                          |400    |             |
|Академиялық аралықтағы балл қорытыныдысы             |1000   |             |



   7. Әдебиеттер
   1. Айрантов А.Г., Юдин А.И. Западноевропейский и русский утопический
      социализм нового времени. М., 1991 г.
   2. Американские президенты: 41 исторический портрет  от Д.Вашингтона до
      Б.Клинтона.Р-на Дону 1991 г.
   3. Арзаанян М.Ц. Шарль де Голль и голлисты на пути к власти. М.,1990 г.
   4. Барг М. Эпохи и идей: Становление историзма. М., Наука 1987 г.
   5. Бердяев Н.А. Смысл истории. Мысль 1990 г.
   6. Бурлацкий. Вожди и советники М.1990 г.
   7. Бэкон Ф. История правления короля Генриха VІІ-М., 1990
   8. Всяткин М. Батыр Срым А.1998 г.
   9. Выдающиеся политики ХХ века. Минск., 1999 г.
  10. Галкин И.В. На пути в Белый Дом, М, 1991
  11. Герои Греции в войне и мире (история Греции в биографиях Г.В. Штолля)-
      М, 1992
  12. Гопал С.Н. Неру (биография), М., 1990
  13. Деникин А.И. Очерки русской смуты-М, 1991
  14. Жак ле Гофф. Цивилизация средневекого Запада. М., Прогресс 1992 г.
  15. Жуков Г.К. Воспоминания и размышления. М., 1990
  16. Иванян Э.А. От Дж. Вашингтона до Дж. Буша. М., 1991 г.
  17. Касымбаев Ж. Государственные деятели казахских ханств-А, 1999
  18. Касымжанов А.Х. Портреты, штрихи к истории степи А.1995 г.
  19. Кобрин В. Иван Грозный. М., 1989 г.
  20. Кто есть кто в мировой политике: Справочник. М., 1990 г.
  21. Культура эпохи Возрождения-М, 1988
  22. Лауреаты Новельской премии: Энциклопедия. Книга 1,2., М.,  1992
  23. Н.С. Хрущев .Материалы к биографии М.1989 г.
  24. Озерецкая Е.Л. Как жили древние греки. Л., Наука 1989 г.
  25. Первое советское правительство, М, 1991
  26. Политическая история РоссиРФ в 2-х т. М, 1996 г.
  27. Полонская Л.С. Махатма Ганди: Смысо жизни, новая и новейшая история
      1991. №1.
  28. Россия на рубеже веков. Исторические портреты. М., 1991
  29. Сталин, Рузвельт, Черчилль, Де Голль: политические портреты. Минск
      1991 г.
  30. Фест  А. Адольф Гитлер. М., 1993 г.
  31. Чубинский В.В., Бисмарк. Политическая биография. М., Мысль 1988 г.
  32. Яковлев К.И. Рузвель – человек и политик. М., 1989 г.
  33. Биекенов К., Садырова М. Әлеуметтанудың түсіндірме сөздігі. —  Алматы,
      2007. — 344 бет.
  34. "Қазақ Энциклопедиясы", 11 - том
  35. Рахимбекова З.М. Материалдар механикасы терминдерінің ағылшынша-орысша-
      қазақша түсіндірме сөздігі
  36. Әбішев Қ.Ә, Әбжанов  Т.Ы.  Аристотель  философиясы,  Алматы:  Жазушы, 
      2005ж.
  37. Аристотель философиясы. 3 т. /«Әлемдік философиялық мұра»  сериясы.  2
      томдық/ .- Алматы: Жазушы, 2005.- 564 б.
  38. Биоморфология терминдерінің түсіндірме сөздігі/ - Алматы: 2009.
  39. Саяси түсіндірме сөздік. – Алматы, 2007.
  40. Мұхтар Әуезов энциклопедиясы - Алматы, «Атамұра» баспасы, 2011.
  41. Әдеб.: Утченко С.Л., Цицерон и его время, М., 1972.
  42.  Дерекөзі:  Аманжолова  М.К.,  Беркінбекова   А.М.,   Әбілқасов   Ғ.М.
      Мәдениеттану  (барлық  мамандықтардың  студенттеріне  арналған).   Оқу
      құралы. Қарағанды: ҚарМТУ, 2004. 117 б.
  43.  Өнер:  Жалпы   білім   беретін   мектептің   жаратылыстану-математика
      бағытындағы 11-сыныбына  арналған  оқулык/Қ.Болатбаев,  Е.Қосбармақов,
      А.Еркебай. — Алматы: "Мектеп" баспасы, 2007.
  44. Лондон-2012: Илья Ильин стал двукратным чемпионом Олимпиады
  45. Қазақстан Республикасында Кімнің Кім екені – 2011. 2 томдық
      анықтамалық. Алматы, 2011. ISBN 978-601-278-473-2
  46. Невероятное достижение Ильи Ильина
  47. Руки штангиста. Александр Иванов стал серебряным призером игр в
      Лондоне, уступив только терминатору по имени Илья Ильин, 6 тамыз 2012
      жыл
  48. Олимпиада жеңімпаздарына "Отан" "Құрмет" "Барыс" ордендері табыс
      етілді 17 Тамыз 2012, 17:47
  49. Нұрболат АМАНЖОЛ  «Айқын» Жансая ӘБДІМӘЛІК, екі дүркін әлем чемпионы:
      Бұл жеңісімді Нұрсұлтан атаның 70 жылдық мерейтойына арнаймын
Пәндер