Файл қосу
Оптикалық бейнелердің беттер
ПӘННІҢ ОҚУ-ӘДІСТЕМЕЛІК КЕШЕНІ
5В060400 -«Физика» мамандығы үшін
«Оптика»
ПӘНІНІҢ СТУДЕНТТЕРГЕ АРНАЛҒАН
БАҒДАРЛАМАСЫ
Семей 2013
Алғы сөз
1 ҚҰРАСТЫРЫЛДЫ
Құрастырушы ___________ «____» ________ 2013 ж. А.Т. Рахимбердина «Физика»
кафедрасының аға оқытушысы
2 ТАЛҚЫЛАНДЫ
2.1 «Физика» кафедрасының отырысында
28 тамыз 2013 ж. Хаттама №1
Кафедра меңгерушісі _______ С.С.Маусымбаев
2.2. Физика-математика факультетінің оқу-әдістемелік бюросы кеңесі
отырысында
12 қыркүйек 2013 ж. хаттама № 1
Төраға ________ К.А.Батырова
3 БЕКІТІЛДІ
Университеттің Оқу-әдістемелік кеңесінің отырысында құпталып және баспаға
ұсынылды
____ ____________2013 ж. хаттама №
ОӘК төрағасы ________ Г.К.Искакова
4 Алғаш рет енгізілді
Мазмұны
1. Жалпы мағлұматтар
2. Пәннің мазмұны және сабақ түрлері бойынша сағатты жіктеу.
3. Курсты оқыту туралы әдістемелік нұсқау
4. Курстың форматы
5. Курстың саясаты
6. Баға қою саясаты
7. Әдебиеттер
1 ЖАЛПЫ МАҒЛҰМАТТАР
1.1 Оқытушы және пән туралы жалпы мағлұмат
Рахимбердина Анаргуль Турысбековна
Кафедра «Физика және электротехника»
Байланыс туралы ақпарат – тел. 35-26-22, №1 оқу корпусы, № 1110 каб.
Сабақты жүргізу орыны – 11-ші қабат аудиториялары
Осы пән бойынша кредит саны – 4
1.2 Пәннің қысқаша мазмұны.
ЭМ толқындар шкаласы. Жарықтың табиғаты туралы ілімнің дамуы. Ферма
принципі. Жарық жылдамдығы. Энергетикалық бірліктер мен олардың арасындағы
қатынастар. Жарық шамалары. Жарық көздерінің модельдері. Пішіні әртүрлі
көздерден шығатын жарық ағыны. Шашыратушы беттің жарықтылығы. Әртүрлі жарық
көздерінің беретін жарықталынуы.
Табиғаттағы сыну және рефракция құбылыстары. Жарық талшықтары.
Геометриялық оптиканың негізгі ұғымдары мен анықтамалары. Оптикалық
бейнелердің геометриялық теориясының бастамалары. Сфералық бетте сыну.
Центрленген оптикалық жүйе. Линзадағы бейнені тұрғызу. Жұқа линза
формуласы. Сфералық айна. Оптикалық жүйелерді қосу. Линзалық оптикалық
құралдар. Көру және көру қабілеті. Көздің оптикалық схемасы. Аккомодация
және адаптация. Күндізгі және кешкі көру қабілеті. Жарықсезгіш рецепторлар.
Түс және түстік координаттар ұғымы.
Монохромат жарықтың интерференциясы. Жарық толқындарының
интерференциясы. Екі нүктелік жарық көздерінен шығатын толқындардың
интерференциясы. Толқындық фронтты бөлу және амплитуданы бөлу әдістері
бойынша тәжірибелер. Интерференциялық жолақтарды локализациялау. Көлбеулігі
бірдей және қалыңдығы бірдей жолақтар. Ньютон сақиналары. Квазимонохромат
жарықтың интерференциясы. Уақыт бойынша когеренттілік. Кеңістік бойынша
когеренттілік. Жарық көзінің өлшемдерінің интерференциялық бейнеге әсері.
Интерференция апертурасы. Релэй, Жамен, Рожденственский, Майкельсон
екісәулелік интерферометрлері. Майкельсон және Бенуа тәжірибелері. Фурье-
спектрометрлері. Фурье түрлендіруі. Фурье спектрометрінің артықшылығы.
Көпсәулелік интерференцияның қолданылуы. Оптикалық фильтрлер. Көпқабатты
диэлектрлік қаптаулар. Диэлектрлік айналарда алу. Оптиканың жарықталынуы.
Фабри-Перо интерферометрі. Эйри формулалары. Интерференциялық жолақтардың
анықтығы. Вавилов-Черенков сәуле шығаруы.
Дифракция құбылысы. Гюйгенс-Френель принципі, оның интегралдық түрі
және интерпретациясы. Френель аумақтары. Дифракциялық бейнелерді талдау
үшін векторлық диаграммаларды қолдану. Аумақтық пластинкалар. Дөңгелек
саңылау мен экрандағы дифракция. Бабине принципі. Жартылай шексіз экранның
шетіндегі дифракция. Корню спектрі. Френель жуықтауы және Фраунгофер
жуықтауы. Жіңішке саңылаудағы, тікбұрышты және дөңгелек саңылаулардағы
Фраунгофер дифракциясы. Амплитудалық және фазалық дифракциялық торлар.
Акустикалық толқындардағы дифракция. Акустооптикалық модуляторлар.
Дифракция және спектрлік анализ. Спектрлі кеңістікте жіктеуші
спектроскопия. Призмалық, дифракциялық және интерференциялық спектрлік
құралдар мен олардың негізгі сипаттамалары: аппараттық функциясы, бұрыштық
және сызықтық дисперсиясы, ажырату қабілеті, дисперсия аумағы. Бейнені
қалыптастыратын құралдардағы дифракция ролі: телескопта, микроскопта.
Бейненің голографилық жазу әдісінің физикалық негіздері. Габор және
Денисток голограммалары. Оптикалық статистикалық голографияның қолданылуы.
Акустикалық голография. Динамикалық голография. Көпөлшемді құрылымдағы
дифракция. Брэгг-Вульф формуласы. Лауэ әдісі. Кристалды айналдыру әдісі.
Ұнтақ әдісі. Базистің құрылымдық факторы мен шашыратудың атомдық факторы
туралы түсінік. Фотондық кристалдар. Табиғи фотондық кристалл. Жасанды
фотондық кристалдар.
Оптикадағы поляризация ұғымы. Жарықтың электромагниттік теориясының
шеңберіндегі сәуленің поляризациясын бейнелеу. Жарық толқынының затпен
әсерлескендегі электр және магнит өрістерінің ролі. Жазық, шеңбер, эллипс
бойымен поляризацияланған және поляризацияланбаған жарықты ажырату.
Негізгі анықтамалар мен терминдер. Поляризацияның түрлері мен формалары.
Поляризацияланбаған сәулелер. Табиғи жарық. Стокс параметрлері мен Мюллер
матрицасы туралы түсінік. Жарықтың екі ортаның шекарасымен әсерлескендегі
поляризациялық құбылыстар. Оптикадағы Френель формулалары. Толық шағылу.
Брюстер пластинкалар жиынтығы, шағылдырғыш поляризаторлар.
Диэлектриктер шекарасындағы толық ішкі шағылу. Поляризациясы әртүрлі
шағылған сәулелер фазаларының қатынастары. Металдар оптикасы. Максвелл
теңдеулері мен металдағы толқындар. Металл шекарасындағы жарықтың шағылу
мен сынуының геометриялық заңдары. Металдардың оптикалық константаларын
өлшеу.
Анизотроп орталардың оптикасы. Анизотроп орталардағы жарық
толқынджарының таралуы: эксперименттік фактілер мен теория элементтері.
Френельдің толқындық нормальдер теңдеуі. Фазалық және сәулелік
жылдамдықтар. Біросьті және екіосьті кристалдар. Жарықтың қосарланып
сынуы. Гюйгенс тұрғызуының көмегімен жарықтың таралуын сапа жағынан талдау.
Поляризацияланған жарықтың интерференциясы. Эллипс бойынша
поляризацияланған жарықты алу және талдау. Гиротропты орталар туралы ұғым.
Табиғи оптикалық активтілік. Сахарометрия. Механикалық деформация,
электрлік (Поккельс және Керра эффектілері), магниттік (Фарадей, Коттон-
Муттон эффектілері) өрістер әсерінің нәтижесінде пайда болатын оптикалық
қасиеттердің анизотропиясы. Зееман эффектісі. Сұйық кристалдардағы
оптикалық эффектілер. Динамикалық шашырату. Қосарланып сыну құбылысын
электрлік өріс көмегімен бағытты түрде өзгерту. «Твист-эффектісі».
Жарықтың дисперсиясы. Жарықтың заттағы таралуының микроскопиялық
бейнесі. Сызықты оптикалық осциллятор. Дисперсияның классикалық электрондық
теориясы. Фазалық және топтық жылдамдықтар, олардың қатынастары. Сыну
көрсеткішінің қалыпты және аномальды дисперсиясы. Дисперсияны байқау
схемалары. Пуччианти әдісі. «Ілмектер» әдісі. Толқындық пакеттердің
дисперсиялық ағылуы. Жарықтың өшуі және сызықтық ұлғаюы. Сындық жиілік.
Жылулық сәуле шығару. Заттың сәуле шығару және жұту қабілеттері мен
олардың қатынастары. Абсолют қара дененің моделі. Стефан-Больцман заңы. Вин
ығысу формуласы. Рэлей-Джинс формуласы. Сәуле шығарудың классикалық
теориясының шектелуі. Кванттық теорияның элементтері. Планк формуласы.
Жарықтың шашырауы. Жарықтың молекулалық шашырауы. Шашыраған жарық
интенсивтілігінің жиілікке тәуелділігі (Рэлей формуласы) және шашыратудың
бұрыштық диаграммасы. Ми шашыратуы және тығыздық флуктуациясындағы
шашырату. Доплер эффектісі мен жарықтың абберациясы. Шашыраған жарықтың
поляризациясы, оның спектрлік құрамы. Мандельштам-Бриллюэн өзіндік
шашыратуы және комбинациялық шашырату. Ұсақдисперсті және бұлыңғыр
орталардағы жарықтың шашырауы.
Табиғаттағы оптикалық құбылыстар. Күн сәуле көзі. Синхротрондық сәуле
шығару. Жердің бетін жарықтандыру. Атмосфераның өткізуі. Атмосферадағы
рефракция. Сәуленің турбуленттік ығысуы. Атмосферадағы Рэлей шашыратуы.
Кемпірқосақты зерттеудің тарихы мен есептеуі. Полярлық жарқырау.
Атомдар мен молекулалардың жарық шығаруының кванттық теориясының
негізгі ұғымдары. Екідеңгейлі жүйенің сәулелермен әсерлесуі: өзіндік және
еріксіз ауысулар. Эйнштейн коэффициенттері. Көпдеңгейлі жүйелер. Энергиялық
деңгейлердің инверстік толтырудың әдістері. Күшею сызығының енін анықтайтын
факторлар. Лазерлер құрылысы мен жұмыс принципі. Оптикалық резонатордың
ролі.
Люминесценция құбылысы: негізгі заңдылықтары, спектрлік және уақыттық
сипаттамалары, кванттық ұғымдар тұрғысынан интерпретациясы.
Фотолюминесценция. Фотоэффект. Негізгі эксперименттік заңдылықтар және
оларды түсіндіру. Фотондар мен олардың қасиеттері. Фотондар қатысатын
процестердегі энергия мен импульстің сақталу заңдары. Комптон эффектісі.
Сызықтық емес оптика. Тұрақты ток өрісіндегі диэлектриктің
поляризациясы. Жарық өрісіндегі диэлектриктің поляризациясы.
Электромагниттік толқындардың сызықтық емес әсерлесуі. Екінші гармониканың
генерациясы. Екінші гармониканың генерациясындағы фазалық синхронизм.
Еріксіз комбинациялық шашырату. Стокс шашыратуы. Антистокс шашыратуы.
Жарықтың өзіндік фокусировкасы. Мандельштам-Бриллюэн еріксіз шашыратуы.
Ауысулардың қанығуы. Сызықтық және сызықтық емес жұтылу. Спектрлік
сызықтардың ені мен профильдері. Сызықтардың біртекті және біртексіз
кеңеюі. Толқындық фронттың айналуы.
1.3 Пәнді оқытудың басты мақсаты студенттердің практикалық тәжірибелер
мен эксперимент ретінде физикалық теория туралы жалпы түсінік алу болып
табылады. Сонымен қатар, оптикалық бақылаудың, өлшеу мен эксперименттің
негізгі әдістері туралы, қазіргі заман техникаларында оптикалық құбылыстар
мен заңдылықтардың қолданылуы туралы түсінік беру.
1.4 пәнді оқытудың негізгі міндеті қарастыратын негізгі құбылыстар жайлы
білімді,
олардың өту ерекшеліктерін, негізгі ұғымдарды, оптикалық шамаларды, олардың
математикалық жазылуларын, өлшем бірліктерін, тәжірибелік әдістердің
негіздерін және өлшеу нәтижелерін өңдеу туралы мағлұматтар алулары
керек.
5. Пәнді оқытудың нәтижелері:
Пәнді оқыған соң студент игеруі қажет:
негізгі құбылыстарды, олардың өту ерекшеліктерін, негізгі ұғымдарды,
шамаларды, олардың математикалық жазылуларын, өлшем бірліктерін,
тәжірибелік әдістердің негіздерін және өлшеу нәтижелерін өңдеуді, оптика
заңдарын нақты физикалық есептерге қолдануды, құралдармен жұмыс істеуді;
ұға білуі қажет:
негізгі оптикалық заңдылықтарды, олардың табиғатта байқалуын және техникада
қолданылуын, олардың математикалық сипатталуын;
меңгеруі қажет:
оптикалық құралдармен жұмыс істеуді, оптика, геометриялық оптиканың нақты
есептерін шығаруды білуді;
істей білуі қажет:
- негізгі құбылыстар жайлы білімді, олардың өту ерекшеліктерін,
негізгі ұғымдарды, физикалық шамаларды, олардың математикалық
жазылуларын;
- құбылыстың физикалық механизмін аша білуді;
- статистикалық әдісті қолдана білуі;
- құралдармен және жүйелердің негізгі параметрлерін өлшеу
әдістерімен
жұмыс істей білуі;
- оптикалық құралдармен жасалатын эксперименттердің техникасын
меңгеруі;
- оптикалық құбылыстар сипаттамаларын өлшей білуі, өлшеу нәтижесін
бағалай білуі, компьютерді қолдана білуі және өлшеу нәтижесінің
статистикалық өңдеуінің нәтижесін ала білуі;
1.6 Курс пререквизиттері: жоқ
1.7 Курс постреквизиттері:
1.7.1 Атомдық физика
2. 2.ПӘННІҢ МАЗМҰНЫ ЖӘНЕ САБАҚ ТҮРЛЕРІНЕ БОЙЫНША САҒАТТАРДЫ БӨЛУ
1 кесте
|№ | |Сағаттар саны |Әдебиет |
| |Тақырып аттары | |тер |
| | |Дәр |Зер|Маш |ОБС |СӨЖ | |
| | | | |саб |ӨЖ | | |
|1 |2 |3 |4 |5 |6 |7 |8 |
|Модуль № 1 жарықтың интерференциясы, дифракциясы |
|1. |Дәріс № 1. ЭМ толқындар шкаласы. |1 |1 |1 |1 |1 |7.1.2- 1|
| |Жарықтың табиғаты туралы ілімнің дамуы. | | | | | |бөлім, |
| |Ферма принципі. Жарық жылдамдығы. | | | | | |10-41 |
| |Энергетикалық бірліктер мен олардың | | | | | |беттер; 7|
| |арасындағы қатынастар. Жарық шамалары. | | | | | |бөлім, |
| |Геометриялық оптиканың негізгі ұғымдары | | | | | |166-204 |
| |мен анықтамалары. Оптикалық бейнелердің | | | | | |беттер. |
| |геометриялық теориясының бастамалары. | | | | | |7.1.3- 3 |
| |Сфералық бетте сыну. Центрленген | | | | | |бөлім, |
| |оптикалық жүйе. Линзадағы бейнені | | | | | |55-91 |
| |тұрғызу. Жұқа линза формуласы. Сфералық | | | | | |беттер; |
| |айна. Оптикалық жүйелерді қосу. Линзалық| | | | | |7.1.7 - 3|
| |оптикалық құралдар. | | | | | |бөлім, |
| |Машықтану сабағы № 1 Энергетикалық | | | | | |43-62 |
| |бірліктер, жарық шамалары, әртүрлі жарық| | | | | |беттер |
| |көздерінің беретін жарықталынуы. | | | | | | |
| |Геометриялық оптика элементтері. | | | | | | |
| |Зертханалық сабақ № 1 Жұқа линзаның ұлы| | | | | | |
| |фокус аралығын анықтау. | | | | | | |
| |Өздік жұмыс № 1 Көз және көру қабілеті. | | | | | | |
| |Көздің оптикалық схемасы. Аккомодация | | | | | | |
| |мен адаптация. Күндізгі және кешкі көру | | | | | | |
| |қабілеті. Жарық сезгіш рецепторлар. Түс | | | | | | |
| |және түстік координаталар ұғымы. | | | | | | |
|2. |Дәріс № 2 Монохромат жарықтың |1 |2 |1 |1 |1 |7.1.2- 4|
| |интерферен-циясы. Жарық толқындарының | | | | | |бөлім,67-|
| |интер-ференциясы. Екі нүктелік жарық | | | | | |93 беттер|
| |көздерінен шығатын толқындардың | | | | | |7.1.3 - 5|
| |интерференциясы. Толқындық фронтты бөлу | | | | | |бөлім, |
| |және амплитуданы бөлу әдістері бойынша | | | | | |91-107 |
| |тәжірибелер. Интерференциялық жолақтарды| | | | | |беттер; |
| |локализациялау. Көлбеулігі бірдей және | | | | | |7.1.7-4,5|
| |қалыңдығы бірдей жолақтар. Ньютон | | | | | |,6,7 |
| |сақиналары. Квазимо-нохромат жарықтың | | | | | |бөлімдер,|
| |интерференциясы. Уақыт бойынша | | | | | |62-150 |
| |когеренттілік. Кеңістік бойынша | | | | | |беттер |
| |когеренттілік. Жарық көзінің | | | | | | |
| |өлшемдерінің интерференциялық бейнеге | | | | | | |
| |әсері. Интер-ференция апертурасы. | | | | | | |
| |Майкельсон және Бенуа тәжірибелері. | | | | | | |
| |Фурье-спектрометрлері. Фурье | | | | | | |
| |түрлендіруі. Фурье спектрометрінің | | | | | | |
| |артық-шылығы. Көпсәулелік | | | | | | |
| |интерференцияның қолданылуы. Оптикалық | | | | | | |
| |фильтрлер. Көпқабатты диэлектрлік | | | | | | |
| |қаптаулар. Диэлектрлік айналарда алу. | | | | | | |
| |Оптиканың жарықталынуы. Фабри-Перо | | | | | | |
| |интерферометрі. Эйри формулалары. | | | | | | |
| |Интер-ференциялық жолақтардың анықтығы. | | | | | | |
| |Вавилов-Черенков сәуле шығаруы. | | | | | | |
| |Машықтану сабағы № 2 Монохромат жарықтың| | | | | | |
| |интерференциясы. | | | | | | |
| |Зертханалық сабақ № 2 Френель | | | | | | |
| |бипризмасының көмегімен жарықтың толқын | | | | | | |
| |ұзыңдығын анықтау. | | | | | | |
| |Өздік жұмыс № 2 Релэй, Жамен, | | | | | | |
| |Рожденственский, Майкельсон екісәулелік | | | | | | |
| |интерферометрлері. | | | | | | |
|3. |Дәріс № 3 Дифракция құбылысы. |1 |1 |1 |1 |1 |7.1.2- 6|
| |Гюйгенс-Френель принципі, оның | | | | | |бөлім, |
| |интегралдық түрі және интерпретациясы. | | | | | |118-141 |
| |Френель аумақтары. Дифракциялық | | | | | |беттер |
| |бейнелерді талдау үшін векторлық | | | | | |7.1.3 -6 |
| |диаграммаларды қолдану. Аумақтық | | | | | |бөлім, |
| |пластинкалар. Дөңгелек саңылау мен | | | | | |112-126 |
| |экрандағы дифракция. Бабине принципі. | | | | | |беттер; |
| |Жартылай шексіз экранның шетіндегі | | | | | |7.1.7 |
| |дифракция. Корню спектрі. Френель | | | | | |-8,9 |
| |жуықтауы және Фраунгофер жуықтауы. | | | | | |бөлімдер,|
| |Машықтану сабағы № 3 Квазимонохромат | | | | | |150-224 |
| |жарықтың интерференциясы. | | | | | |беттер |
| |Зертханалық сабақ № 3 Дифракциялық | | | | | | |
| |тордың көмегімен жарықтың толқын | | | | | | |
| |ұзындығын анықтау. | | | | | | |
| |Өздік жұмыс № 3 Жіңішке саңылаудағы, | | | | | | |
| |тікбұрышты және дөңгелек саңылаулардағы | | | | | | |
| |Фраунгофер дифракциясы. | | | | | | |
|4. |Дәріс № 4 Амплитудалық және фазалық |1 |2 |1 |1 |1 |7.1.2- 6|
| |дифракциялық торлар. Акустикалық | | | | | |бөлім, |
| |толқын-дардағы дифракция. | | | | | |143-166 |
| |Акустооптикалық модуля-торлар. Дифракция| | | | | |беттер |
| |және спектрлік анализ. Спектрлі | | | | | |7.1.3 -6 |
| |кеңістікте жіктеуші спектроскопия. | | | | | |бөлім, |
| |Призмалық, дифракциялық және | | | | | |126-131 |
| |интер-ференциялық спектрлік құралдар мен| | | | | |беттер; |
| |олардың негізгі сипаттамалары: | | | | | |7.1.7 |
| |аппараттық функциясы, бұрыштық және | | | | | |-10 |
| |сызықтық дисперсиясы, ажырату қабілеті, | | | | | |бөлім, |
| |дисперсия аумағы. Көпөлшемді құрылымдағы| | | | | |224-235 |
| |дифракция. Брэгг-Вульф формуласы. Лауэ | | | | | |беттер |
| |әдісі. Кристалды айналдыру әдісі. Ұнтақ| | | | | | |
| |әдісі. Базистің құрылымдық факторы мен | | | | | | |
| |шашыратудың атомдық факторы туралы | | | | | | |
| |түсінік. Фотондық кристалдар. Табиғи | | | | | | |
| |фотондық кристалл. Жасанды фотондық | | | | | | |
| |кристалдар. | | | | | | |
| |Машықтану сабағы № 4 Жарықтың | | | | | | |
| |дифракциясы | | | | | | |
| |Зертханалық жұмыс № 4 Линзаның қисықтық | | | | | | |
| |радиусын және жарықтың толқын ұзындығын | | | | | | |
| |Ньютон сақинасынның көмегімен анықтау. | | | | | | |
| |Өздік жұмыс № 4 Бейненің голографиялық | | | | | | |
| |жазу әдісінің физикалық негіздері. | | | | | | |
| |Габор және Денисток голограммалары. | | | | | | |
| |Оптикалық 1статистикалық голографияның | | | | | | |
| |қолданылуы. Акустикалық голография. | | | | | | |
| |Динамикалық голография. | | | | | | |
|Модуль № 2 Жарықтың поляризациясы мен дисперсиясы |
|5. |Дәріс № 5. Оптикадағы поляризация |1 |1 |1 |1 |1 |7.1.2-9 |
| |ұғымы. Жарықтың электромагниттік | | | | | |бөлім, |
| |теориясының шеңберіндегі сәуленің | | | | | |224-240 |
| |поляризациясын бейнелеу. Жарық | | | | | |беттер |
| |толқынының затпен әсерлескендегі электр | | | | | |7.1.3 -8|
| |және магнит өрістерінің ролі. Жазық, | | | | | |бөлім, |
| |шеңбер, эллипс бойымен поляризацияланған| | | | | |146-164 |
| |және поляризацияланбаған жарықты | | | | | |беттер; |
| |ажырату. Негізгі анықтамалар мен | | | | | |7.1.7 -16|
| |терминдер. Поляризацияның түрлері мен | | | | | |бөлім, |
| |формалары. Поляризацияланбаған сәулелер.| | | | | |370-380 |
| |Табиғи жарық. Стокс параметрлері мен | | | | | |беттер |
| |Мюллер матрицасы туралы түсінік. | | | | | | |
| |Жарықтың екі ортаның шекарасымен | | | | | | |
| |әсерлескендегі поляризациялық | | | | | | |
| |құбылыстар. Оптикадағы Френель | | | | | | |
| |формулалары. Толық шағылу. | | | | | | |
| |Машықтану сабағы № 5 Амплитудалық және | | | | | | |
| |фазалық дифракциялық торлар. | | | | | | |
| |Зертханалық жұмыс № 5 Малюс заңын | | | | | | |
| |тексеру | | | | | | |
| |Өздік жұмыс № 5 Брюстер пластинкалар | | | | | | |
| |жиынтығы, шағылдырғыш поляризаторлар. | | | | | | |
|6. |Дәріс № 6 Диэлектриктер шекарасындағы |1 |1 |1 |1 |1 |7.1.2- 3|
| |толық ішкі шағылу. Поляризациясы әртүрлі| | | | | |бөлім, |
| |шағылған сәулелер фазаларының | | | | | |45-67 |
| |қатынастары. Металдар оптикасы. Максвелл| | | | | |беттер; |
| |теңдеулері мен металдағы толқындар. | | | | | |7.1.7-23,|
| |Металл шекарасындағы жарықтың шағылу мен| | | | | |24, 25 |
| |сынуының геометриялық заңдары. | | | | | |бөлімдер,|
| |Машықтану сабағы № 6 Көпөлшемді | | | | | |470-495 |
| |құрылымдағы дифракция | | | | | |беттер |
| |Зертханалық жұмыс № 6 Рефрактометр | | | | | | |
| |арқылы заттың сыну көрсеткішін анықтау. | | | | | | |
| |Өздік жұмыс № 6 Металдардың оптикалық | | | | | | |
| |константаларын өлшеу. | | | | | | |
|7. |Дәріс № 7 Анизотроп орталардың |1 | |1 |1 |1 |7.1.2- 10|
| |оптикасы. Анизотроп орталардағы жарық | | | | | |бөлім, |
| |толқындарының таралуы: эксперименттік | | | | | |246-264 |
| |фактілер мен теория элементтері. | | | | | |беттер |
| |Френельдің толқындық нормальдер теңдеуі.| | | | | |7.1.3-8 |
| |Фазалық және сәулелік жылдамдықтар. | | | | | |бөлім, |
| |Біросьті және екіосьті кристалдар. | | | | | |164-168 |
| |Жарықтың қосарланып сынуы. Гюйгенс | | | | | |беттер; |
| |тұрғызуының көмегімен жарықтың таралуын | | | | | |7.1.7-26 |
| |сапа жағынан талдау. | | | | | |бөлім, |
| |Машықтану сабағы № 7 Поляризация. | | | | | |495-525 |
| |Өздік жұмыс № 5 Поляризацияланған | | | | | |беттер |
| |жарықтың интерференциясы. | | | | | | |
|8. |Дәріс № 8 Эллипс бойынша |1 |1 |1 |1 |1 |7.1.2- |
| |поляризацияланған жарықты алу және | | | | | |12 бөлім,|
| |талдау. Гиротропты орталар туралы ұғым. | | | | | |284-306 |
| |Табиғи оптикалық активтілік. | | | | | |беттер |
| |Сахарометрия. Механикалық деформация, | | | | | |7.1.3 -8 |
| |электрлік (Поккельс және Керра | | | | | |бөлім, |
| |эффектілері), магниттік (Фарадей, | | | | | |168-171 |
| |Коттон-Муттон эффектілері) өрістер | | | | | |беттер; |
| |әсерінің нәтижесінде пайда болатын | | | | | |7.1.7 |
| |оптикалық қасиеттердің анизо-тропиясы. | | | | | |-27,31 |
| |Зееман эффектісі. Сұйық крис-талдардағы | | | | | |бөлімдер,|
| |оптикалық эффектілер. Динами-калық | | | | | |525-633 |
| |шашырату. Қосарланып сыну құбылысын | | | | | |беттер |
| |электрлік өріс көмегімен бағытты түрде | | | | | | |
| |өзгерту. | | | | | | |
| |Машықтану сабағы № 8 Оптикадағы Френель | | | | | | |
| |формулалары. | | | | | | |
| |Өздік жұмыс № 8 Сахарометрия. | | | | | | |
|9. |Дәріс № 9 Жарықтың дисперсиясы. Жарықтың|1 |2 |1 |1 |1 |7.1.2- 11|
| |заттағы таралуының микроскопиялық | | | | | |бөлім,264|
| |бейнесі. Сызықты оптикалық осциллятор. | | | | | |-279 |
| |Диспер-сияның классикалық электрондық | | | | | |беттер |
| |теориясы. Фазалық және топтық | | | | | |7.1.3-7 |
| |жылдамдықтар, олардың қатынастары. Сыну | | | | | |бөлім, |
| |көрсеткішінің қалыпты және аномальды | | | | | |131-140 |
| |дисперсиясы. | | | | | |беттер; |
| |Машықтану сабағы № 9 Жарықтың қосарланып| | | | | |7.1.7 -28|
| |сынуы. | | | | | |бөлім, |
| |Зертханалық жұмыс № 7 Луммер-Бродхун | | | | | |538-575 |
| |фотометрінің көмегі арқылы жарықтың | | | | | |беттер |
| |техникалық шамаларын анықтау. | | | | | | |
| |Өздік жұмыс № 9 Дисперсияны байқау | | | | | | |
| |схемалары. Пуччианти әдісі. | | | | | | |
|10.|Дәріс № 10. Жылулық сәуле шығару. Заттың|1 |1 |1 |1 |1 |7.1.2- |
| |сәуле шығару және жұту қабілеттері мен | | | | | |14 бөлім,|
| |олардың қатынастары. Абсолют қара | | | | | |323-337 |
| |дененің моделі. Стефан-Больцман заңы. | | | | | |беттер |
| |Вин ығысу формуласы. Рэлей-Джинс | | | | | |7.1.3 -7 |
| |формуласы. Машықтану сабағы № 10 | | | | | |бөлім, |
| |Жарықтың дисперсиясы | | | | | |140-143 |
| |Зертханалық сабақ № 8 Стефан-Больцман | | | | | |беттер; |
| |тұрақтысын анықтау | | | | | |7.1.7 |
| |Өздік жұмыс № 10 Сәуле шығарудың | | | | | |-36 |
| |классикалық теориясының шектелуі. | | | | | |бөлім682-|
| | | | | | | |711 |
| | | | | | | |беттер |
|Модуль № 3 Жарықтың кванттық теориясы |
|11.|Дәріс № 11. Кванттық теорияның |1 |2 |1 |1 |1 |7.1.2- |
| |элементтері. Планк формуласы. Жарықтың | | | | | |15 бөлім,|
| |шашырауы. Жарықтың молекулалық шашырауы.| | | | | |337-353 |
| |Шашыраған жарық интенсивтілігінің | | | | | |беттер |
| |жиілікке тәуелділігі (Рэлей формуласы) | | | | | |7.1.3 |
| |және шашыратудың бұрыштық диаграммасы. | | | | | |бөлім, |
| |Ми шашыратуы және тығыздық | | | | | |беттер; |
| |флуктуа-циясындағы шашырату. Доплер | | | | | |7.1.7 -29|
| |эффектісі мен жарықтың абберациясы. | | | | | |бөлім, |
| |Шашыраған жарықтың поляризациясы, оның | | | | | |575-607 |
| |спектрлік құрамы. | | | | | |беттер; |
| |Машықтану сабағы № 11 Жылулық сәуле | | | | | |32,33 |
| |шығару | | | | | |бөлім, |
| |Зертханалық сабақ № 9 Жарықтың толқын | | | | | |633-660 |
| |ұзындығын лазер көмегімен анықтау. | | | | | | |
| |Өздік жұмыс № 11 Мандельштам-Бриллюэн | | | | | | |
| |өзіндік шашыратуы және комбинациялық | | | | | | |
| |шашырату. Ұсақдисперсті және бұлыңғыр | | | | | | |
| |орталардағы жарықтың шашырауы. | | | | | | |
|12.|Дәріс № 12. Табиғаттағы оптикалық |1 | |1 |1 |1 |7.1.2- 17|
| |құбылыстар. Күн сәуле көзі. | | | | | |бөлім, |
| |Синхротрондық сәуле шығару. Жердің бетін| | | | | |375-376 |
| |жарықтандыру. Атмосфераның өткізуі. | | | | | |беттер |
| |Атмосферадағы рефракция. Сәуленің | | | | | |7.1.3 |
| |турбуленттік ығысуы. Атмосферадағы Рэлей| | | | | |бөлім, |
| |шашыратуы. | | | | | |беттер; |
| |Машықтану сабағы № 12 Табиғаттағы | | | | | | |
| |оптикалық құбылыстар. | | | | | | |
| |Өздік жұмыс № 12 Кемпірқосақты | | | | | | |
| |зерттеудің тарихы мен есептеуі. Полярлық| | | | | | |
| |жарқырау. | | | | | | |
|13.|Дәріс № 13. Люминесценция құбылысы: |1 |2 |1 |1 |1 |7.1.2- |
| |негізгі заңдылықтары, спектрлік және | | | | | |16 бөлім,|
| |уақыттық сипаттамалары, кванттық ұғымдар| | | | | |356-375 |
| |тұрғысынан интерпретациясы. | | | | | |беттер; |
| |Фотоэффект. Негізгі экспе-рименттік | | | | | |7.1.7-38 |
| |заңдылықтар және оларды түсіндіру. | | | | | |бөлім,711|
| |Фотондар мен олардың қасиеттері. | | | | | |-749 |
| |Фотондар қатысатын процестердегі | | | | | |беттер |
| |энергия мен импульстің сақталу заңдары. | | | | | | |
| |Комптон эффектісі. | | | | | | |
| |Машықтану сабағы № 13 Фотоэффект | | | | | | |
| |Зертханалық жұмыс № 10 Планк тұрақтысын | | | | | | |
| |анықтау | | | | | | |
| |Өздік жұмыс № 13 Фотолюминесценция. | | | | | | |
|14.|Дәріс № 14 Сызықтық емес оптика. |1 | |1 |1 |1 |7.1.2- 18|
| |Тұрақты ток өрісіндегі диэлектриктің | | | | | |бөлім,391|
| |поляризациясы. Жарық өрісіндегі | | | | | |-398 |
| |диэлектриктің поляризациясы. | | | | | |беттер; |
| |Электромагниттік толқындардың сызықтық | | | | | |7.1.7 |
| |емес әсерлесуі. | | | | | |-41 |
| |Машықтану сабағы № 14 Комптон эффектісі | | | | | |бөлім, |
| |Өздік жұмыс № 14 Екінші гармониканың | | | | | |820-849 |
| |генерациясы. Екінші гармониканың | | | | | |беттер |
| |генерациясындағы фазалық синхронизм. | | | | | | |
|15.|Дәріс № 15 Еріксіз комбинациялық |1 | |1 |1 |1 |7.1.2- |
| |шашырату. Стокс шашыратуы. Антистокс | | | | | |18 бөлім,|
| |шашыратуы. Жарықтың өзіндік | | | | | |401-410 |
| |фокусировкасы. Мандельштам-Бриллюэн | | | | | |беттер; |
| |еріксіз шашыратуы. Ауысулардың қанығуы.| | | | | |7.1.7-41 |
| |Сызықтық және сызықтық емес жұтылу. | | | | | |бөлім, |
| |Спектрлік сызықтардың ені мен | | | | | |849-860 |
| |профильдері. | | | | | |беттер |
| |Машықтану сабағы № 15 Доплер эффектісі | | | | | | |
| |Өздік жұмыс № 15 Сызықтардың біртекті | | | | | | |
| |және біртексіз кеңеюі. Толқындық | | | | | | |
| |фронттың айналуы | | | | | | |
3 ПӘНДІ ОҚЫТУҒА АРНАЛҒАН ӘДІСТЕМЕЛІК НҰСҚАУЛАР
Курсты оқыған кезде берілген тақырыптың негізгі жағдайларын
қарастыруға баса назар аудару керек, осы мақсатта пәннің оқу-әдістемелік
кешенін ұсынып отырмыз, ол студенттердің оқулықпен жұмыс істеуін
жеңілдетеді. Пәнді оқып меңгеруі үшін студенттің қолында оқулықтар, оқу
құралдары, физикадан зертханалық жұмыстарға әдістемелік нұсқаулар бар.
Ең маңыздысы дұрыс оқулық таңдап алу. Бір уақытта бірнеше оқулықты
пайдаланудың қажеті жоқ, ұсынылып отырға әдебиеттердің ішінен тек біреуін
ғана негізгі етіп алу керек. Басқа оқулықтарды тек қажетті материал
болмаған кезде немесе оқулықта қысқаша ғана көрсетілген кезде ғана
пайдаланады. Курсты тақырып бойынша, пән бағдарламасына сәйкес оқыған жөн.
Студент барлық аудиториялық сабақтарға және ОКӨБЖ –қа қатысуы міндетті,
оқытушымен қосымша сабақ өтуге мүмкіндігі бар.
4. КУРСТЫҢ ФОРМАТЫ
Студент мерзімінде оқытушыға ӨБЖ тапсырмаларын тапсыруы қажет,
зертханалық, машықтану сабақтарына дайын болуы керек.
Студент сабақты босататын болса, оның рейтингісі төмендетіледі,
сондықтан ол босатылған сабақтар бойынша бақылау жұмысын орындауы қажет.
Студент оқу сабақтарының барлық түрлерінде белсенді жұмыс істеуі
қажет, оның жұмысы баллмен бағаланады да, қосылып аралық және қорытынды
рейтинг қойылады.
ОКӨБЖ –қа сабақ және өзбетімен жұмыс кезінде қиындық тудырған сұрақтар
шығарылады. Егер ондай сұрақтар туындамайтын болса, дәріс бойынша білімін
кеңейтіп тереңдетеді, қосымша ғылыми әдебиеттермен танысуына болады.
5. КУРСТЫҢ САЯСАТЫ
Студентке қойылатын талаптар:
Сабаққа қатысу: Дәріс, машықтану сабақтарына қатысу міндетті түрде.
Қандай да бір себептермен сабақты босататын жағдайда да студент өзбетімен
жұмыс тақырыптарын дәл уақытында өткізу қажет, ал босатылған сабақтар
тақырыбы бойынша бақылау жұмысын жазу немесе тест тапсыру керек.
Мінез-құлық: Сабақ уақытында үнемі тәртіп бұзған студент аудиториядан
шығарылып жіберіледі немесе бүкіл курс бойынша “қанағаттанғысыз” деген
баға қойылады.
Бақылау тапсырмалары: Міндетті түрде оларды дәл уақытында орындап
тапсыру керек. Уақытынан кешіктіріліп тапсырылған тапсырмалар автоматты
түрде төмендетіліп бағаланады.
Межелік аттестация: Межелік аттестация сабаққа қатысу, өзбетімен жұмысты
дәл уақытында өткізу, сабақ кезінде ауызша және жазбаша түрде тапсыру,
межелік бақылау нәтижесінде қойылады.
Көшіру мен плагиат: Кез-келген көшіріп алу немесе плагиат (басқа
студенттердің дайын тапсырмалары мен шығарылған есептерін қолдану)
анықталатын болса студент аудиториядан шығарылып жіберіледі немесе бүкіл
курс бойынша “қанағаттанғысыз” деген баға қойылады.
Ұялы телефондар: Сабақ кезінде өшіріліп қоюы керек.
Емтихан: Қорытынды ауызша емтиханға пән бойынша қойылатын ең жоғары
баллдың 50% алған студенттер жіберіледі.
6. БАҒА ҚОЮ САЯСАТЫ.
«Оптика» пәні бойынша балдардың бөлінуі
2- кесте
|Апталар |Бақылау түрлері |Барлық балдар |Ескерту |
|4 апта |Дәріс |15 | |
| |Зертханалық сабақ |15 | |
| |СОӨЖ |15 | |
| |СӨЖ |25 | |
|6 апта |Дәріс |15 | |
| |Зертханалық сабақ |15 | |
| |СОӨЖ |15 | |
| |СӨЖ |25 | |
|7 апта |Дәріс |15 | |
| |Зертханалық сабақ |15 | |
| |СОӨЖ |15 | |
| |СӨЖ |25 | |
| |Межелік бақылау |60 | |
|11 апта |Дәріс |15 | |
| |Зертханалық сабақ |15 | |
| |СОӨЖ |15 | |
| |СӨЖ |25 | |
|14 апта |Дәріс |15 | |
| |Зертханалық сабақ |15 | |
| |СОӨЖ |15 | |
| |СӨЖ |25 | |
|15 апта |Дәріс |15 | |
| |Зертханалық сабақ |15 | |
| |СОӨЖ |15 | |
| |СӨЖ |25 | |
| |Межелік бақылау |60 | |
|барлығы | |540 | |
7. ӘДЕБИЕТТЕР
7.1. Негізгі әдебиеттер
7.1.1 Жұманов К.Б. Оптика негіздері, 1 бөлім: Оқу құралы.-Қазақ
университеті, 2004 – 321 б.
7.1.2 Н.М. Годжаев Оптика. учеб. пособие для вузов. М., Высшая школа, 1977.
7.1.3 Детлаф А.А., Яворский Б.М. Курс физики, М, Высшая школа, 1989 г.
7.1.4 Волькенштейн В.С. Жалпы физика курсының есептер жинағы Алматы,
Мектеп, 1974 ж.
7.1.5 Абдуллаев Ж. Жалпы физика курсы, Ана тілі, 1991 ж..
7.1.6 Паримбеков З.А., Рахимбердина А.Т., Тұрысбекова Б.Ш. Физика курсынан
зертханалық практикум. Семей, 2011 ж.
7.1.7 Ландсберг Г.С. Оптика.-М.: Наука, 1976
7.1.8. Матвеев А.Н., Оптика.-М.: Высшая школа, 1985
7.1.9. Бутиков Е.И. Оптика.-М.: высшая школа, 1986
7.1.10 Савельев И.В. Жалпы физика курсы III т. Алматы Мектеп 77ж.(аударма).
7.2 Қосымша әдебиеттер
7.2.1. Дж. Орир Физика в 2-х томах ., Москва, Мир, 1981 г.
7.2.2. Борн М., Вольф Э. Основы оптики.-М.: Наука, 1973
7.2.3. Чертов А.Г., Воробьев А.А. Задачи по физики. М. Высшая школа, 1988
г.
7.2.4.Физический практикум под редакцией Ивероновой В.И., М, Наука, 1968 г.
Пәндер
- Іс жүргізу
- Автоматтандыру, Техника
- Алғашқы әскери дайындық
- Астрономия
- Ауыл шаруашылығы
- Банк ісі
- Бизнесті бағалау
- Биология
- Бухгалтерлік іс
- Валеология
- Ветеринария
- География
- Геология, Геофизика, Геодезия
- Дін
- Ет, сүт, шарап өнімдері
- Жалпы тарих
- Жер кадастрі, Жылжымайтын мүлік
- Журналистика
- Информатика
- Кеден ісі
- Маркетинг
- Математика, Геометрия
- Медицина
- Мемлекеттік басқару
- Менеджмент
- Мұнай, Газ
- Мұрағат ісі
- Мәдениеттану
- ОБЖ (Основы безопасности жизнедеятельности)
- Педагогика
- Полиграфия
- Психология
- Салық
- Саясаттану
- Сақтандыру
- Сертификаттау, стандарттау
- Социология, Демография
- Спорт
- Статистика
- Тілтану, Филология
- Тарихи тұлғалар
- Тау-кен ісі
- Транспорт
- Туризм
- Физика
- Философия
- Халықаралық қатынастар
- Химия
- Экология, Қоршаған ортаны қорғау
- Экономика
- Экономикалық география
- Электротехника
- Қазақстан тарихы
- Қаржы
- Құрылыс
- Құқық, Криминалистика
- Әдебиет
- Өнер, музыка
- Өнеркәсіп, Өндіріс
Қазақ тілінде жазылған рефераттар, курстық жұмыстар, дипломдық жұмыстар бойынша біздің қор #1 болып табылады.
Ақпарат
Қосымша
Email: info@stud.kz