Файл қосу

Қазақстанда кәсіпкерліктің қалыптасуының тарихи және саяси алғышарттары



|ҚАЗАҚСТАН РЕСПУБЛИКАСЫНЫҢ БІЛІМ ЖӘНЕ ҒЫЛЫМ МИНИСТІРЛІГІ                       |
|СЕМЕЙ ҚАЛАСЫНЫҢ  ШӘКӘРІМ АТЫНДАҒЫ МЕМЛЕКЕТТІК УНИВЕРСИТЕТІ                    |
|3 деңгейлі СМЖ құжаты    |ОӘК                       |                        |
|                         |                          |ПОӘК 042-16-02.1.20 /03-|
|                         |                          |2013                    |
|«Қазақстандағы ХХ ғ Шетел|№1 басылым                |                        |
|кәсіпкерлігінің қалыптасу|30.09.2013                |                        |
|тарихы» пәнінің          |                          |                        |
|оқу-әдістемелік кешені   |                          |                        |















   «Қазақстанда ХХ ғ Шетел кәсіпкерлігінің қалыптасу тарихы»  пәні бойынша
                    «050203» тарих  мамандығына арналған

                      ПӘННІҢ ОҚУ-ӘДІСТЕМЕЛІК КЕШЕНІНІҢ
                         ОҚУ - ӘДІСТЕМЕЛІК МАТЕРИАЛЫ

































                                    СЕМЕЙ
                                    2013




                                                                Мазмұны
   1. Глоссарий


   2. Дәрістер


   3. Практикалық сабақтар


   4. Студенттердің өздік жұмысы
















































1  Глоссарий
 1.





2 Қысқаша дәрістер

1-тақырып.
Қазақстанның жергілікті ерекшеліктерінің тарихы
Дәріс тезисі:
Қазақстанда кәсіпкерліктің қалыптасуының тарихи және саяси алғышарттары»
ХІХ ғасырдың екінші жартысындағы Ресей империясының Қазақстанның өлкесін
отарлауын аяқтауы, патша үкіметінің жүргізген реформаларының кәсіпкерліктің
қалыптасуына ықпалы қарастырылған. Қазақстанның отар аймаққа айналуы, оның
барлық аймақтарының әлеуметтік экономикалық және саяси дамуына түбірлі
өзгерістер әкелді. Осы кезеңде жүргізілген саяси реформалардың барысы
Ұсынылатын  әдебиет:
1.    Қазақ даласында кәсіпкерліктің қалыптасу және даму тарихынан (ХІХ ғ.
соңы-ХХ ғ. басы) // «Қазақстан халықтарының мәдени-тарихи мұраларын оқып
үйрену және дамыту мәселелері» V Халықаралық Дулати оқуларының
материалдары. - Тараз: ТарМУ баспасы, 2006. – 267-271 бб.
2.    Сауда саласында кәсіпкерліктің қалыптасу ерекшеліктері ХІХ ғ. 60 ж. –
ХХ ғ. 17 жж.) // «Отан және Әлем тарихы ХХІ ғасырда: – Алматы, 2007. – 41-
50 бб.
2-тақырып  Натуралды   шаруашылыққа  бейімделген  жергілікті  халық,   саяси
өзгерістердің әсерімен жаңа ізденістер арнасына түсуі


Дәріс тезисі: Патша үкіметі жаулап алынған жерлерде саяси тұрақтылыққа қол
жеткізу мақсатында, орыстарды қоныстандыру саясатын ұстанды. Жаңа қосылған
шет аймақтарды қарқынды отарлау мақсатында патша әкімшілігі алғашында казак
әскерлерін, кейінен шаруаларды қоныстандыру шараларын бастады.


Ұсынылатын  әдебиет:
   1. Кронгардт Г.К. Национальный состав населения Казахстана в конце ХІХ
   в. // Ист. науки: сб. ст. – Алма-Ата, 1976. –вып. 3. –С.33-37.
   2. Жолдасбаев Т.Ө «Кәсіпорын экономикасы » Алматы –2002 жыл.


3-тақырып. Қоныс аудару саясаты негізінде өлкенің кәсіпкерлік тарихының
бастапқы кезеңі қалыптасуы
  Дәріс тезисі:


Кәсіпкерлер қатарының артуына осы бағытта жүргізілген шаралар  тікелей  әсер
етті.  Сонымен,  ХІХ  ғ.   екінші   жартысында   жүргізілген   реформалардың
нәтижесінде,  қазақ  даласында  кәсіпкерліктің   қалыптасуына   тарихи-саяси
алғышарт жасалды

  \Ұсынылатын әдебиет:


1.    Кронгардт Г.К. Национальный состав населения Казахстана  в  конце  ХІХ
в. // Ист. науки: сб. ст. – Алма-Ата, 1976. –вып. 3. –С.33-37.


2.    Жолдасбаев Т.Ө «Кәсіпорын экономикасы » Алматы –2002 жыл.


3.    «Қазақстан –көшірмесіз реформалар»  4.7.2003,  Регнум.  Ру,  мақаланың
кең нұсқасы «Ресей бизнес-газетінде» 2003жылғы 10 маусым




 4 тақырып. «Кәсіпкерліктің қалыптасуының экономикалық базасының құрылуы»



  Дәріс тезисі:


Отарлау қарсаңындағы қазақ  жерінің  дәстүрлі  шаруашылығы,  қазақ  қоғамына
капиталистік қатынастардың енуі, кәсіпкерліктің қалыптасуына қолайлы  жағдай
туғызған инфрақұрылымның дамуы .

Ұсынылатын әдебиет:
1. Приватизация и развитие новых форм хозяйствования Казахстан:1991-2001
годы. Информационно – аналитический сборник. Алматы: Агентство Республики
Казахстан по статистике, 2002- 170-174с.
2. Мухаметханов Б. Основной движущей силой пеемен в Казахстане,  как  и во
всех государствах с переходной экономикой может стать только собственник.
Панорама- 1995. №38. 30. 09. – 7с.

  5 тақырып.  Кәсіпкерлерді капиталмен қамтамасыз еткен біртұтас банк
  жүйесінің құрылу

  Дәріс тезисі:

  Қазақстан өңірінде акционерлік, коммерциялық банктердің бөлімшелері,
  несие қоғамы және қалалық қоғамдық банк, мемлекеттік банк бөлімшелері,
  несиелік кооперация және басқа да ұсақ несие бөлімшелері құрылды.

  Ұсынылатын әдебиет:


1.     Қазақстандағыкәсіпкерліктің  қалыптасуының   экономикалық   базасының
құрылуы: банк ісі және теміржол магистралі (ХІХ  ғ.  соңы-ХХ  ғ.  басы)   //
ҚазҰУ Хабаршысы. Тарих сериясы. -  2005. - №4 (39). – 38-41  бб.


2.    Аташева Д.О. «Шағын кәсіпкерлік: тәжірибесі,  өзекті  мәселелері  және
дамуын кешенді бағалау» диссертация. Тараз 2004жыл. 102-бет.


  6 тақырып. Кәсіпкерліктің қалыптасуы мен дамуына ықпал еткен факторлардың
  бірі – теміржол құрылысының маңызы

  Дәріс тезисі:


ХХ ғасырдың басында Қазақстан территориясын жылдам қарқынмен қамти  бастады.
Теміржол  құрылысының  салынуы  Қазақстанда  тауар-айырбас  және  ақша-тауар
қатынастарының  дамуына  ықпалын  тигізді.  Сонымен  бірге,   қоныс   аудару
процесінің күшеюіне де әсер етті.

Ұсынылатын әдебиет:
1.     Тасымалдау кәсібі қалай қалыптасты? // Қазақ тарихы, 2006. - №3. –
39-43 бб.
2.     Тұрмыстық қызмет саласындағы кәсіпкерліктің қалыптасуы (ХІХ ғ. соңы-
ХХ ғ. басы) // ҚазҰУ Хабаршысы. Тарих сериясы. -  2006. - №4 (43). – 105-
108 бб.

  7 тақырып . Сауда саласындағы кәсіпкерліктің даму ерекшеліктер.

  Дәріс тезисі:


Капиталды ұйымдастырудың аймақта біршама кең тараған түрі -  ХХ  ғ.  басында
қалыптасқан  сауда  үйлері  болды.  Сауда  үйілерінің  пайда  болуы,   сауда
кәсіпкерлігінің біршама жоғары деңгейге  көтерілгенін  көрсетті.  Бұл  тауар
айналымының жоғары дәрежеге  көтерілгенін  және  осы  салада  кәсіпкерліктің
рөлінің артқанын айқындай түседі

Ұсынылатын әдебиет:

1.    Мақта шаруашылығы саласындағы кәсіпкерліктің  қалыптасып,  дамуы  (ХІХ
ғ. соңы-ХХ ғ. басы)  // Отан тарихы:   ІІ  бөлім.  -  Астана:  ЕҰУ  баспасы,
2006. -  35-40 бб


2.    Кенжегузин М.Б., Додонов В.Ю. Шевелев С.А. Формирование  и  реализация
казахстанской модели устойчивого экономического роста. Алматы, 2001 год.


  8 тақырып. Өңірдегі ауыл шаруашылығы саласында жеке кәсіпкерліктің
  қалыптасу өзгешеліктері


Дәріс тезисі:


Қазақстанның табиғи мүмкіндігіне байланысты кәсіпкерлердің ауыл  шаруашылығы
саласын игеру  қызметі  сараланды.  Қазақ  жерін  отар  аймаққа  айналдырған
ресейлік үкімет өлкеде жер өңдеуге аса көңіл бөліп, бұл  іске  кәсіпкерлерді
жұмылдырды

  Ұсынылатын әдебиет:


1.    Кубаев Е. Экономичская политика и экономический  рост.  Алматы,   2000
г.


2.    Кенжегузин М.Б., Додонов В.Ю. Шевелев С.А. Формирование  и  реализация
казахстанской модели устойчивого экономического роста. Алматы, 2001 год.




  9тақырып. Халыққа қызмет көрсету жүйесінде кәсікерліктің пайда болу
  үрдісі

  Дәріс тезисі.


ХІХ ғ. екінші жартысындағы қазақ  қоғамының  жаңаша  өзгерістерге  бейімделу
барысында, халықтың дәстүрлі шаруашылықтары мен кәсіпшілігі жалғасын  тауып,
кәсіпкерліктің жаңа салалары туындады. Соның бірі - халыққа  қызмет  көрсету
саласында кәсіпкерліктің қалыптасып, дамуы

  Ұсынылатын әдебиет:


1.    Курс переходной экономики. Под.ред. Л.И. Абалкина. М, 1997 г


2.    Ашимбаев Т.А. Экономика  Казахстана  на  пути  к  рынку:  тенденции  и
размышления. Алматы, 1994 г.


      Берденов Қ. Қазақстан мемлекет  ретінде  қалыптасуы  мен  экономиканың
дамуы. – Алматы, 1998 ж. – 216 б.




  10 тақырып. Қолөнер кәсібі өндірісінің дамуына

  Дәріс тезисі:


Қазақстанда ұсақ және орташа кәсіпкерліктің  қалыптасуы  екі  жолмен  жүрді.
Біріншісі, капитализімнің енуімен байланысты,  жергілікті  шеберхана  кәсібі
мен  қолөнердің  жаңа  жағдайға  бейімделе  отырып  дамуы  нәтижесінде,   ал
екіншісі, қоныс аударушы шаруалардың тіршілік  көзі  ретінде  кәсіпкерлікпен
айналысуы барысында туындады.

  Ұсынылатын әдебиет:


1.    Елемесов Р.  Переходная  экономика:  проблемы  методологии  и  теории.
Алматы, 1998 г


2.    Воловой В.В. Политэкономия. М, 1999.


3.     Қазақстандағыкәсіпкерліктің  қалыптасуының   экономикалық   базасының
құрылуы: банк ісі және теміржол магистралі (ХІХ  ғ.  соңы-ХХ  ғ.  басы)   //
ҚазҰУ Хабаршысы. Тарих сериясы. -  2005. - №4 (39). – 38-41  бб.




11 тақырып Кәсіпкерлердің этникалық құрамы мен әлеуметтік құрылымы

  Дәріс тезисі:


Патшалық Ресейдің  қоныстандыру  саясатының  нәтижесінде  кәсіпкерлердің  әр
түрлі ұлттардан құралғандығы мен олардың әлеуметтік шығу тегі сарапталады

  Ұсынылатын әдебиет:


1.    Кронгардт Г.К. Национальный состав населения Казахстана  в  конце  ХІХ
в. // Ист. науки: сб. ст. – Алма-Ата, 1976. –вып. 3. –С.33-37.


2.    Жолдасбаев Т.Ө «Кәсіпорын экономикасы » Алматы –2002 жыл.


3.    «Қазақстан –көшірмесіз реформалар»  4.7.2003,  Регнум.  Ру,  мақаланың
кең нұсқасы «Ресей бизнес-газетінде» 2003жылғы 10 маусым


  12 тақырып. Ұлттық кәсіпкерлердің құрылуы

  Дәріс тезисі:


Қазақтың буржуазия өкілдері мен іскер  азаматтарының  жаңа  қоғамдық  дамуға
бейімделу барысында кәсіпкерлік  іскерлігінің  шыңдалуы,  қазақтың  дәстүрлі
шаруашылығының кәсіпкерлік сипат алуы сарапталады.



  Ұсынылатын әдебиет:


1.    Оразәлі С. ХХІ қандай  экономикамен  келем.  –  Алматы.  –  Қазақстан.
-1996 ж. 120 б.


2.    Жолдасбаев Т.Ө «Кәсіпорын экономикасы » Алматы –2002 жыл.


  13 тақырып. Қазіргі кезеңдегі отандық зерттеушілердің еңбектері
  кәсіпкерлік тарихын зерттеуде маңызды орын алуы

  Дәріс тезисі

   Отандық зерттеушілердің еңбектері кәсіпкерлік тарихын зерттеуде
  Қазақстанның тәуелсіз мемлекет ретіндегі жаңа даму кезеңіне аяқ басуы,
  кәсіпкерліктің тарихына деген қызығушылықты арттыра түсті.


1.    Қазақстан Республикасының Президентінің  жолдауы.//Егеменді  Қазақстан
2005, 18 ақпан.


2.     Назарбаев  Н.А.  Рынок  и  социально-экономическое  развитие.  Москва
«Экономикаң, 1994 г.

  14. тақырып.  Өткен тақырыптар негізінде ой тұжырымдау




  Реферат тақырыптары

1.Кәсіпкерліктің экономикалық мәні мен мазмұны, құрылымы
2.Кәсіпкерлік субъектілерінің жіктелуі, түрлері
3.Кәсіпкерліктің қызмет атқару жағдайлары, олардың ұйымдастыру –
экономикалық формалары
4.Қазақстанда кәсіпкерліктің қалыптасуының саяси және экономикалық
алғышарттары
5.Кәсіпкерліктің қалыптасып, дамуына жергілікті өнеркәсіптің тигізген әсері
6.Сауда саласындағы кәсіпкерліктің даму деңгейіне талдау жасау
7.Аймақтағы ауыл шаруашылық кәсіпкерлігінің дамуын анықтау
8.жергілікті халыққа қызмет көрсету (көліктік, қолөнер-шеберханалық және
тұрмыстық қызмет) саласындағы кәсіпкерліктің даму ерекшеліктерін талдау;
9.Аймақтағы кәсіпкерлердің әлеуметтік және этникалық құрылымын саралай
отырып, қазақ кәсіпкерлерінің іскерлік мүмкіндіктерін бағалау.
      10.Кәсіпкерлікті қолдаудың отандық тәжірибесі және әлемдік аренадағы
оның даму деңгейі
      11.Қазақстан Республикасында кәсіпкерліктің проблемалары және
кәсіпкерліктің дамуы
12.Кәсіпкерлікті дамыту бағдарламаларының тиімділігі
13.Біріккен кәсіпорындарды дамыту мүмкіндіктері мен болашағы
14.Кеңестік дәуірдің зерттеушілердің еңбектеріндегі кәсіпкерліктің дамыту
териясына талдаулары
15.Отандық зерттеушілердің еңбектері кәсіпкерлік тарихын зерттеуде маңызды
орын алуы
  Емтихан сұрақтары:


















Пәндер