Файл қосу

Психологиядағы математикалық әдістер





    |ҚАЗАҚСТАН РЕСПУБЛИКАСЫНЫҢ БІЛІМ ЖӘНЕ ҒЫЛЫМ МИНИСТРЛІГІ                      |
|СЕМЕЙ қ. ШӘКӘРІМ атындағы МЕМЛЕКЕТТІК УНИВЕРСИТЕТІ                          |
|3 деңгейлі СМК құжат     |ПОӘК                     |                         |
|                         |                         |ПОӘК                     |
|                         |                         |042-18-16.1.83/02-2014   |
|ПОӘК                     |Басылым №1               |                         |
|Студентке арналған       |18.09.2013 ж. орнына     |                         |
|«Психологиядағы          |Басылым №2   05.09.2014ж |                         |
|математикалық әдістер»   |                         |                         |







                           ПӘННІҢ ОҚУ ӘДІСТЕМЕЛІК
                                   КЕШЕНІ
                   «ПСИХОЛОГИЯДАҒЫ МАТЕМАТИКАЛЫҚ ӘДІСТЕР»
                5В050300 – «Психология» мамандығына арналған

                     студентке арналған пән бағдарламасы






































                                    Семей
                                    2014
Кіріспе


    1 ҚҰРАСТЫРЫЛДЫ
    Құрастырушы     “Психология”     кафедрасының     профессоры,психология
ғылымдарының  кандидаты ________Ш.С.Сатиева
                                                            «     05      »
  09       2014 ж.


    2 ТАЛҚЫЛАНДЫ
    2.1 «Психология» кафедрасының отырысында.
    «  05   »           09       2014 ж. Хаттама №1


    Кафедра меңгерушісі ____________ Ш.С.Сатиева


    2.2  Экономика,  құқық  және  гуманитарлық  ғылымдар  факультеті   оқу-
әдістемелік бюросының отырысында
    «  09 »           09       2014 ж. Хаттама №1


    Төрағасы  ___________ С.Х.Тойкин


    3 БЕКІТІЛДІ
    Университеттің оқу-әдістемелік  кеңесінің  отырысында  мақұлданды  және
баспаға ұсынылды
    «  11 »           09       2014 ж. Хаттама №1


    ОӘК  ___________ Г.К.Искакова


    4 АЛҒАШ ЕНПЗІЛДІ

























Мазмұны



1 Жалпы мәлімет
2 Сабақтар түріне байланысты пән сағаттарының бөлінуі және пән мазмұны
3 Пәнді оқу бойынша әдістемелік ұсыныстар
4 Курс форматы
5 Курс саясаты
6 Баға қою саясаты
7 Әдебиет

      1 ЖАЛПЫ МӘЛІМЕТ



10 Оқытушы және пән бойынша жалпы мәлімет

      “Психология”   кафедрасының   профессоры,   психология    ғылымдарының
кандидаты Ш.С.Сатиева
      Байланыс телефоны – тел.: 35-93-89, № 1 оқу корпусы, кабинет № 1212.
      Сабақ өткізу аудиториясы –№____аудитория.
      Берілген пән бойынша кредит саны – 3.



      1.2 Пәннің қысқаша сипаттамасы мен мазмұны


      Психологиядағы өлшеулер: шкала түрлері;  мәліметтерді ұсыну,  сипаттау
статисткасы; байланыс өлшемдері; бір өлшемді  және  көп  өлшемді  қолданбалы
статистика  әдістері;  метрика;  көп  өлшемді  шкалалау;  мәліметтердің  көп
өлшемді анализі (факторлы, класторлы);  дисперсионды  анализ;  компьютердегі
мәліметтер  анализі,  статистикалық  пакеттер;   жақындатылған   есептеулер;
мәліметтерді  сұрыптаудағы  компьютерлік  әдістердің   мүмкіншіліктері   мен
кемшіліктері;  ғылыми  психологиядағы  мәліметтер  анализінің   қорытындысын
көрсетудің нормативтері;  математикалық  модельдеудің  әдістері;  жеке  және
топтық  қалыптың  модельдері,  когнитивтік  модельдеудің   процесстері   мен
құрылымы, жасанды интеллект мәселесі.






      1.3 Пәнді оқудың мақсаты

    Психологиядағы   математикалық   әдістер   пәнінің   негізгі    мақсаты
психологиялық  факторлар  мен  заңдылықтардың  сандық  сипаттарының  негізгі
әдістерін игере білу және теориялық зерттеу.



      1.4 Пәнді оқудағы негізгі мақсат

     Білім  алушыға  психологиядағы  математикалық  әдістер  арқылы   алған
білімдерін   педагогикалық   іс-әрекеттерінде   қолдана    алудың    кәсіби
мүмкіншіліктерін кеңейту.





      1.5 Оқу нәтижесі

      Пәнді оқу нәтижесінде білім алушы:
Білім:  эмпирикалық анализдің жалпы сызбасы біледі;  эмпирикалық  зерттеудің
(генерализация и реактивтілік) негізгі практикалық  мәселелерінің  анализін;
сипаттамалы статистиканың негізгі анықтамаларын (өлшеу сатылары және  орташа
мән төңірегіндегі көрсеткіштер мен орташа тенденция  өлшемдері);  анықтамалы
және жобамалы анализ үшін қолданылатын статискалық  процедурулардың  негізгі
идеялары; базалық  статискалық  көрсеткіштер  және  оларды  пайдалану  аясы;
акмелогияға қолданылатын көп тараған математикалық  модельдер;  компьютерлік
программалар   курсында   пайдаланылатын    қолданыс    аясы,    эмпирикалық
мәліметтермен  компьютерде  жұмыс   істеу,    қолданылатын   программалардың
негізгі ерекшеліктері.
Икемділік: эмпирикалық  зерттеудің  жалпы  мәліметтер  анализінің  құрылымын
жасай алады;  негізгі  мәселеде  қолданылатын  статистикалық  көрсеткіштерді
пайдалана  алады;  анализ  нәтижесін  сұрыптай  біледі;  алынған   қорытынды
нәтиженің статистикалық мәнін  анықтай  алады;  эмпирикалық  массивті  өңдеу
кезінде  өзінің  психологиялық  тапсырмасына  сай  компьютердік  программаны
таңдай алады.
Құзыреттілік:   осы  курсты  меңгеру  кезіндегі  алған  білімі   эмпирикалық
зерттеудің тапсырмаларын дұрыс пайдалануға,  алынған  нәтижелерге  қорытынды
жасауға, келтірілген гипотезаны дәлелдеуге немесе керісінше оны  құптамауға,
сонымен қатар қажетті  эмпирикалық  мәліметтер  анализінің  әдісін  таңдауға
және оны нрақты түрде пайдлануға мүмкіндік береді.


      1.6 Курс пререквизиттері

      Экспериментальды психология және психодиагностика бойынша практикум-1,
экспериментальды психология және психодиагностика бойынша практикум -2.



      1.7 Курс постреквизиттері

Диплом жұмысына математикалық статистика әдістерін қолдану.




      2 Сабақтар түріне байланысты пән сағаттарының бөлінуі және пән мазмұны





      Сабақтар түріне байланысты пән сағаттарының бөлінуі және пән мазмұны 1
кестеде көрсетілген.


1 кесте – Сабақтар түріне  байланысты  пән  сағаттарының  бөлінуі  және  пән
мазмұны
|№  |Тақырып атауы                |Сағат саны                   |әдебиет          |
|   |                             |ЛК   |СПЗ  |ЛБ |СӨЖО   |СӨЖ  |                 |
|1  |2                            |3    |4    |5  |6      |7    |8                |
|Модуль 1.Психологиядағы математикалық әдістер                                   |
|1  |Сипаттаушы статистика. Өлшем |3    |3    |   |3      |9    |7.1.1-7.1.3      |
|   |мәселесі. Белгілер мен       |     |     |   |       |     |7.2.1-7.2.9      |
|   |айнымалылар. Өлшем шкалалары.|     |     |   |       |     |                 |
|2  |Статистикалық болжамдар.     |3    |3    |   |3      |9    |7.1.1-7.1.3      |
|   |                             |     |     |   |       |     |7.2.1-7.2.9      |
|3  |Критерийлер қуаттылығы.      |3    |3    |   |3      |9    |7.1.1-7.1.3      |
|   |                             |     |     |   |       |     |7.2.1-7.2.9      |
|4  |Дисперсионды анализдің жалпы |3    |3    |   |3      |9    |7.1.1-7.1.3      |
|   |тағайындалуы.                |     |     |   |       |     |7.2.1-7.2.9      |
|   |                             |     |     |   |       |     |                 |
|5  |Өзгешеліктер статистикасы.   |3    |3    |   |3      |9    |7.1.1-7.1.3      |
|   |Манна-Уитнидің U - критерийі |     |     |   |       |     |7.2.1-7.2.9      |
|6  |Өзгешеліктер статистикасы.   |3    |3    |   |3      |9    |7.1.1-7.1.3      |
|   |Крускал-Уоллистің Н -        |     |     |   |       |     |7.2.1-7.2.9      |
|   |критерийі                    |     |     |   |       |     |                 |
|7  | Зерттеліп жатқан белгінің   |3    |3    |   |3      |9    |7.1.1-7.1.3      |
|   |деңгейіндегі ығысуларды      |     |     |   |       |     |7.2.1-7.2.9      |
|   |айқындау.Байланысты          |     |     |   |       |     |                 |
|   |таңдамалар үшін дисперсионды |     |     |   |       |     |                 |
|   |анализ.                      |     |     |   |       |     |                 |
|Модуль 2. Ығысулар статистикасы. Корреляциялық статистика                       |
|8  |Зерттеліп жатқан белгінің    |3    |3    |   |3      |9    |7.1.1-7.1.3      |
|   |деңгейіндегі ығысуларды      |     |     |   |       |     |7.2.1-7.2.9      |
|   |айқындау. Байланысты         |     |     |   |       |     |                 |
|   |таңдамалар үшін Стьюденттің  |     |     |   |       |     |                 |
|   |T-критерийі                  |     |     |   |       |     |                 |
|9  |Ығысулар статистикасы.       |3    |3    |   |3      |9    |7.1.1-7.1.3      |
|   |Вилкоксоның Т - критерийі    |     |     |   |       |     |7.2.1-7.2.9      |
|10 |Ығысулар статистикасы.       |3    |3    |   |3      |9    |7.1.1-7.1.3      |
|   |Фридманның χ2r Критерий і    |     |     |   |       |     |7.2.1-7.2.9      |
|11 |Номиналды шкалалардағы       |3    |3    |   |3      |9    |7.1.1-7.1.3      |
|   |өзгешеліктер статистикасы.   |     |     |   |       |     |7.2.1-7.2.9      |
|   |Пирсонның χ2 критерий        |     |     |   |       |     |                 |
|12 | Корреляциялық статистика.   |3    |3    |   |3      |9    |7.1.1-7.1.3      |
|   |Пирсонның корреляциялық      |     |     |   |       |     |7.2.1-7.2.9      |
|   |коэфициенті.                 |     |     |   |       |     |                 |
|13 | Корреляциялық статистика.   |3    |3    |   |3      |9    |7.1.1-7.1.3      |
|   |Спирменнің корреляциялық     |     |     |   |       |     |7.2.1-7.2.9      |
|   |коэфициенті.                 |     |     |   |       |     |                 |
|14 |Корреляциялық статистика.    |3    |3    |   |3      |9    |7.1.1-7.1.3      |
|   |Спирменнің корреляциялық     |     |     |   |       |     |7.2.1-7.2.9      |
|   |коэфициенті                  |     |     |   |       |     |                 |
|15 |Сипаттаушы статистика. Өлшем |3    |3    |   |3      |9    |7.1.1-7.1.3      |
|   |мәселесі. Белгілер мен       |     |     |   |       |     |7.2.1-7.2.9      |
|   |айнымалылар. Өлшем шкалалары.|     |     |   |       |     |                 |
|   |Барлығы:                     |45   |45   |   |45     |135  |                 |



      3 Пәнді оқу бойынша әдістемелік ұсыныстар



      Бұл курс университет білім алушыларына арналған. Білім беру реформасын
жүзеге  асыру  бағытында  көзделген  басты  шаралардын  бірі   оқытушылардың
психология ғылымы  саласындығы  дайындығын  үнемі  жақсарта  түсу  мәселесі.
Қазақстан жағдайында төл тілімізде бұл салада атқарылған  шаралар  аз  емес.
Білім беру бағдарламалары тиісті деңгейлер  мен  олардың  сатыларының  білім
беру мазмұны айқындалған
       Жоғары мектеп психологиясы курсының әр түрлі әдістемелік аспектілерін
зерттеу ісі елімізде жаңадан қолға алынып келеді. Жоғары
      мектептердің өзіндік ерекшеліктеріне орай  жазылған  осындай  еңбектер
аз.  Магистранттарға  ұсынылып  отырған  осынау  құрал  оқу  бағдарламасының
жекелеген такырыптарға қатысты келелі мәселелерін  тәжірибе  жүзінде,  нақты
экспериментті зерттеулер арқылы түсіндіруді мақсат еткен.
      Пәннің сапалық және көлемдік параметрлері өте ауқымды болғандықтан оны
толық  оқып-зерттеу   үшін   аудиториялық   сабақпен   шектелуге   болмайды,
сондықтан, сіздерге  көптеген  тақырыптарды  өзбетімен  оқып-зерттеуге  тура
келеді.
      Аудиториялық  сабақтарға   дәрістер   практикалық   сабақтар   кіреді.
Семинарлық  сабақтар  сіздерге  ғылыми  әдебиеттермен   жұмыс   істеу   және
аудитория  алдында  сөйлеу  сияқты  практикалық   дағдылады   қалыптастыруға
көмектеседі. Практикалық  сабақтарға  өз  уақытында   және  жоспарға  сәйкес
толық көлемде дайындалу талап етіледі. Тақырып бойынша дайындалу тек  арнайы
оқулықтарды  пайдаланумен  шектелмеуі  тиіс.  Конспект  жұмыстарды   семинар
сабағына арнайы басталған жұмыс дәптерінде жазба түрде ұсынылуы қажет.
      Сонымен қатар, жұмыс бағдарламасында өзбетімен жұмыстың келесі түрлері
ұсынылады: МӨЖО (магистранттың  оқытушы  басшылығымен  жүргізетін  өзбетімен
жұмысы  ),   және   МӨЖ   (кейбір   тақырыптарды   тереңірек   оқып-зерттеуі
мақсатындағы  магистранттың  өзбетімен  жұмысы).   Берілген   жұмыс   түріне
байланысты  тапсырмалар  мен  олардың  орындалу  мерзімдері  4,5  кестелерде
көрсетілген.
      Жұмыстар  білім алушының өзіндік ойлауы мен шығармашылығы  да  кеңінен
қарастырылған.  Жалпы  психология  пәніне   байланысты   барлық   тақырыптар
қамтылып,  сол  тақырыптарға  орай  қосымша  әдебиеттер  тізімі  қарастырылу
ұсынылады.
       Бұл бағдарламаны құрастырғанда  осы  мәселелерді  мүмкіндігіше  пәнге
қатысты толық қамтуды көздедік.
      Жұмысты  істеу  кезінде  Internet   компьютерлік  желісі  үлкен  көмек
көрсетеді.Мұнда кітап болмаған ақпаратты табуға болады.
      монография – қарастырып отырған  тақырыпқа  байланысты  көз  қарастары
бірдей бір немесе бірнеше авторлардың еңбегі.Монографияда  бір  ғана  мәселе
жан-жақты қарастырылады.Монография стилі көбіне арнайы болады,мәтінді  алғаш
рет оқып отырған адамға түсіну қиынға түседі.
        Кітапша  (брошюра)-  көлемі   бойынша   кішігірім   ғылыми   ақпарат
көзі.Кітапшаның  артықшылығы  оның   жалпыға   түсінікті,қарапайым   тұрғыда
жазылуында.
      Кітап, оқу құралы – негізінен ғылыми ақпарат  көзі  ретінде  қолдануға
арналмаған.Олар курс бағдарламасына сәйкес нормативті оқу мәліметтеріне  ие.

      Көбіне пайдалы мәліметті ғылыми-практикалық конференциялардың баяндама
тезистерінде кездестіруге болады.Тезистер арнайы жинақта басып шығарылады.
      Әдебиеттермен жұмыс бірнеше формаға ие:
      Конспектілеу.  Конспект  –  негізгі  мәлімет   көзін   қысқаша   түрде
фиксациялау.Коспект  жазған  кезде  конспектілеудің  бір  әдісін   қолданған
жөн.алдын  ала  қызықтыратын  сұрақтар  тізімін  құрып,сол  бойынша   жазуға
болады.Конспектінің мұндай түрі жоспарлы деп  аталады.Конспектінің  мәтіндік
түрі  тек  қана  дәйексөзден  тұрады.тақырыптық  конспект  бірнеше   ақпарат
көзімен бірге жұмыс істеуге бағытталады.
      Жоспар құру. Қарастырып отырған тақырыптың ішкі логикасын жақсы түсіну
үшін  кеңейтілген  жоспар  құрған  жөн.Соңынан  жоспардың  көмегімен  ойында
автордың идеясын  қалпына келтіруге болады.
      Көшірме.конспекттің алғашқы қысқартылған түрі.
      Тезистер.  Кітаптың  мазмұнының  негізгі   қысқаша   ақпараты.Тезистер
қарапайым және күрделі болады.
      Жұмыстың тағы бір түрі  реферат  болып  келеді.Білім  алушы  рефератта
берілген тақырып  бойынша  негізгі  ой  бірнеше  ақпарат  көзінің  көмегімен
жазылуы керек.
      Есептік-графикалық  есептер   (ЕГЕ)   титулдық   беттен,   мазмұнынан,
тапсырмадан, қолданылған әдебиеттер тізімінен тұрады.
      Аралық    бақылауға    дайындық    оқылған    тақырыпты    қарастыруға
негізделеді.Аралық  бақылау   келесі   формалардың   бірінде   өтеді:жазбаша
сұрау,тестілеу,бақылау.





      4 курс форматы



      Аудиториялық  сабақтарға  келесі  түрлер   жатады:   лекциялар   (ЛК),
практикалық (СПЗ) және СМӨЖ.
      Кейбір тақырыптар сабақта,ал кейбір тақырыптар өз бетінше оқылады.  Әр
тақырыпты оқу кезінде (5÷7) негізгі анықтамаларды түсініп алу қажет.
      Орындалатын рефераттар көлемі 5бетке дейін болуы керек.







      5 курс саясаты



      Сабаққа қатысу міндетті. Егер оқушы  белглі  бір  себептермен  сабақты
босататын  болса,   онда   ол   қарастырылмаған   тақырып   бойынша   барлық
жауапкершілікті өз мойнына  алады.  Тәртіпті  бұзғандығы  үшін  аудиториядан
шығарылады немесе курс  үшін «қанағаттанарлықсыз» деген баға алады.
      Бақылау  тапсырмалары  міндетті  және  бекітілген  уақытта  тапсырылуы
қажет. Белгіленген уақыттан кеш тапсырылған  жұмыстардың  бағасы  автоматтық
түрде төмендетіледі.
      Аралық  аттестация  нәтижесі  сабаққа  қатысумен,  бақылау  жұмыстарын
орындауымен, сабақта жауап  беруімен,  студеттің  өздік  жұмыстарымен  бірге
есептелінеді.
      Әр түрлі көшірулер немесе плагиат (өзге оқушының  дайын  тапсырмаларын
көшіріп, қолдану) аудиториядан шығарылу  немесе  «қанағаттанарлықсыз»  деген
бағамен жазаланады.
      Ұялы телефондарды сабақ уақытында өшіру.















6 БАҒА ҚОЮ САЯСАТЫ



      Кредит санына қармастан әрбір пәнге бір академиялық периодқа 600  балл
бөлінеді(1-8 апта - 270 балл және 30 балл сабаққа қатысқаны үшін; 9-15  апта
– 270 балл және 30 балл сабаққа қатысқаны үшін).
      Бақылаулар түріне қарай және апталар  бойынша  баллдар  үлестірілуі  2
кестеде көрсетілген.


2 кесте. –  «Психологиядағы  математикалық  әдістер»  пәні  бойынша  баллдар
үлестірілуі
|Апта    |Бақылау түрі                        |барлығы    |Ескерту            |
|        |1-7 апталар аралығында сабаққа      |30         |                   |
|        |қатысу және оған дайындық           |           |                   |
|3       |СӨЖ 2                               |30         |                   |
|3       |ПС 2.                               |20         |                   |
|4       |СӨЖ 3                               |30         |                   |
|4       |ПС 3.                               |20         |                   |
|5       |СӨЖ 4                               |30         |                   |
|5       |ПС 4                                |20         |                   |
|6       |СӨЖ 5                               |30         |                   |
|6       |ПС 5                                |20         |                   |
|7       |1 Аралық бақылау.                   |70         |                   |
|        |1 ден 8-нші аптаға дейін оқудың     |300        |Жеке тапсырманың   |
|        |қорытынды баллдары                  |           |орындалуы          |
|        |8-15 апталар аралығында лекциондық  |30         |                   |
|        |сабақтарға қатысу және оғандайындық |           |                   |
|8       |СӨЖ 6                               |20         |                   |
|8       |ПС 6                                |10         |                   |
|9       |СӨЖ 7                               |20         |                   |
|9       |ПС 7                                |10         |                   |
|10      |СӨЖ 8                               |20         |                   |
|10      |ПС 8                                |10         |                   |
|11      |СМӨЖ 9                              |20         |                   |
|11      |ПС 9                                |10         |                   |
|12      |СӨЖ 10                              |20         |                   |
|12      |ПС 10                               |10         |                   |
|13      |СӨЖ 11                              |20         |                   |
|13      |ПС 11                               |10         |                   |
|14      |СӨЖ 12                              |20         |                   |
|14      |ПС 12                               |20         |                   |
|15      |Аралық бақылау 2 (қорытынды).       |50         |                   |
|        |8 және 15 апталар бойынша қорытынды |300        |Жеке тапсырманы    |
|        |баллдар                             |           |орындау            |
|Емтихан бойынша қорытынды баға              |400                            |
|Академиялық кезеңдегі барлық баллдар жиыны  |1000                           |








7 Әдебиет




      7.1 Негізгі әдебиет

      7.1.1 Гласс Дж., Стэнли  Дж.  Статистические  методы  в  педагогике  и
психологии. М., 1976.
      7.1.2 Сидоренко Е.В. Методы  математической  обработки  в  психологии.
СПб., 1996.
      7.1.3  Суходольский  Г.В.   Основы   математической   статистики   для
психологов. СПб., 1998.





      7.2 Қосымша әдебиет

      7.2.1  Артемьева  Е.Ю.  Сборник  задач  по   теории   вероятностей   и
математической статистики для психологов. М., 1969.
      7.2.2 Плохинский Н.А. Биометрия. М., 1970.
      7.2.3  Пустыльник  Е.И.  Статистические  методы  анализа  и  обработки
наблюдений. М., 1968.
      7.2.4 Справочник по прикладной статистике: в 2-х т. М., 1989-1990.
      7.2.5 Захаров В.П.  Применение  математических  методов  в  социально-
психологических исследованиях. Л., 1985.
      7.2.6 Рунион Р. Справочник по непараметрической статистике. М., 1982.
      7.2.7 Холлендер М., Вулф Д.А. Непараметрические методы статитики.  М.,
1983.
      7.2.8   Крылов   В.Ю.   Геометрическое    представление    данных    в
психологических. М., 1990.
      7.2.9 Дрейпер М., Смит Г. Прикладной регрессионный анализ. М., 1973.





Пәндер