Файл қосу

Қолдану саласы




|ҚАЗАҚСТАН РЕСПУБЛИКАСЫНЫҢ                                                   |
|БІЛІМ ЖӘНЕ ҒЫЛЫМ МИНИСТРЛІГІ                                                |
|СЕМЕЙ қаласының ШӘКӘРІМ атындағы МЕМЛЕКЕТТІК УНИВЕРСИТЕТІ                   |
|СМЖ 3-деңгейдегі құжаты   |ПОӘК                   |                        |
|                          |                       |ПОӘК 042-18-9.1.75/01   |
|                          |                       |-2014                   |
|ПОӘК                      |11.09.2014 ж.          |                        |
|«Ғылыми зерттеу           |№ 2 басылым            |                        |
|жұмыстарының әдіснамасы»  |                       |                        |
|пәнінің оқытушыға арналған|                       |                        |
|бағдарламасы              |                       |                        |







                  «ҒЫЛЫМИ ЗЕРТТЕУ ЖҰМЫСТАРЫНЫҢ ӘДІСНАМАСЫ»

                        ПӘННІҢ ОҚУ-ӘДІСТЕМЕЛІК КЕШЕНІ

        6М073200 – «Стандарттау және сертификаттау (салалар бойынша)»
                         6М070100 – «Биотехнология»

                              мамандықтары үшін




                             ОҚЫТУШЫҒА АРНАЛҒАН

                             ПӘННІҢ БАҒДАРЛАМАСЫ

































                                    Семей


                                    2014



                                  Алғы сөз


    1 ӘЗІРЛЕГЕН
    Құрастырушы __________ 29.08.2014ж., С. Аманжолов,   «Стандарттау  және
биотехнология» кафедрасының доцент м.а., т.ғ.к.


    2 ТАЛҚЫЛАҒАН
    2.1  Семей  қаласы   Шәкәрім   атындағы   мемлекеттік   университетінің
«Стандарттау және биотехнология» кафедрасының отырысында
    «29» тамыз 2014ж., № 1 хаттама


    Кафедра меңгерушісі ___________ Ж.Кәкімова


    2.2  Инженерлік-технологиялық  факультеттің  оқу-әдістемелік  бюросының
мәжілісінде
    «05» қыркүйек 2014ж., № 1 хаттама


    Төрайымы_____________ С.Төлеубекова


    3 БЕКІТІЛГЕН
    Университеттің   Оқу-әдістемелік   кеңесінің    мәжілісінде    шығаруға
мақұлданған және ұсынылған
    «11» қыркүйек 2014ж., № 1 хаттама


    Оқу-әдістемелік кеңесінің төрайымы  ___________ Г.Искакова




    4 11.09.2014 ж.  № 2 басылым

































                                   Мазмұны



    |    |1                                                                 |4   |
|    |Қолданылу саласы                                                  |4   |
|    |4                                                                 |4   |
|    |                                                                  |5   |
|    |2                                                                 |6   |
|    |Нормативтік сілтемелер                                            |7   |
|    |4                                                                 |7   |
|    |                                                                  |    |
|    |3                                                                 |    |
|    |Жалпы ережелер                                                    |    |
|    |4                                                                 |    |
|    |                                                                  |    |
|    |4                                                                 |    |
|    |Оқу пәннің (модульдің) мазмұны                                    |    |
|    |                                                                  |    |
|    |5                                                                 |    |
|    |                                                                  |    |
|    |5                                                                 |    |
|    |Білім алушылардың өзіндік жұмысы тақырыптарының тізімі            |    |
|    |                                                                  |    |
|    |7                                                                 |    |
|    |                                                                  |    |
|    |6                                                                 |    |
|    |Оқу-әдістемелік әдебиетпен қамтамасыз ету картасы                 |    |
|    |10                                                                |    |
|    |                                                                  |    |
|    |7                                                                 |    |
|    |Әдебиеттер                                                        |    |
|    |11                                                                |    |
|    |                                                                  |    |
|    |                                                                  |    |
|    |                                                                  |    |
|    |                                                                  |    |
|    |                                                                  |    |
|    |                                                                  |    |
|    |                                                                  |    |



1 Қолдану саласы

    «Ғылыми зерттеу жұмыстарының әдіснамасы» пәні бойынша  оқу-әдістемелік
кешенінің құрамына кіретін оқытушыға арналған пәннің бағдарламасы  6М073200
–  «Стандарттау  және  сертификаттау   (салалар   бойынша)»,   6М070100   –
«Биотехнология»   мамандықтарының   білім   алушыларына   арналған.   Білім
алушыларда  курс   мазмұнымен,   өзектілігі   және   қажеттілігімен,   курс
саясатымен,  машықтану  және  білгірлігімен  таныстырады.   Оқу-әдістемелік
кешені пәнді оқыту барысында негізгі жетекші болып саналады.


    2 Нормативтік сілтемелер


    «Ғылыми зерттеу жұмыстарының әдіснамасы» пәнінен бағдарламасы  осы  пән
бойынша оқу процесін ұйымдастыру тәртібін  төмендегі  құжаттардың  талаптары
мен ұсыныстарына сәйкес орнатады:
    -  Қазақстан  Республикасының  мемлекеттік   жалпыға   міндетті   білім
стандартына сай;
    -  6М073200  –  «Стандарттау  және  сертификаттау  (салалар  бойынша)»,
6М070100  –  «Биотехнология»  мамандықтарының  элективті  пәндер  каталогына
сәйкес;
         -  УСТ  042-МУ-4-2014   «Пәндердің   оқу-әдістемелік   кешендерінің
жасалуына  және   ресімделуіне   қойылатын   жалпы   талаптар»   университет
стандартына сай;
        - ҚП 042-1.01-2014 «Пәндердің оқу-әдістемелік кешендерінің  құрылымы
мен мазмұны» құжаттамалық процедурасына сай.



    3 Жалпы ережелер

    3.1 Пәннің қысқаша мазмұны. «Ғылыми  зерттеу  жұмыстарының  әдіснамасы»
пәні зияткерлік меншіктің нысандарын анықтау  сұрақтарын,  олардың  құқықтық
қорғанысының оңтайлы формаларын таңдау және қолдануды, сонымен бірге  тиімді
пайдалануды зерттейді.
    Пәннің  бағдарламасымен  зияткерлік  меншік  аясында  білім  алушыларды
теориялық және тәжірибелік дайындау, әлемдік экономикалық кеңістікке  ұлттық
экономиканы табысты интеграциялау үшін болашақ  маманның  білімдік,  ғылыми-
техникалық, ұйымдастырушылық әлеуетін жүзеге асыру қарастырылады.

    3.2  Пәннің  мақсаттары   болып   білім   алушыларды   ғылыми   зерттеу
әдістерімен; негізгі ұғымдармен; экспериментті жүргізу  ережелерімен  танысу
болып табылады.

    3.3 Пәнді оқытудағы басты міндеттер – мамандық бойынша оқытылатын пәнді
іс жүзінде қолдану шеберлігі.

    3.4  Пәнді оқу нәтижесінде:
    Білуі керек: тағамдық технологиялар негіздерінің,  тағамдық  өндірістің
техникасы мен технологиясының, шикізатқа  қойылатын  техникалық  талаптардың
өндірістік және  зерттеу  мәселелерін  шешу  үшін  қажетті  көлемде  зерттеу
әдістерінің негізін;
    Игеру керек: ғылыми зерттеулерді жүргізу бойынша машықтарға  (патентті-
ақпараттық  іздеу,  соның  ішінде   Ғаламтор   желісін   пайдалану   арқылы;
техникалық  шешімдердің,   патентті   жиіліктің   және   т.   б.   патенттік
қабілеттілігін бағалау);
    Меңгеру керек:  өнеркәсіптік  меншік  нысандарына  қорғаныс  құжаттарын
беруге өтінімдер жасауды;
    Істей алу керек: тағамдық технологиялар  негіздерінің  өндірістік  және
зерттеу мәселелерін шешу үшін қажетті көлемде зерттеу әдістерінің негізін;
    Ойлау керек: тәжірибені жүргізу тәртібін;
    Болу керек: тағамдық өнімдерді  зерттеудің  заманауи  әдістері  туралы,
нормативті  құжаттар,  аударымдар  және  биотехнология  мен   стандартизация
саласындағы  отандық  тәжірибе,  түрлі  өнім   түрлерін   өндіру   кезіндегі
технологиялық  процестерді  талдау  машықтары,  зерттеулерді  жүргізу   үшін
зерттеу әдістерін  және  құралдарын  пайдалану,  сонымен  бірге  зертханалық
зерттеулер машықтары туралы;
    Алу керек:  ғылыми,  ғылыми-техникалық  жұмыстар,  нормативті  құжаттар
бойынша  тәжірибелік  машықтарды,  шикізат   сапасын   сынауды   стандартты,
сертификационды жүргізу, физикалық-химиялық әдістерді және түрлі  өлшемдерді
бақылаудың өлшеу құралдарын пайдалану қабілетін.


    3.5 Курстың пререквизиттері:
    3.5.1 Жоқ.

    3.6 Курстың постреквизиттері:
    3.6.1 Жоқ.



    3.7 Жұмыс оқу жоспарынан үзінді көшірмесі:
                                                                     Кесте 1
|Курс                                                                 |Семестр  |
|1                                                                    |2        |
|Дәрістер                                                                      |
|Модуль 1.  Ғылыми зерттеудің әдіснамасы                                       |
|Дәріс № 1. Ғылыми зерттеудің әдіснамасы және әдістемесі              |1        |
|Дәріс № 2. Ғылыми білімнің шектеу критерийлері                       |1        |
|Дәріс № 3. Ғылыми зертеудің әдіснамасы                               |1        |
|Дәріс № 4. Ғылыми әдіс                                               |1        |
|Дәріс № 5. Ғылыми зерттеудің категориялық аппараты                   |1        |
|Дәріс № 6. Әдіснама                                                  |1        |
|Модуль 2. Ғылыми зерттеудің құрылымы                                          |
|Дәріс № 7. Ғылыми білімнің құрылымы                                  |1        |
|Дәріс № 8.  Ғылымның болжау қызметі                                  |1        |
|Дәріс № 9. Ғылыми зерттеудің аппаратқа түсінігі және оның мазмұны мен|1        |
|сипаттамасы                                                          |         |
|Дәріс № 10. Зерттеу мәселесі және пәні мен нысаны                    |1        |
|Дәріс № 11. Зерттеу жүргізу кезіндегі әдіснама мен әдістемені таңдау |1        |
|Дәріс № 12. Эксперимент жүргізу                                      |1        |
|Дәріс №13. Эмпериялық деректерді өңдеу                               |1        |
|Дәріс № 14. Бақылау зерттеу әдісі ретінде                            |1        |
|Дәріс № 15. Қазіргі замандағы әдіснама                               |       1 |
|Тәжірибелік сабақтар                                                          |
|Модуль 1.  Ғылыми зерттеудің әдіснамасы                                       |
|Сабақ № 1. Ғылыми зерттеудің әдіснамасы                              |2        |
|Сабақ № 2. Ғылыми зерттеудің әдістері                                |2        |
|Сабақ № 3. Ғылыми зерттеудің категориялық аппараты                   |2        |
|Сабақ № 4. Әдіснама                                                  |2        |
|Модуль 2. Ғылыми зерттеудің құрылымы                                          |
|Сабақ № 5. Ғылыми білімнің құрылымы                                  |3        |
|Сабақ № 6. Ғылыми зерттеудің аппаратқа түсінігі                      |2        |
|Сабақ № 7. Ғылыми зерттеудің мәселесі, пәні мен нысаны               |3        |
|Сабақ № 8. Зерттеу жүргізу кезіндегі әдістерді таңдау                |3        |
|Сабақ № 9. Эксперимент жүргізу                                       |4        |
|Сабақ № 10. Бақылау                                                  |4        |
|Сабақ № 11. Қазіргі замандағы әдіснама                               |3        |
|Барлығы:                                                             |45       |



    5 Білім алушылардың өзіндік жұмысы тақырыптарының тізімі


    5.1  Ғылыми әдістің қалыптасу тарихы.

    5.2  Ғылыми білім түсінігі. Ғылыми зерттеудің мақсаты.
    5.3 Аксиома, гипотеза,  теория  ғылым  әдіснамасының  негізгі  түсінігі
ретінде.
    5.4  Ғылыми зерттеудің классификациясы.
    5.5 Теориялық зерттеу әдістері:сүргілеу, идеалды, формалды.
    5.6 Ғылымның даму  деңгейінің  әртүрлі  елдердегі  негізгі  әдістемелік
анықтамалары.
    5.7  Ғылыми  гипотезалардың  түрлері.   Ғылыми   гипотезаларға   қандай
анықтамалар талап  етіледі?  Ғылыми  гипотезалардың  формальды  белгілерінің
мәні неде?
    5.8 Зерттеу әдістемесі қандай көріністе? Ғылыми зерттеу бағдарламасында
не  көрсетілуі   керек?   Ғылыми   зерттеу   әдістемелері   қандай   негізгі
компоненттерден тұрады?
    5.9 Эксперимент деген не, оның түрлері.
    5.10 Индукция жалпы логикалық зерттеу әдістері ретінде. Жалғыз ұқсастық
әдісі, жалғыз айырмашылық әдісі.
    5.11 Дедукция жалпы логикалық зерттеу әдісі ретінде.
    5.12 Зерттеудің индуктивті-дедуктивті әдістері: біріктірілген  ұқсастық
және айырмашылық әдісі, қалдықтар әдісі.
      5.13  Ғылыми  зерттеудегі  нысандалған  әдістер:   жалпы   сипаттама,
артықшылықтар, кемшіліктер және пайдалануға шектеулер.
    5.14 Зерттеудің эмпирикалық әдістері: бақылау, эксперимент.
    5.15  Ғылыми  зерттеудегі  статистикалық  әдістер:   жалпы   сипаттама,
артықшылықтар мен кемшіліктер.
    5.16  Ғылыми  зерттеудегі  графикалық  әдістер   (кескіндер   теориясы,
ақпаратты,   диаграммаларды,   графиктерді,   гистограммаларды    графикалық
елестету): жалпы сипаттамалар, артықшылықтар мен кемшіліктер.




      6 Оқу-әдістемелік әдебиетпен қамтамасыз ету картасы

                                                                     Кесте 3
| Оқулықтар мен оқулық-әдiстемелiк құралдардың  |Экз.  |Білім     |Қамтамасыз |
|атаулары                                       |саны  |алушылар  |ету  пайызы|
|                                               |      |саны      |           |
|1                                              |2     |3         |4          |
|Муштаев В.И. Основы инженерного творчества:    |2     |3         |66,6       |
|учеб.пособие .- М, 2005.                       |      |          |           |
|Главные правила подготовки, написания и        |1     |3         |33,3       |
|оформления дипломных и курсовых работ/         |      |          |           |
|[Авт.-сост. Кузнецов И.Н.].- Минск: Харвест,   |      |          |           |
|2007.                                          |      |          |           |
|Грязнов, В.М. Методология научного творчества: |1     |3         |33,3       |
|учеб. пособие / В.М. Грязнов.- М: ПАИМС, 2003. |      |          |           |
|Вентцель, Е.С. Исследование операций: задачи,  |2     |3         |66,6       |
|принципы, методология: монография / Е.С.       |      |          |           |
|Вентцель.- 2-е изд., стереотип.- М.: Наука.    |      |          |           |
|Физматлит, 1988.                               |      |          |           |


    7  Әдебиеттер
    7.1 Негізгі әдебиеттер:
    7.1.1 Муштаев В.И. Основы инженерного творчества:  учеб.пособие  .-  М,
2005.
    7.1.2  Бурмистров С.К.  Радость  познания.  Тверь,  НПГП  «ГЕРС»,  1993
г.,191с.
    7.1.3  Ильин В.В., Калинкин А.Т. Природа  науки.  М.:  «Высшая  школа»,
1985 г., 230 с.
    7.1.4 Основы научных исследований. Под  ред.  проф.  Крутова  В.И.  М.:
«Высшая школа», 1989 г., 399 с.
    7.1.5 Пенкин М.С. Искусство и наука: проблемы, парадоксы,  поиски.  М.:
«Современник», 1982 г. – 302 с.
    7.1.6  Сиников А.А. История и методология науки. Тверь, ВУ ПВО, 2000г.,
90с.
8.
9. 7.2 Қосымша әдебиеттер:
    7.2.1 Главные правила подготовки, написания и  оформления  дипломных  и
курсовых работ/ [Авт.-сост. Кузнецов И.Н.].- Минск: Харвест, 2007.
    7.2.2  Грязнов, В.М. Методология научного творчества: учеб.  пособие  /
В.М. Грязнов.- М: ПАИМС, 2003.
    7.2.3   Вентцель,  Е.С.  Исследование   операций:   задачи,   принципы,
методология: монография / Е.С. Вентцель.- 2-е изд., стереотип.-  М.:  Наука.
Физматлит, 1988.
10.
Пәндер