Файл қосу

Энергия үнемдеуі




































|ҚАЗАҚСТАН РЕСПУБЛИКАСЫНЫҢ                                                |
|БІЛІМ ЖӘНЕ ҒЫЛЫМ МИНИСТРЛІГІ                                             |
|СЕМЕЙ қаласының ШӘКӘРІМ атындағы                                         |
|МЕМЛЕКЕТТІК УНИВЕРСИТЕТІ                                                 |
|3 деңгейлі СМЖ құжаты|                ПОӘК     |ПОӘК                      |
|                     |                         |042-18-6.1.27/01-2014     |
|                     |                         |                          |
|ПОӘК                 |«   »     2014 ж № 1     |                          |
|Оқытушыға арналған   |басылым                  |                          |
|«Инженерлік экология»|                         |                          |
|пәннің бағдарламасы  |                         |                          |









                       ПӘННІҢ ОҚУ - ӘДІСТЕМЕЛІК КЕШЕНІ
                            «Инженерлік экология»
                  5В071700 – Жылуэнергетика мамандығы үшін

                             ОҚЫТУШЫҒА АРНАЛҒАН
                             ПӘННІҢ БАҒДАРЛАМАСЫ















                                    Семей
                                    2014

                                  Алғы сөз


      1 ӘЗІРЛЕГЕН
      ҚҰРАСТЫРУШЫ  _____   «___»   _________   2014   ж.   Э.Г.   Батырбеков
«Техникалық физика және жылуэнергетика» кафедрасының к. ф-м.  н.,  профессор



      2 ТАЛҚЫЛАНДЫ
      2.1 техникалық физика және жылуэнергетика кафедрасының мәжілісінде
      Хаттама № 1   «___» _________ 2014 ж.


      Кафедра меңгерушісі ___________ О.А. Степанова


      2.2 Инженерлік-технологиялық  факультеттің  оқу-әдістемелік  бюросының
отырысында қарастырылды
      Хаттама № 1   «___» _________ 2014 ж.


      Төрайым ______________ С.С. Толеубекова


      3 БЕКІТІЛГЕН
      Университеттің оқу-әдістемелік кеңесінің отырысында  қабылданған  және
баспадан шығаруға кеңес берілген.
      Хаттама № 1   «___» _________ 2014 ж.


      ОӘК төрайымы  __________  Г.К. Искакова


      4 АЛҒАШҚЫ РЕТ ЕҢГІЗІЛГЕН







                                   МАЗМҰНЫ

1  ҚОЛДАНУ САЛАСЫ      4
2 НОРМАТИВТІ СІЛТЕМЕЛЕР     4
3 ЖАЛПЫ ЕРЕЖЕЛЕР 4
4   ОҚУ  ПӘНІНІҢ (МОДУЛДІҢ) МАЗМҰНЫ    6
5     БІЛІМАЛУШЫЛАРДЫҢ    ӨЗДІК    ЖҰМЫСТАР     ТАҚЫРЫПТАРЫНЫҢ ТІЗІМІ   7
6   ОҚУ-ӨДІСТЕМЕЛІК  ӘДЕБИЕТТЕРМЕН   ҚАМТАМАСЫЗ  ЕТІЛУ КАРТАСЫ     8
7 әдебиет   9






1  ҚОЛДАНУ САЛАСЫ



      «Инженерлік  экология»  мамандығы  бойынша  оқу-әдістемелік   кешеннің
кұрамына енгізілген окытушыларға  арналған  пәннің  оқу  жүмыс  бағдарламасы
«5В071700» - «Жылуэнергетика» мамандығының студенттері үшін арналған.






      2 НОРМАТИВТІ СІЛТЕМЕЛЕР



      - Қазақстан Республикасының білім беру жүйесінің  мемлекеттік  жалпыға
бірдей міндетті стандарты. Жоғарғы білім. Бакалавриат. Негізгі ережелер.  ҚР
МЖМБС 5.04.019-2011;
    - 5В071700 «Жылуэнергетика» мамандығына арналған типтік оқу жоспары;
    - СТУ 042-ГУ-4-2014 Университет стандарты  «Пәндердің  оқу  әдістемелік
кешендерің әзірлеудін жалпы талаптары»;
    - ДП 042-1.01-2014 Қужатталған  рәсімдеме  «Пәндердің  оқу  әдістемелік
кешендерің структурасы мен мазмұны».






      3 ЖАЛПЫ ЕРЕЖЕЛЕР



      3.1 Пәннің қыскаша мазмұны:
      Инженерлік  экология  көздері  пәні   қазіргі   деңгейдегі   энергияны
үгемдеудің  жалпы  мәселелерін  және  Қазақстан  республикасының   энергияны
үнемдеу жөніндегі мелекеттік саясатымен  таныстырады.  Сонымен  бірге  шекті
энергияны  үнемдеу  әдісін   игеруді,   энергетикалық   ресурстарды   тиімді
қолдануға бағытталған өндірістік, техникалық  және  экономикалық  шараларды,
энергияны үнемдеудің қолайлы  шараларын,  екінші  энергетикалық  ресурстарды
қолдану  және  энергия  технологияларын   қиылыстыру   тәсілдерін   үйретуді
қарастырады.




      3.2 Пәнді оқу мақсаты:
      Отын  энергетикалық  кешенінде,   өнеркәсіп   салаларында,   көллікте,
аграрлық кәсіпорындарда, тұрмыстық  комуналдық  секторда  энергияны  үнемдеу
және қайталанатын дәстүлі емес энергия көздерін қолдану жөнінде  білімдерін,
дағдыларын және бейімділіктерін қалыптастыру.




      3.3 Пәнді оқыду негізгі міндеттері:
      Пәнді  оқып  үйренудің  міндеті   энергетикалық   ресупстарды   тиімді
қолдануды қамтамасыз ететін шараларды немесе  әрекеттерді  қабылдай  отырып,
энергияны үнемдеудің ережелері мен әдістерін игеруге бағытталған.


      3.4 Білім алу нәтижесі:
      Пәнді оқу нәтижесінде білімалушы міндетті
      білулері қажет:
        - бүкіл әлемде және Қазақстанда энергияны үнемдеуді  қазіргі  кезде
          және болашақта дамыту бағыттарын, мәселелерін, күйін;
        - энергияны үнемдеу туралы мемлекеттік саясаттың ережелерін;
        - энергияны үнемдеудің негізгі түсініктері мен терминдерін;
      меңгеруі қажет:
         - тәжірибелілік жұмыстарды жобалауды мен жүргізуді,  және  зерттеу
           әдістерін.
      игере білуі керек:
         - энергия тасығыштарды тіркеу және бақылау аспаптарын;
         - жылуфизикалық мінездемелерін анықтаудың тәжірибелік әдістерін.
      істеу білуі керек:
        - тәжірибемен алынған нәтижелерді бір күйге келтіру дағдыларын;
        - шекті энергия үнемдеу әдісін;
        - халық шаруашылығы салаларында энергияны үнемдеудің  көлемін  және
          бағыттарын.
      түсіне білуі керек:
        -  халық  шаруашылығы  салаларында   энергияны   үнемдеудің   жалпы
          тиімділігін бағалауды;
        - өндірістік кәсіпорынның отын-энергетикалық баланысын  құрастыруды
          және талдауды.
      болуы керек:
        -  энергияны  үнемдеудің  нормативтік-құқықтық  және   нормативтік-
          техникалық базасы жөнінде;
        - жылуэнергетика  нысаналарында  энергия  аудитін  өткіз  негіздері
          туралы;
        - қалдықсыз технология ережелері туралы;
        - энергия үнемдеудің экологиялық аспекттері туралы.
      ие болу керек:
    - жылутехнологиялық қондырғылар мен жүйелердің энергетикалық  шығындарын
      есептеуді;
    - энергияны үнемдеуд шараларын ойластыруды.


      3.5 Пән пререквизиттері:
      - Сұйық пен газдар механикасы;
      - Қазандық қодырғылары және бу генераторлдары.
      - Жылулық және атомдық электростанциялар;
      - Элетростанцияның жылумеханикалық және қосымша құрал-жабдығы.


      - Курстың постреквизиттері:
      - Еңбекті қорғау.

      3.6 Пән постреквизиттері
      - Еңбекті қорғау.


      3.7 Жұмыс оқу жоспарынан үзінді:
                                                                     1 кесте
|Курс                                                         |Семестр    |
|1                                                            |2          |
|Модуль 1. Энергия үнемдеуі                                   |           |
|Дәріс сабақтары                                              |           |
|Кіріспе. Әлемнің және Қазақстанның энергоресурстармен        |1          |
|қамтамасыз етілуі. Энергияны үнемдеуге бағытталған саясаттың |           |
|ережелері.                                                   |           |
|Энергия үнемдеудің негізгі түсініктері мен жалпы терминдері. |1          |
|Энергияны баяу үнемдеу, энергияны екпінді үнемдеу, терминдер |           |
|және анықтамалар. Басқа  да м терминдер.                     |           |
|Қазақстан Республикасының мемлекеттік энергияны үнемдеу      |1          |
|бағдарламасы. Қазақстанда және бүкіл әлемде энергияны        |           |
|үнемдеудің маңыздылығы. Энергия үнемдеудуң                   |           |
|нормотивтік-техникалық шаралары.                             |           |
|Энергия үнемдеудің шекті әдісі. Энергия ұнемдеудің шекті     |1          |
|әдісінің анықтамасы және негізгі түсініктері. Қарқынды       |           |
|энергия үнемдеу.                                             |           |
|Отын-энергетикалық кешенінде энергияны үнемдеу.              |1          |
|Электрэнергетикада, мұнай және көмір өнеркәсібінде энергияны |           |
|үнемдеу.                                                     |           |
|Отын-энергетикалық кешенінде энергияны үнемдеу.              |1          |
|Электрэнергетикада, мұнай және көмір өнеркәсібінде энергияны |           |
|үнемдеу.                                                     |           |
|Жылумен қамтамасыз етуде энергияны үнемдеу.                  |1          |
|Сарамандық сабақтар                                          |           |
|Жылуоқшаулағыш материалдың қалыңдығын анықтау.               |3          |
|Энергияны баяу үнемдеу әдістері және құралдары.              |3          |
|Жылуоқшаулағыштарды және жылу тасмалдағыш түрлерін есептеу.  |           |
|Модуль 2. Екінші энергетикалық ресурстарды                                |
|Дәріс сабақтары                                                           |
|Жылумен қамтамасыз етуде энергияны үнемдеу.                  |1          |
|Екінші энергетикалық ресурстарды қолдану. Бу конденсат       |1          |
|қоспасын жинау және пайдалану.                               |           |
|                                                                          |
|2  кестенің жалғасы                                                       |
|1                                                            |2          |
|Екінші энергетикалық ресурстарды қолдану. Шығатын түтін      |1          |
|газдарының жылуын пайдалану                                  |           |
|Жылу насостары.                                              |1          |
|Жылу насостарын өнеркәсіпте пайдалану.                       |1          |
|Энергияны үнемдеудегі энергия аудиті. Энергия аудитінің      |1          |
|түрлері және міндеті.                                        |           |
|Энергияны үнемдеудегі энергия аудиті. Өнеркәсіп              |1          |
|кәсіпорындарының энергия аудитінің әдістемесі.               |           |
|Энергияны үнемдеудегі энергия аудиті. Жылу технологиялық     |1          |
|қондырғының аудиті.                                          |           |
|Сарамандық сабақтар                                          |           |
|Энергияны екпінді үнемдеу әдістері және құралдары. Энергия   |3          |
|тасығыштар шығынын тіркеуші жәнебақылаушы аспаптарды және    |           |
|бақылаушы аспаптарыд және әдістерді, энергетикалық шығындарды|           |
|есептеу.                                                     |           |
|Өндірістік кәсіпорынның отын-энергетикалық балансы.          |3          |
|Өндірістік кәсіпорынның отын-энергетикалық балансын құрастыру|           |
|және оны талдау.                                             |           |
|Жылу насостарының жылулық есебін жүргізу.                    |3          |





      5     БІЛІМАЛУШЫЛАРДЫҢ    ӨЗДІК    ЖҰМЫСТАР     ТАҚЫРЫПТАРЫНЫҢ ТІЗІМІ



      Кредиттік  жүйемен  оқу  кезінде  білім  алушылардың   өздік   жұмысын
ұйымдастыру  сапасын   арттыруға   жоғары   талаптар   қойылады,   оған   үй
тапсырмаларын орындауда кіреді.
      Білім  алушылардың  оқытушының  жетекшілігімен  өздік  жұмысы  –   бұл
кредиттік жүйемен  оқу  кезінде  оқу  жұмысының  бір  түрі,  онда  диалогтық
тәртіпте аудиториялық сабақ түрінде өткізіледі, сонымен  бірге  аудиториядан
тыс кеңес түрінде жүргізіледі.
      5.1 Қазақстан Республикасының энергияны үнемдеу туралы заңдары.
      5.2 Энергия үнемдеуші ғимарат.
      5.3 Кептіргіш қондырғыларда энергияны үнемдеу.
      5.4 Ауаны шартқа сәйкестендіруде энергияны үнемдеу.
      5.5 Ертінділерді булау қондырғыларында энергияны үнемдеу.
      5.6 Газ өнеркәсібінде энергияны үнемдеу.
      5.7 Ректификациялау және айдау қондырғыларында энергияны үнемдеу.
      5.8 Жылутасығыш және жылу энергиясын есептеу құралдары.
      5.9 Жылу энергиясын есептеу еркшеліктері.
      5.10  Турбодетандерлік  агрегаттарды  сығылған  газ   энергиясы   үшін
пайдалану.
      5.11 Ылғал газдардың жылуын жою есебінде жылу энергиясын үнемдеу.
      5.12  Тұрғындық коммунальдық шаруашылықта энергияны үнемдеу.









      6   ОҚУ-ӨДІСТЕМЕЛІК  ӘДЕБИЕТТЕРМЕН   ҚАМТАМАСЫЗ  ЕТІЛУ КАРТАСЫ

                                                                     3 кесте
|Окулыктардын, оку-әдістемелік       |Даналарлың |Студенттерді|Қамтамасыз    |
|күралдардын                         |саны       |ң           |етілу пайызы  |
|Атауы                               |           |саны        |              |
|1                                   |2          |3           |4             |
|Борисова Н.Г. Энергосбережение в    |18         |1           |100          |
|теплоэнергетике и теплотехнике:     |           |            |             |
|Учебное пособие. - Алматы:          |           |            |             |
|АИЭС,2006.-119с.                    |           |            |             |
|Дукенбаев К., Нурикен Е. Энергетика |6          |1           |100          |
|Казахстана (технический аспект).-   |           |            |             |
|Алматы,2001.-312 с.                 |           |            |             |
|Мунц В.А. Энергосбережение в        |11         |1           |100          |
|теплоэнергетике и теплотехнологиях: |           |            |             |
|конспект лекции: Екатеринбург:ГОУ   |           |            |             |
|ВПО УГТУ-УПИ.2006.1326 с.           |           |            |             |
|Фокин В.М. Основы энергосбережения и|11         |1           |100          |
|энергоаудита. М:  «Издательство     |           |            |             |
|Машиностроение-1». 2006. 256 с.     |           |            |             |
|Электронная энциклопедия энергетики |8          |1           |100          |
|Ключников А.Д. Энергетика           |16         |1           |100          |
|теплотехнологии и вопросы           |           |            |             |
|энергосбережения. - М.:             |           |            |             |
|Энергоатомиздат,1986.-128с.         |           |            |             |
|Скалкин В.Ф. Энергетика и окружающая|9          |1           |100          |
|среда. - Л.: Энергоатомиздат, 1981.-|           |            |             |
|280с.                               |           |            |             |
|Степанов В.С. Потенциал и резервы   |5          |1           |100          |
|энергосбережения в промышленности. -|           |            |             |
|Новосибирск: СОАН,1990.- 245с.      |           |            |             |
|Твайделл Дж, Уэйр А. Возобновляемые |13         |1           |100          |
|источники энергии. - М.:            |           |            |             |
|Энергоатомиздат,1990.- 392с.        |           |            |             |
|Экономия энергии – новый            |6          |1           |100          |
|энергетический источник.- М.:       |           |            |             |
|Прогресс, 1982.- 284с.              |           |            |             |
|Куперман Л.И. Вторичные             |14         |1           |100          |
|энергоресурсы и                     |           |            |             |
|энерготехнологическое комбинирование|           |            |             |
|в промышленности. - Киев: ВШ, 1986.-|           |            |             |
|302с.                               |           |            |             |
|Рэй Дж. Экономия энергии в          |8          |1           |100          |
|промышленности. - М.:               |           |            |             |
|Энергоатомиздат,1983.- 208 с.       |           |            |             |
7 әдебиет



      7.1 Негізгі әдебиет
      7.1.1 Борисова Н.Г. Энергосбережение в теплоэнергетике и теплотехнике:
Учебное пособие. - Алматы: АИЭС,2006.-119с.
      7.1.2 Дукенбаев К.,  Нурикен  Е.  Энергетика  Казахстана  (технический
аспект).- Алматы,2001.-312 с.
      7.1.3    Мунц    В.А.    Энергосбережение    в    теплоэнергетике    и
теплотехнологиях:конспект лекции:Екатеринбург:ГОУ ВПО УГТУ-УПИ.2006.1326 с.
      7.1.4  Фокин  В.М.  Основы   энергосбережения   и   энергоаудита.   М:
«Издательство Машиностроение-1». 2006. 256 с.
      7.1.5 Электронная энциклопедия энергетики


      7.2. Қосымша әдебиет
      7.2.1.Ключников   А.Д.   Энергетика    теплотехнологии    и    вопросы
энергосбережения. - М.: Энергоатомиздат,1986.-128с.
      7.2.2.  Скалкин  В.Ф.   Энергетика   и   окружающая   среда.   -   Л.:
Энергоатомиздат, 1981.- 280с.
      7.2.3.Степанов   В.С.   Потенциал   и   резервы   энергосбережения   в
промышленности. - Новосибирск: СОАН,1990.- 245с.
      7.2.4. Твайделл Дж, Уэйр А. Возобновляемые источники  энергии.  -  М.:
Энергоатомиздат,1990.- 392с.
      7.2.5.  Экономия  энергии  –  новый  энергетический   источник.-   М.:
Прогресс, 1982.- 284с.
      7.2.6. Куперман Л.И. Вторичные энергоресурсы  и  энерготехнологическое
комбинирование в промышленности. - Киев: ВШ, 1986.- 302с.
      7.2.7.Рэй   Дж.   Экономия   энергии   в   промышленности.    -    М.:
Энергоатомиздат,1983.- 208 с.
      7.2.8.Энергосбережение  в  системах   теплоснабжения,   вентиляции   и
кондиционирования воздуха. Справочное пособие. - М.:  Стройиздат,1990.-  624
с.
      7.2.9. Журнал «Энергетика и топливные  ресурсы  Казахстана»  2001-2004
гг.
      7.2.10. Даффи Дж., Бекман  У.А.  Тепловые  процессы  с  использованием
солнечной энергии. - М.: Мир, 1977.- 419 с.
      7.2.11.Энергоактивные  здания/Под  ред.   Э.В.   Сарницкого.   -   М.:
Стройиздат,1988.-376 с.
Пәндер