Файл қосу

Биосфераның қалыптасуы және эволюциясы



|ҚАЗАҚСТАН  РЕСПУБЛИКАСЫНЫҢ  БІЛІМ  ЖӘНЕ  ҒЫЛЫМ МИНИСТРЛІГІ                   |
|СЕМЕЙ қаласының ШӘКӘРІМ атындағы МЕМЛЕКЕТТІК УНИВЕРСИТЕТІ                    |
|3 деңгейлі СМЖ құжаты      |ПОӘК             | ПОӘК 042-18-25.1.79/01 -2013   |
| ПОӘК  «Биосфераның        |№1 басылым       |                                |
|қалыптасуы және эволюциясы»|                 |                                |
|пәнінің оқытушыға арналған |«   »    2013 ж. |                                |
|бағдарламасы               |                 |                                |




                       ПӘННІҢ ОҚУ-ӘДІСТЕМЕЛІК  КЕШЕНІ

                  «Биосфераның қалыптасуы және эволюциясы»
                                   пәнінен
                        5В060800 «Экология» мамандығы



                           ОҚЫТУШЫҒА  АРНАЛҒАН ПӘН


                                БАҒДАРЛАМАСЫ






















                                    Семей
                                     2013
                                  АЛҒЫ СӨЗ

1 ӘЗІРЛЕГЕН

Шәкәрім атындағы Семей мемлекеттік университетінің «Экология  және  қоршаған
ортаны         қорғау»          кафедрасының          аға          оқытушысы

Мурзалимова А.К.  _________________          «30»  08. 2013ж.

2 ТАЛҚЫЛАНДЫ

2.1  Шәкәрім  атындағы  Семей  мемлекеттік  университетінің  «Экология  және
қоршаған ортаны қорғау» кафедрасының отрысында
Хаттама №1         «04»09. 2013ж.

Кафедра   меңгерушісі   _________                              доцент    м.а
Кабышева Ж.К.

2.2 Аграрлық факультетінің оқу - әдістемелік бюросында
Хаттама №1         «09»09. 2013ж.


АФ  ОӘБ   төрайымы       _________                              доцент   м.а
Тлеубаева А.В.


3  БЕКІТІЛДІ

Университеттің Оқу-әдістемелік  кеңесі мақұлдап басып шығаруға ұсынады


Хаттама №1  «18» 09.2013ж.

Оқу- әдістемелік жұмыс
бойынша                                                            проректор
профессор Искакова Г.К.





4 АЛҒАШ РЕТ ЕНГІЗІЛДІ








                                   Мазмұны

1.Қолданылу саласы
2.Нормативтік сілтемелер
3.Жалпы ереже
4.Оқу  бағдарламасының мазмұны (модуль бойынша)
5.Студенттердің өзіндік жұмыстарының тақырыптары
6.Пәннің оқу-әдістемелік картасы
7.Оқу әдітемелік бағдарламасының әдебиеттермен қамтамасыз ету картасы
8.Әдебиеттер

































      1  ҚОЛДАНУ АЙМАҒЫ


«Биосфераның қалыптасуы және эволюциясы»  пәнінің  оқу-әдістемелік кешені
–
5В060800 «Экология»  мамандығы  бойынша  оқитын  студенттерге  арналған.  Ол
студенттерді пәннің мазмұнымен,  саясатымен,  өзектілігімен,  қажеттілегімен
таныстырады.  Оқу-әдістемелік  кешені  пәнді  оқытуда  негізгі  құрал  болып
табылады.





      2  НОРМАТИВТІК СІЛТЕМЕЛЕР

Оқытушыға арналған пәнінің бағдарламасы «Жаратылыстанудың экологиялық
аспектілері» пәні бойынша оқу процессін ұйымдастуруды калыпқа келтіруде
мына құжаттардың талабы мен ұсыныстарына сәйкестендіріліп жасалады :
-Жоғары білімнің Мемлекеттік жалпы міндеттік стандарты;
-5В060800 «Экология»  мамандығының  типтік оқу жоспары, жоғары және жоғары
білімнен кейінгі мамандықтың типтік оқу жоспарының тізіміне Қосымша 138;
-5В060800 «Экология»  мамандығының  «Жаратылыстанудың экологиялық
аспектілері» пәні бойынша типтік оқу бағдарламасы;
-СТУ 042-ГУ-4-2013 Университет  стандарты «Пәннің  оқу  әдістемелік  кешенін
әзірлеу және  ресімдеудің жалпы талаптары»;
-ДП  042-1.01-2013  Құжаттардың  процедурасы  «Пәннің   оқу-   әдістемелік
кешенінің жалпы мазмұны».



      3  ЖАЛПЫ ЕРЕЖЕЛЕР


    3.1     Пәннін жалпы мазмұны

    Жердегі тірі кабаты - топырак туралы, оны  табиғи  дене  ретінде  карап,
онык касиеттері, түзілуі, эволюциясы туралы білім негіздерін калау. Топырак
түзілу процеін,  оның  жер  бетінде  дамуын,  топырак  түзуіне  экологиялық
факторлардың әсерлерін. топырак корларын  тиімді  пайдалану  жолдарын  окып
біліу.

3.2   Пәнді окытудын міндеттері:
Курсты оку нәтижесінде:
білу керек:
жалпы сырткы ортамен тірі организімдердің бір бірімен байланысын;
тірі ағзалардың уакытына және бөлшектерге бөлінуін;
ағзалардың санының өзгеріп отыруы олардын энергия көзінін оларға тірі
агзалар арқылы айналмалы түрде келуі;
меңгеру:
функциональды экологиялык бөлімдерді және жалпы биосфераны
біліп алу:


       табиғатты тиімді қолдану
үйрену
экологиялык процесстердің агымын, антропогенді әсерлердің сырткы ортаға
әсерлерін қорытындылау;
есте сақтау: тәжірибелі түрде тірі агзалардын сыртқы отаға асері
3.5 Курстың пререквизиті:
3.5.1 Экология және тұрақты даму
3.5.2 Әлеуметтік экология және тұрақты даму
3.5.3 Зерттеудің биоиндикациялық әдістері
3.5.4 Биологиялық экология
3.5.5 Топырақтану

3.6 Курстың постреквизит –
3.6.1 Биосфераның қалыптасуы және эволюциясы
3.6.2 Экологияны оқыту әдісі
3.6.3 Ерекше қорғалатын табиғи территориялар
3.6.4 Экологиялық нормалау және сараптама негізі


3.7 Жұмыс оқу жоспарынен көшірме:


                                           Кесте 1

|Курс                                                          |Семестр         |
|1                                                             |2               |
|1-ші модуль. Биосфера концепциясының қалыптасуы                                |
|Биосфера концепциясының қалыптасуы. Биосфера туралы түсінік.  |2               |
|Биосфера күштілігі                                            |                |
|Х.Гюйгенса,  Ж.Б.Ламарк,   А.Гумбольдт,   Э.Зюсс,             |2               |
|В.В.Докучаев еңбектерінде тірішіліктің планертарлы ролін      |                |
|көрсету.                                                      |                |
|В.И.Вернадский - биосфера туралы ілімнің негізін калаушы.     |2               |
|Биосферада тірі заттың әлемдік ролін аныктау.                 |                |
|Тірі    заттық    функциялары:     энергетикалык,             |2               |
|деструктивті, концентрациялык,    ортаққұрушылык.             |                |
|Биосферада    Ле    Шателе принципінің жүзге асырылуы. Негізгі|                |
|биохимиялық циклдар.                                          |                |
|Биосфера эволюциясы.                                          |2               |
|Жер бетінде тіршіліктін пайда болу тарихы.                    |2               |
|Дж. Берналдың тірішіліктің пайда болуы туралы казіргі         |2               |
|теориясы.                                                     |                |
|2-модуль. Биосфера және тұрақты даму                                           |
|Өсімдіктер, жануарлар алуан түрлілігі.                        |2               |
|Биосфера синэнергетикасы.                                     |2               |
|Биосферада термодинамика заңының өтуі.                        |2               |
|Биосфераның тұрақты жағдайын жылжыту күштері.                 |2               |
|Қоршаган ортаның биологиялық тұрақгылығы.                     |2               |
|Әлемдік биосфералық проблемалар.                              |2               |
|Тұрақты даму негізгі адамның тіршілік ету мүмкіншілігі        |2               |
|Рим клубының  еңбектері. БҰҰ РИО-92 конференциясының          |2               |
|құжаттары. Тұрақты дамуы қамтамасыз етуде халық аралық        |                |
|ынтымақтастық.                                                |                |
|Барлығы                                                       |30              |
|Тәжірибелік сабақтар тақырыбы                                 |Сағат саны      |
|1-ші модуль. Биосфера концепциясының қалыптасуы                                |
|Биосфера туралы түсінік                                       |2               |
|Биосфера күштілігі                                            |2               |
|Ғалымдардың еңбектері                                         |2               |
|Биосферада Ле Шателе принципінің жүзеге асырылуы.             |2               |
|Негізгі биохимиялық циклдар.                                  |2               |
|2-модуль. Биосфера және тұрақты даму                                           |
|Рим клубының еңбектері.                                       |2               |
| Тұрақты дамуды қамтамасыз етуде халықаралық ынтымақтастық    |3               |
|Барлығы                                                       |15              |





      СТУДЕНТТЕРДІҢ ӨЗДІК ЖҰМЫСТАРЫНА АРНАЛҒАН ТАҚЫРЫПТАРДЫҢ ТІЗІМІ

   1. Биосфера концепциясының қалыптасуы Биосфера туралы түсінік. Биосфера
      күштілігі.
   2. Биосфера туралы түсінік. Биосфера күштілігі
   3. В. И. Вернадский-биосфера туралы ілімнің негізін қалаушы . Биосферада
      тірі заттың әлемдік рөлін анықтау.
   4. Тірі        заттық       функциялары:        энергетикалық,
      деструктивті,
      концентрашіялық,      ортаққұрушылық.      Биосферада Ле      Шателе
      принцпінің жүзеге асырылуы. Негізгі биохимиялық циклдар
   5. Биосфера эволюциясы.
   6. Биосфера синэнергетикасы.
   7. Биосферада термодинамика заңының өтуі.
   8. Қоршаған ортаның биологиялық тұрақтылығы.
   9. Биосфераның тұрақты жағдайын жылжыту күштері.
   5.10 Тұрақты даму негізгі адамның тірішілік ету мүмкіншілігі.


6  ПӘН БОЙЫНША ОҚУ-ӘДІСТЕМЕЛІК КАРТА


                                          Кесте 3

|Тақырып                              |СӨЖ сұрақтары          |Тексеру түрлері |
|Дәріс 1                |тәжірибелік  |                       |                |
|                       |сабактар     |                       |                |
|                       |такырыбы     |                       |                |
|1                      |2            |4                      |5               |
|1-ші модуль. Биосфера концепциясының қалыптасуы                               |
|Биосфера концепциясының|Биосфера     |Биосфера концепциясының|Реферат         |
|қалыптасуы. Биосфера   |туралы       |қалыптасуы. Биосфера   |                |
|туралы түсінік.        |түсінік.     |туралы түсінік.        |                |
|Биосфера күштілігі     |             |Биосфера күштілігі     |                |
|Х.Гюйгенса, Ж.Б.Ламарк,|Биосфера     |Биосфера туралы        |Реферат         |
|А.Гумбольдт, Э.Зюсс,   |куштілігі    |түсінік. Биосфера      |                |
|В.В.Докучаев           |             |күштілігі              |                |
|енбектерінде           |             |                       |                |
|тірішіліктің           |             |                       |                |
|планертарлы ролін      |             |                       |                |
|көрсету.               |             |                       |                |
|В.И.Вернадский         |Ғалымдарды н |В.И.Вернадский         |Реферат         |
|-биосфера туралы       |еңбектері    |-биосфера туралы       |                |
|ілімнің негізін        |             |ілімнің негізін        |                |
|қалаушы. Биосферада    |             |калаушы. Биосферада    |                |
|тірі заттың әлемдік    |             |тірі заттын әлемдік    |                |
|ролін анықтау.         |             |ролін анықтау.         |                |
|Тірі заттық            |Биосферада Ле|Тірі заттык            |Реферат         |
|функциялары:           |Шателе       |функцнялары:           |                |
|энергетикалық,         |принципінің  |энергетикалык,         |                |
|деструктивті,          |жүзге        |деструктивті,          |                |
|концентрациялык,       |асырылуы.    |концентрацнялык,       |                |
|ортаққұрушылық.        |             |ортаккұрушылык.        |                |
|Биосферада Ле Шателе   |             |Биосферада Ле Шателе   |                |
|принципінін жүзге      |             |принципінің жүзге      |                |
|асырылуы. Негізгі      |             |асырылуы. Негізгі      |                |
|биохимиялык циклдар.   |             |биохимиялык циклдар.   |                |
|Биосфера эволюциясы.   |Негізгі      |Биосфера эволюциясы.   |Реферат         |
|                       |биохимиялық  |                       |                |
|                       |циклдар.     |                       |                |
|Жер бетінде тіршіліктін|Рим          |Биосфера               |                |
|пайда болу тарихы.     |клубынын     |синэнергетикасы.       |                |
|                       |еңбектері.   |                       |                |
|Дж. Берналдың          |Тұрақты      |                       |Реферат         |
|тірішіліктің пайда     |дамуды       |                       |                |
|болуы туралы қазіргі   |қамтамасыз   |                       |                |
|теориясы.              |етуде        |                       |                |
|                       |халыкаралық  |                       |                |
|                       |ынтамақтаст  |                       |                |
|                       |ық.          |                       |                |
|2-модуль. Биосфера және тұрақты даму                                          |
|Өсімдіктер, жануарлар  |             |                       |Реферат         |
|алуан түрлілігі.       |             |                       |                |
|Биосфера               |             |Биосферада             |                |
|синэнергетикасы.       |             |термодинамика заңының  |                |
|                       |             |өтуі.                  |                |
|Биосферада             |             |                       |Реферат         |
|термодинамика заңының  |             |                       |                |
|өтуі.                  |             |                       |                |
|Биосфераның тұрақты    |             |Қоршаған ортаның       |Реферат         |
|жағдайын жылжыту       |             |биологиялық            |                |
|күштері.               |             |тұрақтылығы.           |                |
|Қоршаған ортаның       |             |Биосфераның тұрақты    |Реферат         |
|биологиялық            |             |жағдайын жылжыту       |                |
|тұрақтылығы.           |             |күштері.               |                |
|Әлемдік биосфералық    |             |Тұрақты даму негізгі   |Реферат         |
|проблемалар.           |             |адамның тірішілік ету  |                |
|                       |             |мүмкіншілігі.          |                |
|Тұракты даму негізгі   |             |                       |Реферат         |
|адамның тірішілік ету  |             |                       |                |
|мүмкіншілігі.          |             |                       |                |
|Рим клубының еңбектері.|             |                       |Реферат         |
|БҰҰ РИО-92             |             |                       |                |
|конференциясының       |             |                       |                |
|құжаттары. Тұрақты     |             |                       |                |
|дамуды қамтамасыз етуде|             |                       |                |
|халыкаралық            |             |                       |                |
|ынтамактастық.         |             |                       |                |


           7 ОҚУ-ӘДІСТЕМЕЛІК ӘДЕБИЕТПЕН ҚАМТАМАСЫЗ ЕТУДІҢ КАРТАСЫ




                                     Кесте 4

|Оқулықтардың, оқу-әдістемелік    |Даналардың |Студенттердің |Қамтамасыз       |
|құралдардың атауы                |саны       |саны          |етілуі           |
|                                 |           |              |пайызы           |
|Қуатбаев А.Т. Жалпы экология.    |7          |10            |11               |
|Алматы. 2012ж.                   |           |              |                 |
|Жатканбаев Б. С. Экология        |6          |10            |9                |
|негіздері. Алматы. 2010ж.        |           |              |                 |
|Бейсенова Ә. Экология және       |1          |10            |1,5              |
|табиғатты тиімді пайдалану.      |           |              |                 |
|Алматы. 2004ж.                   |           |              |                 |
|Оспанова Г.С., Бозшатаева Г.Т.   |1          |10            |1,5              |
|Экология. Алматы. Экономика.     |           |              |                 |
|2002ж                            |           |              |                 |
|Аќбасова А.Ж. Саинова Г.Є.       |2          |10            |3                |
|Экология. Алматы. 2003ж.         |           |              |                 |
|Оспанова Г.С., Бозшатаева Г.Т.   |2          |10            |3                |
|Экологиядан  оку –әдістемелік    |           |              |                 |
|ќұрал. Алматы. Экономика. 2002 ж.|           |              |                 |
|В.И.Коробкин, Л.В.Передельский   |7          |10            |11               |
|«Экология» Ростов-на Дону, 2001. |           |              |                 |
|А.М. Никаноров, Т.А.Хоружая .    |6          |10            |9                |
|«Экология» .М.,2000.             |           |              |                 |
|Т.К. Сагимбаев . Экология и      |1          |10            |1,5              |
|экономика. Алматы. 1997          |           |              |                 |
|Экология М.: «Просвещение» 1988. |1          |10            |1,5              |
|Глухов В.В., Лисочкина Т.В.,     |           |              |                 |
|Федорова А.И.,  Никольская А.Н.  |1          |10            |1,5              |
|Практикум по экологии и охране   |           |              |                 |
|окружающей среды. Москва. 2003.  |           |              |                 |
|Агроэкология/ Под ред. В.А.      |2          |10            |50               |
|Черникова.  – М.: Колос, 2000. – |           |              |                 |
|536 с.                           |           |              |                 |
|А.А. Горелов. Экология. М., 2000.|2          |10            |50               |
|Панин М.С. Химическая экология:  |2          |10            |50               |
|Учебник для ВУЗов. –             |           |              |                 |
|Семипалатинск, 2002.             |           |              |                 |






8 ӘДЕБИЕТТЕР


8.1 Негізгі әдебиет

8.1.1  Қуатбаев А.Т. Жалпы экология. Алматы. 2012ж.
8.1.2  Жатканбаев Б. С. Экология негіздері. Алматы. 2010ж.
8.1.3 Бейсенова Ә. Экология және табиғатты тиімді пайдалану. Алматы. 2004ж.
8.1.4 Оспанова Г.С., Бозшатаева Г.Т. Экология. Алматы. Экономика. 2002ж
8.1.5 Аќбасова А.Ж. Саинова Г.Є. Экология. Алматы. 2003ж.
8.1.6 Оспанова Г.С., Бозшатаева Г.Т. Экологиядан   оку  –әдістемелік  қүрал.

    Алматы. Экономика. 2002 ж.

8.2 Қосымша  әдебиеттер

8.2.1   В .И.Коробкин, Л.В.Передельский «Экология» Ростов-на Дону, 2001.
8.2.2  А.М. Никаноров, Т.А.Хоружая . «Экология» .М.,2000.
8.2.3  Т.К. Сагимбаев . Экология и экономика. Алматы. 1997
8.2.4 Глухов В.В., Лисочкина Т.В., Некрасова Т.П., Экономические основы
        экологии Санкт-Петербург « Специальная литература» 1997.
8.2.5  Федорова А.И.,   Никольская  А.Н.  Практикум  по  экологии  и  охране
окружающей среды. Москва. 2003.
8.2.6  Агроэкология/ Под ред. В.А. Черникова.  – М.: Колос, 2000. – 536 с.
8.2.7  А.А. Горелов. Экология. М., 2000.
8.2.8  Панин М.С. Химическая экология: Учебник для ВУЗов. –
       Семипалатинск, 2002. – 852 с.





























Пәндер