Файл қосу

Пәнді оқуға әдістемелік нұсқаулар



|ҚАЗАҚСТАН РЕСПУБЛИКАСЫНЫҢ БІЛІМ ЖӘНЕ ҒЫЛЫМ МИНИСТІРЛІГІ                       |
|ШӘКӘРІМ АТЫНДАҒЫ СЕМЕЙ МЕМЛЕКЕТТІК УНИВЕРСИТЕТІ                               |
|3 деңгейлі СМЖ құжаты   |3 деңгейлі СМЖ құжаты   |ПОӘК                       |
|                        |                        |042-14-3-03-047-01-2009    |
|«Өзгерістерді басқару»  |басылым № 2 от          |                           |
|пәнінің оқу-әдістемелік |27.08.2009              |                           |
|кешені                  |                        |                           |










                            «ӨЗГЕРІСТЕРДІ БАСҚАРУ»
                       ПӘНІНІҢ ОҚУ- ӘДІСТЕМЕЛІК КЕШЕНІ


                6М050700  - «МЕНЕДЖМЕНТ» мамандығына арналған


              МАГИСТРАНТТАР  ҮШІН ПӘННІҢ ЖҰМЫС ОҚУ БАҒДАРЛАМАСЫ
































                               СЕМЕЙ  -  2013


                                  АЛҒЫ СӨЗ
      Қазақстан экономикасының құрылымдық өзгерісі, бір жағынан шетел  тауар
өндірушілеріне  отандық  нарықтың  ашылуы,  екінші  жағынан  елдің  көптеген
кәсіпорындарын  қиын қаржылық жағдайға  тап  болуына  әкеп  соқты.   Отандық
өнімдердің ішкі және халықаралық нарықтарда бәсекеқабілетті  болуы  мәселесі
ұлттық масштабтағы  мәселелердің бірі болып табылады.
      Отандық тауар өндірушілік жүйедегі қалыптасып отырған  жағдай  көбінде
бәсекеқабілетті бизнесті  жүргізудегі,  өз  капиталын  салудағы  тәжірибенің
болмауымен байланыстырылып отыр.
      Қаржылық жағдайы мәз емес кәсіпорындардың антикризистік менеджментінің
мәселесі  Қазақстандағы экономикалық формалардың жүргізілу табиғатына  қарай
көрінеді. Банкроттық  инситутын  қолдану  кәсіпорынның  жұмысын  тек   қайта
құруға  ғана  емес,  сонымен  қатар  басқа  да  шаруашылық    субъектілердің
қаржылық-экономикалық  климатын  жақсартуға,   төленбеген  төлемдер  көлемін
төмендетуге көмегін тигізеді.  Тиімді жұмыс  істей  алмаған  және  қаржылық-
жағдайы   әлсіз   кәсіпорындардың    банкроттыққа    ұшырауы    қазақстанның
экономикасының  құрылымдық  жағынан  қайта  құрылуына   қажет,   экономиканы
санациялаудағы   элемент ретінде  алынады.
      Осыған байланысты банкроттық  механизмі құрылуының  мәселесі  нарықтық
экономиканың  жетілуінің міндетті атрибуты болып  табылады  және  шетелдерде
де солай  болған  (Германия,  Япония  1940-жылдар  соңы   1950-жылдар)  және
Қазақстанда болып жатыр.
      Жалпы кризистік  режимде  тиімді жұмысты қамтамасыз ететін менеджмент,
кәсіпорындардың  басқа  режимге  көшуіне  бағытталған   іс-шаралар   кешенін
көрсетеді.
      Бұл режимнің түпкілікті  сипаттамасы-қаржылық  жағдайдың  тұрақтылығы.
Осындай   мәселелерді   шешу   шетелдерде    кризис-менеджменті     (crisis-
management), ал отандық  әдебиеттерде  –  антикризистік  менеджментінің  іс-
шаралар жүйесінің ортасында болады.






























      1. ӘЗІРЛЕНГЕН
      Әзірлеуші
      Шәкәрім атындағы Семей мемлекеттік  университетінің  «Менеджмент  және
маркетинг» кафедрасының м.а доценті., э.ғ.к Толымгожинова М.К.
                                                       «___»__________ 20 ж.


   1. ТАЛҚЫЛАҒАН
      2.1. Шәкәрім атындағы Семей мемлекеттік университетінің  «Менеджмент
      және маркетинг» кафедрасының отырысында
      «___»__________ 2013 жыл, № __  Хаттама


      Кафедра меңгерушісі _________________  Орынбековат Г.А


      2.2.  Қаржы  -экономикалық  факультетінің   оқу-әдістемелік  Бюросының
отырысында
       «__»_____________2013 жыл, № ___ Хаттама




         ОӘК төрағасы:
              Тойкин С.Х



   2. БЕКІТІЛДІ
      Университеттің Оқу-әдістемелік кеңесінің отырысында шығаруға
      мақұлданған және  ұсынылған


      от «____» ___________ 2013 жыл, № ___ Хаттама


      ОӘК төрағасы, бірінші проректор                            Искакова
      Г.К






















      МАЗМҰНЫ
   1. Жалпы ережелер.
   2. Пәнді оқуға әдістемелік нұсқаулар.
   3. Курс саясаты және форматы.
   4. Бағалау саясаты.
   5. Пән мазмұны және сабақ түрлер бойынша сағаттарды бөлу.
   6. МОӨЖ және МӨЖ мазмұны.
   7. Магистранттың өздік жұмыс тақырыптары тізімі.
   8. Пән бойынша оқу үрдісінің күнтізбелік кестесі.



































        1. Жалпы ережелер.
            1.1.  «Өзгерістерді  басқару»  пәнінің  оқу-әдістемелік   кешені
6М050700  - «Менеджмент» мамандығының магистранттарына  арналған.  Бұл  курс
Қазақстанның  нарықтық  экономика  жағдайындағы   ұйымдардағы   өзгерістерді
басқаруының негізгі әдістемелік жақтарын түсіндіреді.
      «Өзгерістерді басқару» курсының зерттеу объектісі  ретінде    нарықтық
экономика жағдайындағы кәсіпорындардың шаруашылық қызметі алынады.
           Оқу пәні ретінде менеджмент  алынады,  себебі  кризистік  режимде
кәсіпорынның жаңа режимге көшуіне бағытталған  шаралар  кешенін  пайданалып,
тиімді жұмыс жасауды қамтамасыз етеді. Бұл режимнің түпкілікті  сипаттамасы-
тұрақты қаржылық жағдай.

      1.2. Бұл курстың негізгі  мақсаты-  ұйымдардың  дамуының  заңдылықтары
мен ұйымдастыру өзгерістерінің негізгі модельдері  туралы  мағлұматтар  беру
және магистрантарды оқыту.
Курс арқылы басқару әдістері мен ұйымдардағы өзгерістерді басқаруда  қазіргі
заман талабына сай құралдарды пайдалану  дағдыларын  қалыптастыруға  болады.
Курста  қазіргі  таңдағы  компаниялардың  өзгерістерді  енгізудегі   әртүрлі
жақтары, ұйымдастыру өзгерістерінің стратегиялық  типтері  мен  өзгерістерді
басқарудың жаңа құралдары берілген.



       1.3.   Пәнді  оқудағы  негізгі  мақсат  магистранттарға    өзгерістер
менеджменті облысындағы арнай білімдерді меңгерту.
      a.  Пәнді оқу нәтижесінде магистрантқа қажет:
-менеджменттің теориялық  концепциясын, ұйымдастыру өзгерістерін  жүргізудің
қазіргі құралдардын және  қазақстандық компанияларда  енгізу  ерекшеліктерін
пайдалануды  білуі керек;
-бизнес-үрдістер    негізіндегі    басқарудың    негізгі    ережелері    мен
реинжинирингті бизнес-үрдісінің сатыларын жүргізуді  игеруі керек;
-компания    басқарудың    реструктуризациясына     дайындалуға     арналған
ұйымдастырушылық талдау әдістерін меңгеруі керек;
-экономика және  менеджмент облысында болашақ маман  ретінде  өз  көзқарасын
айта білуі,    қазіргі  этапта  тиімділігін  бағалай  алуды   қолдана  білуі
керек;
-экономикалық жағдайды, заңдарды,  өндірістің  даму  принциптерін,  менеджер
ретінде пайда болған мәселелерді бағалауды түсінуі керек;
-ұйымдастырушылық өзгерістердің  моделін  тәжірибеде  қолдану  дағдысына  ие
болуы керек;
-өзгерістер менеджменті облысындағы білімді  алуы  керек.
      b.  Курстың  басты деректемелері: Менеджмент(лездетілген  курс) ;
    ➢ Жобаларды басқару;
    ➢ Тәуекелді басқару.
           c. Курстың деректемелері:
             Стратегиялық  менеджмент;
         Корпоративтік  басқару.


                   Жұмыс оқу жоспарынан көшірме (Кесте 1);


                   1 кесте -  Жұмыс оқу жоспарынан көшірме

                                                                   1 кесте
|Курс      |Семестр                                                    |Кредит|
|          |                                                           |тер   |
|                |1                  |2                |3                |
|А               |4,0                |95 - 100         |өте жақсы        |
|А -             |3,67               |90 – 94          |                 |
|В +             |3,33               |85 - 89          |жақсы            |
|В               |3,0                |80 – 84          |                 |
|В -             |2,67               |75 – 79          |                 |
|С +             |2,33               |70 – 74          |Қанағаттанарлық  |
|С               |2,0                |65 - 69          |                 |
|С -             |1,67               |60 – 64          |                 |
|D +             |1,33               |55 – 59          |                 |
|D               |1,0                |50 – 54          |                 |
|F               |0                  |0 - 49           |қанағаттанарлықсы|
|                |                   |                 |з                |




     5. Сабақ түрлері бойынша пәннің мазмұны және сағаттарын бөлу
      кесте 2 – Пән мазмұны. Сабақ түрлер бойынша сағаттарды бөлу.


      |Наименование темы           |Сағат саны                                |
|                            |ДС     |ПС    |ЗЖ     |МОӨЖ      |МӨЖ    |
|1                           |2      |3     |4      |5         |6      |
|1тақырып. Ұйымдардың даму   |3      |1     |-      |5         |5      |
|заңдылықтары                |       |      |       |          |       |
|2 тақырып. Ұйымдастыру      |3      |1     |-      |5         |5      |
|патологии, менеджмент       |       |      |       |          |       |
|мәселелері  и компанияның   |       |      |       |          |       |
|«өсу ауруы»                 |       |      |       |          |       |
|3 тақырып. Өзгерістерді     |3      |1     |-      |5         |5      |
|басқару принциптері мен     |       |      |       |          |       |
|негізгі  идеялар.           |       |      |       |          |       |
|4 тақырып Ұйымдастыру       |4      |2     |-      |5         |5      |
|өзгерістерінің моделі       |       |      |       |          |       |
|5 тақырып. Компанияны       |4      |2     |-      |5         |5      |
|басқарудағы реструктуризация|       |      |       |          |       |
|(қайта құрылымдау)          |       |      |       |          |       |
|6 тақырып. Сапаны жалпыға   |4      |2     |-      |5         |5      |
|бірдей басқару (TQM) және   |       |      |       |          |       |
|ISO 9000 сериялы  стандарт, |       |      |       |          |       |
|өзгерістер  стратегиясы     |       |      |       |          |       |
|ретінде.                    |       |      |       |          |       |
|7 тақырып. Компанияның      |3      |2     |-      |5         |5      |
|бизнес-үрдісін              |       |      |       |          |       |
|оптимизациялау              |       |      |       |          |       |
|8 тақырып. Оқып жатқан      |3      |2     |-      |5         |5      |
|ұйымды қалыптастыру.        |       |      |       |          |       |
|9 тақырып. Ұйымдастыру      |3      |2     |-      |5         |5      |
|өзгерістерін жүргізу        |       |      |       |          |       |
|құралдары.                  |       |      |       |          |       |
|барлығы:                    |30     |15    |-      |45        |45     |




      6. МОӨЖ мен МӨЖ мазмұны
      Кесте  3 – МОӨЖ мен МӨЖ жоспары
|СРМП                                              |МӨЖ                    |
|Аудиториялық            |Аудиториядан тыс        |                       |
|1                       |2                       |3                      |
|Өзгерістер түрлері,     |Персоналдың қарсылығын  |Ұйымның өмір сүру      |
|өзгерістер жіктелуі,    |басқару: өте жақсы      |циклінің моделі.       |
|мысалдар революциялық   |тәжірибе мен нұсқаулар  |И.Адизеса: «нормальные»|
|(бизнес-үрдіс           |Д.Коттера и Р.Маурера.  |проблемы и «патологии» |
|реинжинирингі, қосылу   |                        |на каждой стадии ЖЦО.  |
|және  ерекшелену) және  |                        |                       |
|эволюциялық             |                        |                       |
|(үздіксіздік, жапон     |                        |                       |
|менеджментінің жақсы    |                        |                       |
|жақтары, ұйымдастырудың |                        |                       |
|дамуы) өзгерістер.      |                        |                       |
|Өзгерістер темпі мысалы:|                        |                       |
|әлемдік автопром        |                        |                       |
|лидер-компанияларының   |                        |                       |
|өзгерістері, сұрау      |                        |                       |
|жүргізу нәтижесі        |                        |                       |
|McKinsey 2006ж.         |                        |                       |
|Өзгерістерді басқару    | Қазіргі таңдағы лидер  | Профессионалдық       |
|және персоналды оқыту.  |қандай болуы керек:     |менеджмент пен         |
|корпоративті университет|ерекше тәжірибелер      |кәсіпкерліктің         |
|концепциясы.            |талдау.                 |салыстырмалы талдауы   |
|Корпоративті            |                        |                       |
|университет-            |                        |                       |
|стратегиялық өзгерістер |                        |                       |
|агенті ретінде.         |                        |                       |
|Үй тапсырмасы –         | Өзгерістер жобасының   |Өзгерістерге қарсы тұру|
|мини-кейс талдау        |ішкі РR.                |себептерінің талдауы.  |
|«ERP-жүйесін компанияға |Компанияда тиімді       |                       |
|енгізудің мүмкіндіктерін|коммуникация жүйесі     |                       |
|бағалау» кез-келген     |қандай болуы керек?     |                       |
|модель бойынша          |                        |                       |
|Сәтті компаниялар       | Ұйымдағы өзгерістерді  |«Жақсыдан ұлыға» модель|
|өзгерістерді қалай      |басқарудың теориялық    |Дж. Коллинза.          |
|басқарады: өзгерістерді |негізі.                 |                       |
|басқарудағы білікті     |                        |                       |
|мамандардың беретін     |                        |                       |
|нұсқаулары. Harward     |                        |                       |
|Business School.        |                        |                       |
|Өзгерістер модельдері   |Өзгеру үрдісінің төрт   |«Жақсыдан ұлыға» модель|
|(Курт Левин, Эдгар Шайн,|сатысы.                 |Дж. Коллинза.          |
|Джон Коттер, Курт       |                        |                       |
|Фрайлингер).            |                        |                       |
|Қажеттіліктерді талдау  |Ұйым қызметінің төрт    |ISO 9000 стандарты     |
|стратегиялық            |деңгейі                 |бойынша  сертификат алу|
|(стратегиялық талдау,   |                        |мотиві                 |
|енгізу модификациясы,   |                        |                       |
|бенчмаркинг,            |                        |                       |
|маркетингтік зерттеулер)|                        |                       |
|және  оперативті        |                        |                       |
|(мәселені талдау)       |                        |                       |
|өзгерістер.             |                        |                       |
|«Сабаққа/жиналысқа      |                        |                       |
|кешігу» мәселесін талдау|                        |                       |
|(топтық жұмыс,          |                        |                       |
|шешімдерді талқылау).   |                        |                       |
|Компанияның өзгерістерге|Ұйымдастыру             |Компанияның            |
|қажеттілігін талдау     |өзгерістерінің фазалары |бизнес-үрдісіне талдау |
|кезінде топтарды        |                        |жасау, клиенттер мен   |
|пайдаланудың            |                        |жеткізушілерді, класпен|
|артықшылықтары. Топтық  |                        |топтық жұмыс           |
|жұмыстың тиімділігі.    |                        |                       |
|                        |Өзгерістер фазаларының  |Ұйымдастырушылық       |
|Практикум: өзгеріс      |ең төмен нүктесі.       |білімді қалыптастыру   |
|этаптарын дәлелдеу үшін |                        |теориясы И. Нонаки и Х.|
|топпен жұмыс.           |                        |Такеучи:               |
|                        |                        |формализацияланған және|
|                        |                        |формализацияланбаған   |
|                        |                        |білімнің  өзара        |
|                        |                        |байланысы              |
|Өзгерістердің сәттілікке|Кәсіпорындарда          |«Алты сигма»           |
|жетуінің нақты          |өзгерістерді басқаруды  |концепциясы —          |
|факторлары: ең озық     |тәжірибеде қолдану.     |статистикалық  и       |
|тәжірибе.               |                        |басқару ойлары. Енгізу |
|                        |                        |мәселелері             |


      7.  МАГИСТРАНТТАРДЫҢ ӨЗДІК ЖҰМЫСТАРЫ  ТАҚЫРЫПТАРЫ ТІЗІМДЕРІ

тақырып  1.  Өзгерістер  менеджментінің   методологиялық   және    теориялық
негізі.
тақырып 2.  Ұйымның өмір сүру цикліндегі ұйымдастыру өзгерістерін басқару.
тақырып 3.  Өзгерістердегі қажеттіліктерді талдау.
тақырып 4. Ұйымдастырушылық тәртіптегі өзгерістерді басқару.
тақырып  5.  Өзгерістерді  басқарудағы  шешім  қабылдау  технологиясы   және
өзгерістерге қарсы тұру әдістері.
тақырып 6. Ұйымдастыру өзгерістерін басқару әдістемесі.
тақырып 7.  Жоспарланған  өзгерістерді  жүргізудегі  ұйымның  мүмкіндіктерін
бағалау және талдау.
тақырып 8.  Стратегиялық маңызды өзгіерістер: өмір сүру.
тақырып  9.Өзгерістерге  қарсы  тұрудың   ескертулері   мен   диагностикалау
әдістемесі.



      8 «Өзгерістерді басқару» пәнінің оқу үрдісінің күнтізбелік кестесі.


      Кесте  4 – Өзгерістерді басқару»  пәнінің  оқу  үрдісінің  күнтізбелік
кестесі.
апталар123456789101112131415Бақылау түріТКТКТКТКТКТКРК1ТКТКТКТКТКТКТКРК2Баллдар3112117311111115311111111
Пәндер