Файл қосу
Гетероциклді қосылыстардың химиясы
|ҚАЗАҚСТАН РЕСПУБЛИКАСЫ БІЛІМ ЖӘНЕ ҒЫЛЫМ МИНИСТРЛІГІ |
|СемЕЙ қ. ШӘКӘРІМ атындағы МЕМЛЕКЕТТІК УНИВЕРСИТЕТІ |
|3 деңгейлі СМК құжаты |ПОӘК | |
| | |УМКД |
| | |042-18-10.1.16/01- |
| | |2013 |
|ПОӘК | | |
|Оқытушыға арналған «Көп |№ 1 басылым | |
|ядролы конденсирленген және| | |
|конденсирленбеген | | |
|қосылыстар» | | |
|пәннің бағдарламасы | | |
ПӘННІҢ ОҚУ-ӘДІСТЕМЕЛІК КЕШЕНІ
«Көп ядролы конденсирленген және конденсирленбеген қосылыстар»
«5В072100» – «Органикалық заттардың химиялық технологиясы» мамандығы үшін
ОҚЫТУШЫҒА АРНАЛҒАН ПӘННІҢ БАҒДАРЛАМАСЫ
Семей 2013
1 ӘЗІРЛЕНГЕН
ҚҰРАСТЫРУШЫ « 27 » 09 2013 ж. Дінжұманова Р. Т.,
химия ғылымдарының кандидаты, доцент‚ «Химия» кафедрасы
2 ТАЛҚЫЛАНДЫ
2.1 Химия кафедрасының отырысында
«28 » 08 2013 ж., № 1 хаттама
Кафедра меңгерушісі, доцент Мусабаева Б.Х.
2.2 Инженерлік-технологиялық факультеттің оқу-әдістемелік кеңесінің
отырысында
«12 » 09 2013 ж. № 1 хаттама
Төрайымы, доцент Төлеубекова С.С.
3. БЕКІТІЛДІ
Университеттің Оқу-әдістемелік кеңесінің отырысында басып шығаруға
мақұлданған және ұсынылған
«18 » 09 2013 ж. № 1 хаттама
ОӘК төрайымы Искакова
Г.К.
4. Бірінші рет енгізіліп отыр
Мазмұны
1. Қолдану саласы
2. Нормативтік сілтемелер
3. Жалпы ережелер
4. Оқу пәннің мазмұны (модульдің)
5. Студенттердің өздік жұмысына арналған тақырыптардың тізімі
6. Пән бойынша оқу-әдістемелік карта
7. Оқу-әдістемелік әдебиетпен қамтамасыз етудің картасы
8. Әдебиеттер
1 ҚОЛДАНЫЛУ САЛАСЫ
«Көп ядролы конденсирленген және конденсирленбеген қосылыстар»
пәні бойынша оқу-әдістемелік кешеннің құрамына енгізілген оқытушыға
арналған пәннің оқу жұмыс бағдарламасы «5В072100» – «Органикалық заттардың
химиялық технологиясы» мамандығы студенттері үшін арналған.
2. НОРМАТИВТІК СІЛТЕМЕЛЕР
«Көп ядролы конденсирленген және конденсирленбеген қосылыстар»
пәнінің осы оқу-әдістемелік кешені келесі құжаттар талаптары мен
ұсыныстарына сәйкес әзірленген және аталған пән бойынша оқу процесін
ұйымдастыру тәртібін белгілейді:
- Мемлекеттік жалпыға міндетті білім беру стандарты, ҚР МЖМБС «23» 08
2012 жылғы, №1080 Қазақстан Республикасы Білім және ғылым министрлігінің
бұйрығымен әрекетке енген және бекітілген.
- СТУ 042-ГУ-4-2013 «Пәндердің оқу-әдістемелік кешенін әзірлеуге және
ресімдеуге қойылатын жалпы талаптар» университет стандарты;
- ДП 042-1.01-2013 «Пәндердің оқу-әдістемелік кешенінің құрылымы және
мазмұны» құжаттандырылған процедурасы.
3. ЖАЛПЫ ЕРЕЖЕЛЕР
3.1. Пәнінің қысқаша сипаттамасы:
Көп ядролы ароматты қосылыстарға молекуласында екі және оданда көп
бензол сақинасы болатын қосылыстар қатары кіреді. Көп ядролы қосылыстар екі
топқа бөлінеді: бөлектенген бензол сақиналары бар және конденсирленген
бензол сақинасы бар.
Көп ядролы ароматты конденсирленген және конденсирленбеген қосылыстар
- органикалық химия пәнінің бір бөлімі болып қарастырылады.
3.2. Курстың мақсаты:
Көп ядролы ароматты қосылыстар пәннің оқу барысында полициклды
органикалық молекулалардың құрылымы (химиялық, электрондық, кеңістіктік);
әртүрлі типті реакциялардың механизмдерін және негізгі заңдылықтарын, алу
тәсілдерін және олардың құрылымы мен қасиеттерінің тәуелді екенін, сонымен
қатар экология проблемалары туралы тұтас ұсынуын, табиғат күзеттері және
табиғатты орынды қолдануы жайында білім алу тиісті.
3.3. Пәндерді оқытудағы негізгі міндеттер:
Студенттің келесі түсініктерді қабылдауы:
. Органикалық қосылыстардың шикізат табиғи қайнарлары және олардың
табиғатта таралуы.
. Органиқалық қосылыстардың жіктелуі және номенклатурасының
принциптері.
. Органиқалық қосылыстар негізгі кластарының құрылысын. ( – және ( -
байланыстарының табиғатын, гибридтену құбылысын.
. Органикалық қосылыстардағы эффекттердің (индуктивті, қосарлану)
табиғатын.
. Реакциялардың (типі, сатысы, механизмі бойынша) және реагенттердің
жіктелуін.
. Әртүрлі типті органикалық реакциялардың жүргізуінің негізгі
заңдылықтарын.
. Органиқалық молекуланың изомериясының барлық түрлерінің табиғатын
(құрылымдық, геометриялық цис-, транс-изомерия, оптикалық изомерия,
таутомерия).
. Органикалық қосылыстардың қасиеттерінің химиялық, электрондық және
кеністіктік құрылысына байланысы.
. Органикалық қосылыстардың алу әдістері және негізгі кластардың
химиялық қасиеттері.
. Органикалық қосылыстардың қышқыл – негізгі қасиеттерінің көріну
себептері және қышқылдық немесе негіздік мөлшерінің құрылымымен өзара
байланысы.
. Циклді жүйелердің ароматтық күйінің жағдайлары. Резонанс энергиясы .
. Органикалық қосылыстардың бөлек өкілдерінің халық шаруашылығында
қолдануы.
. Органикалық синтез зертханасында жұмыс кезіндегі қауіпсіздік техника
ережелері.
. Органикалық қосылыстарды бөліп алу және тазалау әдістері (экстракция,
қайта кристалдау, айыру, айдау).
3.4. Оқып- білудің нәтижесінде студент мыналарды:
- органикалық қосылыстардың жіктелуін;
- органикалық қосылыстардың теориялық негіздерін;
- органикалық қосылыстардың кез келген класының жалпы формуласын
бейнелеу;
- органикалық қосылыстардың атауы бойынша құрылыстық формуласын
құрастыру және керісінше;
- электрондық эффектердің әсерінен органикалық молекуладағы электрон
тығыздығының таралуын көрсету;
- химиялық, электрондық және кеңістіктік құрылымы бойынша органикалық
қосылыстардың қасиеттерін алдын ала болжау;
- органикалық заттармен (сұйықтықтар , қатты, жанатын, улы, хош иісті)
жұмыс істей алу;
- химиялық реакциялар теңдеулерін (молекулалық, иондық, ионды-
молекулалық, тотығу-тотықсыздану реакцияларының ) құрастыра білуі;
- негізгі стехиометриялық және фундаментальды заңдарды меңгеруі;
- зертханалық құрал-жабдықтарды, аспаптарды игеруі;
- зертханалық тәжірибелерді істей алуы;
- концентрациялары дәл ерітінділер дайындай білуі;
- зертханалық тәжірибелер нәтижелерін өңдей білуі, талдай білуі,
графиктер мен диаграмалар сала білуі тиіс.
3.5 Курстың пререквизиттері:
Курсты меңгеру үшін студент «Алифатты қатарының органиалық химиясы»
пәнінің бөлімін және «Аналитикалық химия», «Физика»‚ «Математика» курстарын
терең білуі қажет.
3.6 Курс постреквизиттері:
• Циклді қосылыстардың химиясы;
• Гетероциклді қосылыстардың химиясы
• Органикалық қосылыстардың химиялық технологиясының негіздері
1кесте - Оқу жұмыс жоспарынан көшірме
|Курс |Семестр |
|Дәріс сабақтары | |
|МИКРОМОДУЛЬ 1 – КОНДЕНСИРЛЕНБЕГЕН КӨП ЯДРОЛЫ ҚОСЫЛЫСТАР | |
|Кіріспе. Негізгі ұғымдар. Жіктелуі. Қарапаыйм өкілдері. Дифенил.|2 |
|Дифенил тобы. Атропоизомерия | |
|Алифатты фрагменттердің қасиеттері. Қышқылдық қасиеттері. |2 |
|Радикалды орын басу реакциялары. Бензол сақиналарының | |
|қасиеттері. | |
|Тұрақты ТФМ радикалдары‚ катиондары‚ аниондары. Арилметанды |2 |
|бояғыштар. Негіздік ТМФ бояғыштары. | |
|Алкилирленген және арилирленген фуксиндер. Кристалды күлгін. |2 |
|Қышқылдар мен негіздердің негіздік ТФБ әсері. | |
|Фталиминдер. Қышқылдық ТФБ. Флуоресцеин. Эозин. |2 |
|1,2 – Дифенилэтан, 1,2 – дифенилэтилен, 1,2 – дифенилацетилен. |2 |
|Бояғыштар, олардың құрылысы, түсі | |
|Зертханалық сабақтары | |
|Органикалық заттың синтезі бойынша есептеу (бромэтан синтезі) |1 |
|Фенолфталеин (немесе нафтолоранж) синтезі |2 |
|Жасыл малахит(немесе флуоресцеин) синтезі |2 |
|Бояғыштар, олардың құрылысы, түсі. Есеп шығару |1 |
|МИКРОМОДУЛЬ 2 – КОНДЕНСИРЛЕНГЕН КӨП ЯДРОЛЫ ҚОСЫЛЫСТАР | |
|Дәріс сабақтары | |
|Конденсирленген көп ядролы қосылыстар. Жіктелүі. Нафталин. |2 |
|Нафталиннің химиялық қасиеттері |2 |
|Нафталин туындылары. Нафтолдар |2 |
|Петит. Азобояуштар. Нафтохинондар |2 |
|Антрацен. Алу әдістері. Химиялық қасиеттері. Фотототығу. |2 |
|Антрахинонды бояуыштар |2 |
|Ангулярлы және перангулярлы көмірсутектер. Фенантрен. |2 |
|Гелицендер. |2 |
|Канцерогенді көмірсутектер |2 |
|Зертханалық сабақ | |
|Қортынды сабақ |1 |
|Метилоранж синтезі |1 |
|Нафталиннің тотығуы және қосылу реакциялары. |1 |
|Нафтиламиндер. Химиялық қасиеттері |1 |
|Нафталиннің химиялық қасиеттері |1 |
|Фенантреннің химиялық қасиеттері |1 |
|Есеп шығару |1 |
|п-Нитроанилин қызылдың синтезі |1 |
|Қортынды сабақ |1 |
5 СОӨЖ және СӨЖ мазмұны
1. Негіздік ТМФ бояуыштары. [8.1.2. стр. 281-284].
2. Нафтохинондар. [8.1.2. стр. 443-450].
3. Канцерогенді көмірсутектер[8.1.2. стр. 551-552].
4. Фенантреннің химиялық қасиеттері[8.1.2. стр. 251, 288, 291].
5. Антраценнің химиялық қасиеттері[8.2.1. стр. 618].
6. ПӘННІҢ ОҚУ-ӘДІСТЕМЕЛІК КАРТАСЫ
4 кесте – пәннің оқу-
әдістемелік картасы
|Тақырыбы |Көрнекті |Өздік |Бақылау |
| |құралдар, |меңгерілеті|нысанасы |
| |ТОҚ, |н сұрақтар | |
| |зертханалық | | |
| |тақталар | | |
| |(стенд) | | |
|Дәрістер |Зертханалық |Практикал| | | |
| |сабақтар |ық | | | |
| | |(семинар)| | | |
| | |сабақтар | | | |
| | |(СОӨЖ) | | | |
|1 |2 |3 |4 |5 |6 |
|Дифенил. Дифенил |Органикалық |№1 |8.3.1., |Маныздылығы|Есептер |
|тобы. |заттың |такырып |химиялық | |шығару |
|Атропоизомерия |синтезі | |ыдыстар, | | |
|(Тақырып №1) |бойынша | |реактивтер | | |
| |есептеу | | | | |
| |(бромэтан | | | | |
| |синтезі) | | | | |
|Алифатты |Фенолфталеин|№2 |8.3.2 |Радикалдард|Ауызша |
|фрагменттердің |синтезі |такырып |плакаттар‚ |ың |сұрау, |
|қасиеттері. | | |схемалар |тұрақтылығы|тест |
|Қышқылдық | | | | |сұрақта-р|
|қасиеттері. | | | | |ына жауап|
|(№2 такырып) | | | | |беру |
|Тұрақты ТФМ |Жасыл |№3 |8.3.5. |Электрондық|Ауызша |
|радикалдары‚ |малахит |такырып |плакаттар‚ |құрылысы |сұрау, |
|катиондары‚ |синтезі | |схемалар | |тест |
|аниондары. | | | | |сұрақта-р|
|(№3 такырып) | | | | |ына жауап|
| | | | | |беру |
|Алкилирленген |Нафтолоранж |№4 |8.3.3. |Изомерия |Ауызша |
|және арилирленген|синтезі |такырып |Химиялық |түрлері |сұрау, |
|фуксиндер. | | |ыдыстар, | |есептер |
|(№4 такырып) | | |реактивтер | |шығару |
|Фталиминдер. (№5 |Флуоресцеин |№5 |8.3.3.. |Ерекше |Ауызша |
|такырып) |синтезі. |такырып |Химиялық |құрылысы |сұрау, |
| | | |ыдыстар, | |есептер |
| | | |реактивтер. | |шығару |
|1,2 – |Есеп шығару |№6 |8.3.4. |Химиялық |Есептер |
|Дифенилэтан, 1,2 | |тақырып |Химиялық |реакциялары|шығару, |
|– дифенилэтилен, | | |ыдыстар, | |тестерге |
|1,2 – | | |реактивтер. | |жауап |
|дифенилацетилен. | | | | |беру |
|(№6 тақырып) | | | | | |
|Конденсирленген |(Зертханалық|№7 |8.3.6. |Квазиаромат|Есептер |
|көп ядролы |жұмысты |тақырып |Химиялық |тылық |шығару |
|қосылыстар. (№7 |орындау | |ыдыстар, | | |
|тақырып) |Смолина № | |реактивтер. | | |
| |149-150) | | | | |
|Нафталиннің |Қосылу |№8 |8.3.7.; |Орын басу |Есептер |
|химиялық |реакциялары.|тақырып |Химиялық |реакциялары|шығару |
|қасиеттері |Тотығуы | |ыдыстар, | | |
|(№8 тақырып) | | |реактивтер. | | |
|Нафталин |Нафтиламинде|№9 |8.3.7 |Нафтолдарды|Ауызша |
|туындылары. |р |тақырып |Химиялық |ң |сұрау, |
|Нафтолдар | | |ыдыстар, |қасиеттері |есептер |
|(№9 тақырып) | | |реактивтер | |шығару |
|Петит. |Қызыл Конго |№ 10 |Химиялық |Практикада |Ауызша |
|Азобояуштар. |синтезі |тақырып |ыдыстар, |қолданылуы |сұрау. |
|Нафтохинондар | | |реактивтер | | |
|(№10 тақырып) | | | | | |
|Антрацен. Алу |(Зертханалық|№ 11 |Химиялық |Антраценнің|Тестерге |
|әдістері. |жұмысты |тақырып |ыдыстар, |құрылысы |жауап |
|Химиялық |орындау | |реактивтер | |беру |
|қасиеттері. |Смолина № | | | | |
|Фотототығу. |152-153) | | | | |
|(№ 11 тақырып) | | | | | |
|Антрахинонды |(Зертханалық|№ 12 |Химиялық |Практикада |Ауызша |
|бояуыштар |жұмысты |тақырып |ыдыстар, |қолданылуы |сұрау, |
|(№ 12 тақырып) |орындау | |реактивтер | |есептер |
| |Смолина № | | | |шығару |
| |154-155) | | | | |
| | | | | | |
| | | | | | |
| | | | | | |
|Ангулярлы және |Есеп және | № 13 |Химиялық |Ароматтылық|Ауызша |
|перангулярлы |жаттығуларды|тақырып |ыдыстар, |қасиеті |сұрау, |
|көмірсутектер. |шығару | |реактивтер | |есептер |
|Фенантрен. |(ПОӘК) | | | |шығару |
|(№ 13 тақырып) | | | | | |
|Гелицендер. |n-Нитроанил |№ 14 |Химиялық |Ерекше |Ауызша |
|(№ 14 тақырып) |қызылы |тақырып |ыдыстар, |қасиеттері |сұрау, |
| |синтезі | |реактивтер | |есептер |
| | | | | |шығару |
| | | | | | |
|Канцерогенді |Есеп және |№ 15 | | | |
|көмірсутектер |жаттығуларды|тақырып | |Канцерогенд|Ауызша |
|(№ 15 тақырып) |шығару | |Химиялық |і |сұрау, |
| |(ПОӘК) | |ыдыстар, |қосылыстард|есептер |
| | | |реактивтер |ың ұлылығы |шығару |
7. Оқу-әдістемелік әдебиетпен қамтамасыз етудің картасы
5 кесте - оқу-әдістемелік әдебиетпен қамтамасыз етудің картасы
|Оқулықтардың , |Дана (сана) |Студенттердің саны|Қамтамасыз етілу |
|оқу-әдістемелік | | |пайызы |
|құралдардың атауы | | | |
| 8.1.1. |5 |4 |100 |
|8.1.2. |5 |4 |100 |
|8.1.3. |5 |4 |100 |
|8.1.4 |4 |4 |100 |
|8.2.1. |5 |4 |100 |
|8.2.2. |5 |4 |100 |
8.1. Негізгі әдебиеттер
8.1.1.В.Ф.Травель. Органическая химия. М.: ИКЦ «Академкнига», 2008. Т.1,2.
8.1.2. В.Л.Белобородов, С.Э.Зурабян, А.П.Лузин, Н.А.Тюкавкина. Органическая
химия. М.: Дрофа, 2008. Кн.1: Основной курс.-638 с.
8.1.3. В.Л.Белобородов, С.Э.Зурабян, А.П.Лузин, Н.А.Тюкавкина. Органическая
химия. М.: Дрофа, 2009. Кн.2: Специальный курс.-592 с.
8.1.4. Р.Т.Дінжұманова. Абекова Р.С. Полициклді қосылыстардың химиясы.
Семей, Изд. «Ямышевские ворота», 2007. – 80 с.
8.2.Қосымша
8.2.1.В.А. Смит, А.Д.Дильман. Основы современного органического синтеза.
М.: БИНОМ. Лаборатория знаний, 2009.- 750 с.
8.2.2. Дж. ДЖоулб, К. Миллс. Химия гетероциклических соединений. М.: Мир,
2009.- 728 с. (Лучший зарубежный учебник).
Пәндер
- Іс жүргізу
- Автоматтандыру, Техника
- Алғашқы әскери дайындық
- Астрономия
- Ауыл шаруашылығы
- Банк ісі
- Бизнесті бағалау
- Биология
- Бухгалтерлік іс
- Валеология
- Ветеринария
- География
- Геология, Геофизика, Геодезия
- Дін
- Ет, сүт, шарап өнімдері
- Жалпы тарих
- Жер кадастрі, Жылжымайтын мүлік
- Журналистика
- Информатика
- Кеден ісі
- Маркетинг
- Математика, Геометрия
- Медицина
- Мемлекеттік басқару
- Менеджмент
- Мұнай, Газ
- Мұрағат ісі
- Мәдениеттану
- ОБЖ (Основы безопасности жизнедеятельности)
- Педагогика
- Полиграфия
- Психология
- Салық
- Саясаттану
- Сақтандыру
- Сертификаттау, стандарттау
- Социология, Демография
- Спорт
- Статистика
- Тілтану, Филология
- Тарихи тұлғалар
- Тау-кен ісі
- Транспорт
- Туризм
- Физика
- Философия
- Халықаралық қатынастар
- Химия
- Экология, Қоршаған ортаны қорғау
- Экономика
- Экономикалық география
- Электротехника
- Қазақстан тарихы
- Қаржы
- Құрылыс
- Құқық, Криминалистика
- Әдебиет
- Өнер, музыка
- Өнеркәсіп, Өндіріс
Қазақ тілінде жазылған рефераттар, курстық жұмыстар, дипломдық жұмыстар бойынша біздің қор #1 болып табылады.
Ақпарат
Қосымша
Email: info@stud.kz