Файл қосу

Салалас құрмалас сөйлемге жалпы сипаттама











                          ПӘННІҢ ОҚУ- ӘДІСТЕМЕЛІК  КЕШЕНІ

             «Қазіргі қазақ тілінің құрмалас сөйлем синтаксисі»
            5 В 020500 - «Филология: қазақ тілі»  мамандығы үшін



                       ОҚЫТУШЫҒА АРНАЛҒАН ПӘН БАҒДАРЛАМАСЫ
















                                    СЕМЕЙ
                                    2014

                                  Алғы сөз

1 ҚҰРАСТЫРЫЛҒАН

Құрастырушы:————     «09» 09  2014  ж.   Сәмекбаева  Э.М.,   ф.ғ.к.,  доцент
«қазақ тілінің теориясы мен әдістемесі» кафедрасы


2 ТАЛҚЫЛАНДЫ

2.1  «Қазақ тілінің теориясы мен әдістемесі» кафедрасының  мәжілісінде

Хаттама     №__1_  «__09_» ____09_____2014жыл.

Кафедра меңгерушісі _______________ Мұқанова Қ.Қ.

2.2  Филология   факультетінің оқу- әдістемелік бюросының отырысында

 Қарастырылды

Хаттама     №__1_  «__10_» _09__2014 ж.

Төраға _________________Сәмекбаева Э.М.

3 БЕКІТІЛГЕН

Университеттің оқу-әдістемелік  кеңес мәжілісінде қаралып, баспаға ұсынылды

Хаттама     №__1_  «__11_» _____09______20 14ж.


Төраға      _________________Искакова Г.К.

4  №2 баспа   «__02__» ____09______  2013ж.  ОРНЫНА










                                   Мазмұны

1 Қолданыс  саласы
2 Нормативтік сілтемелер
3 Жалпы ережелер
4 Оқу пәнінің (модулдің) мазмұны
5 Студенттердің өздік жұмыстарының тақырыптарының тізімі
6 Оқу-әдістемелік әдебиетімен қамтамасыз ету картасы
7 Әдебиеттер









































      1 ҚОЛДАНУ CАЛАСЫ

       5В020500 -«Филология: қазақ тілі» мамандығы бойынша оқитын пәннің
оқу-әдістемелік кешеннің құрамындағы оқытушыға арналған «Қазіргі қазақ
тілінің құрмалас сөйлем синтаксисі» пәні бойынша бағдарлама.

       2 НОРМАТИВТІ  СІЛТЕМЕЛЕР

      Аталған оқытушыға арналған бағдарлама  «Қазіргі қазақ тілінің құрмалас
 сөйлем синтаксисі» пәні бойынша оқу  үрдісін  ұйымдастыру  тәртібін  келесі
құжаттардың талаптары мен ұсыныстарына сай бекітеді:
   -  Білім берудің тиісті деңгейлерінің мемлекеттік жалпыға міндетті білім
беру стандарттары;
      - «5В020500» -  «Филология:  қазақ  тілі»    мамандығының  типтік  оқу
жоспары;
      - СТУ 042-ГУ-4-2014  Университет стандарты «Пәндердің  оқу-әдістемелік
кешендерін әзірлеу және рәсімдеу жалпы талаптары»;
         -  ДП  042-1.01-2014   Құжатталған   рәсімдеме   «Пәндердің    оқу-
әдістемелік кешендерінің құрылымы және мазмұны».

3 ЖАЛПЫ ЕРЕЖЕЛЕР

 3.1 Пәннің қысқаша мазмұны:
      Тілді талдаудың негізгі әдістері, оларды  практика  жүзінде  қолдануға
шыңдалу. Құрмалас сөйлем тарихының даму және  қалыптасу  сатылары,  зерттелу
бағыттары, қолданылуы.
 3.2 Пәнді оқу мақсаты:
      Лингвистикалық ойлау  қабілетін  қалыптастыратын  сөйлемнің,  құрмалас
сөйлемнің  күрделі  мәселелерін түсіну, құрмалас  сөйлемнің   табиғаты   мен
коммуникативтік  қызметі,  басқа  да  коммуникативтік  құралдар  мәселелерін
танып білу.
3.3 Пәнді оқудың негізгі міндеттері:
      Негізделген  және  қалыптасқан  теориялық  білімдерін  жинақтай  білу,
ғылыми идеяларға сын көзбен қарап дәлелдей алу және концепциялар мен
теорияларды  талдай білуге дағдыландыру.
3.4. Білім алу нәтижесі:
Курстың соңында студент мыналарды білуі керек:
– Құрмалас сөйлемнің   өзекті мәселелерін білуі керек;
– алған білімдерін практикада қолдана білу;
– тілдік талдаудың негізгі әдістерін меңгеру керек;
– Құрмалас сөйлем синтаксисіне қатысты теориялық мәселелерді игеру қажет;
– осы салаға қатысты барлық теориялық және практикалық дағдыларды  ұғып  алу
қажет;
– тіл білімі тарихының даму және қалыптасу сатылары, бағыттарын түсіну;
   3.5 Пән  пререквизиттері
 «Тіл біліміне кіріспе»,  «Грамматикалық талдау әдістемесі», «Қазіргі  қазақ
тілінің жай сөйлем синтаксисі»
    3.6 Пән  постреквизиті:
Пәнді меңгеруге төмендегідей қосымша білім көздері  көмектеседі:
 «Қазіргі қазақ тілі», «Қазақ тілін оқыту әдістемесі»
3.7 Оқу жұмыс жоспарынан көшірме


3.7            Жұмыс            оқу            жоспарынан            үзінді:


                                    1 кесте

|Курс                                            |Семестр                   |
|1                                               |2                         |
|                               Дәріс сабақтар                              |
|1.Құрмалас сөйлемнің сипаты.                    |2                         |
|Құрмалас сөйлем туралы жалпы сипаттама. Құрмалас|                          |
|сөйлемнің даму жолдары.                         |                          |
|2.Құрмалас сөйлемнің сипаты                     |2                         |
|Құрмалас сөйлемнің өзіндік айырым               |                          |
|белгілері.Құрмалас сөйлемнің жасалу жолдарына   |                          |
|қарай түрлері                                   |                          |
|3.Құрмалас сөйлемнің сипаты                     |2                         |
|Салалас құрмалас сөйлемге жалпы сипаттама.      |                          |
|Салалас құрмалас сөйлемнің айырым белгілері     |                          |
|4. Салалас құрмалас сөйлем                      |2                         |
|1.Салалас сөйлемнің жасалу жолдары.             |                          |
|2.Салалас сөйлемнің түрлері                     |                          |
|5.Салалас құрмалас сөйлем                       |2                         |
|Шартты салалас сөйлемге жалпы сипаттама         |                          |
|Салыстырмалы салалас сөйлемге жалпы сипаттама.  |                          |
|Талғаулы салалас сөйлемге жалпы сипаттама       |                          |
|6.Салалас құрмалас сөйлем.                      |2                         |
|Кезектес салалас сөйлемге жалпы  сипаттама.     |                          |
|Түсіндірмелі салалас сөйлемге жалпы  сипаттама. |                          |
|Қарсылықты салалас сөйлемге жалпы  сипаттама    |                          |
|7.Салалас құрмалас сөйлем.                      |2                         |
|1.Сабақтас құрмалас сөйлем туралы жалпы         |                          |
|сипаттама.                                      |                          |
|2.Сабақтас құрмалас сөйлемнің айырым белгілері  |                          |
| 8.Сабақтас құрмалас сөйлем                     |                          |
|Сабақтас құрмалас сөйлемнің жасалу              |2                         |
|жолдары.Бағыныңқы сөйлемдердің топтастырылуы    |                          |
|9.Сабақтас сөйлем                               |2                         |
|Шартты бағыныңқылы сабақтас сөйлем. Қарсылықты  |                          |
|бағыныңқылы        сөйлем.                      |                          |
|Шартты бағыныңқылы сабақтас сөйлем. Қарсылықты  |                          |
|бағыныңқылы                                     |                          |
|сөйлемдердің компоненттерінің                   |                          |
|байбайланысу ерекшеліктері                      |                          |
|10.Сабақтас сөйлем                              |2                         |
|Мезгіл бағыныңқылы сабақтас сөйлемге жалпы      |                          |
|сипаттама                                       |                          |
|Себеп бағыныңқылы сабақтас сөйлемге жалпы       |                          |
|сипаттама                                       |                          |
|Мезгіл бағыныңқылы сабақтас сөйлем мен мезгіл   |                          |
|бағыныңқылы сабақтас сөйлемнің жасалу жолдары   |                          |
|Мезгіл бағыныңқылы сабақтас сөйлем мен мезгіл   |                          |
|бағыныңқылы сабақтас сөйлем компоненттерінің    |                          |
|мағыналық ерекшеліктері                         |                          |
| 11.Сабақтас сөйлем.                            |2                         |
|Амал бағыныңқылы сабақтас сөйлемге жалпы        |                          |
|сипаттама                                       |                          |
|Мақсат бағыныңқылы сабақтас сөйлемге жалпы      |                          |
|сипаттама                                       |                          |
| 12.Көп компонентті құрмалас сөйлемдер          |2                         |
|Түсіндірмелі сабақтас сөйлемге жалпы сипаттама  |                          |
|Салыстырмалы сабақтас сөйлемге  жалпы сипаттама |                          |
|Үлестес сабақтас сөйлемге жалпы сипаттама       |                          |
|13.Көп компонентті құрмалас сөйлемдер.          |2                         |
|Түсіндірмелі сабақтас сөйлемге жалпы сипаттама  |                          |
|Салыстырмалы сабақтас сөйлемге  жалпы сипаттама |                          |
|Үлестес сабақтас сөйлемге жалпы сипаттама       |                          |
| 14.Көп компонентті құрмалас сөйлемдер.         |2                         |
|                                                |                          |
|1.Аралас құрмалас сөйлемдердің грамматикалық    |                          |
|сипаты.                                         |                          |
|2.Аралас құрмалас сөйлемдер мен көп компонентті |                          |
|құрмалас сөйлемдердің                           |                          |
|өзара байланысы мен өзгешелігі                  |                          |
|15. Көп компонентті құрмалас сөйлемдер          |2                         |
|Аралас құрмалас сөйлемдердің грамматикалық      |                          |
|сипаты.                                         |                          |
|Аралас құрмалас сөйлемнің құрылымы              |                          |
|      Барлығы                                   |30                        |
|                                                                           |
|Практикалық сабақтар                                                       |
|1.Құрмалас сөйлемнің сипаты.                    |1                         |
|Құрмалас сөйлем туралы жалпы сипаттама. Құрмалас|                          |
|сөйлемнің даму жолдары.                         |                          |
|2.Құрмалас сөйлемнің сипаты                     |1                         |
|Құрмалас сөйлемнің өзіндік айырым               |                          |
|белгілері.Құрмалас сөйлемнің жасалу жолдарына   |                          |
|қарай түрлері                                   |                          |
|3.Құрмалас сөйлемнің сипаты                     |1                         |
|Салалас құрмалас сөйлемге жалпы сипаттама.      |                          |
|Салалас құрмалас сөйлемнің айырым белгілері     |                          |
|4. Салалас құрмалас сөйлем                      |1                         |
|1.Салалас сөйлемнің жасалу жолдары.             |                          |
|2.Салалас сөйлемнің түрлері                     |                          |
|5.Салалас құрмалас сөйлем                       |1                         |
|Шартты салалас сөйлемге жалпы сипаттама         |                          |
|Салыстырмалы салалас сөйлемге жалпы сипаттама.  |                          |
|Талғаулы салалас сөйлемге жалпы сипаттама       |                          |
|6.Салалас құрмалас сөйлем.                      |1                         |
|Кезектес салалас сөйлемге жалпы  с              |                          |
|сипаттама. Түсіндірмелі салалас сөйлемге жалпы  |                          |
|сипаттама. Қарсылықты салалас сөйлемге жалпы    |                          |
|сипаттама                                       |                          |
|7.Салалас құрмалас сөйлем.                      |1                         |
|1.Сабақтас құрмалас сөйлем туралы жалпы         |                          |
|сипаттама.                                      |                          |
|2.Сабақтас құрмалас сөйлемнің айырым белгілері  |                          |
| 8.Сабақтас құрмалас сөйлем                     |1                         |
|Сабақтас құрмалас сөйлемнің жасалу              |                          |
|жолдары.Бағыныңқы сөйлемдердің топтастырылуы    |                          |
|9.Сабақтас сөйлем                               |1                         |
|Шартты бағыныңқылы сабақтас сөйлем. Қарсылықты  |                          |
|бағыныңқылы        сөйлем.                      |                          |
|Шартты бағыныңқылы сабақтас сөйлем. Қарсылықты  |                          |
|бағыныңқылы                                     |                          |
|сөйлемдердің компоненттерінің                   |                          |
|байбайланысу ерекшеліктері.                     |                          |
|10.Сабақтас сөйлем                              |1                         |
|Мезгіл бағыныңқылы сабақтас сөйлемге жалпы      |                          |
|сипаттама                                       |                          |
|Себеп бағыныңқылы сабақтас сөйлемге жалпы       |                          |
|сипаттама                                       |                          |
|Мезгіл бағыныңқылы сабақтас сөйлем мен мезгіл   |                          |
|бағыныңқылы сабақтас сөйлемнің жасалу жолдары   |                          |
|Мезгіл бағыныңқылы сабақтас сөйлем мен мезгіл   |                          |
|бағыныңқылы сабақтас сөйлем компоненттерінің    |                          |
|мағыналық ерекшеліктері.                        |                          |
| 11.Сабақтас сөйлем.                            |1                         |
|Амал бағыныңқылы сабақтас сөйлемге жалпы        |                          |
|сипаттама                                       |                          |
|Мақсат бағыныңқылы сабақтас сөйлемге жалпы      |                          |
|сипаттама                                       |                          |
| 12.Көп компонентті құрмалас сөйлемдер          |1                         |
|Түсіндірмелі сабақтас сөйлемге жалпы сипаттама  |                          |
|Салыстырмалы сабақтас сөйлемге  жалпы сипаттама |                          |
|Үлестес сабақтас сөйлемге жалпы сипаттама       |                          |
|13.Көп компонентті құрмалас сөйлемдер.          |1                         |
|Түсіндірмелі сабақтас сөйлемге жалпы сипаттама  |                          |
|Салыстырмалы сабақтас сөйлемге  жалпы сипаттама |                          |
|Үлестес сабақтас сөйлемге жалпы сипаттама       |                          |
| 14.Көп компонентті құрмалас сөйлемдер.         |1                         |
|1.Аралас құрмалас сөйлемдердің грамматикалық    |                          |
|сипаты.                                         |                          |
|2.Аралас құрмалас сөйлемдер мен көп компонентті |                          |
|құрмалас сөйлемдердің                           |                          |
|өзара байланысы мен өзгешелігі                  |                          |
|15. Көп компонентті құрмалас сөйлемдер.         |1                         |
|                                                |                          |
|Аралас құрмалас сөйлемдердің грамматикалық      |                          |
|сипаты.                                         |                          |
|Аралас құрмалас сөйлемнің құрылымы              |                          |
|          Барлығы                               |15                        |


5 БІЛІМ АЛУШЫЛАРДЫҢ ӨЗДІК ЖҰМЫСТАРЫНЫҢ       ТАҚЫРЫПТАРЫ

 1. Құрмалас сөйлем синтаксисі
 2. Құрмалас сөйлемнің жасалу жолдарына қарай түрлері
 3. Салалас құрмалас сөйлемнің түрлері
 4. Сабақтас құрмалас сөйлемнің түрлері
5.5  Көп компонентті құрмалас сөйлемдер
5.6  Аралас құрмалас сөйлемнің құрылымы

                                                                     3 кесте

6.  ОҚУ-ӘДІСТЕМЕЛІК ӘДЕБИЕТТЕРМЕН ҚАМТАМАСЫЗ ЕТІЛУ КАРТАСЫ

|Оқулықтардың, оқу      |Саны          |Студенттердің  |Қамтамасыз ету   |
|құралдарының атауы     |              |саны           |пайызы           |
|1                      |2             |3              |4                |
|1. Маманов, Ы.         |2             |8              |20%              |
|Қазақ тіл білімінің    |              |               |                 |
|мәселелері. "Арыс      |              |               |                 |
|қоры".- Алматы: Арыс,  |              |               |                 |
|2007.-482б.            |              |               |                 |
|2.  Ақбұзауова, Б.     |2             |8              |20%              |
|Қазіргі қазақ тіліндегі|              |               |                 |
|етістікті анықтауыштар:|              |               |                 |
|оқу құралы.  әль-Фараби|              |               |                 |
|атындағы ҚазҰУ.-       |              |               |                 |
|Алматы: Қазақ ун-ті,   |              |               |                 |
|2008.- 165 б.          |              |               |                 |
|3. Аманжолов, С.       |2             |8              |20%              |
|Қазақ әдеби тілі       |              |               |                 |
|синтаксисінің қысқаша  |              |               |                 |
|курсы/ С. Аманжолов.-  |              |               |                 |
|Павлодар: С.Торайғыров |              |               |                 |
|ат.ПМУ, 2008.- 110 б.- |              |               |                 |
|(Қазақ тіл білімінің   |              |               |                 |
|антологиясы).          |              |               |                 |
|4. Исаев , С.          |3             |8              |30%              |
|Қазақ тіл білімінің    |              |               |                 |
|мәселелері [Текст] =   |              |               |                 |
|Вопросы казахского     |              |               |                 |
|языкознания .- Алматы, |              |               |                 |
|2011                   |              |               |                 |
|5.Шаяхметұлы.Қ. Қазіргі|4             |8              |50%              |
|қазақ тілі.            |              |               |                 |
|Сөзжасам-дериватология,|              |               |                 |
|сөзөзгерім-морфология. |              |               |                 |
|Семей; Новосібір:      |              |               |                 |
|Талер-Пресс, 2007.-    |              |               |                 |
|334б.                  |              |               |                 |
|6. Жүнісова, М.Ә.      |5             |8              |50%              |
|Қазіргі қазақ тілі: оқу|              |               |                 |
|құралы .- Алматы:      |              |               |                 |
|Дарын, 2008.- 274 б.   |              |               |                 |
|7. Шалабай, Б.         |4             |8              |50%              |
|Қазіргі қазақ тілі     |              |               |                 |
|синтаксис. - Алматы:   |              |               |                 |
|Қазақ университеті,    |              |               |                 |
|2012.- 185б.           |              |               |                 |

    7 ӘДЕБИЕТТЕР
7.1.1   Негізгі әдебиеттер
7.1.2 Сыздықова.Г. Қазіргі қазақ тілі морфологиясы: оқулық - Алматы:  Дәуір,
2012.- 159 б.
7.1. 3  Аманжолов, С. Қазақ әдеби тілі синтаксисінің қысқаша курсы/ С.
Аманжолов.- Павлодар: С.Торайғыров ат.ПМУ, 2008.- 110 б.- (Қазақ тіл
білімінің антологиясы).
7.1.4  Исаев , С. Қазақ тіл білімінің мәселелері [Текст] = Вопросы
казахского языкознания .- Алматы, 2011
7.1.5 Жүнісова, М.Ә. Қазіргі қазақ тілі: оқу құралы .- Алматы: Дарын, 2008.
7.1.6 Шалабай, Б. Қазіргі қазақ тілі синтаксис. – Алматы, 2012.
7.2 Қосымша әдебиеттер
7.2.1 Ақбұзауова, Б. Қазіргі қазақ  тіліндегі  етістікті  анықтауыштар:  оқу
құралы.  әль-Фараби атындағы ҚазҰУ.- Алматы: Қазақ ун-ті, 2008.- 165 б.
7.2.2 Шаяхметұлы.Қ. Қазіргі қазақ тілі. Сөзжасам-дериватология,  сөзөзгерім-
морфология. Семей; Новосібір: Талер-Пресс, 2007.- 334б.
7.2.3 Маманов, Ы. Қазақ тіл білімінің мәселелері. "Арыс қоры".- Алматы:
Арыс, 2007.

Пәндер