Файл қосу

Қой малдарының жүн өнімділігі



|ҚАЗАҚСТАН РЕСПУБЛИКАСЫ БІЛІМ ЖӘНЕ ҒЫЛЫМ МИНИСТРЛІГІ                           |
|СЕМЕЙ ҚАЛАСЫНЫҢ ШӘКӘРІМ атындағы СЕМЕЙ МЕМЛЕКЕТТІК УНИВЕРСИТЕТІ               |
|3  деңгейдегі СМЖ құжаты    |ПОӘК              |ПОӘК                         |
|                            |                  |042-18.22.1.81/01 -2013      |
|ПОӘК                        |Басылым №         |                             |
|Оқытушыға арналған  «Қой    |«___»_____20_____ |                             |
|шаруашылығы, жүні, еті және |                  |                             |
|елтірісін өндіру            |                  |                             |
|технологиясы» пәнінің оқу   |                  |                             |
|жұмыс бағдарламасы          |                  |                             |













       «Қой шаруашылығы, жүні, еті және елтірісін өндіру технологиясы»

                      ПӘНІНІҢ ОҚУ - ӘДІСТЕМЕЛІК КЕШЕНІ

    5В080200 «Мал шаруашылығы өнімдерін өндіру технологиясы» мамандығына
                                  арналған

                        ОҚЫТУШЫ ҮШІН ПӘН БАҒДАРЛАМАСЫ
























                                СЕМЕЙ – 2013




Алғы сөз





I. Құрастырған

   Шәкәрім атындағы Семей мемлекеттік университетінің «Мал шаруашылығы  және
аңшылықтану  морфология   негіздерімен»   кафедрасының    доценті   қызметін
атқарушы Ахметова Балнур Сериковна

      «____ »___________2013 жыл

2. Талқыланды:
2.1. Шәкәрім атындағы Семей  мемлекеттік  университетінің  «Мал  шаруашылығы
және аңшылықтану морфология негіздерімен» кафедрасының мәжілісінде.

   Хаттама «    »      2013 жыл, №



      Кафедра меңгерушісі ______________ Тугамбаева С.М.


2.2. Аграрлық факультетінің оқу-әдістемелік бюро мәжілісінде

      Хаттама «    »       2013 жыл, №

      Төраға _________________ А.Тлеубаева


3. БЕКІТІЛДІ
      Университеттің оқу-әдістемелік кеңес мәжілісінде қаралды және  баспаға
ұсынылды

      Хаттама «      »        2013 жыл, №



      ОӘК төрайымы_____________Г.Искакова


4. БАСЫЛЫМ АЛҒАШҚЫ РЕТ ЕНГІЗІЛГЕН










































                                   МАЗМҰНЫ







1. Қолданылу аймағы
2. Нормативтік сілтемелер
3. Жалпы ережелер
4. Оқытушыларға арналған пәннің оқу жұмыс бағдарламасының мазмұны
5. Студенттердің өздік жұмыстары үшін тақырыптардың тізімі
6. Пән бойынша оқу- әдістемелік карта
7. Оқу- әдістемелік әдебиетпен қамтамасыз ету картасы
8. Әдебиеттер



































      1.  ҚОЛДАНЫЛУ АЙМАҒЫ


          «Қой шаруашылығы, жүні, еті және  елтірісін  өндіру  технологиясы»
пәнінің  оқытушыларға   арналған   оқу   жұмыс   бағдарламасы   5В080200«Мал
шаруашылығы өнімдерін өндіру  технологиясы»   мамандықтарының  студенттеріне
арналған оқу- әдістемелік кешеннің құрамына  кіреді.  Осы  құжат  қой  малын
өсіру мен оның тұқымдарын, қой малынан өндірілетін ет,  жүн,  елтірі  өндіру
жолдарын және тағы басқа технологияларын оқу  процесін  ұйымдастыру  негізгі
орындау  тәртібін  жүйеге  келтіреді  және  регламентациялайды   және   «Мал
шарушылығы және аң өсіру технологиясы» кафедрасында пайдалануға арналған.


   2.  НОРМАТИВТІК СІЛТЕМЕЛЕР
      «Қой  шаруашылығы,  жүні,  еті  және  елтірісін  өндіру  технологиясы»
пәнінің оқытушыларға арналған  оқу  жұмыс  бағдарламасы  келесі  құжаттардың
талаптарына сәйкес оқу процесін ұйымдастыруда тәртіп орнатады:
    - Семей қаласының Шәкәрім атындағы мемлекеттік университетінің элективті
      пәндер каталогы
    -  «Қой шаруашылығы,  жүні,  еті  және  елтірісін  өндіру  технологиясы»
      пәнінің оқу бағдарламасы
   - УСТ 042- СМУ-4-2013  Университет  стандарты  «Пәннің  оқу-  әдістемелік
кешендерінің жасауға және рәсімдеуге қойылатын жалпы талаптар»
   - ҚП 042-1.01-2013  Құжаттандыру  процедурасы  «Пәннің  оқу-  әдістемелік
кешенінің құрылымы және мазмұны».


      3 .    ЖАЛПЫ ЕРЕЖЕЛЕР
      3.1. Пәннің қысқаша мазмұны
      «Қой  шаруашылығы,  жүні,  еті  және  елтірісін  өндіру  технологиясы»
пәнінің мазмұны: ауыл шаруашылығында  қойдың  еті,  жүні,  елтірісін  өндіру
технологиясы пәнін оқу  барысында  қой  малдарының  өнімдерін,  оның  ішінде
тұқымдарына байланысты ет, жүн, елтірі  өнімін  неғұрлым  интенсивті  жолмен
дамуын дұрыс деп санау керек.
Қой  малдарының   ұдайы   өсуінің   негізгі   теориялық   және   практикалық
ерекшеліктерімен  және   қой   малдарын    күтіп   бағу,   сұрыптау,   өсіру
биотехнологияларымен және қой малдарының  асыл  тұқымдылық  және  өнімділік,
шаруашылықтық   және   биологиялық   ерекшеліктері.   Қой    жүнін    өндіру
технологиясы. Қой малдарының  көбею  әдістері.  Қой   өнімділігі  және  асыл
тұқымдылық бағалау. Қой жүнін кластаумен  танысу.
      3.2. Курстың мақсаты:
      Қой  малдарыныңбиологиялық  ерекшелігін,   одан   алынатын   ет,   жүн
өнімділігін өндіру жолдарымен танысу. Ет және жүн өндіруде оған әсер  ететін
факторларды білу.
      Ет  өнімділігінің  көрсеткіштері,  жүннің  қасиеттеріне  әсер   ететін
факторлармен,      оны      дайындау      стандарттарымен       студенттерді
таныстыру.Cтуденттерге қой қой  тұқымдары туралы, оларды өсіру өңірлері  мен
өнімділіктердің   ерекшелігі,  жүн,  ет  өнімдерін  өндіру   биотехнологиясы
туралы теориялық терең білім беру.
    3.3. Пәннің негізгі міндеті:
       -  қойлардың  биологиялық  және  шаруашылықтық  ерекшеліктерін   оқып
үйрену;
        -  аз  шығын  шығарып  экологиялық  таза  өнім  алу  үшін  және  қой
шаруашылығы селекциялық және  асылдандыру  жұмысы,  азықтандыру,  күтіп-бағу
жөнінен, сондай- ақ қой шаруашылығы өнімдерін өндіру мен оны  алғашқы  өңдеу
негіздерін ұйымдастыру  жұмыстарын  қазіргі  кездегі  ғылым  жетістіктерімен
үйрету.

      3.4. Пәнді оқу барысында студент:
    -қой малдарының шаруашылықтық және өнімділік сапасын оқу;
    -жүннің технологиялық  қасиеттерін,  таза  талшық  шығымын,  жүн  класын
    анықтап үйрену;
    - қой шаруашылығында генетикалық ресурстарды тиімді пайдалану;
    -қой шаруашылығының келешектегі дамуы үшін жүн  мен  ет  өндірудің  жаңа
    технологияларын меңгеру.
       5. Курс пререквизиттері:
    Мал шаруашылығы  негіздері
    Ауыл шаруашылығы малдарын азықтандыру
    Ауыл шаруашалығы малдарын өсіру және селекциясы.
       3.6. Курс постреквизиттері:
      Шошқаларды интенсивті өсіру биохтехнологиясы мен селекциясы
      Мал шаруашылығы және құс шаруашылығын асылдандыру ісі
      Эмбриоинженерия
      Селекция -генетикалық үрдістерді болжау және моделдеу.


   -   Оқу жоспарының көшірмесі
                                                                     кесте 1
|Курс                                                         |Семестр    |
|Дәріс тақырыптары                                            |           |
|1                                                            |2          |
|Халық шаруашылығындағы қой шаруашылығының маңызы             |1          |
|Қой тұқымдары                                                |1          |
|Қой малдарының жүн өнімділігі                                |2          |
|Жүн өндіру технологиясы                                      |1          |
|Ет өнімділігі және ет өнімділігін жоғарылату әдістері        |1          |
|Қой малдарын сұрыптау мен жұп таңдау                         |2          |
|Қой малдарын өсіру әдістері                                  |2          |
|Қой мен ешкі бонитировкасы                                   |2          |
|Қой малдарының көбеюі                                        |2          |
|Қой малдарын күтіп – бағу мен азықтандыру                    |1          |
|Тәжірибелік сабақтар                                         |           |
|Қой жүнінің типтері мен топтары                              |2          |
|Қой жүнінің физика – механикалық қасиеті                     |2          |
|Таза талшық шығымын анықтау                                  |2          |
|Жүн ақаулары                                                 |2          |
|Шайырдың маңызы                                              |1          |
|Қой жүнін дайындау стандарты                                 |2          |
|РБ1                                                          |1          |
|Биязы жүнді кластау                                          |2          |
|Биязылау жүнді кластау                                       |2          |
|Ұяң жүнді кластау                                            |2          |
|Қылшық жүнді кластау                                         |2          |
|Ешкі жүнін кластау                                           |1          |
|Биязы жүнді қой малдарының бонитировкасы                     |2          |
|Биязылау жүнді қой малдарының бонитировкасы                  |2          |
|Ұяң жүнді қой тұқымдарының бонитировкасы                     |2          |
|Қылшық жүнді қой тұқымдарының бонитировкасы                  |2          |
|РБ2                                                          |1          |






                    СТУДЕНТТЕРДІҢ ӨЗ БЕТІМЕН ЖҰМЫС ІСТЕУ


                            ТАҚЫРЫПТАРЫНЫҢ ТІЗІМІ



5.1. Қой өсіруді жақсартудың болашағы.
5.2. Қой шаруашылығының негізгі бағыттары.
5.3  Дамыған шет елдердегі қой шаруашылығының жағдайы.
5.4  Жүннің химиялық құрамы және  қасиеттері.
5.5 Жүн жабыны мен терінің түзілуі.
5.6  Жүннің физикалық қасиеттері.
5.7 Қой малдарының даму кезеңдеріне байланысты  ет  өнімділігінің  қалыптасу
ерекшеліктері.
5.8  Қой малдарының ет өнімділігіне әсер ететін негізгі факторлар.
5.9  Шет елдердегі қаракөл шаруашылығы.
5.10 Шет елдердегі қой шаруашылығы.
5.11 ТМД елдеріндегі қой тұқымдарын шығару сынақтары.
5.12. Шет еледердегі қой тұқымдары.
5.13  Популяциялық   генетиканың   негізгі   талаптары   мен   олардың   қой
селекциясындағы маңызы.
5.14 Қой шаруашылығында гетерозисті пайдалану.
5.15.Қой маладрын будандастыруда құнды генофондтарды пайдалану.

                      6. Пәннің оқу-әдістемелік картасы
                                                                     Кесте 3
|№  |Дәріс сабағының |Тәжірибелік     |Көрнекті        |Өз бетімен |Бақылау  |
|   |тақырыбтары     |(семинарлық)    |құралдар, ТЖО,  |оқып білу  |формасы  |
|   |                |сабағының       |плакаттар,      |сұрақтары  |         |
|   |                |тақырыптары     |зертханалық     |           |         |
|   |                |                |стенд           |           |         |
|1  |2               |3               |5               |6          |7        |
|1  |Халық           |Қой жүнінің     |Қой жүні        |Қой        |Ауызша   |
|   |шаруашылығындағы|типтері мен     |эталондары      |шаруашылығы|сұрау    |
|   |қой             |топтары         |                |ның қазіргі|         |
|   |шаруашылығының  |                |                |жағдайы    |         |
|   |маңызы          |                |                |           |         |
|   |                |Қой жүнінің     |                |           |         |
|   |                |физика –        |                |           |         |
|   |                |механикалық     |                |           |         |
|   |                |қасиеті         |                |           |         |
|2  |Қой тұқымдары   |Таза талшық     |Буклет          |Қой        |Ауызша   |
|   |                |шығымын анықтау |                |шаруашылығы|сұрау,   |
|   |                |                |                |ның негізгі|тапсырма |
|   |                |                |                |бағыттары  |нәтижесі |
|   |                |Жүн ақаулары    |                |           |         |
|3  |Қой малдарының  |Шайырдың маңызы |Қой жүнін       |Жүн        |Ауызша   |
|   |жүн өнімділігі  |                |дайындау        |бағытындағы|сұрау,   |
|   |                |                |стандарты       |қой        |тапсырма |
|   |                |                |                |тұқымдары  |нәтижесі |
|   |                |Қой жүнін       |                |           |         |
|   |                |дайындау        |                |           |         |
|   |                |стандарты       |                |           |         |
|4  |Жүн өндіру      |РБ1             |Биязы жүн       |Жүн        |Ауызша   |
|   |технологиясы    |                |стандарты       |өндірудің  |сұрау,   |
|   |                |                |                |жаңа       |тапсырма |
|   |                |                |                |технологиял|нәтижесі |
|   |                |                |                |ары        |         |
|   |                |Биязы жүнді     |                |           |         |
|   |                |кластау         |                |           |         |
|5  |Ет өнімділігі   |Биязылау жүнді  |Биязылау және   |Ет         |Ауызша   |
|   |және ет         |кластау         |ұяң жүн         |өндірудің  |сұрау,   |
|   |өнімділігін     |                |стандарты       |жаңа       |тапсырма |
|   |жоғарылату      |                |                |технологиял|нәтижесі |
|   |әдістері        |                |                |ары        |         |
|   |                |Ұяң жүнді       |                |           |         |
|   |                |кластау         |                |           |         |
|6  |Қой малдарын    |Қылшық жүнді    |Қылшық  жүн     |ТМД        |Ауызша   |
|   |сұрыптау мен жұп|кластау         |стандарты       |елдеріндегі|сұрау,   |
|   |таңдау          |                |                |қой        |тапсырма |
|   |                |                |                |тұқымдарын |нәтижесі |
|   |                |                |                |шығару     |         |
|   |                |                |                |сынақтары. |         |
|   |                |Ешкі жүнін      |                |           |         |
|   |                |кластау         |                |           |         |
|7  |Қой малдарын    |Биязы жүнді қой |Биязы жүнді қой |Шет        |Ауызша   |
|   |өсіру әдістері  |малдарының      |малдарын        |еледердегі |сұрау,   |
|   |                |бонитировкасы   |бонитировкалау  |қой        |тапсырма |
|   |                |                |нұсқаулығы      |тұқымдары. |нәтижесі |
|8  |Қой мен ешкі    |Биязылау жүнді  |Биязылау және   |Популяциялы|Ауызша   |
|   |бонитировкасы   |қой малдарының  |ұяң жүнді қой   |қ          |сұрау,   |
|   |                |бонитировкасы   |малдарын        |генетиканың|тапсырма |
|   |                |                |бонитировкалау  |негізгі    |нәтижесі |
|   |                |                |нұсқаулығы      |талаптары  |         |
|   |                |                |                |мен олардың|         |
|   |                |                |                |қой        |         |
|   |                |                |                |селекциясын|         |
|   |                |                |                |дағы       |         |
|   |                |                |                |маңызы.    |         |
|   |                |Ұяң жүнді қой   |                |           |         |
|   |                |тұқымдарының    |                |           |         |
|   |                |бонитировкасы   |                |           |         |
|9  |Қой малдарының  |Қылшық жүнді қой|Қылшық жүнді қой|Қой        |Ауызша   |
|   |көбеюі          |тұқымдарының    |малдарын        |шаруашылығы|сұрау,   |
|   |                |бонитировкасы   |бонитировкалау  |нда        |тапсырма |
|   |                |                |нұсқаулығы      |гетерозисті|нәтижесі |
|   |                |                |                |пайдалану. |         |
|10 |Қой малдарын    |РБ2             |                |Қой        |Ауызша   |
|   |күтіп – бағу мен|                |                |маладрын   |сұрау,   |
|   |азықтандыру     |                |                |будандастыр|тапсырма |
|   |                |                |                |уда құнды  |нәтижесі |
|   |                |                |                |генофондтар|         |
|   |                |                |                |ды         |         |
|   |                |                |                |пайдалану  |         |








           7. Оқу-әдістемелік әдебиеттермен қамтамасыз ету картасы
                                                                    Кесте  4
|№  |Оқулықтың, оқу-әдістемелік     |Дана  |Студенттер    |Қамтамасыз ету|
|   |құралдарыдң аты                |саны  |саны          |пайызы        |
|1  |Сәбденов Қ.С., Құлатаев Б.Т.   |10    |5             |100           |
|   |«Қой шаруашылығы және жүн,     |      |              |              |
|   |каракөл мен ет өндіру          |      |              |              |
|   |тәсілдері» практикум 2006      |      |              |              |
|2  |Қой шаруашылығы және қаракөл   |25    |5             |100           |
|   |мен ет өндіру                  |      |              |              |
|   |тәсілдері.-А.,1992             |      |              |              |
|3  |Бурамбаева Н.Б.                |1     |5             |20            |
|   |Нуржанова Г.Х.                 |      |              |              |
|   |Ахметова Б.С. «Қой             |      |              |              |
|   |шаруашылығының практикумы»     |      |              |              |
|   |Алматы 2009                    |      |              |              |



                                8. ӘДЕБИЕТТЕР

8.1. Негізгі әдебиеттер
8.1.1 Сәбденов Қ.С., Құлатаев Б.Т. «Қой шаруашылығы және  жүн,  каракөл  мен
ет өндіру тәсілдері» практикум 2006
8.1.2 Қой шаруашылығы және қаракөл мен ет өндіру тәсілдері.-А.,1992
8.1.3 Бурамбаева Н.Б., Нуржанова Г.Х., Ахметова Б.С. «Қой шаруашылығының
практикумы» Алматы 2009

8.2. Қосымша әдебиеттер
   1. Нұрғазы, Қ.Ш. Мал шаруашылығы негіздері. Практикум.- Алматы, 2008
   2. Зоотехния негіздері / Е.Шакенов.- Астана, 2007
   3. Садықулов, Т.  Мал өсіру және селекция пәнінің практикумы.-Алматы,1998
Пәндер