Файл қосу

Дәрістік сабақтар модуль Тамақ өнімдерін өңдеудің электрофизикалық тәсілдері дәріс



|ҚАЗАҚСТАН РЕСПУБЛИКАСЫНЫҢ БІЛІМ ЖӘНЕ ҒЫЛЫМ МИНИСТРЛІГІ                      |
|СЕМЕЙ қаласының  ШӘКӘРІМ атындағы МЕМЛЕКЕТТІК УНИВЕРСИТЕТІ                  |
|СМЖ 3-деңгейдегі құжат      |ОӘК                    |                       |
|                            |                       |                       |
|                            |                       |ПОӘК                   |
|                            |                       |042-18-7.1.75/01-2014  |
|ПОӘК                        |                       |                       |
|Оқытушыға арналған «Қоғамдық|№1 басылым             |                       |
|тамақтану және арнайы       |«11»  қыркүйек 2014ж.  |                       |
|тағайындалған өнімдер       |                       |                       |
|өңдеудің физикалық          |                       |                       |
|тәсілдері»                  |                       |                       |
|пәннің бағдарламасы         |                       |                       |








  «Қоғамдық тамақтану және арнайы тағайындалған өнімдер өңдеудің физикалық
                                 тәсілдері»

                       ПӘНІНІҢ ОҚУ-ӘДІСТЕМЕЛІК КЕШЕНІ



                5В072700– «Азық-түлік тағамдары технологиясы»
                            мамандығына арналған




                   ОҚЫТУШЫҒА АРНАЛҒАН ПӘННІҢ БАҒДАРЛАМАСЫ















                                    Семей
                                    2014

                                  Алғы сөз




    1 ӘЗІРЛЕНДІ
    Құрастырған    Семей    қаласының    Шәкәрім    атындағы    мемлекеттік
университетінің  «Тамақ   өнімдері   және   жеңіл   өнеркәсіп   бұйымдарының
технологиясы» кафедрасының доцент м.а. Касымов Самат Кайратович ___________


    27 тамыз 2014 ж.


    2 ТАЛҚЫЛАНДЫ
    2.1  «Тамақ өнімдері және жеңіл  өнеркәсіп  бұйымдарының  технологиясы»
кафедрасының мәжілісінде


    №1 хаттама 3 қыркүйек 2014 ж.


    Кафедра меңгерушісі ____________   Б.К. Асенова


    2.2   Инженерлік-технологиялық   факультеттің   оқу-әдістемелік    бюро
мәжілісінде


    №1 хаттама 5 қыркүйек 2014ж.


    Төрайымы ______________  С.С.Төлеубекова


    3 БЕКІТІЛДІ
    Университеттің Оқу-әдістемелік кеңесінің мәжілісінде қолдау  алды  және
басып шығаруға ұсынылды


    №1 хаттама 11 қыркүйек 2014ж.


    ОӘК төрайымы ____________ Г. К.Искакова


    4 АЛҒАШҚЫ РЕТ ЕНГІЗІЛДІ






    |    |                                                                  |    |
|    |Мазмұны                                                           |    |
|    |                                                                  |    |
|    |1    Қолдану аясы                                                 |    |
|    |4                                                                 |    |
|    |2   Нормативтік сілтемелер                                        |    |
|    |4                                                                 |    |
|    |3    Жалпы мәліметтер                                             |    |
|    |4                                                                 |    |
|    |4    Оқу пәнінің (модуль бойынша) мазмұны                         |    |
|    |6                                                                 |    |
|    |5    Студенттердің өздік жұмыстарына арналған тақырыптар тізімі 8 |    |
|    |6    Оқу-әдістемелік әдебиеттермен қамтамасыз ету картасы         |    |
|    |9                                                                 |    |
|    |7    Әдебиеттер                                                   |    |
|    |10                                                                |    |
|    |                                                                  |    |
|    |                                                                  |    |
|    |                                                                  |    |
|    |                                                                  |    |
|    |                                                                  |    |
|    |                                                                  |    |
|    |4                                                                 |    |
|    |                                                                  |    |
|    |                                                                  |    |
|    |                                                                  |    |
|    |4                                                                 |    |
|    |                                                                  |    |
|    |                                                                  |    |
|    |                                                                  |    |
|    |4                                                                 |    |
|    |                                                                  |    |
|    |                                                                  |    |
|    |                                                                  |    |
|    |5                                                                 |    |
|    |                                                                  |    |
|    |                                                                  |    |
|    |                                                                  |    |
|    |23                                                                |    |
|    |                                                                  |    |
|    |                                                                  |    |
|    |                                                                  |    |
|    |25                                                                |    |
|    |                                                                  |    |
|    |                                                                  |    |
|    |                                                                  |    |
|    |27                                                                |    |
|    |                                                                  |    |
|    |                                                                  |    |
|    |                                                                  |    |
|    |8                                                                 |    |
|    |                                                                  |    |
|    |                                                                  |    |
|    |                                                                  |    |
|    |                                                                  |    |
|    |                                                                  |    |
|    |                                                                  |    |
|    |                                                                  |    |
|    |                                                                  |    |
|    |                                                                  |    |
|    |                                                                  |    |
|    |                                                                  |    |
|    |                                                                  |    |
|    |                                                                  |    |
|    |                                                                  |    |
|    |                                                                  |    |
|    |                                                                  |    |
|    |                                                                  |    |
|    |                                                                  |    |
|    |                                                                  |    |
|    |                                                                  |    |
|    |                                                                  |    |

























      1 ҚОЛДАНЫЛУ АЯСЫ

       «Қоғамдық  тамақтану  және  арнайы  тағайындалған  өнімдер   өңдеудің
физикалық тәсілдері»  пәнінің  оқу-әдістемелік  кешенінің  құрамына  кіретін
оқытушыларға арналған пәннің бағдарламасы  5В072700 – «Азық-түлік  тағамдары
технологиясы»   мамандығының  студенттеріне  арналған.   Студенттерді   курс
мазмұнымен, оның өзектілігі мен қажеттілігін, оқу процесінде  игеретін  курс
саясатымен таныстырады. Оқу-әдістемелік кешені пәнді оқып-үйретудің   негізі
болып табылады.


      2 НОРМАТИВТІК СІЛТЕМЕЛЕР

      Бұл  оқытушыларға арналған  пәннің  бағдарламасы  «Қоғамдық  тамақтану
және  арнайы  тағайындалған  өнімдер  өңдеудің  физикалық  тәсілдері»   пәні
бойынша келесідей құжаттардың талаптары мен ұсыныстарына сәйкес оқу  үрдісін
ұйымдастыру тәртібін орнатады:
      - Білім дәрежесіне сәйкес келетін мемлекеттік жалпыға  міндетті  білім
стандарты ҚР МЖМБС №1080 23.08.2012;
       -  5В072700  –  «Азық-түлік  өнімдерінің  технологиясы"  мамандығының
типтік оқу бағдарламасы;
      - СТУ  042-ГУ-4-2014  Университет  стандарты  "Пәннің  оқу-әдістемелік
кешенін әзірлеу және безендіруге қойылатын жалпы талаптар";
      -  ДП  042-1.01-2014  Құжатталған  процедура  «Пәннің  оқу-әдістемелік
кешенінің мазмұны және құрылымы».


      3 ЖАЛПЫ МӘЛІМЕТТЕР

      3.1 Пәннің  қысқаша мазмұны:
    Пән жалпы инженерлік циклға жатады және  физика,  электротехника,  жылу
техникасы,  гидравлика  және  процестер  мен   аппараттар,   т.б.   пәндерге
сүйенеді.
    Бұл пән тамақ өнеркәсібінің құрал-жабдықтары пәнін оқып-үйренуге  негіз
болады және азық-түлік өнімдерінің технологиясына қосымша болып табылады.
    Тамақ өнімдерін өңдеудің физикалық тәсілдері туралы мәліметтер  олардың
әртүрлі  энергетикалық  өрістердегі   қасиеттерінің   өзгеруін   сипаттайды,
қолданылатын  аппараттардың  құрылыстары  мен   жұмыс   істеу   принциптерін
қарастырады. Технологиялық өңдеу тәртіптеріне байланысты  тамақ  өнімдерінің
сапалық көрсеткіштерінің мәндерін анықтау тәсілдерін үйретеді.
    Инженерлік реология бөлімінде тамақ өнімдері инженерлік физика-химиялық
механика объектілері ретінде қарастырылады. Әсіресе, азық-түлік  өнімдерінің
құрылым-механикалық  қасиеттерін  зерттеуге  көп  көңіл  бөлінеді.   Әртүрлі
реологиялық  процестерді  зерттеу,  оларды  жетілдіру  үшін   және   есептеу
тәсілдерін жасау үшін қолданылады.


      3.2 Пәнді оқытудың мақсаты:
    Бұл  пәнді  оқыту  мақсаты  –  студенттерге  тамақ  өнімдерін  өңдеудің
физикалық  тәсілдері  –  электростатикалық  өріс,  ультрадыбыс,   инфрақызыл
сәуле, жоғары және өте жоғары жиіліктегі айнымалы тоқ,  электр  және  магнит
импульстары, пульсациялық техника - туралы және  инженерлік  физика-химиялық
механика (инженерлік реология) жайында толық мағлұматтар беру.


      3.3 Пәнді оқытудың негізгі міндеттері:
    -  тамақ өнімдерін өңдеудің негізгі физикалық тәсілдерін игеру
    -  жоғары  тиімділікті  өңдеу  тәсілдерін  анықтап,   оларды   әдеттегі
технологиялық шешімдермен бірге қолдану
    - өнімнің қасиеттерінің кешенін зерттеу  –  электрофизикалық,  құрылым-
механикалық, жылулық-физикалық, т.б.және олардың өзара байланысын анықтау.
    - Жаңа өте қуатты энергия көздерін  қолдану  кезіндегі  жылу  және  зат
алмасу процестерін зерттеу
    - Тамақ  өнімдерін  энергетикалық  өрістерде  өңдеу  үшін  қолданылатын
аппараттарды есептеу мен құрастырудың теориялық негіздерін жасау
    - физикалық тәсілдермен  өңделген  өнімдердің  сапалық  көрсеткіштерін,
тамақтық және биологиялық құндылықтарын анықтау.

      3.4 Оқудың нәтижесі
      Пәнді оқудың нәтижесінде студент міндетті:
- білуі керек: тамақ  өнімдерін  өңдеудің  озық  физикалық  және  инженерлік
реологиялық тәсілдерін қолдану жолдарын білуге, техникалық қауіпсіздік  және
еңбекті қорғау ерекшеліктері;
- игеру  керек:  тамақ  өнімдерінің  электрофизикалық,  құрылым-механикалық,
оптикалық,  акустикалық  сипатттамаларын   анықтауды,   олардың   арасындағы
сапалық және сандық байланыстарды зерттеу;
- меңгеру керек: өнімдердің  қасиеттерін  сапалық  бағалауды,  технологиялық
және биохимиялық  зерттеулерді  жүргізуді,  физикалық  тәсілдерді  өндірісте
қолдану жолдарын, олардың болашақ даму бағыттары;
- түсіну керек:  теориялық,  экономикалық  мәліметтерді  технологиялық  және
техникалық шешімдер қабылдау үшін қолдануды;
-  істей  алуы  керек:   жұмыс   органдары   мен   процестердің   инженерлік
есептеулерін жасауға, қажетті аппаратураны таңдау.

      3.5 Курс пререквизиттері:
      Физика, Химия, Тамақ өнімдерінің физикалық және коллоидтық химиясы.

      3.6 Курс постреквизиттері:
      Азық-түлік  өнімдердің  сала  технологиясы,  Қоғамдық  тамақтану  және
арнайы тағайындалған өнімдер өндіретің  кәсіпорындарды  жобалау,  Азық-түлік
өнімдердің жалпы технологиясы.

      3.7 Жұмыс оқу бағдарламасынан үзінді

                                                                     1 кесте
|Курс                                                            |Семестр    |
|1                                                               |2          |
|Дәрістік сабақтар                                                           |
|1 модуль Тамақ өнімдерін өңдеудің электрофизикалық тәсілдері    |           |
|1 дәріс. Тамақ өнімдерін өңдеудің электрофизикалық тәсілдері    |1          |
|(ТӨӨЭФТ)                                                        |           |
|2 дәріс. Электромагниттік өрістермен толқындар. Олардың         |1          |
|физикалық сипаттамалары.                                        |           |
|3 дәріс. Тамақ өнімдерінің физикалық сипаттамалары              |1          |
|4 дәріс. Тамақ өнімдерін электростатикалық өрісте өңдеу         |1          |
|5 дәріс. Тамақ өнімдерін өңдеудің импульстік тәсілдері          |1          |
|6 дәріс. Тамақ өнімдерін өндірудің пульсациялық тәсілдері       |1          |
|7 дәріс. Тамақ өнімдерін өңдеудің электрмен түйісу тәсілі       |1          |
|2 модуль Тамақ өнімдерін жоғары жиілікте өңдеу тәсілдері        |           |
|8 дәріс. Электрплазмолиз және электрофлотация                   |1          |
|9 дәріс. Тамақ өнімдерін жоғары жиілікте өңдеу тәсілдері        |1          |
|10 дәріс. Тамақ өнімдерін өте жоғары жиіліктегі токпен өңдеу    |1          |
|тәсілі (Ө. Ж. Ж.)                                               |           |
|11 дәріс. Тамақ өнімдерін инфрақызыл сәулемен (ИҚ) өңдеу        |1          |
|12 дәріс. Тамақ өндірістерінің инженерлік физика- химиялық      |1          |
|механикасы (инженерлік реология)                                |           |
|13 дәріс. Құрылым-механикалық қасиеттерді өлшейтін приборлар    |1          |
|14 дәріс. Ет және сүт өнімдерінің ығысу қасиеттері              |1          |
|15 дәріс. Реологиялық зерттеулер және машиналардың жұмыс        |1          |
|органдарын есептеу                                              |           |
|Зертханалық сабақтар                                                        |
|1 зертханалық сабақ. Тамақ өнімдерінің электрофизикалық         |1          |
|көрсеткіштерін анықтау                                          |           |
|2 зертханалық сабақ. Ультрадыбыс көздері, олардың түрлері       |1          |
|3 зертханалық сабақ. Электроимпульстік жүйелерді тамақ өнімдерін|1          |
|өңдеу үшін қолдану                                              |           |
|4 зертханалық сабақ. Магнитоимпульстік жүйелерді тамақ өнімдерін|1          |
|өңдеу үшін қолдану                                              |           |
|5 зертханалық сабақ. Тамақ өнімдерінің оптикалық қасиеттерін    |1          |
|анықтау тәсілдері                                               |           |
|6 зертханалық сабақ. ИҚ-сәуле арқылы қыздырып өңделген тамақ    |1          |
|өнімдерінің сапалық көрсеткіштерін анықтау                      |           |
|7 зертханалық сабақ. Кернеулік пен деформацияның негізгі        |1          |
|теңдеулері                                                      |           |
|8 зертханалық сабақ.  Реологияның негізгі мәселері мен          |1          |
|түсініктері                                                     |           |
|9 зертханалық сабақ. Материалдардың басқа физика-механикалық    |1          |
|қасиеттері                                                      |           |
|10 зертханалық сабақ. Капиллярлық вискозиметрлердің теориясы    |1          |
|11 зертханалық сабақ. Ротациялық вискозиметрлердің теориясы     |1          |
|12 зертханалық сабақ. Адгезия мен сыртқы үйкеліс туралы негізгі |1          |
|ұғымдар                                                         |           |
|13 зертханалық сабақ. Тамақ өндірістерінің  процесстеріндегі    |1          |
|адгезия мен сыртқы үйкелістің маңызы                            |           |
|14 зертханалық сабақ. Вибрация кезіндегі реологиялық            |1          |
|зерттеулерді жүргізу тәсілдері                                  |           |
|15 зертханалық сабақ. Реологиялық зерттеулерді жетілдіру және   |1          |
|автоматтандыру                                                  |           |
|Практикалық сабақтар                                            |           |
|1 практикалық сабақ. Жоғары және өте жоғары ток генераторларының|1          |
|құрылысы, жұмыс тәртіптері 5.17 Ультрадыбысты гидромеханикалық  |           |
|процестерде қолдану.                                            |           |
|2 практикалық сабақ. Ультрадыбысты дисперстік жүйе және эмульсия|1          |
|алу үшін қолдану                                                |           |
|3 практикалық сабақ. Тамақ өнімдерін электр тогымен түйістіріп  |1          |
|өңдейтін аппараттардың құрылысы                                 |           |
|4 практикалық сабақ.  Тамақ өнімдерін ИҚ-сәуле арқылы қыздырып  |1          |
|өңдеу                                                           |           |
|5 практикалық сабақ. ИҚ-сәуле арқылы қыздырып өңдеудің сәуле    |1          |
|көздері                                                         |           |
|6  практикалық сабақ. Температура мен ылғалдылықтың             |1          |
|құрылым-механикалық қасиеттерге әсері                           |           |
|7 практикалық сабақ. Қатты және сұйық денелердің негізгі        |1          |
|қасиеттері                                                      |           |
|8 практикалық сабақ. Тамақ өнімдерінің текстурасы мен           |1          |
|консистенциясы                                                  |           |
|9 практикалық сабақ.  Капиллярлық вискозиметрлердің құрылысы мен|1          |
|жұмысы                                                          |           |
|10 практикалық сабақ.  Адгезиометрлер мен трибометрлер          |1          |
|11 практикалық сабақ.  Пенетрометрлер, консистометрлер,         |1          |
|пластометрлер, кесу және бұрау приборлары                       |           |
|12  практикалық сабақ. Вибровискозиметрлер, виброреометрлер     |1          |
|13 практикалық сабақ. Автоматтандырылған реометриялық жүйелер   |1          |
|14 практикалық сабақ.  Соңғы өңдеу                              |1          |
|15 практикалық сабақ.  Кернеулік пен деформацияның негізгі      |1          |
|теңдеулері                                                      |           |



    5 СТУДЕНТТЕРДІҢ ӨЗДІК ЖҰМЫСТАРЫНА АРНАЛҒАН ТАҚЫРЫПТАР ТІЗІМІ


    5.1 Тамақ өнімдерінің электрофизикалық көрсеткіштерін анықтау
    5.2  Ультрадыбыс көздері, олардың түрлері
    5.3 Электроимпульстік жүйелерді тамақ өнімдерін өңдеу үшін қолдану
    5.4  Магнитоимпульстік жүйелерді тамақ өнімдерін өңдеу үшін қолдану
    5.5  Тамақ өнімдерінің оптикалық қасиеттерін анықтау тәсілдері
    5.6   ИҚ-сәуле  арқылы  қыздырып  өңделген  тамақ  өнімдерінің  сапалық
    көрсеткіштерін анықтау
    5.7 Кернеулік пен деформацияның негізгі теңдеулері
    5.8 Реологияның негізгі мәселері мен түсініктері
    5.9 Материалдардың басқа физика-механикалық қасиеттері
    5.10 Капиллярлық вискозиметрлердің теориясы
    5.11 Ротациялық вискозиметрлердің теориясы
    5.12 Адгезия мен сыртқы үйкеліс туралы негізгі ұғымдар
    5.13  Тамақ  өндірістерінің   процесстеріндегі   адгезия   мен   сыртқы
    үйкелістің маңызы
    5.14 Вибрация кезіндегі реологиялық зерттеулерді жүргізу тәсілдері
    5.15 Реологиялық зерттеулерді жетілдіру және автоматтандыру
    5.16 Жоғары  және  өте  жоғары  ток  генераторларының  құрылысы,  жұмыс
    тәртіптері
    5.17 Ультрадыбысты гидромеханикалық процестерде қолдану.
    5.18 Ультрадыбысты дисперстік жүйе және эмульсия алу үшін қолдану
    5.19 Тамақ өнімдерін электр тогымен түйістіріп  өңдейтін  аппараттардың
    құрылысы
    5.20 Тамақ өнімдерін ИҚ-сәуле арқылы қыздырып өңдеу
    5.21 ИҚ-сәуле арқылы қыздырып өңдеудің сәуле көздері
    5.22  Температура  мен  ылғалдылықтың  құрылым-механикалық  қасиеттерге
    әсері
    5.23 Қатты және сұйық денелердің негізгі қасиеттері
    5.24 Тамақ өнімдерінің текстурасы мен консистенциясы
    5.25 Капиллярлық вискозиметрлердің құрылысы мен жұмысы
    5.26 Адгезиометрлер мен трибометрлер
    5.27 Пенетрометрлер, консистометрлер, пластометрлер,  кесу  және  бұрау
    приборлары
    5.28 Вибровискозиметрлер, виброреометрлер
    5.29 Автоматтандырылған реометриялық жүйелер
    5.30 Соңғы өңдеу

      6 ОҚУ-ӘДІСТЕМЕЛІК ӘДЕБИЕТТЕРМЕН ҚАМТАМАСЫЗ ЕТУ КАРТАСЫ
                                                                     4 кесте
|Оқулық,оқу-әдістемелік құралдардың     |Дана саны|Студенттер |Қамтамасыз ету |
|атауы                                  |         |саны       |пайызы         |
|1                                      |2        |3          |4              |
|Асенова Б.К., Қасымов С.Қ. Ет және ет  |2        |2          |100            |
|өнімдерінің технологиясы: Оқу құралы.- |         |           |               |
|Семей, 2013. -144б.                    |         |           |               |
|Асенова Б.К., Қасымов С.Қ. астық       |2        |2          |100            |
|түйірді сақтау және өңдеу технологиясы:|         |           |               |
|Оқу құралы.- Семей, 2013. - 110б.      |         |           |               |
|Назаров Н.И.Общая технология пищевых   |2        |2          |100            |
|продуктов. М.: Легкая и пищевая        |         |           |               |
|пром-сть, 2006. - 360с.                |         |           |               |
|Нечаев А.П. Технология пищевых         |2        |2          |100            |
|производств. М.: Колос, 2005. - 768с.  |         |           |               |
|Рогов И. Общая технология мясо и       |2        |2          |100            |
|мясопродуктов. М.: Колос, 2000. - 367с.|         |           |               |
|Ковальская Л.П. Общая технология       |2        |2          |100            |
|пищевых продуктов. М.: Агропромиздат,  |         |           |               |
|2001. - 286с.                          |         |           |               |
|Грень А.И. Химия вкуса и запаха мясных |2        |2          |100            |
|продуктов. Киев: Наук.думка, 2003. -   |         |           |               |
|100с.                                  |         |           |               |


      7 ӘДЕБИЕТТЕР

7.1 Негізгі әдебиеттер
7.1.1 Б.К. Асенова, Г.Т. Туменова, Г.Н. Нурымхан,  Г.Т.  Кажибаева.  Учебное
пособие для студентов специальности 050728  –  «Технология  перерабатывающих
производств» / – Семей: СГУ им Шакарима, 2012. с.135
7.1.2  Б.Қ.Әсенова,  Қасымов  С.Қ.   Астық   түйірді   сақтау   және   өңдеу
технологиясы:  Оқу  құралы.-  Семей:  Семей   қаласының   Шәкәрім   атындағы
Мемлекеттік университеті, 2013. с.106
7.1.3  Б.К.  Асенова,  Ребезов  М.Б.,  Амирханова  К.Ж.,  Нургазезова  А.Н.,
Бакирова  Л.С.  Ет  өнімдерін  өндірудің  физика-химиялық  және  биохимиялық
негіздері: Е 88 Оқу құралы /– Алматы, 2013. с.130
7.1.4  Н.Л.Наумова,  М.Б,Ребезов,  Е.Я.Варганова   Функциональные   продукты
питания.  Спрос  и  предложение:  монография/-Челябинск:  издателский  центр
ЮУрГУ, 2012. с.78
7.1.5  М.Б.Ребезов,  Е.П.Мирошникова,  Н.Н.Максимюк  и  др.  Технохимический
контроль и управление качеством производства мяса и  мясопродуктов:  учебное
пособие/ - Челябинск: издательсикй центр ЮУрГУ, 2011. с.107



    7.2 Қосымша әдебиеттер:

7.2.1 Резчиков В.А., Налееев О.Н., Савченко С.В. Технология  зерносушения  –
Учебник. - Алматы, 2010. с.400
7.2.2 Вобликов Е.М. и др Послеуборочная обработка и  хранение  зерна  -  М.-
2009. с.240
7.2.3  Демский  А.Б.  Комплектные  зерноперерабатывающие   установки   малой
мощности.  2009. с. 263
7.2.4  Филин  В.М.  Оценка  качества  зерна  крупяных   культур   на   малых
предприятиях. 2008. с.250


Пәндер