Файл қосу
Ядролық энергетикалық қондырғылардың технологиялық процестерін автоматтандырылған басқару жүйесі
|ҚАЗАҚСТАН РЕСПУБЛИКАСЫНЫҢ |
|БІЛІМ ЖӘНЕ ҒЫЛЫМ МИНИСТРЛІГІ |
|СЕМЕЙ қаласының ШӘКӘРІМ атындағы |
|МЕМЛЕКЕТТІК УНИВЕРСИТЕТІ |
|3 денгейлі СМЖ құжаты |ПОӘК | |
| | |ПОӘК 042-18-6.1.67/ |
| | |01-2013 |
| ПОӘК | | |
|Оқытушыға арналған пәннің|2013 ж. «__» ________ №1 | |
|бағдарламасы |басылым | |
|«Ядролық энергетикалық | | |
|қондырғылардың | | |
|технологиялық процестерін| | |
|автоматтандырылған | | |
|басқару жүйесі» | | |
ПӘННІҢ ОҚУ - ӘДІСТЕМЕЛІК КЕШЕНІ
«ЯДРОЛЫҚ ЭНЕРГЕТИКАЛЫҚ ҚОНДЫРҒЫЛАРДЫҢ ТЕХНОЛОГИЯЛЫҚ ПРОЦЕСТЕРІН
АВТОМАТТАНДЫРЫЛҒАН БАСҚАРУ ЖҮЙЕСІ»
5В072300 - Техникалық физика мамандығы үшін
ОҚЫТУШЫҒА АРНАЛҒАН ПӘННІҢ БАҒДАРЛАМАСЫ
Семей
2013
Кіріспе
1 ҚҰРАСТЫРҒАН
Құрастырушы ________ «__»_______ 2013 ж.
Сейсенбаева М.К., «Техникалық физика және жылуэнергетика» кафедрасының
аға оқытушысы.
2 ТАЛҚЫЛАНДЫ
2.1 «Техникалық физика» кафедрасының отырысында.
«__» ______ 2013 жылы, № 1 хаттама.
Кафедра меңгерушісі ___________ О. Степанова.
2.2 Инженерлік - технологиялық факультеттің оқу-әдістемелік бюро
отырысында
«__» _______ 2013 жылы, № 1 хаттама.
Төрайымы ______________ С. Толеубекова
3 БЕКІТІЛГЕН
Университеттің оқу-әдістемелік кеңесінің отырысында қабылданған және
баспадан шығаруға кеңес берді.
« __» _______ 2013 жылы, № 1 мәжілісхат.
ОӘК төрайымы, проректор __________ Г. Искакова
4 АЛҒАШҚЫ РЕТ ЕНГІЗІЛГЕН.
МАЗМҰНЫ
1 Қолданылу саласы 4
2 Нормативтік сілтемелер 4
3 Жалпы ережелер 4
3.1 Пәннің қыскаша мазмұны 4
3.2 Пәнді оқытудың максаты 5
3.3 Пәнді оқып-білудің негізгі міндеті 5
3.4 Білім беру нәтижиесі 5
3.5 Курстың пререквизиттері 6
3.6 Курстың постреквизиттері 6
3.7 Жұмыс оқу жоспарынан көшірме 6
4 ОҚУ ПӘННІҢ МАЗМҰНЫ (МОДУЛЬ БОЙЫНША) 7
5 СТУДЕНТТЕРДІҢ ӨЗДІК ЖҰМЫСТАРЫНА АРНАЛҒАН ТАҚЫРЫПТАРДЫҢ ТІЗІМІ 7
6 ПӘН БОЙЫНША ОҚУ-ӘДІСТЕМЕЛІК КАРТА 9
7 ОҚУ-ӘДІСТЕМЕЛІК ӘДЕБИЕТІІЕН ҚАМТАМАСЫЗ ЕТУДІҢ КАРТАСЫ 10
8. Әдебиет 11
8.1 Негізгі әдебиет 11
8.2 Қосымша әдебиет 11
1 Қолданылу саласы
«Ядролық энергетикалық қондырғылардың технологиялық процестерін
автоматтандырылған басқару жүйесі» пәні бойынша оқу-әдістемелік кешеннің
құрамына енгізілген окытушыларға арналған пәндердің оқу жұмыс бағдарламасы
5В072300 – Техникалық физика мамандығының студенттері үшін арналған. Бұл
студенттерді курстың мазмұнымен, оның маңыздылығымен, қажеттілігімен, курс
саясатымен және студенттің оқу үрдісінде көрсететін іскірлігімен
таныстырады. Оқу әдістемелік кешен пәнді оқып үйренуде негізгі басты құрал
болып саналады.
2 Нормативтік сілтемелер
«Ядролық энергетикалық қондырғылардың технологиялық процестерін
автоматтандырылған басқару жүйесі» пәнінің оқытушыларына арналған осы
пәндердің оқу жұмыс бағдарламасы келесі кұжаттардың талаптары мен
ұсыныстарына сәйкес берілген пән бойынша оқу үрдісін ұйымдастырудың
тәртібін белгілейді:
- ҚР МЖМБС 3.08.355-2006, 23 желтоқсан 2005 ж. № 779 Қазакстан
Республикасы білім және ғылым министрлігінің бұйрығымен енгізілген және
бекітілген;
- Типтік оқу бағдарламасы, жоғарғы білім, Бакалавриат. 5В072300 –
«Техникалық физика» мамандығы бойынша «Қолданбалы жылуфизикасы»,
- СТУ 042-ГУ-4-2013 «Пәндердің оқу-әдістемелік кешенін әзірлеуге және
ресімдеуге қойылатың жалпы талаптар» университет стандарты;
- ДП 042-1.01-2013 «Пәндердің оқу-әдістемелік кешенінің қүрылымы және
мазмүны» құжаттандырылған процедурасы.
3 Жалпы ережелер
3.1 Пәннің қыскаша мазмұны
«Ядролық энергетикалық қондырғылардың технологиялық процестерін
автоматтандырылған басқару жүйесі» курсы 050723 – Техникалық физика
мамандық студенттері үшін элективті пән болып табылады және негізгі пән
ретінде оқу жоспарына енеді.
ЯЭҚ-дағы технологиялық процесстерді автоматтандырылған басқару жүйесі
ыдыраудың тізбекті реакциясын басқарудың негіздерін, бақылау және реттеу
объектісі ретінде ядролық реактордың сипаттамасы.
АЭС-дағы технологиялық процесстерді жаңа автоматты басқаруды
бағдарламалық бақылаушыларды, ақпаратты берудің, есептік және
диагностикалық есептердің сандық құралдарын кенінен пайдалану, АЭС-тардың
технологиялық процестерін дәстүрлі бақылау және басқару құралдарын (тілді
құралдар, өздігінен жазу құралдары, жарықтық индикаторлар, жабдықтарды жеке
басқару құралдары және т.б.) жаңа ақпараттық технологияны қолданатын
компьютерленген жүйелерге ауыстыруға алып келді.
Осындай басқарылатын нысаналар үшін басқарудың, бақылаудың және
қорғаныстың күрделі алгоритмдері жатады, сенімділігі бойынша жоғары
талапты, кейбір ішкі жүйелер үшін шапшандық бойынша да.
3.2 Пәнді оқытудың максаты
Аталған курс мақсаты АЭС пен ЯЭҚ-дағы технологиялық процесстерді
автоматты басқаруға мамандар дайындау.
3.3 Пәнді оқып-білудің негізгі міндеті
Басқаруды автоматтандыру принципі мен құралдары жайында білім
жинақтау, АЭС пен ЯЭҚ-ларда технологиялық процесстерді басқару және қорғау;
жаңа математикалық әдістер мен техникалық құрылғылар негізінде құрылған
басқаруды автоматтандырудың негізгі принципін үйрену,басқару жүйесін талдау
және синтездеуді үйрену.
3.4 Білім беру нәтижесі
Пәнді оқып үйрену нәтижесінде студент мыналарды:
Білуі керек:
- реттеудің негізгі принциптері және обьекттер мен жүйелердің динамикасын
математикалық сипаттауды;
- АЭС пен ЯЭҚ-ларда технологиялық процесстерді басқару және қорғау
принциптері мен құралдарын;
- ядролық реакторлардың жұмыс істеуін тиімді режимдермен қамтамасыз етуін;
Меңгеруі керек:
- басқару обьектісінің статистикалық және динамикалық сипаттамаларын
аналитикалық және тәжірибелік зерттеу әдістерін;
- динамикалық жүйелердің математикалық модельдері құрау әдістерін;
- динамикалық жүйелер тұрақтылығының анализдері әдістерін;
- басқару жүйесіндегі өтпелі процестердің сапа анализінің әдістері;
Игеру керек:
- аналогтік және сандық басқару жүйесін пайдалану арқылы автоматты
басқару жүйелерін модельдеу және зерттеу әдістерін;
- сандық басқару жүйесіннің сапасы мен тұрақтылығын талдау және сипаттау
әдістерін;
- басқару жүйелерін имитациялық модельдеу және талдау құралдары мен
әдістерін.
Істей білу керек:
- процестерді сипаттайтын дифференциалдық теңдеу құруды;
- реттеу схемаларын таңдауды;
- басқарудың типтік алгоритмдері құрау мен олардың динамикалық сапиттарын
- құрылымдық схемалар мен белгілік графтар көмегімен динамикалық жүйені
сипаттауды, құрылымдық схемаларды түрлендіру мен жеңілдету;
- аналогтік және сандық басқару жүйесін пайдалану арқылы автоматты
басқару жүйелерін модельдеу және зерттеуді;
- жұмыстың сапалық көрсеткіштері мен тұрақтылығын талдау
- автоматты басқару жүйелерін;
- талап етілетін сапа жүйесін талдау.
Түсіну керек:
- автоматты басқару принциптерін;
- автоматты басқарудың негізгі түрлерін;
- автоматты басқару жүйелерін талдау мен жинақтау мақсаттары, міндеттері
және әдістерін;
Хабардар болу:
- АЭС-те жылумеханикалық қондырғылар мен энергоблоктардың қосқан кезде,
тоқтатқан кезде және қуаттын бір деңгейден екінші деңгейге өткен кездегі
тиімді жұмыс істеу режимдерімен қамтамасыз етуді.
Іс тәжірибелік дағдыларға ие болу:
АЭС-тің ядролық энергетикалық және жылумеханикалық жабдықтардағы
барлық процестердің жиынтығының сандық анализі үшін математикалық және
бағдарламалық кешендерін пайдалана білуде
3.5 Курстың пререквизиттері
3.5.1 ЯЭҚ-тағы энергожабдықтау.
3.6 Курстың постреквизиттері
Курс постреквезиттары болады:
- дипломдық жобалау.
3.7 Жұмыс оқу жоспарынан көшірме
Жұмыс оқу жоспарынан көшірмесі бірінші кестеде берілген.
1–кесте
|Курс |Семестр |
|1 |2 |
|Модуль 1. Басқару жүйесіне кіріспе | |
|Дәріс сабақтары | |
|Кіріспе. Технологиялық үдерістер автоматтандыруының негізгі |1 |
|ұғымдары, қағидаттары мен құралдары | |
|Ядролық реактор – басқару объектісі |2 |
|Реактордағы қуат және энергия үлестірімінің бақылау құралдары |2 |
|Ядролық реакторлардың БҚЖ-нің атқару механизмдерінің құрылымы |2 |
|БАРЛЫҒЫ |7 |
|Сарамандық сабақтар | |
|Әрекет қабілеттілігі – қуат динамикалық сиппатамасын зерттеу |3 |
|Нөлдік қуатты реактордың ауыстыратын функциясын шығаруы |4 |
|БАРЛЫҒЫ |7 |
|Модуль 2. БЖА-ның программалар | |
|Дәріс сабақтары | |
|Реакторды реттеу және бақылау каналдары |3 |
|Ядролық реактордың авариялық қорғау жүйесі |3 |
|ЭЕМ-ді ядролық реакторларды басқару үшін қолдану |2 |
|БАРЛЫҒЫ |8 |
|Сарамандық сабақтар | |
|ЯЭҚ-ның тұрақтылығы мен реттеу түрлері |4 |
|Детекторлар сигналдары бойынша энергия шығуының есептеу |4 |
|әдістемесі | |
|БАРЛЫҒЫ |8 |
5 СТУДЕНТТЕРДІҢ ӨЗДІК ЖҰМЫСТАРЫНА АРНАЛҒАН ТАҚЫРЫПТАРДЫҢ ТІЗІМІ
5.1 Өлшеу әдісі. 2 сағат. ОСӨЖ 1
5.2 КД кедергісінің өлшеу әдісі: өтем ақылық, салмақты және салмақты
емес көпірлер. Жылулық сәулелену бойынша дененің температурасын өлшеу. 5
сағат. ОСӨЖ 2
5.3 Қысымды өлшеудің қателік бағасы .2 сағат. ОСӨЖ 3
5.4 Газ,бу және жылудың шығынын өлшеу қателік бағасы.3 сағат. ОСӨЖ 4
5.5 Сұйықты өлшеу қателік бағасы.1 сағат. ОСӨЖ 5
5.6 Газ және ерітінді қателік бағасы.2 сағат. ОСӨЖ 6
5.7 Өлшеу бірліктері. Жылутехникалық өлшеулердің нәтижелерін жасау.
ОСӨЖ 7
5.8 Термоэлектрлі түрлендіргіштерді тексеру және градустау .ОСӨЖ 8
5.9 Екі термоқабылдағыштағы қызған дененің жоғары қабатындағы
температураны анықтау. ОСӨЖ 9
5.10 Ауыспалы төмен қысымдағы судың шығыны шығын өлшегішпен қателігін
есептеу. ОСӨЖ 10
5.11 Пневмометрлік және дифманометрлік гидростатикалық уравномерами
судың деңгейінің өлшеу қателігін экспериментті салыстыру. ОСӨЖ 11
5.12 Кіріспе.Д 1 материалымен жұмыс істеу. СӨЖ 1
5.13 Өлшеулер туралы жалпы мағлұматтар. Д 2 материалымен жұмыс істеу.
СӨЖ 2
5.14 Температураны өлшеу құралдары мен әдістері. Д3 материалымен жұмыс
істеу. СӨЖ 3
5.15 Қысымды,сиретуді және қысым түрлерін өлшеу. Д4 материалымен жұмыс
істеу. СӨЖ 4
5.16 Сұйық,газ,бу және жылудың шығынын және мөлшерін өлшеу.Д5
материалымен жұмыс істеу. СӨЖ 5
5.17. Сұйықтың және сусымалы дененің деңгейін өлшеу.Д6 материалымен
жұмыс істеу.СӨЖ 6
6 ПӘН БОЙЫНША ОҚУ-ӘДІСТЕМЕЛІК КАРТА
Пән бойынша оқу-әдістемелік картасы 3-кестеде берілген
3-кесте
|Тақырып |Көрнекі |Өздігінен |Бақылау түрі|
| |құралдар, |оқуға | |
| |ТСО, |арналған | |
| |плакаттар,|сұрақтар | |
| |зертханалы| | |
| |к такталар| | |
|Дәріс сабактар |Сарамандық |Зертхана| | | |
| |сабақтар |лық | | | |
| | |сабақ | | | |
|1 |2 |3 |4 |5 |6 |
|Технологиялық |Әрекет | | |Басқару |Дәріс |
|үдерістер |қабілеттілігі| | |автоматтандыр|конспекті, |
|автоматтандыруын|– қуат | | |уының |сарамандық |
|ың негізгі |динамикалық | | |қағидаттары |сабақтың |
|ұғымдары, |сиппатамасын | | |мен құралдары|есептемесі |
|қағидаттары мен |зерттеу | | | | |
|құралдары | | | | | |
|Ядролық реактор | | | | |Дәріс |
|– басқару | | | | |конспекті |
|объектісі | | | | | |
|Реактордағы қуат|Нөлдік қуатты| | |Энергия |Дәріс |
|және энергия |реактордың | | |шығуының |конспекті, |
|үлестірімінің |ауыстыратын | | |детекторлары |сарамандық |
|бақылау |функциясын | | |және оралдың |сабақтың |
|құралдары |шығаруы | | |сиппатамасы |есептемесі |
|Ядролық |ЯЭҚ-ның | | |Атқару |Дәріс |
|реакторлардың |тұрақтылығы | | |механизмдерін|конспекті, |
|БҚЖ-нің атқару |мен реттеу | | |ің ұстайтын |сарамандық |
|механизмдерінің |түрлері | | |және |сабақтың |
|құрылымы | | | |тоқтататың |есептемесі |
| | | | |жабдықтары | |
|Реакторды реттеу| | | |ЭҚ-ның реттеу|Дәріс |
|және бақылау | | | |түрлері |конспекті |
|каналдары | | | | | |
|Ядролық |Детекторлар | | |Қуаттың |Дәріс |
|реактордың |сигналдары | | |автоматикалық|конспекті, |
|авариялық қорғау|бойынша | | |реттеуі |сарамандық |
|жүйесі |энергия | | | |сабақтың |
| |шығуының | | | |есептемесі, |
| |есептеу | | | |реферат. |
| |әдістемесі | | | | |
|ЭЕМ-ді ядролық | | | |ЭЕМ-ді |Дәріс |
|реакторларды | | | |энергетикалық|конспекті, |
|басқару үшін | | | |қондырғаларды|реферат. |
|қолдану | | | |басқару үшін | |
| | | | |қолдану | |
7 ОҚУ-ӘДІСТЕМЕЛІК ӘДЕБИЕТПЕН ҚАМТАМАСЫЗ ЕТУДІҢ КАРТАСЫ
Оку-әдістемелік әдебиетпен камтамасыз етудін картасы 4-ші кестеде
берілген.
4-кесте
|Оқулықтар мен |Экземпляр |Студенттер |Қамтамасыздандырылу |
|оқу-әдістемелік құралдар |саны |саны |пайызы |
|атау | | | |
|Емельянов И. Я. и др. |- | | |
|Научно-технические основы | | | |
|управления ядерными | | | |
|реакторами: учеб. пособие | | | |
|для вузов / И. Я. Емельянов,| | | |
|А. И. Ефанов, Л. В. | | | |
|Константинов; Под общ. ред. | | | |
|акад. Н. А. Доллежаля. – М.:| | | |
|Энергоиздат, 1981. – 360 с. | | | |
|Емельянов И. Я. и др. |- | | |
|Управление и безопасность | | | |
|ядерных энергетических | | | |
|реакторов / И. Я. Емельянов,| | | |
|П. А. Гаврилов, Б. Н. | | | |
|Селиверстов. Под ред. И. Я. | | | |
|Емельянова. – М.: Атомиздат,| | | |
|1975. – 280 с. | | | |
|Управляющие вычислительные |- | | |
|машины в АСУ | | | |
|технологическими процессами.| | | |
|Под. ред. Т. Харрисона. Пер.| | | |
|с англ. Т.1. – М.:Мир, 1975.| | | |
|Емельянов И. Я. и др. Основы|- | | |
|конструирования | | | |
|исполнительных механизмов | | | |
|управления ядерных реакторов| | | |
|/ И. Я. Емельянов, В. В. | | | |
|Воскобойников, Б. А. | | | |
|Масленок. Под ред. И. Я. | | | |
|Емельянова. – М.: | | | |
|Энергоатомиздат, 1987. – 232| | | |
|с. | | | |
|Дементьев Б.А. Кинетика и |- | | |
|регулирование ядерных | | | |
|реакторов: учеб. пособие для| | | |
|вузов. – 2-е изд., перераб. | | | |
|и доп. – М.: | | | |
|Энергоатомиздат, 1986. | | | |
8. Әдебиет
8.1 Негізгі әдебиет
8.1.1 Стерман Л.С. Тепловые и атомные электростанции – М.: МЭИ, 2000.
– 395с.
8.1.2 Теплоэнергетика и теплотехника: Тепловые и атомные электрические
станции: Справочник. Под общ. ред. чл.-корр. РАН Клименко А.В. и проф.
Зорина В.М. – М.: Издательство МЭИ, 1999. – 522 с.
8.1.3 Электронная энциклопедия энергетики.
8.2 Қосымша әдебиет
8.2.1 Рыжкин В. Я. Тепловые электрические станции. / Под ред. В. Я.
Гиршфельда. – 3-е изд., перераб. и доп. – М.: Энергоатомиздат, 1987. – 328
с.
8.2.2 Соколов Е. Я. Теплофикация и тепловые сети. – М.: Энергоиздат,
1982.
8.2.3 Маргулова Т.X. Атомные электрические станции. – М.: Высшая
школа, 1984.
8.2.4 Росляков П.В., Егорова Л.Е., Ионкин И.Л. Технологические
мероприятия по снижению вредных выбросов ТЭС в атмосферу – М.: Изд-во МЭИ,
2001.
8,3,16,5,14,7,12,9,10,11,8,13,6,15,4,17,2,19
Пәндер
- Іс жүргізу
- Автоматтандыру, Техника
- Алғашқы әскери дайындық
- Астрономия
- Ауыл шаруашылығы
- Банк ісі
- Бизнесті бағалау
- Биология
- Бухгалтерлік іс
- Валеология
- Ветеринария
- География
- Геология, Геофизика, Геодезия
- Дін
- Ет, сүт, шарап өнімдері
- Жалпы тарих
- Жер кадастрі, Жылжымайтын мүлік
- Журналистика
- Информатика
- Кеден ісі
- Маркетинг
- Математика, Геометрия
- Медицина
- Мемлекеттік басқару
- Менеджмент
- Мұнай, Газ
- Мұрағат ісі
- Мәдениеттану
- ОБЖ (Основы безопасности жизнедеятельности)
- Педагогика
- Полиграфия
- Психология
- Салық
- Саясаттану
- Сақтандыру
- Сертификаттау, стандарттау
- Социология, Демография
- Спорт
- Статистика
- Тілтану, Филология
- Тарихи тұлғалар
- Тау-кен ісі
- Транспорт
- Туризм
- Физика
- Философия
- Халықаралық қатынастар
- Химия
- Экология, Қоршаған ортаны қорғау
- Экономика
- Экономикалық география
- Электротехника
- Қазақстан тарихы
- Қаржы
- Құрылыс
- Құқық, Криминалистика
- Әдебиет
- Өнер, музыка
- Өнеркәсіп, Өндіріс
Қазақ тілінде жазылған рефераттар, курстық жұмыстар, дипломдық жұмыстар бойынша біздің қор #1 болып табылады.
Ақпарат
Қосымша
Email: info@stud.kz