Файл қосу

Химиялық өндіріс. ОҚЫТУШЫЛАРҒА АРНАЛҒАН ПӘННІҢ БАҒДАРЛАМАСЫ



|  ҚАЗАҚСТАН РЕСПУБЛИКАСЫНЫҢ                                              |
|БІЛІМ ЖӘНЕ ҒЫЛЫМ МИНИСТРЛІГІ                                             |
|СЕМЕЙ қаласының ШӘКӘРІМ атындағы                                         |
|МЕМЛЕКЕТТІК УНИВЕРСИТЕТІ                                                 |
|3денгейлі СМЖ құжаты        |ПОӘК               |                        |
|                            |                   |                        |
|                            |                   |ПОӘК 042-18-10.1.16     |
|                            |                   |/01-2014                |
|                            |                   |                        |
|ПОӘК                        |                   |                        |
|Оқытушыларға арналған       |18.09.2014ж        |                        |
|пәннің  бағдарламасы        |№1 басылым         |                        |
|«Жалпы химиялық технология» |                   |                        |










                        ПӘННІҢ ОҚУ ӘДІСТЕМЕЛІК КЕШЕНІ

                        «ЖАЛПЫ  ХИМИЯЛЫҚ  ТЕХНОЛОГИЯ»

        5В072000  – «Бейорганикалық заттардың химиялық технологиясы»
                               мамандығы ушін


                            ОҚЫТУШЫЛАРҒА АРНАЛҒАН
                             ПӘННІҢ БАҒДАРЛАМАСЫ














                                    Семей
                                    2014

                                   Кіріспе

 1. ӘЗІРЛЕНГЕН

Құрастырушы  ______ «  26 »  тамыз  2014 ж   Ж.Т. Лебаева,

«Химия»    кафедрасының  аға оқытушысы


2. ТАЛҚЫЛАНДЫ
2.1 «Химия»   кафедра  отырысында
«  28  »    тамыз   2014ж.,    №   1   хаттама
                     күні
Кафедра  меңгерушісі     ________                      Б.Х Мусабаева
                              қолы

2.2 Инженерлік-технология факультетінің оқу-әдістемелік бюросының
отырысында
«  12  »    қыркүйек   2014ж.,  №   1   хаттама
                     күні
Төрайымы  __________________                         С.С. Толеубекова
                              қолы

3. БЕКІТІЛДІ
Университеттің Оқу-әдістемелік кеңесінің отырысында басып шығаруға
мақұлдаған және ұсынылған
«  18  »    қыркүйек   2014ж.,  №   1   хаттама
                    күні
ОӘК төрайымы, __________________                Г.К.Искакова
                      қолы


4. АЛҒАШҚЫ РЕТ ЕНГІЗІЛГЕН













                                   Мазмұны

|     |                                                            |бет     |
|1    |Қолданылу саласы                                            |4       |
|2    |Нормативтік сілтемелер                                      |4       |
|3    |Жалпы ережелер                                              |4       |
|4    |Оқу пәннің (модульдың) мазмұны                              |5       |
|5    |Студенттердің өздік жұмысына арналған тақырыптардың тізімі  |7       |
|6    |Оқу-әдістемелік әдебиетпен қамтамасыз етудің картасы        |8       |
|7    |Әдебиеттер                                                  |8       |

































      1 ҚОЛДАНЫЛУ САЛАСЫ

      «Жалпы химиялық  технология»  пәні  бойынша  оқу-әдістемелік  кешеннің
құрамына енгізілген оқытушыларға арналған пәндердің бағдарламасы 5В072000  –
«Бейорганикалық заттардың химиялық технологиясы»   мамандығының  студенттері
үшін арналған.

      2 НОРМАТИВТІК СІЛТЕМЕЛЕР

    «Жалпы  химиялық  технология»  пәнінің  оқытушыларына  арналған  пәннің
бағдарламасы келесі құжаттардың талаптары мен ұсыныстарына  сәйкес  берілген
пән бойынша оқу үрдісін ұйымдастырудың тәртібін белгілейді:
    - Жоғары білімнің мемлекеттік жалпы білім беру стандарты, 23 тамыз 2012
жылғы № 1080 Қазақстан Республикасының Үкіметінің қарарымен бекітілген;
      -  5В072000  –  «Бейорганикалық   заттардың   химиялық   технологиясы»
мамандығының типтік  оқу  жоспары,  10  сәуір  2012  жылғы  №158  бұйрығымен
енгізілген;
    - СТУ 042-ГУ-4-2014 «Пәндердің оқу-әдістемелік кешенін  әзірлеуге  және
ресімдеуге қойылатын жалпы талаптар» университет стандарты;
    - ДП 042-1.01-2014 «Пәндердің оқу-әдістемелік кешенінің  құрылымы  және
мазмұны» құжаттандырылған процедурасы.

      3 ЖАЛПЫ ЕРЕЖЕЛЕР
      3.1 Пәндердің мазмұнын қысқаша сипаттау.
       «Жалпы химиялық технология» пәні студенттерді химиялық  технологияның
жалпы заңдылықтарымен және  типтік  химико-технологиялық  процестермен  және
қолданатын реакторларды есепту принциптерімен таныстыру.
      3.2 Осы пәннің негізгі мақсаты болып  студенттерге  жаңа  әдістер  мен
анализ жасау тәсілдерін, химика-технологиялық  процестермен  жүйессін  өңдеп
жаңартуға үйрету.
      3.3 Пәндерді оқып-білудің негізгі міндеті: «Жалпы химиялық технология»
оқу бағдарламасымен жобаланған  негізгі  курстар  мен  пәндерді  оқуда  жаңа
білім алу негізі болып табылады.
      3.4 Оқып-білудің нәтижесінде студент мыналарды:
    - химиялық өндіріс жайындағы  ұғымды,  химиялық  өндірістің  шикзатының
және энергиясының көзін білуі тиіс;
    -  өндірістің  және  химиялық  процестерінің  жылулық  және  материалды
есептерін  құру  әдістерін,  бейорганикалық  заттарды   алу   және   зерттеу
әдістерін меңгеруі тиіс;
      - гомогенды және гетерогенды процестердің жүргізуін игеруі керек;
    - негізгі ұғымдарды, заңдарды, қарапайым және  күрделі  эксперименталды
жұмыстар жасауды, технологиялық жабдық-құралдардың жағдайын, режимін  талдап
қолдануын біліп алуы керек;
    - өндірісте және  ғылыми-зерттеу  жұмыстарда  кездесетін  біліп  жатқан
құбылыстардың және процестердің негізін тереңірек түсінуі керек;
    - ғылым, техника және өндірісте химиялық технологияның  орны  мен  ролі
жайында білім болуы керек;
    - технологиялық жабдықтарды есептеу және  таңдау,  химиялық  өндірістің
жылулық және материалдық балансын құру практикалық тәжірибе алуы тиіс.
      3.5 Курстың пререквизиттері:
3.5.1 Мамандыққа кіріспе
      3.6 Курстың постреквизиттері:
3.6.1  Электрохимиялық өндірісінің технологиясы және плазмохимия
3.6.2 Асыл және сирек кездесетін металдардың технологиясы
      3.7  Оқу жоспарынан көшірме
                                                                     1 кесте
|                                                               |         |
|Курс                                                           |Семестр  |
|1                                                              |2        |
|Дәріс сабақтары                                                          |
|Модуль (блок) 1 «Химиялық өндіріс»                                       |
|1. Кіріспе. Химиялық технология жайлы түсінік. Маңызды         |1        |
|технологиялық ұғымдармен анықтамалар. Химиялық технологияның   |         |
|классификациясы. Фазалық белгі бойынша жіктелу.                |         |
|2. Химиялық өндіріс. Химиялық өндіріске қойылатын талаптар.    |         |
|Химиялық өндірістің құрамы мен компоненттері. Химиялық         |1        |
|өндірістің көрсеткіштері                                       |         |
|3. Химиялық өнеркәсіптегі шикізат сипаттамасы және жіктелуі.   |         |
|Шикізаттың түрі және ресурсы. Екінші реттік материалды         |2        |
|ресурстар. Шикізаттың перспективті және альтернативті қорлары. |         |
|Шикізатты байыту                                               |         |
|4. Химиялық технологияда су және ауа. Химиялық өндірісте су мен|         |
|ауа қолданылуы. Табиғи судың жіктелуі. Табиғи су қоспаларының  |1        |
|сипаттамасы.                                                   |         |
|5. Өндірістік су дайындау. Суды дайындаудың негізгі            |         |
|операциялары.                                                  |1        |
|6. Химиялық өндірістегі энергия. Энергиялық қорлардың жалпы    |         |
|сипаттамалары және жіктелуі. Жанармай-энергетикалық ресурстар. |1        |
|Модуль (блок) 2 «Химиялық өндіріс – химия-технологиялық жүйе (ХТЖ)»      |
|7. Химиялық өндіріс –ХТЖ. ХТЖ-нің құрамы. ХТЖ-нің элементтері, |1        |
|олардың жіктелуі. ХТЖ-нің элементтерінің технологиялық         |         |
|байланыстары, олардың қажеттіліктері және сипаттамалары.       |         |
|8. ХТЖ модельдері. ХТЖ графикалық және баяндамалы модельдері   |         |
|ХТЖ химиялық, операциялық, математикалық, функционалдық,       |1        |
|технологиялық, структуралық модельдері.                        |         |
|9. ХТЖ-і есептеу. ХТЖ-нің күйі. ХТЖ-нің материалдық және       |         |
|жылулық баланстары.                                            |1        |
|10. ХТЖ-і талдау. Жүйе ретінде ХТЖ - нің қасиеттері. Материалды|         |
|ресурстар эффективтілігінің бағалау.  ХТЖ-деғы ұжымдық процесс |1        |
|эффективтілігінің бағалау әдісі.                               |         |
|11. ХТЖ-і синтездеу. ХТЖ-і синтездеу туралы түсінік және оның  |         |
|мақсаттары. ХТЖ-і зерттеп дайындаудың негізгі сатылары.        |1        |
|Модуль (блок) 3 «Химиялық процесстер»                                    |
|12. Негізгі жағдайлар. Химиялық процесстер, жіктелуі. Химиялық |2        |
|процесстердің негізгі көрсеткіштері.                           |         |
|13.  Біртекті химиялық процестер. Біртекті процестерінің       |1        |
|жылдамдығына жағдайлардың әсері.                               |         |
|14. Әртекті химиялық процестер. Әртекті процестің сатылары.    |1        |
|Химиялық айналдырудың жылдымдығы. «газ - қатты» жүйесіндегі    |         |
|әртекті процесс.  Толық айналудың уақыты мен жылдамдығын       |         |
|есептеге арналған теңдеулер.                                   |         |
|15. «Газ-сұйық»- жүйесіндегі әртекті процесс. Көлемдегі және   |1        |
|шекаралық жағдайдағы реакциялар. Математикалық бейнелеу.       |         |
|Айналдырудың жылдамдығын анықтау.                              |         |
|Модуль (блок) 4 «Химиялық реактролар»                                    |
|16. Негізгі жағдайлар. Химиялық реакторлар және оларға         |1        |
|қойылатын талаптар. ХР-нің құрылымдық элементтері. Химиялық    |         |
|реакторларды және олардың жұмыс ережелерін жіктеу.             |         |
|17. Ағындыларының құрылымы идеал химиялық реакторлар. Идеал    |1        |
|араластыру реакторы. Мерзімді идеал араластыру реакторы.       |         |
|Тұрақты ережедегі ағынды идеал араластыру. Идеал ығыстыру      |         |
|реакторы. Идеал араластыру реакторларының тізбегі (каскаді).   |         |
|18. Ағындыларының құрылымы идеал емес химиялық реакторлар.     |         |
|Ағынды реакторлардың идеалдықтан ауытқу себептері. Нақты       |2        |
|гидродинамикалық ережедегі реакторлардың модельдері.           |         |
|19. Химиялық реакторлардағы жылу тасымалдау. Химиялық          |         |
|реакторлардағы жылулық ережелері. Изотермиялық емес ережедегі  |2        |
|ағынды идеал араластыру және ығыстыру реакторы. Параметрлік    |         |
|сезгіштік.                                                     |         |
|20. Өнеркәсіптік химиялық реакторлар. Химиялық процестер мен   |         |
|реакторлар белсенділігі. Химиялық реакторлардың құрастыру      |2        |
|элементтері. Өнеркәсіптік   химиялық  реакторлардың сызбасы мен|         |
|құрылысы.                                                      |         |
|Модуль (блок) 5 «Өндірістік катализ»                                     |
|21. Өніркәсіптік катализдің маңызы мен қолдану салалары.       |2        |
|Біртекті катализ. Біртекті катализдің айналдыру жылдамдығы.    |         |
|22. Қатты катализатордағы әртекті катализ. Қатты               |2        |
|катализаторлардың технологиялық сипаттамасы. Өнеркәсіптік      |         |
|катализаторларға қойылатын талаптар.                           |         |
|23. Химия-технологиялық процесті ұйымдастыру. Химиялық, негізгі|2        |
|және технологиялық схемалар. Процесс параметрлерін таңдау.     |         |
|Материалдар мен аппаратураларды таңдау. Бақылаушы және реттеуші|         |
|параметрлерді таңдау.                                          |         |
|Зертханалық сабақтары                                                    |
|1. Сильвиниттен калий хлоридын бөліп алу                       |2        |
|2. Су талдауы. Ионалмасу әдісімен суды жұмсарту                |2        |
|3. Қатты отын талдауы                                          |1        |
|4. Суперфосфат синтезі                                         |1        |
|5. Кучеров бойынша ацетиленнің каталитикалық гидратациясы      |1        |
|6. Мұнай өнімдерінің каталитикалық крекингі                    |2        |
|7. Фенолформальдегидты шайырлардың синтезі                     |1        |
|8. Сабын синтезі. Майлы қышқылдардың құрамын анықтау           |1        |
|9. Мыс-аммиакатты жібек алу                                    |1        |
|10. Мұнай өнімдерінің тұтқырлығын, тығыздығын және тұтану мен  |1        |
|жалындау температурасын анықтау                                |         |
|11. Бояуларды алу және сынау                                   |1        |
|12. Металдардың коррозияға төзімділігін зерттеу                |1        |


      5 СТУДЕНТТЕРДІҢ ӨЗДІК ЖҰМЫСТАРЫНА АРНАЛҒАН ТАҚЫРЫПТАРДЫҢ ТІЗІМІ

      5.1.  Карбамид  өндірісі.  Өндірудің  физико-химиялық   жағдайы   және
схемасы.
      5.2 Темір және сынап катодымен электролиз жүргізудің теориялық  негізі
электролитикалық ваннаның түрлері.
      5.3 Табиғы, жасанды және синтетикалық ЖМҚ алу тәсілдері. Пластмассалар
және олардың жіктелуі,  құрамы,  негізгі  қасиеттері  және  қолдану  аймағы.
Поливинилхлориды. Полистирол. Фоторокласт.
      5.4 Лавсаннан және капроннан талшықтың синтетикалық өндірісі.
Процесстің химиясы. Химиялық талшықтардың ерекшелігі, қасиеті және қолдану
аймағы.


      6 ОҚУ-ӘДІСТЕМЕЛІК ӘДЕБИЕТПЕН ҚАМТАМАСЫЗ ЕТУДІҢ КАРТАСЫ
                                                                     4 кесте
|Оқулықтардың, оқу-әдістемелік        |Даналардың |Студенттер|Қамтамасыз   |
|құралдардың атауы                    |саны       |дің саны  |етілу пайызы |
|1                                    |2          |3         |4            |
|1. Бесков В.С., Сафронов В.С. Общая  |2          |4         |50           |
|химическая технология и основы       |           |          |             |
|промышленной экологии.-М.: Химия,    |           |          |             |
|1999                                 |           |          |             |
|2. Мухленов И.П. Общая химическая    |5          |4         |100          |
|технология –М: Высшая школа, 1984    |           |          |             |
|3. Мухленов И.П., Горштейн А.ЕК.,    |1          |4         |20           |
|Тумаркна Т.С. и др. Основы химической|           |          |             |
|технологии – М: Высшая школа, 1983   |           |          |             |
|4. Ключников Н.Г. Практические       |           |          |             |
|занятия по химической технологии. 4  |2          |4         |50           |
|изд.М.: Просвещение, 1978            |           |          |             |

      7 ӘДЕБИЕТТЕР

      7.1 Негізгі әдебиеттер
      7.1.1 Бесков В.С., Сафронов В.С. Общая химическая технология и основы
промышленной экологии.-М.: Химия, 2006
      7.1.2 Вольфович С.И. и др. Общая химическая технология.–Т. 1,2.-М.:
Ленинград, 2004
      7.1.3 Авербух А.Я., Мухленов И.П., Тумаркина Е.С. и др. Практикум по
общей химической технологии, -М.: Высшая школа, 1979.
      7.1.4 Аранская О.С. Сборник задач и упражнений по химической
технологии и биотехнологии.-Минск: Университетское, 1989, 312с.
      7.1.5 Ключников Н.Г. Практические занятия по химической технологии. 4
изд.М.: Просвещение, 1978
      7.1.6 Кривошеев Н.П. Основы процессов химической технологии.–Минск:
     Высшая школа, 2003, 304 с.
      7.1.7 Мухленов И.П. Общая химическая технология –М: Высшая школа, 1984
      7.1.8 Мухленов И.П., Горштейн А.ЕК., Тумаркна Т.С. и др. Основы
химической технологии – М: Высшая школа, 1983
      7.1.9 Трубопкин А.Ф., Тумаркина Е.С. и др. Расчеты химико-
технологических процессов, Л: Химия 1982
      7.2 Қосымша әдебиеттер
      7.2.1  Адлер  Ю:П:,  Маркова  Е.В.,   Громовский   Ю.В.   Планирование
эксперимента при  поиске оптимальных условий. –М.
      7.2.2 Позин М.Е. Технология минеральных удобрений. Учеб.  5-е  изд.-Л:
химия, 1983-335 с.
      7.2.3 Николаев А.Ф. Технология пластических масс-Л: Химия, 1977-366с.
      7.2.4 Лебедев  Н.Н.  Химия  и  технология  основного  органического  и
нефтехимического синтеза. Учебн. 3-5 изд.-М.: Химия, 1981, 608 с.


Пәндер