Файл қосу

Курстың мақсаты. Курстың постреквизиті



|                                                                          |
|ҚАЗАҚСТАН    РЕСПУБЛИКАСЫ  БІЛІМ ЖӘНЕ ҒЫЛЫМ  МИНИСТРЛІГІ                  |
|СЕМЕЙ ҚАЛАСЫНЫҢ ШӘКӘРІМ  АТЫНДАҒЫ МЕМЛЕКЕТТІК УНИВЕРСИТЕТІ                |
|                        |                 |                               |
|3-деңгейлі  СМЖ құжаты  |ПОӘК             |                               |
| ПОӘК                   |                 |                               |
|«Болашақ мұғалімдерді   |____2013 жылғы   |УМКД 042-18.30-2013            |
|девиантты мінез-құлықты |№  басылым       |                               |
|балалармен жұмысқа      |                 |                               |
|дайындау»               |                 |                               |
|пәнінің оқытушыға       |                 |                               |
|арналған  жұмыс         |                 |                               |
|бағдарламасы            |                 |                               |





          5В010200«Бастауышты оқытудың педагогикасы мен әдістемесі»
                            мамандығына  арналған
 «Болашақ мұғалімдерді девиантты мінез-құлықты балалармен жұмысқа дайындау»
                         ПӘНІНІҢ ОҚУ-ӘДІСТЕМЕЛІК  КЕШЕНІ

                ОҚЫТУШЫҒА АРНАЛҒАН ПӘННІҢ ЖҰМЫС БАҒДАРЛАМАСЫ















                                                        СЕМЕЙ
                                                           2013

1.ӘЗІРЛЕГЕН:
Құрастырушы:  28.08.2013
оқытушы Салкынбаева Ардак Мейрамбековна

2.ТАЛҚЫЛАНДЫ:
2.1. Семей қаласының Шәкәрім атындағы мемлекеттік университетінің
Педагогика кафедрасының мәжілісінде қаралды.
Хаттама ¹ 1  04.09.2013ж.
Кафедра меңгерушісі:  ______________ /Джанбубекова М.З./

2.2. Педагогика факультетінің оқу-әдістемелік бюросының отырысында.
Хаттама ¹ 1  «05» 09.2013ж.
Төрағасы: ________________ /Ахметова Т.Ш./

3. БЕКІТІЛДІ:
Семей қаласының  Шәкәрім атындағы мемлекеттік университетінің Оқу-
әдістемелік кеңесінің отырысында мақұлданған және басып шығаруға ұсынылды.






























                                   Мазмұны


1 Қолданыс аясы
2 Нормативтік сілтемелер
3 Жалпы ережелер
4 Оқу пәнінің мазмұны (модуль)
5 Студенттің  өздік жұмысының тақырыптары
6 Пәннің оқу-әдістемелік картасы
7 Оқу-әдістемелік әдебиеттермен қамтамасыз етілу картасы
8 Әдебиеттер

































1 ҚОЛДАНЫС  АЯСЫ

      «Девиантты  мінез-құлықты  балалармен   жұмысқа   мұғалімді   даярлау»
пәнінің  оқу-әдістемелік  кешенінің  құрамына  кіретін  оқытушыға   арналған
пәннің жұмыс бағдарламасы  5В 010200 «Бастауышты оқытудың  педагогикасы  мен
әдістемесі» мамандығының студенттеріне арналған.


2 НОРМАТИВТІК СІЛТЕМЕЛЕР
  Осы   «Девиантты  мінез-құлықты  балалармен  жұмысқа  мұғалімді  даярлау»
пәнінің оқытушыға арналған  жұмыс  бағдарламасы  берілген  пән  бойынша  оқу
үрдісін ұйымдастыру таңдау курсы бойынша  жүзеге асырылады:

3 ЖАЛПЫ ЕРЕЖЕЛЕР
3.1 Пәннің қысқаша мазмұны:
      Кәмелет жасқа толмаған балалардың девиантты мінез – құлық мәселесі осы
жас санатына қандай да бір қатысы бар адамдарда  аса  қызығушылық  тудырады.
Бүгінгі  таңда  осы  туындаған   мәселені   тек   ғалым   –   философтардың,
заңгерлердің және социологтардың  ғана  терең   зерттеу  қажеттілігі  өзекті
емес, сонымен қатар жоғары оқу орныдарын бітірушілер үшін  де  өте  маңызды,
себебі олардың әрі қарайғы  іс  –  әрекеттері  тікелей  тәжірибе  тұрғысынан
араласуды және осы бағытта  қолданылатын ескірген әдіс  –  тәсілдерді  қайта
қарап  жаңаруды  талап   етеді.   Отбасы   институттары   мен   мектептердің
интернаттар  мен  жабық  мекемелердің   жұмыстары   әлсіреді;   Жоғары   оқу
орындарының студенттері мінез – құлқында  ауытқулары  бар  балалармен  жұмыс
жасау үшін қажетті білімдер мен нақты дағдыларды  меңгермеген.  Адамгершілік
пен құқық туралы түсініктер  тек  сөз  жүзінде  ғана  қалып,  олардың  мінез
құлқының негізгі реттеушілері бола  алмады.  Нәтижесі  –  бақылаусыз  қалған
және  тастанды  балалардың  санының   өсуі  ,  отбасы  мен  қоғамның  мәдени
моральдық   бастауларын   бұрмалау  мен  елемеу,  мінез  –  құлықтың   қоғам
тәртібіне  мүлде  сай  болмауы.   Бұның   барлығы   нашақорлыққа   ішімдікке
салынушылыққа, жасөспірімдердің жезөкшелікке  салынуына,  ұрлыққа,  т.б  заң
бұзушылықтарына  әкелді.  Педагогикалық  ұжымдар  жетім  балаларға   қатысты
атқарылатын жұмыс сипатын    әлі толық  түсінбеді  және  осыған  сай  ғылыми
тұрғыдан неізделген әдістемелерді білмейді.

3.2 Курстың  мақсаты:

      Студенттердің кәмелетке толмаған балалар мен  жасөспірімдердің  мінез-
құлықтарындағы ауытқуларды болжау  және алдын алу  бойынша  түсініктері  мен
психологиялық және педагогикалық білімдерін жетілдіру.


3.3Курстың міндеті:


    • Студенттерде нормадан ауытқушы мінез – құлық табиғаты туралы теориялық
      білім қалыптастыру;

    • Девиантты мінез – құлықтың қалыптасуына әсер етуші жағымсыз  факторлар
      туралы студенттердің білімдерін жетілдіру;

    • Студенттерді кәмелетке  толмаған  балалардың  мінез  –  құлықтарындағы
      ауытқушылыққа негізгі алдын алу шараларын таныстыру;

    • Бағдарламаның мазмұнына сай балалармен және жасөспірімдермен түзету  –
      реабилитация жұмыстарына арналған тренингтік сабақтарда  студенттердің
      практикалық дағдыларды игеруіне жағдай жасау;

3.4  Курс нәтижесі:
 Курстың соңында студент мыналарды білуі керек:
    •
    • ұйымдастырудың тәсілдері ретінде елестете білуі;
    •  Педагогиканы  оқу   пәні   ретінде   құрудың   және   қазіргі   оқыту
      технологияларының ғылыми негіздерін білуі;
    • Педагогиканы оқытудың тәжірибесінде теориялық білімдерді жүзеге  асыра
      білу біліктілігі болуы керек.

3.5 Курстың пререквизиттері
    • Девиантологияның негізгі терминдері мен ұғымдарын білу;

    • Мінез – құлқында ауытқулар бар кәмелетке толмағандар   туралы  мәлімет
      жинау;

    • Білім беру  және  тәрбиелеуде  қиындықтар  көретін  балалардың  ата  –
      аналарымен сабақтар жоспарлау;

    • Мінез – құлықтың ауытқу себебін анықтау бойынша диагностика;

    • Тұлғааралық  дау    -  жанжалды  шешу  мақсатында  балалармен,  ата  –
      аналармен және педагогикалық ұжым мүшелерімен кеңес өткізу;

    • Ата – аналар мен балаларға арналған түзету және тренингтік сабақтар;

3.6 Курстың постреквизиті:
Пәнді меңгеруге төмендегідей қосымша білім көздері  көмектеседі:
 «педагогика», «дефектология»
3.7 Оқу жұмыс жоспарынан көшірме
1-кесте
|Курс                                                     |Семестр            |
|1                                                        |2                  |
|Дәріс сабақтар                                           |                   |
|Тақырып 1. Девиантты мінез –құлық туралы түсінік және    |3                  |
|оның туындау себептері                                   |                   |
|Жеткіншек балалар арасындағы девиант және оларға         |                   |
|әлеуметтік – педагогикалық көмек. Әлеуметтік педагогикада|                   |
|жасөспірімдер арасындағы девиацияның басты себептері осы |                   |
|жас кезеңіндегі ерекшеліктерімен байланысты              |                   |
|Тақырып 2. Балалар мен жасөспірімдердің девиантты        |3                  |
|мінез-құлқы психологиялық және педагогикалық мәселе      |                   |
|ретінде.                                                 |                   |
|Курс бойынша ғылымның басқа салаларымн байланысы.        |                   |
|В.Д.Менделевичтің ауытқыған мінез – құлық мәселелерін    |                   |
|ғылыми зерттеуі. С.А.Беличеваның девиантты мінез-құлыққа |                   |
|жасаған тұжырымдамасы. Қазақстан Республикасындағы       |                   |
|кәмелетке толмаған балаларды тәрбиелеу –профилактикалық  |                   |
|және психологиялық түзету жұмыстарының жай-күйі.         |                   |
|Тақырып 3. Жасөспірімдердің отбасы мен мектептегі        |3                  |
|педагогикалық және әлеуметтік жолдан ауытқуының          |                   |
|теориялық-әдістемелік негіздері                          |                   |
|Мінез – құлқында ауытқуды түсіндіретін шетелдік          |                   |
|тұжырымдар. Қиын және «тәрбиелеуге қиын» ұғымдарына      |                   |
|түсініктеме. Мінез – құлықтың ауытқуына қатысты  ресейлік|                   |
|ғалымдардың ұстанымдары.                                 |                   |
|Тақырып 4. Жасөспірімдердің қылмыскерлігі және оның алдын|3                  |
|алу шараларының психологиялық және педагогикалық         |                   |
|негіздері                                                |                   |
|Тақырып 5. Кәмелетке толмағандардың жәбірленуші          |3                  |
|болғыштығының психологиялық  және педагогикалық аспектісі|                   |
|                                                         |                   |
|Қылмыс жәбірленушісі  туралы ілімнің психологиялық       |                   |
|құқықтық негіздері. Виктимология ұғымының қалыптасуы мен |                   |
|даму тарихы. Жәбірленушілердің классификациясы           |                   |
|Тақырып 6. Дамуы мен мінез-құлқында ауытқушылық бар      |3                  |
|жасөспірімдердің жас ерекшеліктері мен жеке тұлғалық     |                   |
|ерекшеліктері                                            |                   |
|Ғалымдардың жасөспірімдік жас ерекшеліктері туралы ғылыми|                   |
|еңбектер. Жыныстық жетілудің негізгі сатылары. Девиантты |                   |
|мінез-құлық себептерін айқындаудағы мектеп психогының    |                   |
|міндеттері.                                              |                   |
|Тақырып 7.Психологиялық- педагогикалық түзету іс –       |3                  |
|шараларының ұйымдастыру негіздері                        |                   |
|Мұғалімнің кәсіби-педагогикалық әрекеті. Ауытқушы        |                   |
|мінез-құлықтың негізгі жүйелері.тәуелді мінез-құлқы бар  |                   |
|тұлғаға ықпал етудің жақандық әлеуметтік стратегиялары.  |                   |
|Тренингтік топтардың психологиялық ерекшеліктері         |                   |
|Тақырып 8. Делинквинтті жүріс-тұрыс және                 |3                  |
|әлеуметтік-педагогикалық қызмет                          |                   |
|Кәмелетке  толмаған балалардың қылмысқа бару             |                   |
|мәселелері.Жеткіншек жастағы балалар қылмысы және оның   |                   |
|себептері.                                               |                   |
|Тақырып 9. Жасөспірімдердің ауытқушы мінез – құлқының    |3                  |
|негізгі түрлерінің психологиялық сипаттамасы             |                   |
|Шетелдік ғалымдардың еңбектеріндегі агрессия мен         |                   |
|агресивтілік мәселелері.Тәуелді мінез – құлықтың негізгі |                   |
|формалары.Өзіне – өзі қол жұмсау әрекетінің мотивтері мен|                   |
|себептері.                                               |                   |
|Тақырып 10. Жасөспірімдердің девиантты мінез – құлқын    |3                  |
|психологиялық және педагогикалық түзету.                 |                   |
|Психопрофилактикалық  жұмыс барлық үш деңгейдегі іс      |                   |
|шаралар кешені. Жасөспірімдер мен ата -  аналардың қарым |                   |
|– қатынастарын және отбасылық қарым – қатынастарын       |                   |
|түзету.                                                  |                   |
| Барлығы:                                                |30 сағат           |
|                      Тәжірибелік сабақтар               |                   |
|Девиантты мінез –құлық туралы түсінік және оның туындау  |1                  |
|себептері                                                |                   |
|Девиантты балалармен және жасөспірімдермен оқу-тәрбие    |1                  |
|жұмысының мазмұны мен әдістемесі                         |                   |
|Мектептегі психологиялық – педагогикалық кеңес беру      |1                  |
|жұмысы                                                   |                   |
|Әлеуметтік орта және кәмелетке  толмаған балалардың      |                   |
|девиантты мінез-құлық.                                   |2                  |
|Жағдайы нашар отбасыларындағы психологиялық-әлеуметтік   |                   |
|және түзету-оңалту жұмыстары                             |2                  |
|Жастардың субмәдениетінің түрлері мен девиация мәселесі  |2                  |
|Отбасы әлеуметтік –педагогикалық жұмыс нысаны ретінде    |2                  |
|Балалармен жасөспірімдердің девиантты мінез-құлқына      |2                  |
|әлеуметтік бақылау                                       |                   |
|Сабақтан тыс уақытта кәмелетке толмағандармен            |2                  |
|жүргізілетін тәрбиелеу-түзерту жұмыстары                 |                   |
|Барлығы:                                                 |15 сағат           |

5  СТУДЕНТТЕРДІҢ ӨЗДІК ЖҰМЫСТАРЫНЫҢ ТАҚЫРЫПТАРЫ

|5.1. Ғылым және оқу пәні, олардың өзара байланыстары мен ерекшеліктері.    |
|5.2 Педагогикалық білім беру мекемелерінде педагогика оқу пәні ретінде.    |
|5.3 Педагогика педагогикалық ғылымдардың кең жүйесі ретінде                |
|5.4 Педагогикадағы оқыту принциптері, олардың сипаттамасы.                 |
|5.5 «Оқыту әдісі» және «оқыту тәсілдері» ұғымдары.                         |
|5.6 Мектептегі психологиялық – педагогикалық кеңес беру жұмысы             |
|5.7 Балалар мен жасөспірімдердің девиантты мінез-құлқы психологиялық және  |
|педагогикалық мәселе ретінде.                                              |
|5.8 Тақырып (мәселе) атауы: «Педагогикалық зерттеу әдістері»               |


6 ПӘННІҢ ОҚУ-ӘДІСТЕМЕЛІК КАРТАСЫ

3-Кесте Пәннің оқу-әдістемелік картасы

|Дәріс сабағының      |Тәжірбиелік сабақтар   |Көрнекі     |Өз       |Бақыла|
|тақырыбы             |тақырыбы               |құралдар,   |бетімен  |у түрі|
|                     |                       |плакаттар,  |дайындалу|      |
|                     |                       |лаборатория-|сұрақтары|      |
|                     |                       |лық стендтер|         |      |
|1                    |2                      |4           |5        |6     |
|Девиантты мінез      |Девиантты мінез –құлық |Дәріс       |Сөздіктер|Жазбаш|
|–құлық туралы түсінік|туралы түсінік және    |тезисі,     |мен жұмыс|а,    |
|және оның туындау    |оның туындау себептері |сызба нұсқа |         |ауызша|
|себептері            |                       |            |         |      |
|Балалар мен          |Девиантты балалармен   |Дәріс       |         |Жазбаш|
|жасөспірімдердің     |және жасөспірімдермен  |тезисі,     |Үлестірме|а,    |
|девиантты мінез-құлқы|оқу-тәрбие жұмысының   |сызба нұсқа |тапсырмал|ауызша|
|психологиялық және   |мазмұны мен әдістемесі |            |ары-мен  |      |
|педагогикалық мәселе |                       |            |жұмыс    |      |
|ретінде.             |                       |            |         |      |
|Жасөспірімдердің     |Мектептегі             |Дәріс       |         |Жазбаш|
|отбасы мен мектептегі|психологиялық –        |тезисі,     |Үлестірме|а,    |
|педагогикалық және   |педагогикалық кеңес    |сызба нұсқа,|тапсырмал|ауызша|
|әлеуметтік жолдан    |беру жұмысы            |кесте       |ары-мен  |      |
|ауытқуының           |                       |            |жұмыс    |      |
|теориялық-әдістемелік|                       |            |         |      |
|негіздері            |                       |            |         |      |
|Жасөспірімдердің     |Әлеуметтік орта және   |Дәріс       |         |Жазбаш|
|қылмыскерлігі және   |кәмелетке  толмаған    |тезисі,     |Үлестірме|а,    |
|оның алдын алу       |балалардың девиантты   |кесте       |тапсырмал|ауызша|
|шараларының          |мінез-құлық.           |            |ары-мен  |      |
|психологиялық және   |                       |            |жұмыс    |      |
|педагогикалық        |                       |            |         |      |
|негіздері            |                       |            |         |      |
|Кәмелетке            |Жағдайы нашар          |Дәріс       |Үлестірме|Жазбаш|
|толмағандардың       |отбасыларындағы        |тезисі,     |лі       |а,    |
|жәбірленуші          |психологиялық-әлеуметті|сызба нұсқа,|карточкам|ауызша|
|болғыштығының        |к және түзету-оңалту   |үлестірмелі |ен жұмыс |      |
|психологиялық  және  |жұмыстары              |карточка    |         |      |
|педагогикалық        |                       |            |         |      |
|аспектісі            |                       |            |         |      |
|Дамуы мен            |Жастардың              |Дәріс       |Үлестірме|Жазбаш|
|мінез-құлқында       |субмәдениетінің түрлері|тезисі,     |тапсырмал|а     |
|ауытқушылық бар      |мен девиация мәселесі  |бақылау     |ары-мен  |      |
|жасөспірімдердің жас |                       |тапсырмалары|жұмыс    |      |
|ерекшеліктері мен    |                       |            |         |      |
|жеке тұлғалық        |                       |            |         |      |
|ерекшеліктері        |                       |            |         |      |
|Психологиялық-       |Отбасы әлеуметтік      |Дәріс       |Картотека|Жазбаш|
|педагогикалық түзету |–педагогикалық жұмыс   |тезисі,     |теру     |а,    |
|іс – шараларының     |нысаны ретінде         |сызба нұсқа |         |ауызша|
|ұйымдастыру негіздері|                       |            |         |      |
|                     |Балалармен             |Дәріс       |Сөздікпен|Жазбаш|
|                     |жасөспірімдердің       |тезисі,     |жұмыс    |а,    |
|                     |девиантты мінез-құлқына|кесте, сызба|         |ауызша|
|                     |әлеуметтік бақылау     |нұсқа       |         |      |
|                     |Сабақтан тыс уақытта   |Дәріс       |Үлестірме|Жазбаш|
|                     |кәмелетке              |тезисі,     |карточкам|а,    |
|                     |толмағандармен         |сызба нұсқа,|ен жұмыс |ауызша|
|                     |жүргізілетін           |үлестірме   |         |      |
|                     |тәрбиелеу-түзерту      |каточка     |         |      |
|                     |жұмыстары              |            |         |      |



7 ОҚУ-ӘДІСТЕМЕЛІК ӘДЕБИЕТТЕРМЕН ҚАМТАМАСЫЗ  ЕТІЛУ КАРТАСЫ

4-Кесте Оқу-әдістемелік әдебиеттермен қамтамасыз етілу картасы

|Оқулықтардың, оқу      |Саны          |Студенттердің  |Қамтамасыз ету   |
|құралдарының атауы     |              |саны           |пайызы           |
|1                      |2             |3              |4                |
|Акажанова А.Т.         |1             |4              |0,25%            |
|Психологическая        |              |               |                 |
|характеристика основных|              |               |                 |
|видов девиантного      |              |               |                 |
|поведения              |              |               |                 |
|несовершеннолетних     |              |               |                 |
|Байярд Р.Т., Байярд Дж.|1             |4              |0,25%            |
|Ваш беспокойный        |              |               |                 |
|подросток              |              |               |                 |
|                       |              |               |                 |
|Колесов Д.В., Мягков   |1             |4              |0,25%            |
|И.Ф. Учителю о         |              |               |                 |
|психологии и физиологии|              |               |                 |
|подростка              |              |               |                 |
|                       |              |               |                 |



8 ӘДЕБИЕТТЕР

8.1  Абеуова   И.А.,Дусманбетов   Г.А.,Махаманова   М.Н..Шерьязданова   Х.Т.
Психологическая служба в вузе.-Алматы, 2004
8.2.  Акажанова   А.Т.   Психологическая   характеристика   основных   видов
девиантного поведения несовершеннолетних // Поиск.-алматы, 2008.-С.319-324
8.3. Байярд Р.Т., Байярд Дж. Ваш беспокойный подросток.-1998
8.4.Буркменская Г.В., Карабанова О.А.,Лидерс А.Г.возрастное  психологическое
консультирование. Проблемы психического развития детей. М.-1990
5.  Колесов Д.В., Мягков И.Ф. Учителю о психологии и  физиологии  подростка-
   М.,1986
6.   Ушатиков   А.И.,Казак    Б.К.    Основы    пенитенциарной    психологии
   /под.ред.С.Н.Пономарева –Рязань:Узорочье, 2002-554с.
8.7Татушкина М.К. Психологическая помощь и консультирование  в  практической
психологии.- СИб.1999
8. Шульга Т.И.  Олифиренко  Л.Я.  Психологические  основы  работы  с  детьми
   «группы риска» в учреждениях социальной помощи и поддержки. –М.1997








Пәндер