Файл қосу
Мал қораларын жылыту жүйелері және ауа алмастырудың гигиеналық маңызы
ҚАЗАҚСТАН РЕСПУБЛИКАСЫ БІЛІМ ЖӘНЕ ҒЫЛЫМ МИНИСТРЛІГІ
СЕМЕЙ ҚАЛАСЫНЫҢ ШӘКӘРІМ АТЫНДАҒЫ МЕМЛЕКЕТТІК УНИВЕРСИТЕТІ
| |
|3 деңгейлі СМЖ құжаты | |ПОӘК |
| |ПОӘК |042-18.23-1.05/02-2013 |
| |Баспа №_____ | |
| |«___» ________________ | |
|«Ветеринариялық гигиена» | | |
|пәнінен оқытушыға арналған | | |
|оқу әдістемелік кешені | | |
ПӘННІҢ ОҚУ-ӘДІСТЕМЕЛІК КЕШЕНІ
«Ветеринариялық гигиена» пәнінен
5В120200 – «Ветеринариялық санитария» мамандығына
арналған
СТУДЕНТТЕРГЕ АРНАЛҒАН
ПӘННІҢ БАҒДАРЛАМАСЫ
Семей
2014 ж
Алғы сөз
1. ҚҰРАСТЫРДЫ:
Құрастырушылар: ___________ « ___ » ___________ 2013 ж. М.С.Садвакасов
в.ғ.к., профессор
___________ « ___ » ___________ 2013 ж.
М.С.Жакиянова ветеринариялық медицина магистрі, «Ветеринариялық
санитария» кафедрасы
2.ТАЛҚЫЛАНДЫ:
2.1. «Ветеринариялық санитария» кафедрасының отырысында
Хаттама « ___ » ___________ 2014 ж. № ____
Кафедра меңгерушісі _____________ Е.Омарбеков
2.2. Аграрлық факультетінің оқу-әдістемелік бюро отырысында
Хаттама « ___ » ___________ 2014 ж. № ____
Төрайымы _____________________ А.Тлеубаева
3.БЕКІТТІ:
Университеттің оқу-әдістемелік кеңесінің отырысында бекітіліп, баспаға
ұсынылды
Хаттама «____» _________________ 2014 ж. №_____
ғаОӘК төрайымы _____________________ Г.Искакова
4. Алғаш рет енгізілді
МАЗМҰНЫ
1. Жалпы жағдайлар
2. Сабақ түріне байланысты сағаттарды бөлу және пәнінің мазмұны
3. Пәнді оқу жөнінде әдістемелік нұсқаулар
4. Курстың форматы
5. Курстың саясаты
6. Бағаны қоюдың саясаты
7. Әдебиеттер
1 ЖАЛПЫ ЖАҒДАЙЫ
1.1 Пәннің және оқытушының жалпы жағдайы
Садуакасов Мұқташ Садуакасович - ветеринариялық ғылымның кандидаты,
профессор.
Жакиянова Мейрамгуль Сайлаубаевна – ветеринариялық медицина магистрі
Ветеринариялық санитария кафедрасы
Байланыс телефоны 53-19-70 №5 оқу ғимараты , №308 кабинет
Сабақ өткізетін аудиториялар – №312, 311
Кредит саны – 3 /үш/
2. Пәнге қысқаша түсініктеме
Пәннің құрамы мен мақсаты ортаның факторлары мен тірі организмдердің
байланысы, олардың мал ерекшеліктеріне, жасы, өнімі, тұқымы т.б. қарап және
малға жасалатын жағдайларға, әсіресе азықтандыру, ұстап күтіп-бағу, жаю
тәсілдеріне, пайдалану жолдарына байланыстырып, оларға қолайлы
физиологиялық ерекшеліктеріне сәйкес жағдайлар туғызу болып табылады.
1.3 Пәнді оқытудың мақсаты.
Мақсаты деп – малдарға қойылатын барлық талаптарды ойластырып,
малдардың денсаулығын арттырып, мол, жоғары сапалы өнім алу, мал арасында
жұқпалы аурулардың шықпау шараларын жасап, жас төлдерді өсіру тәсілдеріне
сипаттама беру, кеңістік ортаны әртүрлі мал қалдықтары мен ластанудан
сақтандыру, әсіресе топырақты, суды, ауаны, шараларын белгілеу, қора
бөлшектерінің қасиеттерін олардың организмге әсерін оқыту.
1.4 Пәнді оқытудың негізгі мақсаты.
Болашақ мал мамандарын малдардың физиологиялық, ауқымдық
ерекшеліктеріне байланысты олардан мол өнім алу үшін, белгілі бағытта
қалыпты жағдай туғызып, еліміздің мал өніміне сұранысын қаматамасыз етуге
дайындау.
1.5 Пәнді оқу нәтижесінде әр студент:
- білуі керек: сыртқы ортаның әр түрлі факторларының малдар мен
құстардың организміне, өнім сапасына тигізетін әсерлері және оларға
қойылатын гигиеналық талаптарға сәйкес әр түрлі аурулардың алдын алу
жолдарын ғылыми түрде оқып білу, малдарды дұрыс, үнемді тәсілдер мен күтіп-
бағу, аз шығын, иесі мол, сапалы өнімдер алу жолдарын біліп оны жақсартуға
күш салу.
- меңгеру: Зоогигиенаның әр түрлі тәсілдерін меңгере отырып,
оқылмайтын объектілерді (қора, су, топырақ, ауа, азық т.б.) сипаттап,
олардың мемлекеттік стандартқа сәйкестендіру жолдарын оқып меңгеруі қажет.
- игеру: Малдардың түрін, жасын, өніміне байланысты жасалатын
жағдайларды зоогигиеналық талаптарға сәйкестендіріп игере білу.
- меңгере білу: Ауаның физикалық, химиялық және биологиялық
қасиеттерін, судың азықтық сапасын тексеру, мал қораларының
микроклиматарына санитарлық-гигиеналық баға беруді толықтай меңгере білу
қажет.
- түсіну: Мал организмдері оларға жасалған жағдайларға байланысты
қандай физиологиялық өзгерістерге ұшырайтындығын түсініп, малдың
денсаулығын жақсарту, өнімін жоғарлату жолдарын белгілей білу.
- болуы: Сыртқы ортаның мал организмдеріне жүргізетін әсерлерін ғылыми
түрде дәлелдейтін түсініктерді оқып үйрену. Әр зерттелмейтін объектерге
тиісті талдау жасап, санитарлық-гигиеналық баға бере білу, оларды
мемлекеттік талаптарға сәйкестендіре білу.
6. Курстың пререквизиті
1. Азықөндіру және алдарды азықтандыру І-ІІ
2. Биохимия жане жануарлар физиологиясы І-ІІ
3. Малшаруашылығының негізі
7. Курстың постреквизиті
1. Ветеринариялық акушер және гинекология І-ІІ
2. Ветеринариялық хирургия ІІ
3. Ренгеналогия және ішкі жұқпалы емес аурулардың клиникалық
диагностикасымен ІІ-ІІІ
4. Жылқылардың ішкі жұқпалы емес аурулары
5. Жылқылардыңбиотехнологиялық көбеюін ұйымдастыру
6. Малдардың азықтармен улануы
7. Эпизоотология және жұқпалы аурулар ІІ
8. Ветеринариялық-санитариялық сараптау
9. Паразитология және инвазиялық аурулар І-ІІ
2 САБАҚ ТҮРІНЕ БАЙЛАНЫСТЫ САҒАТТАРДЫ БӨЛУ ЖӘНЕ ПӘННІҢ МАЗМҰНЫ
1 кесте
|№ |Дәріс тақырыбы |Сағат саны |
| | |ДС |ЗС |СОӨЖ |СӨЖ |Әдебиет |
|1 |2 |3 |4 |5 |6 | |
|1 модуль. Атмосфералық ауаның гигиенасы |
|1 |Пәннің маңызы. Сыртқы ортаның |1 | | | | |
| |факторлары. | | | | | |
|2 |Ауаның физикалық құрамының |2 | | | | |
| |гигиеналық маңызы | | | | | |
|3. |Жарық сәулесінің энергиясының |2 | | | | |
| |гигиеналық маңызы және ауаны | | | | | |
| |иондау | | | | | |
|4 |Температураны анықтау және қора | |2 | |2 |1 |
| |ауасының барометриялық қысымы | | | | | |
|5 |Ауа қозғалысының жылдамдығын | |2 | |2 |1 |
| |анықтау | | | | | |
|6 |Ауа ылғылдылығын анықтау | |2 | |2 |1 |
|2 модуль. Малдарды азықтандыру және суға қойылатын гигиеналық талаптар |
|7 |Ауылшаруашылық малдарды суару |2 | | | | |
| |және суға қойылатын | | | | | |
| |санитарлық-гигиеналық талаптар | | | | | |
|8 |Ауызсудың сапасының жоғарлауы |2 | | | | |
|9 |Судың реакциясы және физикалық | | |1 |1 |1 |
| |құрамын анықтау | | | | | |
|10 |Судың кермектілігін анықтау | | |2 |1 |1 |
|11 |Судың химиялық құрамын анықтау | | |2 |1 |1 |
|12 |Суды залалсыздандыру және | | |2 |1 |1 |
| |тазалаудың әдістері. Суды хлорлау| | | | | |
| |әдісі | | | | | |
|13 |АБ 1 | | |1 | |1 |
|3 модуль. Малдарды ұстайтын қораларға гигиеналық талаптар |
|14 |Мал қораларын жылыту жүйелері |2 | | | | |
| |және ауа алмастырудың гигиеналық | | | | | |
| |маңызы | | | | | |
|15 |Көңді шығару тәсілдеріне сипатама|2 | | | | |
|16 |а/ш малдардың қораларын | |2 | |2 |2 |
| |жарықтандыру | | | | | |
|17 |Интерполяци әдісі арқылы | |2 | |2 |2 |
| |малдардан бөлінетін жылу, | | | | | |
| |көмірқышқыл газ және су буын | | | | | |
| |анықтау | | | | | |
|18 |Мал қораларының ауа алмастыруды | |2 | |2 |2 |
| |есептеу | | | | | |
|19 |Мал қораларында жылудың | |3 | |2 |2 |
| |тепе-теңдігі | | | | | |
|4 модуль. Малдарды азықтандыру және азыққа қойылатын гигиеналық талаптар |
|20 |Малдарды азықтандыруға қойылатын |2 | | | | |
| |гигиеналық талаптар | | | | | |
|21 |Қатты азықтарға | | |2 |2 |1 |
| |санитарлық-гигиеналық баға | | | | | |
|22 | Құнарла азықтарға | | |2 |1,5 |1 |
| |санитарлық-гигиеналық баға | | | | | |
|23 |Тамыр-түйнекті азықтарға | | |2 |1 |1 |
| |санитарлық-гигиеналық баға | | | | | |
|24 |АБ 2 | | |1 | |1 |
|5 модуль. Жеке гигиена |
|25 |Ірі қара малдардың гиигенасы | | | | |8 |
|26 |Шошқалардың гигиенасы | | | | |8 |
|27 |Ауылшаруашылық құстардың | | | | |8 |
| |гигиенасы | | | | | |
|28 |Жылқылар мен түйелердің гигиенасы| | | | |8 |
|29 |Қойлар мен ешкілердің гигиенасы | | | | |8 |
|30 |Қояндар мен терісі бағалы | | | | |8 |
| |аңдардың гигиенасы | | | | | |
|Барлығы |15 |15 |15 |22,5 |67,5 |
Курстық жобаның тақырыптары
1. Малдарды ұстайтын қоралар ауасының физикалық құрамының санитарлық-
гигиеналық бағасы
2. Мал қораларындағы ауадағы газдың санитарлық-гигиеналық бағасы
3. Қоралардағы ауаның механикалық және бактериалдық залалданудың
санитарлық-гигиеналық бағасы
4. Судың физикалық құрамының санитарлық-гигиеналық бағасы
5. Судың химиялық құрамына қойылатын санитарлық-гигиеналық баға
6. Оттегіне және судың органикалық құрамына берілетін санитарлық-
гигиеналық баға
7. Силостың зоогигиеналық бағасы
8. Тамыр-түйнекті азықтарға және жмыхтың зоогигиеналық бағасы
9. Қатты азықтардың зоогигиеналық бағасы
10. Концентрленген азықтардың зоогигиеналық бағасы
Есептеу амалдарын қолдану арқылы жазылатын курстық жобаның тақырыптары
1. Ірі қара малдарын ұстайтын қоралардың жобаларын жасау (сауынды
сиырлар, жас тайыншалар, бордақылайтын малдар, өндіріске арналған
бұқалар) және оларды ұстаудың әртүрлі тәсілдері (байлап ұстау, бос
ұстау, бокстерде ұстау)
2. Шошқаларға арналған қоралардың жобасын жасау (торайлар, мегежіндер,
буаз аналықтар, енесінен айырған торайлар, және т.б) және әртүрлі
климаттық жағдайда, әртүрлі тәсілдермен ұстау
3. Қойларға арналған қораларды жобалау (саулықтар, өндіріске арналған
қошқарлар, қозылар және т.б.)
4. Жылқы малдарын ұстайтын қоралардың жобасы (құлындар, биелер және
т.б.) ұстаудың әртүрлі әдістері және әртүрлі жағдайларда
3 ПӘНДІ ОҚУ ЖӨНІНДЕ ӘДІСТЕМЕЛІК НҰСКАУЛАР
Сабаққа дайындалуда алдын ала ұсынылған әдебиеттермен, әдістемелік
нұсқаулармен таныс болу керек. Сабақтың мазмұнына, мақсатына, негізгі
сұрақтарына назар аударыңыз. Оқу кезінде бағдарламада берілген барлық
сұрақтар бойынша жұмыс дәптеріне конспект жасалуы керек.
«Жеке гигиена» 5-ші модуль бойынша студент өз бетінше дайындалады
СӨЖ баяндама, слаид жасау немес ғылыми тематикалық ізденіс түрінде
өткізіледі.
СӨЖ бақылау аптаның 4,610,13 күндері жүргізіледі.
Аралық бақылау ауызша түрде 7 және 15 апталарда жүзеге асады.
Курстық жұмыстардың тақырыптары 4-5 апталарда беріледі. Әдебиеттерге
шолу 9-10 апталарда өткізіледі. Толық жазылған курстық жұмыстар 13 аптада
өткізіледі де, 15 аптада курстық жұмыстарын қорғайды.
4 КУРСТЫҢ ФОРМАТЫ
Теориялық материалдарды оқу барысында студенттер оқудың тезаурыстық
элементтерін қолданады.
Аудиториялық сабақтар зертханалық іс-тәжірибе жұмыстарын жүргізеді.
Сабақтарға дайындалу әдістемелік нұсқау арқылы іске асырылады.
СӨЖ презентация көлемінде, баяндама оқу ғылыми ізденіс жұмыстарының
барысы аясында жүргізіледі және дер кезінде оқытушыға өткізілуі керек.
Жұмыстарын кешіктірген жағдайда орындалған жұмыстарының бір баллы
төмендетіледі.
Аралық бақылау ауызша түрде өтеді. Аралық бақылаудың қортындысы
барлық қатысан сабақтардың (дәріс, практикалық, зентханалық) қортыныдысына
назар аударылады.
Емтихан жазбаша түрде өтіледі.
5 КУРСТЫҢ САЯСАТЫ
Сабаққа қатысуы: дәріс, зертханалық сабақтарға қатысуы қатаң
түрде. Егер қатыспаған жағдайда студент игермеген материалына жауапты
болады.
Тәртібі: сабақ уақытында сабақты бұзып тәртіпсіздік болса онда оны
оқытушы аудиториядан шығарып жіберуге және барлық курс бойы
«қанағаттанарлықсыз»деген баға қоюына болады.
Бақылау жұмыстары (СӨЖ): уақытында өткізілуі тиіс. Егер кешіксе
автоматты түрде бағасы төмендетіледі.
Аралық аттестация: дәріске және зертханалық сабаққа қатысуы,
дәріске және зертханалық сабаққа дайындық, аудиториялық бақылау жұмысының
орындалуы, уақытында СӨЖ-ң орындалуы, өздік жұмсының жоспарының орындалуы
бойынша қорытындылайды.
Көшіру және плагиат: әрбір көшіру немесе плагиат (дайын жауапты
көшіру және басқа студенттің жауабын пайдалану) аудиториядан шығарылады
немес «қанағаттанарлықсыз» бағасымен бағаланады.
Сабақ уақытында ұялы телефондары өшірулі болу керек.
Емтихан: барлық студенттерден емтихан билеттік (тесттік) жүйе
бойынша алынады.
6 БАҒАНЫ ҚОЮ САЯСАТЫ
2 кесте
|Апта |Бақылау түрі |Барлық балл |Ескертулер |
|1 |2 |3 |4 |
|1 |1-7 апталар бойынша барлық сабақтарға |30 | |
| |қатысу | | |
|2 |Тәжірибелік сабақтарға 18 балл. СОӨЖ 6 |24 | |
| |балл | | |
|3 |Тәжірибелік сабақтарға 18 балл. СОӨЖ 6 |24 | |
| |балл | | |
|4 |Тәжірибелік сабақтарға 18 балл. СОӨЖ 6 |54 | |
| |балл. СӨЖ 30 балл | | |
|5 |Тәжірибелік сабақтарға 18 балл. СОӨЖ 6 |24 | |
| |балл | | |
|6 |Тәжірибелік сабақтарға 18 балл. СОӨЖ 6 |54 | |
| |балл. СӨЖ 30 балл | | |
|7 |Аралық бақылау 1 |90 | |
|1-7 апталар бойынша қортынды баллдар |300 | |
| |8-15 апталар бойынша барлық сабақтарға |30 | |
| |қатысу | | |
|8 |Тәжірибелік сабақтарға 12 балл. СОӨЖ 5 |17 | |
| |балл. | | |
|9 |Тәжірибелік сабақтарға 12 балл. СОӨЖ 5 |17 | |
| |балл. | | |
|10 |Тәжірибелік сабақтарға 12 балл. СОӨЖ 5 |47 | |
| |балл. СӨЖ 30 балл | | |
|11 |Тәжірибелік сабақтарға 12 балл. СОӨЖ 5 |17 | |
| |балл. | | |
|12 |Тәжірибелік сабақтарға 12 балл. СОӨЖ 5 |17 | |
| |балл. | | |
|13 |Тәжірибелік сабақтарға 12 балл. СОӨЖ 5 |47 | |
| |балл. СӨЖ 30 балл | | |
|14 |Тәжірибелік сабақтарға 12 балл. СОӨЖ 6 |18 | |
| |балл. | | |
|15 |Аралық бақылау 2 |90 | |
|8-15 апталар бойынша қортынды |300 | |
|Емтихан бойынша баллдар |400 | |
|Академиялық аралық бойынша баллдар |1000 | |
9 ӘДЕБИЕТТЕР
Негізгі әдебиеттер
9.1.1 Садуакасов М.С. «Мал гигиенасы пәнінен лабораториялық тәжірибе
сабағына арналған оқу құралы» Семей 2000 ж
9.1.2. Садуақасов М.С. «Ауыл шаруашылық малдары мен құстардың
гигиенасы». ІІ-кітап. Алматы 2010 жыл
9.1.3. Садуақасов М.С. «Ветеринариялық – санитариялық гигиена» Алматы
2008 жыл
9.1.4.Герщун В.Н., Муслимов Б.Н. «Ветеринарная гигиена», А-та
«Кайнар», 1994 г.
Қосымша әдебиеттер
9.2.1 Топчий Д.И. «Сельско-хозяйственные здания и сооружения» Москва,
1962 г.
9.2.2 Волков Г.К. « Гигиена крупного рогатого скота» Москва, 1978 г.
9.2.3 Карелин А.И. «Гигиенические основы проектирования, строительства
и эксплуатации животноводческих объектов» Москва 1987 г..
9.2.4 Антонов П.П. «Микроклимат на фермах и комплексах» Москва, 1975 г.
9.1.5 Онегов А.П. «Гигиена с/х животных» Москва, 1987 г.
9.1.6 Кузнецов К.Ф., Баланин И.В. «Справочник по ветеринарной
гигиене», 1984 г.
9.1.7 Данилова А.К. и др «Гигиена с/х животных» Москва, 1980 г.
Пәндер
- Іс жүргізу
- Автоматтандыру, Техника
- Алғашқы әскери дайындық
- Астрономия
- Ауыл шаруашылығы
- Банк ісі
- Бизнесті бағалау
- Биология
- Бухгалтерлік іс
- Валеология
- Ветеринария
- География
- Геология, Геофизика, Геодезия
- Дін
- Ет, сүт, шарап өнімдері
- Жалпы тарих
- Жер кадастрі, Жылжымайтын мүлік
- Журналистика
- Информатика
- Кеден ісі
- Маркетинг
- Математика, Геометрия
- Медицина
- Мемлекеттік басқару
- Менеджмент
- Мұнай, Газ
- Мұрағат ісі
- Мәдениеттану
- ОБЖ (Основы безопасности жизнедеятельности)
- Педагогика
- Полиграфия
- Психология
- Салық
- Саясаттану
- Сақтандыру
- Сертификаттау, стандарттау
- Социология, Демография
- Спорт
- Статистика
- Тілтану, Филология
- Тарихи тұлғалар
- Тау-кен ісі
- Транспорт
- Туризм
- Физика
- Философия
- Халықаралық қатынастар
- Химия
- Экология, Қоршаған ортаны қорғау
- Экономика
- Экономикалық география
- Электротехника
- Қазақстан тарихы
- Қаржы
- Құрылыс
- Құқық, Криминалистика
- Әдебиет
- Өнер, музыка
- Өнеркәсіп, Өндіріс
Қазақ тілінде жазылған рефераттар, курстық жұмыстар, дипломдық жұмыстар бойынша біздің қор #1 болып табылады.
Ақпарат
Қосымша
Email: info@stud.kz