Файл қосу

Қатты дененің динамикасы



ҚАЗАҚСТАН РЕСПУБЛИКАСЫ БІЛІМ ЖӘНЕ ҒЫЛЫМ МИНИСТРЛІГІ
Семей қаласының ШӘКӘРІМ атындағы МЕМЛЕКЕТТІК УНИВЕРСИТЕТІ | |
|3 деңгейлі СМК құжаты   |ПОӘК                    |ПОӘК                    |
|                        |                        |042-18-38.36/01-2014    |
|ПОӘК                    |                        |                        |
|«Физика-1»              |№ 2 басылым             |                        |
|                        |25.06.2014 ж.           |                        |













                        ПӘННІҢ ОҚУ-ӘДІСТЕМЕЛІК КЕШЕНІ

                                 «Физика-1»

            5В070200 – «Автоматты басқару жүйесі» мамандығы үшін

                   ОҚЫТУШЫҒА АРНАЛҒАН  ПӘННІҢ БАҒДАРЛАМАСЫ














                                    Семей
                                    2014


Алғы сөз
1. ӘЗІРЛЕНГЕН

Құрастырушы:                  «25»   06   2014ж.      Мешетова   Ж.С.,   аға
оқытушы,  физика кафедрасы

2. ТАЛҚЫЛАНДЫ
2.1 «Физика» кафедрасы отырысында


«25»  06  2014ж., №  10     хаттама

Кафедра             меңгерушісі,              п.ғ.д.,              профессор
С.С.Маусымбаев

2.2 Физика-математика факультетінің оқу-әдістемелік бюросының
отырысында

« 26 » 06  2014ж., № 6     хаттама

Төрайымы                                                Қ.А.Батырова

3. БЕКІТІЛДІ
Университететің  Оқу-әдістемелік   Кеңесінің   отырысында   басып   шығаруға
мақұлданған және ұсынылған
«    11    »         09.    2014ж., №  1             хаттама

ОӘК төрағасы_____________________ Г.К.Искакова


4. 11.09.2013ж. №1 редакцияның ОРНЫНА ЕНГІЗІЛІП ОТЫР









Мазмұны

|1   |Қолдану саласы                                               |4     |
|2   |Нормативтік сілтемелер                                       |4     |
|3   |Жалпы ережелер                                               |4     |
|4   |Оқу пәннің (модульдің) мазмұны                               |6     |
|5   |Білім алушылардың өздік жұмысына арналған тақырыптардың      |8     |
|    |тізімі                                                       |      |
|6   |Оқу-әдістемелік әдебиетпен қамтамасыз етудің картасы         |9     |
|7   |Әдебиеттер                                                   |10    |





























1 ҚОЛДАНУ  САЛАСЫ
«5В070200» – «Автоматты басқару  жүйесі»  мамандығы  студенттеріне  арналған
«Физика-1»   пәні  бойынша  оқу-әдістемелік  кешеннің  кұрамына   енгізілген
оқытушыға арналған пәннің бағдарламасы.

2 НОРМАТИВТІ СІЛТЕМЕЛЕР
«Физика-1»  пәнінің  оқытушыға   арналған   бағдарламасы   келесі   құжаттар
талаптары мен ұсыныстарына сәйкес құрастырылған  және  аталған  пән  бойынша
оқу процесін ұйымдастыру тәртібін  белгілейді:
     -«5В070200» – «Автоматты  басқару  жүйесі  »  мамандығының  Типтік  оқу
жоспары;
     - СТУ 042-СГУ-4-2014«Пәндердің оқу- әдістемелік кешенін әзірлеуге  және
ресімдеуге қойылатын жалпы талаптар» университет стандарты;
         - ДП  042-1.01-2014 «Пәндердің оқу- әдістемелік кешенінің  құрылымы
және мазмұны» құжаттандырылған процедурасы.


3 ЖАЛПЫ ЕРЕЖЕЛЕР
3.1. Пәннің  қысқаша мазмұны:
   Механика. Кинематика. Материялық нүктенің және қатты дененің динамикасы.
Сақталу заңдары.  Арнайы  салыстырмалылық  теориясының  элементтері.  Тұтас
орталар механикасының элементтері. Тербелістер мен  толқындар.  Молекулалық
физика  және  термодинамика.  Статистикалық  физика   және   термодинамика.
Статистикалық үлестірілу. Термодинамика негіздері. Тасымалдау  құбылыстары.
Реал газдар. Электр және магнетизм.  Электрстатика.  Тұрақты  электр  тогы.
Магнит  өріс.  Заттағы  магнит  өріс.  Электрмагниттік  индукция  құбылысы.
Максвелл теңдеулері. Электромагниттік тербелістер.
3.2. Осы курстың мақсаты физика туралы мағлұматтар алулары керек;
3.3.Осы пәннің  негізгі  мақсаты    қарастыратын  негізгі  құбылыстар  жайлы
білімді,     олардың  өту  ерекшеліктерін,  негізгі   ұғымдарды,   физикалық
шамаларды,  олардың      математикалық   жазылуларын,   өлшем   бірліктерін;
тәжірибелік әдістердің     негіздерін  және  өлшеу  нәтижелерін        өңдеу
туралы мағлұматтар алулары керек.
3.4.Курсты оқығаннан соң студент
игеруі  қажет:
негізгі  құбылыстарды,  олардың  өту  ерекшеліктерін,   негізгі   ұғымдарды,
шамаларды, олардың математикалық жазылуларын, өлшем  бірліктерін;тәжірибелік
әдістердің негіздерін  және  өлшеу  нәтижелерін   өңдеуді;  физика  заңдарын
нақты физикалық есептерге қолдануды, құралдармен жұмыс істеуді;
ұға білуі қажет:
негізгі физикалық заңдылықтарлы, олардың табиғатта байқалуын және  техникада
қолданылуын, олардың математикалық сипатталуын;
меңгеруі қажет:
физикалық приборлармен жұмыс істеуді,  физиканың  нақты  есептерін  шығаруды
және оны физика заңдарымен   байланыстыра білуді;
Курсты оқығаннан соң студент мынаны істей білуі қажет:
құбылыстың физикалық механизмін аша білуі, белгілі бір нақты процестерде
термодинамикалық параметрлердің өзгерісіне талдау жасай білуі,
 -  статистикалық әдісті қолдана білуі;
 - құралдармен және жүйелердің негізгі параметрлерін өлшеу әдістерімен
    жұмыс істей білуі;
 - молекулалық жүйелермен істелінетін физикалық эксперименттердің
 - техникасын меңгеруі, термодинамилық параметрлерді, тұрақтыларды
- процесс сипаттамаларын өлшей білуі, өлшеу нәтижесін бағалай білуі,
компьютерді қолдана білуі және  өлшеу  нәтижесінің  статистикалық  өңдеуінің
нәтижесін  ала  білуі;  молекулалық  физика  және  термодинамика   есептерін
  шығара білуі.
3.5.  Курс пререквизиттері:
 Математика 1.
3.6. Курс постреквизиттері:
 Физика 2.

3.7 Оқу жұмыс жоспарынан көшірме :
                                                                     1 кесте
|Курс                                                               |Семест|
|                                                                   |р     |
|1                                                                  |2     |
|1МИКРОМОДУЛЬ  «МЕХАНИКА, ТЕРБЕЛІСТЕР МЕН ТОЛҚЫНДАР»                       |
|Дәріс сабақтары                                                           |
| Механика. Кинематика негіздері. Кеңістік пен уақыт. Айналмалы     |1     |
|қозғалыстың кинематикасының элементтері. Қисық сызықты қозғалыстағы|      |
|жылдамдық пен үдеу. Бұрыштық жылдамдық пен бұрыштық үдеу.          |      |
|Материалық нүктенің  және қатты дененің динамикасы. Ньютон заңдары.|1     |
|Масса. Күш. Бүкіл әлемдік тартылыс заңы. Инерциалды санақ жүйелері.|      |
|Галилей түрлендірілуі. Инерциалды емес санақ жүйесі. Абсолют қатты |      |
|дене түсінігі. Қатты дененің инерция моменті және күш моменті.     |      |
|Штейнер теоремасы.                                                 |      |
|Механикадағы сақталу заңдары. Массалар центрі. Импульстің сақталу  |1     |
|заңы - табиғаттың іргелі заңдарының бірі. Реактивті қозғалыс. Күш  |      |
|жұмысы,қуат. Механикалық жүйенің кинетикалық энергиясы,            |      |
|потенциалдық энергиясы. Консервативті және консервативті емес      |      |
|күштер. Механикадағы энергияның сақталу заңы. Импульс моменті.     |      |
|Арнайы салыстырмалылық теориясының элементтері. Эйнштейн           |1     |
|постулаттары. Лоренц түрлендірулері. Түрлендірілудің инварианттары.|      |
|Жылдамдықтарды қосудың релятивтік заңы. Релятивтік динамика.       |      |
|Сұйықтар мен газдар механикасы. Тұтас орта түсінігі.  Сұйықтар мен |1     |
|газ дардың жалпы қасиеттері. Идеаль және тұтқыр сұйық. Бернулли    |      |
|теңдеуі. Сұйықтардың ламинарлық және турбуленттік ағысы. Стокс     |      |
|заңы.  Пуазейл теңдеуі. Серпімді кернеулер. Серпімді               |      |
|деформацияланған дененің  энергиясы.                               |      |
|Тербелістер мен толқындар.Гармониялық тербелістердің жалпы         |1     |
|сипаттамалары. Серіппедегі жүктің тербелісі, математикалық және    |      |
|физикалық маятниктер. Тербелістерді қосу. Вектор лық диаграмма.    |      |
|Еркін өшетін тербелістер Өшу коэффициенті. Өшудің логарифмдік      |      |
|декременті. Толқындық қозғалыстардың негізгі сипаттамалары. Толқын |      |
|теңдеуі. Қума және тұрғын толқындар. Фазалық жылдамдық.  Допплер   |      |
|эффектісі. Дыбыс. Ультрадыбыс.                                     |      |
|Практикалық сабақ                                                         |
|Материалдық нүктенің кинематикасы                                  |1     |
|Материалдық нүктенің динамикасы                                    |1     |
|Қатты дененің динамикасы                                           |1     |
|Механикадағы сақталу заңдары                                       |1     |
|Арнайы салыстырмалылық теориясы элементтері                        |1     |
|Гармоникалық тербелістер. Толқындық процестер                      |1     |
|Зертханалық сабақтар                                                      |
|«Қателіктер теориясына кіріспе. Геометриялық дұрыс формалы         |1     |
|денелердің тығыздықтарын анықтау»                                  |      |
|«Трибометрдің көмегімен үйкеліс коэффициентін анықтау»             |1     |
|«Обербек маятнигі көмегімен айналмалы қозғалыс заңдылықтарын       |2     |
|зерттеу».                                                          |      |
|«Стокс әдісімен сұйықтың тұтқырлық коэффициентін анықтау»          |1     |
|«Тербелмелі қозғалыс заңдарын  зерттеу»                            |1     |
|2МИКРОМОДУЛЬ  «.СТАТИКАЛЫҚ ФИЗИКА ЖӘНЕ ТЕРМОДИНАМИКА»                     |
|Дәріс сабақтары                                                           |
|Молекула - кинетикалық теорияның элементтері. Идеал газ            |1     |
|молекулаларының орташа кинетикалық энергиясы. Идеал газ заңдары.   |      |
|Идеал газ күйінің теңдеуі.  Максвелл таралуы. Бөлшектердің жылулық |      |
|қозғалысының жылдамдығы. Сыртқы потенциялық өрістегі бөлшектер үшін|      |
|Больцман таралуы. Идеал газдың ішкі энергиясы. Идеал газдың жылу   |      |
|сыйымдылығының молекула-кинетикалық теориясы және оның шектелуі.   |      |
|Термодинамиканың 1-ші бастамасы. Изопроцестер. Қайтымды және       |1     |
|қайтымсыз жылулық процестер. Карно циклі және оның п.ә.к. Карно    |      |
|теоремасы. Келтірілген жылу. Клаузиус теоремасы. Энтропия.         |      |
|Термодинамиканың екінші бастамасы және оның статистикалық          |      |
|сипаттамасы. Энтропияның күй ықтималдығымен байланысы. Сызықты емес|      |
|жүйелерінің энтропиясы.                                            |      |
|Тасымалдау құбылыстары. Молекулалардың соқтығысуының орташа саны   |1     |
|және еркін жүру жолының орташа ұзындығы. Релаксация уақыты. Жылу   |      |
|өткізгіштік, ішкі үйкеліс (тұтқырлық), диффузия, тасы малдау       |      |
|құбылыстарының молекула-кинетикалық теориясы. Молекулааралық өзара |      |
|әсер күштері. Молекулалардың эффективті диаметрі. Ван-дер-Ваальс   |      |
|изотермалары. Бірінші және екінші текті фазалық тепе-теңдік және   |      |
|фазалық алмасулар. Клапейрон-Клаузиус теңдеуі. Кризистік нүкте.    |      |
|Метастабильді күйлер. Үштік нүкте.                                 |      |
|Практикалық сабақ                                                         |
|Газ заңдары. Статискалық таралу                                    |1     |
|Термодинамиканың І заңын қолдану                                   |1     |
|Тасымалдау құбылыстары. Реал газдар                                |1     |
|Зертханалық сабақтар                                                      |
|Құмның жылу өткізгіштік коэффициентін анықтау                      |2     |
|Газдың жылу сиымдылықтарының қатынасын Клеман-Дезорма әдісімен     |1     |
|анықтау                                                            |      |
|3МИКРОМОДУЛЬ  « ЭЛЕКТРОСТАТИКА ЖӘНЕ МАГНЕТИЗМ »                           |
|Дәріс сабақтары                                                           |
|Электр өрісі. Электр өрісінің кернеулігі. Суперпозиция принципі.   |1     |
|Электрлік диполь. Вектор ағыны. Гаусс теоремасы. Электростатикалық |      |
|өрістің жұмысы.  Электростатикалық өрістің циркуляциясы. Потенциал.|      |
|Электростатикалық өрістегі өткізгіштер. Электр сйымдылық.          |      |
|Конденсаторлар. Әр түрлі геометриялық пішіндегі конденсаторлардың  |      |
|сиымдылығы.                                                        |      |
|Поляризацияланған зарядтар. Диэлектик ердің түрлері. Заттардың     |1     |
|диэлектрлік өтімділігі және оның температураға тәуелділігі.        |      |
|Электрлік ығысу. Екі диэлекриктін шекарасындағы шарттар. Электр    |      |
|зарядтарының өзара әсерлесу энергиясы. Зарядталған конденсаорлардың|      |
|және өткізгштер жүйесінің энергиясы. Электростатикалық өріс        |      |
|энергиясы. Электрлік өріс энергиясының көлемдік тығыздығы.         |      |
|Тұрақты электр тоғы. Электр тогының болу шарттары және оның жалпы  |1     |
|сипаттамасы. Металдардың электрлік өткізгіштігінің классикалық     |      |
|электрондық теориясы. Ом және Джоуль-Ленц заңдарының дифференциалды|      |
|түрі. Бөгде күштер. Гальваникалық элементі бар тізбектің бөлігі    |      |
|үшін жалпы Ом заңы. Кирхгоф ережелері. Газдар мен плазмадағы электр|      |
|өрісі.                                                             |      |
|Магнит индукциясы векторы. Суперпозиция принципі.  Био-Савар-Лаплас|1     |
|заңы. Лоренц күші. Холл эффектісі. Ампер заңы. Магнит өрісіндегі   |      |
|тоғы бар орам. Тоғы бар  рамкаға әсер етуші күш моменті. Магнит    |      |
|ағыны. Магнит өрісі үшін Гаусс теоремасы.  Магнетиктер.  Диа- және |      |
|парамагнетиктер Ферромагнетиктер. Заттағы магнит өрісі үшін толық  |      |
|ток заңы.                                                          |      |
|Электромагниттік индукцияның негізгі заңы. Ленц ережесі. Ұзын      |1     |
|соленоидтың индуктивтігі. Өзара индукиця коэффициенті. Токтың      |      |
|магнит энергиясы. Магниттік энергияның тығыздығы. Электромагниттік |      |
|индукция құбылысын Фарадейлік және Максвелдік түсініктемесі. Ығысу |      |
|тогы. Максвелл теңдеулерінің жүйесі. Толқындық теңдеу.             |      |
|Электромагниттік қозудың таралу жылдамдығы.                        |      |
|Электромагниттік тербелістер.Тербелмелі контур. Еркін және еріксіз |1     |
|электромагниттік тербелістер. Резонанс. Айнымалы электр тогы.      |      |
|Айнымалы ток үшін Ом заңы. Кернеулер мен токтардың резонансы.      |      |
|Динамикалық хаос.                                                  |      |
|Практикалық сабақ                                                  |      |
|Зарядтардың өзара әсерлесуі.Электр өрісінің энергиясы              |1     |
|Остроградский – Гаусс теоремасын қолдану                           |1     |
|Тұрақты  ток заңдары                                               |1     |
|Био-Саваар –Лаплас заңын қолдану                                   |1     |
|Электромагниттік индукция заңы. Магнит және электр өрістерінде     |1     |
|зарядталған бөлшектердің қозғалысы                                 |      |
|Электромагниттік тербелістер. Айнымалы электр тоғы                 |1     |
|Зертханалық сабақтар                                                      |
|«Электростатикалық өрісті зерттеу»                                 |1     |
|«Металдардың кедергілерінің температураға тәуелділігін анықтау»    |2     |
|«Уитстон көпірі арқылы кедергілерді анықтау»                       |1     |
|«Жердің магнит өрісінің кернеулігінің горизонталь құраушысын       |2     |
|анықтау»                                                           |      |






БІЛІМ АЛУШЫЛАРДЫҢ ӨЗДІК ЖҰМЫСТАРЫ ТАҚЫРЫПТАРЫНЫҢ ТІЗІМІ
5.1 Серпімді кернеулер. Серпімді деформацияланған дененің  энер-гиясы.
Идеал газдың жылу сыйымдылығының молекула-кинетикалық теориясы
және оның шектелуі
5. 2  Электростатикалық өрістегі диэлектриктер.  Холл эффектісі.
Динамикалық хаос.


   6 Оқу-әдістемелік әдебиетпен қамтамасыз етудің картасы
                                                                     3 кесте
|Оқулықтардың, оқу-әдістемелік құралдардың атауы|Дана   |Студентте|Қамтама-сыз|
|                                               |(саны) |рдің саны|етілу      |
|                                               |       |         |пайызы     |
|Асқарова Ә.С. Молекулалық физика. Оқулық-А.,   |15     |8        |100        |
|2006                                           |       |         |           |
|Савельев И.В.. Жалпы  физика курсы.- М.,       |20     |8        |100        |
|Наука,- Т.1,2.-2004.                           |       |         |           |
|Қойшыбаев  Н., Шарықбаев А. Физика: Механика.  |20     |8        |100        |
|Молекулалық физика және жылу. Т.1-А.., 2001    |       |         |           |
|Яворский Б.М. Основы физики. Учеб. В 2-х т.    |15     |8        |100        |
|т.2 Колебания и волны. Квантовая физика. Физика|       |         |           |
|ядра и элементарнықх частиц. М., 2000          |       |         |           |
|Гуревич А.Г. Физика твердого тела.- М.,Высшая  |3      |8        |26         |
|школа.-2004 .                                  |       |         |           |
|Иродов И.Е. Сборник задач по общей физике.     |5      |8        |62         |
|Москва., ЗАО Издательство     БИНОМ,1998       |       |         |           |
|Трофимова Т.Н. Курс физики.-М.,Высшая          |30     |8        |100        |
|школа.-2004.                                   |       |         |           |
|Волькенштейн В.С. Сборник задач по общей       |30     |8        |100        |
|физике.- Лань. 1999.                           |       |         |           |
|Қожанов Т.С., Рысменде С.С. Физика курсы. 1    |20     |8        |100        |
|том: Механика. Молекулалық физика.             |       |         |           |
|Термодинамика.-А., 2001                        |       |         |           |
|Яворский Б.М. Основы физики. Учеб. В 2-х т.    |20     |8        |100        |
|Т.1: Механика. Молекулярная физика.            |       |         |           |
|Электродинамика-М., 2000                       |       |         |           |
|Бейімбетов Ф.Б. Электр және магнетизм: Оқу     |20     |8        |100        |
|құралы.-А., 2004                               |       |         |           |




   7.ӘДЕБИЕТ
   7.ӘДЕБИЕТ
7. ОҚУЛЫҚТАР
7.1 Негізгі оқулықтар
7.1.1Физика курсының лекциялары: жоғары орын. студенттеріне арн. оқу құралы
/ Ж. Абдула, Т. Аязбаев; ҚР жоғары оқу орын. қауымдастығы.- Алматы, 2012
7.1.2   Механика. Молекулалық физика.Электр және магнетизм.- Семей, 2009
7.1.3  Курс общей физики: в 4-х т.  Т.1. Механика. Молекулярная физика и
термодинамика.- М., 2009.
7.1.4 Механика. Молекулалық физика және термодинамика/ Мажитова Л.Х.-
А.,2002
7.1.5 Трофимова Т.И. Курс физики. М, Высшая школа, 2011 г.
.7.1.6. Савельев И.В. Курс общей физики. Учебное пособие  для  втузов.  В  5
книгах.. М. Астрель/ACT 2003 г.
7.1.7.    Трофимова Т.Н. Краткий курс  физики.  Учебное  пособие  для  вузов
Изд. 2-е, испр.- 352 с. М: Высшая Школа, 2002. г.
7.1.8. Грабовский Р.И. Курс физики: Учебник для вузов. Изд.  б-е  -  608  с.
{Учебники для вузов: Специальная литература}, СПб: Лань, 2002 г.
7.1.9.    Трофимова Т.И. Сборник задач по курсу физики для  втузов:  Учебное
пособие для инженерно-технических специальностей высших  учебных  заведений.
Изд. 3-е - 384 с. М: Оникс 21 век /Мир и Образование, 2003 г.
7.1.10.    Трофимова Т.И., Павлова З.Г. Сборник  задач  по  курсу  физики  с
решениями: Учебное пособие для вузов. Изд. 2-е, испр./ 3-е  -  591  с.      
М: Высшая Школа, 2002 г.
7.1.11.    Волькенштейн B.C.  Сборник  задач  по  общему  курсу  физики  для
студентов технических вузов Изд. доп., перераб. - 327 с.  {Специалист}  СПб:
СпецЛит, 2002 г.
.7.1.12.Бедельбаева Г.Е. Семестровые задания по курсу общей физики. 2003г.
7.1.13.Сулеева Л.Б. Электронный учебник.  Механика  и  молекулярная  физика.
2004г.
7.1.14.Сулеева Л.Б.. Полякова Л.М., Спицып  А.А.,  Бегимов  Т.Б..  Джумабаев
Р.Н. Механика и молекулярная физика. Физический практикум 2003.
7.2.15.     Курс физики. : в 2-х т.. под ред. Лозовского В.П.. С-П.:
«Лань». 2001.
7.2. Қосымша

7.2.1.  Дж. Орир Физика в 2-х томах ., Москва, Мир, 1981 г.
7.2.2. Берклеевский курс физики 1-6  томы, Москва, Наука, 1971 – 1978.
7.2.3. Чертов А.Г., Воробьев А.А. Задачи по физики. М. Высшая школа, 1988
г.
7.2.4.Белешина А.М. Учебное пособие для самостоятельного обучения решения
задач по физики в вузе, Воронеж, ВГУ, 1968 г.
7.2.5.Физический практикум под редакцией Ивероновой В.И., М, Наука, 1968 г.
7.2.6. Беликов Б.С. Решение задач по физики, М, Высшая школа, 1986 г.

7.2.7Савельев И.В. Жалпы физика курсы I, II. Алматы Мектеп 77ж.(аударма)
7.2.8 Детлаф А.А., Яворский Б.М. Курс физики, М, Высшая школа, 1989 г.
7.2.9 Волькенштейн  В.С.  Жалпы  физика  курсының  есептер  жинағы  Алматы,
Мектеп, 1974 ж.
7.2.10 Абдуллаев Ж. Жалпы физика курсы, Ана тілі, 1991 ж..
7.2.11 Жумагулов А.Ж., Естекбаев М.Қ., Тұрысбекова  Б.Ш.,  Паримбеков  З.А.
Физика лабораториялық практикум. Семей,1 995 ж.






Пәндер