Файл қосу
Геодезиялық бөлу жұмыстары
«Қолданбалы геодезия - 1»
пәнінің ОҚУ-ӘДІСТЕМЕЛІК КЕШЕНІ
5В071100 «Геодезия және картография» мамандығына арналған
ОҚЫТУШЫҒА АРНАЛҒАН ЖҰМЫС ЖОСПАРЫ
Семей
2014
Алғы сөз
1. ӘЗІРЛЕГЕН
Құрастырған –Аубакирова С.М. Семей қаласының Шәкәрім атындағы
мемлекеттік университеті, «Геодезия және құрылыс» кафедрасының аға
оқытушысы «____»
_____201__ ж. № _____
2. ТАЛҚЫЛАНҒАН
2.1 Семей қаласының Шәкәрім атындағы мемлекеттік университетінің
«Геодезия және құрылыс» кафедрасының отырысында
Хаттама «_____» _______ 201____ жылғы, № ______
Каф. меңгерушісі ____________ Күдеринова Н.А.
2.2. «Ақпараттық-коммуникациялық технологиялар» факультетінің оқу-
әдістемелік бюросы отырысында
Хаттама «_____» _______ 201____ жылғы, № ______
Төрайым ____________ Бекбаева Р.С.
3. БЕКІТІЛГЕН
Университеттің Оқу-әдістемелік кеңесінің отырысында келісіліп, баспаға
ұсынылды
Хаттама «_____» _______ 201____ жылғы, № ______
ОӘК төрайымы________________Искакова Г.К.
Мазмұны
|1 |Қолдану аясы | |
|2 |Қажетті нормативті актілер | |
|3 |Жалпы ережелер | |
|4 |Оқытушыға арналған пәннің жұмыс оқу жоспарының мазмұны | |
|5 |Студенттердің өздік жұмысына арналған тақырыптар | |
|6 |Пән бойынша оқу-әдістемелік карта | |
|7 |Оқу-әдістемелік әдебиетпен қамтамасыз ету картасы | |
|8 |Әдебиеттер | |
1 ҚОЛДАНУ АЯСЫ
Оқытушыға арналған пәннің жұмыс оқу жоспары «Қолданбалы геодезия-1»
пәніне арналған оқу-әдістемелік кешенінің құрамына кіріп, 5В071100
Геодезия и картография мамандығында оқитын студенттерге арналған. Ол пәннің
мазмұнымен, қажеттілігімен, курстың жүргізіп отырған жоспарымен толық
таныстырады. Бұл оқу-әдістемелік жинақ осы пәнді оқуға арналған негізгі
құжат болып табылады.
2 НОРМАТИВТІ АКТІЛЕР
Оқытушыға арналған «Қолданбалы геодезия-1» пәнінің жұмыс оқу жоспары
оқу үрдісін жетілдіруге арналып, келесі құжаттардың талаптарын толық
қанағаттандырады:
5В071100 – «Геодезия және картография» мамандығына арналған Қазақстан
Республикасының Білім және Ғылым Министрлігінің 2005 жылғы 23-ші
желтоқсанда, № 779 шыққан бұйрығымен бекітіліп, қолданысқа еңгізілген ҚР
МЖБС 3.08.337-2006 мамлекеттік жалпыға бірдей білім беру стандарты.
3 ЖАЛПЫ ЕРЕЖЕЛЕР
3.1. Пән мазмұнының қысқаша сипаттамасы.
«Қолданбалы геодезия-1» курсында мынадай жалпы теориялық аспектiлердi
үйретедi:
- құрылыс өндiрiсiн топография-геодезиялық әдiстермен қамтамасыз ету;
- топография–геодезиялық iзденiс әдiстерiн;
- ғимараттың есептелген геометриялық параметрлерiн қатаң сақтау және
геодезиялық қамтамасыз ету әдiстерi.
3.2 Пәннiң мақсаты: болашақ маманға геодезия ғылымының теориялық
негiзiн және геодезиялық жұмыс өндiрiсiнде қажеттi тәжiрибе алуды үйретедi.
3.3 Пәннің міндеті:
- пландық-биiктiктi инженерлiк-геодезиялық тор құру бойынша;
- құрылыс аймақтарын түсiру әдiстерi бойынша;
- трассалау жұмыстары бойынша;
- бөлу жұмыстарының технологиясы және теориялық негiздерi бойынша;
- құрылыс процессiнде және оның соңында жасалатын түсiру түрлерi
бойынша;
- ғимараттың шөгуiн және қисаюын геодезиялық әдiстермен анықтау бойынша
есептеулер жүргізу.
«Қолданбалы геодезия -1» пәнін студенттер жақсы түсіну үшін мына
пәндерден хабардар болуы керек (пререквизиттер):
• инженерлік геодезия
• геодезия
3.4 Курсты бiткен соң студент бiлуi қажет:
- ірi масштабты түсiру үшiн пландық-биiктiктi геодезиялық тор
жобалауды;
- инженерлiк құрылымды монтаждауда, құрылыста және iзденiсте
геодезиялық жұмыстарды орындауды;
- далалық материялдарды алдын-ала және соңғы дәлдiгiн бағалауымен
өзiнше математикалық өңдеудi;
- ғарыштық және компьютерлiк технологияны қолдануды;
Iс жүзiнде бiлу қажет:
- Қазіргі заманға сай аспаптар;
- ЭЕМ қолданып, геодезиялық өлшеулердi математикалық өңдеу теориясын;
- құрылысты және құрылысы аз, ашық аймақты түсiру әдiстерiн;
Жұмыс жасай бiлуi қажет:
- құрылымның деформациясын бақылауда, мантаждауда және құрылысында
қолданатын геодезиялық аспаптардың барлық түрлерiн;
- GPS серiктiк жүйесiн қолданып жасалатын геодезиялық жұмыстар
өндiрiсiнiң жаңаша әдiстерiн;
- геодезиялық торлардың барлық түрлерiнiң, далалық және теңестiрiлген
мәндерiн алдын-ала және соңғы бағасымен теңестiру әдiстерi;
- деформация бойынша құрылымның және табанының бекемдiлiк деңгейiнiң
бағасын және деформацияны бақылаудың кезеңдік кестесін құру әдiстерiн.
Оқу жоспарынан үзінді
|Курс | Семе |
| |стр |
|1 |2 |
|Дәріс сабақтар |
|Қолданбалы геодезия пәнi және тапсырмалары. |2 |
|Инженерлiк-геодезиялық жұмыстардың ерекшелiгi. | |
|Қолданбалы гедезия курсының басқа пәндерімен байланысы.| |
|Қолданбалы геодезияның қазіргі заманғы құрылыстағы даму| |
|сатысы. | |
|Жобалық инженерлiк-гедезиялық тор (ИГТ). Тор түрлерi |2 |
|және оның дәлдiгi, қолданылуы. Тор дәлдігін есептеу | |
|әдістері және саты санының дамуы. | |
|Инженерлiк-геодезиялық жұмыс кезiнде салыстырмалық | |
|беттi және координат жүйесiн таңдау. | |
|Триангуляцияны жобалау дәлдігін есептеу. |2 |
|Инженерлік-геодезиялық торлардың ұзындықтиары мен | |
|бұрыштарын өлшеу ерекшеліктері. Полигонометриялық | |
|торлар мен жүрістерді жобалау. Инженерлік | |
|полигонометриядағы бұрыштық және сызықтық өлшемдердің | |
|ерекшеліктері. | |
|Сызықтық-бұрыштық құрылымдарды қолдану. Дәл |2 |
|микротрилатерация. Геодезиялық құрылыс торы. Құрылыс | |
|алаңдарында және қалаларда геодезиялық торды бекiту. | |
|Биіктіктік инженерлік-геодезиялық тор. Биіктіктік негіз|2 |
|дәлдігіне берілетін талаптар мен тағайындаулар. Биіктік| |
|жүйесі. | |
|Биіктік торларының жобалау дәлдігін есептеу. Биіктіктік|2 |
|инженерлік-геодезиялық торларды тұрғызу кезіндегі | |
|нивелирлеудің ерекшеліктері. | |
|Ірімасштабты инженерлік-топографиялық түсіріс. |2 |
|Ірімасштабты пландардың жалпы сипаты. Пландағы өлшеу | |
|дәлдігі. Ірімасштабты түсірісті негіздеу. | |
|Фототопографиялық түсіріс әдістері. Құрылысы бар |2 |
|территорияны түсіру. Құрылысы жоқ территорияны түсіру. | |
|Жерасты коммуникациясын түсіру әдістері. | |
|Жерасты коммуникациясын іздеудің индуктивті әдісі. |2 |
|Жерасты коммуникациясын түсірудің жұмыс технологиясы. | |
|Сызықты құрылыстарды трассалау. Трасса және трассалау |2 |
|туралы жалпы түсінік. Магистральді трассаны | |
|іздестірудің жалпы технологиясы. Аэрорадионивелирлеу. | |
|Камералдық трассалау. Трассалау және жобалау жүйесінің |2 |
|автоматтандырылуы. Далалық трассалау. | |
|Аралық қисықтар. Қисықтарды бөлшектеп бөлу. Нивелирлеу |2 |
|және түсіру жұмыстары. | |
|Геодезиялық бөлу жұмыстары. Ғимаратты бөлу негізінің |2 |
|теориясы. Бөлу жұмысының принципі. Бөлу жұмысының | |
|дәлдік нормасы. Бөлу жұмыстарының элементтері. | |
|Негізгі өстерді бөлу тәсілдері. Бөлшектеп бөлу |2 |
|тәсілдері. | |
|Бөлу жұмыстарының технологиясы. Жобаны геодезиялық |2 |
|дайындау. Негізгі бөлу жұмыстары. Котловандар мен | |
|фундаментті бөлшектеп бөлу. Коммуникацияны бөлу. | |
|Зертханалық сабақтар |
|Мемлекеттік құрылыс торын жобалау | |
|Геодезиялық бөлу элементтерін тік бұрыштар координатасы| |
|әдісімен дайындап, дәлдігін бағалау | |
|Геодезиялық бөлу элементтерін полярлы координаталар | |
|әдісімен дайындап, дәлдігін бағалау | |
|Геодезиялық бөлу элементтерін бұрыштық керітпе әдісімен| |
|дайындап, дәлдігін бағалау | |
|Геодезиялық бөлу элементтерін сызықтық керітпе әдісімен| |
|дайындап, дәлдігін бағалау | |
|Трассаның өткінші қисық және шеңберлі қисық | |
|элементтерін бөлу жұмыстары. Қисықтың негізгі | |
|нүктелерін анықтау. | |
|Көлік жолының көлденең қимасын тұрғызу. | |
|Ғимараттың биіктігін анықтау | |
|Ғимараттың шөгуін бақылауда геометриялық нивелирлеу | |
|әдісін қолдану | |
|Тәжірибелік сабақтар |
|Геодезиялық торлардың түрі мен мәні. Геодезиялық | |
|торларды құру әдістері. | |
|Құрылыс торы жобасын құру | |
|Тура геодезиялық кертпе | |
|Кері геодезиялық кертпе | |
|Геодезиялық торлардың элементтерінің дәлдігін бағалау | |
|Өндіріс алаңын вертикальды жобалау | |
|Қисықты бөлу | |
|Бөлу жұмыстарының міндеті және ұйымдастыру | |
5 СТУДЕНТТЕРДІҢ ӨЗДІК ЖҰМЫСЫНА АРНАЛҒАН ТАҚЫРЫПТАР ТІЗІМІ
|СӨЖ |Сағат |ОСӨЖ |Сағат |
| |саны | |саны |
|Пландық |3 |Жобаны болмысқа шығару үшін, |3 |
|инженерлiк-геодезиялық | |геодезиялық берілгендерді дайындау | |
|торлар | |әдісі | |
|Туннельдердің құрылысындағы|3 |Автокөлік жолдарының категориялары |3 |
|геодезиялық жұмыстар | |және техникалық сипаттамасы | |
|Гидростатикалық нивелирлеу |3 |Ғимаратты бөлудiң теориялық негiзi. |3 |
|Сызықтық ғимараттарды |2,5 |Шеңберлі қисық элементтері және темір|2,5 |
|трассалау. | |жол трассасын бөлу жұмыстары | |
|Бөлу жұмыстарының міндеті |3 |Жерасты коомуникациясындағы бағдарлау|3 |
|және ұйымдастыру. | |жұмыстары. | |
|Атқарушы түсiрулер және |2 |Торлардың дәлдігін бағалау және |2 |
|атқарушы генплан құру. | |есептеу әдістері. | |
|Ғимараттың негiзгi және |3 |Ғимараттарды жобалағанда, құрғанда |3 |
|көмекшi осьтерiн бөлу. | |және эксплуатациялағандағы | |
| | |геодезиялық қызметті ұйымдастыру | |
|Жерасты қазындыларын |3 |Ғимараттың деформациясы туралы жалпы |3 |
|бағдарлау. Байланыстырушы | |түсiнiк. Шөгудi өлшеудiң әдiстерiн | |
|үшбұрыштар теңдігі. | |өңдеу. Реперлердiң тұрақтылығын | |
| | |зерттеу. | |
6 ПӘНГЕ АРНАЛҒАН ОҚУ-ӘДІСТЕМЕЛІК КАРТАСЫ
3 - кесте – пәнге арналған оқу-әдістемелік картасы
|Тақырыптары |Көрнекі|Өздік жұмысқа|Бақылау |
| |құралда|тапсырмалар |түрі |
| |р, | | |
| |плакатт| | |
| |ар | | |
|дәрістер |Тәжірибелік|Зертханалық | | | |
| |(семинар) |сабақтар | | | |
| |сабақтары | | | | |
|1 |2 |3 |4 |5 |6 |
|Қолданбалы геодезия |Геодезиялық|Мемлекеттік |Реферат|Жобаны |Ауызша |
|пәнi және |торлардың |құрылыс торын| |болмысқа |сұрақ-жау|
|тапсырмалары. |түрі мен |жобалау | |шығару үшін, |ап |
|Инженерлiк-геодезиял|мәні. | | |геодезиялық | |
|ық жұмыстардың |Геодезиялық| | |берілгендерді| |
|ерекшелiгi. |торларды | | |дайындау | |
|Қолданбалы гедезия |құру | | |әдісі | |
|курсының мамандықтын|әдістері. | | | | |
|басқа пәндерімен | | | | | |
|байланысы. | | | | | |
|Қолданбалы | | | | | |
|геодезияның қазіргі | | | | | |
|заманғы құрылыстағы | | | | | |
|даму сатысы. | | | | | |
|Жобалық | | |Реферат| |Ауызша |
|инженерлiк-гедезиялы| | | | |сұрақ-жау|
|қ тор (ИГТ). Тор | | | | |ап |
|түрлерi және оның | | | | | |
|дәлдiгi, қолданылуы.| | | | | |
|Тор дәлдігін есептеу| | | | | |
|әдістері және саты | | | | | |
|санының дамуы. | | | | | |
|Инженерлiк-геодезиял| | | | | |
|ық жұмыс кезiнде | | | | | |
|салыстырмалық беттi | | | | | |
|және координат | | | | | |
|жүйесiн таңдау. | | | | | |
|Триангуляцияны |Құрылыс |Геодезиялық |Реферат|Автокөлік |Ауызша |
|жобалау дәлдігін |торы |бөлу | |жолдарының |сұрақ-жау|
|есептеу. |жобасын |элементтерін | |категориялары|ап |
|Инженерлік-геодезиял|құру |тік бұрыштар | |және | |
|ық торлардың | |координатасы | |техникалық | |
|ұзындықтиары мен | |әдісімен | |сипаттамасы | |
|бұрыштарын өлшеу | |дайындап, | | | |
|ерекшеліктері. | |дәлдігін | | | |
|Полигонометриялық | |бағалау | | | |
|торлар мен | | | | | |
|жүрістерді жобалау. | | | | | |
|Инженерлік | | | | | |
|полигонометриядағы | | | | | |
|бұрыштық және | | | | | |
|сызықтық өлшемдердің| | | | | |
|ерекшеліктері. | | | | | |
|Сызықтық-бұрыштық |Тура |Геодезиялық |Реферат| |Ауызша |
|құрылымдарды |геодезиялық|бөлу | | |сұрақ-жау|
|қолдану. Дәл |кертпе |элементтерін | | |ап |
|микротрилатерация. | |полярлы | | | |
|Геодезиялық құрылыс | |координаталар| | | |
|торы. Құрылыс | |әдісімен | | | |
|алаңдарында және | |дайындап, | | | |
|қалаларда | |дәлдігін | | | |
|геодезиялық торды | |бағалау | | | |
|бекiту. | | | | | |
|Биіктіктік | |Геодезиялық |Реферат|Ғимаратты |Ауызша |
|инженерлік-геодезиял| |бөлу | |бөлудiң |сұрақ-жау|
|ық тор. Биіктіктік | |элементтерін | |теориялық |ап |
|негіз дәлдігіне | |бұрыштық | |негiзi. | |
|берілетін талаптар | |керітпе | | | |
|мен тағайындаулар. | |әдісімен | | | |
|Биіктік жүйесі. | |дайындап, | | | |
| | |дәлдігін | | | |
| | |бағалау | | | |
|Биіктік торларының |Кері | |Реферат| |Ауызша |
|жобалау дәлдігін |геодезиялық| | | |сұрақ-жау|
|есептеу. Биіктіктік |кертпе | | | |ап |
|инженерлік-геодезиял| | | | | |
|ық торларды тұрғызу | | | | | |
|кезіндегі | | | | | |
|нивелирлеудің | | | | | |
|ерекшеліктері. | | | | | |
|Ірімасштабты |Геодезиялық|Геодезиялық |Реферат|Шеңберлі |Ауызша |
|инженерлік-топографи|торлардың |бөлу | |қисық |сұрақ-жау|
|ялық түсіріс. |элементтері|элементтерін | |элементтері |ап |
|Ірімасштабты |нің |сызықтық | |және темір | |
|пландардың жалпы |дәлдігін |керітпе | |жол трассасын| |
|сипаты. Пландағы |бағалау |әдісімен | |бөлу | |
|өлшеу дәлдігі. | |дайындап, | |жұмыстары | |
|Ірімасштабты | |дәлдігін | | | |
|түсірісті негіздеу. | |бағалау | | | |
|Фототопографиялық | | |Реферат| |Ауызша |
|түсіріс әдістері. | | | | |сұрақ-жау|
|Құрылысы бар | | | | |ап |
|территорияны түсіру.| | | | | |
|Құрылысы жоқ | | | | | |
|территорияны түсіру.| | | | | |
|Жерасты | | | | | |
|коммуникациясын | | | | | |
|түсіру әдістері. | | | | | |
|Жерасты |Өндіріс |Трассаның |Реферат|Биiктiктiк |Ауызша |
|коммуникациясын |алаңын |өткінші қисық| |инженерлiк-ге|сұрақ-жау|
|іздеудің индуктивті |вертикальды|және шеңберлі| |одезиялық |ап |
|әдісі. Жерасты |жобалау |қисық | |торларды құру| |
|коммуникациясын | |элементтерін | |кезiнде | |
|түсірудің жұмыс | |бөлу | |нивелирлеудiң| |
|технологиясы. | |жұмыстары. | |ерекшелiгi. | |
| | |Қисықтың | | | |
| | |негізгі | | | |
| | |нүктелерін | | | |
| | |анықтау. | | | |
|Сызықты құрылыстарды| | |Реферат| |Ауызша |
|трассалау. Трасса | | | | |сұрақ-жау|
|және трассалау | | | | |ап |
|туралы жалпы | | | | | |
|түсінік. | | | | | |
|Магистральді | | | | | |
|трассаны | | | | | |
|іздестірудің жалпы | | | | | |
|технологиясы. | | | | | |
|Аэрорадионивелирлеу.| | | | | |
|Камералдық | |Көлік жолының|Реферат|Торлардың |Ауызша |
|трассалау. Трассалау| |көлденең | |дәлдігін |сұрақ-жау|
|және жобалау | |қимасын | |бағалау және |ап |
|жүйесінің | |тұрғызу. | |есептеу | |
|автоматтандырылуы. | | | |әдістері. | |
|Далалық трассалау. | | | | | |
|Аралық қисықтар. |Қисықты | |Реферат|Ғимараттарды |Ауызша |
|Қисықтарды бөлшектеп|бөлу | | |жобалағанда, |сұрақ-жау|
|бөлу. Нивелирлеу | | | |құрғанда және|ап |
|және түсіру | | | |эксплуатациял| |
|жұмыстары. | | | |аған-дағы | |
| | | | |геодезиялық | |
| | | | |қызметті | |
| | | | |ұйымдастыру | |
|Геодезиялық бөлу | |Ғимараттың |Реферат| |Ауызша |
|жұмыстары. Ғимаратты| |биіктігін | | |сұрақ-жау|
|бөлу негізінің | |анықтау | | |ап |
|теориясы. Бөлу | | | | | |
|жұмысының принципі. | | | | | |
|Бөлу жұмысының | | | | | |
|дәлдік нормасы. Бөлу| | | | | |
|жұмыстарының | | | | | |
|элементтері. | | | | | |
|Негізгі өстерді бөлу|Бөлу |Ғимараттың |Реферат|Ғимараттың |Ауызша |
|тәсілдері. Бөлшектеп|жұмыстарыны|шөгуін | |деформациясы |сұрақ-жау|
|бөлу тәсілдері. |ң міндеті |бақылауда | |туралы жалпы |ап |
| |және |геометриялық | |түсiнiк. | |
| |ұйымдастыру|нивелирлеу | |Шөгудi | |
| | |әдісін | |өлшеудiң | |
| | |қолдану | |әдiстерiн | |
| | | | |өңдеу. | |
| | | | |Реперлердiң | |
| | | | |тұрақтылығын | |
| | | | |зерттеу. | |
|Бөлу жұмыстарының | | |Реферат| |Ауызша |
|технологиясы. Жобаны| | | | |сұрақ-жау|
|геодезиялық | | | | |ап |
|дайындау. Негізгі | | | | | |
|бөлу жұмыстары. | | | | | |
|Котловандар мен | | | | | |
|фундаментті | | | | | |
|бөлшектеп бөлу. | | | | | |
|Коммуникацияны бөлу.| | | | | |
7 ОҚУ ӘДІСТЕМЕЛІК ӘДЕБИЕТТЕРМЕН ҚАМТАМАССЫЗ ЕТІЛ КАРТАСЫ
| |Кітаптың авторы, аты |Кітап |Қамтамассыз |
| | |саны |етілу пайызы |
|1 |Игильманов А.А. Прикладная геодезия. Алматы- |3 |37,5 |
| |2006 | | |
|2 |Федотов Г.А. Инженерная гедезия.-М.:Высш. |2 |25 |
| |школа,2007 | | |
8 ӘДЕБИЕТТЕР
8.1 Негізгі:
8.1.1 Игильманов А.А. Прикладная геодезия. Алматы- 2006
2. Федотов Г.А. Инженерная гедезия.-М.:Высш. школа,2007
3. Левчук Г.П. Курс инженерной геодезии.- М.: Недра, 1978
6 Қосымша
8.2.1 Справочное руководство по инженерно-геодезическим работам. Под
редак. Большакова В.Д. и Левчук Г.П. – М.: Недра, 1980
4. Михелев Д.Ш., Рунов И.В., Голубцов А.И. Геодезические измерения при
изучении деформации крупных инженерных сооружений.
Пәндер
- Іс жүргізу
- Автоматтандыру, Техника
- Алғашқы әскери дайындық
- Астрономия
- Ауыл шаруашылығы
- Банк ісі
- Бизнесті бағалау
- Биология
- Бухгалтерлік іс
- Валеология
- Ветеринария
- География
- Геология, Геофизика, Геодезия
- Дін
- Ет, сүт, шарап өнімдері
- Жалпы тарих
- Жер кадастрі, Жылжымайтын мүлік
- Журналистика
- Информатика
- Кеден ісі
- Маркетинг
- Математика, Геометрия
- Медицина
- Мемлекеттік басқару
- Менеджмент
- Мұнай, Газ
- Мұрағат ісі
- Мәдениеттану
- ОБЖ (Основы безопасности жизнедеятельности)
- Педагогика
- Полиграфия
- Психология
- Салық
- Саясаттану
- Сақтандыру
- Сертификаттау, стандарттау
- Социология, Демография
- Спорт
- Статистика
- Тілтану, Филология
- Тарихи тұлғалар
- Тау-кен ісі
- Транспорт
- Туризм
- Физика
- Философия
- Халықаралық қатынастар
- Химия
- Экология, Қоршаған ортаны қорғау
- Экономика
- Экономикалық география
- Электротехника
- Қазақстан тарихы
- Қаржы
- Құрылыс
- Құқық, Криминалистика
- Әдебиет
- Өнер, музыка
- Өнеркәсіп, Өндіріс
Қазақ тілінде жазылған рефераттар, курстық жұмыстар, дипломдық жұмыстар бойынша біздің қор #1 болып табылады.
Ақпарат
Қосымша
Email: info@stud.kz