Файл қосу
Жазбаша аударма практикасы
|Қазақстан Республикасының Білім және Ғылым Министрлігі |
|Семей қаласының Шәкәрім атындағы Мемлекеттік Университеті |
|3 деңгейлі СМЖ құжаты |ПОӘК |ПОӘК 042–18-17. 1.17/02-2014 |
|ПОӘК |11 қыркүйек 2014 | |
|Студентке арналған |ж. | |
|«Жазбаша аударма практикасы» |Басылым №1 | |
|пәнінің жұмыс бағдарламасы | | |
«Жазбаша аударма практикасы» пәні бойынша
5В020700 «Аударма ісі» мамандығына арналған
ОҚУ-ӘДІСТЕМЕЛІК КЕШЕН
Пәннің студентке арналған жұмыс бағдарламасы
Семей
2014
[pic]
Мазмұны
1. Жалпы мәліметтер.
2. Пән мазмұны және сабақ түрлеріне қарай сағаттарды бөлу.
3. Пәнді үйренуге қажет әдістемелік нұсқаулар
4.Курс форматы
5. Курс саясаты
6. Бағалау саясаты (Пән бойынша оқу процесінің күнтізбелік графигі)
7. Әдебиет
1 ЖАЛПЫ МӘЛІМЕТТЕР
1.1 Оқытушы мен пән туралы жалпы мәліметтер
Лектордың аты-жөні Ибраева Айгуль Амангельдиевна аға оқытушы
Кафедра – Аударма теориясы және практикасы
Байланыс мәліметтері: 33-60-72
Мекен-жайы: Глинки көшесі, 20 ауд.903
Сабақ өткізетін орны- кестеге сай
Пән бойынша кредит саны – 3
1.2 Курстың қысқаша мінездемесі
«Жазбаша аударма практикасы» курсы кәсіби маман аудармашыларды
дайындаудағы ең маңызды курстардың бірі болып есептелінеді. «Жазбаша
аударма практикасы» курсының бағдарламасы 050207-«Аударма ісі» мамандығы
бойынша ҚР 3.08.27-2005ж. МЖМБС негізінде құралған. Бұл пәнді оќытудың
практикалқќ және білімдік маңызы бар. Бұл пән болашақ аудармашыларға
жазбаша аударма жасау барысында үлкен көмек көрсетеді.
1.3 Курстың мақсаты.
Балама жазбаша аударма арқылы тіларалық қатынастар жағдайында
баламалы жазбаша аударманы қамтамасыз ету үшін оқушылардың лингвистикалық
және аудармашылық хабардарлығын қалыптастыру.
1.4 Курс міндеттері:
Білім алушыларға жазбаша аударма ерекшеліктері, түрлері, кезеңдері және
технологиясы туралы түсінік беру;
Мәтінді талдау, бастапқы мәтінді кодтау, соңғы мәтінді редакциялау
іскерлігін қалыптастыру;
Жалпы теориялық білімді бекіту;
Мәтіннің аудармашылық талдау қабілетін дамыту;
Әртүрлі жанрдағы мәтіндерді бір тілден екінші тілге жазбаша аудару
барысында практикалық қабілеттерін дамыту.
Аударма тәсілдерін қолдану әдісін дамыту.
1.5 Курс соңында студент білуі тиіс:
Аудармашылық қызметтің қазіргі жағдайдағы ерекшеліктерін;
Жазбаша аударма түрлерінің жіктелуін;
Жазбаша аударма үрдісінің ерекшеліктерін, кезеңдерін, әр кезең бойынша
жұмыс істеудің технологиясы мен тәсілдерін;
Аудармашыға жазбаша аударма саласында қойылатын талаптарды;
Түпнұсқа мәтінің талдау, аудармашылықтың стандартқа сәйкес және стандартқа
сәйкес емес мәселелерін анықтау, әр түрлі аудармашылық өзгертулер қолдана
отырып, оларды шешудің тәсілдерін таңдау;
Лексикалық, граматикалық, стилистикалық өзгерту жүйесін бастапқы мәтінді
тілдік қайта құру құралы ретінде пайдалану;
Бастапқы мәтін авторының түпкі ойы және өзге тілді алушыға бейімдеу
негізінде қайта кодтау;
Аударма мәтінін редакциялау;
Күрделілік дәрежесі әр түрлі аударма мәтіндерінің тәжірибесін жинақтап
қорыту;
Сөздіктерді, анықтамаларды және өзгеде ақпарат көздерін кәсібт түрде
пайдалана білу;
Мәтіндік редакторлардың компьютерлік бағдарламаларын, электрондық
сөздіктерді пайдалана білу.
1.6 Курстың перереквизиттері:
1.6.1 Тіл біліміне кіріспе
1.6.2 Тіл теориясының негіздері
1.6.3 Аударма теориясы
1.7 Курстың постреквизиттері:
1.7.1 Мәдениаралық қарым-қатынастың теориясы және практикасы
1.7.2 Елтану
1.7.3 Ақпараттық аударма практикасы
2 ПӘННІҢ МАЗМҰНЫ МЕН САБАҚ ТҮРІНЕ ҚАРАЙ САҒАТ БӨЛУ
Кесте 1
|Тақырып атауы |Дәріс |ПС |ООӨЖ |ОӨЖ |Әдебиет |
|Аударманың теоретикалық мәселелері. | |3 |1 |3 |7.1.1; |
|Екітілділік жанама түрдегі қатынас | | | | |7.2.5 |
|ретіндегі аударма үрдісінің мәні. | | | | | |
|Аударманың түпнұсқаның қатынастық | | | | | |
|тапсырмасына және тіл мөлшеріне | | | | | |
|сәйкестігі. Жазбаша аударма | | | | | |
|процесіндегі талдау және синтез. | | | | | |
|Жазбаша аудармадағы грамматикалық | |3 |2 |3 |7.1.2; |
|мәселелер. | | | | |7.2.10 |
|Сөйлемді талдау. Аударма үрдісінде | | | | | |
|сөйлем құрылымын талдау. Шетел және | | | | | |
|ана тілдеріндегі құрылымның түрлік | | | | | |
|пішіндік және қызметтік сәйкестіктері.| | | | | |
|Жазбаша аудармадағы грамматикалық | |3 |1 |3 |7.1.3; |
|мәселелер. | | | | |7.2.8 |
|Аударма жасау кезінде сөйлем құрылысы | | | | | |
|өзгеруінің әр-түрлі факторларға | | | | | |
|тәуелділігі. | | | | | |
|а) шетел және ана тіліндегі | | | | | |
|грамматикалық түрлердің бір-біріне сай| | | | | |
|келмеуінен; | | | | | |
|ә) грамматикалық түрлер мен | | | | | |
|синтаксистік құрылымдардың лексикалық | | | | | |
|толығуынан; | | | | | |
|б) контекстен. | | | | | |
|Аударма процесіндегі грамматикалық | |3 |2 |5 |7.1.1; |
|өзгерістер. | | | | |7.2.5 |
|Құрылымның толық және ішінара өзгеруі.| | | | | |
|Сөз ретінің өзгеруі. Сөз таптары мен | | | | | |
|сөйлем мүшелерінің өзгеруі. Қосу және | | | | | |
|түсіріп тастау. | | | | | |
|Аударма процесіндегі грамматикалық | |3 |2 |4 |7.1.3; |
|өзгерістер. | | | | |7.2.8 |
|Ырықсыз етіс құрылымдарын аудару. Көп | | | | | |
|мүшелі атрибуттық топтарды аудару. Әр | | | | | |
|түрлі меңгерудегі сөйлемнің біріңғай | | | | | |
|мүшелерін аудару. | | | | | |
|Аударма процесіндегі грамматикалық | |3 |2 |5 |7.1.3; |
|өзгерістер. | | | | |7.2.8 |
|Синтаксистік кешіндерді аудару: | | | | | |
|күрделі бастауышты, күрделі | | | | | |
|толықтауышты, күрделі баяндауышты | | | | | |
|аудару. | | | | | |
|Аударманың лексико-семантикалық және | |3 |2 |5 |7.1.1; |
|фразеологиялық мәселелері. | | | | |7.2.5 |
|Сөздің көп мағыналығы және сөз | | | | | |
|мағынасының бөлшектенуі. Көп мағыналы | | | | | |
|сөздердің лексико-семантикалық | | | | | |
|варианттары және оларды контекстке | | | | | |
|сәйкес таңдау. | | | | | |
|Аударманың лексико-семантикалық және | |3 |2 |5 |7.1.2; |
|фразеологиялық мәселелері. | | | | |7.2.10 |
|Баламасыз лексика және оны беру | | | | | |
|тәсілдері: калькалау, транскрипция, | | | | | |
|ауыстыру, сипаттама аударма. | | | | | |
|Аударманың лексико-семантикалық және | |3 |1 |7 |7.1.1; |
|фразеологиялық мәселелері. | | | | |7.2.5 |
|Мәтіндегі болмыстар.Шет тіліне аударма| | | | | |
|кезінде болмысты беру тәсілдері және | | | | | |
|этномәдени олқылықтардың орнын | | | | | |
|толтыру. Жалқы есімдер мен | | | | | |
|географиялық атауларды аудару. | | | | | |
|Аударманың лексико-семантикалық және | |3 |1 |5 |7.1.3; |
|фразеологиялық мәселелері. | | | | |7.2.8 |
|Сөздердің бірігуі тәсілімен жасалған | | | | | |
|сөздер аудармасы. Еркін сөз тіркесін | | | | | |
|аударудың ерекшеліктері. | | | | | |
|Интернационалдық және жалған | | | | | |
|интернационалдық лексика. | | | | | |
|Неологизмдерді аудару. | | | | | |
|Аударманың лексико-семантикалық және | |3 |1 |5 |7.1.5; |
|фразеологиялық мәселелері. | | | | |7.2.2 |
|Аударма процесіндегі | | | | | |
|лексико-семантикалық қайта құрулар: | | | | | |
|бөлшектеу және нақтылау, мағынаның | | | | | |
|кеңейуі, антонимдік аударма, сөзді | | | | | |
|алып тастау және қосу. | | | | | |
|Аудармада мәтіннің авторлық | |3 |1 |5 |7.1.5; |
|тұжырымдамасын ескеру. | | | | |7.2.2 |
|Автордың түпкі ойына аудармашының | | | | | |
|салыстырмалы талдау жасауы. Автордың | | | | | |
|стилистикалық тәсілдерін беру. | | | | | |
|Түпнсқаға қатысты аудармашының | | | | | |
|еркіндік дәрежесі. | | | | | |
|Аудармада тілден тыс факторларды | |3 |2 |5 |7.1.2; |
|ескеру және аударылған мәтіннің | | | | |7.2.10 |
|адресаты. | | | | | |
|Тілдік емес факторларды аудару кезінде| | | | | |
|шыѓарманың туындау орнын, | | | | | |
|этно-мәдениеттік мәтіннің | | | | | |
|айырмашылыѓын есепке алу. | | | | | |
|Аудармада тілден тыс факторларды | |3 |1 |4 |7.1.3; |
|ескеру және аударылған мәтіннің | | | | |7.2.8 |
|адресаты. | | | | | |
|Аудармалыќ стратегиялар арасындағы | | | | | |
|таңдау мәселесі. Мамандарға, | | | | | |
|балаларға, әзірліксіз аудиторияѓа | | | | | |
|арналған аударма. | | | | | |
|Аударманың мәтін адаптациясы. | |3 |1.5 |3.5 |7.1.2; |
|1. Аударманың мәтін адаптациясы | | | | |7.2.10 |
|мәтінді алушының дәрежесіне | | | | | |
|байланысты. | | | | | |
|2. Аударма стратегияларды таңдау | | | | | |
|мәселесі. | | | | | |
|Барлығы: | |45 |22.5 |67.5 | |
3 ПӘНДІ ОҚУҒА БЕРІЛЕТІН ӘДІСТЕМЕЛІК КЕҢЕСТЕР
Студент болған күннен бастап кәсіби маман ретінде ойлап, соған сәйкес
жұмыс істеуге дағдылан. Сабаққа уақытында кел. Үнемі сабаққа дайын бол.
Кәсіби маманға тән іс - әрекет ет. Сабақ барысында өтілетін тақырыптарға
сәйкес өз ойыңды білдіруге әбден құқығың бар. Өз ойыңды білдіруге тырыс.
Зерттеулер, фактілер негізінде өз ойыңды дәлелдеуге дайын бол.
4 КУРС ФОРМАТЫ
Барлық студенттер сабақтан қалмауы тиіс. 5 реттен артық сабақ
босатқан студент оқудан шығарылады. Оқу жоспарында көрсетілген талаптарды
физикалық немесе басқа жағынан орындай алмаған жағдайда курстың алғашқы 2
аптасында бұл туралы оқытушы құлағдар болуы тиіс.1 семестр барысында 7
және 15 апталарда жазбаша ағымдық бақылау жұмыстары жүргізіледі. Бұл
бақылау жұмыстарына едәуір мөлшерде балл бөлінетіндіктен студенттердің бәрі
бақылау жұмыстарына қатысуы тиіс. «Жазбаша аударма практикасы» пәніне оқу
бағдарламасына сәйкес 15 сағат дәріс, 30 сағат машықтану, 22.5 сағат ООӨЖ,
67.5 сағат ОӨЖ бөлінген. ОӨЖ тапсырмасы ретінде әр-түрлі жанрдағы
мәтіндерді аудару беріледі.
5 КУРС САЯСАТЫ
Сабаққа қатысу. Машықтану сабағына қатысу міндетті. Егер де белгілі
бір себеппен сабаққа қатыса алмаған жағдайда оқушы сабақта алынған тапсырма
үшін жауапты болады.
Тәртібі. сабақ кезінде тәртіпті бұзғаны үшін оқушы сабақтан
босатылады немесе F бағасы қайылады.
Үй жұмысы. Үй жұмысы міндетті түрде орындалуы керек және машықтану
сабағы немесе ООӨЖ- ден кейін өткізілу керек.
Межелік аттестация. Семестр бойы екі межелік бақылау жұмысы
өткізіледі. Бақылау жұмысының бағасы төмен болған жағдайда қосымша тапсырма
берілмейді.Сонымен қатар ешқандай қайта тапсыру болмайды. Бақылау жұмысы
кезінде кітап және конспект қолдануға болмайды.
Емтихан. Қорытынды емтиханда екі семестр байы өтілген тақырыптардың
барлығы қамтылады.
Көшіру. Кез-келген көшіру қатаң жазаланады: оқушы сабақтан босатылады
немесе F бағасы қойылады. Сабақ барысында ұялы телефондарды міндетті түрде
өшіру керек.
6 БАҒАЛАУ САЯСАТЫ
Кесте 2
|Апта |Бақылау түрі |Балл |Ескерту |
| | |жиынтығы | |
|1 |2 |3 |4 |
| |1-7 жұма аралығында сабаққа қатысу |30 | |
|2 |Мәтінгі сараптау жұмысын жүргізу, жаттығулар |20 |ПС |
| |орындау | | |
|3 |Мәтінгі сараптау жұмысын жүргізу, жаттығулар |20 |ПС |
| |орындау | | |
|4 |Мәтінгі сараптау жұмысын жүргізу, жаттығулар |20 |ПС |
| |орындау | | |
| |Ғылыми техникалық мәтінді ағылшын тілінен қазақ |50 |ОӨЖ |
| |тіліне аударыңыз. Ғылыми техникалық мәтінді қазақ | | |
| |тілінен ағылшын тіліне аударыңыз. | | |
|5 |Мәтінгі сараптау жұмысын жүргізу, жаттығулар |20 |ПС |
| |орындау | | |
|6 |Мәтінгі сараптау жұмысын жүргізу, жаттығулар |20 |ПС |
| |орындау | | |
| |Қоғамдық саяси мәтінді ағылшын тілінен қазақ тіліне|50 |ОӨЖ |
| |аударыңыз. Қоғамдық саяси мәтінді қазақ тілінен | | |
| |ағылшын тіліне аударыңыз. | | |
|7 |Межелік бақылау 1 |70 | |
| |8-15 жұма аралығында сабаққа қатысу |30 | |
|8 |Мәтінгі сараптау жұмысын жүргізу, жаттығулар | | |
| |орындау | | |
|9 |Мәтінгі сараптау жұмысын жүргізу, жаттығулар |20 |ПС |
| |орындау | | |
|10 |Мәтінгі сараптау жұмысын жүргізу, жаттығулар |20 |ПС |
| |орындау | | |
|11 |Мәтінгі сараптау жұмысын жүргізу, жаттығулар |20 |ПС |
| |орындау | | |
| |Экономикалық мәтінді ағылшын тілінен қазақ тіліне |50 |ОӨЖ |
| |аударыңыз. Экономикалық мәтінді қазақ тілінен | | |
| |ағылшын тіліне аударыңыз. | | |
|12 |Мәтінгі сараптау жұмысын жүргізу, жаттығулар |20 |ПС |
| |орындау | | |
|13 |Мәтінгі сараптау жұмысын жүргізу, жаттығулар |20 |ПС |
| |орындау | | |
|14 |Кез келген жанрдағы мәтінді ағылшын тілінен қазақ |50 |ОӨЖ |
| |тіліне аударыңыз. Кез келген жанрдағы мәтінді қазақ| | |
| |тілінен ағылшын тіліне аударыңыз. | | |
|15 |Межелік бақылау 2 |70 | |
|8-15 жұма аралығында сабақ нәтижесінің жиынтық ұпайы |300 | |
|Емтихан үшін қорытынды ұпай |400 | |
|Барлығы |1000 | |
7 ӘДЕБИЕТ
7.1 Негізгі әдебиет
7.1.1 Алексеева И.С. Профессиональный тренинг переводчика.
Издательство «Союз», 2003.-278с.
7.1.2 Белякова Е.И. Переводим с английского. Спб: Изд-во «Каро»,
2003.-160с.
7.1.3 Беспалова Е.И. и др. Перевод и реферирование общественно-
политических текстов. М.: Изд-во РУДН, 2003.-125
7.1.4 Казакова Т.А.Практические основы перевода. Спб: Изд-во «Союз»,
2002.- 320с.
7.2 Қосымша әдебиет
7.2.1 Мирам Г. и др.Основы перевода. Курс лекций по теории и практике
перевода для институтов и факультетов международных отношений. Киев, 2002.-
200с.
7.2.2. Рецкер Я.И. Теория перевода и переводческая практика.-
М.:Международные отношения. 1974.-216с.
7.2.3 Федоров А.В. Основы общей теории перевода.- 4-е изд., перераб.и
доп.- М.:Высшая школа, 1983.- 303с
7.2.4 Миньяр – Белоручев Р.К. Общая теория перевода и устный
перевод.- М.: Воениздат, 1980.-237с.
7.2.5 Мирам Г. Переводческие алгоритмы. Киев, 1998.-176с.
7.2.6 Славина Н.М., Бударкевич Н.М. Сборник упражнений по переводу с
английского языка на русский. Москва: Высшая школа, 1974.-159с.
7.2.7 Флорин С. Чем словари не удовлетворяют переводчика //
Мастерство перевода. –М.: Советский писатель, -С. 381-401.
7.2.8 Циткина Ф.А. Терминология и перевод. – Львов, 1988.-155с.
7.2.9 Шевцова С.В. Шаг за шагом к совершенству в английском языке:
Учебное пособие.- 2-е издание, с изменениями.-М.: Лист Нью. 2003.-176с.
Пәндер
- Іс жүргізу
- Автоматтандыру, Техника
- Алғашқы әскери дайындық
- Астрономия
- Ауыл шаруашылығы
- Банк ісі
- Бизнесті бағалау
- Биология
- Бухгалтерлік іс
- Валеология
- Ветеринария
- География
- Геология, Геофизика, Геодезия
- Дін
- Ет, сүт, шарап өнімдері
- Жалпы тарих
- Жер кадастрі, Жылжымайтын мүлік
- Журналистика
- Информатика
- Кеден ісі
- Маркетинг
- Математика, Геометрия
- Медицина
- Мемлекеттік басқару
- Менеджмент
- Мұнай, Газ
- Мұрағат ісі
- Мәдениеттану
- ОБЖ (Основы безопасности жизнедеятельности)
- Педагогика
- Полиграфия
- Психология
- Салық
- Саясаттану
- Сақтандыру
- Сертификаттау, стандарттау
- Социология, Демография
- Спорт
- Статистика
- Тілтану, Филология
- Тарихи тұлғалар
- Тау-кен ісі
- Транспорт
- Туризм
- Физика
- Философия
- Халықаралық қатынастар
- Химия
- Экология, Қоршаған ортаны қорғау
- Экономика
- Экономикалық география
- Электротехника
- Қазақстан тарихы
- Қаржы
- Құрылыс
- Құқық, Криминалистика
- Әдебиет
- Өнер, музыка
- Өнеркәсіп, Өндіріс
Қазақ тілінде жазылған рефераттар, курстық жұмыстар, дипломдық жұмыстар бойынша біздің қор #1 болып табылады.
Ақпарат
Қосымша
Email: info@stud.kz